WereldWijd Werken. 1 e Hulp bij oriëntatie op een plaatsing in het buitenland. Inhoudsopgave

Transcriptie

1 udhabicopenhagencotonoulondonluandasanjosésana azagrebabujacolombodakarljubljanaluxembourgsanfranciscosantiagodechilewellingtonaccrachicagodamascuslisbonmad 3W is dé dienstverlener voor het Rijk die wereldwijd werkt 3W WereldWijd Werken Inhoudsopgave Test: Successful Expatriate Skills Hoe maak ik de juiste keuze? Wat vind ik echt belangrijk? Opleiding, vrijwilligerswerk of een betaalde baan? Waar vind ik meer informatie? 1 e Hulp bij oriëntatie op een plaatsing in het buitenland En dan is het zover, een eventuele plaatsing in het buitenland van je partner komt steeds dichterbij! Iets waar jullie beiden wel al rekening mee hebben gehouden en waarvan jullie weten dat dat op een gegeven moment tot de mogelijkheden behoort, maar nu is het zover. En wat nu? Nu wordt het zaak om opnieuw met elkaar te praten over de voors en tegens, de consequenties voor beiden en voor eventuele kinderen. Wat als? Ik daar niet kan werken? Mijn kinderen geen onderwijs op hun niveau kunnen volgen? De leefomgeving, de gezondheidzorg en medische voorzieningen beperkingen met zich meebrengen? Er niets is om mij zinvol bezig te houden? Dit is een uitgave van het Ministerie van Buitenlandse Zaken met als doel de partners en medewerkers een handreiking te doen, een 1 e hulp bij oriëntatie, zodat iedereen weloverwogen aan de stap om een buitenlandse post te accepteren begint. Immers bezint eer ge begint. We hopen dat deze informatie jullie helpt een bewuste keuze te maken en dat je met veel plezier, samen met je partner, Nederland in het buitenland wilt gaan vertegenwoordigen.

2 Successful Expatriate Skills Expertise in Labour Mobility heeft een test ontwikkeld op basis van vele gesprekken met internationale HR mensen. De vaardigheden die hieronder genoemd worden associëren werkgevers met succesfactoren bij leven en werken in het buitenland. Je kan jezelf hiermee testen of het buitenland iets voor je is. Immers, dit zou het uitgangspunt moeten zijn bij het besluit om een functie in het buitenland te accepteren. Instructie: Geef jezelf een 1 voor vaardigheden waarvan je vindt dat je hier laag op scoort en waarvan je denkt dat deze vaardigheid verbeterd kan worden. Geef jezelf een 2 bij vaardigheden waarvan je vindt dat je die best goed onder de knie hebt, maar waarbij nog steeds verbetering mogelijk is. Geef jezelf een 3 als je van mening bent dat je hier goed in bent, beter dan de meeste andere mensen. Naast je eigen scores, kan je iemand vragen die jou goed kent om deze test ook eens in te vullen en daarbij te kijken of jouw zelfbeeld klopt met hoe een ander jouw sterke en zwakke vaardigheden ziet. Indien van toepassing is het ook interessant om de test te doen met je kinderen. Vaardigheid Jouw eigen score Mening van een ander Flexibiliteit Onafhankelijkheid Goed met stress om kunnen gaan Veerkracht Doorzettingsvermogen Gemakkelijk kunnen aanpassen Teamwerk vaardigheden Emotionele stabiliteit Goed om kunnen gaan met onzekerheid Zin hebben in avontuur Goede buitenlandse taalvaardigheid Communicatievaardigheden Expertise in Labour Mobility,

3 Hoe maak ik de juiste keuze? Het besluit om op een functie in het buitenland te reageren is een gezinsbesluit, waarbij alle gezinsleden een positief gevoel (zouden) moeten hebben. Een buitenlandse post is namelijk een geweldige ervaring die zowel qua loopbaan als privé, ieders leven kan verrijken. En het is zeker niet zo dat een partner en andere gezinsleden op de tweede plaats komen, al voelt dat soms misschien wel zo. Ook partners zullen goed na moeten denken over hun eigen loopbaan en wat ze zelf willen doen gedurende de tijd dat het gezin in het buitenland verblijft. Uiteindelijk is het welzijn van het gehele gezin cruciaal voor het succes van een plaatsing in het buitenland, ongeacht het type werk dat mensen doen. Wie ben ik eigenlijk? Aan de hand van enkele nuttige tips en zelfhulpmiddelen kunnen partners uitgerust worden met het benodigde arsenaal aan kennis om de juiste beslissingen te nemen. Maar om te weten wat de juiste beslissingen zijn, is het goed om eerst een hele belangrijke vraag te beantwoorden: Wat wil ik met mijn leven doen? Om dit helder te krijgen, gaan we eerst naar een aantal kernwaarden kijken en naar het belang daarvan voor jou in deze fase van je leven. Kies uit de onderstaande lijst 6 kernwaarden: Integriteit Betrouwbaarheid Veiligheid Tolerantie Eerlijkheid Democratie Vrijheid Vrijheid van meningsuiting Vrijheid van godsdienst Familie Welzijn/geluk van kinderen Gelijke rechten van man en vrouw Gelijke behandeling van same sex partners Gelijke behandeling van verschillende ethnische groepen Open samenleving Liefde Humor Authenticiteit Persoonlijke groei De lijst hierboven bevat een aantal heel verschillende kernwaarden, sommige liggen meer op het persoonlijke vlak en andere hebben meer te maken met de samenleving waarin jij je prettig voelt. Als je naar de 6 door jou gekozen kernwaarden kijkt, kan je er dan een top 3 uithalen die voor jou van levensbelang is om je gelukkig te voelen?

4 Om de vraag Wat wil ik met mijn leven doen? te beantwoorden, is het belangrijk om voor jezelf te bepalen welke waarden je echt belangrijk acht. Door middel van bovenstaande oefening weet je welke kernwaarden je belangrijk vindt. Om de vraag verder uit te diepen hebben we een reeks stellingen geformuleerd. Geef bij al deze stellingen aan of deze niet erg belangrijk, belangrijk, of heel belangrijk voor je is. Stelling Mate van belangrijkheid Regelmatig contact met je familie en vrienden Balans tussen werk en privé Vrije tijd die ik zelf naar eigen keuze kan indelen Geestelijke stabiliteit Deel uitmaken van een groep Persoonlijke ontwikkeling Nieuwe vaardigheden leren Persoonlijke netwerken (uit)bouwen Uitdagende, maar ook realistische doelen stellen Afwisselende taken/steeds iets anders doen Uitdagende opdrachten die me na laten denken Mezelf productief voelen De vrijheid om zelf te bepalen hoe en wanneer ik werk Innovatief werk doen Een team leiden Erkenning voor mijn werk Beschouwd worden als deskundige op mijn vakgebied Financiële onafhankelijkheid Welvaart en prestige Expertise in Labour Mobility, Maak vervolgens een top 3 van de waarden die je het meest belangrijk vindt:

5 Wat vind ik echt belangrijk? Als je partner een post in het buitenland overweegt, zet dat ook jouw wereld op z n kop. Opeens moet er nagedacht worden over zaken die voorheen rustig voortkabbelden. Het is belangrijk om na te denken over wat je echt motiveert. Als werk op dit moment een belangrijk onderdeel van je leven uitmaakt, hoe belangrijk wordt het als er bijvoorbeeld geen part-time mogelijkheden zijn en er een maximum is van 10 vakantiedagen per jaar? Wat als je niet mag werken? Wat is voor jou werkelijk van belang? Waar ligt je passie? Wat motiveert je? Hieronder volgen een aantal stappen om dat beeld helderder te krijgen. Kun je kort beschrijven hoe je in deze situatie terecht bent gekomen? Wat zijn de stappen die je hier gebracht hebben? Wat zijn de aspecten van je werk en privéleven waar je in deze ideale situatie het meest enthousiast over bent? Wat wil ik bereiken? Nadat je de aspecten hebt kunnen identificeren die je echt belangrijk vindt, is het van belang om goed na te denken over jouw toekomst, zowel met betrekking tot je werk als je privé leven. Stel je eens voor, in de ideale wereld zonder obstakels of belemmeringen: Je bent vijf jaar verder in je leven en loopbaan, en je hebt in de tussentijd alles bereikt waar je altijd van gedroomd hebt. Neem de tijd om over deze vragen goed na te denken. Als je hiermee klaar bent, beschrijf in één zin wat je doelstellingen zijn voor over 5 jaar en wat het grootste obstakel is om deze doelen te bereiken. Denk over deze situatie goed na (en laat je niet limiteren door te veel praktische zaken, we hebben het immers over alles waarvan je gedroomd hebt!): Beschrijf nu hoe je dat obstakel hebt overwonnen: Hoe ziet deze situatie er precies uit? Welke doelstellingen heb je bereikt? Hoe voel je je? De bedoeling van de bovenstaande vragen is om je echt na te laten denken over die zaken die er voor jou in deze fase van je leven toe doen. Vanuit je ideale toekomstvisie kan je nu de stappen uitwerken die je kunnen helpen in je keuzeproces. In deze vervolgstappen is het van belang om niet alleen naar je dromen te kijken, maar ook naar de mogelijkheden en onmogelijkheden van een uitzending en daar een weloverwogen keuze in te maken.

6 Opleiding, vrijwilligerswerk of een betaalde baan? Nu er daadwerkelijk nagedacht wordt over naar het buitenland gaan, worden opeens vragen actueel die dat wellicht de laatste tijd minder waren. Wil je werken in je nieuwe thuisland? Mag je eigenlijk wel werken in dat land? Is dit het moment om een eigen bedrijf te starten of eindelijk die studie op te pakken? Of ga je je richten op vrijwilligerswerk? Wil je meer tijd in je gezin stoppen? Wees je bewust van de keuzes die je hebt. Want wat je ook besluit te doen, het moet een positieve en weloverwogen keuze zijn. Vandaar dat we je meerdere vragen en opdrachten hebben voorgelegd eerder in deze uitgave. Om te helpen met deze keuzes is niet alleen je eigen gevoel van belang maar moet er ook oog zijn voor de daadwerkelijke realiteit. Immers, werkvergunningen voor partners zijn niet in alle landen mogelijk en het Nederlandse part-time werken is niet overal gemeengoed. Naar het buitenland gaan is een persoonlijke verrijking en ook als je loopbaan niet (direct) voortgezet kan worden, is het belangrijk om een goede invulling van de buitenlandse periode te vinden en hoe deze maximaal benut kan worden bij terugkeer. Als er een overeenkomst is, kun je ook overwegen om een eigen bedrijf te starten. In elk land zijn er juridische kaders waarbinnen je een eigen bedrijf mag beginnen, informeer je daar lokaal over. Je kunt ook kiezen voor het starten van een bedrijf in Nederland, en via een in Nederland bij de Kamer van Koophandel ingeschreven bedrijf, je diensten/producten in Nederland of elders aanbieden. Ook daarvoor moet je het nodige uitzoek werk verrichten o.a. bij de GBA, belastingdienst en SVB. Welke oplossing je kiest hangt nauw samen met het soort product of dienst dat je aanbiedt. Houd er rekening mee dat je vaak meer dan 1 opdrachtgever moet hebben voor je bedrijf om ook fiscaal als bedrijf aangemerkt te worden. Meer informatie kan je vinden op en op de site van 3W. Wat als ik niet mag werken voor een lokaal bedrijf? Als blijkt, uit bovenstaande lijst, dat je in een bepaald land niet mag werken als partner van dan kun je een aantal andere opties overwegen: Je kunt denken aan vrijwilligerswerk of een studie. Als er passende vacante functies zijn kun je solliciteren bij de Nederlandse ambassade. Er zijn vaak mogelijkheden, ondanks dat deze niet altijd in het oog springen, maar het is vooral belangrijk om de kansen te zien en vervolgens de keuzes te maken die het best bij jou passen. Waar mag ik werken? Als je graag betaald aan de slag wilt is het goed om je te oriënteren op de mogelijkheden. Immers, werkvergunningen voor partners worden niet door ieder land afgegeven. Voor partners van diplomaten geldt sowieso dat zij met hun diplomatieke status andere rechten en plichten hebben. Om het werken voor partners mogelijk te maken in het ontvangende land buiten de EU, streeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken ernaar zoveel mogelijk overeenkomsten (MoU s, Verdragen) af te sluiten en daarmee de partners de gelegenheid te bieden te kunnen werken. Als er geen overeenkomst is met een niet -EU land mag er niet gewerkt worden in het ontvangende land. Op het rijksportaal 3W staat de actuele lijst met MoU s en verdragen en alle daarbij behorende informatie over werken en strafrechtelijke immuniteit. Met de Citrix Key op het BZ-account van de medewerker op het rijksportaal. Lees die informatie goed door ruim voor vertrek, dan kom je niet voor verrassingen te staan en heb je tijd om eventuele zaken uit te zoeken en te regelen. Eigen bedrijf Internationale organisaties Wereldwijd zijn er veel internationale organisaties en NGOs. Ook hier kun je in sommige gevallen wel werken. De arbeidsmogelijkheden zijn daar vaak enigszins afwijkend van werken bij commerciële organisaties. Het gaat erom dat je je strafrechtelijke immuniteit niet hoeft op te geven. Het is raadzaam om je hier vooraf goed over te informeren. Dat kan bijvoorbeeld via de gids Looking for work in International Organisations (ISBN ). Wat als ik een opleiding wil volgen? Je kan ervoor kiezen om de periode in het buitenland te benutten om je professioneel te ontwikkelen en je kennis op peil te houden, of uit te breiden. Zelfs een omscholing of een studie is een optie. Een investering op langere termijn waarbij je je kansen op de arbeidsmarkt bij terugkeer vergroot. In veel landen kan je via de Open University of via distance learning studeren, maar ook Bachelor, Master of PhD trajecten zijn mogelijk in het buitenland. Waarbij je met name de eerste 2 niveaus ook vaak in deeltijd kan doen. Een steeds groter aantal universiteiten biedt deelcertificaten of collegereeksen aan, die vaak gericht zijn op volwassenen. Houdt er rekening mee dat je je niveau moet kunnen laten zien door middel van je diploma s. Zorg daarom voor (beëdigde) vertalingen. Op de website van de NUFFIC

7 vind je informatie over diploma vergelijkingen. Om je Engelstalige niveau te kunnen laten zien, wordt vaak gevraagd naar TOEFL of GMAT scores. Dit zijn testen die je kunt laten doen om je niveau aan te geven. Handig om te weten: BZ heeft een voorziening die bijdraagt in de kosten voor professionele ontwikkeling. Het bedrag dat daarvoor jaarlijks kan worden aangevraagd bedraagt maximaal Voor uitgebreide informatie over de voorwaarden en aanvraagprocedure, zie Rijksportaal 3W. Wat als ik graag vrijwilligerswerk wil doen? In veel landen mag je als partner van niet werken. Je krijgt simpelweg geen werkvergunning. Voor sommigen zal dit misschien een hele verandering zijn, maar het goede van vrijwilligerswerk is dat je dit (bijna) altijd wel mag doen. De voldoening bij vrijwilligerswerk is vaak groot en de bijdrage die je levert aan de (lokale) maatschappij kan heel groot zijn. Daarnaast kan vrijwilligerswerk er voor zorgen dat je geen gat op je CV krijgt omdat je mee blijft draaien in het arbeidsproces. De voordelen van vrijwilligerswerk: Je bent onderdeel van een team Je krijgt sneller toegang tot de lokale samenleving Je onderhoudt of ontwikkelt persoonlijke vaardighede Je ontmoet andere mensen met vergelijkbare interesses Je kunt zelf bepalen hoeveel tijd je in de activiteit stopt Je kunt bij uitdagende projecten betrokken worden Je gebruikt je vrije tijd om anderen te helpen Je hebt plezier en maakt nieuwe vrienden! Waar vind ik meer informatie? Voor alle informatie over werken, vrijwilligerswerk, professionele ontwikkeling en de voorwaarden en regelgeving hieromtrent staat de informatie op Rijksportaal 3W. Deze informatie is alleen toegankelijk voor de ambtenaar en voor de partner alleen te ontsluiten door vanuit huis samen met de ambtenaar het Rijksportaal te benaderen met de Citrix key. Vragen ontvangen we ook het liefst via het digitale formulier (via de ambtenaar) of als dat niet mogelijk is door de derden per mail Web: gebruikersnaam: bzposten wachtwoord: BZzaken10 Werken: Looking for work in... serie gidsen die meer dan 40 landen beslaat en waar per land beschreven staat hoe je in dat specifieke land werk kunt vinden en hoe je in dat land solliciteert, met voorbeeld CV, nuttige tips en verhalen van anderen. (ISBN ), Expertise in Labour Mobility, Looking for work in International Organisations (ISBN ), Frederik Vermeulen, Nannette Ripmeester A career in your suitcase (ISBN ), Joanna Parfitt Wereldwijd werken (ISBN ), Peter Kranenburg en Mechteld Nije, C&G Career Services, Amstelveen Landen belastingdienst/zakelijk DigiD inloggen op mijn SVB. Vrijwilligerswerk: Studeren: Algemene informatie: Expat en partner gids, Global Connection, ISBN

8 3w Dolutatio Dolutatio exer ilisis am quat, commod dionsequipit ad magnit vulluptatue diam zzriureet del eraessed dolorpe feugiametuer sequatu msandre eugue consenisl. Peraessim Peraessim alit lore magnibh endipsu tel xxx WereldWijd Werken Eriuscipit Ugue consenisl dolobortis dolutem eteriuscipit lan eraeseq uamconum henim vent prat alit dolor sent digna core. udhabicopenhagencotonoulondonluandasanjosésana azagrebabujacolombodakarljubljanaluxembourgsanfranciscosantiagodechilewellingtonaccrachicagodamascuslisbonmad Colofon: Uitgebracht door: Ministerie van Buitenlandse Zaken 3W WereldWijd Werken Postbus eb Den Haag / Tekst: Expertise in Labour Mobility, In opdracht van Bureau Partners en Kinderen Deze brochure is een uitgave van: Het ministerie van Buitenlandse Zaken Postbus eb Den Haag www. rijksoverheid.nl Buitenlandse Zaken oktober BUZxxxxxxxxxxxxxxxx N