1 Inventaris monumentenverlichting en sportveldenverlichting in de gemeente Kruibeke (Kruibeke, Bazel, Rupelmonde).

Transcriptie

1 1 Inventaris monumentenverlichting en sportveldenverlichting in de gemeente Kruibeke (Kruibeke, Bazel, Rupelmonde). Quickscan: Leden AW Mercator (V.Heyman, I.Demeulenaere, S. Kleber, K. Schoeters, J. Pauwels) op aanvraag van de milieudienst Kruibeke. In dit document zijn foto s opgenomen van de huidige verlichting zoals we ze aangetroffen hebben bij de vermelde monumenten en sportterreinen. De foto s gemaakt tijdens de quickscan (eigendom Ivo Demeulenaere) als de verlichting brandde zijn gedurende 1 seconde belicht. De andere foto s (eigendom Veerle Heyman) van de armaturen zelf zijn genomen met het fototoestel op automatisch overdag. 2 Monumentenverlichting 2.1 Gemeente Rupelmonde O.L.Vrouw Kerk Situatieschets: G.De Creemer Straat P.Saveynstraat Ke Boom Kerk : Schijnwerpers op de kerk gericht : Schijnwerpers op het kerkplein gericht : Vierkante schijnwerper op de voorgevel van de kerk gericht : richting lichtbundel 1

2 Vaststellingen: 8 schijnwerpers verlichten de toren en het schip van de kerk, ze zijn opgesteld aan de gevels van het Mercatorplein, over het algemeen hangen ze aan een paal die ook voor een lamp van de openbare verlichting gebruikt is. De schijnwerpers hebben een konische vorm en ongeveer 0,5m diameter. (zie foto 1a) 1 vierkante schijnwerper is opgesteld schuin voor de voorgevel van kerk, voor de verlichting van deze voorgevel, eveneens bij een lamp van de openbare verlichting. (zie foto 1b) Foto 1a Foto 1b Alle schijnwerpers zijn zo gericht dat ze een horizontale of schuin opwaartse lichtbundel produceren. 3 schijnwerpers schijnen kapot of uitgeschakeld.(2 in het straatje achter de kerk, 1 in de P.Saveynstraat) De schijnwerper achteraan de P.Saveynstraat verblindt voetgangers en fietsers in het straatje achter de kerk. (zie foto 2) 2

3 Foto 2: Achtergevel Kerk: merk de schaduwen op! Van de lichtbundels die op de toren gericht zijn gaat het grootste deel verloren omhoog en ernaast. Zo kon een lichtbundel opgemerkt worden boven het Eilandje achter de Graventoren, afkomstig uit de richting van de kerktoren. De schijnwerper die gericht staat op de voorgevel van de kerk verlicht niet enkel de voorgevel maar ook alles ernaast en is verblindend voor voetgangers, fietsers en eventueel ook auto s komende van de Kasteelstraat. (zie foto 3) Foto 3: Voorgevel Kerk: merk de schaduwen op! De schijnwerper vooraan in de P.Saveynstraat en gericht op het kerkschip verlicht nu een grote boom. In de zomer wordt waarschijnlijk al het licht opgevangen door het bladerdak van de boom. De lichtbundel bereikt zijn doel maar half. (zie foto 4) 3

4 Foto 4: schijnwerper verlicht de boom De klemtoonverlichting is mee in het net van de openbare verlichting geschakeld en zou dus om 23u moeten uitschakelen. Dit is zeker niet het geval, om 0u is alles nog aangeschakeld. (Opmerking: Zelfs van de openbare verlichting gaat niet in alle straten de helft uit, zoals bvb in de Nieuwstraat) Er schijnt ook verlichting achter het glasraam aan de voorgevel te bestaan, dit brandde echter niet. Later op de week brandde deze wel, maar het effect gaat verloren door de immense verlichting rondom Mercatorplein Situatieschets: zie kerk Vaststellingen: Buiten de openbare verlichting van de omgevende straten wordt het Mercatorplein verlicht door 6 schijnwerpers van een type zoals ook op voetbalvelden gebruikt worden. De palen staan practisch tegen de gevels van de huizen opgesteld. Foto 5: schijnwerpers aan het Mercatorplein, Rupelmonde De lampen staan zeer hoog opgesteld. De 6 lampen zijn nogal willekeurig gericht maar zodanig dat de lichtbundels bijna horizontaal naar voor schijnen.(zie foto 5) De gevels van de huizen achter de schijnwerpers verdwijnen in het contrast met de felle verlichting (oa ook het postgebouwtje) Komende als voetganger, fietser of als automobilist van de G. De Creemerstraat of de P.Saveynstraat wordt je verblind door de 6 schijnwerpers. (Zie foto 6 en 7) Foto 6: P. Saveynstraat Foto 7: Badend in het licht Heel de klemtoonverlichting van de kerk gaat verloren in deze zee van licht.(zie Foto 7) 4

5 Er werden tevens 2 gevallen van lichtinbraak vastgesteld, beide gevallen bevinden zich aan de hoek van de Kloosterstraat met het Mercatorplein en op het Mercatorplein zelf.(zie resp. foto 8 en foto 9) Foto 8: Lichtinbraak hoek Kloosterstraat - Mercatorplein Mercatorplein Foto 9: Lichtinbraak op het Graventoren De toren wordt verlicht met een opwaartse rode spot. Een gedeelte van de lichtbundel komt op het torengebouw terecht, de rest gaat verloren naar boven. Gezien de rode kleur veroorzaakt dit niet zoveel lichthinder De Getijdenmolen Vaststellingen Er is verlichting aangebracht in de nissen tegen het water en onder een afdak. Er wordt geen hinder vastgesteld. Ook binnen in het gebouw is een verlichtingsysteem aangebracht dat de verschillende vertrekken wisselend verlicht, geen lichthinder vastgesteld. Voor de ingang in de Nederstraat is een spot in de grond aangebracht om de gevel en toegangsdeur te verlichten. Hier is lichtinbraak bij het tegenovergelegen huis vastgesteld. De Nederstraat is hier vrij smal. Daar komt dan nog bij dat ook precies aan dit tegenovergelegen huis een lamp van de openbare verlichting staat. (zie foto 10 en 11) 5

6 Foto 10: Grondspot ingang Getijdemolen Foto 11: Lichtinbraak tegenover de ingang van de getijdemolen Pleintje met kegels in de Nederstraat Vaststellingen: De openbare verlichting aan de rand van het plein is van het type 1 (bolvormig) zoals op de checklist monumenten vermeld, maar met een gesloten bovenkant. (zie Foto 12) Foto 12: Verlichtingsarmatuur Nederstraat Tussen de kegels op het pleintje zijn 3 spotlampen in de grond aangebracht. Het is niet duidelijk wat ze moeten verlichten. De lichtbundels gaan recht omhoog en verlichten tevens de omgevende huizen met lichtinbraak als gevolg. (zie foto 13) Foto 13: Grondspotten in de Nederstraat, merk de schaduw van de persoon tegen het huis! 6

7 2.2 Gemeente Bazel Kerk Vaststellingen: De kerk en kerktoren worden verlicht met ronde (konische) en vierkante schijnwerpers die schuin naar boven gericht zijn.(zie foto 14) Foto 14 De vierkante schijnwerpers hebben vertikaal geplaatste lamellen, blijkbaar opdat het licht een zo breed mogelijke oppervlakte zou verlichten(?). De schijnwerper geplaatst op de hoek van het Astridplein en de Plezantstraat verblindt auto s, voetgangers en fietsers komende van het kasteel.( zie Foto 15) Foto 15: Schijnwerper hoek Astridplein- Plezantstraat Eén schijnwerper verlicht de kruin van een boom. (zie foto 16) Foto 16: verlichte boomkruin - Astridplein 7

8 Om 23u ging de verlichting uit en bleven enkel de ronde schijnwerpers branden, ze zijn gericht op de toren. Toen konden de 3 lichtbundels van deze schijnwerpers boven en voorbij de kerk waargenomen worden Koningin Astridplein Vaststellingen: Aan de gevels zijn lampen aangebracht die naar onder en naar boven toe de gevel verlichten. Slechts een fractie van de bovenste lamp verlicht de gevel, de rest van de lichtbundel gaat verloren.(zie foto 17 en 18) Foto 17: gevelverlichting Astridplein Foto 18: gevelverlichting met uiterst rechts een sierlantaarn Op het plein zijn naast de courante natriumlampen ook nog sierlantaarns met wit licht geplaatst. (zie foto 19) Dit witte licht gaat totaal verloren in de hoeveelheid geel licht van de schijnwerpers, gevelverlichting en natriumlampen. (zie foto 18) Gezien de plaatsing van de lamp in het armatuur zal ook hier een groot gedeelte van de lichtbundel naar boven verdwijnen. Foto 19: sierlantaarn Rond de eeuwenoude lindeboom zijn schijnwerpers in de grond aangebracht die de kruin van deze boom verlichten.(zie foto 20) Het licht dat niet opgevangen wordt door de al of niet bebladerde kruin gaat verloren in de lucht. 8

9 Foto 20: verlichting van de kruin van de lindeboom Kasteel Wissekerke Vaststellingen: De toegangsweg in het park naar het kasteel toe wordt eveneens verlicht door sierlantaarns met wit licht. De lichthinder lijkt hier niet zo uitgesproken wegens het witte licht, toch zijn struiken en bomen, die boven de lantaarns uitsteken, ook min of meer verlicht boven de lantaarns. (zie foto 21) Foto 21: Ook boven de lantaarns zijn bomen en struiken verlicht Boven de toegangsdeur van het kasteel brandde een halogeenschijnwerper, vrij sterk verblindend voor iemand die het kasteel nadert. De schijnwerper is schuin naar beneden gericht maar dus niet voldoende om niet te verblinden. (zie Foto 22) Foto 22: Links is de ingang van het kasteel met de spot erboven. De foto is genomen van op de toegangsweg, in de bocht. 9

10 Er is verder geen verlichting van het kasteel opgemerkt Oude Pastorij Vaststellingen: Op de hoek van de Kerkstraat en de Kruibekestraat is op een paal van de openbare verlichting (natriumlamp) een schijnwerper (zie foto 23a) geplaatst samen met een sierverlichting van het type drie glazen bollen (zie foto 23b) zoals in Kruibeke (zie verder) op het O.L.Vrouwplein. Foto 23a: Schijnwerper gericht op de Pastorij foto 23b: Sierverlichting drie glazen bollen De schijnwerper is schuin omhoog gericht en er zijn eveneens vertikale lamellen voorgeplaatst. Met als gevolg dat het hele gebouw en wat zich ernaast bevidt belicht wordt. Op het dak bevinden zich een aantal stenen schouwen met elk een klein pannendakje en deze zijn zeer goed verlicht, wat laat veronderstellen dat er heel wat van de lichtbundel eveneens over het gebouw gestraald wordt. (zie Foto 24) Foto 24: Verlichte gevel van de Pastorij Er is ook verblinding door diezelfde schijnwerper voor auto s en fietsers komende van Kruibeke. (zie Foto 25) 10

11 Foto 25: Verblinding door de schijnwerper van de Pastorij. Het bijhorende parkje is niet verlicht Oud gemeentehuis Geen specifieke verlichting OCMW gebouw Geen schijnwerpers gericht op het gebouw Verlichting van de binnenkoer waar het gebouw staat, gebeurt door sierlantarens met wit licht (zoals op het Astridplein en toegangsweg naar het kasteel). Alhoewel niet zo fel als geel licht verspreiden deze lantarens toch licht over het dak van het poortgebouw Kapelletje Kemphoekstraat Er is een schijnwerper opgesteld, die blijkbaar soms brandt, maar niet altijd. De opstelling laat vermoeden dat ook hier een gedeelte van de bomen rondom verlicht worden en er meer verlicht wordt dan alleen de kapel. 2.3 Gemeente Kruibeke Kerk Vaststellingen: Aan de rechterkant is het schip van de kerk verlicht met 5 schijnwerpers (type vierkant, symmetrisch) die in het plantsoen staan opgesteld dat aan die zijde aanwezig is. (zie Foto 26) 11

12 Foto 26: schijnwerper gericht Op het kerkschip - Kruibeke De schijnwerpers staan tegen de grond en de lichtbundels gaan schuin tegen de gevel van de kerk. Gezien de gevel zich toch op een 3m afstand bevindt gaat een gedeelte van de lichtbundel verloren in de hoogte. (zie Foto 27) Voor enkele schijnwerpers bevinden zich struiken zodat de lichtbundel meer de struiken verlicht dan de gevel. (zie Foto 28) Foto 27: Verlichting van het kerkschip Foto 28: Schijnwerper verlicht de struiken De toren wordt verlicht met 4 schijnwerpers (type konisch, diameter ongeveer 30cm met concentrische lamellen voor het glas) geplaatst op masten waar ook de openbare verlichting op geplaatst is en die zich ongeveer op de 4 hoeken van de kerk bevinden maar telkens met de breedte van een straat tussen de kerk en de mast.( zie Foto 29) Foto 29: Schijnwerpers gericht naar de toren van de kerk Eén van deze 4 hooggeplaatste schijnwerpers zorgt voor lichtinbraak in het eerste verdiep van het huis waar hij aan de gevel geplaatst is.(kant gebouw Christ. Mut.) (zie Foto 30) 12

13 Foto 30: Links op de foto: lichtinbraak door de schijnwerper, rechts het felle lichtpunt van de openbare verlichting: eveneens lichtinbraak! De voorgevel is verlicht met straatverlichting en de sierverlichting (zie verder) van het O.L.Vrouwplein. Na 23u waren de schijnwerpers naar de toren voor de helft gedoofd en die op het schip van de kerk niet O.L.Vrouwplein Vaststellingen: De openbare verlichting bestaat hier uit: de gangbare natriumlampen met lichtinbraak op één plaats.( zie Foto 30) eerste type sierlampen bestaande uit 3 volledig glazen bollen met de lamp in het midden van de bol, de 3 bollen zijn geplaatst op een paal (zie Foto 31). De lichtbundels die hier geproduceerd worden, schijnen uiteraard alle kanten op. Eén van de lampen is zo opgesteld dat er lichtinbraak is in het rusthuis. (zie Foto 32) Foto 31: Sierverlichting Foto 32: Lichtinbraak in het rusthuis Een tweede type sierlampen (6 lampen) in de vorm van een rechtopstaande reuze TL-lamp. De lamp bevindt zich onderaan in het melkleurig glazen gedeelte. Het is mogelijk dat deze lamp een lichtbundel naar boven toe verspreidt maar dit was niet vast te stellen omdat het witte licht overstemd werd door het gele lichtbundels van de andere verlichting.( zie Foto 33) 13

14 Foto 33: Sierverlichting O.L.Vrouwplein - Kruibeke Aan de gevels van het gemeentehuis, huis De Valk, de Brouwerij en een huis iets verder gelegen zijn 4 spots met wit licht aangebracht onder de dakgoot. De lichtbundels gaan verticaal naar beneden. Het is niet duidelijk of het hier gaat om openbare verlichting dan wel om klemtoonverlichting. Er is slechts in één geval lichtinbraak vastgesteld namelijk van de spot die aan het rijhuis hangt.( zie Foto 34) Foto 34: Lichtinbraak O.L.Vrouwplein Kruibeke De pomp op de hoek van het plein wordt verlicht door 3 schijnwerpers geplaatst in de grond. Vermits de pomp op een 10 à 20cm hoog heuveltje staat en de schijnwerpers aangebracht zijn in de flanken van dit heuveltje verlichten de lichtbundels slechts een fractie van de pomp en verlichten meer de stenen paaltjes errond. Het licht gaat dus merendeels verloren in de hoogte.( zie Foto 35) Foto 35: Grondspotten aan de pomp op het O.L.Vrouwplein - Kruibeke 14

15 2.3.3 De Brouwerij De schouw met opgeschilderde zon wordt sporadisch beschenen door een schuin naar boven gerichte schijnwerper Gemeentehuis zie 4de punt van O.L.Vrouwplein: spots (of openbare verlichting?) zijn vlak onder de dakgoot bevestigd en schijnen naar beneden. Op de binnenplaars achter het gemeentehuis staan nog enkele sierlampen type 2 (zie 3de punt van O.L.Vrouwplein). Ook hier is het witte licht overstemd door het licht van de natriumlampen. 3 Sportterreinen 3.1 Gemeente Bazel Voetbalterrein Patrijzenweg Eigenaar: Gemeente Kruibeke Aan elke lange zijde van het voetbalterrein staan 4 palen met één schijnwerper op gemonteerd. De schijnwerpers zijn van het asymmetrische type en staan onder een hoek van ongeveer 45 (tov het aardoppervlak) naar het terrein gericht. Dit terrein wordt blijkbaar s avonds niet meer gebruikt, enkel nog overdag Voetbalterrein Dulpop Eigenaar: Gemeente Kruibeke Vier masten met elk drie symmetrische schijnwerpers staan op de hoek van de twee oefenterreinen, waarbij voor de gemeenschappelijke hoek ook maar één mast gebruikt is, met in dat geval 6 schijnwerpers. De toegangsweg naast de sporthal wordt eveneens verlicht door de schijnwerpers aan de tegenoverliggende zijde van het veld.( zie Foto 36) Foto 36: Toegangsweg verlicht door 15

16 de verlichting van het voetbalveld Er is een serieuze verblinding door de schijnwerpers (zie Foto 36) Ook het niet verlichte terrein wordt verlicht door de schijnwerpers van het verlichte terrein. (zie Foto 36) Foto 36: Verblinding en verlichting door de schijnwerpers van het verlichte terrein op het niet-verlichte terrein. Branden de schijnwerpers van beide terreinen dan is de toegangsweg naast de sporthal nog meer verlicht en zien we dit boven de sporthal uitschijnen Basketterrein/ skateopstelling/petanque/ beachvolleyterrein Dulpop Eigenaar: Gemeente Kruibeke Deze zijn verlicht met lampen in vierkante armaturen die rondom schijnen en dus ook naar boven een hoeveelheid licht uitstoten. Ook komt er van de schijnwerpers die op het naastliggend voetbalveld opgesteld staan nog een hoeveelheid licht op deze terreinen terecht. (zie Foto 37) Foto 37: Verlichting basket en petanqueterrein aan de Dulpop Luchtdraaghal Dulpop Eigenaar: Gemeente Kruibeke De halogeen schijnwerper boven de ingang van de luchtdraaghal is schuin naar beneden gericht. De schijnwerper is verblindend voor al wie zich in die richting begeeft. En tevens wordt een gedeelte van het dak van de luchtdraaghal verlicht!( zie Foto 38) 16

17 Foto 38: Verblindende schijnwerper aan de ingang van de luchtdraaghal. Merk ook op dat zelfs het witte gedeelte van het dak verlicht is! Parking Dulpop Eigenaar: Gemeente Kruibeke Er zijn 2 types verlichting aangebracht: Een eerste type is identiek aan die van het basketterrein en die van Kerkeputten in kruibeke, namelijk vierkante armaturen die rondom schijnen. (zie Foto 39) Foto 39: Armatuur van de verlichting op de parking en het basketterrein Een tweede type is ovaalvormig, (zie Foto 40a) de lamp zit diep genoeg in het bovenste gedeelte om geen lichthinder te veroorzaken. Spijtig genoeg is de enige lamp die brandde opgesteld op een meter van een boom zodat ze practisch de ganse kruin van de boom verlicht. (zie Foto 40b) Foto 40a: 2de type ovaalvormige armatuur Parking Dulpop boomkruin! Foto 40b: De lamp hangt practisch in de 17

18 3.1.6 Voetbalterrein De Kerf Eigenaar: De Kerf Het terrein is gelegen midden van grasland. Aan elke hoek en in het midden van de lange zijde van het voetbalterrein staat een pyloon met een schijnwerper. Het armatuur is zodanig opgesteld dat de lichtbundel bijna horizontaal gaat. (Foto 41) Foto 41: schijnwerper van het voetbalterrein De Kerf Het terrein wordt blijkbaar maar één keer in de week gebruikt en we hebben de verlichting niet zien branden. Maar vroeger is reeds vastgesteld dat de lichtbundels reikten tot aan de huizenrij in de Kerkstraat 180 en hoger Voetbalterrein De Drij Boeren Er is geen verlichting aanwezig Voetbalterrein Gemeenschapsonderwijs Kerkwegels Er is geen verlichting aanwezig 3.2 Gemeente Kruibeke Voetbalterreinen Kerkeputten Eigenaar: gemeente Kruibeke Vaststellingen: Het hoofdterrein was niet verlicht, het wordt enkel voor wedstrijden gebruikt. Er staan 4 lichtmasten aan de vier hoeken van het terrein. Op elke mast staan 4 symmetrische spots vrijwel horizontaal gericht. Eén van de drie oefenterreinen was verlicht. Vanop afstand kon een lichtzuil naar boven toe waargenomen worden. (zie Foto 42) 18

19 Foto 42: Lichtzuil boven het oefenterrein in Kerkeputten Bij het betreden van de terreinen langs de Kattestraat werd verblinding vastgesteld door de lichtmast gericht in de richting van de toegangsweg.( zie Foto 43) Foto 43: Verblinding door de schijnwerper van het oefenterrein in Kerkeputten. Het hoofdterrein, gescheiden van de oefenterreinen door de kleedkamers, werd ook verlicht door de lampen van het oefenterrein (zie Foto 43). Ook de twee andere oefenterreinen en de verder gelegen huizen op 50 à 100m werden verlicht. (zie Foto 44,45 en 46) Foto 44: Huizen op 50 à 100m Foto 45: Ernaast gelegen oefenterreinen worden verlicht worden eveneens verlicht 19

20 Foto 46: Huizen op 50 à 100m worden verlicht 10 minuten na het einde van de training werden de lichten gedoofd. Op de parking staan 2 verlichtingspalen met vierkante lampen. De lichtbundels gaan in alle richtingen, waaronder een zeker percentage omhoog. De struiken en bomen aan de rand van de parking zijn eveneens zeer goed verlicht.(zie foto 45 en 46) Foto 45: Armatuur van de verlichting op de parking. Foto 46: Verlichte bomen en struiken op de parking. 3.3 Gemeente Rupelmonde Voetbalterrein Olympiastraat Eigenaar: Gemeente Kruibeke Situatieschets: hoofdterrein Oefenterrein 20

21 Schijnwerper met horizontale lichtbundel Schijnwerper met vertikaal naar beneden gerichte lichtbundel Schijnwerpers aan het oefenterrein met horizontale lichtbundels Aan het hoofdterrein staan 6 lichtpalen, telkens 3 aan de lange zijde van het terrein. Daarvan zijn er telkens 2 met asymmetrische schijnwerpers welke practisch volledig naar beneden gericht (Foto 47) zijn en één symmetrische, vierkante schijnwerper die een horizontale lichtbundel geeft.(foto 48) Foto 47: Naar beneden gerichte schijnwerper Foto 48: Horizontaal gerichte schijnwerper Aan het kleine oefenterreintje staan 2 lichtpalen tegenover elkaar aan de korte zijde van het terrein. Op elke paal staan telkens 2 schijnwerpers welke een horizontale lichtbundel verspreiden. Dit zijn halogeenspots met zeer hoog wattage.(foto 48).Foto 48: Spots aan het oefenterrein 21

22 Het hoofdterrein is onregelmatig verlicht, er zijn donkere plekken, telkens tussen de lichtpalen De vierkante schijnwerper met horizontale lichtbundel verlicht de achtergevels van de aanpalende huizenrij. Eén van de schijnwerpers aan het oefenterreintje verlicht een boom naast het terrein. De huizen naast het oefenterrein zijn fel verlicht, het licht weerkaatst in de ruiten: lichtinbraak! Als je op het oefenterrein staat in het midden ben je verblind door de schijnwerpers die vlak boven de doelen staan. Het terrein is omgeven door huizenblokken maar toch kan een lichtzuil boven de huizen waargenomen worden als de verlichting van het hoofdterrein brandt Tennisterreinen Sockx Eigenaar:??? Vijf tennisterreinen zijn verlicht door middel van 12 schijnwerpers op masten. De meeste armaturen (foto 49 en 50) zijn practisch helemaal naar beneden gericht zodat enkel vertikale lichtbundels naar beneden geproduceerd worden. Twee schijnwerpers staan iets minder naar beneden gericht waarschijnlijk omdat dit een ander type is (symmetrisch)(foto 51) Vermits we deze terreinen s avonds niet kunnen bezoeken hebben kunnen we enkel vaststellen dat de wijze van opstelling geen lichthinder laat vermoeden. Foto 49 Foto Voetbalterrein Ganzemeerstraat Foto 51: Linker schijnwerper is niet volledig naar beneden gericht 22

23 geen terreinverlichting 4 Conclusie: De verlichting van sportterreinen, parkings en van de diverse monumenten is zeker aan verbetering toe. Er zijn meerdere gevallen van lichtinbraak en verblinding vastgesteld. Er is ook een enorm verlies aan energie en licht vastgesteld omwille van spots die omhoog gericht zijn, armaturen die niet efficient zijn en het licht ook naar boven uitstralen. Er werd ook vastgesteld dat de klemtoonverlichting veel verder reikte dan nodig was. Sommige verlichting, als sfeerverlichting bedoeld, ging verloren in de rest van de verlichting. Door de klemtoonverlichting uit te schakelen om 23u kan al een serieuze energie besparing bekomen worden. De meeste klemtoonverlichting wordt in Groot-Kruibeke niet uitgeschakeld om 23u. Verder is het ook niet aangewezen planten en bomen te verlichten, ook dit is in enkele gevallen vastgesteld. Voor de voetbalterreinen kan een voorbeeld genomen worden aan de verlichting van het terrein in Sinaai. Ook hier kunnen anders georienteerde armaturen al een heel verschil betekenen. Voor goede oplossingen kan men de website van EMIS raadplegen: 23