Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis

Transcriptie

1 Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis

2 U en uw kind hebben een afspraak op het Gehoor- en Spraak Centrum (GSC) van de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde van het Erasmus MC - Sophia. Met deze brochure willen wij u informeren over het GSC. Wanneer u na het lezen nog vragen hebt, dan kunt u telefonisch contact met ons opnemen. Eventuele vragen kunt u ook stellen bij de volgende afspraak. Inhoudsopgave Gehoor- en Spraak Centrum 3 Verwijzing 3 Kosten 3 Diagnostisch onderzoek 3 De KNO-arts/foniater 3 De audioloog 4 De logopedist 4 De klinisch linguïst 4 De stottertherapeut 5 De psycholoog/orthopedagoog 5 Adviesgesprek 5 Onderwijs en wetenschappelijk onderzoek 6 Onderwijs 6 Wetenschappelijk onderzoek 6 Klachten 6 Aanmelding 7 Nog vragen? 7 2

3 Gehoor- en Spraak Centrum In het Gehoor- en Spraak Centrum vinden multidisciplinaire diagnostiek en behandeling plaats van kinderen met spraak-, taal-, stem- en/of gehoorproblemen. Doel van het onderzoek is het vinden van de oorzaak en het bepalen van de aard en de ernst van het probleem. Het GSC bevindt zich in de polikliniek KNO, op de eerste verdieping (niveau 1) in gang B, balie B3. Verwijzing Uw kind kan naar het Gehoor- en Spraak Centrum worden verwezen door een huisarts of specialist. Kosten De dienstverlening door het Gehoor- en Spraak Centrum wordt betaald via audiologische producten die vanuit het ziekenhuis bij de verzekeraars gedeclareerd worden. De zorg is standaard volledig gedekt bij alle ziektekostenverzekeraars. U hoeft normaal gesproken dus zelf niet te betalen. Diagnostisch onderzoek Bij het eerste bezoek aan het Gehoor- en Spraak Centrum stellen wij vragen over het gehoor, de spraak-, taal- en hoorontwikkeling en de algehele ontwikkeling van uw kind. Daarna vindt een eerste onderzoek plaats. Meestal zijn aanvullende onderzoeken nodig om een diagnose te kunnen stellen en een behandelplan te bepalen. Afhankelijk van het probleem van uw kind, kunt u te maken krijgen met een KNO-arts of foniater, een audioloog, een logopedist, een klinisch linguïst, een stottertherapeut en een psycholoog of orthopedagoog. Deze deskundigen werken nauw met elkaar samen en komen wekelijks samen tijdens een teamoverleg. De KNO-arts/foniater Gehoor- en spraakproblemen kunnen ontstaan door afwijkingen aan de oren, de mond of de keel. De KNO-arts is gespecialiseerd in aandoeningen zoals aangeboren slechthorendheid, middenoorontstekingen, gespleten gehemelte en afwijkingen aan het strottenhoofd. De KNO-arts onderzoekt de vorm en het functioneren van het oor, de neus, de mond-keelholte en het strottenhoofd. Audiometrisch onderzoek 3

4 Nadat onderzoek van het gehoor (audiometrie) en de spraak en taal (logopedie) is verricht, kan een diagnose worden gesteld en kan met een behandeling worden begonnen. Zo n behandeling kan bestaan uit het geven van medicijnen, een operatie of revalidatie. Voorbeelden hiervan zijn: antibiotica bij een chronische middenoorontsteking, operatief herstellen van beschadigde gehoorbeentjes, oefeningen van stem, taal en spraak of een hoorapparaat. De audioloog De klinisch-fysicus/audioloog is gespecialiseerd in het onderzoek van het horen. Hij bespreekt de resultaten van het gehooronderzoek met u en uw kind en geeft adviezen over revalidatie. Soms worden gewone hoortoestellen voorgeschreven; soms speciale hoorhulpmiddelen, zoals solo-apparatuur of (bij volkomen doofheid) een electronisch kunstbinnenoor (cochleaire implantatie). De logopedist Bij problemen in de spraak- en/of taalontwikkeling vindt onderzoek plaats door een logopedist. Er kan sprake zijn van een achterstand in de taalontwikkeling of de uitspraak kan moeilijkheden geven (articulatiefouten of open/gesloten neusspraak). Ook kan logopedisch onderzoek of behandeling geadviseerd worden bij stemproblemen en afwijkend mondgedrag (slik- of voedingsproblemen, duimen, veelvuldig kwijlen en mondademhalen). Na een vraaggesprek met u en uw kind zal de spraak- en taalontwikkeling in een spelsituatie en door middel van tests worden beoordeeld. Naar aanleiding van het onderzoek wordt bekeken of logopedische behandeling nodig is of dat verder onderzoek gedaan moet worden, zoals gehooronderzoek, psychologisch onderzoek of klinisch linguïstisch onderzoek. Logopedische therapie wordt in de meeste gevallen buiten het ziekenhuis gegeven, door een logopedist bij u in de buurt. De klinisch linguïst Een klinisch linguïst is een specialist op het gebied van normale en afwijkende taalontwikkeling. Uw kind kan naar de klinisch linguïst worden verwezen wanneer - na logopedisch onderzoek of na een logopedische behandeling - onduidelijkheid blijft bestaan over de aard of de ernst van het taalprobleem. Na een vraaggesprek met u verzamelt de klinisch linguïst in een zo natuurlijk mogelijke spelsituatie spontane taaluitingen van uw kind. Bij jonge kinderen wordt vaak aan één van u gevraagd om met uw kind te spelen; Logopedisch onderzoek 4

5 bij oudere kinderen speelt en praat de onderzoeker met uw kind. Van deze spelsituatie wordt een video-opname gemaakt. Er kan gekeken worden naar de non-verbale communicatie (gebaren en gezichtsuitdrukking), het klanksysteem, de zinsbouw, de woordvinding en de verhaalopbouw. Op basis van het onderzoek worden gerichte adviezen voor de (verdere) logopedische behandeling gegeven. De stottertherapeut Wanneer een stotterbehandeling niet het gewenste resultaat oplevert of wanneer een stotterprobleem van het begin af aan complex is, kan voor nader onderzoek worden verwezen naar de stottertherapeut van het Gehoor- en Spraak Centrum. De stottertherapeut onderzoekt welke factoren samenhangen met de ernst van het stotteren. Hiertoe wordt een observatie van de spraak gedaan, worden er tests afgenomen, vindt er een gesprek plaats met u en uw kind en wordt de indruk van de leerkracht nagegaan. Indien nodig vindt aanvullend onderzoek plaats door andere deskundigen, bijvoorbeeld de KNO-arts, de logopedist of de psycholoog. Naarmate uw kind jonger is zal er meer op grond van observatie gebeuren; naarmate uw kind ouder is kan er directer met uw kind zelf gewerkt worden. Op grond van dit onderzoek wordt een behandeladvies gegeven. De behandeling zelf wordt meestal door een logopedist bij u in de buurt uitgevoerd. De psycholoog/orthopedagoog Bij sommige kinderen met gehoor-, spraak- of taalproblemen adviseren wij onderzoek door een psycholoog of orthopedagoog te laten uitvoeren. Afhankelijk van het probleem van uw kind is het psychologisch onderzoek gericht op de intelligentie van uw kind, de aandacht en concentratie en/of het gedrag. Het onderzoek bestaat uit een gesprek met u en uw kind, het afnemen van psychologische tests en het invullen van vragenlijsten. Soms wordt overlegd met de leerkracht of andere personen die nauw bij de ontwikkeling van uw kind betrokken zijn. Hiervoor zal vooraf toestemming aan u gevraagd worden. Tijdens een afrondend gesprek wordt de uitslag van het onderzoek met u besproken en wordt geadviseerd hoe u het beste om kunt gaan met de communicatieve beperkingen van uw kind. Indien nodig zoeken wij - in overleg met u - naar een instelling of speciale school waar uw kind verder begeleid of behandeld kan worden. Adviesgesprek Nadat de diagnose is gesteld, wordt een (behandel)advies gegeven. Tijdens dit gesprek wordt met u afgesproken naar wie het onderzoeksverslag gestuurd mag worden. Onderzoek door de KNO-arts 5

6 Onderwijs en wetenschappelijk onderzoek Het Erasmus MC is een academisch ziekenhuis waar naast de zorg voor de patiënten ook veel aandacht wordt besteed aan onderwijs en onderzoek. Onderwijs speelt een grote rol bij het opleiden van studenten tot arts (co-assistenten) en van artsen tot specialist (arts-assistenten). Onderwijs Het komt geregeld voor dat studenten van de opleidingen Logopedie, Algemene Taalwetenschap of Spraak- en Taalpathologie bij ons een stage lopen. Voor hun opleiding is het noodzakelijk dat deze studenten en stagiaires actief betrokken worden bij de diagnostiek en behandeling van kinderen met spraak-, taal-, stem- en/of gehoorproblemen. Dit betekent dat wij u kunnen vragen of een student of stagiaire aanwezig mag zijn bij een onderzoek of behandeling. Van sommige onderzoeken maken wij video-opnamen die wij gebruiken in het onderwijs. Wij zorgen er hierbij altijd voor dat uw kind anoniem blijft en voor het gebruik van een video-opname vragen wij altijd vooraf aan u toestemming. U houdt steeds het recht om een eenmaal verleende toestemming in te trekken. Dit kan zonder opgave van redenen. Wetenschappelijk onderzoek Eén van de belangrijkste activiteiten van een academisch ziekenhuis is het verrichten van wetenschappelijk onderzoek. Aan ouders en kinderen die onze afdeling bezoeken kan dan ook worden gevraagd om mee te werken aan een onderzoek. De behandelend arts zal u uitvoerig informeren over de aard van het onderzoek. U krijgt onder meer te horen wat deelname aan het onderzoek voor uw kind betekent en wat de mogelijke risico's zijn. U en uw kind zijn vrij om te bepalen of u wel of niet mee wilt werken aan onderwijsactiviteiten of wetenschappelijk onderzoek en u krijgt daarvoor voldoende bedenktijd. Als u besluit om niet mee te doen, heeft dat op geen enkele manier nadelige gevolgen voor de verdere behandeling van uw kind. U kunt zonder opgave van redenen deelname aan wetenschappelijk onderzoek weigeren. Klachten Wij streven naar een zo goed mogelijke zorg. Toch kan het gebeuren dat u klachten hebt. U kunt deze klachten het best bespreken met de medewerker waarmee u contact hebt gehad. Wanneer u uw klachten kenbaar wilt maken aan iemand die niet direct verbonden is aan onze afdeling, dan kunt u terecht bij een medewerker van de receptie in de centrale hal. Deze kan desgewenst de klachtenfunctionaris inschakelen. 6

7 Aanmelding Voor een aanmelding hebben wij de volgende gegevens nodig: - verwijzing van een medisch specialist, huisarts of jeugdarts (met vermelding van AGBcode), en vermelding van hulpvraag; - verslagen van eventuele eerder uitgevoerde onderzoeken (bijvoorbeeld door logopedist); - gegevens kind: naam en geboortedatum; - gegevens ouders/verzorgers: woonadres, adres, telefoonnummer(s). Wij ontvangen uw aanmelding bij voorkeur per intake.gsc@erasmusmc.nl Of per post: Erasmus MC-Sophia Afdeling KNO/Gehoor- en Spraakcentrum Postbus CB Rotterdam Na ontvangst van uw gegevens, neemt een van de medewerkers van het intaketeam contact met u op. Nog vragen? Mocht u na het lezen van de folder nog vragen hebben, neemt u dan gerust contact met ons op. Wij nemen graag even de tijd om uw vragen te beantwoorden. telefoon: (keuze 3), bereikbaar tussen en uur fax: intake.gsc@erasmusmc.nl Erasmus MC-Sophia afdeling KNO/Gehoor- en Spraakcentrum eerste etage, gang B, balie B3 7

8 Erasmus MC - Patiëntencommunicatie - 02/15