Technische Computertechniek; - een 2-jarige opleiding tot informatica-ingenieur voor afgestudeerden van een HIOopleiding.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Technische Computertechniek; - een 2-jarige opleiding tot informatica-ingenieur voor afgestudeerden van een HIOopleiding."

Transcriptie

1 2 Onderwijs 2.1 Inleiding In dit verslag zijn een aantal statistische en kwalitatieve gegevens over de opleidingen opgenomen. Hiervoor is een selectie gemaakt uit de gegevens van het Statistisch Jaarboek Studenten TUE De voor de minister relevante gegevens/kengetallen zullen bovendien opgenomen worden in het Onderwijs Verslag TUE Voor uitvoeriger cijfermateriaal wordt dan ook verwezen naar genoemde edities. Waar relevant wordt ingegaan op de ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan in het verslagjaar. 2.I De sector Informatica 2.I.2 Eerste fase onderwijs Initiële opleiding tot informatica-ingenieur. Binnen de sector Informatica worden de volgende opleidingen aangeboden: - de gewone 4-jarige opleiding tot informatica-ingenieur; - een 3-jarige opleiding tot informatica-ingenieur voor afgestudeerden van een HTOopleiding Technische Computertechniek; - een 2-jarige opleiding tot informatica-ingenieur voor afgestudeerden van een HIOopleiding. Het huidige curriculum voor de informatica-opleiding stamt uit In 1993 is het gehele curriculum door de eerste generatie doorlopen. Op grond van de aanbevelingen van de commissie BEGIN die de invoering van het basisdeel van dit curriculum (de eerste 7 trimesters) heeft begeleid, is in '93 een herstructurering van het curriculum uitgewerkt. Het herziene curriculum is echter in 1994 nog niet ingevoerd, omdat eerst onderzocht moest worden of een grotere overlap met het Wiskundecurriculum gerealiseerd kon worden. Door een kleine aanpassing in het 1e jaar is het voor de studenten wel mogelijk om in het tweede jaar voor de nieuwe afstudeerstroom Bedrijfsinformatica te kiezen. Eind 1994 werd steeds duidelijker dat serieus rekening gehouden moest worden met een terugkeer naar een 5-jarig curriculum. De eerste voorstellen hiervoor impliceren een betere spreiding van de stof over de jaren en uitbreiding van stage en afstudeerwerk. Het grote belang dat de maatschappij heeft bij hooggekwalificeerde informatica-ingenieurs rechtvaardigt ten volle de extra inspanningen die de faculteit zich getroost om voornoemde 2- en 3-jarige opleidingen in stand te houden. Sinds het studiejaar bestaat voor studenten de mogelijkheid om een gecombineerde propedeuse Wiskunde en Informatica te volgen. In de statistische gegevens worden deze studenten als informatica-studenten beschouwd. Service-onderwijs Naast de opleiding tot informatica-ingenieur wordt service-onderwijs in de informatica gegeven voor de andere opleidingen van de TUE. De faculteit beschouwt dit als een uiterst belangrijk onderdeel van haar taak. De omvang van het service-onderwijs bedraagt thans ongeveer 3.4 fte. Er zijn verschillende soorten in dit onderwijs te onderscheiden: - inleidend programmeeronderwijs (voor alle faculteiten behalve N) - een substantiële bijdrage aan verplichte vakken en keuze vakken in een studierichting (IT, Wsk en BDK) - min of meer losse vakken, gekozen door enkele studenten uit andere studierichtingen. Lotgevallen W&I 1994 p.4

2 Figuur 1 Sommige opleidingen neigen ertoe om hun eigen inleidend informatica-onderwijs te (gaan) verzorgen. De faculteit vindt dit geen goede zaak. Op het gebied van informatica-onderwijs in de latere fase van de studie meent de faculteit de andere studierichtingen meer te kunnen bieden dan nu wordt gevraagd. De toenemende informatisering van de maatschappij vraagt immers een steeds meer geavanceerde informaticakennis van de afgestudeerden van alle opleidingen. De faculteit staat open voor overleg hierover. In dit overleg heeft de faculteit een open oog voor de wensen van de andere opleidingen. Voor het met succes volgen van keuzevakken bij in de informatica is het echter onontbeerlijk dat de basiskennis door de faculteit Wiskunde en informatica wordt aangebracht. Instroom en doorstroom studierichting Technische Informatica In figuur 1 zijn de aantallen eerstejaars studenten informatica over de afgelopen 11 jaar weergegeven. Uit het overzicht blijkt dat de instroom sinds 1987 afneemt en in 1994 tot 68 is gedaald. De TUE als totaal kende tot nu toe in 1990 de grootste instroom. De daling van het aantal eerstejaars informatica-studenten kan toegeschreven worden enerzijds aan de afname van de eerstejaars populatie, anderzijds aan een afnemende belangstelling voor exacte studies bij aankomende studenten. De instroom in 1994 is t.o.v. de instroom in 1993 weer teruggelopen en de vooraanmeldingscijfers voor 1995 duiden op een verdere afname van het aantal eerstejaars. In 1994 zijn geen vrouwelijke studenten gestart met de opleiding. Gemiddeld over de laatste 11 jaar bedraagt het percentage vrouwelijke 1e jaars 9. In de jaren 1990, 1991, 1992, 1993 en 1994 zijn respectievelijk 4, 12, 14, 10 en 16 studenten gestart met het gecombineerde propedeuse-programma. In 2.W.2.1 is aangegeven welke resultaten deze studenten behaald hebben. Lotgevallen W&I 1994 p.5

3 Figuur 2 In figuur 2 is de frequentieverdeling van het gemiddelde VWO-eindexamencijfer van de eerstejaars studenten informatica met een VWO-opleiding weergegeven. Uit het overzicht blijkt dat de informatica-opleiding studenten trekt met een hoger gemiddeld eindexamencijfer dan de gemiddelde TUE eerstejaars student. Toch heeft ruim 34% van de eerstejaars een gemiddeld eindexamencijfer onder de 7. Voor de exacte vakken die alle eerstejaars met VWO gevolgd hebben is de situatie als volgt: voor natuurkunde heeft 13.6% minder dan een 7, voor wiskunde B heeft 15.9% minder dan een 7. Van de 35 eerstejaars die scheikunde in hun pakket hadden heeft 17.1% minder dan een 7. Van de 12 eerstejaars die biologie in hun pakket hadden heeft 25% minder dan een 7. De waarschuwing van de Technische Universiteiten aan aspirant-studenten voor de geringe slaagkans bij een cijfer lager dan een 7 voor de wiskunde en/of exacte vakken is blijkbaar ook dit jaar door een niet onaanzienlijk deel van de eerstejaars genegeerd. Op grond van dit verschijnsel heeft de Visitatie commissie Wiskunde en Informatica in 1990 geconcludeerd dat men moet verwachten dat het studierendement geen maatstaf is voor de kwaliteit van het onderwijs. De vrije studenteninstroom impliceert tevens dat het hanteren van streefrendementen voor het propedeutisch examen niet erg zinvol is. Lotgevallen W&I 1994 p.6

4 In figuur 3 zijn de aantallen ingeschrevenen over de jaren 1983 tot en met 1994 weergegeven. Sinds 1982 is het aantal ingeschrevenen gegroeid tot en met 1988; sindsdien neemt dit aantal af. Figuur 3 Rendementen De P-rendementen In figuur 4 zijn de P-rendementen van de afgelopen 5 jaren weergegeven. De generatie 1988 was de laatste generatie in het oude studieprogramma. Dit studieprogramma werd herzien mede vanwege het lage P-rendement na 1 jaar. De extra begeleiding die deze bezemklas heeft ontvangen heeft mogelijk een positief effect gehad op de studieresultaten. Het P- rendement na 1 jaar van de generatie 1989 (het nieuwe curriculum) is iets lager dan dat van de generatie De generaties 1990 en 1991 hebben een zeer bevredigend P-rendement na 1 jaar (oplopend van ca. 30% tot 40%) behaald. Het P-rendement van de generatie 1993 blijft weer achter bij de voorgaande jaren. De indruk bestaat dat deze generatie bestaande uit verhoudingsgewijs zeer goede studenten de zwaarte van de opleiding enigszins onderschat heeft. Lotgevallen W&I 1994 p.7

5 Figuur 4 Het P-rendement na 1,5 jaar wijkt de laatste jaren nauwelijks af van het P-rendement na 1 jaar. Dit komt omdat de studenten worden aangemoedigd zoveel mogelijk herkansingen te benutten in de zomer. Bij vakken die overblijven zijn vooral vakken uit het lentetrimester die dán getentamineerd worden. Het P-rendement na 2 (of meer) jaren fluctueert rond de 60%. PP-rendementen In figuur 5 zijn de PP-rendementen vanaf 1985 weergegeven. Uit de figuur blijkt dat slechts een gering percentage van de studenten erin slaagt de D-fase in de nominale tijd te doorlopen. Toch is er vanaf de generatie 1986 tot en met de generatie 1991 een stijging van het percentage "nominaal" studerenden (van 5% tot 15%). Het merendeel van de studenten heeft 4 jaren nodig om de PP-fase te doorlopen en een niet onaanzienlijk deel zelfs 5 jaren of meer. Redenen hiervoor zijn dat sommige trimesters overvol zijn (b.v. trimester 3.2) en dat het afstudeerwerk veelal langer duurt dan de nominale 6 maanden. Op advies van de toenmalige SI wordt de bovenbouw thans gestroomlijnd. Vanaf het eerste cohort (generatie 1983 volgens de gehanteerde definitie) is het PP-rendement na 5 jaren of meer nooit lager dan 80% geweest. Lotgevallen W&I 1994 p.8

6 Figuur 5 Afgelegde examens In de periode hebben 44 studenten (41 mannen en 3 vrouwen) hun propedeutisch examen en 92 studenten (85 mannen en 7 vrouwen) hun post propedeutisch examen behaald. Ten opzichte van 1992 daalde het aantal behaalde propedeutische examens van 70 tot 44. Het aantal behaalde postpropedeutische examens daalde van 95 tot 92. Kwaliteitsbewaking Bij de kwaliteitsbewaking van het onderwijs speelt de Opleidingscommissie (voorheen Studierichtingscommissie) een belangrijke rol. In het verslagjaar heeft de Opleidingscommissie Informatica (OCI) het curriculum geëvalueerd volgens een nieuwe opzet. Deze evaluatie is verder verfijnd t.o.v. het voorbijgaande jaar. Het rapport geeft inzicht in het selecterende, oriënterende en verwijzende aspect van de propaedeuse en de onderwijskwaliteit en de studeerbaarheid in het basisdeel. Middels dit instrument kunnen belemmeringen in de studievoortgang van de studenten opgespoord en verminderd worden. Lotgevallen W&I 1994 p.9

7 Zoals reeds is aangegeven is in 1993 een aanpassing van het curriculum voorgesteld ter verbetering van de studeerbaarheid. Deze plannen zullen nu bijgesteld moeten worden vanwege de herinvoering van de 5-jarige cursusduur. Het 5-jarig curriculum start met ingang van het studiejaar De in het studiejaar opgezette intensievere begeleiding van de eerstejaars studenten is met ingang van het studiejaar uitgebreid tot het zogenaamde tutor-stelsel. De eerstejaars worden in groepjes begeleid door een staflid tijdens wekelijkse bijeenkomsten. Doel is de studenten te stimuleren vanaf het begin serieus te studeren. Bijkomend voordeel is dat zeer snel ingegrepen kan worden als er zich problemen voordoen t.a.v. studiemateriaal, docenten of roosters. De vermindering van de begeleiding vanaf het derde jaar (minder instructies) heeft geen negatieve effecten teweeg gebracht en is eveneens voortgezet. 2.I.3 Het tweede fase onderwijs sector Informatica Promoties In 1994 vonden 8 promoties plaats, allen mannen, waarvan 4 gefinancierd op de eerste, 3 op de tweede en 1 op de derde geldstroom. 7 promoties werden intern voorbereid, 1 extern. Het aantal promoties is in vergelijking met 1993 gelijk gebleven. Aan het eind van het verslagjaar waren 24,4 aio/oio plaatsen binnen de sector Informatica bezet, waarvan 14,4 aioplaatsen uit de 1 e geldstroom (inclusief facultaire marge, de centrale beleidsruimte en 2,4 aioplaatsen uit het SOBU) en 10 oio-plaatsen uit de 2 e en 3 e geldstroom. De faculteit wil i.v.m. de bezuinigingen het aantal 1 e geldstroom aio's terugbrengen tot de verplichte 9 aio's. Overigens streeft de faculteit ernaar het aantal aio/oio's te handhaven op 24 à 30, zodat uit deze pool 6 à 7 promoties per jaar tot stand komen. Ontwerpersopleiding Technische Informatica De door de CCTO in 1993 gecertificeerde ontwerpersopleiding Technische Informatica leidt in twee jaar op tot ontwerper van gegevensverwerkende systemen voor technische toepassingen. Uitgangspunt hierbij is het streven naar enerzijds een goede theoretische fundering in de vorm van specificatie- en ontwerpmethoden, en anderzijds praktische oefening door werken aan een groot project. Gestreefd wordt naar een instroom in deze opleiding van 30 cursisten per jaar. Het aantrekken van goede cursisten blijkt geen probleem te zijn. Het aantal twaio's in dienst bedroeg op 31 december De instroom bedroeg 27 twaio's, 21 twaio's hebben hun diploma behaald. Er is een uitstekende samenwerking met het bedrijfsleven, waarbij ook cursussen vanuit het bedrijfsleven worden verzorgd. 2.I.4 PAO-cursussen In 1994 werden de volgende PAO-cursussen verzorgd: - Koppelen van database systemen; - Object-oriented methods; Lotgevallen W&I 1994 p.10

8 Mede verzorgd werden de volgende PAO-cursussen: - Engineering data management. - Lean Information Management. - Specificeren en simuleren van systemen. 2.W De sector Wiskunde De sector wiskunde verzorgt veel onderwijs. Ten eerste het eigen eerste fase onderwijs, maar daarnaast zijn er omvangrijke andere taken; het serviceonderwijs voor andere studierichtingen, tweede fase onderwijs en enig contractonderwijs. Binnen het tweede fase onderwijs wordt onderscheiden de ontwerpersopleidingen Wiskunde voor de Industrie en de bijdrage aan Logistieke besturingssystemen. Daarnaast is er de lerarenopleiding. Tenslotte worden promovendi begeleid. 2.W.2 Eerste fase onderwijs Gecombineerde propedeuses In het studiejaar is de mogelijkheid geschapen voor studenten om in een jaar zowel hun propedeuse wiskunde als hun propedeuse Informatica te behalen middels een aangepast programma. Van deze mogelijkheid maakten het eerste jaar 4, het tweede jaar 13 studenten gebruik; in het studiejaar startten 14 studenten met dit programma. Van hen besloten 5 studenten tijdens het jaar over te stappen naar Informatica, 4 studenten gingen alleen verder met Wiskunde. Voor hebben 10 studenten zich aangemeld voor de gecombineerde Wiskunde/Informatica variant. Van deze 10 studenten zijn er tijdens het 1 e jaar 6 verder gegaan met Informatica en 2 met alleen Wiskunde. De overige 2 studenten hebben het dubbele p Wsk/I behaald. In het studiejaar 94/95 zijn 16 studenten aan de dubbele propedeuse Wsk/I begonnen. Tabel 2W2.1 Overzicht gecombineerde propedeuse Wiskunde/Informatica Wsk/I begonnen behaald behaald behaald Wsk/I Wsk I 90/91 91/92 92/93 93/94 94/ Met ingang van is de tweede gecombineerde propedeuse gestart: wiskundenatuurkunde. Dit zware programma trok ondanks het feit dat er vrijwel geen publiciteit aan gegeven was 13 studenten. Zij hadden vrijwel allemaal de vereiste (maar niet verplichte) hoge eindexamencijfers. Van deze studenten zijn er twee gestopt met zowel Lotgevallen W&I 1994 p.11

9 wiskunde als Natuurkunde; één student is tijdens het jaar overgestapt op het Natuurkundeprogramma. De overige 10 studenten hebben het dubbele P behaald. In totaal 3 studenten hebben besloten na hun dubbele P verder te gaan met Wiskunde. Voor hebben zich 10 studenten voor de dubbele P met Natuurkunde aangemeld. Van hen is 1 student zowel met Wiskunde als Natuurkunde gestopt, 3 studenten zijn alleen doorgegaan met Natuurkunde; 5 studenten hebben inmiddels de 2 propedeuses gehaald. Naar verwachting zal 1 student dit alsnog behalen. In het studiejaar 94/95 zijn 6 studenten met deze combinatievariant begonnen. (zie tabel 2W2.2). Tabel 2W2.2 Overzicht gecombineerde propedeuse Wiskunde/Natuurkunde Wsk/N begonnen behaald behaald behaald Wsk/N Wsk N 92/93 93/94 94/ De verroostering van al deze combinaties leverde spanningen op. Voor de studenten die tevens de propedeuse natuurkunde doen is door de coördinator van dit programma een enkele instructie vervangen door aparte begeleidingsuren. Dit combinatie-programma is een uitwerking van de aanbeveling uit het visitatierapport over wiskunde waarin gesteld wordt dat het goed zou zijn wiskundestudenten meer in aanraking te laten komen met wetenschapsgebieden waar de wiskunde toegepast wordt. Instroom en doorstroom gegevens De cijfers over de instroom in de wiskunde propedeuse worden door de combinatieprogramma's enigszins vertroebeld. In de statistische gegevens komen bij de gegevens over wiskunde alleen de studenten terecht die de gewone (enkelvoudige) propedeuse gekozen hebben. De tabellen in het Statistisch jaarboek van de TUE zijn op die deelpopulatie gebaseerd. De instroom schommelde de laatste jaren rond de 40 eerstejaars (zie figuur 6). Dit jaar schreven slechts 32 studenten zich voor de opleiding Technische Wiskunde in, waaronder 6 vrouwen (19%). Lotgevallen W&I 1994 p.12

10 Figuur 6 figuur 7 Lotgevallen W&I 1994 p.13

11 Van de studenten die in 1991 met hun wiskundestudie begonnen, behaalde 44% het propedeutisch examen na 1 jaar. Dit is een uitschieter gebleken; in 1992 was het vergelijkbare cijfer 33% (zie figuur 7). Het p-rendement van de wiskundeopleiding ligt na twee jaar iets hoger dan het TU-gemiddelde. Het pp-rendement van de voorgaande 5 cohorten studenten is grafisch weergegeven in figuur 8. Het schommelt de laatst jaren rond de 90%. De cijfers hebben voornamelijk betrekking op het oude doctoraal programma. De generatie 1989 is de eerste die in het nieuwe curriculum studeert. Voor meer cijfermatige gegevens wordt de geïnteresseerde lezer verwezen naar het Statistisch jaarboek van de TUE. Voor vele van de aldaar gepresenteerde getallen geldt het genoemde voorbehoud; de getallen zijn gebaseerd op de populatie die zich alleen voor wiskunde inschreef. figuur 8 Service-onderwijs Naast onderwijs voor de wiskundestudenten levert de faculteit een bijdrage in de curricula van alle andere studierichtingen op de TUE. Zo verzorgt de sector wiskunde niet slechts voor de 175 "eigen" studenten onderwijs (zie figuur 9), maar voor rond de 2500 (zie figuur 10). Alle eerste jaars van de TUE ontvangen wiskunde-onderwijs. Daarnaast vrijwel alle tweede jaars en een aantal derde jaars. Lotgevallen W&I 1994 p.14

12 De verminderde instroom van de instelling als geheel komt daardoor hard aan in de sector Wiskunde. In het verslagjaar is veel tijd gestoken in een visie op de toekomst in het licht van de verminderde inkomsten. figuur 9 figuur 10 Lotgevallen W&I 1994 p.15

13 Ontwikkeling rond het onderwijs Naar aanleiding van het rapport van de Commissie Wijnen (studeerbaarheid) is een evaluatie uitgevoerd over de eerste twee studiejaren. De conclusies uit deze evaluatie zijn waar mogelijk geïmplementeerd. Er werden echter ook zaken voorgesteld die een ingrijpende curriculumwijziging met zich mee zouden brengen. Deze aanbevelingen zijn meegegeven aan de Commissie "Overlap". Deze diende de curricula van de propedeuse Technische Wiskunde en Technische Informatica beter op elkaar af te stemmen. Aan het eind van het verslagjaar lag daarvoor een concept. Parallel hieraan is in het verslagjaar begonnen met het opzetten van een schets voor het 5-jarig curriculum. Er is een notitie over verschenen en er is een commissie ingesteld met de opdracht de post-propedeutische fase op een 5-jarige leest te schoeien. 2.W.3 Tweede fase opleidingen Tweede fase lerarenopleiding De universitaire lerarenopleidingen hebben twee jaar geleden een visitatie gehad. Op basis van het rapport van deze commissie werd de aanbeveling gedaan het aantal opleidingen in te krimpen. Bij het eerste uitwerkingsvoorstel was er geen opleidingscapaciteit meer voorzien voor de faculteit Wsk/I aan de TUE. Slechts aan algemene universiteiten zou een eerstegraads lerarenopleiding blijven. Tegen deze ontwikkeling is met succes protest aangetekend. Het aantal studenten dat voor de eerstegraads lerarenopleiding wiskunde kiest (aan de TUE zowel als landelijk) is zorgelijk klein: aan de faculteit rondden in het verslagjaar 4 mensen de opleiding met succes af. Ultimo 1994 stonden 6 cursisten voor deze opleiding aan de TUE ingeschreven. Ontwerpersopleiding Wiskunde voor de Industrie De opleiding is gericht op het leveren van een wiskundige bijdrage aan het ontwerpen van industriële produkten en/of bedrijfsprocessen. Aandacht wordt besteed aan een verscheidenheid van wiskundige technieken, aan het ontwikkelen, gebruiken en analyseren van mathematische modellen, aan de aansluiting met natuurwetenschappen, techniek en bedrijfswetenschappen en aan werken in interdisciplinaire teams. Iedere cursist doet tevens buitenlandse ervaring op. De opleiding is opgezet en wordt verzorgd door de Faculteit Wiskunde en Informatica in samenwerking met in principe alle andere faculteiten. De opleiding is er één van een groep soortgelijke opleidingen in West-Europa, waarbinnen onder de auspiciën van het European Consortium for Mathematics in Industry (ECMI) uitwisseling en verdere samenwerking plaats vindt. Afgelopen jaar rondden 14 cursisten de opleiding met succes af (12 mannen en 2 vrouwen). In het kalenderjaar 1994 startten 13 personen met de opleiding. Eind 1994 waren er 21 cursisten. Promoties Voor elke promovendus wordt een begeleidingsplan opgesteld. Voor de meerderheid van de promovendi in de sector wiskunde komt dit plan tot stand binnen de kaders van (de in Lotgevallen W&I 1994 p.16

14 oprichting zijnde) onderzoekscholen. Daarnaast wordt van aio-netwerken geprofiteerd. Tabel 2.W.3.1 AIO bestand sector wiskunde op 31 december 1994 vakgroep A B&S DW 1e geldstroom 7* 5,5** 4 vacature - 1-2e geldstroom e geldstroom 3* 2,5 - vacature Vacature 1 1 Totaal 16,5 8 5,5 Totaal 2 30 * 2 AIO's zijn deels uit de eerste en deels uit de derde geldstroom gefinancierd. ** Inclusief 1 SOBU-plaats; 1 andere plaats wordt deels extern gefinancierd. In het kader van de reorganisatie is in het verslagjaar besloten het aantal AIO's dat rechtstreeks door de faculteit betaald wordt terug te brengen van 16,5 naar 12. In 1994 zijn 5 promovendi gestart met hun opleiding; er vonden 12 promoties plaats. Van de promovendi is 20% vrouw. Dit komt overeen met het percentage vrouwen onder de eigen afgestudeerden van de 1e fase opleiding van de laatste 5 jaar (29 vrouwen in een populatie van 159 = 18,2%). 2.W.4 Cursussen in de derde geldstroom Na de slechte resultaten in 1993 zijn er geen derde geldstroomcursussen georganiseerd. Voor 1995 zijn de verwachtingen over de belangstelling voor cursussen beter. 2.5 Kwaliteitsbewaking De studievoortgang van zowel individuele studenten als cohorten studenten wordt bewaakt door enerzijds de coördinator voor de propedeuse, en anderzijds de coördinator van de PP-fase. Voor de gecombineerde propedeuses zijn aparte coördinatoren benoemd. Voor de signalering worden naast persoonlijke gesprekken, de gegevens van het studievoortgangsregistratiesysteem gebruikt. Verder wordt er in de eerste twee studiejaren regelmatig en in de hogere jaren incidenteel geenquêteerd over de studie. Tenslotte kent de faculteit een actieve studievereniging GEWIS. Via haar onderwijscommissaris vervult deze vereniging in samenwerking met de studentenraad een signalerende taak ten aanzien van het onderwijs. Deze "informele" kwaliteitsbewaking wordt positief gewaardeerd. Al sinds jaren geeft de studieadviescommissie van elke studierichting een studieadvies aan eerstejaars studenten. De commissie komt na elke tentamenperiode bij elkaar en geeft elke student een advies over de studievoortgang. Na het eerste jaar geeft de commissie Lotgevallen W&I 1994 p.17

15 een studieadvies (A,B,C of D advies). Een A of B advies impliceert dat de student geschikt is voor de studie en deze ook in een normaal tempo kan voltooien. Onder meer de vaste instructeurs van de informatica-instructies en begeleiders van het wiskundepraktikum hebben zitting in deze commissies. Zij kennen de studenten individueel, en brengen waar relevant de nodige nuancering op de tentamengegevens aan. Uit de bijgaande tabel moge blijken dat de voorspellende waarde van deze adviezen voor de Wiskundeopleiding groot is. Tabel 2.5.1a Gemiddelden van de Wiskundegeneraties 1986 tot 1992 Advies % dat de propedeuse gehaald heeft A 100 B 100 C 40 D 15 Tabel 2.5.1b Gemiddelden van de Wiskundegeneraties 1986 tot en met 1989 Advies % dat het PP gehaald heeft A 88 B 61 C 15 D 4 Lotgevallen W&I 1994 p.18

Lotgevallen W&I 1993 p. 5

Lotgevallen W&I 1993 p. 5 2 Onderwijs 2.1 Inleiding In dit verslag zijn een aantal statistische en kwalitatieve gegevens over de opleidingen opgenomen. Hiervoor is een selectie gemaakt uit de gegevens van het Statistisch Jaarboek

Nadere informatie

2 Onderwijs. 2.1 Inleiding

2 Onderwijs. 2.1 Inleiding 2 Onderwijs 2.1 Inleiding De jarenlang voorgeschreven richtlijnen voor het Onderwijs Verslag zijn vervallen voor het Onderwijs Verslag over 1992. De faculteit Wiskunde en Informatica heeft besloten op

Nadere informatie

2 Onderwijs. 2.1 Inleiding

2 Onderwijs. 2.1 Inleiding 2 Onderwijs 2.1 Inleiding In dit verslag zijn een aantal statistische en kwalitatieve gegevens over de opleidingen opgenomen. Hiervoor is een selectie gemaakt uit de gegevens van het Statistisch Jaarboek

Nadere informatie

2 Onderwijs. 2.1 Inleiding

2 Onderwijs. 2.1 Inleiding 2 Onderwijs 2.1 Inleiding In dit verslag zijn een aantal statistische en kwalitatieve gegevens over de opleidingen opgenomen. Hiervoor is een selectie gemaakt uit de gegevens van het Statistisch Jaarboek

Nadere informatie

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag Faculteit Wiskunde en Informatica Lotgevallen Facultair Verslag 1994 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen/missie 1 1.1 Onderzoek 1 1.2 Onderwijs 3 2 Onderwijs 4 2.1 Inleiding 4 2.I De sector Informatica 4 2.I.2 Eerste

Nadere informatie

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag Faculteit Wiskunde en Informatica Lotgevallen Facultair Verslag 1993 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen 1 1.1 Onderzoek 1 1.2 Onderwijs 3 1.3 Public relations 3 1.4 Tweede geldstroom 4 2 Onderwijs 5 2.1 Inleiding

Nadere informatie

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag Faculteit Wiskunde en Informatica Lotgevallen Facultair Verslag 1992 Voorwoord De regels en richtlijnen voor de verslaglegging over het jaar 1992 zijn gewijzigd ten opzichte van de voorgaande jaren: de

Nadere informatie

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag Faculteit Wiskunde en Informatica Lotgevallen Facultair Verslag 1996 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen 1 1.1 Onderzoek 1 1.2 Onderwijs 1 1.3 Organisatie 2 2 Onderwijs 3 2.1 Inleiding 3 2.I.1 De vakgroep Informatica

Nadere informatie

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag

Faculteit Wiskunde en Informatica. Lotgevallen. Facultair Verslag Faculteit Wiskunde en Informatica Lotgevallen Facultair Verslag 1995 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen/missie 1 1.1 Onderzoek 1 1.2 Onderwijs 1 2 Onderwijs 3 2.1 Inleiding 3 2.I.1 De sector Informatica 3 2.I.2

Nadere informatie

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Esther van Kralingen Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/ 2 is het aandeel van de niet-westerse allochtonen dat in het hoger onderwijs

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aantal vooraanmeldingen voor 2 e graads opleiding stijgt, 1 e graads daalt en pabo blijft gelijk juni 2010 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica Decentrale selectie Psychobiologie Procedure en selectiecriteria 2014-2015 Voor het studiejaar 2014-2015 zal de opleiding Psychobiologie 100%

Nadere informatie

Factsheet Toelatingstoets PABO

Factsheet Toelatingstoets PABO Pabo-opleidingen zitten in de lift De pabo s hebben de afgelopen jaren veel stappen gezet om de kwaliteit verder te versterken, onder meer door de invoering van de toelatingstoetsen. Deze maatregelen betalen

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011

Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011 Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011 Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Biologie Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Natuurkunde Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Scheikunde

Nadere informatie

Figuur 1: Aantal gediplomeerde studenten lerarenopleidingen studiejaar 2004-2008 (bronnen: hbo-raad en vsnu, bewerkt door sbo)

Figuur 1: Aantal gediplomeerde studenten lerarenopleidingen studiejaar 2004-2008 (bronnen: hbo-raad en vsnu, bewerkt door sbo) Aantal gediplomeerden aan de lerarenopleidingen in Nederland Ondanks huidige en verwachte lerarentekorten is er geen sprake van een substantiële groei van aantal gediplomeerden aan de verschillende lerarenopleidingen.

Nadere informatie

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s.

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s. Na nominaal plus 1 jaar 45 procent een diploma... 2 Rendement wo stijgt, hbo-rendement daalt... 4 Hbo-ontwerpopleidingen laagste rendement van de sector... 6 Hoger rendement wo biologie, scheikunde en

Nadere informatie

Randvoorwaarden. Geachte decaan, beste Karen,

Randvoorwaarden. Geachte decaan, beste Karen, Decaan Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica t.a.v. Karen Maex Postbus 94214 1090 GE Amsterdam (020) 525 5878 fnwi@studentenraad.nl studentenraad.nl/fnwi Datum 10 februari 2014 Ons kenmerk

Nadere informatie

Gaat het goed met de Nederlandse wiskunde?

Gaat het goed met de Nederlandse wiskunde? Gaat het goed met de Nederlandse wiskunde? Het is nu enige jaren geleden dat ik een leerstoel aan de UvA bij de vakgroep wiskunde verruilde voor een soortgelijke plek in Warwick, niet ver van Coventry

Nadere informatie

Bijlagenummer GV 454. Behandeld in Voorbereidende GV 28 oktober 2013 Overlegvergadering GV op 4 november 2013 Afsluitende GV11 november 2013

Bijlagenummer GV 454. Behandeld in Voorbereidende GV 28 oktober 2013 Overlegvergadering GV op 4 november 2013 Afsluitende GV11 november 2013 GEZAMENLIJKE VERGADERING UGV/OR/SR Bijlagenummer GV 454 Onderwerp: Evaluatie bindend studieadvies (bsa) 2012-2013 Status Bespreking Voorbereidende commissie GVcie OOM-1 Behandeld in Voorbereidende GV 28

Nadere informatie

Analyse instroom

Analyse instroom Instroomontwikkeling 2016 2017 In 2016 was er een instroomtoename van 5,5% bij de hbo-bachelor- en ad-opleidingen, opgebouwd uit: Een toename van de directe doorstroom vanuit havo, mbo en vwo met 1,0%

Nadere informatie

BESLUIT: de volgende onderwijs- en examenregeling voor de opleiding Toegepaste Wiskunde vast te stellen:

BESLUIT: de volgende onderwijs- en examenregeling voor de opleiding Toegepaste Wiskunde vast te stellen: OER Onderwijs- en examenregeling zoals bedoeld in art. 7.13 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, voor de bacheloropleiding Toegepaste Wiskunde 1 Het bestuur van de faculteit

Nadere informatie

Kerncijfers. Onderwijs. Onderzoek [ 6 ]

Kerncijfers. Onderwijs. Onderzoek [ 6 ] [ 6 ] Kerncijfers Onderwijs Studenten 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 Instroom propedeuse bachelor 3.857 4.153 4.541 5.222 4.937 Deelnemers excellentie 7,2% 6,3% 6,0% 7,9% 10,4% Contacturen

Nadere informatie

Handleiding Honours Programma Wiskunde

Handleiding Honours Programma Wiskunde Handleiding Honours Programma Wiskunde Deze handleiding beschrijft inhoud en organisatie van het honours programma (HP) van de bacheloropleiding Wiskunde en Wiskunde en Toepassingen aan de Universiteit

Nadere informatie

Voorbereidingscursussen

Voorbereidingscursussen Voorbereidingscursussen Biologie Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Studeren aan de Open Universiteit voorbereidings cursussen Het systeem van eindexamenprofielen in het voortgezet onderwijs brengt met zich

Nadere informatie

7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs

7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs 7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs Vergeleken met autochtonen is de participatie in het hoger onderwijs van niet-westerse allochtonen ruim twee keer zo laag. Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/

Nadere informatie

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s.

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s. Na vijf jaar 38 procent met hbo-diploma Onderwijs... 2 Hbo-rendement tot voor kort dalend... 3 Wo-rendement stijgt... 4 Mbo ers in Onderwijs hoger rendement dan havisten... 6 Vrouwen halen hoger rendement

Nadere informatie

d.d. 30 juni 2011 Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2011 Faculteit Wiskunde en Informatica

d.d. 30 juni 2011 Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2011 Faculteit Wiskunde en Informatica d.d. 3 juni Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg Faculteit Wiskunde en Informatica Inhoudsopgave Onderwijs - Faculteit Wiskunde en Informatica Nr Pag Titel Toelichting 3 Aantal Bachelorstudenten

Nadere informatie

EFFECTIVITEIT EN EFFICIËNTIE VAN HET HOGER ONDER- WIJS: BELEIDSMATIGE ONTWIKKELINGEN

EFFECTIVITEIT EN EFFICIËNTIE VAN HET HOGER ONDER- WIJS: BELEIDSMATIGE ONTWIKKELINGEN 1. EFFECTIVITEIT EN EFFICIËNTIE VAN HET HOGER ONDER- WIJS: BELEIDSMATIGE ONTWIKKELINGEN De minister heeft in 1995 de instellingen voor Hoger Onderwijs 500 miljoen gulden in het vooruitzicht gesteld om

Nadere informatie

STATISTISCH JAARBOEK STUDENTEN 2006 / 2007 D E R T I G S T E U I T G A V E

STATISTISCH JAARBOEK STUDENTEN 2006 / 2007 D E R T I G S T E U I T G A V E STATISTISCH JAARBOEK STUDENTEN 2006 / 2007 D E R T I G S T E U I T G A V E Eindhoven, Juni 2007 1 2 INHOUDSOPGAVE Pagina Algemeen Inleiding 5 Definities 6 Gebruikte afkortingen 7 Technische toelichting

Nadere informatie

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN:

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: A. VERKENNING NAAR MAATREGELEN ROND IN- EN DOORSTROOM IN HET BACHELORONDERWIJS B. VERSCHILLEN EN ONTWIKKELINGEN IN

Nadere informatie

Aantal instromende studenten tussen 2010 2014 gedaald. Figuur 1: Ontwikkeling instroom lerarenopleidingen 2010 2014. 1

Aantal instromende studenten tussen 2010 2014 gedaald. Figuur 1: Ontwikkeling instroom lerarenopleidingen 2010 2014. 1 Het aantal studenten dat start met een opleiding tot leraar basisonderwijs, leraar speciaal onderwijs of leraar voortgezet onderwijs is tussen en afgenomen. Bij de tweedegraads en eerstegraads hbo-lerarenopleidingen

Nadere informatie

2 Bijdrage van de faculteit aan het Onderwijsverslag TUE 1991

2 Bijdrage van de faculteit aan het Onderwijsverslag TUE 1991 2 Bijdrage van de faculteit aan het Onderwijsverslag TUE 1991 (Vergelijk Onderwijsverslag TUE 1991) 2.1 Algemeen Deel 2.1.1 Kwantitatieve gegevens initieel hoger onderwijs (i.h.o.) 2.1.1.1 Het onderwijs

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Biologie Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Natuurkunde Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Scheikunde

Nadere informatie

t(ïj g 7 Technische Universiteit Eindhoven [jj te c h g h u u $ cc

t(ïj g 7 Technische Universiteit Eindhoven [jj te c h g h u u $ cc V g 7 t(ïj Technische Universiteit Eindhoven m h g h [jj te c h u ~ G IJ 0 u u rl - $ cc LU 0 z 0 ONDERWIJSVERSLAG 1990 VAN DE TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Technische Universiteit ~ Eindhoven Eindhoven,

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Zitting 1982-1983 Nr. 51 16106 Wijziging van de Wet op het wetenschappelijk onderwijs, de Wet universitaire bestuurshervorming 1970 en de Wet van 12 november 1975, Stb.

Nadere informatie

Figuur 1: aandeel mannelijke studenten in instroom bij de pabo s in 2010 (bron: HBO-Raad, bewerking sbo)

Figuur 1: aandeel mannelijke studenten in instroom bij de pabo s in 2010 (bron: HBO-Raad, bewerking sbo) Analyse: mannelijke studenten op de pabo Mannelijke studenten zijn ondervertegenwoordigd op de pabo s. Bovendien vallen relatief meer mannen uit dan vrouwen. In 2009 was ongeveer 13 procent van de gediplomeerde

Nadere informatie

5.6 Het Nederlands hoger onderwijs in internationaal perspectief

5.6 Het Nederlands hoger onderwijs in internationaal perspectief 5.6 Het s hoger onderwijs in internationaal perspectief In de meeste landen van de is de vraag naar hoger onderwijs tussen 1995 en 2002 fors gegroeid. Ook in gaat een steeds groter deel van de bevolking

Nadere informatie

Waar is de leraar scheikunde? Ontwikkelingen in tekortvakken in het vo

Waar is de leraar scheikunde? Ontwikkelingen in tekortvakken in het vo Waar is de leraar scheikunde? Ontwikkelingen in tekortvakken in het vo 1. Inleiding In de afgelopen jaren is het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs (vo) gegroeid van 902.000 leerlingen in 2009

Nadere informatie

Studenten aan lerarenopleidingen

Studenten aan lerarenopleidingen Studenten aan lerarenopleidingen Factsheet januari 219 In de afgelopen vijf jaar is het aantal Amsterdamse studenten dat een lerarenopleiding volgt met ruim 9% afgenomen. Deze daling is het sterkst voor

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over Matching

Veelgestelde vragen over Matching Veelgestelde vragen over Matching Voor de meest actuele versie zie www.uu.nl/matching 1. Waarom voert de Universiteit Utrecht matching in? Om jou als aankomend student te laten beginnen aan een opleiding

Nadere informatie

Studierendement en -uitval

Studierendement en -uitval Studierendement en -uitval Afgelopen maanden zijn (t.b.v. het TUD-jaarverslag 2011) rapportages over rendement en studieuitval gedraaid. Daaruit zijn de volgende conclusies te trekken. Studierendement

Nadere informatie

nadruk gelegd op het belang van discipline en

nadruk gelegd op het belang van discipline en Bijlage IV bij Praktijkbeschrijving Liberal Arts and Sciences: de nameting Opgesteld door: Steven Dijkstra Projectleider Studiekeuzegesprekken Liberal Arts and Sciences Universiteit Utrecht Ter inleiding

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

FACTSHEET. Instroom en succes in de opleiding tot leerkracht. Platform Beleidsinformatie Mei 2013

FACTSHEET. Instroom en succes in de opleiding tot leerkracht. Platform Beleidsinformatie Mei 2013 FACTSHEET Instroom en succes in de opleiding tot leerkracht Platform Beleidsinformatie Mei 2013 Samenstelling: Pauline Thoolen (OCW/Kennis) Rozemarijn Missler (OCW/Kennis) Erik Fleur (DUO/IP) Arrian Rutten

Nadere informatie

Deficiënties. bij de overstap van vwo naar universiteit voor de opleidingen Geneeskunde Tandheelkunde Diergeneeskunde.

Deficiënties. bij de overstap van vwo naar universiteit voor de opleidingen Geneeskunde Tandheelkunde Diergeneeskunde. 1 Deficiënties bij de overstap van vwo naar universiteit voor de opleidingen Geneeskunde Tandheelkunde Diergeneeskunde Januari 2005 Uitgave VSNU Informatiecentrum Aansluiting vwo-wo, in samenwerking met

Nadere informatie

2.I Het onderwijs in de studierichting Technische Informatica

2.I Het onderwijs in de studierichting Technische Informatica 2.I Het onderwijs in de studierichting Technische Informatica 2.I.1 Algemeen Initiële opleiding tot informatica-ingenieur. Binnen de sector Informatica worden onderstaande opleidingen aangeboden: - de

Nadere informatie

Overgangsregelingen Nederlands recht, Fiscaal recht en Criminologie 2002

Overgangsregelingen Nederlands recht, Fiscaal recht en Criminologie 2002 Overgangsregelingen Nederlands recht, Fiscaal recht en Criminologie 2002 Inhoud 1. Uitgangspunten overgangsregelingen 2. Invoering nieuwe structuur 3. Studiepunten en ECTS-credits 4. Samenhang diploma

Nadere informatie

het College van Beroep voor de Examens van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (hierna: het CBE), verweerder.

het College van Beroep voor de Examens van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (hierna: het CBE), verweerder. Zaaknummer : CBHO 2014/272 Rechter(s) : mr. Borman Datum uitspraak : 17 juli 2015 Partijen : Appellante en CBE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Trefwoorden : afwijzing bezwaarprocedure bindend negatief

Nadere informatie

Factsheet. Samenvatting

Factsheet. Samenvatting Afgestudeerden en uitvallers 2017 In deze factsheet staan de belangrijkste kengetallen en ontwikkelingen met betrekking tot uitval, studiewissel en studiesucces. Alle cijfers betreffen voltijd hbo-bachelorstudenten

Nadere informatie

Jaarverslag Kwaliteitszorg CMD

Jaarverslag Kwaliteitszorg CMD Jaarverslag Kwaliteitszorg CMD 2014-2015 INHOUD WAARDERING... 2 RENDEMENT... 2 AUDIT/ACCREDITATIE... 3 BIJLAGEN WAARDERING Rapportcijfers Propedeusevakken... 4 Rapportcijfers kernvakken V1... 4 Rapportcijfers

Nadere informatie

1. Wetenschappers in Nederland M/V

1. Wetenschappers in Nederland M/V 1. Wetenschappers in Nederland M/V 14,8 procent vrouwelijke hoogleraren in 2011 In 2011 studeerden meer vrouwen (53,6%) dan mannen af aan de Nederlandse universiteiten. Het aandeel vrouwen in wetenschappelijke

Nadere informatie

V erschenen in: ESB, 83e jaargang, nr. 4149, pagina 344, 24 april 1998 (datum) De arbeidsmarkt voor informatici is krap en zal nog krapper worden.

V erschenen in: ESB, 83e jaargang, nr. 4149, pagina 344, 24 april 1998 (datum) De arbeidsmarkt voor informatici is krap en zal nog krapper worden. Het informatici-tekort A uteur(s): Smits, W. (auteur) Delmee, J. (auteur) Grip, A. de (auteur) De auteurs zijn werkzaam bij het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit

Nadere informatie

Universiteit Maastricht

Universiteit Maastricht BELEIDSREGELS AANGAANDE TOELATING TOT ONDERWIJS BOVENOP NOMINALE STUDIELAST Deze beleidsregels zijn vastgesteld door de Opleidingsdirecteur op 11 mei 2009 ter uitvoering en implementatie van art. 25 OER-bachelor

Nadere informatie

Geen tekort aan technisch opgeleiden

Geen tekort aan technisch opgeleiden Geen tekort aan technisch opgeleiden Auteur(s): Groot, W. (auteur) Maassen van den Brink, H. (auteur) Plug, E. (auteur) De auteurs zijn allen verbonden aan 'Scholar', Faculteit der Economische Wetenschappen

Nadere informatie

Experience Mathness: Oefen- en ingangstoetsing voor bachelor studenten TUE

Experience Mathness: Oefen- en ingangstoetsing voor bachelor studenten TUE Experience Mathness: Oefen- en ingangstoetsing voor bachelor studenten TUE ONBETWIST Werkpakket 5 Deliverable 5.3.3, April 2012 Dirk Tempelaar & Hans Cuypers Introductie Experience Mathness diende ter

Nadere informatie

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR06062016 contactpersoon Daniël Rijckborst datum 06-06-2016 telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen

Nadere informatie

Veranderen van opleiding

Veranderen van opleiding Totale switch na stijging weer op 20 procent... 3 Switchers pabo oorzaak stijging in 2012 en 2013... 4 Meer switch van mbo ers in sector Onderwijs in 2013... 5 Bij tweedegraads lerarenopleidingen meer

Nadere informatie

Factsheet. Samenvatting

Factsheet. Samenvatting Studiesucces en uitval 2018 Deze factsheet bevat de belangrijkste ontwikkelingen in het hbo op het gebied van studiesucces, studieduur, uitval en studiewissel van voltijd bachelorstudenten uitgesplitst

Nadere informatie

Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016

Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016 Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016 Werken er nu meer of minder huisartsen dan 10 jaar geleden en werken zij nu meer of minder FTE? LF.J. van der Velden & R.S. Batenburg,

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. April 2016

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. April 2016 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs April 2016 Feiten en cijfers 2 Het algemene beeld Start van de studie uitval en wisselaars Tal van inspanningen bij hogescholen

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 7-2 8 0 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellant tegen het bestuur van de Faculteit der Wiskunde

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Mei 2015 Feiten en cijfers 2 Inleiding Op 19 mei 2015 hebben de hogescholen hun strategische agenda #hbo2025: wendbaar & weerbaar1

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers April 2017 Inhoud 1 Het algemene beeld 2 2 Start van de studie: uitvallers 4 3 Start van de studie: wisselaars 5 4 Afsluiting van de studie: studiesucces

Nadere informatie

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR24052017 contactpersoon Daniël Rijckborst telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen e-mail d.rijckborst@avans.nl

Nadere informatie

Van mbo en havo naar hbo

Van mbo en havo naar hbo Van mbo en havo naar hbo Dick Takkenberg en Rob Kapel Studenten die naar het hbo gaan, komen vooral van het mbo en de havo. In het algemeen blijven mbo ers die een opleiding in een bepaald vak- of studiegebied

Nadere informatie

Monitor Haagse Lerarenbeurs. peildatum januari 2015

Monitor Haagse Lerarenbeurs. peildatum januari 2015 Monitor Haagse Lerarenbeurs peildatum januari 2015 Den Haag, april 2015 1 Introductie In december 2011 deed De Rode Loper onderzoek naar het percentage onbevoegd gegeven lessen in de Haagse regio. 1 Uit

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Handleiding Honours Programma Wiskunde

Handleiding Honours Programma Wiskunde Handleiding Honours Programma Wiskunde Deze handleiding beschrijft inhoud en organisatie van het honours programma (HP) van de bacheloropleiding Wiskunde en Wiskunde en Toepassingen aan de Universiteit

Nadere informatie

STATISTISCH JAARBOEK STUDENTEN 2004 / 2005 A C H T E N T W I N T I G S T E U I T G A V E

STATISTISCH JAARBOEK STUDENTEN 2004 / 2005 A C H T E N T W I N T I G S T E U I T G A V E STATISTISCH JAARBOEK STUDENTEN 2004 / 2005 A C H T E N T W I N T I G S T E U I T G A V E Eindhoven, Juni 2005 1 2 INHOUDSOPGAVE Pagina Algemeen Inleiding 5 Definities 6 Gebruikte afkortingen 7 Technische

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Aanvullende regels en richtlijnen voor de opleidingen geldig vanaf 01 september 2010 Hoofdstuk 1 Bachelor Wiskunde... 2 Hoofdstuk 2 Master Mathematics... 2

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Biologie, scheikunde en medische opleidingen

Biologie, scheikunde en medische opleidingen Biologie, scheikunde en medische opleidingen... 2 Wiskunde, natuurkunde en informatica... 2 Bouwkunde en civiele techniek... 3 Ontwerpopleidingen... 4 Techniek en maatschappij... 4 Biologie, scheikunde

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel

Nadere informatie

2.W Het onderwijs in de studierichting Technische Wiskunde

2.W Het onderwijs in de studierichting Technische Wiskunde 2.W Het onderwijs in de studierichting Technische Wiskunde 2.W.1 Algemeen De faculteit telt vier vakgroepen: - Discrete Wiskunde (DW); - Analyse (A); - Besliskunde en Stochastiek (B&S); - Informatica (I).

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 27 januari 2014 Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op..2014 A. Nadere facultaire invulling

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 7-3 3 7 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellante tegen het bestuur van de Faculteit der Governance and Global Affairs,

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 3 2 0 5 van het van de Universiteit Leiden inzake het beroep van XXX, appellante tegen de Raad van Bestuur LUMC, verweerder 1. Ontstaan en loop van het geding Bij besluit van 27 augustus

Nadere informatie

TUSSENBERICHT SELECTIE VAN VOLTIJD MASTEROPLEIDINGEN IN HET WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS EN STUDENTENSTROMEN

TUSSENBERICHT SELECTIE VAN VOLTIJD MASTEROPLEIDINGEN IN HET WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS EN STUDENTENSTROMEN TUSSENBERICHT SELECTIE VAN VOLTIJD MASTEROPLEIDINGEN IN HET WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS EN STUDENTENSTROMEN December 2016 In de wet Kwaliteit in Verscheidenheid is met ingang van het studiejaar 2014/2015

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma PARAGRAAF 1 - ALGEMENE

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 2-0 6 8 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellant tegen de Bachelor Examencommissie Geneeskunde, verweerder 1. Ontstaan

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 4 1 8 2 van het van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellant tegen het Bestuur van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen, verweerder 1. Ontstaan en

Nadere informatie

Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Commissie Geesteswetenschappen Voorstel voor een onderzoekvariant in het kader van de herinrichting van het wetenschappelijk onderwijs naar aanleiding

Nadere informatie

Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2010 Faculteit Wiskunde & Informatica

Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2010 Faculteit Wiskunde & Informatica Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 21 Faculteit Wiskunde & Informatica d.d. 14 juni 21 Inhoudsopgave - Faculteit W&I Onderwijs Deel Titel Toelichting en streefwaarde* Pagina 1 Aandeel

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleidingen Bio-exact Natuurkunde en Sterrenkunde, Scheikunde, Wiskunde

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING BACHELOROPLEIDING

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING BACHELOROPLEIDING ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING BACHELOROPLEIDING Onderwijs- en examenregeling zoals bedoeld in art. 7.13 van de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek, voor de bacheloropleiding Technische

Nadere informatie

Uitval studenten. Sectorbeeld Onderwijs, Inspectie van het Onderwijs,

Uitval studenten. Sectorbeeld Onderwijs, Inspectie van het Onderwijs, Studenten sector Onderwijs vallen vaker uit... 2 Veel uitval bij 2 e graads hbo... 3 Meer uitval van pabo studenten met mbo-achtergrond... 5 Steeds meer mannen vallen uit bij pabo... 7 Studenten met niet-westerse

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakelprogramma 6 INHOLLAND met doorstroomminor 8 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit

Nadere informatie

Analyse van de instroom van allochtone studenten op de pabo 1

Analyse van de instroom van allochtone studenten op de pabo 1 Analyse van de instroom van allochtone studenten op de pabo 1 Inleiding Hoeveel en welke studenten (autochtoon/allochtoon) schrijven zich in voor de pabo (lerarenopleiding basisonderwijs) en blijven na

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 2 1 2 2 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van XXX, appellante tegen het Bestuur van de Faculteit Sociale Wetenschappen, verweerder

Nadere informatie

Ons kenmerk Uw kenmerk Datum UR/JB/ maart 2012

Ons kenmerk Uw kenmerk Datum UR/JB/ maart 2012 Aan het Presidium van de Universiteitsraad UNIVERSITEITSRAAD Commissie onderwijs, onderzoek en studentenzaken Bezoekadres Burg. Oudlaan 50 Postadres Postbus 1738 3000 DR Rotterdam Doorkiesnr 010-4081125

Nadere informatie

Erratum. In dit artikel zijn helaas enkele onnauwkeurigheden geslopen.

Erratum. In dit artikel zijn helaas enkele onnauwkeurigheden geslopen. Erratum In dit artikel zijn helaas enkele onnauwkeurigheden geslopen. In figuur 1, pagina 19, is de legenda onjuist weergegeven, waardoor de categorieën en verwisseld zijn. De juiste grafiek is hieronder

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Anne Sytske Keijser secretaris examencommissie Talen en culturen van China

Anne Sytske Keijser secretaris examencommissie Talen en culturen van China Faculteit der Letteren Opleiding Talen en culturen van China Aan: alle BA-studenten van de opleiding Talen en culturen van China betreft: Generieke overgangsregeling voor de BA Leiden, 6 maart 2008 Geachte

Nadere informatie

Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting. Studiejaar

Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting. Studiejaar Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting Studiejaar 2-2 Inhoudopgave Inleiding Samenvatting De enquete vragen De resultaten 7 2 Inleiding De Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE)

Nadere informatie

Instroom en inschrijvingen

Instroom en inschrijvingen Instroom en inschrijvingen Minder studenten beginnen aan opleidingen in de sector Onderwijs... 2 Instroom pabo keldert in 2015 maar herstelt zich deels in 2016... 3 Minder mbo ers naar sector Onderwijs...

Nadere informatie

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

1. Studenttevredenheid TOELICHTING

1. Studenttevredenheid TOELICHTING 1. Studenttevredenheid TOELICHTING Dit criteria geeft een beeld van het oordeel dat studenten over hun studie geven. Het is een eenvoudige maar robuuste indicatie van hoe de studenten de kwaliteit van

Nadere informatie

Flexstuderen FAQ voor studenten

Flexstuderen FAQ voor studenten Flexstuderen FAQ voor studenten 1. Wat is flexstuderen? Het experiment flexstuderen geeft jou als voltijds student hoger onderwijs de mogelijkheid om alleen collegegeld te betalen voor de vakken die jij

Nadere informatie