Koptische, Gotische, Armeense, Ethiopische en Syrische vertaling
|
|
- Joanna van den Velde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Koptische, Gotische, Armeense, Ethiopische en Syrische vertaling 1 In de tijd dat de mensen het Grieks van de Septuaginta (Griekse vertaling van het Oude Testament) steeds slechter begonnen te verstaan, ontstond de behoefte aan een Bijbel (nu Oude Testament + Nieuwe Testament) in de eigen nationale taal. Zo werd de Bijbel in de derde eeuw vertaald in het Koptisch (oud-egyptisch), in de vierde eeuw in het Gotisch (door bisschop Wulfila, die het Westgotisch tot eerstgeschreven Germaanse taal maakte) 1, in de vijfde eeuw in het Armeens en Ethiopisch, en in de zevende eeuw in het Arabisch. Bekend is vooral geworden de Peshitta (= Eenvoudig ), een vertaling uit de vierde eeuw in het Syrisch, die de eeuwen door in gebruik is geweest bij de jacobieten (Syrisch-orthodoxen), de nestorianen (Assyrisch-orthodoxen) en de met het Vaticaan geünieerde Syrische kerken. Voor genoemde vertalingen fungeerde wat het Oude Testament betreft de Septuaginta vaak als brontekst. Wanneer oosters-orthodoxen een Bijbelvertaling maken, gebruiken ze daarvoor nog altijd de Septuaginta en niet de Hebreeuwse tekst. L. den Besten Literatuur Besten, Leen den, Het uitgelezen boek. De bijbel in Nederland, Zoetermeer: Meinema Bree, Cor van, Lotgevallen van de Codex Argenteus, Amsterdam: De Buitenkant Streitberg, W., Die Gotische Bibel, Heidelberg Fragment uit de Peshitta Gotische letters 1 Wulfila ( ) arriveerde in 377 in Constantinopel als lid van een Gotische delegatie om een verbond met keizer Constantijn ( ) te sluiten. De keizer was evenwel net overleden en zijn opvolger was nog niet gekroond. Daarom duurde het verblijf van de delegatie langer dan verwacht. Wulfila besloot zich in Constantinopel te laten opleiden tot priester. Na zijn opleiding ging hij als missiebisschop werken onder zijn volksgenoten op de Balkan. Wulfila, zoon van een Gotische vader en een Cappadocische moeder, was door zijn ouders tweetalig (Gotisch en Grieks) opgevoed en had bovendien Latijn geleerd. Omdat evenals Wulfila veel Goten het Grieks min of meer beheersten, konden kerkdiensten in het Grieks gehouden worden. Er waren Griekse Bijbels beschikbaar. Toch wilde de bisschop de Bijbel graag in de volkstaal en zette zich aan het vertalen. Omdat de Bijbeltalen die hij kende (Hebreeuws, Grieks en Latijn) elk hun eigen schrift hadden, ontwierp hij een speciaal schrift voor zijn volk. Voor dit schrift, het Gotisch, gebruikte hij van andere schriften lettertekens die hij zonder problemen kon overnemen omdat ze in zijn taal vrijwel dezelfde klank weergaven. Voor bepaalde klanken viel hij terug op de Griekse weergave, voor andere op de Latijnse en voor specifiek Gotische op het Germaanse runenschrift. De vertaling van Wulfila, de apostel van de Goten, heeft niet alleen de Gotische identiteit versterkt, maar ook die van de kerken die onder verwante volken ontstonden. Ze werkte als een onderstreping van de eigen cultuur van die volken. Van de Bijbelvertaling is maar een gedeelte overgeleverd, namelijk driekwart van het Nieuwe Testament en een stuk Nehemia uit het Oude Testament, en wel in handschriften uit de zesde eeuw. Het belangrijkste en mooiste manuscript is de Codex Argenteus, met zilveren en gouden letter.
2 2 Codex Argenteus Codex Argenteus, Uppsala: Universiteitsbibliotheek. De Codex Argenteus is een van de handschriften waarin delen van de Gotische Bijbelvertaling van bisschop Wulfila zijn overgeleverd. Het belang van dit document is niet alleen godsdienstig, maar ook taalkundig: het is het oudste bewaard gebleven document in een Germaanse taal. Het werd vermoedelijk rond 500 in Ravenna op bestelling van de oostgotische koning Theodorik de Grote ( ) geschreven met goud- en zilvergekleurde letters (argenteus is Latijn voor "zilveren, van zilver"). Daarna was het document circa 1000 jaar niet meer traceerbaar. Rond 1550 werd het manuscript gevonden in de Abdij Werden aan de Ruhr; wellicht is het uit Italië of Frankrijk in de achtste eeuw daarheen gebracht door de stichter van de abdij: de 'apostel der Groningers' Liudger ( ). Het manuscript bevatte oorspronkelijk 336 pagina's, waarvan 187 bewaard gebleven zijn. De tekst bestaat uit de evangeliën Johannes, Lucas en Marcus (in deze volgorde).
3 3 Canon tabel, in: Rabbula Evangelie, 586, (Zagba, Syrië), 336x226 mm, cod. Plut. I, 56, Florence: Laurentian Library.
4 4 Mozes en de farao, in: Syrische Bijbel, zevende eeuw, cod. syr. 341, fol 8r. 312x230 mm, Paris: Bibliothèque Nationale. Job, in: Syrische Bijbel, zevende eeuw, cod. syr. 341, fol 46r. 312x230 mm, Paris: Bibliothèque Nationale.
5 5
Oude Testament: taal. Hebreeuwse inscriptie, zevende eeuw voor Christus, gevonden tijdens opgravingen bij Hasha yadu.
Oude Testament: taal 1 De taal van de Tenach ofwel het Oude Testament is het Hebreeuws (op Daniël 2:4 7:28 en Ezra 4:8 6:18 na, die geschreven zijn in de Syrische volkstaal: het Aramees). Het Hebreeuws
Nadere informatieVANWAAR? Volk van de Joden - Israël. Oude Testament: TENACH: Thora Nebiïm Chetubim 39 boeken. Taal : Hebreeuws, enkele fragmenten Aramees Nieuwe
VANWAAR? Volk van de Joden - Israël. Oude Testament: TENACH: Thora Nebiïm Chetubim 39 boeken. Taal : Hebreeuws, enkele fragmenten Aramees Nieuwe Testament erbij: de Christelijke Bijbel: 27 boeken. Totaal
Nadere informatieOpdracht Levensbeschouwing Godsdienst Quiz
Opdracht Levensbeschouwing Godsdienst Quiz Opdracht door een scholier 538 woorden 21 juni 2007 5,8 40 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Quiz..! Tekst: Wij hebben een quiz gemaakt, met heel veel verschillede
Nadere informatieNieuwe Testament: evangeliën
Nieuwe Testament: evangeliën 1 De vier evangeliën hebben elementen in zich van een wonderverhaal, maar kunnen toch niet onder het genre van wonderverhalen gerangschikt worden, omdat wonderen in het geheel
Nadere informatieOude Testament: samenstelling en indeling
Oude Testament: samenstelling en indeling Wat betreft de samenstelling en indeling van de Tenach ofwel het Oude Testament is er een hellenistisch-joodse en een Palestijns-joodse traditie. 1 De hellenistisch-joodse
Nadere informatieWerkvorm: Vertel dat de Bijbel bestaat uit 66 Bijbelboeken en dat die ook verschillende genres hebben. Start het spel:
Bijbelse genres Leeftijd: 9-12, 13-16, 16+ Thema: bijbel Tijdsduur: 0-20 min. Jongeren leren de verschillende soorten Bijbelboeken kennen. Doel: - De jongeren begrijpen dat de Bijbelboeken met verschillende
Nadere informatieEEN KENNISMAKING MET DE BIJBEL -
EEN KENNISMAKING MET DE BIJBEL - De Bijbel is voor veel mensen het belangrijkste boek in hun leven. Daarom wordt de Bijbel al eeuwenlang in veel talen vertaald en door veel mensen gelezen. Misschien vraag
Nadere informatie5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave:
Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober 2004 5,6 36 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave: Voorwoord Het Christendom Het ontstaan van het Christendom Christelijke stromingen Video
Nadere informatieDe evangeliën en hun betrouwbaarheid
De evangeliën en hun betrouwbaarheid blok F - nivo 3 - avond 3 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugblik en intro 19.20 Discussie: het evangelie van Judas 19.30 Historisch betrouwbaar?
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatieZomertijd samenstelling: Pieter Endedijk
Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Zomertijd 2017 samenstelling: Pieter Endedijk 11 juni 2017 Trinitatis oude testament: Exodus 34,4-9 antwoordpsalm: Psalm 150 2 Korintiërs
Nadere informatieJezus, de gnosis en het dogma
Jezus, de gnosis en het dogma Riemer Roukema Jezus, de gnosis en het dogma Uitgeverij Meinema, Zoetermeer www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Studio Anton Sinke, Nieuwerkerk a/d IJssel Illustratie
Nadere informatieIn het voetspoor van...
In het voetspoor van... Bijbelse figuren en hun levensgeheim voor jongeren van 2 en 3 jaar drs. M. van Campen Zevende druk Zoetermeer Inhoud. Timotheüs - op school bij God 7 2. Adam - een gevallen mens
Nadere informatieVan aangezicht tot aangezicht
Aurelius Augustinus Van aangezicht tot aangezicht Preken over teksten uit het evangelie volgens Matteüs [Sermones de scripturis 51-94] Vertaald en van aantekeningen voorzien door Joost van Neer, Martijn
Nadere informatieDe weg komt naar u toe
bw augustinus-sermo vs3 04-01-2007 11:36 Pagina 3 Aurelius Augustinus De weg komt naar u toe Preken over teksten uit het Johannesevangelie [Sermones de scripturis 117-147A + 368] Vertaald, ingeleid en
Nadere informatieDe Bijbel in het Syrisch 1
De Bijbel in het Syrisch 1 De Syrische vertalingen van de Bijbel in vogelvlucht Onder de vertalingen die in de oudheid van de Bijbel zijn gemaakt, spelen die in het Syrisch een belangrijke rol. Ook al
Nadere informatieD e e l K. H e t V R O E G E C H R I S T E N D O M. i n d e J O O D S E D I A S P O R A
D e e l K H e t V R O E G E C H R I S T E N D O M i n d e J O O D S E D I A S P O R A INHOUD Inleiding Enkele belangrijke jaartallen 1. Karakteristiek van de joodse diaspora 1.1. De grieks-romeinse wereld
Nadere informatieDelftse Bijbel (1477)
Delftse Bijbel (1477) 1 De uitvinding van de boekdrukkunst betekende een revolutie: de Bijbel kon nu veel goedkoper aangeboden worden en kwam binnen het bereik van gezinnen. De vraag naar de Bijbel in
Nadere informatieKom tot ons, de wereld wacht. Kalender voor Advent en Kerst 2013
Kalender voor Advent en Kerst 2013 Kom tot ons, de wereld wacht Deze adventskalender heeft de vorm van een wereldbol. Want Jezus is de Redder voor de hele wereld. De meeste voorouders van Jezus kwamen
Nadere informatieWELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieWELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieLes 30. Bingo bij het verhaal van de bevrijding uit Egypte. zesde. vader en moeder. tien. jongens. Mozes. mandje. heilige der heilige.
vader en moeder heilige der heilige dochter van de Farao Nieuwe Nijl brood wat niet gerezen is Beantwoord de vragen bij het lijden, sterven en opstanding van. Zoek op internet deze Farao site op: www.surfbijbel.nl
Nadere informatieIntroductie. De val van het Romeinse Rijk 2.1
2? 66 Introductie Dit hoofdstuk gaat over de vroege middeleeuwen. De middeleeuwen zijn namelijk op te delen in drie delen: de vroege, hoge en late middeleeuwen. De vroege middeleeuwen beginnen rond het
Nadere informatie3. Jezus is een Jood Romeinen 15:7-13, Mattheüs 5: De verwachting van de Messias in het Oude Testament...
Inhoud Pagina Voorwoord... 7 1. Israël, Gods eerstgeboren zoon... 9 Exodus 4:21-23; 19:5-6 2. Jezus, Gods eniggeboren Zoon... 15 Johannes 1:1-18, Romeinen 1:1-7 3. Jezus is een Jood... 21 Romeinen 15:7-13,
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden
Nadere informatieGemeente. Zijspoortje. De Bijbelse Encyclopedie leert ons dat het woord kerk afgeleid is van het Griekse woord [kuriakè], dat des Heren betekent.
Gemeente Wanneer je aan iemand vraagt Weet jij wat een kerk is?, zal het antwoord niet zo lang op zich laten wachten. Dat is een gebouw waar gelovige mensen samenkomen! Het kan ook voorkomen, dat men aan
Nadere informatieVerdieping met behulp van de Bijbelconcordantie van Strong
Verdieping met behulp van de Bijbelconcordantie van Strong Hein en Elize Middelhoven De Bijbel is oorspronkelijk in het Hebreeuws 1 (OT) en Grieks (NT) geschreven. Om een juiste interpretatie van een Bijbeltekst
Nadere informatieMarinus Claeszoon van Reymerswaele (circa. 1490 1567), Hiëronymus, olieverf op hout, 1541, 80 x 108 cm, Madrid: Museo del Prado.
Vulgata 1 Op de Europees-Amerikaanse cultuur hebben de vertalingen van de Bijbel in het Latijn grote invloed gehad. De eerste hiervan verschenen al in de tweede eeuw in Noord-Afrika (toen gekerstend),
Nadere informatie3 DAGEN en 3 NACHTEN
3 DAGEN en 3 NACHTEN Goede Vrijdag- Paaszondag, klopt dat met de Bijbel? Jezus Christus zei dat Hij zou worden begraven voor drie dagen en drie nachten. Valt dit te rijmen met een "Goede Vrijdag" kruisiging
Nadere informatieKortdurende Act voor tijdens een kerkdienst verzonnen door Margriet Gosker
Kortdurende Act voor tijdens een kerkdienst verzonnen door Margriet Gosker ROLVERDELING Johannes Calvijn Maarten Astrid Guillaume (Willem) Farel Astrid: : Calvijn. Calvijn We krijgen geloof ik hoog bezoek
Nadere informatieDe klassieke tijdlijn
De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom
Nadere informatieSNORRI STURLUSON. Edda. vertaald uit het oudijslands ingeleid en toegelicht door MARCEL OTTEN. athenaeum polak & van gennep amsterdam 2011
Edda SNORRI STURLUSON Edda vertaald uit het oudijslands ingeleid en toegelicht door MARCEL OTTEN A athenaeum polak & van gennep amsterdam 2011 Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van
Nadere informatieOnze analyse van Openbaring zal gebaseerd zijn op de volgende structuur:
Les 1 voor 5 januari 2019 Het boek Openbaring is een verzameling van de visioenen die Johannes had tijdens zijn gevangenschap op het eiland Patmos, dichtbij Turkije in de Egeïsche Zee. We moeten de structuur
Nadere informatie5,4. Werkstuk door een scholier 2161 woorden 20 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Het christendom
Werkstuk door een scholier 2161 woorden 20 februari 2005 5,4 114 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Het christendom Het ontstaan Het christendom is ontstaan in de Joodse geloofsgemeenschap, bij de Jordaan,
Nadere informatieRidder Hendrik van Norch en familie.
Ridder Hendrik van Norch en familie. Uit bewaard gebleven historische gegevens weten wij dat in Drenthe voorname families hebben gewoond die tot de Ridderschap behoorden. In de middeleeuwen maakten vertegenwoordigers
Nadere informatieDit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:
Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond
Nadere informatieWaarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en
1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat
Nadere informatieBijbelboekenkast OUDE TESTAMENT EZECHIËL JOB PSALMEN DANIËL SPREUKEN PREDIKER HOOGLIED Z ACHARIA HOSEA HABAKUK NAHUM MALEACHI OBADJA JOËL AMOS MICHA
Inhoud 1 De Bijbel in het kort 8 2 Van het Oude naar het Nieuwe Testament 12 3 De evangelieboeken 16 4 Matteüs 20 5 Marcus 24 6 Lucas 28 7 Johannes 32 8 Handelingen 38 9 Het evangelie de wereld in 42 10
Nadere informatieHEBREEUWS BETEKENIS GRIEKS (LXX) BETEKENIS
De Tora - Indeling De indeling van de Tora De Tora bestaat uit vijf delen of boeken. De namen van de boeken zijn in het Hebreeuws ontleend aan de eerste woorden waarmee de boeken beginnen. Later is er
Nadere informatieBijbelvertalingen welke kies jij? Introductie op de workshop BGT vanuit het NBG
Bijbelvertalingen welke kies jij? Introductie op de workshop BGT vanuit het NBG Workshop over de Bijbel in Gewone Taal en haar achtergronden en haar vertaalkeuzes Kort overzicht komende 15 minuten Waarom
Nadere informatieSOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus
SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van
Nadere informatieZondag 4 januari De ster volgen
Zondag 4 januari 2015 - De ster volgen De kersttijd zoals wij die kennen, en die we vandaag in onze gemeente afronden, is een mengsel van twee verhalen. Dat van Lucas, met de herders en keizer Augustus,
Nadere informatieVeertigdagentijd en paastijd 2017
Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Veertigdagentijd en paastijd 2017 samenstelling: Pieter Endedijk 1 maart 2017 Aswoensdag oude testament: Joël 2,12-19 antwoordpsalm:
Nadere informatieHet ontstaan van de Bijbel 21-4-2015. De laatste loot aan de stam van de Nederlandse vertalingen van de Bijbel:
Het ontstaan van de Bijbel De laatste loot aan de stam van de Nederlandse vertalingen van de Bijbel: De Bijbel in Gewone Taal 2015 De Nieuwe Herziene Statenvertaling 2010 De Nieuwe Bijbelvertaling 2004
Nadere informatieInleiding Thora. Raymond R. Hausoul
Inleiding Thora Raymond R. Hausoul Onze Bijbel en de joodse Bijbel 1 Onze westerse Bijbel is chronologisch gerangschikt. 2 Is er een andere rangschikking? 3 Drie delen in het joodse Oude Testament a) Thora
Nadere informatieKeizer Hendrik III: 28 oktober kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056
Keizer Hendrik III: 28 oktober 1017 - kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056 bijgenaamd de Vrome of de Zwarte, was keizer van het Heilige Roomse Rijk. Zijn politiek stond onder invloed van de kerkhervormingen
Nadere informatieNieuws om door te geven
Nieuws om door te geven Info 168 Haarlem, 19 mei 2016 Inhoud 1. Nieuwe Testament in gewone taal voor lage prijs 2. Vijftig nieuwe bijbelvertalingen in 2015 3. Gute Nachricht Bibel op debijbel.nl 4. Zeven:
Nadere informatieDe renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!
De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit
Nadere informatieWat moeten we aan met schijnbare tegenstrijdigheden in de Bijbel?
J.G. Fijnvandraat Sr. Wat moeten we aan met schijnbare tegenstrijdigheden in de Bijbel? - 1. Heeft de Bijbel nog gezag? Deze vraag is een beetje misleidend. De kwestie waar het om gaat is niet of de Bijbel
Nadere informatieleesplan voor het dagelijks lezen van de Bijbel
leesplan voor het dagelijks lezen van de Bijbel Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad (Psalm 119:105) Een uitgave van Met Open Bijbel Adres Postbus 520, 3800 AM Amersfoort Internet:
Nadere informatieINHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? Hoe kun je de Bijbel lezen? Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17
INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? 9 2. Hoe kun je de Bijbel lezen? 13 3. Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17 4. 21 dagen bijbellezen 21 5. Belangrijke mensen in de Bijbel 47 6. Waar
Nadere informatieTijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) 5.2 Een nieuw mens en wereldbeeld. Europa rond 1500 (1500 1600) (1500 1600)
Onderzoeksvraag: hoe veranderde de renaissance en het humanisme de uitgangspunten van wetenschappers en kunstenaars? Europa rond 1500 Kenmerkende aspecten: Het veranderende mens en wereldbeeld van de Renaissance
Nadere informatieDe vreeze des HEEREN is het beginsel der Wijsheid. Inhoudsopgave.
Inhoudsopgave Pagina Woord vooraf 1 Opzet van de studie 1 Deel I. Oudtestamentische tekst 2-25 Hoofdstuk. 1. De tekst. 2-7 Codex Leningradensis 2 Traditie 2-3 De taal 3 Het schrift 3-5 Het schrijfmateriaal
Nadere informatieLiedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Gemeenschappelijk Leesrooster. Herfsttijd 2019
Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Herfsttijd 2019 samenstelling: Pieter Endedijk 22 september 2019 Eerste zondag van de herfst oude testament: Amos 8,4-7 antwoordpsalm:
Nadere informatieN I E U W S O M D O O R T E G E V E N INFO
N I E U W S O M D O O R T E G E V E N INFO 174 2017 Inhoud 1. Geef Marcus door 2. Veertigdagentijd: lees Marcus met het leesrooster van debijbel.nl 3. Lijdensverhaal in gewoon Fries uitgedeeld bij The
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Nadere informatieWelkom! Wat fijn dat u bij ons in de kerk bent! Met dit kleine boekje willen we u graag vertellen wie we zijn, hoe we dingen doen en wat ons drijft.
Van harte welkom! Welkom! Welkom! Wat fijn dat u bij ons in de kerk bent! Met dit kleine boekje willen we u graag vertellen wie we zijn, hoe we dingen doen en wat ons drijft. U bent te gast in de Hervormde
Nadere informatieHoe de Bijbel tot ons kwam
1 IN EN OM DE BIJBEL Hoe de Bijbel tot ons kwam De Bijbel Christendom en islam lijken met elkaar gemeen te hebben, dat beide gebaseerd zijn op een boek. Er wordt dan ook wel gezegd, dat beide godsdiensten
Nadere informatieAntieke bronnen en materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld: GRIEKSE PAPYROLOGIE (1)
Antieke bronnen en materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld: GRIEKSE PAPYROLOGIE (1) Eline Scheerlinck, Papyrologisch Instituut Papyrologie: wetenschap die zich bezighoudt met het ontcijferen en
Nadere informatieGooische Bijbel. Henoch, Tomas, Judas, Maria Magdalena en vele andere apocriefen. Vertaald door Pieter Oussoren en Renate Dekker
Gooische Bijbel Henoch, Tomas, Judas, Maria Magdalena en vele andere apocriefen Vertaald door Pieter Oussoren en Renate Dekker Inhoudsopgave Voorwoord Pieter Oussoren en Renate Dekker...7 Inleiding op
Nadere informatieEn bij het kruis van Jezus stonden Zijn moeder, de zuster van Zijn moeder, en Maria, de vrouw van Klopas, en Maria Magdalena.
- 1 - Johannes, de discipel die Jezus liefhad. Johannes: zijn naam betekent: Jahwé is genadig. De vader van Johannes is Zebedeüs en zijn moeder is Salome, een zuster van Maria, de moeder van de Heere Jezus.
Nadere informatieDe wijsheid van Jesus Sirach
Jesus Sirach vs5 9/21/06 10:35 AM Pagina 3 De wijsheid van Jesus Sirach Een vergeten joods geschrift Panc Beentjes Jesus Sirach vs5 9/21/06 10:35 AM Pagina 5 Inhoud Afkortingen 7 Woord vooraf 9 Inleiding
Nadere informatieHet evangelie van Mattheüs
- 1 - Het evangelie van Mattheüs Inleiding: Het evangelie van Marcus is het oudste - het eerst geschreven - evangelie en zowel Mattheüs als ook Lucas hebben volgens Schriftkenners dit oudste evangelie
Nadere informatieVeertigdagentijd en paastijd 2019
Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Veertigdagentijd en paastijd 2019 samenstelling: Pieter Endedijk 6 maart 2019 Aswoensdag oude testament: Amos 5,6-15 antwoordpsalm:
Nadere informatieDe opkomst van het christendom
De opkomst van het christendom Goden in het Romeinse Rijk Net als de Egyptenaren, Grieken en Germanen geloofden de Romeinen in veel goden. Apollo De belangrijkste waren de staatsgoden zoals Jupiter en
Nadere informatieVan september 2015 t/m september 2017 willen we aan de slag gaan met het bijbelleesproject Bijbel in de Gewone Taal. De bijbel lezen is één, de bijbel verstaan, begrijpen en duiden is twee. De dubbele
Nadere informatie[Zie ook: 2 Timotheüs 3:15; Mattheüs 21:42; Lukas 24:32; Johannes 5:39; Handelingen 18:24]
Inleiding tot de Bijbel (Nr. 003) I) Benaming 1) De Bijbel Grieks >Latijn >Nederlands Biblia Bijbel Het woord Bijbel is van Griekse oorsprong en is via het Latijn, de taal van de Romeinen, naar onze taal
Nadere informatieVan kerkboek tot literair boek
Van kerkboek tot literair boek Neerslag van vragen, zoeken, ervaren en vinden 1 Verwondering en verbijstering over wat er in de wereld en in ons leven gebeurt, kunnen ons religieus maken, ontvankelijk
Nadere informatieHet veranderende wereldbeeld
Pas in de 20 ste eeuw zijn onderzoekers erin geslaagd de hele wereld nauwkeurig in kaart te brengen. Vroeger was er altijd een deel van de wereld dat de mensen helemaal niet of niet goed kenden. In deze
Nadere informatieThe Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library
De conservering van de Dode Zee-rollen door: The Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library De vondst van de Dode Zee-rollen wordt als een van de grootste archeologische ontdekkingen van de 20ste eeuw
Nadere informatieDeux-Aesbijbel (1562)
Deux-Aesbijbel (1562) 1 Een aantal Nederlandse protestanten, die sterk beïnvloed waren door de Franse reformator Johannes Calvijn (1509 1564), troffen in de Liesveldtbijbel (1526-1542) en in de Biestkensbijbel
Nadere informatie10. Gebarentaal [1/3]
10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Naar aanleiding van de lezingen vandaag, over het ophouden van de manna uit Jozua 5 en het teken van brood en vis uit Johannes 6, wil ik graag twee
Nadere informatieAdvent-, kerst- en epifaniëntijd
Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Advent-, kerst- en epifaniëntijd 2018-2019 samenstelling: Pieter Endedijk 2 december 2018 Eerste zondag van de Advent oude testament:
Nadere informatiedoor een engel uit de gevangenis werd bevrijd lezen we in Hand. 12:12 het volgende: Wie is Marcus
- 1 - Wie is Marcus Wie is Marcus? Hij is niet één van de apostelen maar hoe heeft hij dan het evangelie van Marcus kunnen schrijven? Volgens de overlevering heeft hij dit evangelie in Rome geschreven.
Nadere informatieHET EVANGELIE VAN THOMAS EVANGELIE THOMAS EVANGELIE VAN THOMAS. Het weten van een ongelovige BRAM MOERLAND HET VAN HET MOERLAND
ANNEMIEK SCHRIJVER HET EVANGELIE VAN THOMAS MOERLAND drieluik DEF.indd 3 BRAM MOERLAND was docent filosofie aan de School voor Journalistiek in Utrecht. Met zijn ontdekking van de katharen begon voor hem
Nadere informatieJezus en jij. Tekst: Willem de Vink. Illustraties: Arjan Wilschut, Timo Visser en Willem de Vink
Jezus en jij Tekst: Willem de Vink Illustraties: Arjan Wilschut, Timo Visser en Willem de Vink Vooraf Jezus en jij Minidagboek Vink, Willem de ISBN 978-90-8601-101-8 NUR 248, 707 Boekverzorging: Marian
Nadere informatieBIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 1. Les 1 - De oorsprong van de Bijbel. In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling
BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 1 Les 1 - De oorsprong van de Bijbel In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Deze bijbelstudies zijn vooral bedoeld voor jongeren van 11
Nadere informatieBijbelproject Delfzijl 2017
Christelijke Gereformeerde Kerk Gereformeerde Kerk vrijgemaakt Delfzijl 2 Voorwoord Voor je ligt het boekje dat hoort bij het Bijbelproject 2017. Al enkele jaren hebben we de gewoonte om als CGK en GKv
Nadere informatieHet evangelie volgens Johannes
Het evangelie volgens Johannes Gods Zoon komt naar de wereld Gods Zoon was er al in het begin 1 In het begin was Gods Zoon er al. Hij was bij God, en hij was zelf God. 2 In het begin was hij al bij God.
Nadere informatieAdvent-, Kerst- en Epifaniëntijd 2017
Liedsuggesties uit Liedboek zingen en bidden in huis en kerk bij het Advent-, Kerst- en Epifaniëntijd 2017 samenstelling: Pieter Endedijk 3 december 2017 Eerste zondag van de Advent oude testament: Jesaja
Nadere informatieInleiding programma Bijbel Basics
Jaar 1-2 Inleiding programma Bijbel Basics ALGEMEEN De Bijbel in ruim tweehonderd verhalen; dat is Bijbel Basics, de kinderdienstmethode van het Nederlands Bijbelgenootschap. Met Bijbel Basics beloven
Nadere informatieOudnederlands. < Jan W. de Vries, Roland Willemyns & Peter Burger. Negen eeuwen Nederlands. Amsterdam (1995), p. 11-29
Duistere eeuwen Prehistorisch Nederlands en Oudnederlands < Jan W. de Vries, Roland Willemyns & Peter Burger Het verhaal van het Nederlands. Negen eeuwen Nederlands. Amsterdam (1995), p. 11-29 1. Waarom
Nadere informatieCURSUS BIJBEL BASICS EVANGELISCHE GEMEENTE DE DRIEHOEK 30 JANUARI 2019 ARIAN ELAND
CURSUS BIJBEL BASICS EVANGELISCHE GEMEENTE DE DRIEHOEK 30 JANUARI 2019 ARIAN ELAND AJRELAND@GMAIL.COM BIJBEL BASICS WAT GAAN WE DOEN? WELKOM HOE BIJZONDER IS DE BIJBEL? HOE IS DE BIJBEL ONTSTAAN? IS DE
Nadere informatieKarel de Grote Koning van het Frankische Rijk
Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Eén van de bekendste koningen uit de Middeleeuwen is Karel de Grote. Hij leeft zo'n 1300 jaar geleden, waar hij koning is van het Frankische rijk. Dat rijk
Nadere informatieGriekenland 336 v. Chr (bij de dood van Philippos van Macedonië ) Alexander de Grote opvolger Philippos van Macedonië.
Kenmerkende aspecten: De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat De klassieke vormentaal van de Grieks Romeinse cultuur De ontwikkeling
Nadere informatie[Uitzending nr.1: Inleiding Bijbel Algemeen bij Genesis]
[Uitzending nr.1: Inleiding Bijbel Algemeen bij Genesis] De Bijbel lezen? Waarom zou een mens dat doen? U moest er gewoon eens een keer bij zijn als er ergens in de wereld een groep mensen voor het eerst
Nadere informatieDe Bijbel is een geestelijk boek.
De essentie van deze studie is neergelegd in de blauw gekleurde tekst. De zwart gekleurde tekst dient ter verduidelijking en voor nadere studie en kan bij eerste lezing worden overgeslagen. De Bijbel is
Nadere informatieDeze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn.
Wie is Jezus? Leeftijd: 9-12 Thema: Jezus Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat
Nadere informatie5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting door Sophie 1766 woorden 27 februari 2013 6,2 24 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Romeinse Koninkrijk 753-509 (500) voor Chr.
Nadere informatieHet belang van het profetisch woord. De Bijbel open 14-10-15
De Bijbel open 14-10-15 Mijn hoop is op U Heer, G mijn kracht is in U Heer, mijn hart is van U Heer, van U. Ik prijs U met heel mijn hart, ik prijs U met al mijn kracht. Met heel mijn hart, met al mijn
Nadere informatieWeek les 2. Keizer en Kerst
Week les 2. Keizer en Kerst Je ouders kennen het begin van het kerstevangelie misschien nog wel uit het hoofd: En het geschiedde.... Dit lijkt heel veel op het woord geschiedenis eschiedenis. Er is ook
Nadere informatieSpreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom
Spreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom Spreekbeurt door M. 2040 woorden 21 juni 2013 1,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Zin leren De bijbel is geschreven met verschillende
Nadere informatieDe Sabbat in de Thora
De Sabbat in de Thora een drievoudig tegengif uit het Oude Israël door Prof. Ds. Rudy van Moere Moe, druk, of gestrest? Ontdek de rust van de Bijbelse sabbat WIJ ZIJN DE KERK VAN DE ZEVENDE-DAGS DAGS ADVENTISTEN,
Nadere informatieLiesveldtbijbel ( )
Liesveldtbijbel (1526-1542) 1 In de Nederlanden gaf de Antwerpse drukker Jacob van Liesveldt (1490-1545) al in 1526 een Bijbel uit die berustte op de tot dan toe door de Duitse reformator Maarten Luther
Nadere informatiezus van Maria, de moeder des Heren. Dat blijkt uit Johannes 19:25 waar staat: Johannes, de discipel die Jezus liefhad.
- 1 - Johannes, de discipel die Jezus liefhad. We gaan het hebben over Johannes. Zijn naam betekent: Jahwé is genadig. De vader van Johannes is Zebedeüs en zijn moeder is Salome, die een zuster was van
Nadere informatieDBO 10 Zondag 8 maart 2015. Klaagliederen. Inleiding
DBO 10 Zondag 8 maart 2015 Klaagliederen Inleiding Stel dat je geen vast patroon hebt bij het Bijbellezen. Je gebruikt bijvoorbeeld niet het leesrooster in het blad Visie. Toch wil je een gedeelte uit
Nadere informatieGeloven is niet zomaar instemmen met een geheel aan abstracte waarheden. Geloven is een weg gaan, die voert tot gemeenschap met de levende God.
GELOVEN Encycliek Lumen Fideï zegt: Geloven is niet zomaar instemmen met een geheel aan abstracte waarheden. Geloven is een weg gaan, die voert tot gemeenschap met de levende God. PROBLEEM VAN PAROCHIES
Nadere informatie2. God ziet er niet uit
2. God ziet er niet uit DOELSTELLINGEN De kinderen leren dat de naam van God in het jodendom niet wordt uitgesproken, omdat God niet in een naam te vangen is. De kinderen leren dat God echter wel vele
Nadere informatie