Gemeente Reimerswaal. Verslag van bevindingen bij de jaarrekening 2014

Transcriptie

1 Gemeente Reimerswaal Verslag van bevindingen bij de jaarrekening 2014

2 VERTROUWELIJK Aan de gemeenteraad van de gemeente Reimerswaal Goes, 7 mei 2015 Betreft: Verslag van bevindingen bij de jaarrekening 2014 Geachte leden van de gemeenteraad, Hierbij bieden wij u het verslag van bevindingen 2014 aan. In dit verslag geven wij onze bevindingen weer naar aanleiding van onze werkzaamheden. Wij hebben de controle van de jaarrekening 2014 van de gemeente Reimerswaal afgerond. Wij zijn voornemens bij deze jaarrekening 2014 een goedkeurende controleverklaring af te geven voor getrouwheid en voor rechtmatigheid. De onderwerpen die in dit verslag aan de orde komen, hebben onderdeel uitgemaakt van onze overwegingen bij de bepaling van de aard, het tijdstip van uitvoering en de diepgang van de controlemaatregelen die zijn toegepast bij de uitvoering van de controle van de jaarrekening. De in dit verslag opgenomen bevindingen doen geen afbreuk aan ons oordeel over de getrouwheid en rechtmatigheid van de jaarrekening De controle 2014 is de eerste controle die wij voor uw organisatie verrichten. Een nieuwe controle vergt altijd een fase van gewenning en inspanning van beide zijden. Ondanks dat dit een eerste controle is constateren wij dat de samenwerking goed is verlopen. Wij bedanken de directie en de medewerkers van de gemeente Reimerswaal voor de wijze waarop de op te leveren stukken zijn aangeleverd en de open en constructieve samenwerking bij het verrichten van onze controlewerkzaamheden en de totstandkoming van onze rapportage. Tot het verstrekken van nadere toelichting zijn wij graag bereid. Met vriendelijke groet, drs. R. Opendorp RA Partner 2

3 Inhoudsopgave Uw contactpersonen: 1. Accountantscontrole 2. Kwaliteit jaarverslaggeving 3. Belangrijkste bevindingen 4. Interne beheersing 5. Financiële positie en resultaat 6. Single information Single audit (SiSa) 7. Overig drs. R. (Rik) Opendorp RA Verantwoordelijk accountant E: drs. A.R.M. (Rutger) Peelen RA Manager E: Kantoorgegevens: Baker Tilly Berk N.V. Stationspark DZ GOES Postbus AB GOES T:

4 1. Accountantscontrole 1.1 Dekking en reikwijdte van de controle zijn conform de opdrachtbevestiging Wij hebben van u de opdracht gekregen om de jaarrekening 2014 van de gemeente Reimerswaal te controleren. In onze vaktechnische opdrachtbevestiging is deze opdracht in detail verder uitgewerkt. Bij deze controle hanteren wij de in het controleprotocol vastgelegde marges. De maximaal toe te passen marges zijn vastgelegd in het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (het BADO). U heeft geen lagere marge vastgesteld waardoor wij het wettelijke kader als uitgangspunt hebben gehanteerd. De bij onze controle van de jaarrekening 2014 toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% ( ) en voor onzekerheden 3% ( ) van de totale lasten. Onze controle houdt in dat wij niet alle transacties controleren. Onze aanpak heeft als doel om belangrijke onjuistheden en onrechtmatigheden te ontdekken. In het verslag van bevindingen worden fouten en onzekerheden gerapporteerd die de door u vastgestelde rapportagetolerantie van (0,1% van de totale lasten, zoals opgenomen in het controleprotocol) overschrijden en worden overige bijzonderheden die van belang zijn voor de behandeling van de jaarrekening door uw raad gerapporteerd. 1.2 Controleverklaring Wij zijn voornemens bij de jaarrekening 2014 een goedkeurende controleverklaring af te geven voor het aspect getrouwheid en voor het aspect rechtmatigheid, waarvan de oordeelparagraaf als volgt luidt: Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten alsmede de balansmutaties over het boekjaar als van de activa en passiva per balansdatum in overeenstemming met het BBV. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties in alle van materieel belang zijnde aspecten tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving waaronder verordeningen van de gemeente Reimerswaal. Hierbij zijn wij ervan uitgegaan dat de nu overlegde jaarrekening ongewijzigd wordt vastgesteld. Indien er nog wijzigingen worden aangebracht in de definitieve versie van de jaarrekening dienen wij deze te beoordelen alvorens onze controleverklaring hierbij mag worden opgenomen. 4

5 1. Accountantscontrole 1.3 Geen fouten en onzekerheden geconstateerd Bij de door ons verrichte werkzaamheden hebben wij geen afwijkingen geconstateerd die de in hoofdstuk 1.1 genoemde rapporteringstolerantie overschrijden. De geconstateerde afwijkingen kleiner dan de genoemde rapporteringstolerantie zijn met de directie besproken en worden in 2015 gecorrigeerd. 1.4 Geen afwijkingen die in het oordeel moeten worden betrokken in het kader van begrotingsrechtmatigheid De toe te passen normen voor het begrotingscriterium zijn gebaseerd op de Gemeentewet en moeten door de gemeenteraad zelf nader worden ingevuld en geconcretiseerd. Dit gebeurt door middel van de begroting en via de verordening op het financieel beheer. Het systeem van budgetbeheer en -bewaking moet waarborgen dat lasten binnen de begroting blijven en de baten op peil blijven en dat belangrijke wijzigingen of dreigende overschrijdingen tijdig worden gemeld aan het de gemeenteraad, zodat deze tijdig (binnen het begrotingsjaar) een besluit kan nemen. Een systeem met onvoldoende waarborgen voor tijdige melding aan de gemeenteraad van budgetoverschrijdingen heeft het risico in zich dat inbreuk wordt gemaakt op het budgetrecht van de Raad. Het begrotingscriterium is verder verfijnd en uitgewerkt in de Kadernota Rechtmatigheid 2013 die door de Commissie BBV (voorheen: het Platform Rechtmatigheid) is uitgebracht. De belangrijkste inhoudelijke conclusie hierbij betreft de constatering, dat het overschrijden van de begroting altijd onrechtmatig is maar niet in alle gevallen hoeft te worden meegewogen in het accountantsoordeel. Essentieel is dat de gemeenteraad nadere regels kan stellen wanneer (1) kostenoverschrijdingen worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, (2) kostenoverschrijdingen passend binnen het beleid of (3) kostenoverschrijdingen bij open-einde regelingen moeten meewegen bij het oordeel van de accountant. In die gevallen dat de gemeenteraad geen nader beleid stelt, geldt het uitgangspunt dat deze kostenoverschrijdingen door de accountant niet bij de beslissing of al dan niet een goedkeurende controleverklaring kan worden gegeven, wordt betrokken. Deze kostenoverschrijdingen moeten dan wel goed herkenbaar in de jaarrekening zijn opgenomen. 5

6 1. Accountantscontrole Daarnaast moet de accountant in het verslag van bevindingen deze kostenoverschrijdingen, waarvan het College in de jaarrekening aan moet geven dat ze nog dienen te worden geautoriseerd, aan de orde te stellen. Extra lasten die worden gemaakt omdat extra opbrengsten daarvoor de ruimte bieden terwijl deze extra lasten niet direct zijn gerelateerd aan de extra opbrengsten, en de gemeenteraad nog geen besluit heeft genomen over de aanwending van deze extra opbrengsten, zijn onrechtmatig. Begrotingsuitputting (lasten voor onttrekking en bestemming aan reserves) Progr. Nr. Programma Begroot na wijziging (x 1.000) Werkelijk (x 1.000) Verschil (x 1.000) Verschil (in %) 2. Beheren fysieke leefomgeving % 3. Aanbieden voorzieningen sociale leefomgeving % 10. Heffen belastingen % 11. Verstrekken persoonsgebonden documenten % 13. Bestuur en ondersteuning % Wij constateren dat op programma 2, 3, 10, 11 en 13 sprake is van een overschrijding op de gerealiseerde lasten ten opzichte van de begrote lasten (na wijziging). De afwijkingen groter dan de rapporteringstolerantie lichten wij hieronder toe. Op programma 10 (Heffen belastingen) bedraagt de overschrijding De overschrijding wordt veroorzaakt door de tegenvallers bij uitvoeringsorganisatie SaBeWa Zeeland. Wij zijn geïnformeerd dat de verwachting bestaat dat de bijzondere omstandigheden bij SaBeWa Zeeland met ingang van 2015 tot het verleden behoren. Op programma 11 (Verstrekken persoonsgebonden documenten) bedraagt de overschrijding De overschrijding wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een overschrijding van het aantal begrote uren als gevolg van het realistischer schrijven van uren en hierdoor een te laag aantal geplande uren. Daarnaast is sprake van ondersteuning bij twee verkiezingen. Wij zijn geïnformeerd dat actie wordt ondernomen richting toekomstige begrotingen. 6

7 1. Accountantscontrole Voor de verdere details van de overschrijdingen verwijzen wij naar de toelichting op de programmarekening in de jaarrekening. Wij constateren dat de overschrijdingen worden veroorzaakt door bestaand beleid waardoor deze overschrijdingen niet als rechtmatigheidsfout worden aangemerkt. Belangrijke onderschrijdingen Alhoewel deze bevinding geen afbreuk doet aan de rechtmatigheid van de bestedingen binnen de programma s, willen wij uw aandacht wel vestigen op het feit dat voor een aantal programmaonderdelen sprake is van een belangrijke onderschrijding in de realisatie ten opzichte van de begroting na wijzigingen. De belangrijkste onderschrijdingen (groter dan ) zijn als volgt weer te geven: Progr. Nr. Programma Begroot na wijziging (x 1.000) Werkelijk (x 1.000) Verschil (x 1.000) Verschil (in %) 1 Plannen fysieke leefomgeving % 4 Stimuleren doelgroepen sociale leefomgeving % 5 Beheer basisgegevens % 6 Handhaven % Wij merken op dat ook de baten op de programma s plannen fysieke leefomgeving en stimuleren doelgroepen sociale leefomgeving achterblijven, waarbij de onderschrijdingen per saldo beperkter zijn dan hierboven vermeld (per saldo onderschrijdingen van respectievelijk ). Wij zijn geïnformeerd, dat het een bewuste keus van de directie is om op het saldo te sturen in plaats van de lasten per programma. Wij zijn wel van mening dat u eerder geïnformeerd had kunnen worden over de onderschrijdingen, zodat de begroting hier gedurende 2014 nog op aangepast had kunnen worden, waarmee meer recht wordt gedaan aan het budgetrecht van de Raad. 7

8 1. Accountantscontrole 1.5 Schattingen Bij het opstellen van de jaarrekening zijn schattingen gemaakt. Bepaalde schattingen zijn van bijzonder belang door hun invloed op de jaarrekening en de waarschijnlijkheid dat toekomstige gebeurtenissen significant (kunnen) afwijken van de verwachtingen. Als onderdeel van de controle hebben wij de aanvaardbaarheid van de schattingen beoordeeld. De belangrijkste schattingen in de jaarrekening zijn: Belangrijke schattingen Beoordeling Toelichting Verwachte levensduur voor de materiële vaste activa Akkoord De verwachte levensduur voor de verschillende activa categorieën en daarmee de afschrijvingspercentages zijn in lijn met wat gebruikelijk is. Waardering van de voorraden (bouwgronden) Akkoord Wij kunnen ons vinden in de waardering van de voorraden. Waardering van de vorderingen Akkoord Wij kunnen ons vinden in de waardering van de vorderingen. Waardering van de voorzieningen Akkoord Wij kunnen ons vinden in de waardering van de voorzieningen. Wij zijn van mening dat het management bij het maken van schattingen consistent heeft gehandeld en kunnen ons hierin vinden. 8

9 1. Accountantscontrole 1.6 Verslaggevingsgrondslagen De accountantscontrole omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen, beoordeling van de grondslagen van de financiële verslaggeving en van belangrijke schattingen die bij het opmaken van de jaarrekening zijn gehanteerd. Wij hebben de aanvaardbaarheid van de gehanteerde waarderingsgrondslagen, de consistente toepassing daarvan alsmede de duidelijkheid en volledigheid van de jaarverslaggeving beoordeeld. Uw gemeente heeft gedurende 2014 geen wijzigingen doorgevoerd in de keuze of de toepassing van belangrijke verslaggevingsgrondslagen. Wij concluderen dat de gehanteerde waarderingsgrondslagen aanvaardbaar zijn en dat de toepassing daarvan, samen met de in de jaarrekening opgenomen toelichtingen, een getrouw beeld geeft van de financiële positie van de gemeente Reimerswaal. 9

10 2. Kwaliteit jaarverslaggeving 2.1 Kwaliteit jaarverslaggeving 2014 is toereikend De jaarstukken 2014 bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. Het jaarverslag per programma en de paragrafen vormen samen het jaarverslag. In het jaarverslag worden de beleidsuitgangspunten en beleidsevaluaties zichtbaar. De paragrafen maken deel uit van het jaarverslag en vallen dus niet onder de controle van de jaarrekening. Primair object van de accountantscontrole (op grond van Artikel 213 van de Gemeentewet) is de programmarekening met toelichting en de balans met toelichting zoals in de jaarrekening is opgenomen. De inhoud van het jaarverslag hebben wij marginaal getoetst. Deze toetsing blijft beperkt tot het signaleren van mogelijke tegenstrijdigheden tussen het jaarverslag en de jaarrekening. De accountantscontrole omvat daarom geen oordeel over de inhoudelijke juistheid (en volledigheid) van de informatieverstrekking in het jaarverslag. Wij hebben geen strijdigheden geconstateerd tussen de in het jaarverslag opgenomen informatie en het beeld van de jaarrekening. 2.2 De Wet Normering Topinkomens (WNT) is juist toegelicht De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) bevat een openbaarmakingsverplichting van de bezoldiging van topfunctionarissen via de jaarrekening van de organisatie en inzending aan de (vakminister). Voor andere functionarissen geldt alleen een openbaarmakingsverplichting bij overschrijding van de bezoldigingsnorm (2014: ). In de jaarrekening van gemeente Reimerswaal over boekjaar 2014 is op juiste wijze rekening gehouden met de bepalingen uit de WNT en wordt, naast de in de WNT voorgeschreven topfunctionarissen (gemeentesecretaris en griffier), tevens bezoldigingsinformatie verstrekt over de adjunctsecretaris. Er zijn geen betalingen boven de grenzen zoals gesteld in de WNT. 10

11 3. Belangrijkste bevindingen 3.1 Bouwgrondexploitatie De exploitatieberekeningen voor de onderhanden projecten zijn ultimo 2014 opnieuw doorgerekend en bijgewerkt aan de meest recente informatie en inschatting van de nog te realiseren baten en lasten. Op totaalniveau (woningbouw- en bedrijfscomplexen) is de inschatting van het uiteindelijke resultaat circa hoger dan ultimo De verhoging wordt met name veroorzaakt door een positieve bijstelling van het resultaat op complex Rozeboom met circa Deze bijstelling komt voort uit een aanpassing van het plan, waarbij fase 3b wordt uitgesteld. Een deel van de eerder meegenomen kosten heeft betrekking op fase 3b. Per saldo wordt voor de in exploitatie genomen bouwgrond een positief resultaat ingeschat van 8,2 miljoen. Alle woningbouwcomplexen hebben een positieve stand (meer opbrengsten dan kosten). Voor wat betreft de bedrijvencomplexen is sprake van een tweetal complexen (Olzendepolder IV en De Poort III die net zijn opgestart (ultimo 2014 zijn nog geen verkopen verantwoord). Het genomen resultaat in 2014 van op een vijftal complexen (Rozeboom, Dorpszicht, Kanaalarm, Tramper II en Nishoek) past in alle gevallen binnen de beschikbare ruimte en de inschatting van het totale projectresultaat in het complex. Op een drietal projecten (Steehof, Olzendepolder IV en Slagveldstraat) is in het verleden een verlies genomen. De huidige resultaatinschattingen vallen positiever uit, waarbij voor complex Steehof inmiddels een positief resultaat wordt verwacht. Er zou eventueel een verlies terug genomen kunnen worden. Voorzichtigheidshalve wordt dit echter nog niet verantwoord. Wij adviseren na te gaan of het beleid rondom winstneming niet verder gedefinieerd moet worden ter voorkoming dat gegarandeerde resultaten niet worden genomen in de eerste jaarrekening. Wij zijn geïnformeerd dat eventuele winstneming op de grondexploitatie in de eerste bestuursrapportage van 2015 wordt meegenomen. In 2014 zijn geen nieuwe projecten in exploitatie genomen of lopende projecten afgesloten. 11

12 3. Belangrijkste bevindingen 3.2 Niet in exploitatie genomen grond Voor de niet in exploitatie genomen projecten is op dit moment sprake van een boekwaarde gelijk aan de geschatte landbouwwaarde van 6,00 per vierkante meter (Rozeboom IV, Steehof III en Tramper III) respectievelijk 31,02 per vierkante meter (Beatrixschool, Het Kompas en De Schelpjes). Overeenkomstig het raadsbesluit d.d. 26 maart 2013 zijn in 2014 geen (rente)kosten aan deze niet in exploitatie genomen projecten toegevoegd, maar ten laste van de risicoreserve gebracht. Voor wat betreft het complex KruseVeer is in 2014 van de projectontwikkelaar, in overeenstemming met de afgesloten overeenkomst, een rentevergoeding ontvangen van circa , aangezien de resterende grond voor de volgende bouwfases nog niet is afgenomen. 3.3 Voorziening belastingdebiteuren Aangezien in 2014 nauwelijks incasso-maatregelen hebben plaatsgevonden vanuit SaBeWa Zeeland, is de in voorgaande jaren gehanteerde systematiek voor het bepalen van de voorziening belastingdebiteuren niet zonder meer van toepassing op de stand ultimo Per saldo is de voorziening in 2014 met verhoogd tot een bedrag ad De voorziening komt hiermee op 3,4% van de belastingopbrengsten (2013: 1,8%). Dit percentage ligt landelijk gezien aan de hoge kant. Als gevolg van de beperkte incasso-maatregelen gedurende het boekjaar verwacht de gemeente minder te incasseren dan in normale omstandigheden waardoor de extra dotatie aan de voorziening heeft plaatsgevonden. De belastingdebiteuren ontstaan voor 2014 zijn volledig voorzien, terwijl de belastingdebiteuren met betrekking tot het afgelopen belastingjaar 2014 niet zijn voorzien. Op basis van onze werkzaamheden komen wij tot de conclusie dat de totale schattingsonzekerheid voor de belastingdebiteuren binnen de acceptabele grenzen valt. Wij zijn geïnformeerd dat op dit moment vanuit SaBeWa Zeeland geen inzicht bestaat in de samenstelling van de openstaande debiteuren. 12

13 3. Belangrijkste bevindingen 3.4s EMU-saldo blijft binnen het toegestane tekort In het kader van de Economische en Monetaire Unie EMU is onder andere vastgelegd dat het begrotingstekort van een lidstaat niet meer mag bedragen dan 3% van het Bruto Binnenlands Product. Er is sprake van een tekort als overheden in een jaar meer uitgeven dan ontvangen. Voor de gemeente Reimerswaal is op het EMU-saldo een maximaal tekort van 1,6 miljoen toegestaan. Het gerealiseerde EMU-saldo voor de gemeente Reimerswaal blijft binnen het toegestane tekort en komt uit op ruim 5,7 miljoen positief. Momenteel zijn er overigens geen sancties op eventuele overschrijding van het tekort. 13

14 4. Interne beheersing 4.1 Werkzaamheden Als onderdeel van onze controle van de jaarrekening van de gemeente hebben wij een onderzoek ingesteld naar de administratieve organisatie en de interne beheersingsmaatregelen bij de organisatie. Onze werkzaamheden waren primair gericht op: Inventariseren van de opzet van de administratieve organisatie en de daarin opgenomen interne beheersingsmaatregelen; Vaststellen bestaan en werking van de administratieve organisatie en de daarin opgenomen maatregelen van interne beheersing voor zover relevant voor de jaarrekeningcontrole. 4.2 De interne beheersing is, over het algemeen genomen, op goed niveau Wij zijn van mening dat de organisatie over het algemeen een voldoende beheersing heeft van haar bedrijfsprocessen, zodat wij kunnen steunen op de interne beheersing voor onze jaarrekeningcontrole. Wij hebben geen significante tekortkomingen gesignaleerd in de interne beheersing. Voor onze bevindingen vanuit de interne beheersing verwijzen wij ook naar de managementletter 2014, die naar aanleiding van de interim-controle 2014 is opgesteld. 4.3 Geautomatiseerde gegevensverwerking Wij onderzoeken de geautomatiseerde gegevensverwerking in opzet en bestaan voor zover wij dat noodzakelijk achten in het kader van de controle van de jaarrekening. De accountantscontrole kan daarom leiden tot andere constateringen dan wanneer een gericht onderzoek naar de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking zou plaatsvinden. In 2014 heeft de overgang plaatsgevonden naar één gezamenlijke ICT organisatie voor de vijf Bevelandse gemeenten. Wij adviseren u de afspraken met betrekking tot de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking formeel vast te leggen in een dienstverleningsovereenkomst en de nakoming van de gemaakte afspraken door het samenwerkingsverband periodiek te (laten) toetsen. 14

15 5. Financiële positie en resultaat 5.1 Financiële positie en resultaat In de jaarrekening wordt verantwoording afgelegd over het resultaat 2014 en het eigen vermogen ultimo Hieruit blijkt dat sprake is van een toenemende financiële positie die met name door het batig rekeningsaldo, na resultaatbestemming, van (2013: positief) wordt veroorzaakt. In de begroting na wijzigingen is uitgegaan van een rekeningsaldo van nihil. Het totale eigen vermogen is toegenomen tot (2013: ). Het resultaat voor bestemming (zonder mutaties reserves) bedraagt in positief (2013: positief), terwijl de aangepaste begroting 2014 was uitgegaan van een negatief saldo van Wij adviseren de verschillen kritisch te analyseren en te bezien of het proces van bijstellen van de begroting aangescherpt kan worden waardoor de omvang van de afwijkingen kan afnemen. 5.2 Benodigde weerstandsvermogen In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing in het jaarverslag is de weerstandscapaciteit van de gemeente uiteengezet. Op basis van de geïdentificeerde risico s is berekend welk bedrag benodigd is ter dekking van de risico s. Dit bedrag is berekend op (2013: ). De beschikbare weerstandscapaciteit is bepaald op basis van de algemene reserve en de bestemmingsreserves van gezamenlijk (2013: ). Dit is voldoende om het berekende risicobedrag van te kunnen dekken. De verhouding tussen beschikbare weerstandscapaciteit en benodigde weerstandscapaciteit komt uit op 1,4 (2013: 2,2). Bij een ratio van 1,4 kan het weerstandsvermogen als voldoende worden gekwalificeerd. 15

16 6. Single information Single audit (SiSa) 6.1 Geen controleverschillen in de SiSa bijlage Op grond van het Besluit accountantscontrole decentrale overheden, Artikel 5 lid 4, dienen wij te rapporteren over de fouten en onzekerheden van de SiSa regelingen. Wij merken op dat voor de regelingen G2 en G3 in de SiSa bijlage 2013 ten onrechte is aangegeven dat geen sprake is van volledig zelfstandige uitvoering. Dit heeft tot gevolg dat in de SiSa bijlage 2014 ook de regelingen G2A en G3A zijn opgenomen. De financiële verantwoording bij G2A en G3A in 2014 is exact gelijk aan G2 en G3 in 2013, aangezien geen sprake is van inzet van andere openbare lichamen. Code Specifieke uitkering Fout of onzekerheid Financiële omvang in euro s Toelichting fout / onzekerheid D9 Onderwijs achterstanden beleid (OAB) n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling E27B Brede doeluitkering verkeer en vervoer n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling G1 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) gemeente 2014 G1A Wet sociale werkvoorziening (Wsw) totaal 2013 G2 Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB gemeente 2014 G2A Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB totaal 2013 G3 Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) gemeente 2014 G3A Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) totaal 2013 n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling G5 Wet participatiebudget (WPB) gemeente 2014 n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling G5A Wet participatiebudget (WPB) totaal 2013 n.v.t. 0 Geen bevindingen met invloed op financiële vaststelling 16

17 7. Overig 7.1 Fraude Verantwoordelijkheid College De primaire verantwoordelijkheid voor het voorkomen en ontdekken van fraude en onjuistheden berust bij de directie en het College van Burgemeester en Wethouders. De gemeenteraad ziet er op toe dat het College hiertoe adequate procedures volgt en acties neemt indien daartoe aanleiding bestaat. Het is de verantwoordelijkheid van de accountant om het risico te beoordelen dat de jaarrekening als gevolg van fraude, onjuistheden of verduistering van activa afwijkingen van materieel belang zou kunnen bevatten. Verantwoordelijkheid accountant Met ingang van 1 oktober 2006 is de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) op ons van toepassing. Indien wij bij een wettelijke controle gegevens of informatie verkrijgen die een redelijk vermoeden rechtvaardigen dat sprake is van fraude van materieel belang ten aanzien van de financiële verantwoording, zijn wij onder bepaalde omstandigheden op grond van de Wta gehouden hiervan melding te doen. Geen aanwijzingen van fraude geconstateerd Binnen ons team en met de directie hebben wij een fraude discussie gevoerd, waarbij wij de nadruk leggen op mogelijke risico s op materiële onjuistheden in de jaarrekening en welke maatregelen de organisatie heeft getroffen om deze risico s te mitigeren. Daarnaast hebben wij op de fraude gevoelige processen / procedures zelfstandig werkzaamheden verricht. Tijdens onze controle van de jaarrekening 2014 zijn ons geen aanwijzingen van fraude gebleken. 17

18 7. Overig 7.2 Overige dienstverlening -> onafhankelijkheid accountant Baker Tilly Berk heeft diverse organisatorische maatregelen getroffen om zijn onafhankelijkheid en die van zijn medewerkers te waarborgen. Deze maatregelen omvatten onder meer: voorschriften en procedures omtrent onafhankelijkheid. Deze voorschriften voor professioneel gedrag op het gebied van kwaliteit en onafhankelijkheid zijn opgenomen in de Gedragscode van Baker Tilly Berk. Deze Gedragscode geldt voor iedere medewerker van Baker Tilly Berk en wordt natuurlijk steeds geactualiseerd; jaarlijkse bevestiging van onafhankelijkheid door partners en medewerkers van Baker Tilly Berk en ondersteunende stafdiensten; cliënt- en opdrachtacceptatieprocedures, waaronder een beoordeling, of er sprake is van mogelijk conflicterende diensten; intern en extern kwaliteitsonderzoek; reviews door externe toetsers die niet bij de opdracht betrokken zijn, ter waarborging van een deugdelijke grondslag/deskundig oordeel; roulatie van partners op de opdracht. Wij zijn van mening dat wij in relatie tot uw organisatie onafhankelijk, in overeenstemming met de Nadere Voorschriften inzake Onafhankelijkheid van de Accountant, hebben gefunctioneerd en dat de objectiviteit van onze oordeelsvorming in het afgelopen jaar niet is aangetast. 18

19 7. Overig 7.3 Vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen Vanaf 1 januari 2016 zijn overheidsondernemingen waaronder gemeenten en gemeenschappelijke regelingen verplicht om vennootschapsbelasting (Vpb) af te dragen over de winstgevende activiteiten. Deze wetswijziging heeft een flinke impact op gemeenten en gemeenschappelijke regelingen. Het in kaart brengen van alle activiteiten, bepalen welke daarvan Vpbplichtig worden en welke vrijstellingen toepasbaar zijn, vergt een uitdagende inspanning. Een tijdige voorbereiding is daarom zeer aan te raden. Momenteel zijn overheidsondernemingen alleen Vpb-plichtig voor bepaalde, limitatief omschreven ondernemingsactiviteiten. Dat gaat veranderen. Gemeenten en gemeenschappelijke regelingen zijn onder de nieuwe wet in principe Vpb-plichtig voor alle werkzaamheden, die als een ondernemingsactiviteit kunnen worden aangemerkt. De memorie van toelichting vermeldt dat er door de wet omstreeks entiteiten Vpb-plichtig worden. De kans is reëel dat uw activiteiten daar ook toe behoren. De uitbreiding van de Vpb-plicht is tot stand gekomen onder druk van de Europese Commissie. De Europese Commissie beschouwt het als verboden staatssteun en als een verstoring van de concurrentieverhoudingen, dat bepaalde overheidsondernemingen op dit moment niet Vpb-plichtig zijn. De wet is op 1 januari 2015 in werking getreden en op boekjaren die aanvangen in 2016 voor het eerst toepassing vinden. De uitgestelde werking (één jaar) is nodig om gemeenten en gemeenschappelijke regelingen in staat te stellen zich op de Vpb-plicht voor te bereiden. Welke activiteiten zijn Vpb-plichtig? Gemeenten verrichten een grote diversiteit aan activiteiten. Zij dienen voor elke activiteit afzonderlijk te beoordelen of die activiteit een onderneming vormt. Als dat het geval is, bestaat de volgende stap uit het in kaart brengen welke opbrengsten, welke kosten en welke vermogensbestanddelen aan die activiteit worden toegerekend (vermogensetikettering). De laatste stap bestaat uit een onderzoek of (een deel van) de ondernemingswinst is vrijgesteld. De wet bevat namelijk enkele vrijstellingen. In de aangifte Vpb worden uiteindelijk alle resultaten van alle ondernemingen gezamenlijk verwerkt. 19

20 7. Overig Wat is een onderneming? De wet bepaalt dat gemeenten en gemeenschappelijke regelingen Vpb-plichtig worden voor zover zij een onderneming drijven. In de jurisprudentie wordt al snel aangenomen dat er sprake is van een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid. Voor deelname aan het economische verkeer is vereist dat de activiteiten worden verricht buiten de eigen kring. Wanneer een repro-afdeling, salarisadministratie of ICT-afdeling van een gemeente, uitsluitend voor het gemeentelijk apparaat werkt, is er geen deelname aan het economische verkeer (en vormt de desbetreffende afdeling geen onderneming). Bij het innen van marktgelden en parkeerbelasting is er bijvoorbeeld wél deelname aan het economische verkeer. De derde eis - het winstoogmerk - is ruimer dan men op grond van het spraakgebruik zou vermoeden. Aan de eis van winstoogmerk is voldaan als er geregeld overschotten worden behaald, ook al wordt er niet naar winst gestreefd. Welke vrijstellingen zijn er? Als de ondernemingsactiviteit voldoet aan bepaalde (in de wet omschreven) voorwaarden, is de winst vrijgesteld die de gemeente met de desbetreffende activiteit behaalt. Er zijn drie vrijstellingen: Er is een vrijstelling voor interne activiteiten Ook is er een vrijstelling voor activiteiten die de gemeente verricht in verband met de uitoefening van een overheidstaak of van een publiekrechtelijke bevoegdheid, tenzij met die activiteit in concurrentie wordt getreden (zoals bijvoorbeeld in geval van re-integratie van werkzoekenden) Tot slot zijn bepaalde activiteiten vrijgesteld die in het kader van een publiekrechtelijk samenwerkingsverband worden verricht, zoals een centrumgemeenteconstructie Onderneem tijdig actie Voor veel gemeentelijke activiteiten is snel te bepalen dat die niet onder de Vpb-plicht vallen. Er zijn echter ook activiteiten waarvan dat niet evident is, zoals het innen van pachtgelden bij kermisexploitanten, de exploitatie van markt- en veilinghallen, het beheer van een parkeergarage, re-integratie in het kader van sociale werkvoorziening, exploitatie van sporthallen en zwembaden, vervoer of de verkoop van (bouw)grond. En als er sprake is van een ondernemingsactiviteit, welke opbrengsten en kosten kunnen er dan aan worden toegerekend? Is een vrijstelling van toepassing of kan die van toepassing worden door een iets andere structurering van de desbetreffende activiteit? Een goede voorbereiding op de wet voorkomt onaangename verrassingen en beperkt de financiële gevolgen voor uw organisatie. 20

21 7. Overig 7.4 Werkkostenregeling Met ingang van 1 januari 2015 is een aantal wijzigingen (verbeterpunten) doorgevoerd in de Werkkostenregeling (WKR), die met ingang van die datum tevens verplicht is gesteld. Het gaat om de volgende punten: Invoering beperkt noodzakelijkheidscriterium voor gereedschap, computers, mobiele communicatiemiddelen en dergelijke apparatuur. Invoering concernregeling (bij 95% eigendomsverhoudingen tussen inhoudingsplichtigen) (Her)invoering regeling producten eigen bedrijf. Er gaat een gerichte vrijstelling gelden tot 20% van de waarde economisch verkeer met een maximum van 500 per werknemer per kalenderjaar Vervallen van het onderscheid tussen ter beschikking stellen enerzijds en vergoeden of verstrekken anderzijds voor een aantal werkplek gerelateerde voorzieningen. Het is nog niet bekend om welke voorzieningen het gaat Wijziging afrekensystematiek: Afrekening vindt eenmalig plaats in de eerste loonaangifte van het volgende kalenderjaar. Tussentijdse facultatieve afdrachten blijven wel mogelijk In ruil voor vorenstaande wijziging gaat het percentage van de vrije ruimte van 1,5% naar 1,2%. Wij zijn geïnformeerd dat de gemeente de wijzigingen in de werkkostenregeling volledig heeft geïmplementeerd en voldoet aan de gestelde eisen. 7.5 Wijziging wet Gemeenschappelijke regelingen (Wgr) Per 1 januari 2015 is de wijziging van de Wgr in werking getreden. Dit betekent dat organisaties tot 1 januari 2016 de tijd hebben om bestaande regelingen aan te passen. De wijzigingen hebben betrekking op: Introductie van bedrijfsvoeringsorganisatie: nieuwe samenwerkingsvorm die zich kenmerkt door een eenvoudige bestuurlijke structuur en het hebben van rechtspersoonlijkheid. Wijziging in de planning- en controlcyclus en versterking positie van raden: met name de wijziging van uiterste datum naar 15 april voor het indienen van algemene en financiële kaders en de jaarrekening aan de gemeenteraden is van belang. Aanpassingen bestaande gemeenschappelijke regelingen in het kader van besluitvorming over uitbreiding van overgedragen bevoegdheden en de omvang en samenstelling van het dagelijks en algemeen bestuur. Wij adviseren de consequenties voor uw organisatie te bekijken en waar nodig de gemeenschappelijke regeling aan te passen. Wij zijn geïnformeerd dat dit onderwerp op de agenda staat bij de juridische werkgroep van de gemeenten op de Bevelanden. 21

22 7. Overig 7.6 Individueel keuzebudget Op 15 juli 2014 is het principeakkoord cao gemeente overeengekomen. Hierin is onder meer opgenomen dat het IKB, individueel keuzebudget, uiterlijk op 1 januari 2016 zal worden ingevoerd. De IKB sluit aan bij de wens voor meer keuzevrijheid voor de werknemer en is daarmee een verdere stap in de modernisering van de arbeidsvoorwaarden voor de sector. Door middel van het IKB is invulling op individuele basis mogelijk. Het IKB is een persoonlijk budget dat gaat bestaan uit de middelen die nu nog horen bij de: Vakantietoelage Eindejaarsuitkering Levensloopbijdrage Bovenwettelijk verlof van 14,4 uur Op het moment dat de IBK in werking treedt vervallen bovenstaande arbeidsvoorwaarden. Door middel van de invoering van de IKB krijgt de werknemer de volgende keuzemogelijkheden: Verlof Uitbetaling Reservering Levensloopverlof voor rechthebbenden Inkoop extra pensioen (Onbelaste) pensioen/training Premie IPAP-verzekering Werkgevers kunnen besluiten, dat naast het IKB ook andere arbeidsvoorwaarden in dit keuzemodel als bron ingezet kunnen worden. Wij adviseren u om tijdig te starten met de voorbereidingen voor het invoeren van het IKB. Daarnaast moet u rekening houden met een eenmalige last in Door de invoering van IKB is er in de jaarverantwoording over 2015 sprake van een eenmalige opname van de verplichting tot betaling vakantiegeld over de periode juni-december