bijlage inhoudelijke achtergrond liber floridus (1121), de wereld in een boek
|
|
- Ruth Meyer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 bijlage inhoudelijke achtergrond liber floridus (1121), de wereld in een boek datum 28 september 2011 contact Karen De Coene curator links Met Liber Floridus (1121), de wereld in een boek plaatst het STAM één werk in de kijker: een middeleeuwse encyclopedie die sedert de 13de eeuw in Gent bewaard wordt en kort na de stichting van de Universiteit Gent in 1817 in erfpacht kwam van de Universiteitsbibliotheek. De tentoonstelling bladert zorgzaam door het handschrift, ze leidt het oog van de bezoeker doorheen de wereld van Lambertus, de auteur van het Liber Floridus. De opbouw is tweeledig. In de pandgang van de oude Bijlokeabdij worden beelden belicht uit de encyclopedie zelf. In de refter leren we de wereld van Lambertus kennen aan de hand van zijn bronnen: handschriften van soms meer dan 1000 jaar oud. Bovenal krijgt de bezoeker de zeldzame kans het Liber Floridus zelf te bekijken, live en virtueel. liber floridus? Liber Floridus (1121), de wereld in een boek maakt de inhoud van dit topstuk tot haar onderwerp. Dus ze toont niet alleen mooie beelden, maar brengt ook het verhaal achter het kunstwerk. In de vroege 12de eeuw gaf de kannunnik die verbonden was aan het kapittel van Onze-Lieve-Vrouw in Sint-Omaars in het huidige Pas-de- Calais zijn encyclopedie de titel Liber Floridus of Bebloemd boek. Naar zijn zeggen vatte het werk de geschriften samen van christelijke schrijvers die door de tijdgenoten niet langer gelezen werden. Het bracht de lezer een alomvattend beeld van de schepping. pagina 1 / 5
2 Lambertus behoorde tot de eerste geleerden die tijdens de 12de-eeuwse renaissance een nieuwe encyclopedie samenstelden. Zijn grote voorbeeld was ongetwijfeld Isidorus van Sevilla ( ), wiens Etymologiae talloze malen geciteerd en geparafraseerd werd, onder meer door Beda Venerabilis (673/4-735) en Hrabanus Maurus ( ). Beiden waren eveneens belangrijke bronnen voor Lambertus. Maar het Liber Floridus is geen encyclopedie zoals we ons die vandaag voorstellen. Het is een beeldencyclopedie en behoort aldus tot een genre dat pas in de 12de eeuw ontstond en waarvan Hugo van Sint- Victors Didascalion (1120) en Willem van Conches Philosophia eveneens voorbeelden zijn. Binnen dit genre is de miniatuur geen illustratie. Het beeld staat autonoom en geeft een eigen samenvatting van zowel feitelijke als theoretische kennis die juist door de integratie binnen het beeld één worden. In beeldencyclopedieën kwamen talrijke voorstellingen van de wereld voor. Kaarten dus. Als er één domein is waarin Lambertus een eigen inbreng had, dan was het wel de cartografie. Ook al bestond die discipline natuurlijk niet als zelfstandige wetenschap en zijn er verschillen met hedendaagse kaarten op vlak van invulling, de middeleeuwse wereldkaarten uit het Liber Floridus vormen nog steeds de bakermat van de westerse cartografie. liber floridus in het STAM Lambertus vergelijkt zijn boek met een bord vol lekkernijen opgeschept uit het banket van een rijke koning. Daarom wordt het ook in de middeleeuwse refter van de oude Bijlokeabdij tentoongesteld te midden van bronnen en aanverwante werken die de bezoeker laten proeven van de kennis die Lambertus voor de toekomst wou vrijwaren. Liber Floridus (1121), de wereld in een boek biedt de bezoeker de voordelen van een single-masterpiece-exhibition, een vorm van tentoonstelling die internationaal steeds meer opgang maakt (Judith H. Dobrzynski, One Masterpiece Can Go A Long Way, The Art Newspaper, September 2011; pagina 2 / 5
3 Waar in de pandgang wordt getoond hoe Lambertus de wereld zag, liggen in de refter van de Bijlokeabdij 16 handschriften tentoon. Het is een selectie van verwante werken, vaak zeldzame pareltjes uit het handschriftenpatrimonium. Deze literaire schatkamer heeft niet enkel visuele aantrekkingskracht, ze draagt tegelijk bij tot de duiding van het Liber Floridus door het te kaderen in zijn ontstaanscontext. Historisch gezien komen de meeste bruiklenen uit de Sint- Bertijnsabdij van Sint-Omaars, waar Lambertus wellicht zelf toegang toe had. Samen met handschriften uit de abdijen van Lobbes (Henegouwen), Henin-Liétard (Noord-Frankrijk), Saint-Hubert (Ardennen) en Mont-Saint-Michel getuigen ze van de intellectuele activiteit in de kapittelscholen en abdijen van Noord-Frankrijk en Vlaanderen tussen de 9de en 12de eeuw. Van de tentoongestelde handschriften dateren drie van voor het jaar Binnen de middeleeuwse handschriften zijn het zeldzame stukken. Uit de vroege en hoge middeleeuwen zijn veel minder werken bewaard dan uit de 14de tot 16de eeuw. Bovendien is waar mogelijkgekozen voor handschriften met een wetenschappelijke inhoud die slechts een fractie van het erfgoed representeren; veel rijker vertegenwoordigd zijn bijbels en religieuze werken. Tot slot zijn wetenschappelijke werken slechts zelden geïllustreerd en nog zeldzamer zijn illustraties met kaarten of cartografische voorstellingen. Tot de tentoongestelde handschriften behoort de prachtige Leidse Aratea, die rond 816 gemaakt werd in Lotharingen en bewaard wordt in de Universiteitsbibliotheek Leiden. Dit meesterwerk van de Karolingische miniatuurkunst doet hiermee Gent opnieuw aan, waar het ook verbleef toen Jacob Susius het er in 1574 aankocht. Uit Cambrai is een 10de-eeuwse kopie van de zogenaamde Trier Apocalyps. Samen met de Aratea toont dit handschrift de voortzetting aan van een laatantieke en vroegchristelijke iconografie uit de 5de en 6de eeuw. Als dusdanig illustreren deze handschriften hoe ver het Liber Floridus ons terugvoert in het verleden. Dit aspect wordt ondersteund door een exemplaar van de Etymologiae van Isidorus uit de Koninklijke Bibliotheek dat dateert van het einde van de 8ste eeuw. Een ander topwerk waarover de tentoonstelling mag beschikken is de Bijbel van Lobbes uit Doornik (1084) waarvan de copiist, de monnik Goderan, ook aan de Bijbel van Stavelot werkte, één van de pagina 3 / 5
4 belangrijkste Maaslandse handschriften van het einde van de 11de eeuw. Op de identificatiekaartjes van de handschriften zal een detail uit de encyclopedie de verwantschap met het tentoongestelde werk tonen. Dit kan gaan om een inhoudelijke, iconografische of stilistische link. Bij de keuze van de bruiklenen was de brontekst niet het enige criterium, de aandacht ging ook uit naar een zichtbare band tussen bruikleen en Liber Floridus die het verhaal voor de bezoeker visueel boeiend houdt. Hiermee krijgt het tentoonstellingsverhaal tegelijk een grote eenheid en een gelaagdheid die van bij het begin een belangrijke bezorgdheid was voor de tentoonstellingsmakers. Die gelaagdheid moet immers het succes garanderen bij verschillende groepen bezoekers, vertrekkend van geïnteresseerde leken tot specialisten. Ook al ligt de focus op het beeld, Liber Floridus (1121), de wereld in een boek toont niet alleen, maar vertelt ook. In de audioguide wordt elk tentoongesteld object van uitleg voorzien en krijgt de bezoeker een beeld van de ontstaanscontext van het Liber Floridus. De audioguide is in de bezoekersprijs inbegrepen, en dus voor iedereen beschikbaar. lambertus in de stad Lambertus van Sint-Omaars stelde zijn Liber Floridus samen in de tijd dat de steden in Vlaanderen voor het eerst privileges kregen. Sint- Omaars, waar Lambertus zich bevond, was in dat opzicht toonaangevend. In 1127, enkele jaren nadat Lambertus zijn boek beëindigde, verkreeg Sint-Omaars van de nieuwe Vlaamse graaf Willem Clito een schriftelijk charter, waarvan de betekenis als oudste bewaarde stadskeure uit het graafschap Vlaanderen onmogelijk overschat kan worden. Het bloeiende stadsleven in Vlaanderen en Noord-Frankrijk begunstigde het intellectuele klimaat van de 12de-eeuwse renaissance. Het Liber Floridus staat aan het prille begin. Lambertus sluit aan bij voorgangers uit de 11de eeuw die in hun omgang met kennis naar harmonie zochten met de traditie. Vooral de tekst was in dat opzicht een vast canon waar niet aan geraakt kon worden. Bij Lambertus wordt het eigen denken daarom geuit in een creatieve omgang met de gezaghebbende citaten, en steeds méér in beeld dan in woord. Het beeld was een autonoom denkmiddel. Toch deelde Lambertus met de pagina 4 / 5
5 geleerden van de 12de-eeuwse renaissance de interesse voor neoplatonische auteurs als Martianus Capella, Chalcidius en Macrobius. Vaak zijn het juist de korte fragmenten uit hun werken die Lambertus van kosmografische illustraties voorzag. Hierbij zoekt hij naar een harmonieus evenwicht tussen de overlevering uit de Bijbel en de ideeën uit het neoplatonisme. pagina 5 / 5
Mercator en de ontdekkingsreizen
Mercator en de ontdekkingsreizen V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1 Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek aan het Mercatormuseum een boeiende
Nadere informatieliber floridus 1121 M - MUSEUM Leuven en de ALAMIRE FOUNDATION, het STAM STADSMUSEUM GENT en de KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK VAN BELGIË STELLEN U VOOR
M - MUSEUM Leuven en de ALAMIRE FOUNDATION, het STAM STADSMUSEUM GENT en de KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK VAN BELGIË STELLEN U VOOR Stadsmuseum Gent www.stamgent.be GODDELIJKE KLANKEN Zeven eeuwen gregoriaanse
Nadere informatieMercator en de ontdekkingsreizen
Mercator en de ontdekkingsreizen V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek aan het Mercatormuseum een boeiende
Nadere informatieWandelkaart voor Campo Santo en restauratiepremie voor waardevolle graven
Wandelkaart voor Campo Santo en restauratiepremie voor waardevolle graven Het Campo Santo wordt ook wel eens het Père Lachaise van Gent genoemd: een idyllische plek waar nogal wat vooraanstaanden begraven
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf
Inhoud Woord vooraf V 1. Inleiding 1 1.1. De overlevering van de Honderd artikelen 2 1.2. Meditatie in de christelijke traditie 8 1.2.1. Christelijke meditatie, een algemene begripsbepaling 8 1.2.2. Christelijke
Nadere informatieErwin Clauws "The Conscious Quintessence of the Abstract"
Het ROGERRAVEELMUSEUM tentoonstellingspartner bij het artistiek onderzoek The Conscious Quintessence of the Abstract van ERWIN CLAUWS Onderzoek geaccrediteerd door Onderzoeksraad Sint Lucas Beeldende Kunst
Nadere informatieNederlandse. literatuurvan de. 20 ste en 21 ste eeuw deel 1
Nederlandse literatuurvan de 20 ste en 21 ste eeuw deel 1 0. Dit college Doel & inhoud Volgende week Literatuurgeschiedenissen De rol van literatuur 1. Doel & inhoud Doel & inhoud Collegemateriaal Literatuur
Nadere informatieRondrit naar Groede 94.99 km
Rondrit naar Groede 94.99 0 2.04 0 Lissewege Het zeer landelijke Lissewege hoort sinds de gemeentefusies bij Brugge. De naam van het dorp duikt op in de 11de eeuw en zou afkomstig kunnen zijn van 'liswega',
Nadere informatieWELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieWELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieGroepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee...
Groepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee... 1. Een oceaanwaardig schip Bron 1: Doc 98 p. 76 in Pionier 4 Bron 2: Memo 4, p.10 Bron 3: kopie uit handboek Onvoltooid verleden Bron 4: kopie uit
Nadere informatieVan Bosch tot Tuymans: MSK Gent vernieuwt haar vaste collectie
Van Bosch tot Tuymans: MSK Gent vernieuwt haar vaste collectie Tien jaar na de renovatie van het museumgebouw schrijft het MSK Gent een nieuw beeld verhaal, van de middeleeuwen tot vandaag. Meer dan 25
Nadere informatieHeilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!
2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen
Nadere informatie23 oktober 2011 Daguitstap regio Oudenaarde
23 oktober 2011 Daguitstap regio Oudenaarde Na één jaartje afwezigheid knoopt de VDK Vriendenkring terug aan bij de traditie om haar leden jaarlijks een daguitstap aan te bieden. Onze ondervoorzitter,
Nadere informatiePlaatsingslijst. Archiefnummer: 787 Archiefnaam: MULM Sector: Onderwijs en wetenschappen Soort archief: Archivalia van persoon Datering:
Plaatsingslijst Archivalia M.H. Mulders Archiefnummer: 787 Archiefnaam: MULM Sector: Onderwijs en wetenschappen Soort archief: Archivalia van persoon Datering: 1929-1970 Katholiek Documentatie Centrum
Nadere informatie1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader
1. Kennis en Inzicht 1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader 1. verduidelijken de begrippen generatie, decennium, eeuw, millenium aan de hand van historische evoluties, vertrekkend
Nadere informatieKoptische, Gotische, Armeense, Ethiopische en Syrische vertaling
Koptische, Gotische, Armeense, Ethiopische en Syrische vertaling 1 In de tijd dat de mensen het Grieks van de Septuaginta (Griekse vertaling van het Oude Testament) steeds slechter begonnen te verstaan,
Nadere informatieinleiding 4 verantwoording 7 leven en werk van nicolaas beets 8 titel en pseudoniem 14
h inhoud g inleiding 4 verantwoording 7 leven en werk van nicolaas beets 8 titel en pseudoniem 14 thema s en motieven 16 Vaste gewoonten 16 Interieur en kleding 17 Conversatie 19 Humor 20 Sociale controle
Nadere informatieThe Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library
De conservering van de Dode Zee-rollen door: The Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library De vondst van de Dode Zee-rollen wordt als een van de grootste archeologische ontdekkingen van de 20ste eeuw
Nadere informatieLambertus en de geleerdencultuur. De intellectuele omgeving van het Liber Floridus. Karen De Coene
Lambertus en de geleerdencultuur De intellectuele omgeving van het Liber Floridus Karen De Coene Zelden - en dan nog meestal indirect - krijgen we in het Liber Floridus de stem van Lambertus zelf te horen.
Nadere informatieKoninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST
Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO No furniture so charming as books, verkondigde de Engelse schrijver Sydney Smith twee eeuwen geleden. Boeken hebben we in de Koninklijke Bibliotheek
Nadere informatieTAALKAART - Wij maken met de klas ons eigen middeleeuws naamdichtenboek! 1 Naamdicht
TAALKAART - In de middeleeuwen was een boek een voorwerp van luxe en prestige. Er waren veel huiden nodig om alles op te schrijven en de kleurstoffen die dienden om de gekleurde inkten te maken, kwamen
Nadere informatieBASISONDERWIJS Sint-Niklaas 2014-2015 1
BASISONDERWIJS Sint-Niklaas 2014-2015 1 KLEUTERS DERDE KLEUTERKLAS // WORKSHOP HET KUNSTENAARSATELIER Altijd al van gedroomd om als een kunstenaar aan de slag te gaan met écht kunstenaarsmateriaal? Het
Nadere informatieGerard Drosterij Praktische opdracht, Geschiedenis HAVO 2006-2007, Luzac College Dordrecht
DE HISTORISCHE SENSATIE, TOEN EN NU Gerard Drosterij Praktische opdracht, Geschiedenis HAVO 2006-2007, Luzac College Dordrecht Het eindcijfer voor geschiedenis is opgebouwd uit vier cijfers: 1. het schoolexamen
Nadere informatieOnyx Trio in Museum Gouda
Onyx Trio in Museum Gouda Op de laatste dag van de tentoonstelling Uitgelezen, zondag 17 mei 2015, speelt het Onyx trio om 15.30 uur in de Gasthuiskapel van Museum Gouda. Zij spelen deze middag beroemde
Nadere informatieJij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8
Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma. In deze docentenhandleiding
Nadere informatieKerken. 1. Sint-Laureins. Sint-Laurentiuskerk
Kerken Het cultureel erfgoed van de gemeente Sint-Laureins wordt weerspiegeld in de vele kerken die onze gemeente rijk is. In elke kerk is er een folder te bekomen met heel wat kunsthistorische informatie.
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatieBoekverslag Nederlands De held door Jessica Durlacher
Boekverslag Nederlands De held door Jessica Durlacher Boekverslag door T. 1011 woorden 18 januari 2017 5,5 8 keer beoordeeld Auteur Genre Jessica Durlacher Psychologische roman, Eerste uitgave 2010 Oorlogsroman
Nadere informatieHistorische Huizen Gent en Universiteit Gent stellen voor
Historische Huizen Gent en Universiteit Gent stellen voor Tentoonstelling 07 oktober 2017-25 maart 2018 gaat over een van de meest fascinerende fenomenen aller tijden: de Tijd. Niets is meer vertrouwd
Nadere informatieRembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen. Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie
Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie 07 SEPTEMBER 2017 SAMENVATTING Museum Boijmans Van Beuningen
Nadere informatieFamiliekunde. Vlaanderen
Familiekunde Vlaanderen Documentatie- en studiecentrum voor familiegeschiedenis Van Heybeeckstraat 3, 2170 Merksem, België +32 (0)3 646 99 88 administratie@familiekunde-vlaanderen.be www.centrumfamiliegeschiedenis.be
Nadere informatieMaandag 21 november Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR
Maandag 21 november 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Digitale rondleiding in collectie Ghysels Mortsel / Antwerpen Geachte schepen De Ridder, Geachte
Nadere informatieDatabank Digitale Dagbladen
Databank Digitale Dagbladen Astrid Verheusen Projectmanager Afdeling Research & Development Koninklijke Bibliotheek Belemmert het auteursrecht de ontsluiting van de 20 ste eeuw? Vereniging voor Auteursrecht
Nadere informatieDe passie heeft mij echt ontroerd
Interview met fotograaf Stefan Tavernier naar aanleiding van zijn opdracht voor de Vlaamse Erfgoedbibliotheek. Interview: Tom Van Hoye en Bruno Vermeeren. De passie heeft mij echt ontroerd Bij dit nummer
Nadere informatieZorg voor kloostererfgoed. Wat doet het CRKC voor de kloosters?
Zorg voor kloostererfgoed Wat doet het CRKC voor de kloosters? Een beetje geschiedenis Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur in 1997 opgericht als binnenkerkelijk steunpunt voor behoud, beheer, ontsluiting
Nadere informatieEen Egyptische collectie in Leiden
Een Egyptische collectie in Leiden Naam: Klas:.. Het Rijksmuseum van Oudheden, de naam zegt het al, toont voorwerpen uit oude tijden. De collectie bestaat uit objecten van beschavingen die vandaag de dag
Nadere informatiePremonstratenzer gregoriaans in de Nederlanden: Liturgische handschriften (13de-16de eeuw)
WERKGROEP NORBERTIJNER GESCHIEDENIS IN DE NEDERLANDEN Premonstratenzer gregoriaans in de Nederlanden: Liturgische handschriften (13de-16de eeuw) EENENTWINTIGSTE CONTACTDAG VOOR BELANGSTELLENDEN Zaterdag
Nadere informatieDocentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017
Docentenhandleiding Jij als onderzoeker Groep 4 t/m 8 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Jij als onderzoeker. In
Nadere informatieMercatormuseum Sint-Niklaas opnieuw in volle glorie.
Mercatormuseum Sint-Niklaas opnieuw in volle glorie. 1. Heropening afdeling Moderne Cartografie De afdeling Oude Cartografie, rond de figuur van Gerard Mercator (16 de eeuw) en zijn wereldvermaarde globes,
Nadere informatieVaksubkernen Inhouden vwo kerndoelen onderbouw. kiezen. De leerling kan referentiële verwijzingen expliciteren.
Tussendoelen Latijn ( vwo ) Latijn havo/vwo onderbouw K = gericht op voorbereiding op deze vakken in bovenbouw (Turquoise) KGV= gericht op algemene gymnasiale vorming (Zilver) = K = Kgv Taalbeschouwing
Nadere informatieROYAL ANTWERP IDENTITY TERUG NAAR DE TRADITIE
ROYAL ANTWERP IDENTITY TERUG NAAR DE TRADITIE INLEIDING Royal Antwerp Football Club werd gesticht in 1880 en is daarmee de eerste en oudste voetbalclub van België. De club verkreeg in 1920 officieel de
Nadere informatieIntroductie. De val van het Romeinse Rijk 2.1
2? 66 Introductie Dit hoofdstuk gaat over de vroege middeleeuwen. De middeleeuwen zijn namelijk op te delen in drie delen: de vroege, hoge en late middeleeuwen. De vroege middeleeuwen beginnen rond het
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2008 tijdvak 2 dinsdag 17 juni 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 34 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 64 punten
Nadere informatieHier leer je verschillende academische teksten lezen, schrijven en voordragen. Deze cursus dient ook als een soort voorbereiding op je scriptie.
1 e Jaar Master (MA) Academisch schrijven Code: MHL 1011 hoorcollege Hier leer je verschillende academische teksten lezen, schrijven en voordragen. Deze cursus dient ook als een soort voorbereiding op
Nadere informatieNieuwe Nederlandse Literatuur
Nieuwe Nederlandse Literatuur 1 / 6 2 / 6 3 / 6 Nieuwe Nederlandse Literatuur Literatuur & Romans Thrillers & Spanning Feelgood Fantasy & SF Young adult Junior Non-fictie Culinair Literatuur & Romans De
Nadere informatieGod zoeken met de zinnen?
Aurelius Augustinus God zoeken met de zinnen? De leefwijze van de kerk en de leefwijze van de manicheeërs [De moribus ecclesiae et de moribus manichaeorum] Ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien
Nadere informatieZaterdag 30 juni 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE. Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur. Opening Efemeer - Deinze
Zaterdag 30 juni 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur Opening Efemeer - Deinze Geachte burgemeester (Beste Jan), Schepen (van Cultuur Gerda Ginneberge),
Nadere informatieKoninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST
Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO Bijna zeven miljoen boeken, miljarden pagina s, honderden miljarden woorden, beelden en ideeën. Eeuwen van onderzoek en werk om ze te begrijpen,
Nadere informatieVrijdag 30 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR
Vrijdag 30 maart 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Viering Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia Tielrode Dames en heren Vandaag start de paasvakantie. Voor
Nadere informatieLet's conn3ct! Wilt u dit initiatief bekend maken via uw website en andere communicatiekanalen?
PERSBERICHT Antwerpen, 26 juni 2017 Let's conn3ct! De Vlaamse Erfgoedbibliotheek en de Koninklijke Bibliotheek, nationale bibliotheek van Nederland creëerden in nauwe samenwerking met de Provinciale Bibliotheek
Nadere informatieINHOUD. Inleiding. Wisselende verhoudingen in het literaire systeem 11 Een chronisch debat 14
5 INHOUD Inleiding. Wisselende verhoudingen in het literaire systeem 11 Een chronisch debat 14 Hoofdstuk 1. Theoretisch kader 19 1.1 De polysysteemtheorie 19 Object van onderzoek 21 Het repertoire 23 1.2
Nadere informatieVoormiddag. Middag. Namiddagwandeling
NAAR GENT OP STAP MET DE JARIGE PROF door Jozef Goderis 21.02.09. Deze keer is het vooral een treinreis geworden. In de namiddag sluiten nog drie deelnemers aan met eigen personenwagen. De talrijkste groep
Nadere informatieGravensteen lanceert comedy audiotour van Wouter Deprez
Gravensteen lanceert comedy audiotour van Wouter Deprez Vanaf 21 september 2018 kunnen bezoekers het Gravensteen (her)ontdekken met een unieke audiotour van comedian Wouter Deprez. Hij geeft er zijn eigenzinnige
Nadere informatieDe evangeliën en hun betrouwbaarheid
De evangeliën en hun betrouwbaarheid blok F - nivo 3 - avond 3 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugblik en intro 19.20 Discussie: het evangelie van Judas 19.30 Historisch betrouwbaar?
Nadere informatieRINEKE DIJKSTRA op de tentoonstelling Er was eens de collectie nu, Van Abbemuseum, Eindhoven
RINEKE DIJKSTRA op de tentoonstelling Er was eens de collectie nu, Van Abbemuseum, Eindhoven JOKE REICHARDT Werkstuk voor het vak Het meesterwerk. Sleutelwerken in de westerse kunst van de 20 e en de 21
Nadere informatieGOD & GELD. voor. Businessarrangement. Gouden tijd van de Zuidelijke Nederlanden Caermersklooster, Patershol, Gent
voor GOD & GELD Gouden tijd van de Zuidelijke Nederlanden 17.06.2016-01.01.2017 Businessarrangement Caermersklooster, Patershol, Gent met medewerking van Katoen Natie & Indaver Voor God en Geld Gouden
Nadere informatieBiënnale van de Schilderkunst: De mens in beeld
Biënnale van de Schilderkunst: De mens in beeld De Biënnale van de Schilderkunst is dit jaar aan haar derde editie toe Dit tentoonstellingsproject ontstond uit de museale ambitie van zowel het Roger Raveelmuseum
Nadere informatieLespakket 4: Archeologie in een kistje
Lespakket 4: Archeologie in een kistje (Illustratie: Naomi Woolfitt) Lespakket in het kort Dit lespakket is gericht op de kunst van het sieraden maken uit de tijd van de Romeinen en gaat over een Romeinse
Nadere informatie書 票 Het Ex Libris in China
D 1101a 書 票 Het Ex Libris in China Het Ex Libris in China Een Ex Libris is meestal een bedrukt stukje papier van ongeveer 5 x 5 centimeter (maar er zijn legio uitzonderingen) dat doorgaans geplakt wordt
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieVrijdag 7 september 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR
Vrijdag 7 september 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Overhandiging kwaliteitslabel Erkend Cultureel Archief aan Archief OCMW Gent, Ieper en Waregem
Nadere informatieBeschermwaardigheidstoetsing Gezicht op de abdij van Grottaferrata van Caspar van Wittel
Beschermwaardigheidstoetsing Gezicht op de abdij van Grottaferrata van Caspar van Wittel Toetsingscommissie beschermwaardigheid (TCB) 17 juli 2017 Beschermwaardigheidstoetsing In dit rapport wordt verslag
Nadere informatieUitleengedrag van klanten in een bibliotheek
Marco Bijvank, Iris F.A. Vis, Jaap Boter Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit, mbijvank@rsm.nl Faculteit Economie en Bedrijfskunde, Rijksuniversiteit Groningen, i.f.a.vis@rug.nl Faculteit
Nadere informatieNieuwsbrief Academisch Erfgoed Maastricht Fonds september 2014
Nieuwsbrief Academisch Erfgoed Maastricht Fonds september 2014 In deze nieuwsbrief Reisverhalen blijven populair, getuige het thema van de Open Monumentendagen en een interessante vraag die mij onlangs
Nadere informatieIslam voor iedereen. Is de bijbel een openbaring van God. auteur: Shabir Ally. revisie: Abdul-Jabbar van de Ven. revisie: Yassien Abo Abdillah
Is de bijbel een openbaring van God ] لونلدية - dutch [ nederlands - auteur: Shabir Ally revisie: Abdul-Jabbar van de Ven revisie: Yassien Abo Abdillah Kantoor voor da'wa Rabwah (Riyad) 2013-1434 Islam
Nadere informatieVakoverschrijdende eindtermen/ontwikkelingsdoelen globaal voor het secundair onderwijs
t Gasthuys Stedelijk Museum Aalst op schoolmaat (16+) Eindtermen 3 de graad secundair onderwijs 1. inleiding In de tijdelijke tentoonstelling Aalst 1815-1830. Geschiedenis van een provinciestad tijdens
Nadere informatieBijbelvertalingen welke kies jij? Introductie op de workshop BGT vanuit het NBG
Bijbelvertalingen welke kies jij? Introductie op de workshop BGT vanuit het NBG Workshop over de Bijbel in Gewone Taal en haar achtergronden en haar vertaalkeuzes Kort overzicht komende 15 minuten Waarom
Nadere informatieLimburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken
Nadere informatievtbkultuur Scherpenheuvel-Zichem 01-02-03. 2015 Nummer 5 En we zijn weer vertrokken! De feestdagen zijn verteerd. Het nieuwe jaar zijn we al gewoon.
vtbkultuur Scherpenheuvel-Zichem 01-02-03. 2015 Nummer 5 Verantwoordelijke uitgever: Ingrid Callebaut En we zijn weer vertrokken! De feestdagen zijn verteerd. Het nieuwe jaar zijn we al gewoon. In januari
Nadere informatieAANWIJZINGEN VOOR HET SCHRIJVEN VAN VERHALEN VOOR
AANWIJZINGEN VOOR HET SCHRIJVEN VAN VERHALEN VOOR WWW.ZEEUWSEANKERS.NL Denk van tevoren goed na over de inhoud van de tekst: wát wil je precies aan de lezer vertellen? Hou daarbij in het oog wat de bezoeker
Nadere informatieLesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek
Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek KIEZEN Een goed begin is het kiezen van het juiste boek. Er zijn zo veel mooie verhalen waardoor het soms lastig is om een goede keuze
Nadere informatieBoekenzoeker.org: 0-8
Boekenzoeker.org: 0-8 Een handleiding voor leerkrachten en bibliotheekmedewerkers 1. Een introductie De Boekenzoeker is een boekenadviessite voor kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar oud. www.boekenzoeker.org
Nadere informatieBOEKENRUBRIEK. Bijbel & Cultuur In den beginne : de schepping
BOEKENRUBRIEK Bijbel & Cultuur In den beginne : de schepping De vrouw keek naar de boom. Zijn vruchten zagen er heerlijk uit, ze waren een lust voor het oog, en ze vond het aanlokkelijk dat de boom haar
Nadere informatieFIONA REMPT - KINDERBOEKEN - WORKSHOPS - 6 T/M 12 JAAR
FIONA REMPT - KINDERBOEKEN - WORKSHOPS - 6 T/M 12 JAAR Kinderboeken schrijven is een prachtig vak. Verhalen bedenken en die in stilte uitwerken staat in schril contrast met het ontmoeten van lezers en
Nadere informatieDaguitstap naar Zeeuws-Vlaanderen
Davidsfonds Wortegem-Petegem nodigt je uit op zaterdag 16 juni 2018 Daguitstap naar Zeeuws-Vlaanderen Met veel plezier nodigen wij jullie uit voor een culturele daguitstap naar Zeeuws-Vlaanderen! Zeeuws-Vlaanderen
Nadere informatieDen Haag Scheveningen Delft
Den Haag Scheveningen Delft Zaterdag en zondag 21 en 22 juni 2008 met bezoek aan Mauritshuis Museum Beelden aan zee Vermeercentrum V.V.A. afdeling Brussel G. Gilsonstraat 55, 1090 Brussel tel. 02-479.32.32
Nadere informatieNieuwsbrief Academisch Erfgoed Maastricht Fonds juli 2013
Nieuwsbrief Academisch Erfgoed Maastricht Fonds juli 2013 Graag houden we u op de hoogte van activiteiten rond het Academisch Erfgoed Maastricht Fonds. In deze nieuwsbrief leest u de hoogtepunten uit de
Nadere informatieIdentiteitsdocument Met de Bijbel op weg de wereld in
Identiteitsdocument Met de Bijbel op weg de wereld in 1. We willen gereformeerd zijn 2. We geloven in genade 3. We zijn samen op reis Gereformeerd onderwijs voor christenen Met de Bijbel op weg de wereld
Nadere informatieLetterenhuis. jaar. literatuur. Vlaanderen. Een bezoek aan de vaste collectie
Letterenhuis 200 jaar literatuur in Vlaanderen Een bezoek aan de vaste collectie Inhoud Voor de leraar 2 Eindtermen 4 Voorbereiding op school 6 Het bezoek 7 Vragen bij de wandeling door het museum 8 Werkwijze
Nadere informatieMijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.
2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje
Nadere informatieEen kunsteducatieve draaischijf
Een kunsteducatieve draaischijf Hoger Secundair Basis Kleuter Buitengewoon Onderwijs Leerkrachten Volwassenen - Pedagogische Studie dagen -... alle groepen die willen proeven van kunst. 2015-2016 mu-zee-um
Nadere informatieachtergrond hoofdstuk 1 Structuurvisie 2020 keuzes van visie naar uitvoering inbreng samenleving achtergrond ruimtelijk en sociaal kader bijlagen
28 hoofdstuk 1 achtergrond Structuurvisie 2020 keuzes samenvatting achtergrond ruimtelijk en sociaal kader inbreng samenleving thematisch van visie naar uitvoering bijlagen zones 1 2 3 4 5 6 7 29 1.1 Inleiding
Nadere informatieNieuwe romantiek? 3.1
Nieuwe romantiek? 3.1 Leven we vandaag in een romantische tijd? Wat betekent dit dan? Je krijgt 2 teksten over dit thema. ORIËNTEREN Bij elke tekst krijg je enkele vragen. Die los je op per twee. Dit betekent:
Nadere informatieRuben Mantels, Anne-Laure Van Bruaene, Christophe Verbruggen en Gita Deneckere Fotografie Benn Deceuninck
Ruben Mantels, Anne-Laure Van Bruaene, Christophe Verbruggen en Gita Deneckere Fotografie Benn Deceuninck 11 Voorwoord H et boek Geloven in Gent dat u in handen heeft, is een boek over het geloof van de
Nadere informatieOpening van de retrospectieve tentoonstelling Constantin Meunier
Persbericht 9 september 2014 Opening van de retrospectieve tentoonstelling Constantin Meunier Op 20 september 2014 opent, in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, de retrospectieve tentoonstelling
Nadere informatieDe tentoonstelling «Bernard van Orley. Brussel en de renaissance» loopt tot 26 mei Aantal deelnemers Maximum 15 Duur 1:30
Maak kennis met de 16de-eeuwse Brusselse meester Bernard van Orley. Hij schilderde voor het hof van de Habsburgers, maar ontwierp ook wandtapijten en glasramen. De cursisten verkennen de expo samen met
Nadere informatieOude Testament: samenstelling en indeling
Oude Testament: samenstelling en indeling Wat betreft de samenstelling en indeling van de Tenach ofwel het Oude Testament is er een hellenistisch-joodse en een Palestijns-joodse traditie. 1 De hellenistisch-joodse
Nadere informatieOmnia vincit amor : Het antieke beeld van de aardse liefde in middeleeuwsencyclopedische
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Omnia vincit amor : Het antieke beeld van de aardse liefde in middeleeuwsencyclopedische context (ca. 200 - ca. 1300) Mulders, E.M. Link to publication Citation for
Nadere informatieVolumestudie eerste stap voor een nieuw S.M.A.K.
Volumestudie eerste stap voor een nieuw S.M.A.K. Het S.M.A.K. organiseert heel wat tijdelijke tentoonstellingen, maar door onvoldoende expositieruimte blijven veel topstukken meestal verborgen voor het
Nadere informatieChrista Mesnaric. Aristoteles. voor. managers
Christa Mesnaric Aristoteles voor managers BBNC uitgevers Rotterdam, 2011 Inhoud Aristoteles een managementgoeroe in de 21 ste eeuw 9 Wie was Aristoteles? Een beknopte biografie 15 Succesformules in het
Nadere informatieTentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen
Tentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen De Middeleeuwen kennen verschillende stijlen en uitingsvormen van religieuze thema s Om de leerlingen hier een goed inzicht in te geven en zelf mee aan te slag
Nadere informatiePersbericht. Rubens: schetsen en zilverwerk! 25 september 2014
Persbericht 25 september 2014 Rubens: schetsen en zilverwerk! De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België verwelkomen twee uitzonderlijke zilverstukken geïnspireerd door Rubens. Deze bruikleen
Nadere informatieHet eindwerkstuk GGCA Schooljaar 2013-2014
Het eindwerkstuk GGCA Schooljaar 2013-2014 Lucas Sint, Luc van Roemburg en Monique de Hoop September 2013 Inhoudsopgave Inleiding: Wat is het eindwerkstuk?...3 Jaarplanning.4 De beoordeling van het eindwerkstuk.6
Nadere informatieVerhuizing naar de erfgoeddepots: een blik achter de schermen
Verhuizing naar de erfgoeddepots: een blik achter de schermen Zoals zo veel musea exposeren de Gentse musea slechts een deel van hun rijke collectie. Tal van objecten zitten opgeborgen in verschillende
Nadere informatieLonden ipad. Londen. Tower of Londen. Tower of London. Samengesteld door: BusTic.nl
Londen ipad Londen Tower of Londen Tower of London 1 Londen ipad De Tower of London werd aan het begin van de 11e eeuw gebouwd door Willem de Veroveraar. In de 13e eeuw werd het sterk uitgebreid tot de
Nadere informatieLodewijk van Male: kasteel van Male, bij Brugge, 25 oktober 1330 vermoord Sint-Omaars, 30 januari 1384
Lodewijk van Male: kasteel van Male, bij Brugge, 25 oktober 1330 vermoord Sint-Omaars, 30 januari 1384 Kasteel van Male, geboorteplaats van Lodewijk van Male Hij was enig kind en alzo opvolger van Lodewijk
Nadere informatieHeilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!
2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen
Nadere informatieSuskewiet. Over de verhalen en de tradities. van de vinkensport
Suskewiet Over de verhalen en de tradities van de vinkensport Suskewiet. Over de verhalen en de tradities van de vinkensport De stad Harelbeke zet, in navolging van de projectvereniging CO7 (zuidelijke
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Klassieke Talen (2de en 3de graad ASO) Leerlingprofiel Je leest graag, je wil je taalvaardigheid versterken, en je hebt interesse in cultuur en maatschappij? Een
Nadere informatie