Werkplan Diaconale Raad

Transcriptie

1 Werkplan Diaconale Raad Vastgesteld in de vergadering van de Diaconale Raad op 8 mei 2013; voor bijgesteld in de vergadering van 13 mei 2014.

2 Inleiding Het werkplan van de Diaconale Raad is geschreven als uitwerking van het beleidsplan van de Protestantse Gemeente Brielle Het verwoordt de wijze waarop invulling gegeven wordt aan de visie en de doelstellingen van het beleidsplan, het is dus een praktische concretisering. Het werkplan van de Diaconale Raad is opgebouwd volgens het in het beleidsplan vastgestelde programma: Huidige situatie Visie Doelen & aandachtspunten Middelen Naast dit werkplan beschikt de Diaconale Raad over een handboek dat regelmatig wordt geactualiseerd. In het handboek is de meest recente besluitenlijst opgenomen. Daarnaast bevat het handboek de roosters, protocollen en voorbeeldformulieren. Het handboek geeft een beeld van werkwijze en de taakverantwoordelijken in de Diaconale Raad van de Protestantse Gemeente te Brielle. Situatie in 2014 Het diaconaat wordt uitgevoerd door de Diaconale Raad, die bestaat uit zeven diakenen. In het werkplan zijn diverse aandachtspunten geïdentificeerd in de volgende werkvelden: De kerkelijke gemeente Lokaal Regionaal Landelijk Wereldwijd In het werkplan Diaconale Raad zijn aan de hand van het beleidsplan van de PGB doelen en aandachtspunten uitgewerkt. Verder is als belangrijke kanttekening bij de werkvelden geplaatst dat er structureel aandacht dient te zijn voor de wijze waarop het werk van de Diaconale Raad zichtbaar kan zijn binnen de gemeente. Visie De Diaconale Raad wil met het diaconaat een bijdrage leveren aan de invulling van de visie van de Protestantse Gemeente Brielle. In dit werkplan wordt derhalve volstaan met het herhalen van de visie zoals deze in het beleidsplan is opgenomen. De PGB wil een enthousiaste en vitale gemeente zijn met oog voor de mensen om zich heen. Door geloof, hoop en liefde wil zij toekomst geven aan haar bestaan en moed geven om door te gaan. Zij wil een gemeente zijn die in beweging is en hiermee bewust kiest voor voortgang. Geloof De PGB wil meerdere generaties aanspreken in vieringen en andere activiteiten. Geloofsoverdracht en ruimte voor bezinning en geloofsverdieping zijn hierbij belangrijk. Gevoel voor traditie (in de vieringen) mag vernieuwing niet in de weg staan. Een traditie leeft bij de gratie van vernieuwing. Een mooi citaat van Mahler: Tradition ist die Weitergabe des Feuers; nicht die Anbetung der Asche. Vrij vertaald: Traditie is het doorgeven van het vuur, niet het aanbidden van de as. Hoop De vergrijzing en terugloop van leden zijn ontwikkelingen waar de PGB op moet reageren. De PGB wil zich echter niet concentreren op het in stand houden van een kerk die praktisch niet haalbaar is, maar wil werken aan het creëren van een levende gemeenschap. Minder kan op deze manier meer worden. Het creëren van een goede sfeer in de kerkelijke organisatie en dit uitstralen naar buiten kan voor zowel leden als niet-leden de drempel verlagen. Liefde Als getuige van Gods liefde ziet de PGB de zorg voor de ander als haar missie: zonder Diaconale Raad en pastoraat geen kerk. Deze zorg mag niet beperkt blijven tot de eigen gemeente, maar vraagt een open blik naar buiten toe. Het is belangrijk de kwetsbaarheid en eindigheid van het leven serieus te nemen. Werkplan Diaconale Raad pagina 1 van 6

3 Doelen en aandachtspunten De speerpunten van het beleid voor de komende vijf jaar zoals verwoord in het beleidsplan van de Protestantse Gemeente Brielle zijn: Kerkelijke betrokkenheid Bezielde liturgie PGB regionaal Financiën Kerkelijke betrokkenheid De PGB kan alleen voortbestaan als zowel jong als oud zich betrokken voelt en blijft voelen bij de kerkgemeenschap. Diaconale activiteiten accentueren de betrokkenheid van de PGB op de samenleving en voor een deel ook het gezicht naar buiten. In tijden van economische crisis worden extra inspanningen van het diaconaat gevraagd. Aandachtspunten diaconaat: 1. Samenwerking met de Pastorale Raad - Het ontwikkelen van een werkwijze die voorkomt dat mensen in een isolement raken Samen met de Pastorale Raad plannen ontwikkelen om op gestructureerde wijze aandacht te besteden aan de ouderen, alleenstaanden en eenzamen binnen de gemeente. 2. De - moeilijk vast te stellen - stille nood onder gemeenteleden - Het ontwikkelen van een werkwijze om deze nood te signaleren en te lenigen. Vanuit de PKN wordt voor gemeenteleden die armlastig zijn of een week ertussenuit nodig hebben vanwege huiselijke omstandigheden, vakantieweken georganiseerd. Bij problemen op het financiële vlak kan bijstand worden verleend hetzij door directe financiële ondersteuning hetzij door verwijzing en/of begeleiding naar de daarvoor bestemde (gemeentelijke) instanties zoals l.s.d. of Voedselbank. 3. Kerkomroep - Iedereen die dit nodig heeft kan, al of niet tegen betaling, gebruik maken van de kerktelefoon. Aan gemeenteleden die niet (meer) in de gelegenheid zijn om de kerkdiensten te bezoeken wordt er een toestel beschikbaar gesteld om thuis of in het ziekenhuis of verzorgingstehuis de diensten te beluisteren. Ook het Gasthuis heeft een kerktelefoon. 4. Vervoer kerkgangers - Het vervoer tijdig ingeroosterd zodat degenen die dit nodig hebben op de bedoelde tijdstippen daarvan gebruik kunnen maken. Het vervoer van en naar huis en Ommeloop wordt door een commissie geregeld. De coördinatie is in handen van één van de diakenen. 5. Gasthuis, Ommeloop en Plantage - Medewerking zodanig verleend dat bijeenkomsten vlekkeloos verlopen. In alle drie wordt door (wijk)diakenen actief medewerking verleend aan de diensten/vieringen. 6. Betrokkenheid gemeente bij diaconaal werk - Gemeenteleden zijn zodanig betrokken dat dit voor de diakenen een taakverlichting betekent, dat dit voor gemeenteleden een positieve ervaring is en dat het werk van de Diaconale Raad meer bekendheid krijgt. Vormgeven aan een werkwijze om waar nodig gemeenteleden te betrekken bij het uitvoeren van een activiteit of het ontwikkelen van plannen. Daarbij wordt het boekje 'leder gemeentelid... een diaken' gebruikt. 7. Contact met Vluchtelingenwerk Brielle - Het in de week voor Kerst verstrekken van een Kerstpakket aan in Brielle woonachtige vluchtelingen. Vluchtelingenwerk geeft aantallen en gezinssamenstelling van mensen die daarvoor in aanmerking komen door aan de verantwoordelijke diaken. 8. Minimabeleid van de burgerlijke gemeente/wmo - Het beter kunnen opsporen van - de moeilijk vast te stellen - stille nood onder gemeenteleden o.a. door contacten te onderhouden met de leden van de plaatselijke WMO Raad. Contact onderhouden met de verantwoordelijke wethouder en deelname aan het Vangnetoverleg, dat door de gemeente Brielle wordt georganiseerd. De Raad van Kerken heeft zitting in de WMO Raad Brielle. De Diaconale Raad wordt op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in de WMO Raad. 9. Vrijwilligerswerk in De Plantage - Het onderhouden van contacten met de geestelijk verzorger van De Plantage. Het leveren van vrijwilligers die assisteren bij de tweewekelijkse kerkdienst in De Plantage. Werkplan Diaconale Raad pagina 2 van 6

4 10. ZWO (Z)ending, (W)erelddiaconaat en (O)ntwikkelingssamenwerking - De kerkelijke gemeente informeren over zaken aangaande bovenstaande aandachtspunten. Het verzamelen/aandragen van kopij voor het plaatselijke kerkblad vanuit Kerk in Aktie waar het gaat om collecte bestemmingen met daarbij het uitreiken van collectekranten. Elk jaar is er de Vrijwillige Diaconale Bijdrage Aktie waarmee extra projecten in binnen en buitenland worden ondersteund, de doelen voor deze extra projecten worden per jaar bepaald op basis van een giftenadvies van de Provinciale Werkgroep van de PKN en de aanvragen die bij het secretariaat binnenkomen. 11. Projecten en acties landelijk en wereldwijd - leniging van directe nood. Indien passend binnen het beleid van de Diaconale Raad zal zij kortlopende projecten ondersteunen evenals acties bijvoorbeeld bij rampen. Bezielde liturgie In de eredienst moeten mensen kunnen thuiskomen bij God en bij elkaar. Aandachtspunten diaconaat: 1. Eredienst - Het rooster van de inzet van de diakenen maakt dat de diensten met de medewerking van de diakenen goed verlopen. Door de Diaconale Raad wordt actief meegewerkt in de eredienst. Er zijn altijd twee diakenen aanwezig in de reguliere diensten om te collecteren, de bloemen te verzorgen en indien nodig weg te brengen. Viermaal per jaar wordt er door één van de diakenen voorbeden gedaan en tijdens de dienst van Schrift en Tafel is de Diaconale Raad bijna voltallig aanwezig. In het Gasthuis woont meestal één diaken de eredienst bij, die vanuit de kerk via de kerktelefoon wordt beluisterd. Bij de dienst van Schrift en Tafel verricht de diaken de handelingen die de predikant op dat moment in de kerk doet. Behalve deze meer reguliere taken in de eredienst wordt af en toe door één van de diakenen een speciale taak verricht, zoals het assisteren van de predikant op de laatste zondag van het kerkelijk jaar bij het uitreiken en aansteken van de kaarsen, het uit de kerk dragen van de Paaskaars tijdens de dienst op Goede Vrijdag en het binnendragen van de nieuwe Paaskaars bij aanvang van de Paaswake. In overleg met de predikant heeft 1 of hebben meerdere diakenen een taak in de dienst voor 'dankdag voor gewas en arbeid'. In overleg met de predikant zal bekeken worden of er nog meer taken in de eredienst uitgevoerd kunnen worden door diakenen. PGB regionaal De PGB is niet de enige gemeente in de regio die te kampen heeft met een achteruitgang van het ledenaantal. Samenwerken, krachten bundelen en een goede presentatie van de PGB moeten leiden tot win-win situaties Aandachtspunten diaconaat: 1. Raad van Kerken - lnterkerkelijke ondersteuning op het gebied van hulpverlening, vanuit de Diaconale Raad De Diaconale Raad participeert in de Raad van Kerken. Samen met de RK kerk organiseert de Diaconale Raad hulpverlenende acties zoals de jaarlijkse kerstpakketten en de kerstgroet. 2. Hartelborgt - Aan jeugdige gevangenen laten zien dat zij niet verguisd worden maar als volwaardige naasten worden gerespecteerd. De Diaconale Raad is d.m.v. het Platform Hartelborgt betrokken bij de jeugdgevangenis in Spijkenisse. Eén diaken woont met regelmaat de kerkdiensten aldaar bij. Rond Kerst en Pasen wordt extra aandacht besteed aan de gevangenen. Financiën Het geld dat bij de Diaconale Raad binnenkomt wordt zo goed mogelijk verdeeld over de werkvelden Lokaal, Regionaal, Landelijk en Wereldwijd. Er wordt gecollecteerd voor projecten die onderverdeeld kunnen worden in Missionair Werk, Landelijk Diaconaat, Zending, Werelddiaconaat, Noodhulp en Kinderen in de Knel. Het streven is om in elke eredienst een diaconale collecte te houden. Via het kerkblad wordt de kerkelijke gemeente op de hoogte gehouden van de opbrengsten en bestemmingen van de collecten. Werkplan Diaconale Raad pagina 3 van 6

5 Aandachtspunten diaconaat: 1. Inkomsten De inkomsten van de Diaconale Raad komen voort uit: - rente uit vermogen; - collecten; - schenkingen, erfstellingen en legaten; - jaarlijkse vrijwillige diaconale bijdrage in april. 2. Uitgaven Giften/bijdragen worden alleen verstrekt aan diaconaal werkende instellingen of organisaties waarvan de doelstellingen raakvlakken hebben met die van de Diaconale Raad. De giften/bijdragen kunnen onderverdeeld worden in: - de jaarlijks door Kerk in Actie vastgestelde collecten; - collecten voor het Werelddiaconaat; - jaarlijks zes collecten die worden toebedeeld aan diaconaal werkende instellingen in de regio; de keuze wordt gemaakt op basis van de Provinciale Diaconale Advies- en Projectenlijst. In geval van individuele nood wordt financiële hulp verleend; hetzij als lening hetzij als schenking. Verder kan er bij rampen (nationaal of internationaal) een collecte worden gereserveerd of een door de Diaconale Raad te bepalen bedrag uitgekeerd worden. 3. Diaconaal Vermogen De Diaconale Raad beheert het diaconaal vermogen. Er wordt niet gestreefd naar overschotten, echter om de uitgaven ook op langere termijn te kunnen dekken is een geringe groei van het vermogen noodzakelijk. Middelen - Hoe de doelstellingen worden gerealiseerd Inzamelen van gelden collecteren Wekelijks wordt op zondag volgens rooster door 2 diakenen gecollecteerd voor vooraf bepaalde doelen. Dit is in een rooster vastgelegd. Als er zich een calamiteit voordoet zoals een natuurramp waardoor mensen zijn getroffen, kan daarvan worden afgeweken. vrijwillige diaconale bijdrage Jaarlijks worden door een ad hoc commissie, bestaande uit een aantal diakenen in februari/maart de voorbereidingen daartoe getroffen en rond week 17 brieven rondgebracht bij gemeenteleden met het verzoek om een vrijwillige diaconale bijdrage. Alle diakenen bijgestaan door een aantal vrijwilligers, brengen deze persoonlijk aan huis. Instructies staan in het handboek. Taken in de eredienst collecteren Zie hierboven bloemengroet Elke zondag worden de bloemen, die ter opluistering in de kerk staan tijdens de dienst, na afloop gebracht aan degenen die een bemoediging nodig hebben. Er wordt altijd een oproep gedaan aan de gemeenteleden om deze te bezorgen. De afspraak is dat als de bloemen blijven liggen, één van de dienstdoende diakenen deze bezorgt op het betreffende adres. In voorkomende gevallen wordt bij een kind een kleine attentie bezorgd. Dit gebeurt in samenwerking met de jeugdouderlingen. welkom De taak van de diakenen is om afwisselend met de Pastorale Raad en het College van Kerkrentmeesters de deelnemers aan de diensten bij de ingang van de kerk voor aanvang van de dienst welkom te heten. dienst van Schrift en Tafel Voor de dienst van Schrift en Tafel staat in het handboek van de Diaconale Raad een uitgebreide beschrijving en protocol om deze vieringen, al dan niet lopend, goed te laten verlopen. Werkplan Diaconale Raad pagina 4 van 6

6 voorbeden Vier keer per jaar doet één van de diakenen de voorbeden in de kerk. Deze worden samen met de predikant voorbereid. vervoer kerkgangers Het vervoer van en naar huis en de Plantage wordt door een diaken geregeld. De coördinatie in handen van één van de diakenen. dienst in het Gasthuis In het Gasthuis woont altijd een diaken, een ouderling of een kerkrentmeester samen met één of twee vrijwillige gemeenteleden,, de eredienst bij, die vanuit de kerk via de kerkradio wordt beluisterd. Eén van de diakenen maakt hiervoor een rooster. Bij de dienst van Schrift en Tafel verricht de diaken de handelingen die de predikant op dat moment in de kerk doet. De diaken verzorgt het avondmaalskoffertje. afsluiting kerkelijk jaar Eén van de diakenen assisteert de predikant in de dienst op de laatste zondag van het kerkelijk jaar bij het aansteken van de kaarsen ter nagedachtenis aan de overledenen. bezorgen van de liturgieën Een groepje vrijwilligers brengt wekelijks de liturgieën rond. Een diaken geeft van tijd tot tijd aandacht aan deze groep. bloemenactie in samenwerking met de kindernevendienst Met Pasen of met Pinksteren wordt aan iedereen (zowel in de kerk als in het Gasthuis) een bloem uitgereikt. Het initiatief voor deze actie wordt genomen door de Diaconale Raad, de actie wordt in samenwerking met de kindernevendienst uitgevoerd. Wijkdiaconaat wijkberaad De wijkdiakenen wonen in de daartoe aangewezen wijk het wijkoverleg bij. Aan deze besprekingen nemen de wijkpredikant, wijkouderling, contactpersonen en wijkdiaken deel. In deze besprekingen worden heugelijke en verdrietige gebeurtenissen en hoe daarmee om te gaan besproken. Daarnaast worden de ervaringen van de contactpersonen uitgewisseld. Daar denkt men ook na over de wijkbijeenkomsten, die tot doel hebben de betrokkenheid van de gemeenteleden onderling te versterken. De wijkdiaken levert een bijdrage aan deze bijeenkomsten. hulpverlening Waar nodig ondersteunt de wijkdiaken gemeenteleden en niet-gemeenteleden die op welk vlak dan ook (bijvoorbeeld materieel of financieel) ondersteuning nodig hebben. In voorkomende gevallen vindt ruggespraak plaats met het moderamen, één en ander vindt plaats volgens een vastgesteld protocol. trouw- en rouwdiensten De wijkdiaken is aanwezig bij trouw- en (als de predikant of familieleden dit wensen) rouwdiensten. Als een diaken is verhinderd, wordt een andere diaken gevraagd om de taak over te nemen. contactpersonen Het eerste aanspreekpunt voor de contactpersonen is de wijkouderling. Vanuit de Diaconale Raad wordt het mogelijk gemaakt dat de contactpersonen gemeenteleden een bloemengroet kunnen brengen. De regels hieromtrent zijn vastgelegd in het handboek van de Diaconale Raad. Jaarlijkse acties vaste vrijwillige bijdrage Zie Reguliere taken, inzameling gelden. ouderenmaaltijd Elk jaar in november wordt de mensen van 70 jaar en ouder een maaltijd aangeboden (ca. 150). Deze wordt geserveerd in het middenschip van de kerk. De maaltijd wordt voorbereid door een groep diakenen ondersteund door een aantal vrijwilligers. Bij de voorbereiding en uitvoering worden de diakenen bijgestaan door leden van de Pastorale Raad en het College van Kerkrentmeesters en een aantal vrijwilligers. Het draaiboek bevindt zich in het handboek kerstpakketten en kerstgroeten Werkplan Diaconale Raad pagina 5 van 6

7 In overleg met de kerkelijke gemeente, de burgerlijke gemeente en vluchtelingenwerk worden mensen geselecteerd die in aanmerking komen voor een kerstpakket. De vertegenwoordiger van de nabestaanden van dat kerkelijk jaar overleden verwanten ontvangen een bloem en een boekje.. Overleggen maandelijkse vergaderingen De Diaconale Raad vergadert tien keer per jaar. In deze vergaderingen worden de door de voorzitter en secretaris voorbereide punten besproken volgens een vast stramien. Zo is in het voorjaar de opvolging van aftredende diakenen een onderwerp van bespreking, worden in november de doelen bepaald waaraan in het volgende jaar financiële ondersteuning wordt verleend, staat in februari het financieel jaarverslag op de agenda en worden maandelijks allerlei ontwikkelingen besproken. Kerkenraad De Diaconale Raad wordt in deze raad vertegenwoordigd door drie leden. Er is ook een secundus benoemd vanwege de voorwaarde dat er altijd drie diakenen aanwezig moeten zijn. Eenmaal per jaar neemt de voltallige Diaconale Raad deel aan de kerkenraadsvergadering. Raad van Kerken Een gemeentelid zit namens de Diaconale Raad in dit gremium. Burgerlijke overleggen De diaken met de betreffende taak neemt deel aan het overleg dat kan zijn met vluchtelingenwerk, de gemeente of anderszins. Moderamen De voorzitter van de Diaconale Raad maakt hier deel van uit. Classis De classis heeft een rooster waarin gepland staat welke vertegenwoordigers van welke kerk een x-tal jaren hun gemeente zullen vertegenwoordigen. Afwisselend zijn dat een predikant, een ouderling of een diaken. Werkplan Diaconale Raad pagina 6 van 6