Vragen en antwoorden HPV-vaccinatie

Transcriptie

1 Vragen en antwoorden HPV-vaccinatie Algemeen Voor wie is de inenting? De inenting binnen het Rijksvaccinatieprogramma is voor alle meisjes die zijn geboren in 1997 of daarna. Voor oudere meisjes is er een inhaalmogelijkheid. Wanneer krijg je de inenting? Meisjes die in 1993, 1994, 1995 of 1996 geboren zijn, starten met de inenting in Meisjes die in 1997 geboren zijn, starten met de inenting in De inenting start op de leeftijd van twaalf jaar. Vanaf begin augustus 2009 wordt de uitnodiging voor inenting verstuurd naar: - Meisjes geboren in 1993, 1994, 1995 of 1996 die in het voorjaar twee prikken hebben gehaald. Zij krijgen een uitnodiging voor de derde prik. - Meisjes geboren in 1993, 1994, 1995 of 1996 die in het voorjaar één prik hebben gehaald. Zij krijgen een uitnodiging voor de tweede prik. De inenting voor meisjes geboren in 1997 is uitgesteld (zie ook persbericht op rivm-site). Vooralsnog wordt de uitnodiging voor inenting in het voorjaar van 2010 gestuurd naar: - Meisjes geboren in Meisjes geboren in 1993, 1994, 1995 of 1996 die nog geen prik tegen baarmoederhalskanker hebben gehaald. - Meisjes geboren in 1993, 1994, 1995 of 1996 die nog niet eerder een uitnodiging hebben ontvangen. Meisjes geboren in 1998 of daarna krijgen later een uitnodiging. Wat moet ik doen om de inenting te krijgen? Als je in aanmerking komt voor de inenting krijg je vanzelf een uitnodiging thuis. Daarin staat waar en wanneer je de prikken (drie in totaal) kunt halen. Je hoeft niet te bellen, maar kunt gewoon naar de afspraak gaan. Waar kan ik de inenting halen? Bij de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). Het adres van de GGD vestiging bij jou in de buurt staat in de uitnodiging die je thuis krijgt. Waar in je lichaam krijg je de prik? De prik wordt in je bovenarm gegeven. Waarom moeten jonge meisjes ingeënt worden? Inenting heeft vooral zin als je nog niet met het virus in aanraking bent geweest. Door seks kom je in aanraking met het virus. Dus kun je de inenting het beste krijgen als je nog niet seksueel actief bent. Daarom worden meisjes op jonge leeftijd ingeënt. Pagina 1 van 14

2 Waarom tegen baarmoederhalskanker, borstkanker komt toch vaker voor? Borstkanker komt veel vaker voor dan baarmoederhalskanker maar helaas is er (nog) geen inenting tegen. Als er een inenting zou zijn die borstkanker voorkomt, dan wordt zeker overwogen om die in het Rijksvaccinatieprogramma op te nemen. Tegen het virus dat baarmoederhalskanker veroorzaakt, is wel een middel. Daarom kunnen meisjes zich nu laten inenten. Ik ben geboren voor Kan ik een inenting krijgen? Ja, dat kan via je huisarts. Overleg eerst met je huisarts of de inenting in jouw geval wel zinvol is. Je moet de inenting dan wel zelf betalen. Kunnen jongens ook een HPV-infectie krijgen? Ja, jongens kunnen net zo goed een HPV-infectie krijgen en doorgeven. Maar jongens krijgen geen baarmoederhalskanker, want ze hebben geen baarmoeder. Waarom worden jongens niet ingeënt? Volgens de Gezondheidsraad zijn er niet genoeg gegevens beschikbaar om te bepalen of inenting van jongens zinvol is. Daarom worden jongens niet ingeënt. Is inenting na een tatoeage nog mogelijk? Ja. Wanneer kan ik me beter niet laten inenten? Je kunt je inenting beter uitstellen als: je koorts hebt (38,5 graden Celcius of hoger); je jezelf te ziek voelt om naar buiten te gaan; je zwanger bent; je door ziekte of medicijnen een ernstige stoornis in je afweersysteem hebt. Twijfel je of je de inenting moet nemen? Bel dan (gratis). Wat is het Rijksvaccinatieprogramma? De overheid wil alle kinderen in Nederland beschermen tegen gevaarlijke en soms dodelijke infectieziekten. Daarom heeft ze in 1957 het Rijksvaccinatieprogramma ingesteld. Binnen dat programma krijgen kinderen inentingen tegen een aantal infectieziekten. De HPV-inenting valt ook onder het Rijksvaccinatieprogramma. Wat vindt KWF Kankerbestrijding van de HPV-inenting? KWF Kankerbestrijding vindt dat HPV-inentingen een bijdrage leveren aan de strijd tegen (baarmoederhals)kanker. Krijg je na de drie prikken nog ooit een herhalingsinenting? Dat is nog onbekend. Er wordt eerst onderzocht hoe lang de inenting beschermt tegen baarmoederhalskanker. De vaccins geven ruim zeven jaar bescherming, maar waarschijnlijk veel langer. Hoe lang precies, dat zal de tijd leren. Als een herhalingsprik nodig is, krijg je die als je volwassen bent. Wat kost de inenting? Vaccinatie is gratis voor alle meisjes die de inenting binnen het Rijksvaccinatieprogramma krijgen: - Meisjes geboren op of na 1 januari 1997 tot en met 31 augustus Meisjes geboren op of na 1 januari 1993 tot en met 31 december 1996 die nog niet eerder een uitnodiging hebben ontvangen. - Meisjes geboren op of na 1 januari 1993 tot en met 31 december 1996 die nog geen of 1 vaccinatie tegen baarmoederhalskanker hebben gehaald. Als je besluit om je pas later te laten prikken, is de inenting niet meer gratis. Het kost dan een paar honderd euro. Je kunt de prik dan bij je huisarts halen. Pagina 2 van 14

3 Hoeveel kost een inenting als ik het zelf moet betalen? Per prik kost de inenting ongeveer 125 euro. Drie prikken kost dus ongeveer 375 euro. Dat is exclusief de kosten voor het consult van de huisarts. Soms vergoedt je verzekeraar de kosten. Ik spreek geen Nederlands. Waar kan ik informatie in een andere taal vinden? Die is te vinden op de website prikenbescherm.nl bij antwoorden en dan bij samenvatting in een andere taal. Klik op je taal voor een folder: Engels, Spaans, Arabisch, Turks, Duits, Frans, Portugees, Kroatisch, Chinees, Papiaments, Farsi. Hoe werkt het HPV-vaccin? De inenting zorgt dat je lichaam afweerstoffen maakt tegen het HPV-virus. Je wordt ingespoten met een piepklein stukje van het HPV-virus. Geen levend virus dus, maar een stukje dood materiaal. Je lichaam maakt dan antistoffen aan tegen het HPV-virus. Na drie prikken herkent je lichaam het HPV-virus. Als je het virus dan ooit echt oploopt, ruimen de antistoffen het virus op. Pagina 3 van 14

4 HPV-infectie Wat is het HPV-virus? HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Dit virus kan baarmoederhalskanker veroorzaken. Het virus heeft wel honderd varianten. Twee varianten (16 en 18) veroorzaken samen ongeveer 70% van alle gevallen van baarmoederhalskanker. De inenting werkt tegen die twee varianten. Wat is een HPV-infectie? Een HPV-infectie is een besmetting met het HPV-virus. De gevaarlijke varianten van dit virus kunnen baarmoederhalskanker veroorzaken. Wat merk je van een HPV-infectie? Je kunt heel lang met een HPV-infectie rondlopen zonder dat je er wat van merkt. Maar je kunt last krijgen van gekleurde afscheiding uit de vagina. Dat gebeurt als het virus afwijkende cellen veroorzaakt. Hoe ernstig is een HPV-infectie? Meestal is een HPV-infectie niet gevaarlijk en wordt de infectie door je eigen afweersysteem opgeruimd. Als het virus wel langere tijd in je baarmoedermond zit, kunnen er afwijkende cellen ontstaan. Meestal verdwijnen die afwijkende cellen weer, maar soms ontwikkelen zij zich verder en ontstaat er baarmoederhalskanker. Hoe kun je een HPV-infectie krijgen? HPV wordt overgebracht door seksueel contact. Dat hoeft niet per se vrijen te zijn, het virus kan ook door huid-op-huidcontact worden overgedragen, vooral via de huid in de schaamstreek. Maar dit kan ook via de huid van je handen en vingers. Uit onderzoek in Amerika blijkt dat een groot deel van de seksueel actieve vrouwen besmet is. Condooms verminderen de kans op besmetting, maar zelfs als je met condoom vrijt kun je nog besmet raken met HPV. Kun je het virus via huid-op-huidcontact krijgen? Ja. Vooral door contact met de huid in de schaamstreek. Dat kan ook als je met je vingers de schaamstreek van je vriendje of vriendinnetje streelt. Hoe groot is de kans dat je een HPV-infectie oploopt? HPV komt veel voor. Meer dan 80% van de mensen die seksueel actief is, heeft wel eens een HPV-infectie gehad. Het virus komt het meest voor bij jongere vrouwen en mannen. Kun je het virus via een wc-bril krijgen? Nee. Kun je het virus oplopen als je een tatoeage laat zetten? Nee, dat kan niet. Een HPV-infectie verdwijnt toch meestal vanzelf. Is inenting wel nodig? Meestal ruimt je lichaam inderdaad een HPV-infectie zelf op. Maar helaas blijft het virus bij sommige meisjes langer zitten. Een deel van die verborgen infecties leidt na jaren tot veranderingen in de cellen van de baarmoederhals. Uiteindelijk kan dit overgaan in baarmoederhalskanker. Tussen de infectie en het ontstaan van baarmoederhalskanker zit meestal vijftien jaar of langer. Je kunt dus besmet zijn en pas jaren later ontdekken dat je baarmoederhalskanker hebt. De HPV-inenting kan dit voorkomen. Van te voren weet je niet bij wie een infectie tot baarmoederhalskanker leidt. Pagina 4 van 14

5 Heb je het virus je leven lang? Nee, meestal verdwijnt het virus binnen anderhalf jaar weer uit je lichaam. Maar het kan ook langer blijven zitten. Ook dan kan het nog vanzelf verdwijnen. Bij sommige vrouwen gaat het virus niet weg. Dan kan baarmoederhalskanker ontstaan. Kun je genezen van een HPV-infectie? Ja, meestal genees je vanzelf van een HPV-infectie. Maar er zijn geen medicijnen om het virus kwijt te raken als het virus niet vanzelf uit je lichaam verdwijnt. Vantevoren weet je niet bij wie een infectie lang blijft zitten en tot baarmoederhalskanker zou kunnen leiden. Kan ik een HPV-infectie twee keer krijgen? Ja. Als je afweersysteem een HPV-infectie geneest, kun je later opnieuw besmet worden met het HPV-virus. Je lichaam heeft dan meestal niet onthouden dat je het virus al een keer hebt gehad. Als je bent ingeënt onthoudt je lichaam dat wel. Pagina 5 van 14

6 Baarmoederhalskanker Wat is baarmoederhalskanker? Baarmoederhalskanker is een ernstige ziekte die alleen vrouwen kunnen krijgen. Jaarlijks krijgen ongeveer 600 vrouwen in Nederland deze ziekte. Ongeveer 200 vrouwen overlijden aan baarmoederhalskanker. Zonder behandeling is de ziekte dodelijk. Waar zit je baarmoeder? Je baarmoeder zit binnen in je lichaam, net boven je vagina. Kijk op dit plaatje. Zijn er andere oorzaken van baarmoederhalskanker dan HPV-infectie? Nee, je kunt alleen baarmoederhalskanker krijgen door een HPV-infectie. Wel zijn er factoren waardoor het virus eerder baarmoederhalskanker veroorzaakt, zoals roken. In de jaren zeventig heeft een onderzoeker het verband tussen HPV en baarmoederhalskanker bewezen. Daarvoor heeft de onderzoeker in 2009 de Nobelprijs ontvangen. Hoe lang duurt het voordat je baarmoederhalskanker krijgt? Dat duurt meestal 15 jaar of langer. Dus vanaf het moment dat je besmet bent met HPV tot het ontstaan van baarmoederhalskanker. Pagina 6 van 14

7 Krijg je altijd baarmoederhalskanker als je de HPV-infectie hebt? Nee. Maar als het lichaam de HPV-infectie niet zelf opruimt, blijft deze zitten en kunnen er afwijkende cellen ontstaan. Ook die afwijkende cellen kúnnen vanzelf verdwijnen. Maar bij een aantal vrouwen ontstaat later baarmoederhalskanker. Dit plaatje legt het uit. Kun je na inenting nog baarmoederhalskanker krijgen? Dat kan, maar de kans is een stuk kleiner. De inenting beschermt tegen de twee belangrijkste HPV-varianten. Ongeveer 30% van de gevallen van baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door HPV-varianten waartegen het vaccin niet beschermt. Als je dertig bent word je uitgenodigd voor een uitstrijkje, waarmee je gecontroleerd wordt op baarmoederhalskanker. Is een uitstrijkje nog wel nodig? Ja. Met een uitstrijkje wordt vanaf je dertigste onderzocht of je baarmoederhalskanker hebt. Meedoen aan dat onderzoek blijft belangrijk. De HPV-inenting beschermt je namelijk niet 100% tegen baarmoederhalskanker. Maar de kans op baarmoederhalskanker is wel veel kleiner als je de inenting hebt gehad. Is een uitstrijkje maken niet genoeg? Met een uitstrijkje wordt vanaf je dertigste onderzocht of je baarmoederhalskanker hebt. Als er reden tot bezorgdheid is na je uitstrijkje, leef je een hele tijd in onzekerheid of je misschien baarmoederhalskanker hebt. En moet je voor onderzoek naar het ziekenhuis en moet soms een ingreep aan je baarmoederhals plaatsvinden. De inenting kan dat voorkomen. Als je je nu laat inenten word je beschermd tegen de twee HPV-varianten, die 70% van de gevallen van baarmoederhalskanker veroorzaken. Hoe vaak komt baarmoederhalskanker voor? Baarmoederhalskanker wordt elk jaar bij zo n 600 vrouwen ontdekt. Elk jaar gaan er 200 à 250 vrouwen in Nederland aan dood. Op vind je hierover meer informatie. Pagina 7 van 14

8 Het vaccin Wat is een vaccin? Het vaccin is de vloeistof die in de spuit zit. Een vaccin wekt afweerstoffen in je lichaam op, zonder dat je ziek wordt. De afweerstoffen zijn gericht tegen een ziekteverwekker, in dit geval het HPV-virus. Door het vaccin weet je lichaam wat het moet doen als je het virus echt oploopt. Wat is een vaccinatie? Vaccinatie is een ander woord voor inenting of prik. Door de vaccinatie maakt je lichaam antistoffen tegen een ziekteverwekker (HPV-virus). Daardoor weet je lichaam wat het moet doen als je het virus echt oploopt. Welke vaccins zijn er tegen het HPV-virus? In Nederland zijn er twee vaccins geregistreerd: Gardasil en Cervarix. In Nederland wordt Cervarix gebruikt (in Amerika Gardasil). Nederland heeft voor Cervarix gekozen omdat dat beschikbaar en goed betaalbaar is. Waarom zijn er drie prikken nodig? / Is het gevaarlijk als ik na één prik ophoud? Na één prik maakt je lichaam nog niet voldoende afweerstoffen aan om goed beschermd te zijn tegen het HPV-virus. Bij elke volgende prik wordt de afweerreactie versterkt. Na drie prikken ben je voldoende beschermd. Stoppen na één prik is niet gevaarlijk. Maar na één prik ben je niet beschermd tegen het virus. Vitamine A en foliumzuur helpen toch net zo goed tegen een HPV-infectie? Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat vitamine A en foliumzuur tegen een HPV-infectie helpen. Vaccinatie tegen HPV kan wel baarmoederhalskanker voorkomen. Zitten er gevaarlijke / giftige stoffen van insecten in? Het viruseiwit in het vaccin (de werkzame stof) is gemaakt met behulp van gekweekte cellen van insecten. Maar in het vaccin zitten die cellen allang niet meer. Het viruseiwit is namelijk gezuiverd en gescheiden van de cellen. Zit er rattengif of kakkerlakkengif in? Nee. Dit gerucht gaat over de stof natriumboraat. Deze stof zit in veel producten, waaronder rattengif en kakkerlakkengif. In Cervarix, het vaccin dat in Nederland wordt gebruikt, zit dit niet. In Gardasil, het andere HPV-vaccin dat op de markt is, zit de stof wel. Maar het gaat om een superkleine hoeveelheid die niet schadelijk is voor mensen. Die stof wordt ook gebruikt in de biologische tuinbouw. Zit er aluminium in? Ja. Aluminium zit als hulpstof in de inenting. Niet het metaal aluminium, maar slecht-oplosbare zouten van het aluminium. De stof zit in veel meer inentingen. Bijvoorbeeld in prikken voor baby s (DKTP-Hib, pneumokokken, meningokokken C). Na onderzoek heeft Robert W. Sears gezegd dat we moeten stoppen met het gebruiken van aluminiumhoudende vaccins. Hij bedoelde echter prikken in de ader. Het HPV-vaccin krijg je via een prik in je spieren. Hij had het ook over een onderzoek met muizen. Dat onderzoek kun je niet zomaar naar mensen vertalen. Is het vaccin in Amerika verboden? Nee. Amerika heeft alleen voor een ander vaccin gekozen. De HPV-inenting die we hier gebruiken, is in Amerika nog niet geregistreerd en wordt daarom niet gebruikt. Pagina 8 van 14

9 Waarom is gekozen voor dit vaccin? Er zijn twee vaccins tegen baarmoederhalskanker op de markt. Allebei werken ze goed tegen infectie met het HPV-virus en tegen voorstadia van baarmoederhalskanker. Er is gekozen voor dit vaccin omdat het goed werkt tegen een HPV-infectie. Daarnaast is het voldoende beschikbaar en betaalbaar. Hoe werkt het vaccin? In het vaccin zitten dode stukjes van twee virussen die baarmoederhalskanker kunnen veroorzaken. Je lichaam gaat hier afweerstoffen tegen maken. Als het echte virus het lichaam binnen wil dringen, zorgen de afweerstoffen ervoor dat het virus je lichaam uitgewerkt wordt. Als je al met HPV besmet bent, loop je na inenting 44,6% meer kans op baarmoederhalskanker? Nee. Meisjes die een HPV-infectie hebben, lopen niet méér kans op baarmoederhalskanker als ze ingeënt worden. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Het percentage van 44,6% is afkomstig van de FDA (Amerikaanse registratieautoriteit). Op hun website wordt één onderzoek aangehaald, maar dat onderzoek bleek niet goed uitgevoerd. Het FDA heeft ook naar andere, goede onderzoeken gekeken. Daaruit blijkt dat je niet meer kans op baarmoederhalskanker krijgt door vaccinatie. Pagina 9 van 14

10 Bescherming Hoe kun je een HPV-infectie voorkomen? Door inenting voorkom je dat je twee gevaarlijke varianten van het HPV-virus oploopt. Door een condoom te gebruiken heb je minder kans op het oplopen van het virus, maar de bescherming is niet 100%. Ook door helemaal geen seks te hebben kun je HPV voorkomen. Hoe lang beschermt het vaccin? De inenting beschermt minstens zeven jaar. Waarschijnlijk blijven de afweerstoffen veel langer in je lichaam en kun je er vanuit gaan dat de bescherming langer duurt dan zeven jaar, maar dat is nog niet 100 procent zeker. De Gezondheidsraad gaat ervan uit dat de inenting minstens tien jaar beschermt. Werkt de inenting bij meisjes van 12? Ja. Uit onderzoek blijkt dat je lichaam afweerstoffen aanmaakt tegen het virus als je bent ingeënt. Die afweerstoffen zorgen er namelijk voor dat het virus niet in je lichaam blijft. Daardoor kan er geen baarmoederhalskanker kan ontstaan. Ook twaalfjarige meisjes maken de afweerstoffen aan. Bij vrouwen van 15 tot 25 jaar, is niet alleen naar de afweerstoffen gekeken, maar ook onderzocht of de inenting voorstadia van baarmoederhalskanker voorkomt. Dat kon omdat zij al seksueel actief zijn en meisjes van 12 meestal nog.niet De onderzoeksresultaten zijn door te vertalen naar meisjes van 12, omdat zij wel afweerstoffen aanmaken. Moet je je na de drie prikken nog ooit opnieuw laten inenten? Dat is niet bekend. Bij meisjes die zijn ingeënt wordt nu onderzocht hoe lang het HPV-vaccin werkt. Het is al zeker dat het minstens zeven jaar werkt, en waarschijnlijk veel langer. Als blijkt dat de inenting op een gegeven moment niet meer werkt, kan het zijn dat je nog een prik krijgt als je volwassen bent. Beschermt de inenting ook tegen andere soa? Nee, de inenting beschermt alleen tegen twee varianten van het HPV-virus, die baarmoederhalskanker kunnen veroorzaken. De inenting beschermt niet tegen andere seksueel overdraagbare aandoeningen (soa), zoals chlamydia, hepatitis B of hiv (het virus dat aids veroorzaakt). Veilig vrijen blijft dus belangrijk. Meer over soa vind je op vrijsoavrij.nl. Kan ik na inenting nog baarmoederhalskanker krijgen? Ja. De inenting beschermt tegen de twee belangrijkste varianten HPV-virus. Deze twee varianten zorgen voor 70% van de gevallen van baarmoederhalskanker. De overige 30% wordt veroorzaakt door typen waar het vaccin niet tegen beschermt. Je kunt dus nog steeds baarmoederhalskanker krijgen, maar die kans is wel veel kleiner als je bent ingeënt. Beschermt het vaccin ook tegen andere HPV-varianten? Het lijkt erop dat het vaccin ook tegen een paar andere HPV-varianten beschermt. Dat zijn ook varianten die baarmoederhalskanker veroorzaken. Dit is naar voren gekomen bij een nieuw onderzoek naar Cervarix. Pagina 10 van 14

11 Bijwerkingen Heeft de inenting bijwerkingen? Na de prik krijg je last van pijn rond de prikplek en 'spierpijn' in je bovenarm, die kan soms een week duren. Verder merk je vaak niets van de inenting. Sommige meisjes hebben kort na de inenting last van pijn, jeuk, een rode huid of een verdikking op de prikplek. Ook kun je buikpijn, misselijkheid, moeheid, hoofdpijn of koorts krijgen. De meeste klachten zijn mild en gaan vanzelf weer weg. Doet het prikken zeer? Wat je voelt, verschilt per persoon. De één voelt nauwelijks iets, de ander voelt een prikje. Sommige meisjes hebben na de prik even een pijnlijke plek. Krijg je er een dikke arm van? Of een rode plek? De plek van de prik kan wat dikker of rood worden. Na een paar dagen is dit weg en zie je er niets meer van. Krijg je er spierpijn van? Even na de prik krijg je spierpijn in je bovenarm, omdat je daar de prik in krijgt. Die pijn kan wel een week duren. Veel inentingen hebben dit soort spierpijn als bijwerking. Kun je er koorts van krijgen? Ja. Soms krijg je koorts na de inenting, maar dat hoeft niet. Kun je er buikpijn van krijgen? Ja. Soms krijg je buikpijn na de inenting, maar dat hoeft niet. Kun je er hoofdpijn van krijgen? Ja. Soms krijg je hoofdpijn na de inenting, maar dat hoeft niet. Kun je er misselijk van worden? Ja. Soms word je misselijk na de inenting, maar dat hoeft niet. Kun je er van flauwvallen? Je kunt flauwvallen van de inenting. Dat gebeurt ongeveer bij 3? op de duizend meisjes (check bij Nicoline van de Maas). Als je van jezelf weet dat je snel flauwvalt, zeg dit dan voor je de prik krijgt. Dan kan degene die je prikt daar rekening mee houden. Ook als je je van te voren duizelig en misselijk voelt, moet je dat melden. Zorg dat je genoeg gegeten hebt voor je je laat prikken. Kan het onvruchtbaarheid veroorzaken? Nee. De prik werkt op je afweersysteem. Er zitten geen hormonen in, geen erfelijk materiaal en geen polysorbaat 80. De prik heeft geen invloed op je voortplantingsorganen en kan dus nooit onvruchtbaarheid veroorzaken. Kan het kanker veroorzaken (als je het HPV-virus al hebt)? Nee. Volgens een gerucht zou het vaccin de menselijke genetische structuur veranderen waardoor meisjes kanker kunnen krijgen. Maar het vaccin kan de menselijke genetische structuur helemaal niet veranderen. Kun je er verlamd van raken? In Amerika is een meisje verlamd geraakt, net nadat ze een HPV-inenting had gehad. Die verlamming kwam niet door de prik, maar had andere oorzaken. Ze zou dus ook verlamd zijn geraakt zonder die prik. Helaas is het op een verkeerde manier in de media gekomen en vervolgens verspreid. Pagina 11 van 14

12 Zijn er meisjes doodgegaan door de inenting? Er is nooit iemand overleden door een HPV-inenting. Ook niet in het buitenland. In Nederland houden we dit soort dingen al sinds de jaren zestig nauwkeurig in de gaten. Je hoeft je dus niet druk te maken dat je de prik niet overleeft. Zijn er bijwerkingen op lange termijn bekend? Nee, die zijn niet bekend. De inentingen worden nog maar sinds kort gegeven. Maar acht jaar geleden zijn veel jonge vrouwen ingeënt met dezelfde HPV-prik. Die vrouwen zijn onderzocht en er was geen sprake van extreme langetermijneffecten. Zijn de bijwerkingen onderzocht bij meisjes van 12? Ja, er is een klein onderzoek gedaan naar de bijwerkingen bij 12-jarige meisjes. Het blijkt dat de bijwerkingen bij twaalfjarigen dezelfde zijn als bij vrouwen tussen de 15 en 25 jaar. Is het inentingprogramma in Spanje stopgezet? Nee. Het inentingsprogramma is niet stopgezet. Wel is er een partij prikken tijdelijk achtergehouden voor onderzoek. Er bleek niets aan de hand te zijn. Zijn er meisje in Spanje ziek geworden van de inenting? Na de inenting zijn er meisjes ziek geworden. Er werd onderzocht of dat ook echt dóór de inenting kwam en dat blijkt niet zo te zijn. Krijg je er een aanval (anafylactische shock) van? Voor inentingen in het algemeen is er een kans van 1 op de miljoen tot tien miljoen dat je meteen na een prik een heftige reactie krijgt. Dat heet ook wel anafylactische shock. Sinds 1962 houdt het RIVM bij of dit gebeurt en dat is nog nooit gemeld. In de eerste prikronde zijn er inentingen gegeven. Er is geen anafylactische shock gemeld. (checken bij Nicoline vd Maas) Kan het, net als ooit met DES is gebeurd, voor gehandicapte kinderen zorgen? Nee. DES werd gebruikt om vroegtijdige bevalling te voorkomen. Het werd dus gegeven tíjdens de zwangerschap en had een effect op de ongeboren baby. De HPV-vaccinatie wordt nooit tijdens de zwangerschap gegeven. Pagina 12 van 14

13 Seks Kan HPV alleen door seks worden overgedragen? Ja. Het virus verspreidt zich door seksuele handelingen. Het virus wordt dus niet alleen door vrijen (waarbij de penis in de vagina komt) overgedragen, maar ook door ander seksueel gefriemel. HPV wordt overgedragen door huid-op-huidcontact, met name de huid in de schaamstreek. Dit kan ook via de huid van je handen en vingers gaan. Heeft het zin om de prik te krijgen als je al gezoend hebt? Jazeker. Zoenen valt niet onder seksuele handelingen. Heeft het zin om de prik te krijgen als je seks hebt gehad? Inenting heeft vooral zin als je nog niet met HPV besmet bent. Heb je weinig seksueel contact gehad, dan is het mogelijk dat je nog geen infectie hebt opgelopen. In dat geval heeft het dus zeker zin om de prik te halen. Heb je al vaker seks gehad, dan is de kans groter dat je het virus hebt opgelopen. Inenting heeft dan minder zin. Maar als je jonger bent dan 17 is de kans klein dat je beide gevaarlijke HPV-virussen al hebt. Dus dan heeft inenting zin. Mag je onbeschermd vrijen tussen twee prikken door? Nee, zolang je niet alle drie de prikken voor inenting tegen baarmoederhalskanker hebt gehad, ben je niet goed beschermd. Tussen de prikken door moet je dus veilig vrijen. Na de prikken ben je wel tegen het HPV-virus beschermd, maar niet tegen andere soa, dus veilig vrijen met een condoom blijft belangrijk. Overigens beschermt een condoom niet 100% tegen een infectie met het HPV-virus. Moet ik ook een inenting halen als ik condooms gebruik? Ja, condooms beschermen niet 100% tegen het virus dat baarmoederhalskanker veroorzaakt. Een inenting is dus nog steeds verstandig. Bovendien komt er misschien een moment dat je een vaste vriend hebt of dat je zwanger wilt worden. Dan is het fijn als je beschermd bent. Heeft het zin om de prik te halen als je (als meisje) op meisjes valt? Ja. Je kunt het virus ook krijgen als je met een meisje vrijt. Ik heb al jaren het zelfde vriend(innet)je, kan ik toch baarmoederhalskanker krijgen? Ja, dat kan. Misschien ben je al besmet met het virus toen je tiener was, zonder dat je dat hebt gemerkt. Vaak ontstaat baarmoederhalskanker pas na vijftien jaar of langer. Ik heb geen vriend(innet)je. Heb ik de prik dan toch nodig? Het is zo goed als zeker dat je ooit wel een vriend(innet)je krijgt. Zonder dat hij/zij het weet kan hij/zij het virus bij zich kan dragen. Behalve als je van plan bent om helemaal nooit aan seks te gaan doen, is het verstandig om de prikken te halen. Heeft de inenting wel zin als je 13 tot en met 16 jaar bent? Ja. Niet alle meisjes van 13 tot en met 16 jaar zijn immers seksueel actief. En ben je wel seksueel actief, dan wil dat nog niet zeggen dat je het virus hebt opgelopen. Ik ben als meisje geboren en heb een oproep gehad. Nu ben ik een jongen. Is de inenting voor mij zinvol? De inenting is zinvol als je een baarmoeder hebt. Ook al ben je van buiten nu een jongen, je hebt nog steeds kans op baarmoederhalskanker. Inenting is dus zinvol. Is veilig vrijen nog nodig als je ingeënt bent? Ja. Het vaccin beschermt tegen twee HPV-varianten die baarmoederhalskanker kunnen veroorzaken. Het vaccin beschermt niet tegen andere seksueel overdraagbare aandoeningen (soa), zoals chlamydia of hiv. Veilig vrijen blijft dus belangrijk. Pagina 13 van 14

14 Menstruatie, de pil en zwangerschap Maakt het uit of je ongesteld bent tijdens de inenting? Nee, als je ongesteld bent, kun je gewoon de inenting halen. Word je eerder of later ongesteld als je bent ingeënt? Nee, de inenting heeft daar geen invloed op. Kun je je laten inenten als je de pil slikt? Ja. Het slikken van de pil heeft geen invloed op de inenting. Is inenting tijdens een zwangerschap schadelijk? Er zijn nog geen bewijzen dat inenting slecht is voor een zwangere vrouw of haar ongeboren baby. Maar het is ook nog niet genoeg onderzocht. Daarom wordt inenten tijdens de zwangerschap afgeraden. Pagina 14 van 14