Praktijkopdrachten groep 7/8.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Praktijkopdrachten groep 7/8."

Transcriptie

1 Praktijkopdrachten groep 7/8. 1

2 2

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Opdrachten bij de water excursie 3 Hoe ziet de plas eruit?...3 Planten in het water en op de oever.3 Voorbeelden van planten in om de poel va de Ossenbeemd.4 Op zoek in het water.5 Werkblad waterdiertjes.6 Waterdiertjes Waterdiertjes zoekblad 1 7 Waterdiertjes zoekblad 2..8 Van kikkervisje tot kikker.9 Ontwikkeling van de kikker.9 3

4 opdrachten bij de waterexcursie HOE ZIET DE PLAS ERUIT? Hoe is dit water ontstaan? Op natuurlijke wijze of gegraven?... Zie je veel of weinig planten in het water?... Zie je veel of weinig planten aan de oever?... Stroomt het water?... Vind je het water helder of vies?.... Zie je diertjes in het water?... Zie je diertjes op het water?... Zie je diertjes op de kant?... PLANTEN IN HET WATER EN OP DE OEVER Kijk eens naar de planten aan de rand van het water. De planten staan op hun eigen plekje: er is een plantentrap van droog naar nat. Probeer hun namen op te zoeken op de zoekkaarten. Schrijf de namen op die je gevonden hebt. Schrijf bovenaan planten die hoger op de kant staan, daaronder die lager staan. De onderste staan vlak aan het water. Op het land: Aan de oever: In het water: oeverplanten lisdodde/riet zuurstofplanten drijfplanten moerasplanten 4

5 Voorbeelden van planten in en om de poel van de Ossenbeemd: oever en moerasplanten: watermunt dotterbloem pitrus lisdodde kalmoes pijlkruid planten met drijfbladeren: waterlelie drijvend fonteinkruid watergentiaan kroos zuurstof-/ onderwaterplanten: aarvederkruid waterpest hoornblad 5

6 OP ZOEK IN HET WATER -Zoek een mooi plekje aan het water. -Pak een emmer en doe deze halfvol met water. -Bekijk het water; Is het water helder, troebel of donker van kleur?... -Ruik aan het water. Waar ruikt het naar? Naar niets? Naar planten? Vies?... Ga eerst rustig zitten en kijk goed in het water. Je ogen moeten wennen aan het donkere water, dus heb geduld. Niet met je voeten stampen of snelle bewegingen maken, want dan schrikken de beestjes en vluchten dieper het water in. We gaan nu proberen verschillende waterdiertjes te vangen Pak je schepnet. Steek het niet te diep in het water, anders kom je in de modder. Zoek vooral langs de kant en tussen de waterplanten. Maak het net leeg in de witte bak, waarin je ook wat water hebt gedaan. Nu goed kijken naar waterbeestjes. Sommige zijn erg klein! Schep de beestjes met een lepel, theezeefje of pipet uit de bak in de emmer. Probeer het water in de emmer zo schoon mogelijk te houden en ververs regelmatig het water in de bak. Als we voldoende beestjes gevangen hebben nemen we ze mee naar het lokaal en gieten ze voorzichtig over in de doorzichtige bakken. Nu kunnen we ze met de zoekkaarten gaan determineren. Kijk goed in de glazen bak hoe zij zich voortbewegen. Kies vervolgens enkele beestjes uit die je alweer met een lepel of theezeefje in een loeppotje of onder de binoculair (microscoop) plaatst, om nader te bekijken. Vul vervolgens op de volgende bladzijde werkblad waterdiertjes de vragen in. Gebruik daarbij de zoekkaarten. 6

7 WERKBLAD WATERDIERTJES Wat is de kleur? Eerste diertje Tweede diertje Heeft het poten of vinnen? Hoeveel? Zie je sprieten? Zie je ogen? Kan het zwemmen? Waarmee zwemt het dan? Wat valt je op aan zijn staart, Ogen, bek enz. Laat dat zien in een tekening als je dat wilt. Verzin eens een gekke naam. Wat is zijn echte naam? (gebruik de zoekkaart) Gebruik van de binoculair. Probeer met het pipetje een waterdiertje te pakken dat in één waterdruppel past. Leg het diertje op een plat schaaltje. Zet het schaaltje onder de binoculair en beschrijf wat je ziet. 7

8 Waterdiertjes Zoekblad 1 Eet bacteriën, eencellige algen en zwevende deeltjes van vergane planten en dieren. Eet bacteriën, eencellige algen en zwevende deeltjes van vergane planten en dieren. Zorgt zo voor de helderheid van t water. Eet allerlei resten van planten en dieren die op de bodem liggen. roeipootkreeftje Eet vergane planten en dieren op de bodem. Is zelf voedsel voor o.a. salamanders. watervlo Eet afval, muggenlarven en watervlooien. Ze zijn tweeslachtig en wanneer je ze in tweeën splitst wordt elke helft weer een nieuwe platworm. vlokkreeftje Zuigt lichaamssappen uit andere dieren, b.v. vissen, kikkers en waterslakken. tubifex of slingerworm Eet zwevende deeltjes van vergane planten en dieren. Wordt uiteindelijk een zweefvlieg. platworm Eet plakton en vergane planten en dieren. bloedzuiger Eet kleine insecten die op het water vallen. Beweeglijke zwemmer. rattenstaartlarve Eet kleine waterinsecten. Spint een soort duikersklok met daarin een luchtbel, vanwaar hij zijn prooi aanvalt. Heeft zuiver, zuurstofrijk water nodig. muggenlarve Meestal opvallende rood. Eet vooral watervlooien, maar parasiteert ook op andere insecten. Ademt door de huid en is daarom gevoelig voor verontreiniging. schrijvertje Eet algen en rottende plantendelen. Verzamelt plantenresten en/of zandkorrels om een koker te bouwen als schuilplaats. waterspin Eet kleine waterdiertjes. Ademt via de staartkieuwen. watermijt Eet kleine waterdiertjes. Geduchte rover. Ademt via zijn achterlijf. kokerjuffer Leeft vooral op stenen en planten en eet vergane planten en algen. Gevoelig voor waterverontreiniging. Groeit uit tot ééndagsvlieg. waterjufferlarve libellenlarve haftelarve 8

9 Waterdiertjes Zoekblad2 Behoort tot de wantsen. Snelle jager. Kan steken. Eet vooral muggenlarven, kikkervisjes en kleine vissen. Neemt een luchtbel mee om te ademen. Eet andere insecten, kikkervisjes en kleine visjes. Geduchte rover. Eet insecten. Loert tussen waterplanten op prooi. Heeft twee schaartjes, waarmee hij pijnlijk kan bijten. Hij kan ook vliegen. bootsmannetje of ruggezwemmer Eet insecten die op het water vallen. Jaagt ook in groepen. Gedijt alleen in schoon water. duikerwants Eet insecten, kikkervisjes en kleine visjes die hij tussen zijn scharen vasthoudt. Ademt via een staartbuis. staafwants Geduchte jager. Eet insecten, kikkervisjes, kleine visjes en slakken. Kan goed vliegen. schaatsenrijder Eet kikkervisjes en jonge visjes. Heel beweeglijk. Moet telkens naar boven om te ademen. waterschorpioen Eet rottende plantendelen en algen. Hoort bij de kreeftachtigen. geelgerande roofkever Graast algen en plantenresten. Ademt via kieuwen. larve geelgerande roofkever Eet algen en plantenresten. Ademt zowel door de huid als met zijn long aan het oppervlak. waterpissebed Eet algen en afval. Windingen in één vlak. Ademt via zijn long en huid. moerasslak Lijkt op de posthoornslak, maar is veel kleiner. Ademt via zijn long en huid. poelsslak Eet insecten, slakken en wormen. posthoornslak Eet bacteriën, algen en watervlooien. schijfhoornslak Eet kleine insecten. Heeft als larve kieuwen, later longen. Ademt ook door de huid. kikker kikkervisje watersalamander 9

10 Van kikkervisje tot kikker In het voorjaar trekken de vrouwtjes van de bruine kikker, de groene kikker en ook de padden naar het water om eieren te leggen. De mannetjes volgen om de eitjes te bevruchten. Kikkereieren vormen geleiachtige klonters, de zgn. kikkerdril. Padden leggen hun eieren in slierten, of snoeren. Afhankelijk van de watertemperatuur komen de eitjes na ongeveer drie weken uit. kikkerdril Kikkerei met embryo Ontwikkeling van de kikker: A) 2 tot 3 weken: Kikkervisje zonder poten. B) 8 tot 10 weken: Kikkervisje met twee achterpoten C) 10 tot 12 weken: Kikkervisje met vierpoten D) 14 tot 16 weken: Kikker met staartrest E) 16 tot 18 weken: Volgroeide kikker 10

Werkblad slootdiertjes

Werkblad slootdiertjes Werkblad slootdiertjes Hoe groot is het dier? Hoeveel poten heeft het dier? Hoe ziet de achterkant van het dier eruit? Zit er bij de kop rode franje? Heeft het dier een schelp? Hoe heet het dier? 0, 4,

Nadere informatie

ONDERZOEKSBLAD WATER LEEFT GROEP 7-8

ONDERZOEKSBLAD WATER LEEFT GROEP 7-8 1 ONDERZOEKSBLAD WATER LEEFT GROEP 7-8 (WATERKWALITEIT EN NATUUR) DOCENT Ga nu zelf op onderzoek uit naar water in jouw omgeving! Welke planten groeien in het water, welke dieren leven er en hoe natuurlijk

Nadere informatie

Ecologie voedselweb van zoetwater

Ecologie voedselweb van zoetwater Ecologie voedselweb van zoetwater Inleiding: In een voedselweb worden de relaties tussen organismen duidelijk. In alle voedselketens en dus ook een voedselweb start de reeks / basis met een groen organisme.

Nadere informatie

Diertjes vangen en bekijken

Diertjes vangen en bekijken Hossebos wateropdracht 1 Diertjes vangen en bekijken Zoek een plekje aan de waterkant, waar je goed bij het water kunt. Leg alle materialen klaar. Vul het aquarium half met water en zet het op een plekje

Nadere informatie

Informatie: zoetwaterdiertjes

Informatie: zoetwaterdiertjes Informatie: zoetwaterdiertjes In het zoete water wonen heel veel diertjes. Ze zien er best schattig uit, maar pas op! Leven in een sloot is heerl gevaarlijk. Kijk maar eens naar dit diertje. Het is de

Nadere informatie

ANTWOORDBLADEN WATEREXCURSIE. 1 Tekenblad bij Opdracht 1. Naam van de school: Naam van de sloot of de straat langs de sloot: Jullie namen:

ANTWOORDBLADEN WATEREXCURSIE. 1 Tekenblad bij Opdracht 1. Naam van de school: Naam van de sloot of de straat langs de sloot: Jullie namen: ANTWOORDBLADEN WATEREXCURSIE 1 Tekenblad bij Opdracht 1 Naam van de school: Naam van de sloot of de straat langs de sloot: Jullie namen: Water antwoord- en rapportbladen 2015 1 2 VERONTREINIGING 2a Zet

Nadere informatie

klimaatstad water leeft 1 Bio

klimaatstad water leeft 1 Bio water leeft 1 Bio Biologisch wateronderzoek 2 werkbundel voor 2 de en 3 de graad secundair onderwijs Biologisch wateronderzoek 3 WATER LEEFT Biologisch wateronderzoek Om een uitspraak te doen over de kwaliteit

Nadere informatie

HET ZOETWATER ONDERZOEK 2

HET ZOETWATER ONDERZOEK 2 HET ZOETWATER ONDERZOEK 2 GROEP 4-5 - 6 Ik wou dat ik een vissie was, en maar zwemmen en maar zwemmen in een plas. Ik zou me leve weer opnieuw willen beginne, naar dan met vinne! Annie M.G. Schmidt Post-

Nadere informatie

Ga je mee op watersafari?

Ga je mee op watersafari? Informatie en reserveringen voor het Nationaal Park Weerribben-Wieden: www.np-weerribbenwieden.nl Beulakerpad 1 8326 AH Sint Jansklooster t 0527-246196 / 06-12890380 e n.vanderlaan@ivn.nl Ga je mee op

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Allemaal beestjes Groep 1-2-3

Voorbereiding post 3. Allemaal beestjes Groep 1-2-3 Voorbereiding post 3 Allemaal beestjes Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Allemaal beestjes, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Allemaal beestjes Groep

Voorbereiding post 3. Allemaal beestjes Groep Voorbereiding post 3 Allemaal beestjes Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Allemaal beestjes, voor groep 4, 5, 6, 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

WATER LEEFT Biologisch wateronderzoek

WATER LEEFT Biologisch wateronderzoek Biologisch wateronderzoek 1 WATER LEEFT Biologisch wateronderzoek Om een uitspraak te doen over de kwaliteit van het water kan je naast een chemisch wateronderzoek ook een biologische methode toepassen.

Nadere informatie

Veldwerkkist Water. docentenhandleiding

Veldwerkkist Water. docentenhandleiding Veldwerkkist Water docentenhandleiding Uitg.: Amsterdams NME Centrum De veldwerkkist Water maakt onderdeel uit van een set van 7 kisten waarmee natuur-, milieu- en land schaps onderzoek gedaan kan worden.

Nadere informatie

Waterleven. Doel: Aan de hand van het determineren van de beestjes die in de sloot voorkomen conclusies trekken over de waterkwaliteit.

Waterleven. Doel: Aan de hand van het determineren van de beestjes die in de sloot voorkomen conclusies trekken over de waterkwaliteit. Waterleven Doel: Aan de hand van het determineren van de beestjes die in de sloot voorkomen conclusies trekken over de waterkwaliteit. Tijd: In het veld : 60 minuten Uitwerking : 30 minuten Benodigdheden:

Nadere informatie

Aquarium. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs

Aquarium. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs Aquarium Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs Hallo, welkom in Ouwehands Dierenpark! In het aquarium leven heel veel verschillende vissen en ook een paar amfibieën, zoals kikkers. In deze Doe Mee staan

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Bijlagen. 1. Inleiding...3. 2. Leerdoelen en lesinhoud... 4. 3. Organisatie van de les... 6. 3.1 Voorbereiding op school...

Inhoudsopgave. Bijlagen. 1. Inleiding...3. 2. Leerdoelen en lesinhoud... 4. 3. Organisatie van de les... 6. 3.1 Voorbereiding op school... Leve(n), de sloot! n m e - l e s s e n s e r i e v o o r g r o e p 5 e n 6 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Leerdoelen en lesinhoud... 4 3. Organisatie van de les... 6 3.1 Voorbereiding op school... 6

Nadere informatie

Opdrachtenboekje. Waterkant

Opdrachtenboekje. Waterkant enboekje Dit boekje is van Naam:... School:... Groep:... Waterkant - 1 - Dit heb je nodig Lichtgrensmeter 2 loeppotjes aquariumbakje plastic lepel of klein schepnetje groot schepnet zoekkaart waterdiertjes

Nadere informatie

in de s sloten & plassen

in de s sloten & plassen tad in de s sloten & plassen 2 De kringloop van het water Ü Een regendruppel vertelt: 3 Sloten De Bourgoyen-Ossemeersen zijn een meersengebied met vele sloten. Deze werden lang geleden gegraven om het

Nadere informatie

Excursie water. docentenhandleiding

Excursie water. docentenhandleiding Excursie water docentenhandleiding Uitgave: ANMEC Excursie water docentenhandleiding Ontwikkeld in opdracht van Stadsdeel Zeeburg, als onderdeel van het project NME in stadsdeel Zeeburg Redactie/layout:

Nadere informatie

In de troebele sloot kunnen daarentegen geen boten varen en deze zal dus, volgens ons, veel minder vervuild zijn.

In de troebele sloot kunnen daarentegen geen boten varen en deze zal dus, volgens ons, veel minder vervuild zijn. Verslag door een scholier 1793 woorden 30 mei 2017 7,4 7 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Helderheid en waterdieren Namen: Rosa van den Hoeven, Laila Vogel en Aryanne Abma Klas: G3A

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe Opdrachten thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: schaatsenrijders Groepje 2: beekprikken Groepje 3: schrijvertjes Groepje 4: bloedzuigers Groepje 5:

Nadere informatie

l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT AXOLOTL AMFIBIEËN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN

l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT AXOLOTL AMFIBIEËN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT AXOLOTL AMFIBIEËN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE AXOLOTL BIJ

Nadere informatie

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6 Naam:_ KIKKERS _ De kikker is een amfibie. Er zijn veel soorten kikkers op de wereld. In Nederland zie je de bruine en de groene kikker het meest. De groene kikkers zijn graag veel in het water, de bruine

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Van ven en veen Groep 3-4

Voorbereiding post 4. Van ven en veen Groep 3-4 Voorbereiding post 4 Van ven en veen Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 4: Van ven en veen voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel

Nadere informatie

Onderzoeksrapport. onderdeel van het. Vissenschool Lespakket. Dit onderzoeksrapport is van: ... ...

Onderzoeksrapport. onderdeel van het. Vissenschool Lespakket. Dit onderzoeksrapport is van: ... ... Onderzoeksrapport onderdeel van het Vissenschool Lespakket Dit onderzoeksrapport is van:............................................................................................ Sportvisserij Nederland,

Nadere informatie

Amfibieën. Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker. 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen.

Amfibieën. Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker. 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen. Amfibieën Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker Inhoud 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen. Hulpmiddel Prezi les 1: http://prezi.com/hwpatwdyvqpv/?utm_campaign

Nadere informatie

1e klas. BiNaSch slootwateronderzoek. Deze reader is van: Scala Rietvelden Vakgroepen natuurkunde, scheikunde en biologie 1e klas. Klas:.

1e klas. BiNaSch slootwateronderzoek. Deze reader is van: Scala Rietvelden Vakgroepen natuurkunde, scheikunde en biologie 1e klas. Klas:. 1e klas BiNaSch slootwateronderzoek Deze reader is van: Klas:. Docent: Vakgroepen natuurkunde, scheikunde en biologie 1e klas Waterkwaliteit In deze lessencyclus ga je naar de kwaliteit van het water van

Nadere informatie

Een project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009

Een project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009 Een project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009 Doelgroep: groepen 4 t/m 8 Plaats: een goed bereikbare plek aan stilstaand of stromend water (zie kaartje). Doel: Ontdekken dat er zich een interessante

Nadere informatie

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken Water 1 en 2 5 Visje,visje, in de sloot Waterdiertjes vangen en bekijken Doelen Begrippen Materialen Duur Inleiding (10 minuten) De leerlingen: ontdekken dat er in de sloot behalve eenden ook andere dieren

Nadere informatie

Lopen er beesten op het water? De sloot in al haar lagen

Lopen er beesten op het water? De sloot in al haar lagen L E E S T E K S T Lopen er beesten op het water? De sloot in al haar lagen Sloten zijn meestal geen natuurlijke waterwegen, maar worden door de mens gegraven omdat er vaak problemen zijn om het overtollige

Nadere informatie

SPREEKBEURT GUPPY VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

SPREEKBEURT GUPPY VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT GUPPY VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE GUPPY BIJ ELKAAR

Nadere informatie

Werkblad Waterrapport 1 - Kleur van het water

Werkblad Waterrapport 1 - Kleur van het water Werkblad Waterrapport - Kleur van het water Water in sloten, plassen, meren en rivieren kan allerlei verschillende kleuren hebben door de stoffen die erin opgelost zijn. Meestal betekent helder en lichtgekleurd

Nadere informatie

Kijk een kikker. Maak kennis met kikkers van Nederland! Groep 5 en 6. Kennis maken. Observeren. Leren

Kijk een kikker. Maak kennis met kikkers van Nederland! Groep 5 en 6. Kennis maken. Observeren. Leren Kijk een kikker Maak kennis met kikkers van Nederland! Kennis maken Observeren Leren Inleiding op de lessen: Bij de lente horen natuurlijk amfibieën, zoals kikkers, padden en salamanders. Dit zijn soorten

Nadere informatie

Waterbeestjes schoolkrant

Waterbeestjes schoolkrant Waterbeestjes schoolkrant Watertrappers en luchthappers Nederland Waterland In Nederland is veel water. Er zijn veel sloten en plassen en er stromen een aantal rivieren door Nederland naar de zee. Rivierwater

Nadere informatie

Limburgs Landschap. natuurboekje van

Limburgs Landschap. natuurboekje van Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2012 Hoi! Salamanders zien eruit als dino s in het klein. Het zijn prehistorische beestjes die al miljoenen en miljoenen jaren op onze aardbol wonen. Ze waren

Nadere informatie

ken Waterdiertjes ontdek Groep 3/4

ken Waterdiertjes ontdek Groep 3/4 ken k e td on s e /4 rtj 3 e i terd Groep a W Water leeft! Waterdiertjes ontdekken Groep 3/4 Colofon Initiatief De samenwerkende NME-centra van Zuid-Holland Inhoud en tekst Werkgroep Water van het programma

Nadere informatie

3.1. Algemeen doel van de lescyclus Doelstellingen Doel van de activiteit Materialen & benodigdheden...

3.1. Algemeen doel van de lescyclus Doelstellingen Doel van de activiteit Materialen & benodigdheden... 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. Doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen... 5

Nadere informatie

Opdrachtkaarten water

Opdrachtkaarten water Opdrachtkaarten water OPDRACHT 2: HOE HELDER IS HET WATER? Ruikt het water? Is het water troebel of helder? Zie je met je ogen de bodem van de plas? Helder water is belangrijk voor roofvissen zoals de

Nadere informatie

Opdrachten Oevergroep

Opdrachten Oevergroep Opdrachten Oevergroep Ho, stop! Voordat jullie met de schepnetjes naar het water rennen, eerst even dit! De Waal is de drukst bevaren rivier van Europa en door haar bedding stromen miljoenen liters water

Nadere informatie

Een kreeft in de klas

Een kreeft in de klas Een kreeft in de klas Leerdagboek van:... Een kreeft in de klas Wat doet de kreeft? Kijk een poosje heel nauwkeurig naar de kreeft. Schrijf heel nauwkeurig op wat de kreeft doet en hoe hij dat doet. Doe

Nadere informatie

De Dender ontspringt in... en mondt uit in de... in de stad... Deze stad dankt zijn naam hieraan.

De Dender ontspringt in... en mondt uit in de... in de stad... Deze stad dankt zijn naam hieraan. De Dender ontspringt in... en mondt uit in de... in de stad... Deze stad dankt zijn naam hieraan. Dit werkblad en volgend werkblad worden in de klas gemaakt, voor dat ze op stap gaan en de Dender van dichtbij

Nadere informatie

Water leeft! Waterdieren onder de microscoop. Groep 7/8

Water leeft! Waterdieren onder de microscoop. Groep 7/8 p r oo c s o rd e d on 8 n iere ep 7/ d r te Gro Wa ic m e Water leeft! Waterdieren onder de microscoop Groep 7/8 Colofon Initiatief De samenwerkende NME-centra van Zuid-Holland Inhoud en tekst Werkgroep

Nadere informatie

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden Oude bomen meetlint In Amsterdam staan veel bomen. Sommige van die bomen zijn al heel oud en hebben veel meegemaakt. Bomen kunnen veel betekenen voor mensen. Denk bijvoorbeeld aan de kastanjeboom in de

Nadere informatie

Wateronderzoek. 1 ste en 2 de graad secundair onderwijs Handleiding begeleider

Wateronderzoek. 1 ste en 2 de graad secundair onderwijs Handleiding begeleider Wateronderzoek 1 ste en 2 de graad secundair onderwijs Handleiding begeleider 1 Veldwerk: onderzoek in en rond het water WAT Ecologie bestudeert de relaties tussen levende wezens en hun omgeving en tussen

Nadere informatie

SPREEKBEURT BETTA VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

SPREEKBEURT BETTA VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT BETTA l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE BETTA BIJ ELKAAR

Nadere informatie

SPREEKBEURT SUMATRAAN

SPREEKBEURT SUMATRAAN SPREEKBEURT SUMATRAAN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE SUMATRAAN BIJ

Nadere informatie

SPREEKBEURT MAANVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

SPREEKBEURT MAANVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT MAANVIS l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE MAANVIS BIJ ELKAAR

Nadere informatie

Voorbereiding post 2. Hap, ik heb je! Groep 4-5-6

Voorbereiding post 2. Hap, ik heb je! Groep 4-5-6 Voorbereiding post 2 Hap, ik heb je! Groep 4-5-6 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Hap, ik heb je! voor groep 4, 5 en 6. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel

Nadere informatie

Kijk een kikker. Maak kennis met kikkers van Nederland! Groep 3 en 4. Kennis maken. Observeren. Leren

Kijk een kikker. Maak kennis met kikkers van Nederland! Groep 3 en 4. Kennis maken. Observeren. Leren Kijk een kikker Maak kennis met kikkers van Nederland! Kennis maken Observeren Leren Lespakket kikkers groep 3/4 (Lente-thema) Les 1: Kennis maken Inleiding op de lessen: Bij de lente horen natuurlijk

Nadere informatie

SPREEKBEURT Vissengroep Harnasmeervallen

SPREEKBEURT Vissengroep Harnasmeervallen SPREEKBEURT Vissengroep Harnasmeervallen l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER

Nadere informatie

Levend water: 10-12 jaar (handleiding)

Levend water: 10-12 jaar (handleiding) NMEC De Helix Levend water: 10-12 jaar (handleiding) 1 Handleiding Doelgroep Periode Levend water 10-12 jarigen april tot eind oktober Duur van de activiteit Ongeveer 2 uur Materiaal voor de gids - Enkele

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

SPREEKBEURT SLUIERSTAARTGOUDVIS

SPREEKBEURT SLUIERSTAARTGOUDVIS l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT SLUIERSTAARTGOUDVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE SLUIERSTAARTGOUDVIS

Nadere informatie

Uitleenkoffer Ontdek de onderwaterwereld. Wat

Uitleenkoffer Ontdek de onderwaterwereld. Wat Uitleenkoffer Ontdek de onderwaterwereld Wat Ontdek de Hoge Rielen eens van héél dichtbij. Met schepnetjes vang je waterdiertjes in het kikkerkwartier of in de blusputten. In de waterkoffer vind je zoekkaarten

Nadere informatie

5.7. Werkstuk door een scholier 1676 woorden 3 mei keer beoordeeld. Biologie voor jou. Kikkers en giraffes. Inhoud

5.7. Werkstuk door een scholier 1676 woorden 3 mei keer beoordeeld. Biologie voor jou. Kikkers en giraffes. Inhoud Werkstuk door een scholier 1676 woorden 3 mei 2006 5.7 39 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Kikkers en giraffes Inhoud Inleiding Hoe ziet de giraf eruit? Snelheid en contact Hoe ziet

Nadere informatie

Een. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 3-5

Een. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 3-5 Een hoort erbij! Over dieren uit een ei groepen 3-5 1. Een ei hoort erbij Veel dieren leggen eieren: vogels en vissen. Maar ook insecten leggen kleine eitjes. Uit dat eitje komt een klein diertje. Dat

Nadere informatie

SPREEKBEURT VUURSTAARTLABEO

SPREEKBEURT VUURSTAARTLABEO SPREEKBEURT VUURSTAARTLABEO l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE VUURSTAARTLABEO

Nadere informatie

Ordening. Voor groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs. D M O B - B & E - j u l i - 2 0 1 2

Ordening. Voor groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs. D M O B - B & E - j u l i - 2 0 1 2 Ordening Voor groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs D M O B - B & E - j u l i - 2 0 1 2 1 In de dierentuin leven heel veel dieren. Sommige lijken op elkaar, andere juist helemaal niet. Door te kijken

Nadere informatie

SPREEKBEURT Chinese vuurbuiksalamander

SPREEKBEURT Chinese vuurbuiksalamander SPREEKBEURT Chinese vuurbuiksalamander l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER

Nadere informatie

SPREEKBEURT ZWAARDDRAGER

SPREEKBEURT ZWAARDDRAGER SPREEKBEURT ZWAARDDRAGER l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE ZWAARDDRAGER

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Miniatuur Een kreeft in de klas Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte

Nadere informatie

NR.3 EEN VIJVER, MEER DAN WATER ALLEEN. 3 vijverbiotoopstudie-a5.indd 1

NR.3 EEN VIJVER, MEER DAN WATER ALLEEN. 3 vijverbiotoopstudie-a5.indd 1 NR.3, R E V J I V N E E LEEN L A R E AN WAT D R E E PSTUDIE M BIOTOO 3 vijverbiotoopstudie-a5.indd 1 8/04/14 10:19 IN DIT NUMMER 3 TER VOORBEREIDING 4 De kringloop van het water 5 AAN HET WERK 5 Het veldwerk

Nadere informatie

Speurtocht in Wetland Passewaay

Speurtocht in Wetland Passewaay Speurtocht in Wetland Passewaay Naam:... School:... Groep:... Datum:... Informatieblad Wetland Passewaay Wetland Passewaay Sinds het voorjaar van 1996 is in de uiterwaarden van Tiel veel veranderd. Voor

Nadere informatie

In het water. Allemaal beestjes. Onderzoeken. Scheppen. Dit heb je nodig: Schepnetje. Dit heb je nodig: Petrischaaltje Zoekkaart Waterdiertjes Loep

In het water. Allemaal beestjes. Onderzoeken. Scheppen. Dit heb je nodig: Schepnetje. Dit heb je nodig: Petrischaaltje Zoekkaart Waterdiertjes Loep In het water 1 Allemaal beestjes In sloten en plassen leven veel waterdiertjes zoals libellen, kikkers en visjes. In schoon water hebben deze waterbewoners het meer naar hun zin dan in vies water. In vies

Nadere informatie

SPREEKBEURT MARMERBIJLZALM

SPREEKBEURT MARMERBIJLZALM SPREEKBEURT MARMERBIJLZALM l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE MARMERBIJLZALM

Nadere informatie

Wateronderzoek. 2 de en 3 de graad basisonderwijs Handleiding begeleider

Wateronderzoek. 2 de en 3 de graad basisonderwijs Handleiding begeleider Wateronderzoek 2 de en 3 de graad basisonderwijs Handleiding begeleider 1 Veldwerk: onderzoek in en rond het water WAT Water heeft een zeer grote invloed op planten, dieren en de mens: geen enkel wezen

Nadere informatie

SPREEKBEURT MARMERBIJLZALM

SPREEKBEURT MARMERBIJLZALM SPREEKBEURT MARMERBIJLZALM l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE MARMERBIJLZALM

Nadere informatie

Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving

Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Doelgroep: Groep 6,7 en 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Buiten in groepjes van 3 leerlingen Duur: 45 minuten buiten + 30 minuten nabespreken in

Nadere informatie

Biotoopstudie water. 1ste en 2 de graad secundair onderwijs Veldwerkboekje

Biotoopstudie water. 1ste en 2 de graad secundair onderwijs Veldwerkboekje Biotoopstudie water 1ste en 2 de graad secundair onderwijs Veldwerkboekje Veldwerk: onderzoek in en rond het water WAT? Ecologie bestudeert de relaties tussen levende wezens en hun omgeving en tussen levende

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

Bepaling van de biotische index van zoetwater

Bepaling van de biotische index van zoetwater 1 Inleiding Bepaling van de biotische index van zoetwater Op basis van het voorkomen van ongewervelden of aan de hand van de aanwezige planktonorganismen kan stilstaand of stromend water in vier kwaliteitsklassen

Nadere informatie

Kijk een kikker. Maak kennis met kikkers van Nederland! Groep 1 en 2. Kennis maken. Observeren. Leren

Kijk een kikker. Maak kennis met kikkers van Nederland! Groep 1 en 2. Kennis maken. Observeren. Leren Kijk een kikker Maak kennis met kikkers van Nederland! Kennis maken Observeren Leren Lespakket kikkers groep 1/2 (Lente-thema) Les 1: Kennis maken Inleiding op de lessen: Bij de lente horen natuurlijk

Nadere informatie

Limburgs Landschap. natuurboekje van

Limburgs Landschap. natuurboekje van Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2009 Hoi! Kikkers en padden komen in de lente uit hun winterslaap. Sommige al in februari /maart, als het nog bibberkoud is. Zoals de bruine kikker. Of de bufo

Nadere informatie

Veldonderzoek. Deel 1. Biologisch onderzoek. Onderzoek van het water van het Apeldoorns Kanaal.

Veldonderzoek. Deel 1. Biologisch onderzoek. Onderzoek van het water van het Apeldoorns Kanaal. Biologisch onderzoek Deel 1 Onderzoek van het water van het Apeldoorns Kanaal. Controleer het onderzoeksmateriaal potloden touw met loodje (10 m) meetlint peilstok of lat (2 m) bakje thermometer plastic

Nadere informatie

Piramidetocht. Namen: Colofon. Uitgave 2015 Nationaal Park Weerribben-Wieden Veldopdrachten:

Piramidetocht. Namen: Colofon. Uitgave 2015 Nationaal Park Weerribben-Wieden  Veldopdrachten: Colofon Uitgave 2015 Nationaal Park Weerribben-Wieden www.np-weerribbenwieden.nl Piramidetocht Veldopdrachten: Life & Nature centrum de RietNymf Illustraties: Femke van Gent Vormgeving: Ontwerpbureau Lood

Nadere informatie

Voorbereiding post 2. Hap, ik heb je! Groep 7-8

Voorbereiding post 2. Hap, ik heb je! Groep 7-8 Voorbereiding post 2 Hap, ik heb je! Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Hap, ik heb je! voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel Opruimen

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 1-2

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 1-2 Voorbereiding post 4 Mondjes open mondjes dicht Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Mondjes open mondjes dicht, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Leskist THEMA-handleiding Aquarium zoekt Boots en Co. Groep 5 en 6

Leskist THEMA-handleiding Aquarium zoekt Boots en Co. Groep 5 en 6 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Aquarium zoekt Boots en Co. Groep 5

Nadere informatie

Les 5 Een goede bodem

Les 5 Een goede bodem Pagina 1 Les 5 Een goede bodem 1 Bodemsoorten-/Composthooples Er zijn verschillende soorten grond in Nederland. Elke soort grond is anders. Sommige planten houden van arme, voedingsloze grond en anderen

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 3-4

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 3-4 Voorbereiding post 4 Mondjes open mondjes dicht Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Mondjes open mondjes dicht, voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Om kinderen te interesseren voor kleine kriebelbeestjes is het doen van eigen waarnemingen zeer geschikt. Omdat

Nadere informatie

Ordening. Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs

Ordening. Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs Ordening Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs Over de hele wereld verspreid leven zeer veel verschillende dieren die allemaal hun eigen kenmerken hebben. Als je in de dierentuin rondloopt kun je de

Nadere informatie

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen. Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je

Nadere informatie

Water leeft! Waterdiertjes onder de loep. Groep 5/6

Water leeft! Waterdiertjes onder de loep. Groep 5/6 er d n o s e j /6 rt 5 e i terd Groep a W p d e e lo Water leeft! Waterdiertjes onder de loep Groep 5/6 Colofon Initiatief De samenwerkende NME-centra van Zuid-Holland Inhoud en tekst Werkgroep Water

Nadere informatie

WATERKWALITEIT IN HET BEATRIXPARK

WATERKWALITEIT IN HET BEATRIXPARK Klas: Groep: Vijver: namen van de groepsleden 1 2 3 4 5 Opdracht: WATERKWALITEIT IN HET BEATRIXPARK Je gaat in het Beatrixpark de waterkwaliteit bepalen van 1 of meerdere vijvers. Die kwaliteit zal niet

Nadere informatie

In sloot en plas. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

In sloot en plas. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres DigilessenPO 19 November 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/43312 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam. Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,

Nadere informatie

inhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon

inhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon Kleine beestjes inhoud. De mier 2. De teek 4. De regenworm 5 4. De pissebed 6 5. De hoofdluis 7 6. De vlieg 8 7. De mug 9 8. De vlo 0 9. Filmpje Pluskaarten 2 Colofon 4 Bronnen en foto s 5 . De mier Een

Nadere informatie

SPREEKBEURT NEONTETRA

SPREEKBEURT NEONTETRA SPREEKBEURT NEONTETRA l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE NEONTETRA BIJ

Nadere informatie

SPREEKBEURT DISCUSVIS

SPREEKBEURT DISCUSVIS l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT DISCUSVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE DISCUSVIS BIJ

Nadere informatie

Kikkers. Inleiding. Kikkers bij ons in de buurt

Kikkers. Inleiding. Kikkers bij ons in de buurt Kikkers Inleiding Vandaag wil ik jullie graag iets meer vertellen over de kikker. Iedereen van jullie kent wel de kikker, misschien woont er wel ergens één in jullie tuin? Zoals in onze tuin, daar woont

Nadere informatie

Een bovenbouwproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voorjaar 2015

Een bovenbouwproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voorjaar 2015 Een bovenbouwproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voorjaar 015 Doelgroep: groepen 5 t/m 8 Plaats: Rond de school, in de wijk, in een park, vlindertuin bij d n Aard, Ariespad 5, 550 EZ Veldhoven.

Nadere informatie

inh oud 1. Leven onder water 3 2. Dieren en planten 3. Vissen 4. Kwallen 5. Zoogdieren 6. Schaaldieren 7. Stekelhuidigen 8. Zeewier 9.

inh oud 1. Leven onder water 3 2. Dieren en planten 3. Vissen 4. Kwallen 5. Zoogdieren 6. Schaaldieren 7. Stekelhuidigen 8. Zeewier 9. Leven onder water inhoud 1. Leven onder water 3 2. Dieren en planten 4 3. Vissen 5 4. Kwallen 7 5. Zoogdieren 8 6. Schaaldieren 9 7. Stekelhuidigen 10 8. Zeewier 11 9. Weekdieren 12 10. Filmpje 13 Pluskaarten

Nadere informatie

Lesbrief Volgermeerpolder: Van gif naar gaaf

Lesbrief Volgermeerpolder: Van gif naar gaaf Lesbrief Volgermeerpolder: Van gif naar gaaf Inhoud: 1. Kunst: de sfeer van het landschap vastgelegd op foto 2. Vogels in de Volgermeer 3. Turf voor de kachel 4. Water wordt land 5. Slootje scheppen 6.

Nadere informatie

De kleine beestjesclub

De kleine beestjesclub Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert

Nadere informatie

INVENTARISATIE VAN DE HEEMTUIN IN DE GOUDSE HOUT DOOR DE WERKGROEP ZOETWATERBIOLOGIE

INVENTARISATIE VAN DE HEEMTUIN IN DE GOUDSE HOUT DOOR DE WERKGROEP ZOETWATERBIOLOGIE INVENTARISATIE VAN DE HEEMTUIN IN DE GOUDSE HOUT DOOR DE WERKGROEP ZOETWATERBIOLOGIE In de periode april t/m september 2015 is door de werkgroep Zoetwaterbiologie het dierlijk waterleven in de Heemtuin

Nadere informatie

Kortom, iedere gifkikker heeft zo zijn eigen middeltjes om te zorgen dat hij genoeg te eten krijgt, zonder zelf opgegeten te worden.

Kortom, iedere gifkikker heeft zo zijn eigen middeltjes om te zorgen dat hij genoeg te eten krijgt, zonder zelf opgegeten te worden. 1 Eten en (niet) gegeten worden 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 De meest onwaarschijnlijke kleuren van alle dieren vind je bij de kikkers.

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3. Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4. Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6

Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3. Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4. Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Literatuurlijst 1 Inleiding 2 Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3 Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4 Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6 Hoofdstuk 4: Verzorging

Nadere informatie

handleiding en werkbladen voor een excursie en onderzoek naar het leven in sloot en plas in de woon- en schoolomgeving

handleiding en werkbladen voor een excursie en onderzoek naar het leven in sloot en plas in de woon- en schoolomgeving handleiding en werkbladen voor een excursie en onderzoek naar het leven in sloot en plas in de woon- en schoolomgeving Inhoud Bladzijde: 1. Draaiboek van de slootjesexcursie 2 2. Verwerkingssuggesties

Nadere informatie

Een. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 5-6. uitgave 2013

Een. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 5-6. uitgave 2013 Een hoort erbij! Over dieren uit een ei uitgave 2013 groepen 5-6 inhoud blz 1 Een ei hoort erbij 3 2 De kip en het ei 4 3 Eitjes op een blad 5 4 Eieren op het strand 6 5 Op zoek naar een ei 7 6 Eitjes

Nadere informatie