Een beken-landschap in ontwikkeling Laaglandbeken vanuit een ecologen-blik
|
|
- Damian van Loon
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Een beken-landschap in ontwikkeling Laaglandbeken vanuit een ecologen-blik Ron Mes (m.m.v. John Bruinsma, Erik van Dijk, Piet van Iersel, Emma van den Dool, Bert Maes, Klaas Everards BWN)
2 Opbouw Laaglandbeken Eeuwenlang veranderen BWN veldwerk database Kaartjes, trends Bescherming Exoten Beekherstel, opnieuw veranderen 2
3 Vrij meanderen: erosie en sedimentatie 3
4 Waarom laaglandbeken? Stromend water: bijzondere omstandigheden, bijzondere soorten Planten vergeten Waar? 4
5 Laagland-beken liggen in hoog - Nederland 5
6 Sponswerking landschap 6
7 Veenontginning: het verwijderen van de spons 7
8 Graven, lozen, zuiveren, etc. 8
9 Voorbeeld: gegraven sprengenkoppen Uit: Veluwse beken en sprengen 9
10 Normalisatie
11 Normalisatie
12 Voor en achter de stuw Uit: Pott en Remy. Gewässer des Binnenlandes 12
13 Tot in zeventiger jaren: Ongezuiverde lozing riool 13
14 Investeren in zuiveringsinstallaties 14
15 Schoon effluent met veel voedingsstoffen 15
16 EU Nitraat richtlijn Diffuse aanvoer van veel te veel meststoffen 14 x Nitraat norm Herstel van evenwicht in aan- en afvoer meststoffen? 16
17 Beken Werkgroep NL Onderzoek aan waterplanten 17
18 Veldonderzoek start in
19 Database meer 1500 vegetatieopnamen Verspreiding in ruimte Ontwikkelingen in de tijd Oudste uit 1934 (?) Sissingh én uniek! 19
20 20
21 Haaksterrenkroos, Drijvende waterweegbree, Teer vederkruid, Klein fonteinkruid, Rossig fonteinkruid, Penseelbladige waterranonkel, Grote waterranonkel, Vlottende waterranonkel, Buigzaam glanswier 21
22 22
23 Twee typische waterplanten van stromend water 23
24 Rossig fonteinkruid Potamogeton alpinus 24
25 25
26 Vlottende waterranonkel Ranunculus fluitans 26
27 Vlottende waterranonkel Ranunculus fluitans 27
28 28
29 Duizendknopfonteinkruid soort van bovenloopjes 29
30 Topsoort Drijvende waterweegbree Luronium natans één van drie (!) EU-beschermde plantensoorten 30
31 Drijvende waterweegbree Luronium natans 31
32 Drijvende waterweegbree Luronium natans EU habitatrichtlijn N2000 gebieden Uit BWN-database bleek: soort ook karakteristiek voor beken! * Groote Beerze, * Kleine Beerze, * Reusel, * Run 32
33 Drijvende waterweegbree (L) Drijvend fonteinkruid (R) onderwaterfoto Klaus van de Weijer Veer-nerf Gewricht 33
34 ijvende waterweegbree pisch voor stromend ter: derwater-bladeren ijfbladeren 34
35 Een van onze eerste kaartjes om enkele belangrijke gebieden met bekensystemen te beschermen EU-habitatrichtlijn 35
36 Natura2000, europese topgebieden 36
37 Monitoring Staverdense Hierdense beek (Veluwe) Berula erecta Callitriche hamulata Callitriche obtusangula Callitriche platycarpa Callitriche stagnalis Elodea canadensis Myriophyllum alterniflorum Potamogeton natans Ranunculus (Batrachium) Aantal karakteristieke beeksoorten : typische beekflora ongeveer gelijk gebleven 2005: typische beekflora ongeveer gelijk gebleven 2001: typische beekflora ongeveer gelijk gebleven 1995: typische beekflora aanwezig. In 1973 was de vegetatie armer. 37
38 Monitoring Tongelreep "Achelse Kluis Noord-Brabant 1988, 1990, 1997, 2005, 2009 Jaar Bedekking totaal % Callitriche species (smal) Callitriche species (smal) Lemna minuta Dwergkroos Potamogeton crispus Gekroesd fonteinkruid Callitriche platycarpa Gewoon sterrenkroos Ranunculus peltatus Grote waterranonkel Alisma plantago-aquatica Grote waterweegbree Potamogeton trichoides Haarfonteinkruid Sparganium emersum Kleine egelskop Lemna gibba (vlak) Lemna gibba (vlak) Myosotis scorpioides Moerasvergeet-mij-nietje Ranunculus peltatus v. heterophyllus Penseelbladige waterranonkel Potamogeton pectinatus Schedefonteinkruid Elodea nuttallii Smalle waterpest Callitriche obtusangula Stomphoekig sterrenkroos Myosotis species Vergeet-mij-nietje (G) Ranunculus fluitans Vlottende waterranonkel Mentha aquatica Watermunt Persicaria hydropiper Waterpeper Myosotis laxa s. cespitosa Zompvergeet-mij-nietje
39 Toename van Soorten van voedselrijk water Productie biomassa schonen pioniers Liefhebbers van hard water Stomphoekig sterrekroos Haarfonteinkruid Smalle waterpest Landbouw? Dan voedselrijk! 39
40 Stomphoekig sterrekroos Callitriche obtusangula 40
41 Resultaat monitoring Samenstelling vegetatie zeer dynamisch Drie perioden vergeleken: ; , Significante afname Callitriche stagnalis Luronium natans Myriophyllum alterniflorum Potamogeton alpinus Ranunculus peltatus var. heterophyllus Ranunculus fluitans Elodea canadensis Significante toename Callitriche obtusangula Potamogeton trichoides Elodea nuttallii 41
42 Algehele trend 42
43 Waaiers van Stomphoekig sterrekroos Beken Werkgroep Nederland Callitriche Ron Mes obtusangula 43
44 Exoten (zwarte lijst) meer kansen door eutrofiëring 44
45 Exoten (grote) Watertheunisbloem 45
46 Parelvederkruid Myriophyllum aquaticum Bovenwaterdelen 46
47 Parelvederkruid Myriophyllum aquaticum Bovenwaterdelen 47
48 Parelvederkruid Myriophyllum aquaticum Bovenwaterdelen 48
49 Parelvederkruid Myriophyllum aquaticum Kleine egelskop Sparganium emersum 49
50 Parelvederkruid Myriophyllum aquaticum Bovenwaterdelen 50
51 Enorme plantengroei schonen! 51
52 Grote waternavel, Verhaal apart 52
53 Grote waternavel 53
54 Grote waternavel 54
55 Beekherstelprojecten vorm of kwaliteit? 55
56 Stuwen het kan ook anders 56
57 Slot Perspectieven: veel beekherstel / renaturierung Waterkwaliteit wordt beter, maar wel errug langzaam EU: KRW? N2000? Mensen houden van beken Beken stromen cq Beken horen te stromen 57
Bekenwerkgroep Nederland Een groep vrijwilligers en de wat vergeten beekplanten- Dronten 4 februari 2006
Bekenwerkgroep Nederland 1971 2006 -Een groep vrijwilligers en de wat vergeten beekplanten- Dronten 4 februari 2006 INHOUD PRESENTATIE Het begin Organisatie 1972 - nu Doelstellingen Methodiek Floristiek
Nadere informatieBekenwerkgroep Nederland Een groepje vrijwilligers en de wat vergeten echte beekplanten- Zuidlaren 23 februari 2013
Bekenwerkgroep Nederland 1971 2013 -Een groepje vrijwilligers en de wat vergeten echte beekplanten- Zuidlaren 23 februari 2013 INHOUD PRESENTATIE Het begin Organisatie 1972 nu Doelstellingen Methodiek
Nadere informatieMonitoringsverslag Hierdense / Staverdense beek per 17-7-2009 Bekenwerkgroep Nederland E, van den Dool
Monitoringsverslag Hierdense / Staverdense beek per 17-7-2009 Bekenwerkgroep Nederland E, van den Dool De Hierdense beek is door de BWN 6 keer bezocht. En wel in 1973, 1987, 1995, 2001, 2005 en 2009. De
Nadere informatieHYPERICUM 2, december 2003
HYPERICUM 2, december 2003 Donker glanswier (Nitella opaca AGARDH) gevonden in Oost-Nederland Maarten Zonderwijk (Waterschap Regge en Dinkel) In het vroege voorjaar van 2003 werd in het uiterste oosten
Nadere informatieTrends in kritische soorten. Artikel in H2O Februari 2007 Hans van der Goes Bart Specken
Trends in kritische soorten Artikel in H2O Februari 2007 Hans van der Goes Bart Specken Inhoud Doel Werkwijze Resultaten Conclusies en oorzaken Doel Beeld te krijgen van de ontwikkeling van kritische water-
Nadere informatieEcologisch herstelplan De Vinkenslag
Ecologisch herstelplan De Vinkenslag B-team Hilvarenbeek September 2010 Ecologisch herstelplan De Vinkenslag Auteur: Drs. Jordie Netten Initiatiefnemer: B-team Hilvarenbeek www.bteamhilvarenbeek.nl Partner:
Nadere informatieHet voorkomen van Haarfonteinkruid (Potamogeton trichoides. Cham. ex Schld.) op. het Plistoceen. Inleiding. periode vóór 1950 en zes voor de periode
Het voorkomen van Haarfonteinkruid (Potamogeton trichoides Cham. ex Schld.) op het Plistoceen van Zuid-Nederland John+H.P. Bruinsma (Thorbeckelaan 24, 5694 CR Breugel) Potamogeton trichoides Cham. ex Schld.
Nadere informatiegoed alterniflori 3260A 05Ca04 Callitricho hamulatae- goed Ranunculetum fluitantis 3260A 05RG08 RG Callitriche platycarpa-
Submontane en laagland rivieren met vegetaties behorend tot het Ranunculion fluitantis en het Callitricho-Batrachion (H3260) Verkorte naam: Beken en rivieren met waterplanten 1. Status Habitatrichtlijn
Nadere informatieWaterplanten in poelen langs de Tongelreep bij de Achelse Kluis
Waterplanten in poelen langs de Tongelreep bij de Achelse Kluis John Bruinsma (Thorbeckelaan 24, 5694 CR Breugel; e-mail: bruinsma@dse.nl) Waterplanten in poelen langs de Tongelreep bij de Achelse Kluis
Nadere informatielastige exotische invasieve water- en oeverplanten in de kleine stromende wateren
Invasieve exootplanten en KRW, in kleine wateren Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Voorbeelden Waterlichamen 3. Wanneer probleem en wanneer zegen Maarten Zonderwijk, ws Regge en Dinkel, dec 2009 4. Beheer
Nadere informatieDuiken naar waterplanten in de Zevenhuizerplas
Duiken naar waterplanten in de Zevenhuizerplas Resultaten en filmbeelden Rob van de Haterd duikwerk: Sietse Bouma & Wouter Lengkeek in opdracht van: Johan van Tent, Hoogheemraadschap van Schieland en de
Nadere informatieNul-monitoring Drijvende waterweegbree en kranswieren in de deelgebieden Vlijmens ven en De Maij
Nul-monitoring Drijvende waterweegbree en kranswieren in de deelgebieden Vlijmens ven en De Maij Als onderdeel van het LIFE project Blues in the Marshes (LIFE NAT/NL/770 actie D2) Een rapportage van FLORON
Nadere informatieToch naar waterplanten kijken
Toch naar waterplanten kijken Foto s: John Bruinsma Wim Breedveld Klaus van de Weyer Inhoud welke? pauze waarom? waar? hoe? praktikum herkenning Waterplanten alle groene delen onder water en/of met drijfbladen
Nadere informatieAanleiding. Economische impuls regio Waterberging Natuurontwikkeling Recreatie
Robert Boonstra 11 maart 2008 Inhoud presentatie Aanleiding van het project Inrichting van het gebied Monitoring vul- en startfase Monitoring ontwikkeling van het meer Resultaten 2007 Aanleiding Economische
Nadere informatieGeschiedenis van de Drentsche Aa
Geschiedenis van de Drentsche Aa Ontwikkeling van een beeksysteem gedurende de laatste 500 jaar Marije Langstraat Ronald Leeraar Methodiek Afbakening Gebiedsbeschrijving Ontwikkeling Systeem Stroming Structuur
Nadere informatieDe vegetatieontwikkeling in de vijvers Zandhorst III, te Heerhugowaard in 2004, 2005 en 2006.
De vegetatieontwikkeling in de vijvers Zandhorst III, te Heerhugowaard in 2004, 2005 en 2006. Auteur ing.p.j. van der Schaaf Registratienummer (leeg) 30 november 07 Versie 1.0 Status Concept Afdeling Hoogheemraadschap
Nadere informatieBuilding with Nature: maatregelen In vogelvlucht
Building with Nature: Ecologische effecten van kleinschalige Building with Nature maatregelen In vogelvlucht Bart Brugmans 20 september 2016 Opgenomen in nieuwe Waterbeheerplan Effectievere inzet middelen
Nadere informatieDonker glanswier (Nitella opaca Agardh) gevonden in Oost-Nederland!
Donker glanswier (Nitella opaca Agardh) gevonden in Oost-Nederland! Maarten Zonderwijk (Waterschap Regge en Dinkel, Postbus 5006, 7600 GA Almelo); e-mail: M.Zonderwijk@wrd.nl Nitella opaca Agardh found
Nadere informatieTKI Dotter-project. Mapping aquatic vegetation by hyperspectral imaging and translation into hydraulics and ecology
TKI Dotter-project Mapping aquatic vegetation by hyperspectral imaging and translation into hydraulics and ecology Kennisdag Platform Beek- en Rivierherstel Planten in de stroom: kansen voor weerstand?
Nadere informatieAQUATISCHE MACROFYTEN. Nele Desmet & Sofie Van Belleghem. Universiteit Antwerpen - Professor Dr. Patrick Meire
AQUATISCHE MACROFYTEN Nele Desmet & Sofie Van Belleghem Universiteit Antwerpen - Professor Dr. Patrick Meire Overzicht 1. Wat zijn aquatische macrofyten? 2. Morfologie/bouw 3. Overlevingsstrategieën 4.
Nadere informatieElodea densa waterpest Kan los in de vijver, maar doet het beter indien opgepot. Direct oppotten en in de vijver zetten. Waterdiepte cm.
ZUURSTOFPLANTEN Ceratophyllum demersum hoornblad Maakt geen wortels, worden los in het water gegooid Loopt in het voorjaar vrij laat uit Elodea densa waterpest Kan los in de vijver, maar doet het beter
Nadere informatieWaterplanten in Vlaams Brabant: wat weten we (niet)?
Waterplanten in Vlaams Brabant: wat weten we (niet)? 19 e BRAKONA Contactdag 03/02/2018 Annelies Jacobs (Natuurpunt Studie) Kevin Feytons Waarom kritieke toestand? (RL) Shifting baseline Gespecialiseerd
Nadere informatieWaterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2012
Waterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2012 Bureau Daslook Waterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2012 Bemonstering
Nadere informatieenerzijds en een grote rivier anderzijds; de breedte is 10 tot 30 meter. Het betreft met name Roer, Niers, Dinkel en Overijsselse Vecht.
Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Submontane en laagland rivieren
Nadere informatieExcursieverslagen FWE: poelen en drasse laagtes langs Dommel en Tongelreep, John Bruinsma, Wim van der Ven, Joep Spronk
Excursieverslagen FWE: poelen en drasse laagtes langs Dommel en Tongelreep, 2001-2016 John Bruinsma, Wim van der Ven, Joep Spronk In het kader van het KNNV-monitoringsproject in de Genneperparken bezocht
Nadere informatieInventarisatie Polder Noord Kethel 2002
Inventarisatie Polder Noord Kethel 2002 KNNV afd. Regio Delft Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afd. Regio Delft Postbus 133 2600 AC DELFT email: afd.regiodelft@knnv.nl www.knnv.nl/afd.regiodelft
Nadere informatieTijdelijke droogval van onderwaterbodems als maatregel ter verbetering van de waterkwaliteit? Microcosmos- en Mesocosmosstudies
Tijdelijke droogval van onderwaterbodems als maatregel ter verbetering van de waterkwaliteit? Microcosmos- en Mesocosmosstudies Esther Lucassen, Bart Grutters, Christel Klaren, Roos Loeb en Fons Smolders
Nadere informatieVoorschrift - RWSV Versie: 7
Pagina 1 van 35 auteur(s) : gewijzigd : autorisator : paraaf autorisator: A. Naber A. Naber J. Postema datum vrijgave : 23-06-2015 beheerder : W. Wilts 913.00.B006 Versiebeheer versie datum nummer vrijgave
Nadere informatieSecond opinion retentiebekken Slenaken - ecologie
Notitie Contactpersoon N. Jeurink Datum 14 november 2016 Kenmerk N001-1242130NJE-mfv-V07-NL Second opinion retentiebekken Slenaken - ecologie 1 Inleiding Juist ten zuiden van Slenaken is het Waterschap
Nadere informatieNIEUWSBRIEF FLORON FWT, NR. 14, NOVEMBER 1995
NIEUWSBRIEF FLORON FWT, NR. 14, NOVEMBER 1995 DISTRICT TWENTE e.o. www.fwtwente.nl REDACTIE: Otto Zijlstra (districtscoördinator FLORON). E mail: ogzijlstra@zonnet.nl Pieter Stolwijk (coördinator Floristische
Nadere informatieBijlage 9 Veldformulieren 1 Algemeen. 2 Onderdelen, eisen en aanbevelingen. Handboek Hydrobiologie. 9: Veldformulieren - 1
Handboek Hydrobiologie IV Bijlage 9 Veldformulieren 1 Algemeen In deze bijlage geven we aanbevelingen voor het maken van een goed veldformulier. Er zijn voorbeelden in opgenomen van veldformulieren voor
Nadere informatieBijlage 9 Veldformulieren 1 Algemeen. 2 Onderdelen, eisen en aanbevelingen. Handboek Hydrobiologie. 9: Veldformulieren - 1
Handboek Hydrobiologie IV Bijlage 9 Veldformulieren 1 Algemeen In deze bijlage geven we aanbevelingen voor het maken van een goed veldformulier. Er zijn voorbeelden in opgenomen van veldformulieren voor
Nadere informatiePlantenkennis Waterplanten
Plantenkennis Waterplanten Lijst 2 Algemene informatie Waterplanten De planten in, op en aan het water zijn onder te verdelen in de volgende groepen: oeverplant moerasplant echte waterplanten Functies
Nadere informatieveldgids Beheer van water- en oeverplanten in het gebied van Waterschap De Dommel
veldgids Beheer van water- en oeverplanten in het gebied van Waterschap De Dommel Planten en beheer Deze gids is gemaakt voor afdeling Onderhoud van Waterschap De Dommel. Maar ook voor externe organisaties
Nadere informatieMacrofyten in de Swalm
Macrofyten in de Swalm Vergelijkend watervegetatie-onderzoek met andere wateren in Nederland en grensoverschrijdende wateren Iris van der Laan I Omslagfoto: Iris van der Laan II Macrofyten in de Swalm
Nadere informatieIJzersuppletie in Terra Nova
IJzersuppletie in Terra Nova Implicaties voor de biota Anne Immers Liesbeth Bakker, Bas Ibelings, Ellen van Donk Gerard ter Heerdt & Jeroen Geurts Aquatisch voedselweb Vissen Zoöplankton Fytoplankton Zonlicht
Nadere informatieRobuuste ecosystemen kunnen tegen een stootje
Robuuste ecosystemen kunnen tegen een stootje CoP Beheer en Onderhoud Maaibeheer: zwarte bak of groene wildernis? 3 juni 2015 Edwin Peeters Evenwicht 2 Bron: http://www.zazzle.nl/ Weerstand Resistance
Nadere informatieWaterplanten in relatie tot waterkwaliteit in de Achterhoek, Gelderse Vallei en op de Veluwe
Waterplanten in relatie tot waterkwaliteit in de Achterhoek, Gelderse Vallei en op de Veluwe Voorplaat: Groot blaasjeskruid, één van de soorten waterplanten die in de beheergebieden voorkomen 2 Waterplanten
Nadere informatieVan nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamion of Hydrocharition (H3150) Verkorte naam: meren met krabbenscheer en fonteinkruiden
Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamion of Hydrocharition (H3150) Verkorte naam: meren met krabbenscheer en fonteinkruiden 1. Status Habitatrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding
Nadere informatieOmschrijving verschillende kwaliteitsklassen van sloten
Omschrijving verschillende kwaliteitsklassen van sloten Auteur: Bart Specken 2016 Zeer goed Deze klasse onderscheidt zich van alle andere klassen doordat hier waterplanten in voorkomen die kenmerkend zijn
Nadere informatiePOELEN. 1. Wat is een poel? 2. Enkele belangrijke begrippen
POELEN 1. Wat is een poel? Poelen zijn kleine, ondiepe waterpartijen met weinig of geen stroming. Door hun geringe diepte kan het zonlicht overal tot op de bodem doordringen, zodat waterplanten zich over
Nadere informatieWater in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem
Water in beeld Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Waterschap Brabantse Delta zorgt zowel voor de aan- en afvoer van water als ook voor de kwaliteit ervan. Zo kunnen recreanten op
Nadere informatiePut van Schoonhoven (Amerongse Bovenpolder)
Put van Schoonhoven (Amerongse Bovenpolder) Vastlegging situatie september 2011 Glanzend fonteinkruid, kaalgevreten door meerkoeten (september 2011) V astleggi ng si tuatie september 2011 Alexander Klink
Nadere informatieWater- en oeverplanten in de zandwinplas in de Hiensche Uiterwaarden bij Dodewaard
Water- en oeverplanten in de zandwinplas in de Hiensche Uiterwaarden bij Dodewaard Bureau Daslook 2 Water- en oeverplanten in de zandwinplas in de Hiensche Uiterwaarden bij Dodewaard Dr. Ger Boedeltje
Nadere informatieWaterplanten in de Kuilen, raadselachtig
Waterplanten in de Kuilen, raadselachtig John Bruinsma, 2-12-2018* jhpbruinsma@gmail.com Inleiding De Kuilen is een zand- en grindgat tussen Langenboom en Mill (NB). In de noordelijke helft van de plas
Nadere informatieS ystematiek van natuurtypen
S ystematiek van natuurtypen voor Vlaanderen: 2. Waterlopen Carine Wils, Rudy Verheyen & Patrick Meire Opdrachtgever: AMINAL, afd. Natuur Uitvoerders: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Universiteit
Nadere informatieChemievrij beheer groene ruimte Burgerparticipatie bij bestrijding invasieve exoten
Chemievrij beheer groene ruimte Burgerparticipatie bij bestrijding invasieve exoten Lodewijk van Kemenade Landschapsbeheer Flevoland Inhoud Invasieve exoten in de groene ruimte Wettelijke aspecten Samenwerking
Nadere informatieProgramma van eisen Bergingsgebied Vlietzone (Molenvlietpark)
Programma van eisen Bergingsgebied Vlietzone (Molenvlietpark) Opsteller(s): Status: Datum: DMS: PMB Delfland definitief 13-11-2014 1166474 Datum: 13 november 2014 pagina 1 van 11 INHOUD Pagina 1. Inleiding
Nadere informatiePresentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps
Presentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps Inhoud presentatie Even voorstellen Waterschappen algemeen Video Vragen Project Beemdstraat Bladel Afsluiting
Nadere informatieGer Boedeltje, Bertien Besteman, Prisca Duijn & Michelle de la Haye
Waterplanten in natuurvriendelijke oevers langs scheepvaartkanalen Ruim 25 jaar geleden werden de eerste natuurvriendelijke oevers langs scheepvaartkanalen aangelegd. Doel was onder meer het verbeteren
Nadere informatieNatuurhistorisch Maandblad
Natuurhistorisch Maandblad 9 J A A R G A N G 1 0 3 N U M M E R 9 S E P T E M B E R 2 0 1 4 Planten in diep water in een aantal Maasplassen in Midden-Limburg Interactie tussen Wilde zwijnen en reptielen
Nadere informatieInvasieve waterplanten in Nederland
Index Invasieve waterplanten in Nederland Veldgids Inhoud Colofon Dit is een uitgave van de Plantenziektenkundige Dienst van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Postbus 9102 6700 HC
Nadere informatieDe mogelijke rol van de zaadvoorraad in het herstel van een waterplantenvegetatie in oeverstroken na baggeren
De mogelijke rol van de zaadvoorraad in het herstel van een waterplantenvegetatie in oeverstroken na baggeren drs. Ger Boedeltje 1 met (veld)medewerking van A. ten Brinke (Rijkswaterstaat, Directie Oost-Nederland)
Nadere informatieten langs ekanalen ! B I D O C (bibliotheek en documentatie) kssl i rafels mmm ÏK-.jfir^; 3**fi
% t " "T* ~ï kssl r * **fi mmm ÏK-.jfir^; i rafels W ten langs ekanalen! B I D O C (bibliotheek en documentatie) Dienst Weg- en Waterbouwkunde Postbus 0, 00 GA DELFT Tel. 0-8 / Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat
Nadere informatieInvasieve plantensoorten zijn in de laatste decennia sterk toegenomen in Nederland
Invasieve plantensoorten zijn in de laatste decennia sterk toegenomen in Nederland Indicator 5 januari 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met
Nadere informatieInvasieve waterplanten in Nederland
Index Invasieve waterplanten in Nederland Veldgids Inhoud Colofon Dit is een uitgave van de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit Postbus 9102 6700 HC Wageningen pd.info@minlnv.nl AID, PD en VWA bouwen aan
Nadere informatieWaterplanten in laagveenwateren
Waterplanten in laagveenwateren Een beschrijving van referenties aan de hand van vegetatieopnamen R. van 't Veer G.H.P. Arts J.H.J. Schaminée N.A.C. Smits In opdracht van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid
Nadere informatieWaterplanten in Loenderveen-Oost: ontwikkelingen 2005-2011
Waterplanten in Loenderveen-Oost: ontwikkelingen 2005-2011 Overzicht van de ontwikkeling van waterplanten in de Loenderveensche Plas Oost in de zeven jaar na het wegvangen van vis Waterplanten in Loenderveen-Oost:
Nadere informatieAquatische exoten. Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen. Departement Leefmilieu. Departement Leefmilieu
Aquatische exoten Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen Dienst Waterbeleid Uitheemse soorten Via tuinvijvers, aquaria, in milieu Niet elke soort zorgt voor problemen 2 Drie
Nadere informatieHoornblad (Ceratophyllum) & Vederkruid (Myriophyllum)
Hoornblad (Ceratophyllum) & Vederkruid (Myriophyllum) LPW-Florasleutel samengesteld door Bert Berten WATERPLANTEN De soorten van beide families hebben bladen in kransen en zijn samengesteld: bladen in
Nadere informatieHierdense Beek: building with nature in een Veluws beeksysteem. Peter van Beers Waterschap Vallei en Veluwe 3 maart 2016
Hierdense Beek: building with nature in een Veluws beeksysteem Peter van Beers Waterschap Vallei en Veluwe 3 maart 2016 Overzicht presentatie Overzicht presentatie: 1. Systeem & gebied 2. Wat speelt er
Nadere informatieRotterdamseweg 223. KNNV afdeling Delfland. Cor Nonhof
Rotterdamseweg 223 KNNV afdeling Delfland Cor Nonhof Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133 2600 AC DELFT afdelingdelfland@knnv.nl www.knnv.nl/afdelingdelfland
Nadere informatieEen ongenode gast: Amerikaanse rivierkreeft
Amerikaanse rivierkreeft Een ongenode gast: Opzet workshop Een ongenode gast: Inleiding (Fabrice Ottburg; WUR) Nader inzoomen op een aantal projecten (Winnie Rip; Waternet) Praktijk ervaring aanpak (Jouke
Nadere informatie2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater
2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Het water dat op het dak van uw woning of schuur valt, loopt nu via de hemelwaterafvoer naar de riolering. Koppel uw hemelwaterafvoer af en sluit hem aan op een
Nadere informatie1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
1nvexo minder invasieve planten en dieren Interreg Vlaanderen Nederland Europa investeert in uw regio Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Casus Grote waternavel en andere invasieve
Nadere informatieWaterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2008
Waterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2008 Bemonstering en toetsing volgens de Kaderrichtlijn Water In opdracht van: Waterschap Rijn en IJssel Begeleiding en
Nadere informatieEEN AMFIBIEËNPOEL IN JE TUIN. Provinciaal Instituut voor Hygiëne
EEN AMFIBIEËNPOEL IN JE TUIN Provinciaal Instituut voor Hygiëne AMFIBIEËNPOEL? Een vijver in de tuin. De meeste mensen vinden het wel een aantrekkelijk idee. Een kleine waterpartij voegt net dat ietsje
Nadere informatieWeerstand van vegetatie tegen stroming; stroombaanmaaien in theorie.
Weerstand van vegetatie tegen stroming; stroombaanmaaien in theorie. Veerle Verschoren, Jonas Schoelynck, Kerst Buis & Patrick Meire Zutphen 15 november 2016 Kennisdag: Planten in de stroom. Kansen voor
Nadere informatieWaterkwaliteit, waterplanten en de visstand
Waterkwaliteit, waterplanten en de visstand De eutrofiëringsbestrijding moet een tandje hoger De planning daarvan kan beter Gerard ter Heerdt 28 november 2012 We hebben de doelen voor de KRW en Natura
Nadere informatieGebiedsbeschrijving Vledder en Wapserveense Aa
Gebiedsbeschrijving Vledder en Wapserveense Aa I. HET STROOMGEBIED Het watersysteem van de Vledder en Wapserveense Aa is een vrij afwaterend systeem dat met een stelsel van watergangen en stuwen afstroomt
Nadere informatieBestrijding exoten met exoten Mogelijkheden voor de graskarper? Willie van Emmerik Sportvisserij Nederland
Bestrijding exoten met exoten Mogelijkheden voor de graskarper? Willie van Emmerik Sportvisserij Nederland Laatste jaren veel klachten over waterplanten Waterplanten, ecosysteem en vis Waterplanten van
Nadere informatieRapportage project: Vaststellen van de nulsituatie in de gemeente Noordenveld bij de vijverpartij de vijfde verloting.
Page 1 of 35 Rapportage project: Vaststellen van de nulsituatie in de gemeente Noordenveld bij de vijverpartij de vijfde verloting Uitgevoerd door: Laboratorium Specialist in vijverwaterkwaliteit Page
Nadere informatieANTWOORDBLADEN WATEREXCURSIE. 1 Tekenblad bij Opdracht 1. Naam van de school: Naam van de sloot of de straat langs de sloot: Jullie namen:
ANTWOORDBLADEN WATEREXCURSIE 1 Tekenblad bij Opdracht 1 Naam van de school: Naam van de sloot of de straat langs de sloot: Jullie namen: Water antwoord- en rapportbladen 2015 1 2 VERONTREINIGING 2a Zet
Nadere informatieZwarte lijst invasieve waterplanten, op basis van enquête onder waterbeheerders NL
Zwarte lijst invasieve waterplanten, op basis van enquête onder waterbeheerders NL Auteur: Maarten Zonderwijk, waterschap Regge en Dinkel, UPDATE 5 maart 2008. Inleiding De plantenziektekundige dienst
Nadere informatiePolder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk
Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken : landschap met geschiedenis Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost
Nadere informatieOever en moerasplanten
Oever en moerasplanten Hoogte Waterdiepte Bloei Acorus Calamus Kalmoes 80-5/ -30 7/8 Acorus Calamus Varigata Bonte kalmoes 80.5-.30 7/8 Alisma Plantago Aqua Waterweegbree 50 0/ - 30 6/9 Alisma parviflora
Nadere informatiePlanten in de stroom. Kansen voor weerstand. Stroombaanmaaien en risicogericht onderhoud; Het effect op de stromingsweerstand
Planten in de stroom. Kansen voor weerstand. Stroombaanmaaien en risicogericht onderhoud; Het effect op de stromingsweerstand Chris Griffioen en Pieter van Dijk 15 november 2016 Stromingsweerstanden Het
Nadere informatieFlora en fauna Groote Haar
Flora en fauna Groote Haar Definitief Niets uit deze uitgave mag veranderd worden zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Alle foto s uit deze uitgave zijn van de hand van de auteur tenzij anders
Nadere informatieProject Doelen Overig Water. Anita Buschgens Waterschap Vallei en Veluwe
Project Doelen Overig Water Anita Buschgens Waterschap Vallei en Veluwe Inhoud Procesmatig Aanleiding Over welke doelen praten we Tijdsplanning Inhoudelijk Uitgangspunten Indeling Watertypen Resultaat
Nadere informatieHANDREIKING WATERPLANTEN MAAIBEHEER
HANDREIKING WATERPLANTEN MAAIBEHEER Aanwijzingen voor het maaien van waterplanten in rijkswateren ten behoeve van recreatie Datum 20 april 2012 Status DEFINITIEF Maaibeheer doorgroeid fontijnkruid HANDREIKING
Nadere informatieHoofdstuk 11 Vegetatie
Hoofdstuk 11 Vegetatie Water- en oeverplanten zijn een goede graadmeter voor de ecologische kwaliteit van ons oppervlaktewater. Daarom spelen ze een belangrijke rol in veel beoordelingssystemen. Dit hoofdstuk
Nadere informatieVegetatieve herkenning der voornaamste water-enoeverplanten
A. A. KRUIJNE Instituut voor Biologisch en Scheikundig Onderzoek van Landbouwgewassen Vegetatieve herkenning der voornaamste water-enoeverplanten N.V. UITGEVERS-MIJ. W. E. J. TJEENK WILLINK, ZWOLLE, 1963
Nadere informatieInvasieve waterplanten in Nederland
Index Invasieve waterplanten in Nederland Inhoud Veldgids Dit is een uitgave van: Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit Postbus 43006 3540 AA Utrecht Productie: NVWA, Utrecht Bureau Waardenburg, Culemborg
Nadere informatieBeek of beekmoeras? Water stroomt waar het gaan kan, en anders niet. Veldwerkplaats Beekdallandschap Verslag Geeserstroomgebied, Gees, 13 mei 2008
Beek of beekmoeras? Water stroomt waar het gaan kan, en anders niet Veldwerkplaats Beekdallandschap Verslag Geeserstroomgebied, Gees, 13 mei 2008 Inleiders: Rients Hofstra, DLG en Piet Verdonschot, Alterra
Nadere informatieEnvironmental DNA onderzoek visbestand Neswaarden Aalst. Arthur de Bruin
Environmental DNA onderzoek visbestand Neswaarden Aalst Arthur de Bruin Colofon Status uitgave: Definitief Rapportnummer: 2018.075 Datum uitgave: 26-06-2018 Titel: Wijze van citeren: Samenstellers: Foto
Nadere informatieUpdate kennisregels voor lichtklimaat, waterplanten en mosselen Bijlage. Bastiaan van Zuidam Gerben van Geest Valesca Harezlak Ruurd Noordhuis
Update kennisregels voor lichtklimaat, waterplanten en mosselen Bijlage Bastiaan van Zuidam Gerben van Geest Valesca Harezlak Ruurd Noordhuis 21 juli 2014 Inhoud Leeswijzer Relaties tussen abiotiek en
Nadere informatieRegionale Implementatie KRW
Regionale Implementatie KRW Bepaling Huidige toestand waterlichamen Dommel Martijn Antheunisse, Vakgroep Ecologie, Ws De Dommel Inhoud Ws. De Dommel - 26 KRW waterlichamen Huidige situatie 2009: Biologische
Nadere informatieKoningsdiep Beekdalsysteemherstel uitgangspunten en aanpak
Koningsdiep Beekdalsysteemherstel uitgangspunten en aanpak Piet Verdonschot team zoetwaterecologie The Netherlands Wat is een natuurlijk beekdalsysteem? Inhoud 1. Stroomgebiedsbenadering 2. Sturende factoren
Nadere informatieInvasieve exoten in de tuin. KNPV Najaarsbijeenkomst, 22 november 2018
Invasieve exoten in de tuin KNPV Najaarsbijeenkomst, 22 november 2018 In de media 2 Invasieve exoten (definitie) dieren, planten en micro-organismen die door menselijk handelen in een nieuw gebied terechtkomen
Nadere informatieNieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water
Nieuwkoopse Plassen Op weg naar water van topkwaliteit De Nieuwkoopse Plassen en het aangrenzende gebied vormen een prachtig natuurgebied. We werken samen met anderen aan verbetering van de waterkwaliteit
Nadere informatieJan de Brouwer, Piet Verdonschot en Anna Besse
Beekdalbreed hermeanderen Technieken om dood hout in te brengen Jan de Brouwer, Piet Verdonschot en Anna Besse Jan.debrouwer@wur.nl Piet.verdonschot@wur.nl nl Anna.besse@wur.nl team zoetwaterecologie Piet
Nadere informatieWoekering van waterplanten in beken tot op de bodem uitgezocht
Woekering van waterplanten in beken tot op de bodem uitgezocht Alfons Smolders, Esther Lucassen, Jan Roelofs (Onderzoekcentrum B-WARE), Annemarie Kramer- Hoenderboom en John Lenssen (waterschap Rijn en
Nadere informatieEnige opmerkingen over oecologie en vegetatie van de Nieuwe Keverdijkse Polder
een foto opgenomen van een Pimpelmees met een larve van deze vlieg in de snavel, gehaald uit de eveneens afgebeelde gal. De heer Mook, aan wie ik mijn gallen opstuurde, bevestigde mijn determinatie van
Nadere informatieBronnen aan de basis van een goede natuurkwaliteit Over herstelbeheer in bronsystemen
Veldwerkplaats 16 mei 2012 Bronnen aan de basis van een goede natuurkwaliteit Over herstelbeheer in bronsystemen Rob van Dongen, Waterschap Regge en Dinkel & Marcel Horsthuis, Unie van Bosgroepen Bronnen
Nadere informatieEen soortbeschermingsplan voor de Drijvende waterweegbree (Luronium natans) in Noord-Brabant
Een soortbeschermingsplan voor de Drijvende waterweegbree (Luronium natans) in Noord-Brabant BIOGEOCHEMICAL WATER-MANAGEMENT & APPLIED RESEARCH ON ECOSYSTEMS Opdrachtgever: Provincie Noord-Brabant Projectnummer:
Nadere informatieOeverplanten in Lelystad
Oeverplanten in Lelystad Inleiding Lelystad is rijk aan water. Binnen de bebouwde kom is een blauwe dooradering aanwezig van talloze wateren. Om de waterbergingscapaciteit te vergroten en de leefomgeving
Nadere informatieBeekherstel Dommel door Eindhoven tot het Wilhelminakanaal
Inhoud presentatie Beekherstel Dommel door Eindhoven tot het Wilhelminakanaal 1. Aanleiding 2. Het gebied 3. Doel van het project 4. Ontwerpproces en uitdagingen 5. Voorbeelden Frank Gerritsen, projectmanager
Nadere informatieSpiegelplas en Ankeveense plassen
Spiegelplas en Ankeveense plassen Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken Jasper Stroom Floor Speet Winnie Rip Een tienminuten gesprek. Hoe staan onze kinderen er voor?
Nadere informatieEcologische doelstelling
Nevengeulen langs de grote rivieren Leren van de praktijk Margriet Schoor Oost Nederland Platform beek- en rivierherstel Vreugderijkerwaard, oktober 2009 14 december 2011 Waarom nevengeulen? Hoofdgeul
Nadere informatieDe KNNV Veldgids Rompgemeenschappen en enkele kanttekeningen daarbij
Boekbespreking De KNNV Veldgids Rompgemeenschappen en enkele kanttekeningen daarbij Leo Vanhecke Agentschap Plantentuin Meise, Nieuwelaan 38, B-1860 Meise, België [leo.vanhecke@plantentuinmeise.be] Foto
Nadere informatie