Uitkomsten enquête toetsingskader doelmatige en verantwoorde zorg thuis

Transcriptie

1 Bl Tekst voor de website Uitkomsten enquête toetsingskader doelmatige en verantwoorde zorg thuis In 2015 is het toetsingskader doelmatige en verantwoorde zorg thuis ingevoerd. Het kader is een hulpmiddel om te beoordelen of de zorg thuis bij de cliënt doelmatig en verantwoord is. Op dit moment hanteren de zorgkantoren verschillende werkwijzen. De zorgkantoren willen het proces voor de aanvraag van zorg thuis vereenvoudigen. Het is voor ons belangrijk om te weten wat de ervaringen en wensen zijn van de zorgaanbieders en cliënten bij het aanvragen van zorg thuis. De aanbieders is gevraagd een enquête in te vullen, 317 aanbieders hebben hieraan meegewerkt. Hieronder zijn de belangrijkste resultaten toegelicht. 63% is het eens met de voorgestelde werkwijze voor aanlevering van de rekenmodule Deze zorgaanbieders zijn het eens met het voorstel om de rekenmodule alleen aan te leveren als de zorgkosten boven het basisbudget van het geïndiceerde zorgprofiel liggen. Meer dan helft van de zorgaanbieders vindt dat de rekenmodule helpt bij het gesprek met de cliënt over doelmatige inzet van zorg thuis Het formulier verantwoorde zorg thuis helpt bij afstemming met (interne) collega s Ruim 50 % van de aanbieders geeft dit aan. 28% geeft aan dat het formulier hierbij niet helpt, 21 % heeft geen mening. Ook over de afstemming met andere zorgaanbieders is 45% van mening dat het formulier hierbij helpt. Voor de afstemming met de cliënt vindt slechts 39% dit een meerwaarde hebben en 26% heeft hierover geen mening. Zorg in thuissituatie kan niet altijd binnen financiële kaders geleverd worden Bij cliënten die geen of een overbelast mantelzorgsysteem hebben levert doelmatige inzet voor zorg thuis vaak problemen op. Dit speelt bijvoorbeeld bij dementerende ouderen. Dit geldt ook cliënten waarbij behandeling nodig is, specifiek worden hierbij genoemd de kinderen die gebruik maken van een behandeling groep in een kinderdagcentrum of behandeling in combinatie met een PGB. Verder signaleren zorgaanbieders dat er knelpunten ontstaan bij cliënten die veel zorg ontvangen vanuit de Zorgverzekeringswet en overgaan naar de Wlz. De zorgkantoren gaan hierover in gesprek met VWS. Het proces voor de aanvraag van zorg thuis wordt eenvoudiger en uniform De zorgkantoren nemen de resultaten mee bij de evaluatie om te komen tot een nieuwe werkwijze voor de toets op doelmatige en verantwoorde zorg thuis. Op 23 maart publiceren de zorgkantoren het aangepaste voorschrift zorgtoewijzing op de website. Vanaf 1 april 2016 geldt deze nieuwe werkwijze. Bent u benieuwd naar de volledige uitkomsten van de enquête? Het rapport vindt u via de volgende link.

2 Bl Uitkomsten enquête Toetsingskader Doelmatig en Verantwoorde Zorg Thuis Zorgverzekeraars Nederland 21 maart

3 Uitkomsten enquête Toetsingskader Doelmatig en Verantwoorde Zorg Thuis In 2015 is het toetsingskader doelmatig en verantwoord thuis wonen geïntroduceerd als hulpmiddel voor zorgkantoren en zorgaanbieders om te beoordelen of de klant doelmatig en verantwoord thuis kan wonen met een Wlz indicatie. Om inzicht te krijgen in de wijze waarop zorgaanbieders het aanvragen van een Modulair Pakket Thuis (MPT) en volledig pakket Thuis (VPT) hebben ervaren en de knelpunten die zij zien bij het inzetten van zorg thuis is er een enquête uitgezet bij de zorgaanbieders van alle zorgkantoren. Hierop hebben wij 317 reacties ontvangen. Na de invoering van het toetsingskader en de bijbehorende rekenmodule en het formulier verantwoord is er, in samenwerking met VWS, afgesproken dat er toegewerkt wordt naar een vereenvoudigde uniforme werkwijze voor het aanvragen van zorg thuis. Uit de resultaten van de enquête en de ervaringen van de zorgkantoren is gebleken dat van de meerderheid van de respondenten de voorkeur uitgaat om de rekenmodule alleen aan te leveren als de zorgkosten boven het budget van het geïndiceerde zorgprofiel uitkomen. Het formulier verantwoord wordt door veel zorgaanbieders intern gebruikt en de voorkeur voor aanlevering wisselt. Deze resultaten hebben geleid tot een vereenvoudiging van het aanleveren van de rekenmodule. Hieronder worden de resultaten toegelicht. Een overzicht van alle resultaten vindt u in bijlage 1. 2

4 Rekenmodule Voor het aanvragen van zorg door middel van een MPT of een combinatie van MPT en PGB is de rekenmodule ontwikkeld. In de rekenmodule kan de aanbieder de zorg die nodig is voor de klant op maat aanvragen. Meer dan de helft van de zorgaanbieders heeft aangegeven dat de rekenmodule helpt bij het gesprek met de klant over doelmatige inzet van zorg thuis. Daarnaast is de vraag gesteld of de zorgaanbieder de rekenmodule in het gesprek met de cliënt gebruikt om zichtbaar te maken wat de kosten voor zorg thuis zijn. In onderstaande grafiek zijn de resultaten zichtbaar. 140 Ja, altijd Ja, als de kosten van de zorg thuis niet passen binnen het beschikbare budget Ja, als er discussie is met de client over de noodzakelijke inzet van zorg thuis Ja, als er sprake is van een combinatie van Zin en PGB Nooit 0 Nadat de zorgvraag van de klant in de rekenmodule is ingevuld wordt zichtbaar welke functies en klassen hierbij horen. Binnen deze toegewezen functies/ klassen kan zorg op maat worden ingezet, zolang de totale kosten binnen het (basis)budget blijven. Meer dan vijftig procent van de zorgaanbieders is het ermee eens dat dit minder administratieve lasten oplevert omdat niet bij iedere wijziging in de toegewezen functies/klassen een nieuwe zorgtoewijzing aangevraagd hoeft te worden. Deze mogelijkheid is niet bij alle aanbieders bekend. In bijlage 2 wordt daarom een aantal voorbeelden gegeven om deze mogelijkheid nader toe te lichten. 3

5 Doelmatige inzet van zorg thuis Bij het MPT is een maximumbedrag per zorgprofiel beschikbaar waarvoor zorg thuis ingezet kan worden. De helft van de aanbieders geeft aan dat er één of meerdere specifieke zorgprofielen zijn waarbij doelmatige inzet van zorg thuis voor knelpunten zorgt. Een overzicht van de genoemde zorgprofielen en het aantal keren dat dit zorgprofiel benoemd is vindt u terug in Bijlage 1. Daarnaast is de helft van de aanbieders van mening dat er specifieke doelgroepen zijn (ongeacht het geïndiceerde zorgprofiel) waarbij doelmatige inzet van zorg thuis vaak voor knelpunten zorgt. 18% 25% Ja, dit komt voor bij cliënten die alleen in aanmerking komen voor het basisbudget (vul bijlage 2 in) 31% 16% 10% ja, dit komt voor bij cliënten die ook in aanmerking komen voor de extra kosten thuis vergoeding (bijlage 3 in) ja, dit komt voor bij cliënten die een combinatie van ZIN en PGB hebben Het ontbreken van een mantelzorgsysteem of een overbelast mantelzorgsysteem wordt veel genoemd als knelpunt. Ook wordt er door een aantal zorgaanbieders aangegeven dat kinderen die, naast de zorg thuis, gaan logeren vaak knelpunten ervaren ondanks de mogelijkheid van de regeling extra kosten thuis. Als laatste wordt aangegeven dat het inzetten van een modulair pakket thuis bij klanten die vanuit de Zorgverzekeringswet komen voor problemen zorgt omdat zij in de ZVW meer uren zorg ontvingen dan nu met het zorgprofiel mogelijk is. 4

6 Er wordt toegewerkt naar een vereenvoudigde uniforme werkwijze voor het aanvragen van zorg thuis. Daarom hebben wij de zorgaanbieders gevraagd welke werkwijze voor het aanleveren van de rekenmodule de voorkeur heeft. Meer dan zestig procent van de aanbieders heeft de voorkeur om de rekenmodule alleen aan te leveren als de zorgkosten boven het basisbudget van het geïndiceerde zorgprofiel (ZZP). Daarnaast heeft elf procent aangegeven dat het aanleveren van de rekenmodule in alle situaties een meerwaarde heeft. Geen mening Wij zijn het eens met het voorstel om de rekenmodule alleen aan te leveren als de zorgkosten boven het basisbudget van het geïndiceerde zorgprofiel (ZZP) Wij vinden dat het aanleveren van de rekenmodule in alle situaties een meerwaarde heeft 13% 11% 13% 63% 5

7 Verantwoord thuis wonen Klanten met een Wlz indicatie kunnen thuis blijven wonen, mits dit verantwoord is. Om dit te beoordelen is een landelijke vragenlijst opgesteld. Opvallend is dat bijna veertig procent van de zorgaanbieders vindt dat dit adviesformulier helpt bij het gesprek met de klant over het inzetten van verantwoorde zorg thuis, daarentegen vindt meer dan een derde dat het formulier hierbij niet helpt. Voor de afstemming met andere professionals wordt het adviesformulier door de helft van de respondenten als een goed hulpmiddel ervaren, zowel voor de interne afstemming met collega s (51%) als met professionals buiten de eigen organisatie (58%). Voor de afstemming buiten de eigen organisatie worden echter ook knelpunten ervaren. Dit is in onderstaande grafiek zichtbaar. ja 24% 29% 4% 18% 23% Ja, maar het kost veel tijd om andere zorgprofessionals te bereiken Ja, maar het kost veel tijd om de medisch professional te bereiken Nee, andere zorgprofessionals zijn niet bereid hierover af te stemmen Nee, de medische professional is niet bereid hierover af te stemmen Nee, het formulier heeft geen toegevoegde waarde geen mening 0% 2% 6

8 Er wordt wisselend gedacht over wanneer het van toegevoegde waarde is om het adviesformulier met de zorgkantoren te delen. Slechts drie procent vindt dat het formulier in alle gevallen aangeleverd moet worden bij de zorgkantoren, zeventien procent vindt juist dat het formulier helemaal niet aangeleverd hoeft te worden. 13% 5% Altijd 17% 18% 25% Alleen bij twijfel of de zorg verantwoord is Alleen bij zorgkosten boven basis budget Zowel bij twijfel als bij zorgkosten boven basis budget Nooit 22% Geen Mening Daarnaast is aangegeven dat de vragen van het formulier verantwoord niet aansluit bij de VG doelgroep. Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland heeft een nieuw adviesformulier ontwikkeld die aansluit bij de zorgvraag van deze klantengroep die bij de volgende oplevering van de rekenmodule geïntegreerd zal worden. Beschikking Alle klanten die zorg thuis ontvangen vanuit de Wlz krijgen een beschikking. In deze beschikking staat of de zorg doelmatig en verantwoord thuis geleverd kan worden. Bijna de helft van de aanbieders geeft aan dat de klant de beschikking niet gebruikt in de gesprekken met de aanbieders over de inzet van zorg thuis. Negentien procent van de respondenten geeft aan dat de beschikking alleen wordt gebruikt omdat de cliënt de beschikking niet begrijpt (13,4%) of als het noodzakelijk is om het voor te leggen aan de aanbieder omdat het om een negatieve beschikking gaat (5,7%). Aanvraag zorg Op dit moment heeft de aanbieder vijf werkdagen de tijd om de aanvraag voor zorg thuis voor te bereiden en in te dienen bij het zorgkantoor. Een kwart van de aanbieders vindt dat vijf werkdagen hen voldoende tijd geeft om de aanvraag af te ronden. Meer dan zeventig procent van de aanbieders heeft de voorkeur om deze periode te verlengen, waarvan vijftig procent verlengen naar tien werkdagen voldoende vindt. 7

9 Vereenvoudigde werkwijze Het doel van de enquête is het komen tot een uniforme vereenvoudigde werkwijze. Uit de resultaten van de enquête ontstaat een beeld over de ervaringen van verschillende zorgaanbieders met de rekenmodule en het adviesformulier. Deze resultaten en de ervaringen van de zorgkantoren hebben ertoe geleid dat er vanaf 1 april een nieuwe (vereenvoudigde) werkwijze gehanteerd wordt. De rekenmodule en het adviesformulier hoeft niet meer in alle gevallen aangeleverd te worden. In een aantal situaties blijft het wel nodig om aan te leveren, deze vindt u terug in het voorschrift zorgtoewijzing. Daarnaast zijn er een aantal knelpunten benoemd die de aandacht van de zorgkantoren hebben. 8

10 Bijlage 1 Resultaten enquête Vraag 1: Voor welk zorgkantoor vult u deze enquête in? 37% 7% 9% CZ 7% 4% De Friesland DSW Menzis 17% Midden-Ijsel VGZ Zilveren Kruis 19% 0% Zorg en Zekerheid Vraag 2: De rekenmodule helpt bij het gesprek met de cliënt over doelmatige inzet van zorg thuis 24% ja 52% Nee Geen Mening 24% 9

11 Vraag 3: Gebruikt u de rekenmodule in het gesprek met de cliënt om zichtbaar te maken wat de kosten voor zorg thuis zijn? 140 Ja, altijd Ja, als de kosten van de zorg thuis niet passen binnen het beschikbare budget Ja, als er discussie is met de client over de noodzakelijke inzet van zorg thuis Ja, als er sprake is van een combinatie van Zin en PGB Nooit 0 Sommige aanbieders hebben meerdere antwoorden aangevinkt bij deze vraag. Hieronder de resultaten als er een combinatie van antwoorden gegeven is. a: Ja, altijd b: Ja, als de kosten van de zorg thuis niet passen binnen het beschikbare budget c: Ja, als er discussie is met de cliënt over de noodzakelijke inzet van zorg thuis d: Ja, als er sprake is van een combinatie van Zin en PGB e: nooit 10

12 b+c b+c+d b+d c c+d d a a+b a+b+c a+e Vraag 4: Welke werkwijze voor de rekenmodule heeft uw voorkeur? Geen mening Wij zijn het eens met het voorstel om de rekenmodule alleen aan te leveren als de zorgkosten boven het basisbudget van het geïndiceerde zorgprofiel (ZZP) Wij vinden dat het aanleveren van de rekenmodule in alle situaties een meerwaarde heeft Wij vinden dat het aanleveren van derekenmodule in geen enkele situatiemeerwaarde heeft 13% 13% 11% 63% 11

13 5. Binnen de toegewezen functies/ klassen kan zorg op maat worden ingezet, zolang de totale kosten binnen het basisbudget blijven. Dit levert minder administratieve lasten op omdat u niet bij iedere wijziging in de toegewezen functies/klassen een nieuwe zorgtoewijzing hoeft aan te vragen 0% 7% Eens 21% Oneens Geen mening 72% Geen mening, deze mogelijkheid was niet bekend Vraag 6 : Zijn er specifieke zorgprofielen ( ZZP) waarbij doelmatige inzet van zorg thuis vaak voor knelpunten zorgt? 27% 50% Ja, dit komt voor bij één of meerdere zorgprofielen ( vul bijlage 1 in) Nee 23% Geen Mening 12

14 bijlage 1 is door 221 mensen ingevuld. totaal 4 VV 89 5 VV VV 59 7 VV 34 8 VV VV 38 totaal; LG 8 4 LG 15 5 LG 16 6 LG 13 7 LG 15 totaal; 67 1 LVG 5 2 LVG 5 3 LVG 7 4 LVG 5 5 LVG 6 totaal; 28 3 VG 23 4 VG 24 5 VG 35 6 VG 35 7 VG 28 8 VG 26 totaal; ZG aud 3 2 ZG aud 5 3 ZG aud 6 4 ZG aud 3 totaal; 17 1 ZG Vis 2 2 ZG Vis 2 3 ZG Vis 4 4 ZG Vis 3 5 ZG Vis 3 totaal; 14 13

15 Vraag 7 : Zijn er specifieke doelgroepen waarbij doelmatige inzet van zorg thuis vaak voor knelpunten zorgt? 31% 18% 25% 10% Ja, dit komt voor bij cliënten die alleen in aanmerking komen voor het basisbudget (vul bijlage 2 in) ja, dit komt voor bij cliënten die ook in aanmerking komen voor de extra kosten thuis vergoeding ja, dit komt voor bij cliënten die een combinatie van ZIN en PGB hebben 16% Geen mening Bijlage 2: U heeft bij vraag 7 aangegeven dat er specifieke doelgroepen zijn waarbij doelmatige inzet van zorg thuis vaak voor knelpunten zorgt. Hieronder kunt u aangeven welke doelgroepen u bedoelt Overige Cliënten die (continu) afhankelijk zijn van beademing Cliënten die geen dagbesteding in hun zorgprofiel geïndiceerd hebben Cliënten die een overbelast mantelzorgsysteem hebben Cliënten die geen mantelzorgsysteem hebben

16 Bij overige is zijn de volgende groepen nog genoemd: - Cliënten die (continu) afhankelijk zijn van beademing - Kinderen die gebruik maken van KDC en zorg in thuissituatie / logeren - PG doelgroepen - Combinatie van behandeling met PGB - Tijdelijk verblijf en individuele behandeling kan te beperkt ingezet worden - Clienten die vanuit de ZVW meer zorg hebben ontvangen dan binnen het profiel valt. - Clienten die geen dagbesteding in hun zorgprofiel geïndiceerd hebben. Bijlage 3: U heeft bij vraag 7 aangegeven dat er specifieke doelgroepen zijn waarbij, rekening houdend met extra kosten thuis vergoeding, de doelmatige inzet van zorg thuis vaak voor knelpunten zorgt. Hieronder kunt u aangeven welke doelgroepen u bedoelt Thuiswonende kinderen onder de 23 jaar met een VG indicatie 5 Ouder(s)/ verzorger(s) met kinderen onder de 18 jaar met een VG indicatie 2 Cliënten met een LG indicatie die een opleiding volgen 1 Cliënten met een VV indicatie die vanuit huis inkomen uit werk verkrijgen 3 Daarnaast zijn er door aanbieders ook andere antwoorden gegeven zoals VV indicaties. Hierdoor lijkt het erop dat het niet voor alle aanbieders duidelijk is welke groepen EKT er zijn. 15

17 Vraag 8 Het formulier helpt u bij het gesprek met de cliënt over het inzetten van verantwoorde zorg thuis 26% 39% Ja Nee Geen mening 35% Vraag 9 Het formulier helpt u bij ( interne ) afstemming met collega's over verantwoorde zorg thuis 21% Ja 28% 51% Nee Geen mening 16

18 Vraag 10 Het formulier helpt u bij de afstemming met andere professionals buiten uw eigen organisatie. ja 24% 29% 4% 18% 23% Ja, maar het kost veel tijd om andere zorgprofessionals te bereiken Ja, maar het kost veel tijd om de medisch professional te bereiken Nee, andere zorgprofessionals zijn niet bereid hierover af te stemmen Nee, de medische professional is niet bereid hierover af te stemmen Nee, het formulier heeft geen toegevoegde waarde geen mening 0% 2% Vraag 11 Mijn voorkeur voor aanlevering van het formulier 13% 5% Altijd 17% 18% Alleen bij twijfel of de zorg verantwoord is Alleen bij zorgkosten boven basis budget 22% 25% Zowel bij twijfel als bij zorgkosten boven basis budget Nooit 17

19 Vraag 12 Door gebruik van het formulier krijgt het gesprek met het zorgkantoor over verantwoorde zorg thuis meer inhoud 29% 33% Ja Nee Geen mening 38% Overige vragen 13. Gebruikt de cliënt de beschikking in de gesprekken met u als aanbieder over de inzet van zorg thuis 8% ja,altijd 28% 13% 6% Ja, want de cliënt begrijpt de beschikking niet Ja, alleen bij een negatieve beschikking nee 45% geen mening 18

20 14. Geeft u cliënten informatie over de mogelijkheid van ( onafhankelijke) cliëntondersteuning door MEE, Zorgbelang of het zorgkantoor? 12% ja nee 23% 9% 56% Nee, niet nodig. In goed overleg met de cliënt hebben we een passend pakket zorg thuis samengesteld Niet bekend met deze mogelijkheid 15. Heeft u te maken gehad met een onafhankelijke cliëntondersteuner van MEE of Zorgbelang bij het proces voor aanvraag van zorg thuis? 24% Ja Nee 76% 19

21 16. Heeft u meer tijd nodig om met de cliënt uw aanvraag voor zorg thuis voor te bereiden en in te dienen bij het zorgkantoor? Ja, 5-10 werkdagen Ja, > 10 werkdagen Nee, maximaal 5 werkdagen is voldoende 20

22 Bijlage 2 Rekenvoorbeelden Voorbeeld: een klant met 5VG zonder BGGRP, is 18 jaar een heeft toegang tot EKT Situatie 1. Het betreft een eerste AAT die past binnen het 100% basisbudget Benodigde actie: de AAT is nodig voor de aanvraag van de zorgtoewijzing van de functies PV en VP zodat de H126 en H104 gedeclareerd kunnen worden. De rekenmodule geeft aan welke klassen de eerste keer moeten worden aangevraagd. Prestatie minuten euro Functie AAT Klasse AAT H126 Persoonlijke verzorging ,54 PV K2 H104 Verpleging ,73 VP K3 100% basisbudget 754,54 Benodigd budget 590,27 Situatie 2 3 maanden later blijkt dat er gedurende het jaar meer persoonlijke verzorging nodig is. Het budget blijft binnen 100% basisbudget Benodigde actie : geen. Het benodigd budget blijft binnen 100%. Daarom geen rekenmodule. Er is geen AAT nodig voor verandering van PV klasse 2 naar klasse 3. Prestatie minuten euro Functie AAT Klasse AAT H126 Persoonlijke verzorging ,09 PV K3 H104 Verpleging ,73 VP K3 100% basisbudget 754,54 benodigd budget 741,82 Situatie 3. Er is extra begeleiding nodig. Het budget overschrijdt daardoor het 100% basisbudget Benodigde actie: De aanbieder stuurt de rekenmodule in om de EKT aan te vragen omdat het benodigd budget hoger is als het 100% basisbudget. De AAT is nodig voor de aanvraag van de extra functie begeleiding (met functie K1). Prestatie minuten euro Functie AAT Klasse AAT H126 Persoonlijke verzorging ,09 PV K3 H104 Verpleging ,73 VP K3 H300 Begeleiding 60 53,73 BG K1 100% basisbudget 754,54 benodigd budget overschrijdt 100% basisbudget 795,55 21