Museumwerkgroep. Master.Werkgroep.Moderne.en.Hedendaagse.Kunst. Kunstgeschiedenis,.Blok.1.&.2,.2011/12. Lokaal:.Drift.23,.lokaal

Transcriptie

1 Museumwerkgroep MasterWerkgroepModerneenHedendaagseKunst Kunstgeschiedenis,Blok1&2,2011/12 Lokaal:Drift23,lokaal020 Cursushandleiding DrPatrickVanRossem

2 Tengeleide Indezewerkgroepnemenwehetmuseaaltentoonstellenvanmoderneenhedendaagsekunsttotonderwerp De focus museaaltentoonstellenenverzamelen isnietarbitrairsindsdejarenzestigbestaattussen enerzijdshetmuseumenanderzijdsde(ondertussensoms)moderneenhedendaagsekunsteenspanningsveld gekarakteriseerddoorsamenwerking,debat,veranderingmaarookprotestencontroverse DekunstverandertendwingthetmuseumtotkritischereflectieenhetherdefiniërenvanhaarwerkingDit heeftuiteraardtemakenmetdeidentiteitvanhetmoderneenhedendaagsekunstwerkhetkunstwerkverliet intoenemendematedesokkelendemuuralshabitat,hetnesteldezichindearchitecturaleruimtevanhet museum, liet het museum voor wat het was en het verkende de openbare ruimte, het sociale weefsel, de natuur en zo vele andere contexten Vaak moet het museum het stellen met een substituut van het (vergankelijke of onbereikbare) kunstwerk: een document, foto, video of film, een rekwisiet of restant Het kunstwerk werd in de loop van de twintigste eeuw ook conceptueel Het dematerialiseerde, het werd taal, institutioneel kritisch, het werd intermediaal, multimediaal en het negeerde ook de klassieke disciplines en kunstcategorieënwaarinkunstmuseaalenkunsthistorischwerdopgedeeldookvandaagprimeertvaakhet intergartistiekeeninterdisciplinaire Het kunstwerk verhield zich ook in toenemende mate kritisch tegenover het museum, haar werking als verzamelgen tentoonstellingsmachine endesystemenvanclassificatiediehethanteerthetmuseumenmet namehaartentoonstellingswerking,zomaaktenvelekunstenaarsonsduidelijk,iseenideologischemachine, een door normen en waarden gekleurd visualiseringsysteem en een auraproducerende, legitimerende en vooralookhistoriserendeinstantieookvandaagstaanveelkunstenaarskritischtegenoverhetmuseumvoor velenisheteenbeladeninstituutdatperdefinitieeencesuurtussenkunstwerkensamenlevingteweegbrengt Sommige kunstenaars enmethenooksommigecritici zienhetmuseumvandaagdanweeralseen waardeproducerende zowelartistiekalscommercieel instantie,eentoestanddiekanwordenuitgebuiten gebruikt Daar waar kunstenaars zich met andere woorden verzet hebben tegen de musealisering en institutionaliseringvanhunkunst,daarzienwevandaagdathetmuseumsomseenpotentepartnerwordtvan deartistiekepraxis OokcriticidenkenmeerenmeerindezerichtingZewijzenonseropdathetmuseumneteenculminatiepuntis vanopenbaarheidendatnetditvanhetmuseumeendemocratischinstituutmaaktwaariedereenwelkomis Kunst bereikt via het museum een groot publiek Musea gaan dan ook steeds meer investeren in publiekswerkingenpublieksopbouwhetdebatoverdemaatschappelijkeeneducatievefunctievanmuseais nognooitzoheviggeweestmuseaspelenookinopdevraagvankunstenaarsnaareengrotermaatschappelijk bereikofdirectercontactmethetpubliekenhaarleefwereldmuseacreërendependances,organiserenextrag muros tentoonstellingen, worden opdrachtgever voor in situ projecten of in projecten waarin wordt samengewerktmetmaatschappelijkeenopenbareinstantieszoalsscholen,socialeorganisatiesenzmuseazelf worden ontmoetingsplaatsen, fora voor discussie en communicatie, cultuurplekken die openstaan voor de discontinuïteitenveranderlijkheidbesloteninhetartistiekeexperiment,haarbandmetdebuitenwereldende socialewerkelijkheid TegelijkertijdzienwedanweerintoenemendemateinWestGEuropadeoprichtingvansemiprivateenprivate museawaarincollectioneurshuncollectieshuisvestenwatgaateroplangetermijngebeurenmetdezevaak ook architecturale parels? Hoe zit het met hun tentoonstellingsactiviteit? De boom beperkt zich niet tot de privatesfeerdelaatstejarenzienwe overalterwereld deoprichtingvannieuwemuseaofeengrondige renovatie en uitbreiding van bestaande instituten Ook nieuwe types duiken op De SK Kultur Stiftung te Keulen,medeopgerichtdoordeSparkasseKöln,iseenonderzoeksG,archiveringsGententoonstellingsinstelling diezichrichtopdeartistiekefotografie,documentairefotografie,documentatieenarchievenmetbetrekking totdedansgeschiedenis,mediakunst,kindergenjeugdboekenenhetgesprokenwoorddeinstellingbeheert copyrights,bewaartnegatieven,functioneertalsbibliotheekenrichttentoonstellingeninmuseabevragenin toenemendematehunwerkingertreedtmetanderewoordeneendiversificatieenspecialisatieopbinnenhet musealeveldwatzijnhierdevoorgennadelenvan?fragmenteertditonzecultuurmeerenmeerofcreëert dit net een meerstemmigheid waarin diversiteit centraal staat? Is er samenwerking tussen modemusea, designmusea, kunstmusea, fotografiemusea edm? Kunstenaars gaan zich immers zelf meer en meer ook richtenopdewereldvandevormgeving,dearchitectuur,demode,filmenfotografie,hetdigitale veld

3 Maar ook het museum zelf bevroeg in de tweede helft van de twintigste eeuw de eigen werking De wijze waarophetkunstwerkwerdtentoongesteldveranderdekunstwerkenkregenletterlijkmeerademruimteen dearchitectuurwerdvaakminimaalgeconcipieerdomhetkunstwerkmeertelatenuitkomenmenstapteaf van het klassieke kunsthistorische denken en mikte meer en meer op de ervaring van de beschouwer: niet zozeer een sluitend verhaal brengen was de boodschap, maar een boeiend geheel creëren dat esthetisch genietbaarwaskunstenaarskrijgenookmeervrijheidmuseadeinzenernietmeervoorterugomeenmuur neertehalenwanneerdittengoedekomtaandewerkingvaneenbepaaldeartistiekeinstallatiesommige nieuwgebouwdemusea zoalshetmuseumvoormodernekunstinhetcentrepompidouteparijs werden zelfsmobielarchitecturaalontworpennietteminzienwedatmendaarnaverloopvantijdisvanafgestapt Ook de rol van de conservator of tentoonstellingsmaker veranderde Deze laatste emaneert in een tentoonstelling zijn of haar somszeercreatievegvisieopkunst,cultuurendesamenlevingwaarinzij verschijntdathiermogelijkseenconflictinschuilttussendesemantischeenesthetischegelaagdheidvanhet kunstwerkenhetopgeworpententoonstellingsdiscoursisnietondenkbaardevisiekanfunctionerenalseen filterdiedeesthetischeensemantischegelaagdheidvanhetkunstwerkineenkeurslijfdwingt

4 Cursusdoelen 1Inzichtenkennisopdoenophetgebiedvantentoonstellingsgeschiedenis,collectiegeschiedenis,eigentijdse tentoonstellingsconcepten en artistiek museumbeleid, museumkritiek 2KennismakenmetdeNederlandse museavoormoderneenofhedendaagsekunstenhuntentoonstellingsbeleid 3Ervaringopdoeninhetontwerpenvaneenmuseale,thematischetentoonstelling(conceptueel)4Eenvisie ontwikkelenophetonderwerpenhetuitvoerenvanzelfstandig(dochookbegeleid)onderzoek5hetkritisch lerenselecterenenpresenterenvanmateriaal,endaarvanopeenbegrijpelijke,wetenschappelijkeenkritische manier verslag doen 6Thema slerenidentificerenindekunstendezekunstkritisch,kunsthistorischen/of kunstgencultuurtheoretischkunnenlegitimeren Inhoud Indezewerkgroepnemenwehetmuseaaltentoonstellenvanmoderneenhedendaagsekunsttotonderwerp DeklemtoonligtopNederland,maartheoretischeenkritischeinzichtenuitanderelandenkomeneveneens aanbodwebewandelentheoretische,creatieveenkritischepadenendoenditdoormiddelvaneengelaagd opzet waarin de studenten aan elkaar rapporteren over de inzichten verkregen uit studie, onderzoek en creatief denkwerk Het geheel wordt omkaderd door informatie verstrekt door de cursusdocent, feedback, gastdocentenenmuseumgententoonstellingsbezoek Hetopzetvandewerkgroepisgelaagdenbestaatuitverschillendecomponenten: Een veldwerk programmawaarbijdestudentensamenmetdedocentdiversetentoonstellingenbezoeken Hetbezoekwordttelkensafgeslotenmetanalyseendiscussie EnkelegastsprekersuithetmuseumGententoonstellingswezenbrengenhunvisieophettentoonstellenvan moderneeneigentijdsekunstenhetcollectiebeleidvanmuseavoormoderneenhedendaagsekunst(gastles ofinsitu) Aandestudentwordtgevraagdzelfeenthematischetentoonstellinguittewerkenmetkunstwerkenuiteen vannederlandsemuseavoormoderneeneigentijdsekunst(1900 heden) Destudentenpresenterenhunvoorstelvooreenthematischetentoonstellingvoordegroep Opdrachtenenevaluatie Noteer:Afwezigheidtijdensdecolleges,excursiesofhettelaatindienenvanopdrachtenzondergeldigeen aantoonbareredenwordtbestraftmetaftrekvancijfers 1)Presentatietentoonstellingsconcept15minutenmetaansluitenddiscussie:30%Gelieveconstructiefaan te sturen op groepsdiscussie en participatie De presentatie zelf dient goed geïllustreerd te worden adhv digitale media (video, film, powerpoint edm ) Het is de bedoeling dat de student zijn of haar tentoonstellingsconcept aan de groep voorlegt en dit met het oog op kritische toetsing en feedback Het is belangrijkdetijdslimietterespecteren 2)VoostelvooreenthematischetentoonstellingDestudentenwerkeneenthematischetentoonstellinguit metwerkenuitdecollectiesmodernekunst(1900gheden)vandenederlandsemuseavoormodernekunstof met andere kunstwerken De tentoonstelling wordt ruimtelijk gesitueerd in een van de musea of na goedkeuringopeenandereplekdevoorkeurgaatuitnaarwerkenuitnederlandsemusea,maarmenkanook anderekunstwerken indiennoodzakelijkvoorhetconcept teraanvullingvoorstellenbruiklenenzijndus toegelaten:wegingeindresultaat70% Heteindportfoliobestaatuitverschillendeonderdelen:

5 A) Kritisch onderbouwde voorstelling van het tentoonstellingsconcept, met daarin een grondige motivering voor de keuze van bepaalde werken, het museum/de tentoonstellingsruimte, de architecturale setting en reflecties over de publieksgerichtheid van het concept Een voorstel voor de tentoonstellingsinrichting (plaatsingenpositioneringtenopzichtevanelkaar,ingrepenindearchitecturaleruimte,kleur,licht,labels ) Aantalwoorden:1500a2000woorden+plattegrondofdigitalerepresentatie B)Catalogus 1Catalogustekstterinleiding,gerichtnaareenbreeddochgeïnformeerdpubliekDezetekstdientvoorziente zijnvanvoetnotenmetbibliografischereferentieseneenliteratuurlijstaantalwoorden:2000 2Kwalitatiefbeeldmateriaalmetcorrectereferentiesindelijstvantentoongesteldewerken C)Eenkorteinformatievezaaltekst(naareenbreedpubliek)overdetentoonstelling:aantalwoorden:300

6 Onderwijstype/categorie Dag Programma Locatieenuur Docent Introductie& Tentoonstellingsgeschiedenis MijlpalenencasesI Vrij 16 sept Toelichtingprogramma, verloopenevaluatie Toelichtingbijde opdrachten WillemSandbergenhet StedelijkMuseum 13u30 17u PatrickVan Rossem Tentoonstellingsgeschiedenis MijlpalenencasesII Vrij 23 sept OpLosseSchroeven, StedelijkMuseum Amsterdam,1969& WhenAttitudesBecome Form,KunsthalleBern, u30 17u PatrickVan Rossem ExcursieStedelijkMuseum Vrij 30 sept Bezoekaanoade tentoonstelling Recollections: OpLosseSchroeven StedelijkMuseum Amsterdam Afsprekenaande ingangvanhet museumom13u40 Destudenten betalenzelfhun ticketdetoelichting startom14u Toelichtingdoor Martijnvan Nieuwenhuyzen, curator tentoonstelingen Tentoonstellingsgeschiedenis MijlpalenencasesIII Vrij7 okt LesImmateriauxGCentre nationald'artetde culturegeorgesg Pompidou,1985& Chambresd amis StedelijkMuseumvoor HedendaagseKunst Gent u30 17u PatrickVan Rossem Tentoonstellingsgeschiedenis MijlpalenencasesIV Vrij 14 okt Primitivism,MOMA, 1984 Magiciensdela Terre,CentreGeorges Pompidou,1989, Documenta11,Kassel u30 17u PatrickVan Rossem Tentoonstellingsgeschiedenis MijlpalenencasesV Vrij 21 okt Actuelecuratoriale experimenten 13u30 17u PatrickVan Rossem Excursie Vrij 28 okt Bezoekaanoade tentoonstellingvanuit hier Outofhere,Van Abbemuseum, Eindhoven Afsprekenaande ingangvanhet museumom13u40 Destudenten betalenzelfhun ticketdetoelichting startom14u Toelichtingdoor Christiane Berndes,curator collecties Geenbijeenkomst Studentenwerkenaanhun tentoonstellingsproject Vrij4 nov G G G Excursie Vrij Tussentijdseindividuele Geheledag

7 11 nov begeleiding:studenten besprekenhunideeën mbthun tentoonstellingsconcept Volgordevastteleggen Excursie Vrij 18 nov Bezoekaanoade tentoonstellingextended drawinginhet Bonnefantenmuseum, Maastricht Afsprekenaande ingangvanhet museumom12u40 Destudenten betalenzelfhun ticketdetoelichting startom13u PaulaVanden Bosch, conservator hedendaagse kunst Geenbijeenkomst: voorlichtingsdagen UniversiteitUtrecht Vrij 25 nov G G G Excursie Vrij2 dec Bezoekaanoade tentoonstellingmarijke vanwarmerdam, MuseumBoymansvan Beuningen Afsprekenaande ingangvanhet museumom13u40 Destudenten betalenzelfhun ticketdetoelichting startom14u NoorMertens, juniorg conservator moderneen hedendaagse kunst Presentaties Vrij9 dec Presentatie tentoonstellingsconcept 13u30 17u Studenten Presentaties Vrij 16 dec Presentatie tentoonstellingsconcept 13u30 17u Studenten Presentaties Vrij6 jan Presentatie tentoonstellingsconcept 13u30 17u Studenten Presentaties Vrij 13 jan Presentatie tentoonstellingsconcept 13u30 17u Studenten Geenbijeenkomst Studentenwerkenaanhun tentoonstellingsproject Vrij 20 jan G G Inleverenopdracht Vrij 27 jan Indienenviamail (mailenviawebctof naar pvanrossem@uunl) Studenten

8 Bibliografie:relevanteselectieterondersteuningvandecollegesenopdrachten HettentoonstellenvanmoderneenhedendaagsekunstinNederland CorBlok, Eenbewogentijdindejarenzestigenzeventig enjeanleering, depresentatievandemoderne kunsttotca1960in:rdehaasenrdeleeuw,dekunstvanhettentoonstellenvan1800totheden EvelynBeer,L Expositionimaginaire:theartofexhibitingintheeighties=Dekunstvanhettentoonstelleninde jarentachtig,'sggravenhagesdu,1989 AnkMarcared,OpLosseSchroeven:situatiesencryptostructuren,exhcat,StedelijkMuseum,Amsterdam, 1969 ChristianeBerndes,Plugin Decollectieanders&VanPlugintotPlay GesprektussenEsche,Berndes, Lütticken,in:PlugintoPlay,VanAbbemuseum,nov2009 Elsken,Edvanderea,Dylaby:dynamischlabyrint:RobertRauschenberg,Mar alraysse,nikidesaintphalle, DanielSpoerri,JeanTinguely,PerOlofUltvedt,StedelijkMuseumAmsterdam,September1962,uitgavebijtent Amsterdam(StedelijkMuseum)1962 Petersen,Ad, Dylaby,eindynamischesLabyrinthomStedelijkMuseum1962,in:BerndKlüserea Petersen,Ad,Sandberg,vormgevervanhetStedelijk,Rotterdam2004 Sandberg,Willem, Gedachtenovereenmuseumvanhedendaagsekunst,in:DeGroeneAmsterdammer,20 december1952 Sandberg,Willem,Nu,middenindexxeeeuw,Amsterdam1959 Sandberg,Willem, SandbergoverzijnwerkinhetStedelijk,Museumjournaal8(1963)nr8/9 TentoonstellingAbstracteKunst,StedelijkMuseumAmsterdam2\24april1938,uitgavebijtentAmsterdam (StedelijkMuseum)1938 JannekeWesseling, EenstekemverzamelaarDeerfenisvanmuseumdirecteurWillemSandberg,NRC8 oktober2004 Presentatiegeschiedenisenkritiek FiekeKonijn,PresentatieinkunstmuseanadeTweedewereldoorlog,in:EBergvelt,DJMeijersenM Rijnders(eds),Kabinetten,galerijenenmuseaHetverzamelenenpresenterenvannaturaliaenkunstvan1500 totheden,zwolle2005,pp415g452 VictoriaNewhouse, JacksonPollock:HowinstallationcanaffectModernArt,in:Artandthepowerof Placement,2005,pp DeborahCherryandFintanCullen,eds,SpectacleandDisplay,specialissueofArtHistory CarolDuncan,CivilizingRituals,InsidePublicArtMuseums,London&NewYork:Routledge,1995 JulieHReiss,FromMargintoCentre:TheSpacesofInstallationArt,MIT,1999 FredWilson,Miningthemuseum MarieGAnneStaniszlewski,Thepowerofdisplay:ahistoryofexhibitioninstallationsattheMuseumofModern Art,Cambridge,MA[etc]MITPress,1998

9 CharlesSaumarezSmith,'NarrativesofDisplayattheNationalGallery,inDeborahCherryandFintanCullen, SpectacleandDisplay,pdf JudithEStein, SinsofomissionGinstallationartbyFredWilson,MarylandHistoricalSociety,Baltimore, Maryland,ArtinAmerica,Oct,1993 JudithBarry,RenéeGreen,FredWilson,ChristianPhilippMüller,AndreaFraser, ServingInstitutions,October, Vol80(Spring,1997),pp120G129 Hetmuseumgebouw,dewhitecube,sitesensite]specificity WouterDavidts, MuseumarchitectuurEendiscoursanalyse,DeWitteRaaf85(2000),pp17G19; wwwdewitteraafbe KoertPeterKrabbeenJosSmit,Hetstedelijkmuseum:architectuurindienstvandekunst,Amsterdam2004; wwwbmaamsterdamnl/aspx/downloadaspx?nocache=true&file=/contents/pages/62876/stedelijkmuseump df BrochuretekstGroningerMuseum,juli2005; WouterDavidts,Museaendebeloftevanartistiekeproductie,VanCentrePompidoutotTateModern,in:De WitteRaafnr101,Jan2003 DanielBuren,Functionofarchitecture,in:ReesaGreenberg,Thinkingaboutexhibitions,Routledge,1996, BrianO'Doherty/ThomasMcEvilley,Insidethewhitecube:theideologyofthegalleryspace,SantaMonica, Calif:LapsisPress,1986andlatereditions MiwonKwon, Oneplaceafteranother:notesonsitespecificity October,80,spring1997,85G110PDF,alsoin MiwonKwon,OnePlaceAfteranother,MITPress DanielBirnbaum, FromthewhiteCubetosuperHouston,Parkett,63:2001,pp1G3 Conservatorsaanhetwoord,curatoren, curating CharlesEsche,ErisnietgenoegverlangeninBHurkmans(red),AllthatDutch,Rotterdam2005 JanDebbaut,voorwoordeninterviewmetChristianBerndesin:Eencollectieisookmaareenmens,Rotterdam 1999 RudiFuchs, Hetherstelvanhetmuseum,pp89G103,in:AEsman/RudiFuchs,VervuldeVerlangensen het makenvaneententoonstelling,pp105g120,amsterdam1997 CatherineDavid, Thenewcurator,inConventionsinContemporaryArtLecturesandDebates,edValentijn Byvanck(Rotterdam:WittedeWithCenterforContemporaryArt,2001) AlexFarquharson, CuratorandArtist,ArtMonthly270,London,2003,pp13G16 PaulO Neill, TheCuratorialTurn injudithruggandmichèlesedgwick,eds,issuesincuratingcontemporary artandperformance,bristol:intellect2007pdf HansUlrichObrist,Abriefhistoryofcurating,ZurichetcJRP/Ringier,2008 JamesPutnam, Curator/creator,chapterVinArtandArtifactTheMuseumasMedium,London:Thamesand Hudson,2001,132G154

10 NathalieHeinichandMichaelPollak, FrommuseumcuratortoexhibitionauteurInventingasingularposition, ingreenbergetal,thinkingaboutexhibitions,london:routledge,1996,pp231g250pdf JensHoffmann, Acertaintendencyofcurating,inPaulO'Neill,CuratingSubjects,DeAppelFoundationand OpenEditions,AmsterdamandLondon,2007,pp137G142 AlexFarquharson, Icurate,youcurate,wecurate,ArtMonthly269,London,2003,pp7G10 PaulO'Neill,CuratingSubjects,DeAppelFoundationandOpenEditions,AmsterdamandLondon,2007 JerrySaltz, TheAlchemyofCurating (onvenice2007),onwwwartnetcom(saltz7g17g07) RobertStorr,'ReadingCircle',frieze,no93,2005 IsabelleStevens,ed,specialissueContemporaryMagazine21,Issue77,oncurators DanielBuren, WherearetheArtists? inhoffmann,jed,thenextdocumentashouldbecuratedbyanartist, Frankfurt:Revolver,2004 JJCharlesworth,'CuratingDoubt',inJudithRuggandMichèleSedgwick,Issuesincuratingcontemporaryart andperformance,bristol:intellect,2007 Overhetpubliekendepublieke/maatschappelijkefunctievanmuseaententoonstellingen RudiLaermans,Kunstpubliekinsoorten,in:DeWitteRaafnr100,Nov2002 SjarelEx,HowLowcanyougo?,in:RutgerWolfson,Kunstincrisis,2003,p ChrisDercon,TussenBauhausenPurpleInstitute,in:RutgerWolfson,Kunstincrisis,2003,pp29 43 JeroenBoomgaard, Eenkoordvoordekijker,DeWitteRaaf72(1998);wwwdewitteraafbe FrankVandeVeire, EenGiftaanlevendedoden,OverhetKunstwerkalsPubliekgeheim,DeWitteRaaf ClaireBishop,Participation,London:WhitechapelLondonWhitechapel,2007 RobertStorr,KathyHalbrecht,DaveHickey,andPaolaMarincola,CuratingNow:ImaginativePractice/Public Responsibility2002 RWolfson, ThisistheFlow Themuseumasaspaceforideas,pp11 51enATilroe, TheBetterWorld, pp ,inWolfsonR,Thisistheflow:themuseumasaspaceforideas,2008 HetMuHKAGmetaforumZie: MetaKnollea:ManifestvooreenMondigMuseum: Musea,dekunstgeschiedenis,kritiekentheorie EHGombrich,L Expositionimaginaire Hetkunstwerkendeherinnering pp205g213inevelyndebeeren RietdeLeeuw,L Expositionimaginaire,dekunstvanhettentoonstellenindejarentachtig,DenHaag1989 DeboraJMeijers,TheMuseumandthe ahistorical exhibitionthelatestgimmickbythearbitersoftaste,or animportantculturalphenomenon?,in:reesagreenberg,thinkingaboutexhibitions,routledge,1996,pp7 19

11 ThierrydeDuve, EenesthetischegeschiedenisvanhetmuseumHetmuseumisgeborentoenkunstnietlanger mogelijkwas pp13g33,in:chrisdercon,ikzoueenmuseumwillenmakenwaardedingenelkaaroverlappen, Rotterdam2000 CamielvanWinkel, Heteindevandegeschiedenis,DeWitteRaaf NinaMöntmann,ArtandItsInstitutions:currentconflicts,critiqueandcollaborationsLondon:BlackDog Publishing,2006* CarelBlotkampetaleds,Museumin motion?:themodernartmuseumatissue:hetmuseumvoormoderne kunstterdiskussie=museumin beweging?,'sggravenhagegovernmentpublishingoffice1979* IwonaBlazwick, Brushingagainstthegrainofhistory,inConventionsinContemporaryArtLecturesand Debates,edValentijnByvanck,Rotterdam:WittedeWithCenterforContemporaryArt,2001 NicholasSerota,ExperienceorInterpretationTheDilemmaofMuseumsofModernArt,London:Thames& Hudson, Museumcollecties,collecties,verzamelenencollectietentoonstellingen RobertStorr,Tohaveandtohold,pp29 40,in:BruceAllshuler,CollectingtheNew:Museumsand contemporaryart,2005 ChristopheCherix, Breakingdowncategories,in:BruceAllshuler,CollectingtheNew:Museumsand contemporaryart,2005 DouglasCrimp, Opdepuinhopenvanhetmuseum,in:ChrisDercon,Ikzoueenmuseumwillenmakenwaarde dingenelkaaroverlappen,rotterdam2000 FiekeKonijn, InterventiesenplugGins:Deproblematischepositievandemuseumcollectie,DeWitteRaaf DeborahBright, ShoppingtheLeftovers:Warhol'sCollectingStrategiesinRaidtheIceboxI,inArtHistory,vol 24,issue12,pp278G291pdf Globalisering&postkolonialisme MariusBabias,TheNewEuropeKulturdesVermischensundPolitikderRepräsentationTheNewEurope CultureofMixingandPoliticsofRepresentation,exhcat,Vienna:GeneraliFoundation,2005 EmilyApter, Ontranslationinaglobalmarket, PublicCulture,13:11G12 ABudge, Partaged exotismes :domagiciansgrowwiseorjustold,thirdtext,16:1pdf AnnieCoombes, InventingthepostGcolonial:hybridityandconstituencyincontemporarycurating indonald Preziosi,ed,TheArtofArtHistory,Oxford,1998,486G97 ElenaFilipovic, TheGlobalWhiteCube TheManifestaDecadeEFilipovicandBVanderlindenCambridge, MITPress,2005,63G84 ReesaGreenberg, IdentityExhibitions:fromMagiciensdelaTerretoDocumenta11,ArtJournal,64:1,90G94 PamelaLee, BoundaryIssues:TheArtWorldUndertheSignofGlobalism,Artforum42:3,2003,164G167pdf SaratMaharaj, Perfidiousfidelity:theuntranslatabilityoftheother, injeanfisher,ed,globalvisions,1994, 28G35pdf

12 GerardoMosquera, SomeProblemsinTransGNationalCurating,GlobalVisions:ANewInternationalisminthe VisualArtsEd,JFisherLondon,1994,133G139Pdf Mosquera,Gerardo Notesonglobalization,artandculturaldifference InSilentZones,26G36Amsterdam: RijksakademievanBeelbendeKunstenandRAIN,2001 BiënnalesenDokumenta,belangrijketentoonstellingeninNederlandenBelgië:catalogi&kritische beschouwingen Chambresd Amis,exhcat,MuseumvanHedendaagseKunstGent,1986 Documenta10,curatorCatherineDavid Documenta11Platform1;2;3Platform5ismissing:teamledbyOkwuiEnwezor Documenta12curatorsRogerBuergelandRuthNowak AnthonyDowney, TheSpectacularDifferenceofDocumentaXI ThirdText17:1,2003,85G92 OkwuiEnwezor, TheBlackBox Documenta11,Platform5ExhibitionCatalogue,HatjeCantz2002 OkwuiEnwezor, Theproductionofsocialspaceasartwork,inBStimson,ed,CollectivismafterModernism, 2007,223G52 OkwuiEnwezor,onglobalexhibitionsinMJ,issue2 CharlesEscheandVasifKortun, Theworldisyours inart,cityandpoliticsinanexpandingworldwritings fromthe9 th IstanbulBiennial,IstanbulFoundationofCulture,2005 CharlesEsche, Debate:Biennials,inFrieze,Issue92,JuneGAugust2005 GeetaKapur,onDocumenta10onwwwuniversesdesuniverses ThomasMcEvilley, Documenta11,frieze,69,2002,pdfinspecialissueonDocumenta,seealsoarticlesby JorgHeiser,DanFoxetc Miller,J, TheShowyoulovetohate:apsychologyofthemegaGexhibition,inReesaGreenberg,BruceW FergusonandSandyNairne,Thinkingaboutexhibitions,1996pp269G274 OPEN16,CahierforArtandPublicSpaces,TheArtBiennialasGlobalPhenomenonStrategiesinNeoGPolitical Times,Nai2009 JessicaBradley, InternationalExhibitions:AdistributionsystemforanewArtWorldorder,inMelanieAdaire Townsend,ed,Beyondthebox:divergingcuratorialpractices,Banff,Canada:BanffCentrePress,2003 FredWilson, Thesilentmessageofthemuseum,inGlobalVisionsTowardsaNewInternationalisminthe VisualArts,London:KalaPressinassociationwiththeInstituteofInternationalVisualArts,1994,152G160 ChinGTaoWu, WorldsApart,ThirdText,21:6,2007,719G31 ChinGTaoWu, OccupationbyAbsence,PreoccupationwithPresence:AWorm'sGEyeViewofArtBiennials,in JournalofVisualCulture2007;6;pp379G387 ChinGTaoWu, BiennaleswithoutBorder?,NewLeftReview57,May/June2009,pp107G115 BarbaraVanderlindenandElenaFilipovic,eds,TheManifestadecade:debatesoncontemporaryart exhibitionsandbiennialsinpost\walleurope,cambridge,mamitpress,2005