Koptische, Gotische, Armeense, Ethiopische en Syrische vertaling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Koptische, Gotische, Armeense, Ethiopische en Syrische vertaling"

Transcriptie

1 Koptische, Gotische, Armeense, Ethiopische en Syrische vertaling 1 In de tijd dat de mensen het Grieks van de Septuaginta (Griekse vertaling van het Oude Testament) steeds slechter begonnen te verstaan, ontstond de behoefte aan een Bijbel (nu Oude Testament + Nieuwe Testament) in de eigen nationale taal. Zo werd de Bijbel in de derde eeuw vertaald in het Koptisch (oud-egyptisch), in de vierde eeuw in het Gotisch (door bisschop Wulfila, die het Westgotisch tot eerstgeschreven Germaanse taal maakte) 1, in de vijfde eeuw in het Armeens en Ethiopisch, en in de zevende eeuw in het Arabisch. Bekend is vooral geworden de Peshitta (= Eenvoudig ), een vertaling uit de vierde eeuw in het Syrisch, die de eeuwen door in gebruik is geweest bij de jacobieten (Syrisch-orthodoxen), de nestorianen (Assyrisch-orthodoxen) en de met het Vaticaan geünieerde Syrische kerken. Voor genoemde vertalingen fungeerde wat het Oude Testament betreft de Septuaginta vaak als brontekst. Wanneer oosters-orthodoxen een Bijbelvertaling maken, gebruiken ze daarvoor nog altijd de Septuaginta en niet de Hebreeuwse tekst. L. den Besten Literatuur Besten, Leen den, Het uitgelezen boek. De bijbel in Nederland, Zoetermeer: Meinema Bree, Cor van, Lotgevallen van de Codex Argenteus, Amsterdam: De Buitenkant Streitberg, W., Die Gotische Bibel, Heidelberg Fragment uit de Peshitta Gotische letters 1 Wulfila ( ) arriveerde in 377 in Constantinopel als lid van een Gotische delegatie om een verbond met keizer Constantijn ( ) te sluiten. De keizer was evenwel net overleden en zijn opvolger was nog niet gekroond. Daarom duurde het verblijf van de delegatie langer dan verwacht. Wulfila besloot zich in Constantinopel te laten opleiden tot priester. Na zijn opleiding ging hij als missiebisschop werken onder zijn volksgenoten op de Balkan. Wulfila, zoon van een Gotische vader en een Cappadocische moeder, was door zijn ouders tweetalig (Gotisch en Grieks) opgevoed en had bovendien Latijn geleerd. Omdat evenals Wulfila veel Goten het Grieks min of meer beheersten, konden kerkdiensten in het Grieks gehouden worden. Er waren Griekse Bijbels beschikbaar. Toch wilde de bisschop de Bijbel graag in de volkstaal en zette zich aan het vertalen. Omdat de Bijbeltalen die hij kende (Hebreeuws, Grieks en Latijn) elk hun eigen schrift hadden, ontwierp hij een speciaal schrift voor zijn volk. Voor dit schrift, het Gotisch, gebruikte hij van andere schriften lettertekens die hij zonder problemen kon overnemen omdat ze in zijn taal vrijwel dezelfde klank weergaven. Voor bepaalde klanken viel hij terug op de Griekse weergave, voor andere op de Latijnse en voor specifiek Gotische op het Germaanse runenschrift. De vertaling van Wulfila, de apostel van de Goten, heeft niet alleen de Gotische identiteit versterkt, maar ook die van de kerken die onder verwante volken ontstonden. Ze werkte als een onderstreping van de eigen cultuur van die volken. Van de Bijbelvertaling is maar een gedeelte overgeleverd, namelijk driekwart van het Nieuwe Testament en een stuk Nehemia uit het Oude Testament, en wel in handschriften uit de zesde eeuw. Het belangrijkste en mooiste manuscript is de Codex Argenteus, met zilveren en gouden letter.

2 2 Codex Argenteus Codex Argenteus, Uppsala: Universiteitsbibliotheek. De Codex Argenteus is een van de handschriften waarin delen van de Gotische Bijbelvertaling van bisschop Wulfila zijn overgeleverd. Het belang van dit document is niet alleen godsdienstig, maar ook taalkundig: het is het oudste bewaard gebleven document in een Germaanse taal. Het werd vermoedelijk rond 500 in Ravenna op bestelling van de oostgotische koning Theodorik de Grote ( ) geschreven met goud- en zilvergekleurde letters (argenteus is Latijn voor "zilveren, van zilver"). Daarna was het document circa 1000 jaar niet meer traceerbaar. Rond 1550 werd het manuscript gevonden in de Abdij Werden aan de Ruhr; wellicht is het uit Italië of Frankrijk in de achtste eeuw daarheen gebracht door de stichter van de abdij: de 'apostel der Groningers' Liudger ( ). Het manuscript bevatte oorspronkelijk 336 pagina's, waarvan 187 bewaard gebleven zijn. De tekst bestaat uit de evangeliën Johannes, Lucas en Marcus (in deze volgorde).

3 3 Canon tabel, in: Rabbula Evangelie, 586, (Zagba, Syrië), 336x226 mm, cod. Plut. I, 56, Florence: Laurentian Library.

4 4 Mozes en de farao, in: Syrische Bijbel, zevende eeuw, cod. syr. 341, fol 8r. 312x230 mm, Paris: Bibliothèque Nationale. Job, in: Syrische Bijbel, zevende eeuw, cod. syr. 341, fol 46r. 312x230 mm, Paris: Bibliothèque Nationale.

5 5

Oude Testament: taal. Hebreeuwse inscriptie, zevende eeuw voor Christus, gevonden tijdens opgravingen bij Hasha yadu.

Oude Testament: taal. Hebreeuwse inscriptie, zevende eeuw voor Christus, gevonden tijdens opgravingen bij Hasha yadu. Oude Testament: taal 1 De taal van de Tenach ofwel het Oude Testament is het Hebreeuws (op Daniël 2:4 7:28 en Ezra 4:8 6:18 na, die geschreven zijn in de Syrische volkstaal: het Aramees). Het Hebreeuws

Nadere informatie

VANWAAR? Volk van de Joden - Israël. Oude Testament: TENACH: Thora Nebiïm Chetubim 39 boeken. Taal : Hebreeuws, enkele fragmenten Aramees Nieuwe

VANWAAR? Volk van de Joden - Israël. Oude Testament: TENACH: Thora Nebiïm Chetubim 39 boeken. Taal : Hebreeuws, enkele fragmenten Aramees Nieuwe VANWAAR? Volk van de Joden - Israël. Oude Testament: TENACH: Thora Nebiïm Chetubim 39 boeken. Taal : Hebreeuws, enkele fragmenten Aramees Nieuwe Testament erbij: de Christelijke Bijbel: 27 boeken. Totaal

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing Godsdienst Quiz

Opdracht Levensbeschouwing Godsdienst Quiz Opdracht Levensbeschouwing Godsdienst Quiz Opdracht door een scholier 538 woorden 21 juni 2007 5,8 40 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Quiz..! Tekst: Wij hebben een quiz gemaakt, met heel veel verschillede

Nadere informatie

Nieuwe Testament: evangeliën

Nieuwe Testament: evangeliën Nieuwe Testament: evangeliën 1 De vier evangeliën hebben elementen in zich van een wonderverhaal, maar kunnen toch niet onder het genre van wonderverhalen gerangschikt worden, omdat wonderen in het geheel

Nadere informatie

Oude Testament: samenstelling en indeling

Oude Testament: samenstelling en indeling Oude Testament: samenstelling en indeling Wat betreft de samenstelling en indeling van de Tenach ofwel het Oude Testament is er een hellenistisch-joodse en een Palestijns-joodse traditie. 1 De hellenistisch-joodse

Nadere informatie

Werkvorm: Vertel dat de Bijbel bestaat uit 66 Bijbelboeken en dat die ook verschillende genres hebben. Start het spel:

Werkvorm: Vertel dat de Bijbel bestaat uit 66 Bijbelboeken en dat die ook verschillende genres hebben. Start het spel: Bijbelse genres Leeftijd: 9-12, 13-16, 16+ Thema: bijbel Tijdsduur: 0-20 min. Jongeren leren de verschillende soorten Bijbelboeken kennen. Doel: - De jongeren begrijpen dat de Bijbelboeken met verschillende

Nadere informatie

EEN KENNISMAKING MET DE BIJBEL -

EEN KENNISMAKING MET DE BIJBEL - EEN KENNISMAKING MET DE BIJBEL - De Bijbel is voor veel mensen het belangrijkste boek in hun leven. Daarom wordt de Bijbel al eeuwenlang in veel talen vertaald en door veel mensen gelezen. Misschien vraag

Nadere informatie

5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave:

5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave: Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober 2004 5,6 36 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave: Voorwoord Het Christendom Het ontstaan van het Christendom Christelijke stromingen Video

Nadere informatie

De evangeliën en hun betrouwbaarheid

De evangeliën en hun betrouwbaarheid De evangeliën en hun betrouwbaarheid blok F - nivo 3 - avond 3 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugblik en intro 19.20 Discussie: het evangelie van Judas 19.30 Historisch betrouwbaar?

Nadere informatie

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij

Nadere informatie

Zomertijd samenstelling: Pieter Endedijk

Zomertijd samenstelling: Pieter Endedijk Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Zomertijd 2017 samenstelling: Pieter Endedijk 11 juni 2017 Trinitatis oude testament: Exodus 34,4-9 antwoordpsalm: Psalm 150 2 Korintiërs

Nadere informatie

Jezus, de gnosis en het dogma

Jezus, de gnosis en het dogma Jezus, de gnosis en het dogma Riemer Roukema Jezus, de gnosis en het dogma Uitgeverij Meinema, Zoetermeer www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Studio Anton Sinke, Nieuwerkerk a/d IJssel Illustratie

Nadere informatie

In het voetspoor van...

In het voetspoor van... In het voetspoor van... Bijbelse figuren en hun levensgeheim voor jongeren van 2 en 3 jaar drs. M. van Campen Zevende druk Zoetermeer Inhoud. Timotheüs - op school bij God 7 2. Adam - een gevallen mens

Nadere informatie

Van aangezicht tot aangezicht

Van aangezicht tot aangezicht Aurelius Augustinus Van aangezicht tot aangezicht Preken over teksten uit het evangelie volgens Matteüs [Sermones de scripturis 51-94] Vertaald en van aantekeningen voorzien door Joost van Neer, Martijn

Nadere informatie

De weg komt naar u toe

De weg komt naar u toe bw augustinus-sermo vs3 04-01-2007 11:36 Pagina 3 Aurelius Augustinus De weg komt naar u toe Preken over teksten uit het Johannesevangelie [Sermones de scripturis 117-147A + 368] Vertaald, ingeleid en

Nadere informatie

De Bijbel in het Syrisch 1

De Bijbel in het Syrisch 1 De Bijbel in het Syrisch 1 De Syrische vertalingen van de Bijbel in vogelvlucht Onder de vertalingen die in de oudheid van de Bijbel zijn gemaakt, spelen die in het Syrisch een belangrijke rol. Ook al

Nadere informatie

D e e l K. H e t V R O E G E C H R I S T E N D O M. i n d e J O O D S E D I A S P O R A

D e e l K. H e t V R O E G E C H R I S T E N D O M. i n d e J O O D S E D I A S P O R A D e e l K H e t V R O E G E C H R I S T E N D O M i n d e J O O D S E D I A S P O R A INHOUD Inleiding Enkele belangrijke jaartallen 1. Karakteristiek van de joodse diaspora 1.1. De grieks-romeinse wereld

Nadere informatie

Delftse Bijbel (1477)

Delftse Bijbel (1477) Delftse Bijbel (1477) 1 De uitvinding van de boekdrukkunst betekende een revolutie: de Bijbel kon nu veel goedkoper aangeboden worden en kwam binnen het bereik van gezinnen. De vraag naar de Bijbel in

Nadere informatie

Kom tot ons, de wereld wacht. Kalender voor Advent en Kerst 2013

Kom tot ons, de wereld wacht. Kalender voor Advent en Kerst 2013 Kalender voor Advent en Kerst 2013 Kom tot ons, de wereld wacht Deze adventskalender heeft de vorm van een wereldbol. Want Jezus is de Redder voor de hele wereld. De meeste voorouders van Jezus kwamen

Nadere informatie

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1 WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

Les 30. Bingo bij het verhaal van de bevrijding uit Egypte. zesde. vader en moeder. tien. jongens. Mozes. mandje. heilige der heilige.

Les 30. Bingo bij het verhaal van de bevrijding uit Egypte. zesde. vader en moeder. tien. jongens. Mozes. mandje. heilige der heilige. vader en moeder heilige der heilige dochter van de Farao Nieuwe Nijl brood wat niet gerezen is Beantwoord de vragen bij het lijden, sterven en opstanding van. Zoek op internet deze Farao site op: www.surfbijbel.nl

Nadere informatie

Introductie. De val van het Romeinse Rijk 2.1

Introductie. De val van het Romeinse Rijk 2.1 2? 66 Introductie Dit hoofdstuk gaat over de vroege middeleeuwen. De middeleeuwen zijn namelijk op te delen in drie delen: de vroege, hoge en late middeleeuwen. De vroege middeleeuwen beginnen rond het

Nadere informatie

3. Jezus is een Jood Romeinen 15:7-13, Mattheüs 5: De verwachting van de Messias in het Oude Testament...

3. Jezus is een Jood Romeinen 15:7-13, Mattheüs 5: De verwachting van de Messias in het Oude Testament... Inhoud Pagina Voorwoord... 7 1. Israël, Gods eerstgeboren zoon... 9 Exodus 4:21-23; 19:5-6 2. Jezus, Gods eniggeboren Zoon... 15 Johannes 1:1-18, Romeinen 1:1-7 3. Jezus is een Jood... 21 Romeinen 15:7-13,

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Gemeente. Zijspoortje. De Bijbelse Encyclopedie leert ons dat het woord kerk afgeleid is van het Griekse woord [kuriakè], dat des Heren betekent.

Gemeente. Zijspoortje. De Bijbelse Encyclopedie leert ons dat het woord kerk afgeleid is van het Griekse woord [kuriakè], dat des Heren betekent. Gemeente Wanneer je aan iemand vraagt Weet jij wat een kerk is?, zal het antwoord niet zo lang op zich laten wachten. Dat is een gebouw waar gelovige mensen samenkomen! Het kan ook voorkomen, dat men aan

Nadere informatie

Verdieping met behulp van de Bijbelconcordantie van Strong

Verdieping met behulp van de Bijbelconcordantie van Strong Verdieping met behulp van de Bijbelconcordantie van Strong Hein en Elize Middelhoven De Bijbel is oorspronkelijk in het Hebreeuws 1 (OT) en Grieks (NT) geschreven. Om een juiste interpretatie van een Bijbeltekst

Nadere informatie

Marinus Claeszoon van Reymerswaele (circa. 1490 1567), Hiëronymus, olieverf op hout, 1541, 80 x 108 cm, Madrid: Museo del Prado.

Marinus Claeszoon van Reymerswaele (circa. 1490 1567), Hiëronymus, olieverf op hout, 1541, 80 x 108 cm, Madrid: Museo del Prado. Vulgata 1 Op de Europees-Amerikaanse cultuur hebben de vertalingen van de Bijbel in het Latijn grote invloed gehad. De eerste hiervan verschenen al in de tweede eeuw in Noord-Afrika (toen gekerstend),

Nadere informatie

3 DAGEN en 3 NACHTEN

3 DAGEN en 3 NACHTEN 3 DAGEN en 3 NACHTEN Goede Vrijdag- Paaszondag, klopt dat met de Bijbel? Jezus Christus zei dat Hij zou worden begraven voor drie dagen en drie nachten. Valt dit te rijmen met een "Goede Vrijdag" kruisiging

Nadere informatie

Kortdurende Act voor tijdens een kerkdienst verzonnen door Margriet Gosker

Kortdurende Act voor tijdens een kerkdienst verzonnen door Margriet Gosker Kortdurende Act voor tijdens een kerkdienst verzonnen door Margriet Gosker ROLVERDELING Johannes Calvijn Maarten Astrid Guillaume (Willem) Farel Astrid: : Calvijn. Calvijn We krijgen geloof ik hoog bezoek

Nadere informatie

De klassieke tijdlijn

De klassieke tijdlijn De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom

Nadere informatie

SNORRI STURLUSON. Edda. vertaald uit het oudijslands ingeleid en toegelicht door MARCEL OTTEN. athenaeum polak & van gennep amsterdam 2011

SNORRI STURLUSON. Edda. vertaald uit het oudijslands ingeleid en toegelicht door MARCEL OTTEN. athenaeum polak & van gennep amsterdam 2011 Edda SNORRI STURLUSON Edda vertaald uit het oudijslands ingeleid en toegelicht door MARCEL OTTEN A athenaeum polak & van gennep amsterdam 2011 Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van

Nadere informatie

Onze analyse van Openbaring zal gebaseerd zijn op de volgende structuur:

Onze analyse van Openbaring zal gebaseerd zijn op de volgende structuur: Les 1 voor 5 januari 2019 Het boek Openbaring is een verzameling van de visioenen die Johannes had tijdens zijn gevangenschap op het eiland Patmos, dichtbij Turkije in de Egeïsche Zee. We moeten de structuur

Nadere informatie

5,4. Werkstuk door een scholier 2161 woorden 20 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Het christendom

5,4. Werkstuk door een scholier 2161 woorden 20 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Het christendom Werkstuk door een scholier 2161 woorden 20 februari 2005 5,4 114 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Het christendom Het ontstaan Het christendom is ontstaan in de Joodse geloofsgemeenschap, bij de Jordaan,

Nadere informatie

Ridder Hendrik van Norch en familie.

Ridder Hendrik van Norch en familie. Ridder Hendrik van Norch en familie. Uit bewaard gebleven historische gegevens weten wij dat in Drenthe voorname families hebben gewoond die tot de Ridderschap behoorden. In de middeleeuwen maakten vertegenwoordigers

Nadere informatie

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over: Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond

Nadere informatie

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en 1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat

Nadere informatie

Bijbelboekenkast OUDE TESTAMENT EZECHIËL JOB PSALMEN DANIËL SPREUKEN PREDIKER HOOGLIED Z ACHARIA HOSEA HABAKUK NAHUM MALEACHI OBADJA JOËL AMOS MICHA

Bijbelboekenkast OUDE TESTAMENT EZECHIËL JOB PSALMEN DANIËL SPREUKEN PREDIKER HOOGLIED Z ACHARIA HOSEA HABAKUK NAHUM MALEACHI OBADJA JOËL AMOS MICHA Inhoud 1 De Bijbel in het kort 8 2 Van het Oude naar het Nieuwe Testament 12 3 De evangelieboeken 16 4 Matteüs 20 5 Marcus 24 6 Lucas 28 7 Johannes 32 8 Handelingen 38 9 Het evangelie de wereld in 42 10

Nadere informatie

HEBREEUWS BETEKENIS GRIEKS (LXX) BETEKENIS

HEBREEUWS BETEKENIS GRIEKS (LXX) BETEKENIS De Tora - Indeling De indeling van de Tora De Tora bestaat uit vijf delen of boeken. De namen van de boeken zijn in het Hebreeuws ontleend aan de eerste woorden waarmee de boeken beginnen. Later is er

Nadere informatie

Bijbelvertalingen welke kies jij? Introductie op de workshop BGT vanuit het NBG

Bijbelvertalingen welke kies jij? Introductie op de workshop BGT vanuit het NBG Bijbelvertalingen welke kies jij? Introductie op de workshop BGT vanuit het NBG Workshop over de Bijbel in Gewone Taal en haar achtergronden en haar vertaalkeuzes Kort overzicht komende 15 minuten Waarom

Nadere informatie

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van

Nadere informatie

Zondag 4 januari De ster volgen

Zondag 4 januari De ster volgen Zondag 4 januari 2015 - De ster volgen De kersttijd zoals wij die kennen, en die we vandaag in onze gemeente afronden, is een mengsel van twee verhalen. Dat van Lucas, met de herders en keizer Augustus,

Nadere informatie

Veertigdagentijd en paastijd 2017

Veertigdagentijd en paastijd 2017 Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Veertigdagentijd en paastijd 2017 samenstelling: Pieter Endedijk 1 maart 2017 Aswoensdag oude testament: Joël 2,12-19 antwoordpsalm:

Nadere informatie

Het ontstaan van de Bijbel 21-4-2015. De laatste loot aan de stam van de Nederlandse vertalingen van de Bijbel:

Het ontstaan van de Bijbel 21-4-2015. De laatste loot aan de stam van de Nederlandse vertalingen van de Bijbel: Het ontstaan van de Bijbel De laatste loot aan de stam van de Nederlandse vertalingen van de Bijbel: De Bijbel in Gewone Taal 2015 De Nieuwe Herziene Statenvertaling 2010 De Nieuwe Bijbelvertaling 2004

Nadere informatie

Inleiding Thora. Raymond R. Hausoul

Inleiding Thora. Raymond R. Hausoul Inleiding Thora Raymond R. Hausoul Onze Bijbel en de joodse Bijbel 1 Onze westerse Bijbel is chronologisch gerangschikt. 2 Is er een andere rangschikking? 3 Drie delen in het joodse Oude Testament a) Thora

Nadere informatie

Keizer Hendrik III: 28 oktober kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056

Keizer Hendrik III: 28 oktober kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056 Keizer Hendrik III: 28 oktober 1017 - kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056 bijgenaamd de Vrome of de Zwarte, was keizer van het Heilige Roomse Rijk. Zijn politiek stond onder invloed van de kerkhervormingen

Nadere informatie

Nieuws om door te geven

Nieuws om door te geven Nieuws om door te geven Info 168 Haarlem, 19 mei 2016 Inhoud 1. Nieuwe Testament in gewone taal voor lage prijs 2. Vijftig nieuwe bijbelvertalingen in 2015 3. Gute Nachricht Bibel op debijbel.nl 4. Zeven:

Nadere informatie

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.! De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit

Nadere informatie

Wat moeten we aan met schijnbare tegenstrijdigheden in de Bijbel?

Wat moeten we aan met schijnbare tegenstrijdigheden in de Bijbel? J.G. Fijnvandraat Sr. Wat moeten we aan met schijnbare tegenstrijdigheden in de Bijbel? - 1. Heeft de Bijbel nog gezag? Deze vraag is een beetje misleidend. De kwestie waar het om gaat is niet of de Bijbel

Nadere informatie

leesplan voor het dagelijks lezen van de Bijbel

leesplan voor het dagelijks lezen van de Bijbel leesplan voor het dagelijks lezen van de Bijbel Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad (Psalm 119:105) Een uitgave van Met Open Bijbel Adres Postbus 520, 3800 AM Amersfoort Internet:

Nadere informatie

INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? Hoe kun je de Bijbel lezen? Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17

INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? Hoe kun je de Bijbel lezen? Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17 INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? 9 2. Hoe kun je de Bijbel lezen? 13 3. Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17 4. 21 dagen bijbellezen 21 5. Belangrijke mensen in de Bijbel 47 6. Waar

Nadere informatie

Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) 5.2 Een nieuw mens en wereldbeeld. Europa rond 1500 (1500 1600) (1500 1600)

Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) 5.2 Een nieuw mens en wereldbeeld. Europa rond 1500 (1500 1600) (1500 1600) Onderzoeksvraag: hoe veranderde de renaissance en het humanisme de uitgangspunten van wetenschappers en kunstenaars? Europa rond 1500 Kenmerkende aspecten: Het veranderende mens en wereldbeeld van de Renaissance

Nadere informatie

De vreeze des HEEREN is het beginsel der Wijsheid. Inhoudsopgave.

De vreeze des HEEREN is het beginsel der Wijsheid. Inhoudsopgave. Inhoudsopgave Pagina Woord vooraf 1 Opzet van de studie 1 Deel I. Oudtestamentische tekst 2-25 Hoofdstuk. 1. De tekst. 2-7 Codex Leningradensis 2 Traditie 2-3 De taal 3 Het schrift 3-5 Het schrijfmateriaal

Nadere informatie

Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Gemeenschappelijk Leesrooster. Herfsttijd 2019

Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Gemeenschappelijk Leesrooster. Herfsttijd 2019 Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Herfsttijd 2019 samenstelling: Pieter Endedijk 22 september 2019 Eerste zondag van de herfst oude testament: Amos 8,4-7 antwoordpsalm:

Nadere informatie

N I E U W S O M D O O R T E G E V E N INFO

N I E U W S O M D O O R T E G E V E N INFO N I E U W S O M D O O R T E G E V E N INFO 174 2017 Inhoud 1. Geef Marcus door 2. Veertigdagentijd: lees Marcus met het leesrooster van debijbel.nl 3. Lijdensverhaal in gewoon Fries uitgedeeld bij The

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

Welkom! Wat fijn dat u bij ons in de kerk bent! Met dit kleine boekje willen we u graag vertellen wie we zijn, hoe we dingen doen en wat ons drijft.

Welkom! Wat fijn dat u bij ons in de kerk bent! Met dit kleine boekje willen we u graag vertellen wie we zijn, hoe we dingen doen en wat ons drijft. Van harte welkom! Welkom! Welkom! Wat fijn dat u bij ons in de kerk bent! Met dit kleine boekje willen we u graag vertellen wie we zijn, hoe we dingen doen en wat ons drijft. U bent te gast in de Hervormde

Nadere informatie

Hoe de Bijbel tot ons kwam

Hoe de Bijbel tot ons kwam 1 IN EN OM DE BIJBEL Hoe de Bijbel tot ons kwam De Bijbel Christendom en islam lijken met elkaar gemeen te hebben, dat beide gebaseerd zijn op een boek. Er wordt dan ook wel gezegd, dat beide godsdiensten

Nadere informatie

Antieke bronnen en materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld: GRIEKSE PAPYROLOGIE (1)

Antieke bronnen en materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld: GRIEKSE PAPYROLOGIE (1) Antieke bronnen en materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld: GRIEKSE PAPYROLOGIE (1) Eline Scheerlinck, Papyrologisch Instituut Papyrologie: wetenschap die zich bezighoudt met het ontcijferen en

Nadere informatie

Gooische Bijbel. Henoch, Tomas, Judas, Maria Magdalena en vele andere apocriefen. Vertaald door Pieter Oussoren en Renate Dekker

Gooische Bijbel. Henoch, Tomas, Judas, Maria Magdalena en vele andere apocriefen. Vertaald door Pieter Oussoren en Renate Dekker Gooische Bijbel Henoch, Tomas, Judas, Maria Magdalena en vele andere apocriefen Vertaald door Pieter Oussoren en Renate Dekker Inhoudsopgave Voorwoord Pieter Oussoren en Renate Dekker...7 Inleiding op

Nadere informatie

En bij het kruis van Jezus stonden Zijn moeder, de zuster van Zijn moeder, en Maria, de vrouw van Klopas, en Maria Magdalena.

En bij het kruis van Jezus stonden Zijn moeder, de zuster van Zijn moeder, en Maria, de vrouw van Klopas, en Maria Magdalena. - 1 - Johannes, de discipel die Jezus liefhad. Johannes: zijn naam betekent: Jahwé is genadig. De vader van Johannes is Zebedeüs en zijn moeder is Salome, een zuster van Maria, de moeder van de Heere Jezus.

Nadere informatie

De wijsheid van Jesus Sirach

De wijsheid van Jesus Sirach Jesus Sirach vs5 9/21/06 10:35 AM Pagina 3 De wijsheid van Jesus Sirach Een vergeten joods geschrift Panc Beentjes Jesus Sirach vs5 9/21/06 10:35 AM Pagina 5 Inhoud Afkortingen 7 Woord vooraf 9 Inleiding

Nadere informatie

Het evangelie van Mattheüs

Het evangelie van Mattheüs - 1 - Het evangelie van Mattheüs Inleiding: Het evangelie van Marcus is het oudste - het eerst geschreven - evangelie en zowel Mattheüs als ook Lucas hebben volgens Schriftkenners dit oudste evangelie

Nadere informatie

Veertigdagentijd en paastijd 2019

Veertigdagentijd en paastijd 2019 Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Veertigdagentijd en paastijd 2019 samenstelling: Pieter Endedijk 6 maart 2019 Aswoensdag oude testament: Amos 5,6-15 antwoordpsalm:

Nadere informatie

De opkomst van het christendom

De opkomst van het christendom De opkomst van het christendom Goden in het Romeinse Rijk Net als de Egyptenaren, Grieken en Germanen geloofden de Romeinen in veel goden. Apollo De belangrijkste waren de staatsgoden zoals Jupiter en

Nadere informatie

Van september 2015 t/m september 2017 willen we aan de slag gaan met het bijbelleesproject Bijbel in de Gewone Taal. De bijbel lezen is één, de bijbel verstaan, begrijpen en duiden is twee. De dubbele

Nadere informatie

[Zie ook: 2 Timotheüs 3:15; Mattheüs 21:42; Lukas 24:32; Johannes 5:39; Handelingen 18:24]

[Zie ook: 2 Timotheüs 3:15; Mattheüs 21:42; Lukas 24:32; Johannes 5:39; Handelingen 18:24] Inleiding tot de Bijbel (Nr. 003) I) Benaming 1) De Bijbel Grieks >Latijn >Nederlands Biblia Bijbel Het woord Bijbel is van Griekse oorsprong en is via het Latijn, de taal van de Romeinen, naar onze taal

Nadere informatie

Van kerkboek tot literair boek

Van kerkboek tot literair boek Van kerkboek tot literair boek Neerslag van vragen, zoeken, ervaren en vinden 1 Verwondering en verbijstering over wat er in de wereld en in ons leven gebeurt, kunnen ons religieus maken, ontvankelijk

Nadere informatie

Het veranderende wereldbeeld

Het veranderende wereldbeeld Pas in de 20 ste eeuw zijn onderzoekers erin geslaagd de hele wereld nauwkeurig in kaart te brengen. Vroeger was er altijd een deel van de wereld dat de mensen helemaal niet of niet goed kenden. In deze

Nadere informatie

The Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library

The Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library De conservering van de Dode Zee-rollen door: The Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library De vondst van de Dode Zee-rollen wordt als een van de grootste archeologische ontdekkingen van de 20ste eeuw

Nadere informatie

Deux-Aesbijbel (1562)

Deux-Aesbijbel (1562) Deux-Aesbijbel (1562) 1 Een aantal Nederlandse protestanten, die sterk beïnvloed waren door de Franse reformator Johannes Calvijn (1509 1564), troffen in de Liesveldtbijbel (1526-1542) en in de Biestkensbijbel

Nadere informatie

10. Gebarentaal [1/3]

10. Gebarentaal [1/3] 10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Naar aanleiding van de lezingen vandaag, over het ophouden van de manna uit Jozua 5 en het teken van brood en vis uit Johannes 6, wil ik graag twee

Nadere informatie

Advent-, kerst- en epifaniëntijd

Advent-, kerst- en epifaniëntijd Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Advent-, kerst- en epifaniëntijd 2018-2019 samenstelling: Pieter Endedijk 2 december 2018 Eerste zondag van de Advent oude testament:

Nadere informatie

door een engel uit de gevangenis werd bevrijd lezen we in Hand. 12:12 het volgende: Wie is Marcus

door een engel uit de gevangenis werd bevrijd lezen we in Hand. 12:12 het volgende: Wie is Marcus - 1 - Wie is Marcus Wie is Marcus? Hij is niet één van de apostelen maar hoe heeft hij dan het evangelie van Marcus kunnen schrijven? Volgens de overlevering heeft hij dit evangelie in Rome geschreven.

Nadere informatie

HET EVANGELIE VAN THOMAS EVANGELIE THOMAS EVANGELIE VAN THOMAS. Het weten van een ongelovige BRAM MOERLAND HET VAN HET MOERLAND

HET EVANGELIE VAN THOMAS EVANGELIE THOMAS EVANGELIE VAN THOMAS. Het weten van een ongelovige BRAM MOERLAND HET VAN HET MOERLAND ANNEMIEK SCHRIJVER HET EVANGELIE VAN THOMAS MOERLAND drieluik DEF.indd 3 BRAM MOERLAND was docent filosofie aan de School voor Journalistiek in Utrecht. Met zijn ontdekking van de katharen begon voor hem

Nadere informatie

Jezus en jij. Tekst: Willem de Vink. Illustraties: Arjan Wilschut, Timo Visser en Willem de Vink

Jezus en jij. Tekst: Willem de Vink. Illustraties: Arjan Wilschut, Timo Visser en Willem de Vink Jezus en jij Tekst: Willem de Vink Illustraties: Arjan Wilschut, Timo Visser en Willem de Vink Vooraf Jezus en jij Minidagboek Vink, Willem de ISBN 978-90-8601-101-8 NUR 248, 707 Boekverzorging: Marian

Nadere informatie

BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 1. Les 1 - De oorsprong van de Bijbel. In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling

BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 1. Les 1 - De oorsprong van de Bijbel. In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 1 Les 1 - De oorsprong van de Bijbel In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Deze bijbelstudies zijn vooral bedoeld voor jongeren van 11

Nadere informatie

Bijbelproject Delfzijl 2017

Bijbelproject Delfzijl 2017 Christelijke Gereformeerde Kerk Gereformeerde Kerk vrijgemaakt Delfzijl 2 Voorwoord Voor je ligt het boekje dat hoort bij het Bijbelproject 2017. Al enkele jaren hebben we de gewoonte om als CGK en GKv

Nadere informatie

Het evangelie volgens Johannes

Het evangelie volgens Johannes Het evangelie volgens Johannes Gods Zoon komt naar de wereld Gods Zoon was er al in het begin 1 In het begin was Gods Zoon er al. Hij was bij God, en hij was zelf God. 2 In het begin was hij al bij God.

Nadere informatie

Advent-, Kerst- en Epifaniëntijd 2017

Advent-, Kerst- en Epifaniëntijd 2017 Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Advent-, Kerst- en Epifaniëntijd 2017 samenstelling: Pieter Endedijk 3 december 2017 Eerste zondag van de Advent oude testament: Jesaja

Nadere informatie

Inleiding programma Bijbel Basics

Inleiding programma Bijbel Basics Jaar 1-2 Inleiding programma Bijbel Basics ALGEMEEN De Bijbel in ruim tweehonderd verhalen; dat is Bijbel Basics, de kinderdienstmethode van het Nederlands Bijbelgenootschap. Met Bijbel Basics beloven

Nadere informatie

Oudnederlands. < Jan W. de Vries, Roland Willemyns & Peter Burger. Negen eeuwen Nederlands. Amsterdam (1995), p. 11-29

Oudnederlands. < Jan W. de Vries, Roland Willemyns & Peter Burger. Negen eeuwen Nederlands. Amsterdam (1995), p. 11-29 Duistere eeuwen Prehistorisch Nederlands en Oudnederlands < Jan W. de Vries, Roland Willemyns & Peter Burger Het verhaal van het Nederlands. Negen eeuwen Nederlands. Amsterdam (1995), p. 11-29 1. Waarom

Nadere informatie

CURSUS BIJBEL BASICS EVANGELISCHE GEMEENTE DE DRIEHOEK 30 JANUARI 2019 ARIAN ELAND

CURSUS BIJBEL BASICS EVANGELISCHE GEMEENTE DE DRIEHOEK 30 JANUARI 2019 ARIAN ELAND CURSUS BIJBEL BASICS EVANGELISCHE GEMEENTE DE DRIEHOEK 30 JANUARI 2019 ARIAN ELAND AJRELAND@GMAIL.COM BIJBEL BASICS WAT GAAN WE DOEN? WELKOM HOE BIJZONDER IS DE BIJBEL? HOE IS DE BIJBEL ONTSTAAN? IS DE

Nadere informatie

Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk

Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Eén van de bekendste koningen uit de Middeleeuwen is Karel de Grote. Hij leeft zo'n 1300 jaar geleden, waar hij koning is van het Frankische rijk. Dat rijk

Nadere informatie

Griekenland 336 v. Chr (bij de dood van Philippos van Macedonië ) Alexander de Grote opvolger Philippos van Macedonië.

Griekenland 336 v. Chr (bij de dood van Philippos van Macedonië ) Alexander de Grote opvolger Philippos van Macedonië. Kenmerkende aspecten: De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat De klassieke vormentaal van de Grieks Romeinse cultuur De ontwikkeling

Nadere informatie

[Uitzending nr.1: Inleiding Bijbel Algemeen bij Genesis]

[Uitzending nr.1: Inleiding Bijbel Algemeen bij Genesis] [Uitzending nr.1: Inleiding Bijbel Algemeen bij Genesis] De Bijbel lezen? Waarom zou een mens dat doen? U moest er gewoon eens een keer bij zijn als er ergens in de wereld een groep mensen voor het eerst

Nadere informatie

De Bijbel is een geestelijk boek.

De Bijbel is een geestelijk boek. De essentie van deze studie is neergelegd in de blauw gekleurde tekst. De zwart gekleurde tekst dient ter verduidelijking en voor nadere studie en kan bij eerste lezing worden overgeslagen. De Bijbel is

Nadere informatie

Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn.

Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Wie is Jezus? Leeftijd: 9-12 Thema: Jezus Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat

Nadere informatie

5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.

5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting door Sophie 1766 woorden 27 februari 2013 6,2 24 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Romeinse Koninkrijk 753-509 (500) voor Chr.

Nadere informatie

Het belang van het profetisch woord. De Bijbel open 14-10-15

Het belang van het profetisch woord. De Bijbel open 14-10-15 De Bijbel open 14-10-15 Mijn hoop is op U Heer, G mijn kracht is in U Heer, mijn hart is van U Heer, van U. Ik prijs U met heel mijn hart, ik prijs U met al mijn kracht. Met heel mijn hart, met al mijn

Nadere informatie

Week les 2. Keizer en Kerst

Week les 2. Keizer en Kerst Week les 2. Keizer en Kerst Je ouders kennen het begin van het kerstevangelie misschien nog wel uit het hoofd: En het geschiedde.... Dit lijkt heel veel op het woord geschiedenis eschiedenis. Er is ook

Nadere informatie

Spreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom

Spreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom Spreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom Spreekbeurt door M. 2040 woorden 21 juni 2013 1,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Zin leren De bijbel is geschreven met verschillende

Nadere informatie

De Sabbat in de Thora

De Sabbat in de Thora De Sabbat in de Thora een drievoudig tegengif uit het Oude Israël door Prof. Ds. Rudy van Moere Moe, druk, of gestrest? Ontdek de rust van de Bijbelse sabbat WIJ ZIJN DE KERK VAN DE ZEVENDE-DAGS DAGS ADVENTISTEN,

Nadere informatie

Liesveldtbijbel ( )

Liesveldtbijbel ( ) Liesveldtbijbel (1526-1542) 1 In de Nederlanden gaf de Antwerpse drukker Jacob van Liesveldt (1490-1545) al in 1526 een Bijbel uit die berustte op de tot dan toe door de Duitse reformator Maarten Luther

Nadere informatie

zus van Maria, de moeder des Heren. Dat blijkt uit Johannes 19:25 waar staat: Johannes, de discipel die Jezus liefhad.

zus van Maria, de moeder des Heren. Dat blijkt uit Johannes 19:25 waar staat: Johannes, de discipel die Jezus liefhad. - 1 - Johannes, de discipel die Jezus liefhad. We gaan het hebben over Johannes. Zijn naam betekent: Jahwé is genadig. De vader van Johannes is Zebedeüs en zijn moeder is Salome, die een zuster was van

Nadere informatie

DBO 10 Zondag 8 maart 2015. Klaagliederen. Inleiding

DBO 10 Zondag 8 maart 2015. Klaagliederen. Inleiding DBO 10 Zondag 8 maart 2015 Klaagliederen Inleiding Stel dat je geen vast patroon hebt bij het Bijbellezen. Je gebruikt bijvoorbeeld niet het leesrooster in het blad Visie. Toch wil je een gedeelte uit

Nadere informatie

Geloven is niet zomaar instemmen met een geheel aan abstracte waarheden. Geloven is een weg gaan, die voert tot gemeenschap met de levende God.

Geloven is niet zomaar instemmen met een geheel aan abstracte waarheden. Geloven is een weg gaan, die voert tot gemeenschap met de levende God. GELOVEN Encycliek Lumen Fideï zegt: Geloven is niet zomaar instemmen met een geheel aan abstracte waarheden. Geloven is een weg gaan, die voert tot gemeenschap met de levende God. PROBLEEM VAN PAROCHIES

Nadere informatie

2. God ziet er niet uit

2. God ziet er niet uit 2. God ziet er niet uit DOELSTELLINGEN De kinderen leren dat de naam van God in het jodendom niet wordt uitgesproken, omdat God niet in een naam te vangen is. De kinderen leren dat God echter wel vele

Nadere informatie