(Wal)stroom, hoe zit het nu echt?
|
|
- Augusta Hendriks
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 (Wal)stroom, hoe zit het nu echt? 1. Inleiding en theorie In dit verhaal heb ik (vanuit mijn kennis en technische achtergrond) gepoogd de inhoudelijkheden op een voor een leek begrijpelijke wijze te verklaren over het "hoe en waarom" van bepaalde veiligheidsmaatregelen van elektrische installaties aan boord van plezier-vaartuigen. NB: Een complete uitleg is eigenlijk onmogelijk te volgen zonder hiervoor een studie te hebben gevolgd. Op bepaalde zaken zal ik daarom dus niet al te diep in gaan. Wat is stroom eigenlijk? Heel kort en eenvoudig gezegd is dat de verplaatsing (stroom) van onzichtbareelektronen door een geleider of halfgeleider (meestal een metaal/-kabel) onder invloed van een potentiaalverschil. Dit wordt meestal uitgedrukt als de verplaatsing van de positieve lading. (zie ook hfdst. 3) Dit is te meten en te berekenen volgens de onderstaande basisprincipes. Basisbegrippen; De basis voor de hele elektrotechniek is de Wet van ohm. Met deze wet kunnen we zo'n beetje alles uitrekenen. I = U/R ofwel I-Stroom (Ampère)= U-Spanning (Volt) gedeeld door R-Weerstand (Ohm) Het eenvoudigste schema hieronder weergegeven; Op de polen van de accu staat een gelijkspanning van 12 Volt. De weerstand van de lamp is 2,4 ohm. We kunnen nu de stroom uitrekenen die gaat lopen door de lamp, draden en accu. I=U/R > I=12/2,4 > I = 5 Ampère. De stroom loopt dus rond in het circuit, we spreken van een gesloten stroomkring. Als we 1 van deze onderdelen weghalen loopt er geen stroom en de lamp brand niet. Een stroom kan alleen lopen als er een gesloten stroomkring is. Met de formule P = U x I kunnen we het vermogen van de lamp uitrekenen. Het vermogen drukken we uit in Watt. In dit voorbeeld; P = 12 x 5 > P = 60 Watt Gelijkstroom/wisselstroom In ons voorbeeld hadden we te maken met een accu (zie verder hfdst. 3), hier komt gelijkstroom DC (During Current) uit. De polariteit + en - wisselt niet. Wisselstroom AC (Alternating Current) daarentegen wordt opgewekt door een magneet die ronddraait langs een spoel (=Generator). Ook wel de rotor (draaiend deel) en de stator (stilstaand deel) genoemd. De magneet draait in NL 60x per seconde langs de spoel. 60x per seconde komt de noordpool langs de spoel en 60x per seconde komt de zuidpool langs de spoel. Gevolg is dat er spanningen worden opgewekt in de spoel, 60x per seconde een positieve spanning en 60x per seconde een negatieve spanning. De aanduiding hiervoor in NL = 60 Hz (Hertz) bij
2 230 Volt. Een aantal jaren geleden was dit nog 220 Volt bij 50 Herz. In feite ging/gaat het lampje 50/60 maal per seconde aan en uit. De verandering had 2 oorzaken; 1. Betere transportresulaten (voltage) en 2. betere ergonomische gevolgen (Hertz). Sluiten we nu op de spoel een lamp aan zoals in onderstaand schema dan hebben we een gesloten stroomkring. De berekeningen voor spanning, stroom, weerstand en vermogen blijven voor zowel gelijkstroom als voor wisselstroom hetzelfde. Voor de liefhebbers/kenners is een rekentool beschikbaar op: kon geen plaatje van 230 V vinden! 2. De werking van een accu Om in het verhaal alles beter te kunnen begrijpen, even tussendoor het volgende; In het geval van de accu is er een potentiaalverschil tussen de +pool en de -pool van de accu. De +pool heeft een potentiaal van 12 Volt en de minpool van de accu heeft een potentiaal van 0 Volt. Er zal bij een gesloten stroomkring stroom gaan vloeien/lopen van het punt met de hoogste potentiaal naar het punt met de laagste potentiaal. Denk maar aan de waterval waar het water stroomt van het punt met het hoogste waterniveau naar het punt met het laagste waterniveau. Hieronder de verdere (technische) uitleg Een galvanisch element (-accu- cel) bestaat principieel uit twee geleidende platen (elektroden in dit geval Koper en Zink-) uit verschillend materiaal die, zonder dat ze elkaar raken, in een elektrolyt (geleidend zout- of zuuroplossing) geplaatst zijn. schematisch voorbeeld accu
3 Scheikundige werking Onmiddellijk na het inbrengen van een metaalplaat in het elektrolyt ontstaat door de scheikundige werking een spanningsverschil tussen die plaat en het elektrolyt. Tussen een tweede plaat uit het zelfde materiaal en het elektrolyt ontstaat hetzelfde spanningsverschil, zodat tussen beide platen geen spanningsverschil bestaat. Als twee platen uit verschillend materiaal worden geplaatst, dan brengt het elektrolyt de twee platen in een verschillende elektrische toestand t.o.v. het elektrolyt, waardoor tussen de twee platen een potentiaalverschil wordt veroorzaakt. De ene plaat heeft bv. een hogere spanning t.o.v. het elektrolyt dan de andere plaat waardoor tussen beide platen een potentiaalverschil bestaat. Zo is bij de bovenstaande Cel van Volta de spanning tussen de twee platen ca. 1 Volt met de koperplaat positief t.o.v. de zinkplaat. Zoals we inmiddels al weten is "Stroom" een elektronenstroom van negatieve plaat naar positieve plaat. Deze elektronenstroom is dus tegengesteld aan wat we aanduiden met elektrische stroom. De elektronenstroom loopt van het minst edele metaal (in het voorbeeld Zink) naar het edelere metaal (in het voorbeeld Koper). Na verloop van tijd zullen de elektronen in het Zink "op" zijn en allemaal zijn gestroomd naar het Koper. In de dagelijkse praktijk is onze accu leeg en aan vervanging toe. Proeven hebben aangetoond dat het opgewekte potentiaalverschil tussen de twee platen afhankelijk is van het soort elektrolyt en het soort metaal waaruit de platen vervaardigd zijn. Zo zijn, naargelang de gebruikte materialen, verschillende typen van cellen gebouwd om aan de nodige spanning (Volt) en/of vermogen (Ampere) te komen. 3. Het elektriciteitsnet en de rol van randaarde. Zo ziet ons elektriciteitsnet eruit. G = elektriciteitscentrale (Generator). Het middelste blokje is onze groepenkast, rechts is een verbruiker, bv. een lamp. Bruin en blauw komen bekend voor uit het schema van het vorige hoofdstuk. Bruin noemen we fasegeleider (fase) en blauw noemen we nulgeleider (nul). Het blokje om de bruine draad in de groepenkast stelt een zekering voor met de waarde 16 Amp. Dit is in NL de meest en vaak als max. gebruikte zekeringwaarde. Een zekering heeft 2 functies; beveiligen tegen overbelasting en beveiligen tegen kortsluiting Als nu we nu fouten maken en een te zware lamp ophangen zal door fase en nul een te grote stroom gaan lopen. Gevolg kan zijn dat de draden te warm gaan worden en de draadisolatie zal smelten. Door nu een zekering van 16A op te nemen in de bruine draad zal
4 de zekering eerder doorsmelten dan dat de draad warm wordt. Bepaalde draaddiameters kunnen bepaalde stromen hebben voordat ze warm worden. Bij een 16 Amp. zekering hoort 2,5mm² draaddikte, dikkere draad kan ook gebruikt worden. Bij dunnere draden dan de aanbevolen 2,5mm² kan de draad eerder warm worden dan dat de zekering doorsmelt. Gevolg kan zijn dat de draadisolatie kan smelten en mogelijk brand veroorzaken. Kortsluiting kan ook ontstaan. In dit geval komen bv. bruin en blauw tegen elkaar tussen groepenkast en lamp. De weerstand van de gesloten stroomkring wordt nu erg laag, stel 0,1 ohm. Formule van de vorige pagina I=U/R > I=220/0,1 > I=2200Amp De zekering smelt binnen no-time door. De rol van randaarde Lampen zitten in armaturen. Armaturen kunnen van metaal zijn, evenals veel andere apparaten zoals wasmachines, broodroosters en noem het maar op. Als er nu een defect optreedt in het apparaat dan kan de metalen behuizing onder spanning komen te staan. De Fasedraad (bruin) maakt contact met metalen behuizing. Als we nu de metalen behuizing aanraken hebben we een serieus probleem. De zwarte pijl hieronder stelt een menselijk lichaam voor. Er loopt nu stroom van de spoel van de generator van de elektriciteitscentrale door de bruine draad - door de zekering - door de bruine draad de metalen behuizing het menselijk lichaam de aardkorst de aardpen elektriciteitscentrale - klein stukje blauwe draad naar de spoel van de generator van de elektriciteitscentrale. We hebben dus een gesloten stroomkring via het menselijk lichaam, de gevolgen voor het menselijke lichaam laten zich raden. Een aardpen is een metalen pen ongeveer 25 mtr. diep in de grond geslagen. Verdere uitleg over de aardpen etc. voert te ver, maar onthoud het woord/begrip aarding.
5 Kunnen we elektrocutie via metalen behuizingen voorkomen? De groen-gele draad rechts in de tekening is een verbinding tussen metalen behuizing en onze (huis)aardpen. Nu treedt er weer sluiting op tussen fasedraad (bruin) en metalen huis van de lamp. Ook nu weer hebben we een gesloten stroomkring; spoel van generator - door bruine draad en zekering - metalen behuizing - groen/gele draad - aardpen huis - aardkorst - aardpen elektriciteitscentrale - klein stukje blauwe draad - spoel van generator. De weerstand van deze gesloten stroomkring moet van de wetgever (NEN-normen) erg laag zijn. In de orde van grootte van 3 ohm. Weer de wet van ohm; I=U/R = 220/3 = 73A De zekering in onze groepenkast zal zeer snel doorsmelten (zo rond de 0,1 s.). De zekering zal doorgesmolten zijn voordat wij geëlektrocuteerd zijn. Of (beter nog) de zekering zal doorgesmolten zijn voordat wij de metalen behuizing aanraken. De aardlekschakelaar is het grote blok links en de groepenkast, het kleinere blok rechts in de groepenkast is nog steeds de zekering. De aardlekschakelaar De aardlekschakelaar is het grote blok links in de groepenkast, het kleinere blok rechts in de groepenkast is nog steeds de zekering. De aardlekschakelaar meet het verschil in stroom tussen faseleider (bruin) en nulleider (blauw). Is het verschil in stroom groter dan 30 milliampêre, dan schakelt de
6 aardlekschakelaar af. In een normale situatie (plaatje 1 van de vorige pagina) vloeit de stroom van de generator - door bruin - door aardlekschakelaar door zekering - door lamp - door blauw - door aardlekschakelaar - naar generator. Gesloten stroomkring en de aardlekschakelaar meet 0 milliamp. verschil tussen bruin en blauw. We nemen nu even aan dat er 10 Amp. vloeit in deze stroomkring. Komt het menselijk lichaam (vierkantje links naast lamp) toch onder spanning te staan door bijv. een defecte stekker of een inkeping in een snoer dan vloeit er door het menselijk lichaam stroom van bruin - menselijk lichaam - aardkorst - aardpen - klein stukje blauw - generator - bruin - aardlekschakelaar - bruin (tweede gesloten stroomkring). Het grootste stuk blauwe draad (incl. aardlekschakelaar) doet niet mee in deze tweede stroomkring. We nemen nu even aan dat er 40 milliamp. vloeit in deze tweede stroomkring. Door de bruine draad in de aardlekschakelaar vloeit nu 10Amp. + 0,04Amp. = 10,04Amp. Door de blauwe draad in de aardlekschakelaar vloeit alleen 10Amp. De aardlekschakelaar meet nu een verschil tussen bruin en blauw van 40 milliamp. en zal de spanning afschakelen omdat zijn waarde van 30 milliamp. overschreden wordt. De waarde van 30 milliamp. is een heel bewuste keuze, want meer dan 40 milliamp. stroom door ons lichaam is dodelijk. Zouden we de waarde echter lager kiezen dan komt de bedrijfszekerheid van onze stroomvoorziening in gevaar omdat de aardlekschakelaar teveel zou aanspreken t.g.v. allerlei kleine lekstroompjes in met name warmwatertoestellen (boilers, wasmachines) en computerapparatuur. Voor de liefhebbers/hobbyïsten onder u, hieronder een werkingsschema van een aardlekschakelaar. werkingsschema v/d aardlekschakelaar 3x veiligheid We hebben nu 3 veiligheden in ons systeem ingebouwd: 1. Fundamentele/primaire isolatie (snoerisolatie, het kunststof van een stekker of kroonsteen), 2. Zekering in combinatie met randaarde in geval van metalen omhulsels 2a: Bij klasse2 apparatuur het tweede kunststof omhulsel, 3: De aardlekschakelaar in geval we toch onder spanning komen. Elk woonhuis in Nederland vertrouwt op deze 3 veiligheden tesamen. Gezien het feit dat er weinig ongelukken gebeuren met elektriciteit is ons systeem veilig te noemen. Als er toch nog ongelukken gebeuren zal dit komen door ofwel verouderde apparatuur, ofwel alle 3 van de veiligheden zijn niet in orde geweest. Mijn dagelijkse praktijk leert dat vaak de randaarde niet in orde is of compleet ontbreekt. U bent een gewaarschuwd mens!
7 4. Wat is het verband met ons schip? In het verhaal over randaarde lijkt het veilig om de romp van ons metalen schip rechtstreeks te verbinden aan de aardedraad die meegeleverd wordt in de walstroomstekkerdoos. Echter, als we dit zouden doen dan zouden we een heel grote accu creëren. De stalen damwand is, elektronisch gezien, rechtstreeks verbonden met de aardpen van de jachthaven en vormt het edele metaal. Het elektrolyt is in dit geval het omringende (zee)water. Ons schip is het minder edele metaal. Voor verdere uitleg zie het verhaal over de accu. Ons schip zou heel snel wegrotten! 5. De veiligheid op ons schip In de vorige hoofdstukken is de theorie behandeld, we gaan ons nu richten op de praktijk. De bedoeling hiervan is om de materie helder/begrijpelijk te krijgen. Adviezen over hoe e.e.a. uit te voeren op uw schip laat ik aan u of uw installateur over. En let op 230 Volt x 16 Amp. is en blijft DODELIJK ook met een zekering! In de volgende plaatjes zien we 2 x een zgn. RCD -"Residual Current Device"- (= technisch Engelse term voor de aardlekschakelaar). De trafo rechts in het plaatje is de hoogspanningstrafo van het energiebedrijf bij jou in de buurt (een in ster geschakelde trafo met het sterpunt aan de daar plaatselijke aardpen). Dit zgn. sterpunt of nulleider wordt samen met de 3 fasen door het energie bedrijf aangevoerd. De eenvoudigste oplossing om 230 Volt aan boord te hebben is de situatie zoals we die tegenkomen in elk woonhuis. De veiligheid is goed en we hebben geen last van galvanische
8 corrosie mits de metalen behuizingen van apparaten geen contact maken met het scheepsijzer/casco. Voor de veiligheid zijn we aangewezen op de niet zichtbare kwaliteit van de elektrische installatie van de walaansluiting/jachthaven. Maar bij het aan boord brengen van een verlengsnoer moet toch even stilgestaan worden bij de mogelijke gevaren en geldende normen (in Nederland o.a. ISO 13297, NEN1010, NEN3140). Hierboven hetzelfde schema als in plaatje A, echter nu met de mogelijke foutstroom getekend. Door de relatief hoge (lucht)vochtigheid in combinatie met het scheepsijzer geven we onszelf een hoge kans om zelf onderdeel te worden van een gesloten stroomkring. De hoge vochtigheid stelt hoge eisen aan de isolatie van de gebruikte apparaten, kabels, schakelmateriaal etc. Het scheepsijzer vormt een goede verbinding met de aardkorst (volg het rode lijntje). In dit systeem hebben we geen potentiaalvereffening. Als we dit systeem toepassen dienen we ervoor te zorgen dat metalen apparaten geïsoleerd staan opgesteld t.o.v. het scheepsijzer. Als aan deze voorwaarde is voldaan hebben we met dit systeem geen last van galvanische corrosie. Deze oplossing is, galvanisch gezien, afdoende, maar voldoet echter niet aan de geldende CE- en ISO-normen. Hierboven een technisch verantwoorde oplossing zonder corrosieproblemen. Nadeel van deze oplossing is dat de zwemmers, visjes en eendjes naast onze boot gevaar lopen als er een storing optreedt in ons systeem. In dit systeem hebben we potentiaalvereffening. We zijn er hiermee (nog) niet helemaal uit of dit systeem voldoet aan de CE- en ISOnormen, hierover in de volgende alinea meer. Als we dit systeem toepassen en onze boot staat op de wal voor onderhoud dan kunnen we niet zonder nadenken de walstekker erin prikken, we zullen dan moeten nadenken over een tijdelijke en deugdelijke aardeverbinding met het walstroomkastje. Zouden we de verbinding weglaten dan kan de aardlekschakelaar zijn werk niet doen omdat ons schip geïsoleerd staat opgesteld t.o.v. de aardkorst.
9 Schema D is een rechtstreeks interpretatie van ISO13297 punt 4.8; De nulleider moet geaard worden zo dicht mogelijk bij de bron. (Geen probleem in geval van generator, hulpmotor of polarisatietrafo). Maar dan nu de volgende zin uit de geldende CE-norm; (voor de duidelijkheid originele Quote). Voor de liefhebbers: The neutral conductor shall be grounded (earthed) only at the source of power, i.e. at the onboard generator, the secondary of the isolation or polarization transformer, or the shorepower connection. The shore-power neutral shall be grounded through the shore-power cable and shall not be grounded on board the craft. In ieder geval is deze oplossing waardeloos voor ons. In dit schema hebben we: nog steeds last van galvanische corrosie via de nulleider van de walstroomkabel, en blijkt in de praktijk de aardlekschakelaar van het walstroomkastje in de jachthaven aan te spreken Dit omdat er een stroom gaat lopen van nulleider naar aarde t.g.v. een (zeer klein) spanningsverschil tussen nulleider en aarde. E = een veilige oplossing, echter wel weer met corrosieproblemen. Deze oplossing voldoet aan de CE- en ISO-normen. In dit systeem hebben we potentiaalvereffening. Het schip is verbonden met de nulleiding (ge-aard). Zie ook hierboven. De oplossing van alle mogelijke problemen is het plaatsen van een (dure) scheidingstransformator (zie F). De scheidingstransformator zorgt voor een galvanische scheiding met het lichtnet d.m.v. communicerende gescheiden spoelen. Door de scheidingstransformator lopen zwemmers geen gevaar, er kan in geval van storing geen stroom lopen van de secundaire kant van de transformator naar de aardpen van de energiecentrale. De scheidingstransformator laat alleen wisselstromen door, gelijkstroom die voor galvanische corrosie zorgt heeft geen kans. In dit systeem hebben we potentiaalvereffening of was het nou verevening? Dit schema is volgens de CE- en ISOnormen. Zonder twijfel is dit de meest veilige, maar wel de duurste, oplossing. We moeten er alleen wel aan denken om naast de scheidingstransformator evenzeer ook zekeringen en een aardlekschakelaar toe te passen. Via zekeringen kun je z.g.n. groepen maken en niet alle gebruikers op 1 zekering aansluiten. Dan kun je die groepen ook lichter (zekering van lagere waarde) afzekeren. Het beste gebruik je zekeringautomaten. Die hoef je niet te vervangen na kortsluiting. En dan alles nog in een waterdichte behuizing en je hebt een redelijk goede installatie.
10 6. De (in 2011 geldende) normen Te gebruiken kabels De scheepskabel, sinds mensen heugenis gebruikt in de offschore, zeevaart en binnenvaart, was F.U.S.K. kabel en is nu de H.U.S.K kabel geworden. Goedgekeurd door loyds, veritas, enz. De ISO norm heeft niet veel te vertellen over het te installeren kabeltype. De kabel moet een beproevingsspanning kunnen hebben van 500 Volt. Buiten de motorkamer moet de isolatie een temperatuur kunnen weerstaan van 60 graden Celsius en de aderoppervlakte dient minimaal 1 mm² te zijn. Als we dus de ISO13297-norm interpreteren, en niet de Loyds-norm, dan kunnen we volstaan met een simpel VMvLkabeltje (ongekeurd kabeltje van de doe het zelfwinkel etc.). Maar of je verzekering
11 daarmee achteraf akkoord gaat is/blijft een vraag. Persoonlijk wil ik er niet mee gezien worden! De NL normen NEN1010 en NEN3140 zijn daar veel duidelijker in. Binnen de motorruimte moeten we oliebestendige kabel gebruiken die een temperatuur kan weerstaan van 70 graden Celsius Er wordt minimaal een aderoppervlakte van 1 mm² verlangd. Deze aderoppervlakte is afhankelijk van de zekering die de kabel beveiligd! Beveiligen we ons schip of eindgroep met een 16A zekering, dan is een bedrading van minimaal 1,5 mm² vereist. Andere normen gaan nog iets verder en verlangen bij een 16A zekering een kabel met een aderoppervlakte van 2,5mm². Bij 12/24 Volt is dit sowieso het minimum overigens! Zouden we een te kleine aderoppervlakte kiezen bij een te grote zekeringwaarde dan zou, in geval van overbelasting of kortsluiting, de kabel eerder doorsmelten dan de zekering. Of erger, de kabelisolatie kan te warm worden en brand veroorzaken. Bij 12 of 24 Volt installaties gaat de factor spanningsverlies ook nog een rol spelen. Probeer om deze redenen dus niet een paar euro te bezuinigen op de oppervlakte(dikte) van de kabel. Weerstand-/Verlies-/Kabeldikte-berekeningen kun je maken op: Aderkleuren vgl NEN-norm (NEN-1010 en NEN-3140) Fasedraad bruin; Nulleider blauw; Aarde - groen/geel; Schakeldraad - zwart (van schakelaar naar gebruiker!). De scheiding van AC (wisselstroom) en DC (gelijkstroom) kabels. Volgens CE-norm: a) AC en DC kabels moeten in aparte compartimenten van een kabelgoot worden gelegd door bv. Scheidingswandje óf b) AC en DC kabels in aparte kabelgoten (of buizen) óf c) AC en DC kabels ten minste 10cm uit elkaar leggen. Onthouden: = 230 volt, ook al is deze (meestal 6-16 ampère) gezekerd is DODELIJK! = 12 of 24 Volt van uw accu heeft meer dan voldoende vermogen om zonder de juiste zekering(en) brand te veroorzaken bij kortsluiting! = NEN-norm 1010 en 3140 is NL voorschrift = CE-norm is Europees voorschrift = Leg antenne en zendkabels uit de buurt van elektrakabels en gebruikers en zet de voeding van zend en ontvangapparatuur op een aparte (e.v.t. ontstoorde) groep. M.v.g. J.A. Burger (Ing., RSE en ex 3 e wtk GHV) Noot Aan dit stuk kunnen geen rechten of aansprakelijkheden worden gehecht. Het betreft een overzicht naar beste weten en onderzoek, maar fouten kunnen nimmer worden uitgesloten en/of (recentelijk)gewijzigde normen niet zijn verwerkt. De schema s/plaatjes zijn gescand uit de van toepassing zijnde vakliteratuur.
Elektriciteit. Wat is elektriciteit
Elektriciteit Wat is elektriciteit Elektriciteit kun je niet zien, niet ruiken, niet proeven, maar wel voelen. Dit voelen kan echter gevaarlijk zijn dus pas hier voor op. Maar wat is het dan wel? Hiervoor
Nadere informatieElektriciteit, wat is dat eigenlijk?
Achtergrondinformatie voor de leerkracht Te gebruiken begrippen tijdens de les. Weetje!! Let op de correcte combinatie lampjes en batterijen -- 1,2 V lampjes gebruiken met de AA-batterijen van 1,5 V ---
Nadere informatieBasis Elektriciteit R = U/I. Gelijkstroom (Direct Current) Batterij of zonnecel; de elektronen stromen allemaal in 1 richting.
Basis Elektriciteit Gelijkstroom (Direct Current) Wisselstroom (Alternating Current) Gesloten stroomkring (Closed circuit) DC AC Batterij of zonnecel; de elektronen stromen allemaal in 1 richting. Lichtnet;
Nadere informatieH2 les par2+4+3.notebook November 11, 2015. Elektriciteit in huis. Na de verbruiksmeter zit er een hoofdschakelaar en daarna
Hoofdstuk 2 Elektriciteit in Huis Elektriciteit in huis Na de verbruiksmeter zit er een hoofdschakelaar en daarna wordt de huisinstallatie verdeeld in groepen met zekeringen. voor de extra veiligheid zijn
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door Roy 1370 woorden 5 maart 2017 6,8 14 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nova Samenvatting h4 NaSk1 4.1 Elke keer dat je een apparaat aanzet,
Nadere informatieinkijkexemplaar Energie voor de lamp Techniek 1
Nota s: Energie voor de lamp 1. Probleemstelling 50 2. Transport van elektriciteit in een kring 50 2.1. Wat is een elektrische stroomkring? 50 2.2. Stromen van water - stromen van elektriciteit 51 2.3.
Nadere informatieElektriciteit 1. AOC OOST Almelo Groot Obbink
AOC OOST Almelo Groot Obbink 01-09-2020 Inleiding In huis moeten soms kleine veranderingen worden aangebracht. Denk maar aan het aanleggen van een verlengsnoer of het vervangen van een lamp. Maar soms
Nadere informatieOm een lampje te laten branden moet je er een elektrische stroom door laten lopen. Dat lukt alleen, als je een gesloten stroomkring maakt.
Samenvatting door een scholier 983 woorden 8 april 2011 6,8 988 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Nova Natuurkunde H5 par 1 t/m 5 samenvatting Par. 1 Een stroomkring maken Om een lampje te laten branden
Nadere informatieOC-27143.1 Het onderhouden van mechanische onderdelen 2012
Krachtstroom antwoorden Doel Je kunt een stekker of een contrastekker aan een krachtstroomsnoer monteren. Oriëntatie Bij het werken met elektriciteit speelt de veiligheid een zeer grote rol. Een onveilige
Nadere informatie2 Elektriciteit Elektriciteit. 1 A De aal heeft ca 4000 elektrische cellen van 0,15 volt, die in serie geschakeld zijn.
2 Elektriciteit 1 2.1 Elektriciteit 1 A De aal heeft ca 4000 elektrische cellen van 0,15 volt, die in serie geschakeld zijn. 2 mp3-speler dynamo fiets accu lamp op je kamer stopcontact auto batterij 3
Nadere informatieHoofdstuk 25 Elektrische stroom en weerstand
3--6 Hoofdstuk 5 Elektrische stroom en weerstand Inhoud hoofdstuk 5 De elektrische batterij Elektrische stroom De wet van Ohm: weerstand en Soortelijke weerstand Elektrisch vermogen Vermogen in huishoudelijke
Nadere informatie1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring
1 Elektriciteit Oriëntatie Om met je auto of een tractor te kunnen rijden heb je elektriciteit nodig. Ook voor verlichting en je computer is veel elektriciteit nodig. Ook als je de mobiele telefoon aan
Nadere informatieElektrische techniek
AOC OOST Almelo Groot Obbink 01-09-2013 . Zowel in huis als bij voertuigen heb je met elektriciteit te maken. Hoe zit een meterkast in elkaar? Hoe werkt een elektrisch ontstekingssysteem van een motor?
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 2391 woorden 29 februari 2004 6,8 152 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal 4.1 Inleiding Deze paragraaf is een
Nadere informatie1.3 Transformator Werking van een dynamo
zekering. b. Je gaat twee weken met vakantie en laat al die lampen aanstaan. Hoeveel gaat die stommiteit je kosten? 1 kwh kost 0,12. 1.3 Transformator Magnetische flux (f) is een maat voor het aantal magnetische
Nadere informatieEnergie : elektriciteit : stroomkringen
Energie : elektriciteit : stroomkringen De netspanning is uitgevallen! Pas dan merk je wat elektriciteit voor ons betekent. Geen licht, geen computer, geen playstation, het eten op het elektrisch fornuis
Nadere informatieWelke wetmatigheden die gelden voor de elektrische schakeling kun je gebruiken om de werking van aarding, zekering en aardlekschakelaar te begrijpen?
2 De elektrische schakeling 2.1 Introductie Inleiding In huis waar gewerkt wordt met een spanning van 230 volt, kunnen gevaarlijke situaties voorkomen, bijvoorbeeld kortsluiting, overbelasting, het aanraken
Nadere informatieElektriciteit thuis. Extra informatie Elektriciteit, Elektriciteit thuis, www.roelhendriks.eu
Elektriciteit thuis Nuldraad, fasedraad In de elektriciteitskabel die je huis binnenkomt, bevinden zich twee draden: de fasedraad en de nuldraad. Zie de onderstaande figuur. De spanning tussen deze draden
Nadere informatieWelke wetmatigheden die gelden voor de elektrische schakeling kun je gebruiken om de werking van aarding, zekering en aardlekschakelaar te begrijpen?
2 De elektrische schakeling 2.1 Introductie Inleiding In huis waar gewerkt wordt met een spanning van 230 volt, kunnen gevaarlijke situaties voorkomen, bijvoorbeeld kortsluiting, overbelasting, het aanraken
Nadere informatieCursus/Handleiding/Naslagwerk. Driefase wisselspanning
Cursus/Handleiding/Naslagwerk Driefase wisselspanning INHOUDSTAFEL Inhoudstafel Inleiding 3 Doelstellingen 4 Driefasespanning 5. Opwekken van een driefasespanning 5.. Aanduiding van de fasen 6.. Driefasestroom
Nadere informatieTIPS VOOR VEILIG WERKEN MET ELEKTRICITEIT* Werk altijd spanningsloos. Test altijd of de spanning er werkelijk af is.
TIPS VOOR VEILIG WERKEN MET ELEKTRICITEIT* * De hier genoemde werkwijzen en voorschriften zijn gericht op de Nederlandse situatie. In andere landen (bijv. België) kunnen andere regels gelden. Switch Design
Nadere informatieAarding aan boord van schepen
Aarding aan boord van schepen Dit document is bedoeld om meer inzicht te krijgen omtrent aarding methoden aan boord van schepen en de daar bijkomende verschijnselen. Hiernaast zal ook elektrolytische corrosie
Nadere informatieExact Periode 6.2. Gepaarde t-test t-test voor gemiddelden Electriciteit
Exact Periode 6.2 Gepaarde t-test t-test voor gemiddelden Electriciteit De gepaarde t-test De gepaarde t-test gebruik je als er door twee analisten ( of met twee methodes) aan een serie verschillende monsters
Nadere informatieElektriciteit en veiligheid op het podium voedingen, beveiliging, zekeringen en aardlekschakelaars
Elektriciteit en veiligheid op het podium voedingen, beveiliging, zekeringen en aardlekschakelaars Energievoorziening Van de centrale naar de gebruiker legt de stroom een lange weg af. In de centrale draait
Nadere informatieLees eerst bij Uitleg leerlingen, proef 1 alles over de onderdelen van de elektrische kringloop. stroomkring 1 stroomkring 2
Lees eerst bij Uitleg leerlingen, proef 1 alles over de onderdelen van de elektrische kringloop. Bekijk de twee stroomkringen op de foto s hieronder. stroomkring 1 stroomkring 2 Noem voor beide stroomkringen
Nadere informatiehoofdstuk 1 Elektriciteit.
hoofdstuk 1 Elektriciteit. 1.1 Lading. Veel toestellen op het laboratorium werken met elektriciteit. De werking van deze toestellen berust op elektrische lading die stroomt. We kennen twee soorten lading:
Nadere informatie2 ELEKTRISCHE STROOMKRING
2 ELEKTRISCHE STROOMKRING Om elektrische stroom nuttig te gebruiken moet hij door een verbruiker vloeien. Verbruikers zijn bijvoorbeeld een gloeilampje, een motor, een deurbel. Om een gloeilampje te laten
Nadere informatieDe huisinstallatie bestaat uit éénfasige kringen die gevoed worden door een driefasig net.
10 Veiligheid 10.1 De huisinstallatie De bedoeling van een elektrische huisinstallatie is de elektrische energie op doelmatige en vooral veilige wijze naar de plaats te brengen waar ze nodig is. De huisinstallatie
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Elektriciteit
Werkstuk Natuurkunde Elektriciteit Werkstuk door een scholier 1442 woorden 23 maart 2006 5,8 154 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Inleiding Wat gebeurt er als er in Nederland de stroom uit valt? Dat is
Nadere informatieSignalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde
Technologie 1 Elektrische en elektronische begrippen Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde Opleiding Pop en Media Peet Ferwerda, januari 2002 Deze instructie wordt tijdens
Nadere informatieProbeer je een dag in te beelden zonder stekkers en stopcontacten? Wat moeten we allemaal missen?
Probeer je een dag in te beelden zonder stekkers en stopcontacten? Wat moeten we allemaal missen?.......... Iedereen is het erover eens dat we eigenlijk niet meer zonder elektriciteit kunnen. Maar heb
Nadere informatieHANDLEIDING. Scheidingstransformatoren. Scheidingstransformator 7000 W 230V/32A Artikel nummer: ITR000702000
HANDLEIDING Scheidingstransformatoren Scheidingstransformator 7000 W 230V/32A Artikel nummer: ITR000702000 Victron Energy B.V. The Netherlands General phone: +31 (0)36 535 97 00 Customer support desk:
Nadere informatieenexis.nl Aarding Voor alle zekerheid
enexis.nl Aarding Voor alle zekerheid Inhoud Belangrijkste punten 4 Aarding en elektriciteit 5 Geaard of niet? 5 Vier systemen van aarding 7 Aarding is onzichtbaar 8 Een veilige installatie 8 Wanneer
Nadere informatieVAC= Wisselstroom VDC= Gelijkstroom
Elektriciteit LED lampen werken op 12 Vdc /Ac tot ca. 38 Vdc/ac. Dit is laagspanning. Er zijn dus lampen die alleen op gelijkstroom (DC) werken of op wisselstroom (AC) Maar ook zijn er LED lampen die zowel
Nadere informatieElektrotechniek voor Dummies
Elektrotechniek voor Dummies Het programma Spoedcursus Elektrotechniek voor dummies Spanning/stroom Vermogen Weerstand (Resistantie) Wet van Ohm Serie/Parallel AC-DC Multimeter Componenten Weerstand Draadweerstand
Nadere informatieDe dynamo. Student booklet
De dynamo Student booklet De dynamo - INDEX - 2006-04-10-14:10 De dynamo In deze module wordt de dynamo behandeld. We beginnen met enkele vereenvoudigde afbeeldingen, om de stof gemakkelijker te begrijpen.
Nadere informatieGeleider: (metaal) hierin kunnen elektronen bewegen, omdat de buitenste elektronen maar zwak aangetrokken worden tot de kern (vrije elektronen)
Boekverslag door B. 1240 woorden 16 juni 2015 7.6 10 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Hoofdstuk 3, Elektriciteit 1 1 Lading en stroom Elektrische lading kan positief of negatief zijn. Gelijke
Nadere informatieProject huisinstallatie voor de onderbouw
Inhoudsopgave 1 Elektrische stroom.... 1 1.1 Waterstroom.... 1 1.2 Knikker stroom... 2 1.3 Geleiders en isolators.... 2 2 Elektrische schakeling... 3 2.1 Inleiding... 3 2.2 Zekering en aardlekschakelaar...
Nadere informatieMerk op: de ppt die voorzien is voor veiligheid is voorzien van notities die men in powerpoint kan bekijken in de editor.
Merk op: de ppt die voorzien is voor veiligheid is voorzien van notities die men in powerpoint kan bekijken in de editor. Bij ontwerp elektriscge installatie dient er verplicht gebruik te maken van gekeurd
Nadere informatieZX Ronde 14 augustus 2011
ZX Ronde 14 augustus 2011 Hoogspanning en veiligheid Er is een kenmerkend verschil tussen laagspanning en hoogspanning. Er zijn natuurkundige effecten die pas optreden boven een bepaalde spanning. In de
Nadere informatie3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring
1 De stroom- of ampèremeter De ampèremeter is een meetinstrument om elektrische stroom te meten. De sterkte van een elektrische stroom wordt uitgedrukt in ampère, vandaar de naam ampèremeter. Voorstelling
Nadere informatiePulse, TU Delft eerste energieneutrale gebouw op de campus. Peter Govers Projectleider
Pulse, TU Delft eerste energieneutrale gebouw op de campus Peter Govers Projectleider pgovers@kuijpers.com DC-werkgroep Samenwerking; 2 DC-installatie PV installatie Bidirectionele netkoppelling DC hoofdverdeler
Nadere informatieL1 L2 L3 N L1 L2 L3 N PE PE. aarde L1 L2 L3 PEN. Figuur 3.6: Verdeelnetten
TT-net. Het sterpunt van de secundaire transformatorwikkeling in het net wordt met de verbonden. Bij elke verbruiker is er een aarding ( : protective earth), waarmee de metalen onderdelen van de toestellen
Nadere informatieAT-142 EPD Basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08
AT-142 EPD Basis 1 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 ELEKTRISCH METEN 5 SPANNING METEN 6 STROOM METEN 7 WEERSTAND METEN 9 BASISSCHAKELINGEN 10 ELEKTRISCH VERMOGEN 11
Nadere informatieTheorie: Energieomzettingen (Herhaling klas 2)
les omschrijving 12 Theorie: Halfgeleiders Opgaven: halfgeleiders 13 Theorie: Energiekosten Opgaven: Energiekosten 14 Bespreken opgaven huiswerk Opgaven afmaken Opgaven afmaken 15 Practicumtoets (telt
Nadere informatieAarding. Voor alle zekerheid. Meer informatie:
Meer informatie: Provincie Groningen, Drenthe, Overijssel en de Noordoostpolder Aardingsbureau Noord Postbus 196 8000 GB Zwolle Telefoon 038 852 76 05 Provincie Friesland Postbus 81 8900 AB Leeuwarden
Nadere informatieNASK1 SAMENVATTING ELEKTRICITEIT. Wanneer loopt er stroom? Schakelingen
NASK1 SAMENVATTING ELEKTRICITEIT Wanneer loopt er stroom? Elektrische apparaten werken alleen als er een stroom door loopt. Om de stroom te laten lopen is er altijd een spanningsbron nodig. Dat kan een
Nadere informatieAARDING VOOR ALLE ZEKERHEID
AARDING VOOR ALLE ZEKERHEID AARDING VOOR ALLE ZEKERHEID 2 AARDING / VOOR ALLE ZEKERHEID 3 INHOUDSOPGAVE Belangrijkste punten 4 Aarding en elektriciteit 5 Geaard of niet? 5 Vier systemen van aarding 6
Nadere informatieVerhaaltje ZX-Ronde 21 september 2008. Zekeringen ( stroom / tijd beveiligen )
Verhaaltje ZX-Ronde 21 september 2008 Zekeringen ( stroom / tijd beveiligen ) Zekeringen is een artikel uit de Electron van september 2008. Het is een artikel wat geschreven is door Hans PA0JBB. Het is
Nadere informatieWALSTROOM 1. Aarde aan het schip of niet?
WALSTROOM 1 Aarde aan het schip of niet? Henk Bos Aanleiding Het idee voor dit verhaal is onlangs ontstaan toen ik een gesprek volgde tussen drie schippers die de aarde van de walstroom niet aan het schip
Nadere informatieInleiding. Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties in voertuigen 18 augustus 2009. 230Vac installaties in voertuigen
Inleiding 230Vac installaties in voertuigen Het ontwerpen en installeren van 230Vac installaties in voertuigen is op het eerste gezicht een simpele uitdaging, omdat de installatie een zeer geringe omvang
Nadere informatieElektra. Retail Trainingen. alles over elektriciteit, strijkijzers, stofzuigers, klokken en ventilatoren
alles over elektriciteit, strijkijzers, stofzuigers, klokken en ventilatoren Onderdeel van de opleiding Verkopen in de Gemengde Branche Retail Trainingen 2 Dit vakinformatieboek is een uitgave van: Vereniging
Nadere informatieEen elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie.
Inhoud Basisgrootheden... 2 Verwarmingsinstallatie... 3 Elektrische schakelingen... 4 Definities van basisgrootheden... 6 Fysische achtergrond bij deze grootheden... 6 Opgave: Geladen bollen... 7 De wet
Nadere informatieDiktaat Spanning en Stroom
Diktaat Spanning en Stroom hoofdstuk 1 Elektriciteit. 1.1 Lading. Veel toestellen op het laboratorium werken met elektriciteit. De werking van deze toestellen berust op elektrische lading die stroomt.
Nadere informatieEen batterij is een spanningsbron die chemische energie omzet in elektrische (zie paragraaf 3).
5. Opwekken van spanning: Spanningsbronnen Om een lamp te laten branden, een rekenmachine te laten rekenen, een walkman muziek te laten weergeven heb je een bron van elektrische energie nodig. Een spanningsbron
Nadere informatieGlas en barnsteen hebben een tegengestelde lading als ze opgewreven zijn, de lading van gewreven glas noem je positief.
Samenvatting door E. 2498 woorden 2 april 2015 7,2 23 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Hoofdstuk 3 Elektriciteit 3.1 Lading, Spanning en Stroom Elektrische lading Door wrijving kunnen voorwerpen
Nadere informatieTT-net. T: geaard in het transformatorstation T: geaard bij de verbruiker
TT-net T: geaard in het transformatorstation T: geaard bij de verbruiker Bij dit net wordt de nulleider rechtstreeks geaard in het transformatorstation. De PEgeleider is hier afzonderlijk voor aarding
Nadere informatiehoofdstuk 1 Elektriciteit.
spanning 2007-2008 hoofdstuk 1 Elektriciteit. 1.1 Lading. Veel toestellen op het laboratorium werken met elektriciteit. De werking van deze toestellen berust op van elektrische lading die stroomt. We kennen
Nadere informatieMode 3 laadpunten voor elektrische voertuigen: keuze van de differentieelschakelaar
1 Inleiding Mode 3 laadpunten voor elektrische voertuigen: keuze van de differentieelschakelaar Elk laadpunt voor een elektrisch voertuig (EV) moet o.a. beschermd worden tegen onrechtstreekse aanraking.
Nadere informatieLaden van elektrische wagens. Oktober 2015
Laden van elektrische wagens Oktober 2015 Dit is een uitgave van Tecnolec Marlylaan 15/8 1120 Brussel info@volta-org.be www.tecnolec.be Volta 2015 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit)
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit) Samenvatting door een scholier 1671 woorden 2 december 2012 5,6 55 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Natuurkunde H2 elektriciteit
Nadere informatieKleine generatoren ZX ronde 24 april 2016
Kleine generatoren ZX ronde 24 april 2016 De tijd van velddagen en festiviteiten breekt weer aan. Voor het aansluiten van elektrische apparatuur wordt vaak een klein aggregaat gebruikt. Maar ook zijn er
Nadere informatieBerekening veiligheid in Gaia
Berekening veiligheid in Gaia 03-153 pmo 23 september 2003 Phase to Phase BV Utrechtseweg 310 Postbus 100 6800 AC Arnhem T: 026 356 38 00 F: 026 356 36 36 www.phasetophase.nl 2 03-153 pmo Inhoud 1 Inleiding...
Nadere informatieb. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten.
Oefenopgaven vervangingsweerstand en transformator 1 Twee lampjes L1 en L2 staan in serie: R1 = 5,0 Ω en R2 = 9,0 Ω Bereken de vervangingsweerstand van de twee lampjes. gegeven: R1 = 5,0 Ω, R2 = 9,0 Ω
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde H7 elektriciteit
Samenvatting Natuurkunde H7 elektriciteit Samenvatting door een scholier 1150 woorden 22 april 2016 8,3 8 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Samenvatting Natuurkunde H7 Elektriciteit/Elektrische schakelingen
Nadere informatieWerkboek elektra klas 2
Werkboek elektra klas 2 Duur 5 lessen inclusief toets 1 Inhoudsopgave blz. Stekker en lamp aansluiten 3 Stroom en spanning meten 7 Vermogen en Energie P = U x I & E = P x t 14 2 Les stekker en lamp aansluiten
Nadere informatieStroomstelsels LS. Quercus Technical Services B.V.
Stroomstelsels ä S lnhoudsepgave Stroomstelsels Geaard sterpunt 2.1 Inleiding 2.2 TT-stelsel \IG\ TN-stelsel 3. 1 TN-S-Stelsel 3 2 TN-C-stelsel 3.3 TN C-Sstelsel Geïsoleerd sterpunt 4.1 Inleiding 4.2 IT
Nadere informatieAlles om je heen is opgebouwd uit atomen. En elk atoom is weer bestaat uit protonen, elektronen en neutronen.
2 ELEKTRICITEITSLEER 2.1. Inleiding Je hebt al geleerd dat elektriciteit kan worden opgewekt door allerlei energievormen om te zetten in elektrische energie. Maar hoe kan elektriciteit ontstaan? En waarom
Nadere informatieGEBRUIKSAANWIJZING v. 2.0 AWMR-230 MINI INBOUWSCHAKELAAR
GEBRUIKSAANWIJZING v. 2.0 AWMR-230 MINI INBOUWSCHAKELAAR Waar moet u op letten? De AWMR-230 is een ontvanger die draadloos te bedienen is met minimaal 1 en maximaal 6 KlikAanKlikUit zenders naar keuze.
Nadere informatieEen rapport over het installeren van groepenkasten speciaal gemaakt en verspreid door 123groepenkast.nl
15 dingen die je moet weten over het installeren van een groepenkast Een rapport over het installeren van groepenkasten speciaal gemaakt en verspreid door 123groepenkast.nl Luc Lageweg V 3.0 15 dingen
Nadere informatieElektriciteit in onze Volvo s
in onze Volvo s Een zegen als het werkt, een ramp als.. 1 Doel van deze avond Uitleg: Wat is elektriciteit Een klein stukje theorie Een aantal praktijkvoorbeeldjes Oorzaken van elektrische storingen Oplossen
Nadere informatieElektrische stroomnetwerken
ntroductieweek Faculteit Bewegings- en evalidatiewetenschappen 25 29 Augustus 2014 Elektrische stroomnetwerken Dr. Pieter Neyskens Monitoraat Wetenschappen pieter.neyskens@wet.kuleuven.be Assistent: Erik
Nadere informatieOpgave 5 V (geschreven als hoofdletter) Volt (voluit geschreven) hoeft niet met een hoofdletter te beginnen (volt is dus goed).
Uitwerkingen 1 Opgave 1 Twee Opgave 2 30 x 3 = 90 Opgave 3 Volt (afgekort V) Opgave 4 Voltmeter (ook wel spanningsmeter genoemd) Opgave 5 V (geschreven als hoofdletter) Volt (voluit geschreven) hoeft niet
Nadere informatieBEVEILIGING VAN HET STUURSTROOMCIRCUIT
BEVEILIGING VAN HET STUURSTROOMCIRCUIT Beveiliging van de stuurstroomtransformator: EN60204-1 stelt: Transformatoren moeten beveiligd zijn tegen overbelasting in overeenstemming met de het datasheet van
Nadere informatieVrij Technisch Instituut Grote Hulststraat Tielt tel fax
De elektrische installatie in een woning heeft heel wat elektrische circuits. Een elektrisch circuit of een elektrische stroomkring is opgebouwd uit een stroombron, een verbruiker, een schakelaar en geleiders.
Nadere informatieHfd 3 Stroomkringen. Isolator heeft geen vrije elektronen. Molecuul. Geleider heeft wel vrije elektronen. Molecuul.
Hfd 3 Stroomkringen Enkele begrippen: Richting van de stroom: Stroom loopt van de plus naar de min pool Richting van de elektronen: De elektronen stromen van de min naar de plus. Geleiders en isolatoren
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 5
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 5 Samenvatting door Fleur 1005 woorden 10 oktober 2017 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Natuurkunde 5.1 Een schema van de elektrische installatie van
Nadere informatieWerking isolatiewachters
Werking isolatiewachters augustus 2013 Inleiding Om de elektrische energie in een installatie te verdelen worden drie of vier actieve geleiders gebruikt. Deze geleiders voeren de stroom van de bron naar
Nadere informatieWisselspanningen. Maximale en effectieve waarde. We gaan de wisselspanning aansluiten op een weerstand. U R. In deze situatie geldt de wet van Ohm:
Wisselen Maximale en effectieve waarde We gaan de wissel aansluiten op een weerstand. I I G In deze situatie geldt de wet van Ohm: I = We zien een mooie sinusvormige wissel. De hoogste waarde word ook
Nadere informatieElektriciteit. Elektriciteit
Elektriciteit Alles wat we kunnen zien en alles wat we niet kunnen zien bestaat uit kleine deeltjes. Zo is een blok staal gemaakt van staaldeeltjes, bestaat water uit waterdeeltjes en hout uit houtdeeltjes.
Nadere informatieEen elektrische installatie moet altijd door een erkend organisme worden gekeurd bij :
Een elektrische installatie moet altijd door een erkend organisme worden gekeurd bij : - de indienststelling, - elke verzwaring van de aansluiting, - elke belangrijke wijziging of uitbreiding. Dit organisme
Nadere informatieGebruiksaanwijzing. ES-serie
Gebruiksaanwijzing ES-serie Lees deze gebruiksaanwijzing geheel door voordat u het apparaat gaat gebruiken. In de bijlagen vindt u de technische specificaties van dit apparaat. Deze DC-AC inverter vormt
Nadere informatieb. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten.
Oefenopgaven vervangingsweerstand en transformator 1 Twee lampjes L1 en L2 staan in serie: R1 = 5,0 Ω en R2 = 9,0 Ω Bereken de vervangingsweerstand van de twee lampjes. 2 Twee apparaten, weerstand R1 =
Nadere informatieX C D X C D. elektrotechniek CSPE KB minitoets bij opdracht 8
elektrotechniek S K 2009 minitoets bij opdracht 8 variant c aam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld 2 of 3. (1)
Nadere informatieAarding in medisch gebruikte ruimten Aardingsvoorzieningen in medische gebruikte ruimten bestaan uit twee delen:
Verhaaltje ZX Ronde 24 oktober 2010 Aarding deel 2 Algemeen In het eerste deel heb verteld over veiligheidsaarding NEN 1010 en aarding t.b.v. de bliksembeveiliging NEN 1014. Vandaag wil ik iets vertellen
Nadere informatieGEBRUIKSAANWIJZING v. 1.0 HDR-105 HALOGEEN DIMMER/SCHAKELAAR MET TRANSFORMATOR
GEBRUIKSAANWIJZING v. 1.0 HDR-105 HALOGEEN DIMMER/SCHAKELAAR MET TRANSFORMATOR A C B F G D E Bedien uw Halogeenverlichting met één van de vele KlikAanKlikUit-zenders (niet inbegrepen). Voorzijde A: Aansluiting
Nadere informatieCriteria voor de selectie van een aardlekbeveiliging
Criteria voor de selectie van een aardlekbeveiliging Gebruik van aardlekbeveiliging bij SUNNY BOY, SUNNY MINI CENTRAL en SUNNY TRIPOWER Inhoud Bij de installatie van omvormers bestaat er vaak onzekerheid
Nadere informatieElektriciteit ELEKTRICITEIT
Elektriciteit ELEKTRICITEIT 1 Elektriciteit Wet van Ohm : I = U/R - I = stroomsterkte in Ampère (A) - U = spanning in Volt (V) 2 - R = weerstand in Ohm (Ω) Als U groter wordt, dan wordt I groter Als R
Nadere informatieNulgeleider Met een transformator een nulgeleider (N) creëren
Nulgeleider Met een transformator een nulgeleider (N) creëren Antwoorden op veelgestelde vragen Netten zonder nulgeleider Een deel van de Belgische gebouwen wordt gevoed vanuit een 3x230V-net, waarbij
Nadere informatieZX ronde van 10 april 2011
ZX ronde van 10 april 2011 Transformatoren Vandaag een verhaaltje over de transformator geen speciale transformator maar gewoon een doorsnee voedingstransformator met een gelamelleerde kern. De werking
Nadere informatieBreadboard voeding 5V / 3,3V
www.budgetronics.eu - www.budgetronics.nl - www.budgetronics.com - www.budgetronics.tel Breadboard voeding 5V / 3,3V Een handige breadboard voeding die je project van de juiste spanning voorziet. Het gewenste
Nadere informatieGEBRUIKSAANWIJZING v. 1.0 ACM-1000 INBOUWSCHAKELAAR
GEBRUIKSAANWIJZING v. 1.0 ACM-1000 INBOUWSCHAKELAAR Verlichting: Aan / Uit A B C D * E F * Afbeelding van de YCT-102 (niet inbegrepen) A: Verbind-knop B: Indicator (spannings- en verbindstatus) C: Zekeringhouder
Nadere informatieFiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit
Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit 1. Gelijkstroomkringen (DC) De verschillende elektrische grootheden bij gelijkstroom zijn: Elektrische spanning (volt) definitie: verschillend potentiaal
Nadere informatieGalvanische corrosie. www.mariteamshipyard.nl
Galvanische corrosie ACTIEVE EN PASSIEVE KATHODISCHE BESCHERMING Oorzaak /definitie Alle metalen hebben een potentiaal Hoe hoger dit potentiaal, hoe edeler het metaal, maw hoe beter bestand tegen corrosie
Nadere informatie4,1. Werkstuk door een scholier 3774 woorden 20 april keer beoordeeld. Natuurkunde
Werkstuk door een scholier 3774 woorden 20 april 2009 4,1 41 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Inleiding: Elke kamer in een huis heeft stopcontacten en andere elektrische aansluitpunten. Via de meterkast
Nadere informatieScheidingstransformatoren. ZX ronde 27 september 2015
Scheidingstransformatoren. ZX ronde 27 september 2015 Wanneer er een aardfout ontstaat in een geaard net (TN stelsel ) zal er ten gevolge van deze fout direct een hoge stroom via de aardfout naar aarde
Nadere informatie6.1 Afrondingsopdracht Goed en veilig werken van elektrische schakelingen
6. Afronding hoofdstuk 2 6.1 Afrondingsopdracht Goed en veilig werken van elektrische schakelingen Inleiding Bij de introductie van dit hoofdstuk heb je je georiënteerd op het onderwerp van dit hoofdstuk
Nadere informatieVeiligheidsrisico s van elektrotechnische. illegale hennepkwekerijen
Veiligheidsrisico s van elektrotechnische aansluitingen bij illegale hennepkwekerijen Veiligheidsrisico s van elektrotechnische aansluitingen bij illegale hennepkwekerijen Mei 2009 1 Inhoudsopgave Inleiding
Nadere informatie6,9. Samenvatting door een scholier 833 woorden 13 december keer beoordeeld. Natuurkunde 1.1
Samenvatting door een scholier 833 woorden 13 december 2014 6,9 35 keer beoordeeld Vak Natuurkunde 1.1 Sommige materialen kunnen stroom doorlaten > geleiders. Isolatoren laten geen stroom door. De grootte
Nadere informatie