Waar gaan we het over hebben?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Waar gaan we het over hebben?"

Transcriptie

1 Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Niet alleen de buitenkant van je lichaam veranderd in de puberteit. Binnen in je lichaam vinden er ook veranderingen plaats, die je niet kan zien. Mannen merken dit als ze voor het eerst een zaadlozing krijgen. Meisjes merken dit als ze voor het eerst ongesteld worden. Voor veel meisjes is dit een belangrijk moment en sommige meisjes vinden het ook wel spannend. Vooral omdat je hier zelf geen invloed op kan uitoefenen, het komt dus altijd onverwacht. Er zijn meisjes die hier geen problemen mee hebben, maar er zijn ook meisjes die het vervelend, eng of misschien zelf vies vinden. Dit is voor iedereen verschillend. Hier gaan we het vandaag over hebben. We gaan middels stellingen bespreken wat normaal is tijdens de menstruatie en wanneer het toch aan te raden is om naar een huisarts te gaan. We gaan bespreken wat je kunt voelen in je lichaam tijdens de menstruatie. En we gaan het hebben over vaginale afscheiding. Tot slot sluiten we de bijeenkomst af met een vragenronde. Is er iets wat je niet begrijpt of heb je nog iets te zeggen of te vragen? Agenda Hoe gaat het, zijn er nog vragen over de vorige keer? We gaan over menstruatie en vaginale afscheiding praten. We bespreken welke lichamelijke reacties je kunt krijgen tijdens je menstruatie. We sluiten de bijeenkomst af met een vragenronde.

2 Vaginale afscheiding Een aantal maanden voor je ongesteld wordt, kun je merken dat er af en toe wat kleurloos of wittig vocht in je onderbroek zit. Dit heet: vaginale afscheiding (ook wel witte vloed genoemd). Dit is normaal. Het is één van de lichamelijke veranderingen waaraan je kunt zien dat je volwassen begint te worden. Dit vocht komt uit klieren in de vagina. Het houdt de vagina schoon, gezond en glad. Hiermee worden dode cellen uit je vagina verwijderd. De ene dag kun je meer afscheiding hebben dan de andere. Het kan er ook verschillend uitzien, soms is het doorzichtig, soms is het wit. In je onderbroek kan het ook wel eens een gelige kleur hebben als het opgedroogd is. Dat is allemaal normaal. Vaginale afscheiding ruikt altijd een beetje. Het is belangrijk dat je je vagina dagelijks wast. Dit doe je gewoon met water, niet met zeep. Het kan voorkomen dat de afscheiding geel of groen wordt, een scherpe geur heeft of dat je vagina jeukt. Het kan dan zijn dat je een vaginale infectie hebt (dit is geen SOA). Als dit zo is (of als je twijfelt) ga dan naar de huisarts. De meeste infecties zijn niet ernstig en kunnen goed behandeld worden. Wacht dus niet te lang met het maken van een afspraak met je huisarts.

3 Stellingen over menstruatie Stellingen: Wat is waar of niet waar? Alle vrouwen zijn precies 4 dagen ongesteld. Het is normaal dat je de ene dag meer bloed verliest dan de andere. Alle meisjes worden op hun 11e jaar ongesteld. Je wordt altijd op dezelfde dag van maand ongesteld. Het menstruatiebloed heeft altijd dezelfde kleur. Een vrouw verliest veel bloed tijdens de menstruatie. Het is mogelijk dat er klontjes in het menstruatiebloed zitten. Je kunt het beste maandverband gebruiken. Elke vrouw is elke maand ongesteld. Menstruatiebloed heeft geen geur. Het is vies om ongesteld te zijn.

4 Wat is belangrijk om te weten over de menstruatie? Een menstruatiecyclus begint met ongesteld zijn. Met cyclus wordt de periode van de eerste dag van de menstruatie tot de eerste dag van de De volgende eerste dag menstruatie van je cyclus bedoeld. is de eerste dag van je ongesteldheid. Een cyclus kan je in vier fasen verdelen. In fase 1 ben je ongesteld. In fase 2 rijpt de eicel in de eierstok. De eerste In dag fase van 3 vindt je cyclus de eisprong de eerste plaats. dag In van fase je 4 ongesteldheid. vindt de afstoting Een van cyclus het weefsel kun je plaats in vier als fases het verdelen. eitje niet In bevrucht fase 1 ben is. Je je wordt ongesteld. ongesteld In fase en 2 een rijpt nieuwe de cyclus eicel begint. de eierstok. In fase 3 vindt de eisprong plaats. In fase 4 vindt de afstoting van het weefsel plaats als het eitje niet bevrucht is. Je wordt Een ongesteld cyclus duurt en een ongeveer nieuwe cyclus 28 dagen. begint. Dit kan per vrouw verschillend zijn. Bij de meeste vrouwen duurt een cyclus tussen de 21 en 35 dagen. Een cyclus duurt ongeveer 28 dagen. Dit kan per vrouw verschillend zijn. Bij Sommige de meeste vrouwen vrouwen zijn duurt heel een regelmatig cyclus tussen ongesteld. de 21 Dan en 35 duurt dagen. een cyclus elke maand evenveel dagen. Sommige vrouwen zijn heel onregelmatig ongesteld, dan is Sommige de cyclus vrouwen elke maand zijn verschillend. heel regelmatig Om ongesteld. je eigen ritme Dan te duurt weten een te cyclus komen elke kan je dat maand bijhouden evenveel op een dagen. kalender. Sommige Je weet vrouwen dan ook zijn wanneer heel onregelmatig je laatste ongesteldheid ongesteld, was. dan is de cyclus elke maand verschillend. Om je eigen ritme te weten te komen kun je dat bijhouden op een kalender. Je weet dan ook wanneer je Bij laatste een jong ongesteldheid meisje kan was. het 2 jaar duren voor ze regelmatig ongesteld is. Het Bij lijkt een vaak jong of meisje veel kan bloed het 2 verliest. jaar duren In werkelijkheid voordat ze regelmatig is dat niet ongesteld zo. Per is. menstruatie verliest een vrouw gemiddeld 60 milliliter bloed (15 cc). Die hoeveelheid Het lijkt vaak komt of je overeen veel bloed met verliest. twaalf tot In vijftien werkelijkheid theelepeltjes. is dat niet zo. Per menstruatie verliest een vrouw gemiddeld 60 milliliter bloed (15 cc). Die Het hoeveelheid is normaal komt dat je overeen de ene met keer twaalf meer bloed tot vijftien verliest theelepeltjes. dan de andere keer. Het bloed kan roze, helderrood, donkerrood of zelf bruin zijn. Dit kan ook de ene cyclus Het is anders normaal zijn dat dan je de andere ene keer cyclus. meer bloed verliest dan de andere keer. Het bloed kan roze, helderrood, donkerrood of zelfs bruin zijn. Dit kan ook De de meeste ene cyclus vrouwen anders verliezen zijn dan de de tweede andere en cyclus. de derde dag het meeste bloed. De dagen wordt het steeds minder. De meeste vrouwen verliezen de tweede en de derde dag het meeste bloed.. De dagen daarna wordt het steeds minder.

5 Lichamelijke reacties Veel vrouwen merken tijdens hun menstruatie veranderingen in hun lichaam of in hun emoties. Dit kan bij elke vrouw anders zijn, maar de meeste vrouwen merken wel een verandering bij zichzelf in deze periode. De veranderingen kunnen zijn Wat herken je bij jezelf? Extra energie hebben of je extra goed voelen. Heel weinig energie hebben of je erg moe voelen. Je gespannen voelen of je meer zorgen maken. Je stemming kan veranderen, bijvoorbeeld je voelt somberder of bent sneller geïrriteerd. Meer trek in eten hebben, vooral in zoetigheid, of juist minder. Tijdens deze periode kun je meer puistjes krijgen. Sterkere seksuele gevoelens hebben. Hoofdpijn hebben. Je borsten kunnen iets gezwollen of gevoeliger zijn. Je kunt tijdelijk meer wegen (1,5 2,5 kilo). Je kunt krampen in je onderbuik hebben. Je onderbuik kan wat gezwollen zijn. Je kunt rugpijn krijgen.

6 Invulblad Datum: Waar hebben we het over gehad? Wat is belangrijk voor mij? Heb ik nog vragen over deze bijeenkomst?

7 Informatieblad voor ouders Onderwerp: Niet alleen de buitenkant van je lichaam veranderd in de puberteit. Binnen in je lichaam vinden er ook veranderingen plaats, die je niet kunt zien. Mannen merken dit als ze voor het eerst een zaadlozing krijgen. Meisjes merken dit als ze voor het eerst ongesteld worden. Voor veel meisjes is dit een belangrijk moment en sommige vinden het ook wel spannend. Vooral omdat je hier zelf geen invloed op kan uitoefenen, het komt dus altijd onverwacht. Er zijn meisjes die hier geen problemen mee hebben, maar er zijn ook meisjes die het vervelend, eng of misschien zelfs vies vinden. Het is voor iedereen verschillend. Vandaag hebben we hierover gesproken. We hebben stellingen besproken: wat is normaal tijdens de menstruatie en wanneer is het aan te raden om naar een huisarts te gaan? We hebben besproken wat je kunt voelen in je lichaam tijdens de menstruatie. En we hebben het over vaginale afscheiding gehad. De bijeenkomst is afgesloten met een vragenronde. Is er iets wat je niet begrijpt of heb je nog iets te zeggen of te vragen? Tips voor ouders: Gebruik duidelijke taal en check regelmatig of het goed begrepen is door uw dochter. Als uw kind erg bang is om ongesteld te worden, erken wel dat het iets spannends is, maar ga hier niet te veel in mee. Benadruk dat alle vrouwen dit meemaken. Probeer te achterhalen waar ze zo bang voor is. Help mee om oplossingen te bedenken waardoor haar angst kan verminderen (bijvoorbeeld altijd zorgen dat ze maandverband bij zich heeft of inlegkruisjes gebruikt).

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De komende weken gaan we het hebben over de verschillende veranderingen die jongens en meisjes in de puberteit doormaken. Het is een periode die ongeveer drie jaar

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: is erg belangrijk. We weten dat als je in de puberteit komt er allerlei dingen aan je lijf veranderen. We hebben in een eerdere bijeenkomst al een aantal van die

Nadere informatie

Voorbehoedsmiddelen. Wat voel je? Tampons of maandverband?

Voorbehoedsmiddelen. Wat voel je? Tampons of maandverband? Wat is het? Om te kunnen begrijpen wat ongesteld zijn precies is moet je eerst weten welke lichaamsdelen hierbij een rol spelen. Meisjes hebben 2 eierstokken, 2 eileiders, een baarmoeder en een vagina

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Kinderen groeien op tot volwassenen in verschillende fasen. Iedereen groeit. Maar ons lichaam maakt heel ons leven kleine of grote veranderingen mee.

Kinderen groeien op tot volwassenen in verschillende fasen. Iedereen groeit. Maar ons lichaam maakt heel ons leven kleine of grote veranderingen mee. Groei en ontwikkeling Kinderen groeien op tot volwassenen in verschillende fasen. Iedereen groeit tot maximaal tot hij of zij 18 jaar is. Maar ons lichaam maakt heel ons leven kleine of grote veranderingen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: In de eerste bijeenkomsten hebben we besproken dat er veel verandert in de puberteit. Je lichaam verandert en de omgang met je ouders en vrienden. Maar er gebeurt

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: is erg belangrijk. We weten dat als je in de puberteit komt er allerlei dingen aan je lijf gaan veranderen. We hebben in een eerdere bijeenkomst al een aantal van

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Vandaag gaat het voor de tweede keer over de puberteit. Dit is een periode die ongeveer drie jaar duurt bij zowel jongens als meisjes. Het is een periode waarin

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat

Nadere informatie

Vaginale hygiëne. Wat zijn vaginale klachten?

Vaginale hygiëne. Wat zijn vaginale klachten? Vaginale hygiëne Vaginale hygiëne De vagina is een kwetsbaar lichaamsdeel. Ze is gevoelig voor vocht, warmte en knellende kleding. Deze folder geeft je beknopte informatie over goede hygiënische verzorging

Nadere informatie

BIJLAGEN. Het lichaam en vruchtbaarheid

BIJLAGEN. Het lichaam en vruchtbaarheid BIJLAGEN Het lichaam en vruchtbaarheid 28 - WERKBLAD - LANG LEVE DE LIEFDE - Entreeopleidingen in het mbo Het lichaam en vruchtbaarheid BIJLAGE 1 Opdracht 1: Quizvragen VRAGEN OVER ZWANGER WORDEN Vul hier

Nadere informatie

Samenvatting Biologie hf 5 par 1t/m 5

Samenvatting Biologie hf 5 par 1t/m 5 Samenvatting Biologie hf 5 par 1t/m 5 Samenvatting door Carlijn 1162 woorden 15 januari 2018 10 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 5.1 Je veranderd. Geslachtskenmerken zijn kenmerken

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Vandaag gaan we het hebben over homoseksualiteit en biseksualiteit. Homoseksualiteit heeft te maken met mensen die zich seksueel aangetrokken voelen tot iemand

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4: Voortplanting

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4: Voortplanting Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4: Voortplanting Samenvatting door een scholier 445 woorden 14 maart 2015 7,2 13 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Doelstelling 1: Wat zijn geslachtskenmerken?

Nadere informatie

Menstruatiepijn, Dysmenorrhoe

Menstruatiepijn, Dysmenorrhoe Menstruatiepijn, Dysmenorrhoe Wat is het? Sommige vrouwen hebben pijn vlak voor en tijdens de menstruatie. Meestal gaat het om steken en krampen in de onderbuik. Vaak trekt de pijn ook naar de rug of de

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: In de eerste twee bijeenkomsten over seksualiteit hebben we al besproken dat er veel verandert in de puberteit. Je lichaam verandert en de omgang met je ouders

Nadere informatie

Ongesteld. www.rutgersnissogroep.nl. vijfde druk, januari 2009 Rutgers Nisso Groep Alle rechten voorbehouden

Ongesteld. www.rutgersnissogroep.nl. vijfde druk, januari 2009 Rutgers Nisso Groep Alle rechten voorbehouden Sense Heb je nog vragen over seksualiteit, anticonceptie, soa of onbedoelde zwangerschap? Je kunt hiervoor altijd naar je huisarts gaan. Maar je kunt hiervoor ook terecht op de Sense-spreekuren van je

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Sommige meisjes zijn heel snel verliefd, andere meisjes zullen niet snel of misschien zelfs helemaal niet verliefd worden. Dit is bij ieder meisje anders. Wat gebeurt

Nadere informatie

Vaginale afscheiding. Gynaecologie

Vaginale afscheiding. Gynaecologie Vaginale afscheiding Gynaecologie Inleiding U bent door uw huisarts verwezen vanwege vaginale afscheiding (fluor vaginalis). Vaak heeft uw huisarts al een behandeling ingezet, een inwendig onderzoek gedaan

Nadere informatie

Vruchtbaarheidsstoornissen. Als zwanger worden niet vanzelf gaat

Vruchtbaarheidsstoornissen. Als zwanger worden niet vanzelf gaat Vruchtbaarheidsstoornissen Als zwanger worden niet vanzelf gaat 2 U heeft besloten een oriënterend vruchtbaarheids (fertiliteits) onderzoek te laten verrichten. In deze folder vindt u informatie over het

Nadere informatie

Benodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen

Benodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen Kriebels in je buik Puberteit 1 Puberteit Groep 8 130 min Begrippen Puberteit, lichamelijke ontwikkeling, menstruatie, ongesteld, borsten, vrouwelijk geslachtsdeel, groeispurt, vagina, maandverband, tampon,

Nadere informatie

zweet stinkt schaam haar ongesteld brede heupen borst groei schaamlippen groeien groeispurt

zweet stinkt schaam haar ongesteld brede heupen borst groei schaamlippen groeien groeispurt Samenvatting door L. 623 woorden 5 maart 2016 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou pubertijd Dit is wanneer je hypofyse gaat werken de hypofyse is een hormoonklier hypofyse is de belangrijkste

Nadere informatie

Vaginale afscheiding. Polikliniek Gynaecologie (TZA)

Vaginale afscheiding. Polikliniek Gynaecologie (TZA) Vaginale afscheiding Polikliniek Gynaecologie (TZA) Inleiding U bent door uw huisarts verwezen vanwege vaginale afscheiding. Vaak heeft uw huisarts al een behandeling ingezet, een inwendig onderzoek gedaan

Nadere informatie

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 2 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Ont wikkeld voor praktijkonderwijs Basis - Kader INLEIDING Seksualiteit Jongeren zijn veel bezig met relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

Andere klachten die samenhangen met de menstruatiecyclus zijn:

Andere klachten die samenhangen met de menstruatiecyclus zijn: Menstruatieklachten Er zijn van die dagen dat je niets kunt hebben, dat je snel geïrriteerd bent en moe. Soms heb je ook last van pijnlijke borsten, een opgeblazen gevoel of gewichtstoename. En de meeste

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Sneltraject. abnormaal vaginaal bloedverlies

PATIËNTEN INFORMATIE. Sneltraject. abnormaal vaginaal bloedverlies PATIËNTEN INFORMATIE Sneltraject abnormaal vaginaal bloedverlies Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over het sneltraject abnormaal vaginaal bloedverlies. Bij

Nadere informatie

Menstruatiepijn VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Menstruatiepijn VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL Menstruatiepijn WAT IS MENSTRUATIEPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Nadere informatie

Zo tussen je 16e en 25e jaar verandert er veel in je leven. Je gaat misschien studeren, werken, uit huis, je ontmoet nieuwe mensen en krijgt nieuwe

Zo tussen je 16e en 25e jaar verandert er veel in je leven. Je gaat misschien studeren, werken, uit huis, je ontmoet nieuwe mensen en krijgt nieuwe jijzelf 9 Zo tussen je 16e en 25e jaar verandert er veel in je leven. Je gaat misschien studeren, werken, uit huis, je ontmoet nieuwe mensen en krijgt nieuwe vrienden. Je hele toekomst ligt nog open en

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Veel jongens en mannen masturberen. Er zijn minder meisjes en vrouwen die masturberen. Sommigen jongens doen het elke dag, anderen misschien maar eens per week

Nadere informatie

kleuter 4 6 jaar Veters strikken. Zijn vaak al zindelijk. (Maar er kunnen ook andere dingen genoemd worden)

kleuter 4 6 jaar Veters strikken. Zijn vaak al zindelijk. (Maar er kunnen ook andere dingen genoemd worden) NAKIJKBLAD Opdracht 1 Iedere levensfase heeft bepaalde kenmerken. Zet bij elke levensfase van wanneer tot wanneer hij ongeveer duurt. Zet er ook bij wat er in die levensfase gebeurt (kies steeds 2 dingen.)

Nadere informatie

De bovenbouw. Wat gebeurt er bij tienplussers? De lichamelijke veranderingen. De groeispurt. Schaam- en okselhaar

De bovenbouw. Wat gebeurt er bij tienplussers? De lichamelijke veranderingen. De groeispurt. Schaam- en okselhaar De bovenbouw Uw kind zit nu in de bovenbouw van het basisonderwijs. Over een paar jaar gaat hij/zij naar het voortgezet onderwijs. Dat is een heel andere soort school en sommige kinderen moeten daar in

Nadere informatie

Alles over de puberteit. puberteit

Alles over de puberteit. puberteit Alles over de puberteit seks puber Hormonen puberteit Sperma Experimenteren Zaadlozing verliefd seks puber Hormonen puberteit sperma Experimenteren Zaadlozing verliefd Wat gebeurt er met je tussen je 10

Nadere informatie

Puberteit - HV 2. Saskia Tuenter. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Puberteit - HV 2. Saskia Tuenter. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Puberteit - HV 2 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Saskia Tuenter 06 March 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/72986 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Enkele afspraken: We luisteren met respect naar elkaars verhaal. We lachen niet voortdurend met nieuwe woorden.

Enkele afspraken: We luisteren met respect naar elkaars verhaal. We lachen niet voortdurend met nieuwe woorden. Enkele afspraken: We luisteren met respect naar elkaars verhaal. We lachen niet voortdurend met nieuwe woorden. We reageren volwassen op wat er verteld wordt. Heb je het moeilijk met dit onderwerp? Dan

Nadere informatie

Praten met je kind over seksualiteit

Praten met je kind over seksualiteit Informatie voor ouders van kinderen van 10 tot 14 jaar Praten met je kind over seksualiteit Lastig en spannend! Seks? Is mijn kind daar al aan toe? Wanneer begin je erover? Wacht je vragen af? Hoe breng

Nadere informatie

Röntgenonderzoek van de baarmoeder en de eileiders. Hystero salpingografie

Röntgenonderzoek van de baarmoeder en de eileiders. Hystero salpingografie Röntgenonderzoek van de baarmoeder en de eileiders Hystero salpingografie Inleiding In deze folder vindt u informatie over het röntgenonderzoek van de baarmoeder en de eileiders. Dit onderzoek wordt hystero

Nadere informatie

Wie is er bang voor de overgang?

Wie is er bang voor de overgang? Wie is er bang voor de overgang? Overgangsklachten De overgang is een levensfase die voor de meeste vrouwen niet ongemerkt voorbij gaat. Er treden lichamelijke en geestelijke veranderingen op. De effecten

Nadere informatie

pag voor het eerst ongesteld Over veranderende gevoelens In deze folder: pag 8 Wat gebeurt er met je lichaam? pag 4

pag voor het eerst ongesteld Over veranderende gevoelens In deze folder: pag 8 Wat gebeurt er met je lichaam? pag 4 De puberteit komt eraan! Als je 10 bent, begint je puberteit. Maar wat is dat nou eigenlijk? Je verandert van een meisje in een vrouw. Je gaat je ook anders voelen en gedragen. Dat gebeurt niet van de

Nadere informatie

Ik wil anticonceptie gaan gebruiken. Poli Gynaecologie

Ik wil anticonceptie gaan gebruiken. Poli Gynaecologie 00 Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Poli Gynaecologie Wat is anticonceptie? Een anticonceptiemiddel (of voorbehoedmiddel) voorkomt dat een zwangerschap ontstaat. Bijvoorbeeld door te voorkomen dat er

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Relatie en romantiek Als je met iemand een relatie krijgt, wil je graag veel bij elkaar zijn en lichamelijk contact met elkaar hebben. Maar dan ben je er nog niet.

Nadere informatie

Liefde? Naam: Datum: Seksuele opvoeding. Van wie kan je allemaal houden? Wat doe jij voor iemand die je graag ziet?

Liefde? Naam: Datum: Seksuele opvoeding. Van wie kan je allemaal houden? Wat doe jij voor iemand die je graag ziet? Liefde? Van wie kan je allemaal houden? Wat doe jij voor iemand die je graag ziet? Vind jij verliefd zijn hetzelfde als liefde? Is vriendschap ook liefde? Ben jij al verliefd geweest? Kan je verliefd zijn

Nadere informatie

Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Kinderboeken: Filmpje: Les 2: Ik verander in de puberteit (meisje) Lesoverzicht

Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Kinderboeken: Filmpje: Les 2: Ik verander in de puberteit (meisje) Lesoverzicht Les 2: Ik verander in de puberteit (meisje) Lesoverzicht Werkvormen: Lesdoelen: Kinderen weten welke lichamelijke en emotionele veranderingen zich bij meisjes voordoen in de puberteit. Kinderen weten dat

Nadere informatie

Normale cyclus. Poli Gynaecologie

Normale cyclus. Poli Gynaecologie 00 Normale cyclus Poli Gynaecologie De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Andere folders en brochures op het gebied

Nadere informatie

Gynaecologie. Leefregels na een gynaecologische operatie

Gynaecologie. Leefregels na een gynaecologische operatie Gynaecologie Leefregels na een gynaecologische operatie 1 Weer thuis U bent weer thuis na de verwijdering van uw baarmoeder of een verzakkingoperatie. Deze brochure is bedoeld als aanvulling op de mondelinge

Nadere informatie

Over het MEISJESLICHAAM op www.sense.info

Over het MEISJESLICHAAM op www.sense.info Over het MEISJESLICHAAM op www.sense.info Op Sense.info vind je allemaal informatie over seks, relaties en hulp bij problemen. Ga naar www.sense.info. In het menu zie je alle onderwerpen. -Klik op MEISJESLICHAAM

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Anticonceptie

PATIËNTEN INFORMATIE. Anticonceptie PATIËNTEN INFORMATIE Anticonceptie In het kort Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap als u seks heeft en niet zwanger wilt worden. Anticonceptiemiddelen verschillen

Nadere informatie

werkboek Bij deze lessen kan je ook Het Grote Voortplantingsspel gebruiken. ISBN

werkboek Bij deze lessen kan je ook Het Grote Voortplantingsspel gebruiken. ISBN go G ed el ge ez ke en ur en d do or werkboek Bij deze lessen kan je ook Het Grote Voortplantingsspel gebruiken. ISBN 978-90-301-2711-6 9 789030 127116 Puberteit 1 Duid met een boogje de periode aan en

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Wat gebeurt er met je als je een leuk meisje of jongen tegenkomt. Je vindt de ander leuk en misschien word je wel verliefd. Dan wil je heel vaak bij hem of bij

Nadere informatie

(Seksuele) voorlichting aan meisjes met het Syndroom van Turner

(Seksuele) voorlichting aan meisjes met het Syndroom van Turner Uw dochter heeft het Syndroom van Turner. Hoe licht u uw dochter voor? In deze folder leest u meer over hoe en wanneer u uw dochter kunt voorlichten over haar aandoening. (Seksuele) voorlichting aan meisjes

Nadere informatie

Menstruatie bij stollingsproblemen. Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle

Menstruatie bij stollingsproblemen. Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle Menstruatie bij stollingsproblemen Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle 2007-2011: stollingsarts UMCG 3 oktober 2012 Menstruatie Ongesteldheid ut het is weer zover de rode vlag hangt uit

Nadere informatie

B Volwassen worden. B1 Meisjes worden vrouw 3 B2 Ongesteld zijn 8 B3 Jongens worden man 14 B4 Zaadlozing 19 B5 Lichaamsverzorging 23

B Volwassen worden. B1 Meisjes worden vrouw 3 B2 Ongesteld zijn 8 B3 Jongens worden man 14 B4 Zaadlozing 19 B5 Lichaamsverzorging 23 B Volwassen worden B1 Meisjes worden vrouw 3 B2 Ongesteld zijn 8 B3 Jongens worden man 14 B4 Zaadlozing 19 B5 Lichaamsverzorging 23 B1 Meisjes worden vrouw Herkent van afbeeldingen de verschillende stadia

Nadere informatie

Mammapolikliniek. Mastopathie

Mammapolikliniek. Mastopathie Mammapolikliniek Mastopathie 1 2 U heeft van uw behandelaar gehoord dat u mastopathie heeft. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe mastopathie ontstaat, welke behandelingen er zijn en hoe je uw borsten

Nadere informatie

Net bevallen, welke anticonceptie kies je nu?

Net bevallen, welke anticonceptie kies je nu? Net bevallen, welke anticonceptie kies je nu? Al snel na je bevalling kun je weer zwanger worden als je seks hebt. Seks is iets om van te genieten. Binnen enkele weken na de bevalling beginnen de meeste

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Wat gebeurt er met je als je een leuk meisje of jongen tegenkomt? Je vindt de ander leuk en misschien word je wel verliefd. Eerst wil je heel vaak bij hem of haar

Nadere informatie

Anticonceptiemiddelen met oestrogeen en progestageen

Anticonceptiemiddelen met oestrogeen en progestageen Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Samenvatting Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap. Anticonceptiemiddelen verschillen in werking, gebruik, betrouwbaarheid en bijwerkingen.

Nadere informatie

Na een gynaecologische operatie

Na een gynaecologische operatie Na een gynaecologische operatie Onlangs heeft u in het Radboudumc een gynaecologische operatie ondergaan. U bent inmiddels voldoende hersteld en u kunt weer naar huis. In deze folder vindt u informatie

Nadere informatie

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE.

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE. Werkblad 6.1 Opdracht 3, module 5, les 6 1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE. 1. Mevrouw Celik maakt een afspraak met de decaan. 2. De afspraak

Nadere informatie

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Chirurgie. Mastopathie

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Chirurgie. Mastopathie Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Chirurgie Mastopathie 1 Mastopathie De chirurg of verpleegkundig specialist mammacare heeft geconstateerd dat u mastopathie hebt.

Nadere informatie

Inhoud. De puberteit: nu gaat het beginnen 4. Iets heel bijzonders: het vrouwelijk lichaam 14. Elke maand weer: ongesteld 24

Inhoud. De puberteit: nu gaat het beginnen 4. Iets heel bijzonders: het vrouwelijk lichaam 14. Elke maand weer: ongesteld 24 Inhoud 4 Lichamelijke veranderingen en uiterlijk 6 Dagboek, vriendinnen en stemmingen 10 Zelfvertrouwen, geheimen en pesten 12 Iets heel bijzonders: het vrouwelijk lichaam 14 De vrouwelijke geslachtsorganen

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 3: Voortplanting en ontwikkeling

Samenvatting Biologie Thema 3: Voortplanting en ontwikkeling Samenvatting Biologie Thema 3: Voortplanting en ontwikkeling Samenvatting door een scholier 1708 woorden 10 mei 2012 4,9 14 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 1. Voorplanting en bevruchting

Nadere informatie

Spoed, ook s nachts bellen... 5 Geen spoed, wel overdag bellen... 5. Vochtverlies uit de vagina:... 3. Buikpijn:... 3

Spoed, ook s nachts bellen... 5 Geen spoed, wel overdag bellen... 5. Vochtverlies uit de vagina:... 3. Buikpijn:... 3 Contents Spoed in je zwangerschap... 2 Volg je intuïtie, die stuurt je meestal de goede kant op.... 2 Lees meer over wat spoed is... 2 Bloedverlies uit de vagina:... 2 Bloedverlies in de eerste 3 maanden...

Nadere informatie

man, vrouw en kind info voor patiënten Ambulante hysteroscopie

man, vrouw en kind info voor patiënten Ambulante hysteroscopie man, vrouw en kind info voor patiënten Ambulante hysteroscopie Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een ambulante hysteroscopie?... 04 03 Waarom een ambulante hysteroscopie?... 05 04 Het onderzoek... 06

Nadere informatie

keer beoordeeld 4 maart 2018

keer beoordeeld 4 maart 2018 0 Samenvatting door Syb 870 woorden keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Biologie Biologie H8 Samenvatting PARAGRAAF 8.1 Een jongen maakt zaadcellen door hormonen uit de hypofyse. Via het bloed komen die hormonn

Nadere informatie

Langdurig gebroken vliezen

Langdurig gebroken vliezen Langdurig gebroken vliezen U bent naar Meander Medisch Centrum doorgestuurd omdat u langer dan 37 weken zwanger bent, uw vliezen zijn langer dan 24 uur gebroken en de bevalling is nog niet begonnen. Het

Nadere informatie

Het lichaam en vruchtbaarheid

Het lichaam en vruchtbaarheid 20 - HET LICHAAM EN VRUCHTBAARHEID - LANG LEVE DE LIEFDE - Entreeopleidingen in het mbo Het lichaam en vruchtbaarheid Programma Doelen Benodigdheden Introductie Opdracht 1 Geslachtsorganen en vruchtbaarheid

Nadere informatie

Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap

Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap Wat is een miskraam? Een miskraam is het verlies van een vroege zwangerschap in de eerste vier maanden. Vaginaal bloedverlies is vaak

Nadere informatie

Patientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit)

Patientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit) Patientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit) Zwanger worden en zijn Elke zwangerschap begint met het binnendringen van een zaadcel in een eicel: de bevruchting. Bij de bevruchting spelen

Nadere informatie

Drie jaar niet meer aan mijn anticonceptie denken.

Drie jaar niet meer aan mijn anticonceptie denken. I N F O R M A T I E Drie jaar niet meer aan mijn anticonceptie denken. 3 jaar onbezorgde anticonceptie Inhoud Introductie Introductie............................................ 3 Eigenschappen........................................

Nadere informatie

Voortplanting bij dieren

Voortplanting bij dieren Voortplanting bij dieren Opdracht 1 Geef aan of de beweringen juist of onjuist zijn: 1. De primaire geslachtskenmerken heb je vanaf je puberteit 2. Geslachtshormonen zorgen voor veranderingen in de puberteit

Nadere informatie

van een muskiet weer? Leg je antwoord uit.

van een muskiet weer? Leg je antwoord uit. 30 3 VMBO KGT A BEANTWOORD DE VOLGENDE VRAGEN. Afbeelding 1 Bij een muskiet is het aantal chromosomen in een lichaamscel 6. In afbeelding 1 geven beide tekeningen schematisch een delende cel van een muskiet

Nadere informatie

Sommige pubers kunnen echt ongelooflijk hard stinken. Dat is allesbehalve lekker. Heb jij er ook last van?

Sommige pubers kunnen echt ongelooflijk hard stinken. Dat is allesbehalve lekker. Heb jij er ook last van? Zweterige oksels Sommige pubers kunnen echt ongelooflijk hard stinken. Dat is allesbehalve lekker. Heb jij er ook last van? Zweten is heel normaal en zelfs goed voor je. Het zuivert je lichaam en zorgt

Nadere informatie

Normale cyclus. Gynaecologie

Normale cyclus. Gynaecologie Normale cyclus Gynaecologie Inhoudsopgave In het kort 4 Wat is een normale cyclus? 4 Wat gebeurt er in een cyclus? 5 De rol van hormonen 5 De fasen van een cyclus 6 De rijping van de eiblaas (folliculaire

Nadere informatie

Premenstrueel syndroom (PMS) Poli Gynaecologie

Premenstrueel syndroom (PMS) Poli Gynaecologie 00 Premenstrueel syndroom (PMS) Poli Gynaecologie Inleiding Vrouwen met Premenstrueel syndroom (PMS) hebben lichamelijke en/of psychische klachten die enkele dagen tot 2 weken voor de menstruatie beginnen.

Nadere informatie

Mastopathie kan voorkomen in beide borsten, maar ook in één borst. Zeker 10% van de vrouwen heeft in meer of mindere mate last van mastopathie.

Mastopathie kan voorkomen in beide borsten, maar ook in één borst. Zeker 10% van de vrouwen heeft in meer of mindere mate last van mastopathie. Mastopathie Inleiding De specialist heeft geconstateerd dat u mastopathie heeft. In deze folder kunt u lezen wat deze aandoening inhoudt, waardoor mastopathie wordt veroorzaakt, welke behandelingen er

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je met iemand een relatie krijgt, wil je graag veel bij elkaar zijn en lichamelijk contact met elkaar hebben. Maar dan ben je er nog niet. Vaak worden er ook

Nadere informatie

Anticonceptie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Anticonceptie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Anticonceptie Informatie voor patiënten F0713-3102 oktober 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44

Nadere informatie

Röntgenonderzoek van je blaas en urinewegen (mictiecystogram)

Röntgenonderzoek van je blaas en urinewegen (mictiecystogram) Röntgenonderzoek van je blaas en urinewegen (mictiecystogram) De afspraak voor de mictiecystogram Het onderzoek van je blaas en urinewegen vindt plaats op: Datum:.. Dag/tijdstip: dag. uur Je wordt verwacht

Nadere informatie

De baarmoedermond Uitstrijkje, colposcopie, lis-excisie en conisatie

De baarmoedermond Uitstrijkje, colposcopie, lis-excisie en conisatie De baarmoedermond Uitstrijkje, colposcopie, lis-excisie en conisatie Albert Schweitzer ziekenhuis Januari 2012 pavo 0597 Inhoudsopgave Inleiding 2 Algemeen 2 1. Het uitstrijkje 3 1a. Hoe wordt een uitstrijkje

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE ECHOSCOPIE IN DE GYNAECOLOGIE EN BIJ VRUCHTBAARHEIDSPROBLEMEN

PATIËNTENINFORMATIE ECHOSCOPIE IN DE GYNAECOLOGIE EN BIJ VRUCHTBAARHEIDSPROBLEMEN PATIËNTENINFORMATIE ECHOSCOPIE IN DE GYNAECOLOGIE EN BIJ VRUCHTBAARHEIDSPROBLEMEN ECHOSCOPIE IN DE GYNAECOLOGIE EN BIJ VRUCHTBAARHEIDSPROBLEMEN Door middel van deze folder wil Maasstad Ziekenhuis u informeren

Nadere informatie

Menstruatie vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Menstruatie vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 July 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62493 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

NorLevo 1,5 mg tabletten

NorLevo 1,5 mg tabletten NorLevo 1,5 mg tabletten Deze bijsluiter geeft informatie over NorLevo 1,5 mg. Leest u hem voor gebruik zorgvuldig en volledig door want er staat belangrijke informatie in. Bewaar deze bijsluiter, misschien

Nadere informatie

Wat is mastopathie? Cyste

Wat is mastopathie? Cyste Mastopathie De specialist heeft geconstateerd dat u mastopathie heeft. In deze folder kunt u lezen wat deze aandoening inhoudt, waardoor mastopathie veroorzaakt wordt, welke behandelingen er mogelijk zijn

Nadere informatie

Deze SOA leidt tot wratten op of rond de geslachtsdelen of de anus. Ze zijn hinderlijk en hardnekkig en kunnen na een behandeling terugkomen.

Deze SOA leidt tot wratten op of rond de geslachtsdelen of de anus. Ze zijn hinderlijk en hardnekkig en kunnen na een behandeling terugkomen. Werkstuk door een scholier 2066 woorden 6 maart 2007 4,2 11 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding 1. Waarvoor staat de afkorting SOA? SOA is de afkorting van seksueel overdraagbare aandoening. Vroeger

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

H Echoscopie in de gynaecologie en bij vruchtbaarheidsproblemen

H Echoscopie in de gynaecologie en bij vruchtbaarheidsproblemen H.92043.0116 Echoscopie in de gynaecologie en bij vruchtbaarheidsproblemen Inleiding Deze folder geeft algemene informatie over echoscopie zoals gebruikt in de gynaecologie en bij vruchtbaarheidsonderzoek.

Nadere informatie

Opwekken van de eisprong Ovulatie inductie.

Opwekken van de eisprong Ovulatie inductie. Opwekken van de eisprong Ovulatie inductie www.nwz.nl Inhoud Hoe wordt de eisprong opgewekt? 1 Eisprong opwekken met Clomifeencitraat 1 Eisprong opwekken met FSH-injecties 1 Psychische belasting 1 Uw vragen

Nadere informatie

Gynaecologie. Het uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie

Gynaecologie. Het uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie Gynaecologie Het uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie Algemeen Bij een uitstrijkje neemt de arts met een borstel of spatel cellen van de baarmoedermond af. Aan het uitstrijkje is te zien

Nadere informatie

INFORMATIE IMPLANON NXT. 3 jaar onbezorgde anticonceptie. 3 jaar onbezorgde anticonceptie

INFORMATIE IMPLANON NXT. 3 jaar onbezorgde anticonceptie. 3 jaar onbezorgde anticonceptie INFORMATIE IMPLANON NXT Inhoud Introductie 3 Eigenschappen 4 Werking 6 Inbrengen 8 Het juiste startmoment 10 Menstruatie 13 Betrouwbaarheid 14 Introductie Je hebt gekozen voor IMPLANON NXT. Dit is een

Nadere informatie

Breng je onbewuste belemmeringen in beeld! Orang Malu Coaching

Breng je onbewuste belemmeringen in beeld! Orang Malu Coaching Breng je onbewuste belemmeringen in beeld! Orang Malu Coaching Ik zou die studie wel willen beginnen maar Ik weet niet waarom ik in deze baan blijf hangen Ik wil mijn leven drastisch omgooien maar ik kom

Nadere informatie

49 Vaginale schimmelinfectie.indd 6

49 Vaginale schimmelinfectie.indd 6 Vaginale schimmelinfectie WAT IS EEN VAGINALE SCHIMMELINFECTIE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Nadere informatie

De bruiloft van Simson

De bruiloft van Simson De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar

Nadere informatie

Workshop Seksuele opvoeding een gave (op) gave

Workshop Seksuele opvoeding een gave (op) gave Workshop Seksuele opvoeding een gave (op) gave Seksuele opvoeding l 18-22 jaar oud Wat is de bagage die uw kind meegekregen moet hebben rond sekuele vorming als hij/zij volwassen is geworden? uw kind als

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?

Nadere informatie