Projectvoorstel voor gebruik middelen plattelandsfonds Biienproïect op de Kolonie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Projectvoorstel voor gebruik middelen plattelandsfonds Biienproïect op de Kolonie"

Transcriptie

1 Bijkomend DENKEN.DURVEN.DOEN. - ; v Projectvoorstel voor gebruik middelen plattelandsfonds Biienproïect op de Kolonie 1. Objectieve analyse: een bijenvriendelijk beleid De massale bijensterfte neemt de laatste jaren verontrustend toe. Honingbijen verdwijnen uit hun korven en wilde bijen vinden geen eten of nestplaats meer. Bijensterfte per land winterjaar Kroatië Noorwegen Oostenrijk Denemarken Polen Groot-Brittannië Duitsland Finland Ierland Schotland België Nederland Italië I ( o% 10% 20% 30% Oorzaken daarvan zijn de afname van biodiversiteit, de varroamijt en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die Neonicotinoïden bevatten. Bijen zijn nochtans van groot belang. Niet enkel voor het ecosysteem, maar ook op economisch vlak. In 2005 werd de omgerekende waarde van de bestuiving voor de Europese voedselproductie door de honingbij op 14,2 miljard euro geraamd. Een dikke 52% van onze dagelijkse productenmix in onze warenhuizen zou verdwijnen 1. Gemeenten kunnen de bijenpopulatie een handje helpen door een bijenvriendelijk beleid op poten te zetten. Bijenvriendelijke maatregelen leveren allerhande duurzame voordelen op naast het ondersteunen van de btjenpopulatie op zich. Zo zal men gemeentelijke plantsoenen minder moeten onderhouden, spaart men geld uit, verzaakt men aan het gebruik van pesticide en krikt men de biodiversiteit van het landschap op. Kortom, een bijenvriendelijk beleid past in de beleidsdoelstelling om onze gemeente duurzamer te gaan beheren met een oog voor sensibilisering. r Artikel HLN: Zo zou ie supermarkt er bijliggen zonder bijen, actie door Whole Foods

2 Bijkomend u 't onderstaande cijfers van natuurpunt blijkt dat in de gemeente Merksplas gemiddeld minder vlinders per tuin worden geteld dan gemiddeld in een Vlaamse gemeente. T 0 p 1 0 v, ï n < * «*tomlvttenèsn* - Soort ^. j % turner 1. Dagpauwoog 2. Klein koolwitje 3. Gamma-uil 4. Atalanta 5. Groot koolwitje Kleine vos Î ^ ^ aurelia üistelvlfnder Oranje zandoogje 10. Citroenvlinder Aantal tellers : 77A& Aantal vlinders : Gemiddeld aantal vlinders per tuin : 26,2 Top Iß vflndtes (Nerhspbsi Toon: fmwtepiäs" /ezig 4. * vlinders gemiddeld Soort 94, tuinen aanwezig # vlinders gemiddeld 75« ,4 ex. 1. Klein koolwitje 100«18 2,0 ex. 67« ,5 ex. 2. Gamma-uil 67«60 10,0 ex. 59» ,0 ex. 3. Dag pauwoog 67«16 2,7 ex. 52« ,7 ex. 4. Bont zandoogje 67«15 2,5 ex. 48« ,0 ex. 5. Atalanta 56«8 1,6 ex. 42.«7837 2,4 ex. 6. Citroenvlinder. 56«8 1,6 ex. 38% ,9 ex. 7. Groot koolwitje 44«11 2,8 ex. 3 5«3523 3,2 ex. 8. landkaartje 44«5 1,3 ex. 35« ,3 ex. 9. Baomblauwtje 33«7 2,3 ex. 33«6134 2,4 ex. 1 OJcarusblauwtje 33«6 2,0 ex. IB Aantal tellers : 9 Aantal vlinders c 172 Gemiddeld aantal vlinders per tuin 19,1 Bron: http : //www. vli n derm ee.be/resultaten.aspx?jaar= Subjectieve analyse Op 29 mei 2013 werd door de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement het untwerp van decreet tot vaststelling van de regels inzake de verdeling van het Vlaams nattelandsfonds goedgekeurd. Het budget voor Merksplas voor 2013 zou C bedragen. Dit moet dan wel besteed Worden aan projecten die voldoen aan voorwaarde(n) uit onderstaande lijst Projecten als vermeld in artikel 3 hierop van toepassing, zoals: inspanningen leveren tot het vrijwaren en ontwikkelen van de open ruimte; 2 - bijzondere aandacht hebben voor de kwetsbare gebieden, meer bepaald de natuurgebieden; 3 een functioneel wegennet op het platteland verder onderhouden, herstellen of heraan leggen; rurale ondernemers ondersteunen; de landbouw op het platteland versterken en verbreden; toerisme en recreatie op het platteland kansen geven; aandacht hebben voor kwetsbare groepen op het platteland; de leefbaarheid van de dorpen stimuleren; 9 - bijdragen tot het beheren en onderhouden van het waterstelsel van lokaal belang. Bron: Naar onze mening voldoet dit project aan een aantal van deze voorwaarden waardoor er geen en kele reden zou zijn dat een project op basis van ons voorstel geweigerd zou

3 N l f l l DENKEN.DURVEN. DOEN. Bijkomend kunnen worden. Naar onze mening gaat dit project in aanmerking komen voor element 1, 2, 4 en 6. De gemeente Merksplas beschikt over akkerland, dreven en te renoveren gebouwen op Merksplas Kolonie. De bermen van de vele dreven en bepaalde braakliggende akkergronden komen in aanmerking voor het inzaaien van bloemenmengsels, het planten van verschillende soorten bloeiende struiken op bermen of tussen bomenrijen. Het is het ideale habitat voor bijen en vlinders en het is gemakkelijk te beheren. Stimuleer landbouwers die akkerland huren op Merksplas Kolonie om géén pesticides (Neonicotinoïden) te gebruiken. Stimuleer biodiversiteit. Aangezien het landbouwlandschap in Vlaanderen zeer intensief beheerd wordt is er té weinig ruimte voor bloeiende planten. Dit tekort aan nectar-en stuifmeelbronnen zorgt ervoor dat bijen op zoek gaan naar alternatieven. Maïsstuifmeel heeft een lage voedingswaarde voor honingbijen, maar toch wordt het massaal verzameld in bepaalde streken. De hongerige bijen storten zich op het besmette stuifmeel en krijgen zo heel wat Neonicotinoïden binnen. Strenge naleving en toezicht van het "Bermbesluit" van de Vlaamse regering. Begraasde (grazige) bermen mogen niet voor 15 juni gemaaid worden. Een eventuele tweede maaibeurt mag slechts uitgevoerd worden na 15 september. Het maaisel dient verwijdert te worden binnen de tien dagen na het maaien. Hier kunnen afwijkingen bekomen worden qua data (vb; omdat vroeger maaien een ander type vegetatie kan geven) maar in principe moet men zich hier aan houden. De gemeente Merksplas heeft alle mogelijkheden om in dit thema een voortrekkersrol op te nemen op korte en lange termijn. 3. Doelgroepomschrijving De toekomstige generaties inwoners in Merksplas. 4. Doelstellingen De maatregelen die hierboven werden benoemd kunnen worden vastgelegd in doelstellingen voor het nieuwe beleidsplan Strategische doelstelling Merksplas gaat voor een bewuste duurzame samenleving.

4 denken.purven.doen Tactische doelstelling Merksplas gaat voor een bewuste duurzame samenleving door een bewuste duurzame en geëngageerde projectontwikkeling binnen het voorgeschreven kader van het Plattelandsfonds. - Indicator: Het aantal projecten die tot ontwikkeling komen in het kader van het Plattelandsfonds. - Norm: Elk jaar vindt er een project plaats in het kader van het Plattelandsfonds dat verder bouwt op een ecologische/toeristische invulling van de omgeving van Merksplas Kolonie Operationele doelstelling In het werkjaar 2014 zullen er maatregelen genomen worden waardoor de populatie bijen, vlinders en insecten in het algemeen op lange termijn zal toenemen. - Indicator: de vlindertelling van Natuurpunt in Merksplas - Norm: het gemiddeld aantal vlinders per tuin en per soort stijgt jaarlijks met één eenheid. - Indicator: De bezetting van de insectenhotels en de diversificatie volgens de standard van natuurpunt. - Norm: het voorkomen van elk van de soorten moet met minstens 10% naar het Vlaams gemiddelde gaan. - Indicator: de overwinteringsgraad van de bijenkasten meten per bijenstand. - Norm: de overwinteringsgraad zou per jaar met 10% moeten stijgen 4.4. Processtappen (maatregelen) Maatregel 1: Voorzien in nectar en stuifmeelbronnen In het hedendaagse landschap zijn er onvoldoende nectar- en stuifmeelbronnen om de bijen zich mee te laten voeden. De eerste voorstellen omvatten dan ook ludieke acties om de voedselvoorziening voor bijen te verbeteren. Hier vindt u alvast een hele lijst aan bijenvriendelijke bloemen, struiken en bomen Organisatie bijen- en bloesemdag Elke tuin heeft het potentieel om een bijenreservaat te zijn. Zelfs een terras, balkon of bloembak kan men bijenvriendelijk inrichten. Een eerste leuke actie zou dan ook kunnen bestaan om een inzaaiactie te houden om bijenvriendelijke zaden te verspreiden. Men kan via de bloesemdag zakjes zaad verspreiden. Alhoewel bloemen een heel zichtbare impact zullen hebben op de hoeveelheid stuifmeel en nectar, toch is dit voornamelijk een kortetermijnoplossing. Men spreekt hier immers over één- of

5 N U t e DENKEN,DURVEN.DOEN. Bijkomend tweejarige bloemen die niet noodzakelijk het jaar hierop terugkomen. Deze actie zal men dus jaarlijks moeten herhalen om een blijvende impact te hebben. Struiken en bomen zijn daarentegen meer effectiever. Toch kan men ook de effectiviteit van bloemenzaden verhogen door te kiezen voor meerjarige bloemen. Deze bloesemdag vormt ook het ideale moment om burgers te sensibiliseren over hun pesticidegebruik. Pesticiden werken misschien goed, maar zijn schadelijk voor het milieu en vooral voor bijenpopulaties, vlinders en andere insecten. Veel van de pesticiden komen daarenboven niet op de plaatsen terecht waarop ze bedoeld waren. 25 tot 75% van de fytosanitaire producten (pesticiden) bezinken niet op het doel dat men wil behandelen. Zo vloeit tot 40% van de gebruikte hoeveelheid herbiciden in een stedelijk milieu af via het oppervlaktewater. Om deze vervuiling tegen te gaan is het beter om deze te vermijden. Op vindt men allerhande tips terug Inzaaien grote terreinen Een tweede manier om meer voedsel te voorzien voor de bijen en andere stuifmeelen nectar minnende insecten richt zich het best tot de grote grondgebruikers. Gemeenten, landbouw-, natuur- en of industriegroepenverenigingen, maar ook beheerders van (kasteel)parken, jachtverenigingen, beschikken allen over grote percelen waarop men bloemen, struiken en bomen kan inzaaien / aanplanten. Door een bijenvriendelijk beheer op te zetten voor deze gebieden zorgt men ervoor dat de bijenpopulatie ruimte krijgt om zich weer te ontwikkelen. Grote grondgebruikers en bezitters bieden eveneens het potentieel om ineens veel impact te hebben op de beschikbaarheid aan voedsel: Gemeenten bezitten bijvoorbeeld verschillende braakliggende percelen. Het zijn ideale percelen om al dan niet tijdelijk in te zaaien. Ook in parken en plantsoenen kan men ervoor opteren om de randen van de groenzones in te zaaien met bijenvriendelijke bloemen. Verder om de langdurige impact te verzekeren kijkt men best ook naar plaatsen om struiken en bomen met een hoge nectar en stuifmeel concentratie te plaatsen.» Industrieparken bezitten ook een groot potentieel om ipv te kiezen voor gewone grasvlaktes om te opteren voor het inzaaien en aanplanten van hun plantsoenen met bijenvriendelijke soorten. Naar landbouwers toe lijkt het interessant om aandacht te vestigen op het aanplanten van struiken en bomen op de perceel randen, peulvruchten kunnen een belangrijke bijdrage leveren tot het overleven van de bijenpopulatie in het najaar, maar leveren eveneens een bijdrage tot vele andere soorten. Het overleg met deze grote beheerders kan ook leiden tot het identificeren van andere potentiële duurzame projecten die in onze gemeente op het vlak van het ondersteunen van de biodiversiteit mogelijk zijn. Imkersverenigingen zijn soms zelf bereid om deze percelen in te zaaien. Naar jachtverenigingen toe zijn spork interessante struiken aangezien deze aantrekkelijk zijn voor reeën, maar ook bijen. Zo ziet men dat vele van deze initiatieven synergiën aanbieden voor beide partners Maatregel 2: Bijen hotels Naast een tekort aan voldoende nectar en stuifmeelplanten is er een schaarste aan degelijke nestgelegenheden voor bijen. Wist je dat meeste bijen solitaire bijen zijn?

6 ****** DENKEN.DURVEN.DOEN. Bijkomend 25 % van de solitaire bijen nestelt zich graag in dood hout, anderen opteren voor de grond, bijvoorbeeld in zonnige hard aangestampte zandige gronden. Solitaire bijen vormen daarenboven geen bedreiging voor bijenvolken van imkers of omgekeerd. Bijenhotels zijn de ideale maatregel om solitaire bijen en andere insecten zoals bijvoorbeeld vlinders een steun in de rug te geven. Een bijenhotel bestaat gewoon uit het voorzien van holtes in hout waarin bijen en andere insecten zich veilig kunnen nestelen. Zoals je kan zien in op onderstaande foto's kan men dit op verschillende manieren inkleden. Ze zorgen bijgevolg voor meer biodiversiteit en zijn een mooi uithangbord voor de duurzaamheid van de gemeente. Door ze een centrale plaats te geven in een wijk, park kan dit zowel ecologisch als educatief een belangrijke bijdrage leveren in de bewustwording en aanvaarding van bijen. Spreek ook andere partners aan zoals beheerders van industrie, landbouw en/of natuurgebieden om samen enkele bijenhotels te plaatsen. Het kan immers hun imago rond duurzaamheid versterken Maak zelf je eigen bijen hotel- sensibiliseringeducatie en duurzaamheid in één Bijenhotels zijn er in verschillende groottes en vormen, maar het leukste is natuurlijk als men deze zelf kan ontwerpen en uitbouwen. Een bijenhotel kan men opzetten door een workshop in te richten waarbij buurtbewoners hun eigen bijenhotel maken (bijvoorbeeld in Stabroek 1 ). In Stabroek heeft men een workshop bijenhotel all-in georganiseerd dat openstond voor iedereen. Dit gebeurde via een samenwerking tussen Natuurpunt Educatie, de compostmeesters en de gemeente. Men kreeg er eveneens planttips. Men kan opteren om de eerste vijfentwintig mensen die inschrijven te laten deelnemen. Met de nodige voorbereiding kan men in drie uur een bijenhotel opbouwen om thuis in de tuin of in de wijk een bijenhotel inrichten. Gemeente Merksplas kan deze actie speciaal naar kinderen richten. Kinderen knutselen aan een bijenhotel terwijl de ouders een natuurwandeling rond dit thema maken. Naast een open workshop, kan men eveneens een workshop opzetten met de lokale scholen om een groot bijenhotel in te richten om deze vervolgens op een publieke plaats in een wijk, park of andere openbare ruimte te plaatsen. De gemeente

7 Mwrtnk DENKEN.DURVEN.DOEN. Bijkomend kan hiervoor materiaal ter beschikking stellen of opteren of de studenten zelf materiaal laten samenbrengen uit hun eigen tuin (bamboe, zacht dood hout,..). Indien men zelf geen bijenhotel wil bouwen kan men deze eveneens aankopen bij Natuurpunt of andere verenigingen Tips voor een goed bijenhotel Op aanraden van enkele experts geven we enkele tips en wijsheden mee rond een goed bijenhotel: Een afdak is essentieel voor een bijenhotel. Tijdens de overwintering mogen insecten immers niet nat worden of ze vriezen dood. Zie dus zeker dat men alles droog kan houden; Gebruik verschillende diameters. 7-8 mm is bijvoorbeeld de breedte voor metselbijen, deze ruimen hun rommel niet op. Hun buisjes zal je dan ook na verloop van tijd moeten vervangen; «In de onmiddellijke omgeving van een bijenhotel moet er voldoende voedsel beschikbaar zijn en dit gedurende het hele jaar, anders zal het geen succes hebben. Vooral in het najaar hebben bijen nood aan meer nectar en stuifmeel; Voorzie voldoende voedsel rondom het bijenhotel; Soms is het beter om verschillende bijenhotels te hebben die wat verder uit elkaar staan dan één groot. In tegenstelling tot honingbijen gaan solitaire bijen minder ver foerageren. Ze zoeken bijvoorbeeld hun meeste voedsel op 50 m van hun nest; Qua materiaal biedt al het hout met een zachte kern de mogelijkheden om bijen zich in te laten nestelen. Bamboe vormt eveneens een mogelijkheid. Snij de bamboestokjes door en zorg ervoor dat één uiteinde steeds dicht blijft. Gebruik geen plastic stokjes aangezien deze niet ademen zoals hout; Een klein bijenhotel omvat zo een nestplaatjes terwijl een groot tot wel 900 stokjes kan gaan. Hoe groter men het bijenhotel maakt, hoe meer voedsel er uiteraard in de omgeving te vinden moet zijn; Het duurt ongeveer twee jaar voordat een bijenhotel vol is geboekt; Af en toe zal men de 'kamers' moeten vervangen aangezien er allerlei resten overblijven die niet meer worden opgeruimde door andere insecten Maatregel 3: Een minder-wiedpolitiek Openbare domeinen anders onderhouden Aangezien het gebruik van pesticiden voor lokale besturen wordt verboden vanaf 2015 en de handmatige onkruidbestrijding handenvol geld kost, lijkt het opportuun om een alternatieve inkleding te doen van gemeentelijke plantsoenen en bermen. In Lier kiest men bijvoorbeeld om een gedeelte van de begraafplaats om te vormen waarbij men gedeelten niet wiedt, maar inricht op duurzame wijze. Dit houdt in dat men stroken grasperk omvormt tot bloemenweiden voor bijen. Het gevolg is dat men deze maar sporadisch moet maaien. Via de juiste zaadmengsels brengt men kleur in de grasperken aan en vergroot men eveneens de aanvaardbaarheid van het nietwieden.

8 wmwriim. DENKEN.DURVEN.DOEN. Bijkomend Aan deze maatregel is niet alleen een duurzaam kaartje verbonden, het biedt eveneens de kans om te sensibiliseren rond de problematiek van de bijen en het pesticidegebruik. In Lier plaatst men bijvoorbeeld infobordjes voor de bezoekers. Bijenmengsels bieden daarenboven een goedkoper alternatief ten opzicht van ander bloemenzaad. Het kost ongeveer 25 euro voor een kilogram bijenmengselbloemenzaad terwijl andere bloemenzaadmengels al gauw euro per kilogram kosten Ecologische wegbermen Bermen moeten niet noodzakelijk 3-4 keer op een jaar gemaaid worden. Via een overleg met imkers- en natuurverenigingen kan men een bijen- en insectenvriendelijk bermbeheersplan opmaken die het maaien van bermen regelt. Een afgestemd maaibeleid betekent voornamelijk om bloem en bij beter te synchroniseren met het maaibeleid. Men houdt best rekening met de belangrijkste bloei van een bepaalde soort. Als begindata voor eventuele maaibeurten worden 15 juni en 15 september vooropgesteld. Half juni is een tijdstip dat voor nagenoeg alle bermen, ongeacht de bodem, als richtdatum kan beschouwd worden. Sommige bermen bieden door hun ligging eveneens het potentieel om zonder veel hinder nog minder gemaaid te worden en eventueel in te zaaien met de bijenbloemenmengsels of het aanplanten van struiken en bomen. Om het gebruiksgemak van fiets en wandelaars te vrijwaren kan men opteren om gedeeltelijk te maaien waarbij men maximaal 0,5m -lm maait. Waarom later of niet-maaien? Een laat maaitijdstip laat toe om zaad te vormen. Sommige planten kennen in het najaar een tweede bloei. Soms begint men te zwaaien met het bermbesluit om toch te 'moeten' maaien. Om redenen van natuurbehoud kan men een afwijking krijgen wat betreft bovengenoemde richtdata (artikel 4 van het bermbesluit). Verder is het ook interessant om in samenspraak met de natuurverenigingen en imkers bloemen in te zaaien, en bomen en struiken aan te planten. Er is vooral een nood aan meer stuifmeel en nectar in het najaar. Peulvruchten kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. I 1 :: ; -."< c 1 «J J*. - ' * ' t * 1, - " ' ' ' '' ' ; " ' :.-. ;..:' il. " > '.-;...!. ' ' -r W * ' L. ' ' < : ' ' ' ' ' :. : '.. :. "' ', :. : ;. 1.. :.'. - i - : 'r ".::! :'..": : '. ' ' i... ; ; :.. :..;. ' ; v '. ; ;.. :. '. \ " :. :. :.... :. ' : De communicatie van een minder-wiedpolitiek is essentieel, omwonenden mogen immers niet denken dat de gemeente haar domeinen niet onderhoudt. Het plaatsen van een klein informatiebord met uitleg over het doel van het niet maaien kan zo al vele bezorgdheden wegnemen Maatregel 4: Plaatsen aanduiden om bijenvolken te laten verblijven De imkerhobby is in. Helaas vinden vele startende imkers onvoldoende plaatsen om hun volken te laten uitvliegen. De gemeente Merksplas dient publieke plaatsen te identificeren waar bijenvolken kunnen uitzwermen. Kies steeds voor een beperkte aanwezigheid van volken om de bevolking niet te provoceren. Publieke ruimten zoals begraafplaatsen, parken, (volks)tuinen, daken van administratieve centra, en ander openbaar groen kan men gemakkelijk openstellen voor bijenvolken. Een speelplein voor jonge kinderen ligt eerder gevoelig. De braakliggende gronden reeds vermeld in een voorgaande maatregel zijn eveneens idealen plaatsen om bijenvolken te huizen.

9 Bijkomend DÊNKEN.DURVEN.DOEN, MÏ^i'ÏV mmmm I ff v.;; Maatrege! 5: Een ruimtelijke ordening die bijen niet uitsluit Maandelijks keurt men nieuwe ruimtelijke uitvoeringsplannen goed die bouwsels uitsluiten in agrarische gebieden en natuurgebieden. Zo sluit men, zonder dat men het echter weet, ook het plaatsen van bijenhallen uit. Daarom vraagt N-VA om bij de opmaak van RUP's steeds rekening te houden met de mogelijkheid om bijenhallen toe te laten. Een uitdrukkelijke vermelding hiervan in de voorschriften zou de imkers een significante ondersteuning geven.

10 Bijkomend 'L f; 5. Ontwerp gemeenteraadsbesluit Overwegende dat: het ecologisch belang van de bestuiving door de honing- en de wilde bij voor de biodiversiteit en het gehele ecosysteem; het economisch belang van de bestuiving door de honing- en de wilde bij voor de landbouwproductie, naast het economisch belang van de specifieke honingbijproducten (honing, was, propolis en bijengif); de wereldwijde, massale sterfte van de honingbij en de wilde bij een bedreiging vormen voor ons gehele ecosysteem; de bewezen schadelijkheid van bepaalde pesticiden in het leefmilieu voorde honing- en de wilde bij; het Europees programma tot de vermindering van het gebruik van pesticiden; gebruik van pesticiden voor lokale besturen wordt verboden vanaf 2015; onkruidbestrijding op gemeentelijke plantsoenen handenvol geld kost; middelen bij lokale besturen beperkter zijn dan ooit; Bloemenmengsels voor bijen vele malen goedkoper zijn dan andere bloemenmengsels; Vele RUP's voor agrarische en natuurgebieden het plaatsen van bijenhallen onbewust uitsluiten; Een bijenvriendelijk beleid leidt tot minder afvoer van maaisel; Sensibilisatie rond bijenpopulaties en pesticidegebruik noodzakelijk is. Op 29 mei 2013 door de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement het Ontwerp van decreet tot vaststelling van de regels inzake de verdeling van het Vlaams Plattelandsfonds werd goedgekeurd. Bron: Projecten als hierboven vermeld in artikel 3 hierop van toepassing, zoals: - inspanningen leveren tot het vrijwaren en ontwikkelen van de open ruimte; - bijzondere aandacht hebben voor de kwetsbare gebieden, meer bepaald de natuurgebieden; - de landbouw op het platteland versterken en verbreden; - toerisme en recreatie op het platteland kansen geven; - aandacht hebben voor kwetsbare groepen op het platteland; - de leefbaarheid van de dorpen stimuleren;

11 Bijkomend De gemeente Merksplas beschikt over akkerland, dreven en te renoveren gebouwen op Merksplas Kolonie. Bermen van dreven en bepaalde braakliggende akkergronden komen in aanmerking voor het inzaaien van bloemenmengsels, het planten van verschillende soorten bloeiende struiken op bermen of tussen bomenrijen Verzoekt de gemeenteraad het schepencollege: Art. 1: Om een inzaai- en plant actie te doen met een bijenvriendelijk bloemenmengsel. Bij de keuze voor de zaden moet men steeds gaan voor een diversiteit in verschillende bloemperiodes. Verder kiest men best meerjarige bloemsoorten. Men maakt best een selectie aan bloemen/planten/struiken/bomen die stuifmeel- en nectargevend zijn. Deze zaaiactie lanceert men best op twee niveaus: een zaaiactiedag voor particulieren waarbij men de zaadmengsels uitdeelt/verkoopt tegen inkoopprijs aan de inwoners; een zaaiactie voor grootgrondbeheerders op een selectie aan publieke en private terreinen. Deze kunnen omvatten: lokale agrobeheergroepen die bijvoorbeeld randen langsheen akkers of percelen kunnen selecteren om in te zaaien en struiken aan te brengen; De beheerders van de lokale bedrijventerreinen kunnen eveneens hun plantsoenen ter beschikking stellen voor een inzaai- en plant actie; Natuurbeheerders, jachtverenigingen die gebieden aanduiden voor mogelijke inzaai en plant acties. Art. 2: Om een sensibiliseringsactie uit te werken om het privégebruik van pesticiden te verminderen. Dit kan samen gebeuren met bovengenoemde inzaai- en. plantacties in artikel 1; Art. 3: Om het gebruik van pesticiden en de neonicotinoïden in het bijzonder vroegtijdig te stoppen voor gemeentelijk gebruik; Art. 4: Om bijenhotels te plaatsen. Men kan eveneens ervoor kiezen om in samenspraak met landbouw, natuur en of industriegroepenverenigingen geschikte locaties te zoeken waarbij deze ook hun steentje bijdragen. Deze kunnen op drie manieren verwezenlijkt worden: Samen met de bevolking, met aandacht voor sensibilisatie naar kinderen; Als ideale technische opdracht voor lokale scholen; Aankoop van reeds afgewerkt bijenhotel. Voorstel één en twee dragen hierbij de voorkeur. Art. 5: Om een bijenvriendelijk bermuitvoeringsplan op te maken die de maaiperiodes strikt aflijnt en bepaalde bermen minimaal maait. Imkers- en natuurverenigingen vormen hierbij ideale partners om de periodes te selecteren waarin het opportuun is om te maaien. In overleg met de imkers kan men aanduiden om bepaalde bermen in te zaaien met bloemenzaadmengels. Men onderzoekt of men bepaalde bermen maar gedeeltelijk hoeft te maaien (maximaal 0,5m -lm breedte) zodat het gebruikscomfort van bijvoorbeeld de trage wegen niet onder druk komt te staan. Art. 6: Om een minder-wiedbeleid in te voeren waarbij men bepaalde gedeelten van de plantsoenen bv. in parken, begraafplaatsen, of anderen selecteert waar men

12 Bijkomend DENKEN.DURVEN.DOEN, «.at * ^ _, te. opteert om bloemenweiden in te zaaien i.p.v. grasperken te houden. Dit zorgt eveneens voor meer kleur in de openbare ruimte. Een gelijktijdige informatieronde rond het nieuwe beheersplan is hiervoor essentieel aangezien dit ingaat tegen het traditionele beeld rond onderhoud. Hiervoor verwijzen we naar artikel 8. Art 7: Om het plaatsen van bijenhallen en -volken steeds in overweging te nemen in de voorschriften van een RUP zodoende om een uitsluiting van bijenhallen te vermijden. Art. 8: Om openbare terreinen ter beschikking te stellen om bijenvolken te plaatsen - voor het uitoefenen van imkers hun hobby. Deze actie gaat ideaal samen met een sensibiliseringsactie vernoemt in artikel 8. De hierna vernoemde locaties lijken hierbij meest opportuun in onze gemeente: Op of rond het administratief centrum, de kolonie; Begraafplaats; Braakliggende percelen van de gemeente. Art. 9: Om een communicatiecampagne op te zetten rondom het nieuwe bijenvriendelijke beleid, dit om het bewustzijn te vergroten en om de argwaan rond het nieuwe beheer van de openbare ruimte weg te nemen. Hierbij denken we aan een artikel in het gemeentelijk infoblad, aandacht op de gemeentelijke website, maar eveneens om op de bovenvernoemde actieplaatsen eventueel borden te plaatsen. Besluit met eenparigheid van stemmen: Om de bovenvermelde artikels 1 tem 9 integraal op te nemen in het beleid

Bijen zijn geen bijzaak. Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving

Bijen zijn geen bijzaak. Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving Bijen zijn geen bijzaak Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving De bijen hebben het vandaag bijzonder moeilijk. In Vlaanderen verdween de voorbije jaren haast 40 procent van de bijenkolonies.

Nadere informatie

BIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE

BIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE BIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE Achtergrond Het gaat niet goed met de bijen, zowel de honingbijen als de solitaire bijen hebben het moeilijk. Ziekten, pesticiden, maar ook het verdwijnen van nestgelegenheid

Nadere informatie

Den Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen

Den Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Den Haag Bij voorbeeld Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Inleiding Bijensterfte neemt wereldwijd en in Nederland alarmerend toe. Door het grootschalige gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen

Nadere informatie

BIJENPLAN STAD KORTRIJK

BIJENPLAN STAD KORTRIJK BIJENPLAN STAD KORTRIJK WAT IS ER AAN DE HAND? Zowel wilde bijen als honingbijen gaan fel achteruit in Europa en in ons land. De laatste 100 jaar is de bijenpopulatie in België met 25% verminderd. Net

Nadere informatie

Bijen en Landschapsbeheer

Bijen en Landschapsbeheer Bijen en Landschapsbeheer Hoe maken we het landschap bijenvriendelijk Wat betekent dat voor de biodiversiteit en de kwaliteit van het landschap Een selectie van de mogelijkheden Arie Koster -- www.bijenhelpdesk.nl

Nadere informatie

VERBIJSTERENDE BIJEN Actie april april

VERBIJSTERENDE BIJEN Actie april april 3 april 2015 1 VERBIJSTERENDE BIJEN Actie 2015 3 april 2015 3 april 2015 2 en meer Honingbijen : imkers oogsten honing in de bijenkast. Ze geven bijen suikeroplossing in ruil. Wilde/solitaire bijen en

Nadere informatie

BIJENPLAN STAD KORTRIJK

BIJENPLAN STAD KORTRIJK BIJENPLAN STAD KORTRIJK WAT IS ER AAN DE HAND? Zowel honing- als wilde bijen gaan fel achteruit in Europa en in ons land. Net zoals de stad Kortrijk zien steeds meer beleidsmakers het belang in van bijen

Nadere informatie

BIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL

BIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL BIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL Inhoud Inhoud...2 I. Inleiding: waarom een gemeentelijk bijenplan...3 1. Waarom een gemeentelijk bijenplan?...3 2. In praktijk: Naar een bijenvriendelijke omgeving...4 3.

Nadere informatie

Anne Pieter Nicolai (0511) Z /S

Anne Pieter Nicolai (0511) Z /S Raadsvoorstel Vergadering Agendapunt Status Programma Portefeuillehouder Behandelend ambt. Email Telefoonnummer Zaak / Stuknummer : 23 januari 2014 11 Opiniërend (3) Infrastructuur mw H. Rijpstra Anne

Nadere informatie

Checklist: Hoe bijenvriendelijk is mijn gemeente/stad?

Checklist: Hoe bijenvriendelijk is mijn gemeente/stad? Checklist: Hoe bijenvriendelijk is mijn gemeente/stad? Deze checklist werd opgesteld op basis van een samenwerking tussen: Inventarisatie: Zelf aan de slag Hoe ben ik bezig en wat kan ik nog meer doen?

Nadere informatie

De Bij hoort erbij. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards

De Bij hoort erbij. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards . 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards Wat heb ik met bijen. Als klein jongetje al met mieren en bijen bezig. Grote tuin met fruitbomen Kortom, de natuur en het behoud ervan is mij lief Einstein

Nadere informatie

Bij-vriendelijk Beheer

Bij-vriendelijk Beheer Bij-vriendelijk Beheer Sabine van Rooij en Anjo de Jong, Wageningen Environmental Research 13 november 2018, Klantendag Benchmark Gemeentelijk Groen Waarom? Voor welke soorten? Bijen o 358 soorten in Nederland:

Nadere informatie

Bestuiving = instandhouding van soorten

Bestuiving = instandhouding van soorten Bestuivers vandaag? Bestuiving = instandhouding van soorten MiNa Raad Wuustwezel 17.06.2013 2 Bestuiving van de natuurlijke flora DIENT DE VOORTPLANTING Bestuiving van cultuurgewassen DIENT (o.a.) DE PRODUCTIE

Nadere informatie

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot. sv RIS Regnr. DSB/ Den Haag, 15 februari 2011

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot. sv RIS Regnr. DSB/ Den Haag, 15 februari 2011 Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot sv 2011.031 RIS 178468 Regnr. DSB/2011.58 Den Haag, 15 februari 2011 Inzake: Bijen en bestuivende insecten

Nadere informatie

Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie

Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie Artikel 1 - Doel Bijen vliegen van bloem tot bloem om nectar op te halen. Hierdoor nemen ze telkens een klein beetje stuifmeel met zich mee, waardoor

Nadere informatie

Provincie Vlaams Brabant

Provincie Vlaams Brabant 156 Provincie Vlaams Brabant OPEN RUIMTE Open ruimte is de zuurstof van onze ruimte. Het is dus een kostbaar goed, dat we moeten beschermen. Voor de Visienota Ruimte betekent dit dat we de verdere inname

Nadere informatie

Bermenplan Assen. Definitief

Bermenplan Assen. Definitief Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595

Nadere informatie

Milieuraad Roeselare. Advies Natuurpunt Mandelstreke. Inzaaiadviezen akkervogels en bijen

Milieuraad Roeselare. Advies Natuurpunt Mandelstreke. Inzaaiadviezen akkervogels en bijen Milieuraad Roeselare Advies Natuurpunt Mandelstreke Inzaaiadviezen akkervogels en bijen http://www.boerenlandvogels.nl/sites/default/files/akkerranden.jpg?142010975 6 INHOUD 1 motivatie 3 2 adviezen 4

Nadere informatie

1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL

1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL 1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL Bijen hebben het moeilijk in ons land. Natuur & Milieu wil ze daarom samen met bedrijven en organisaties de helpende

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486 van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486 Onderwerp Bijensterfte en gebruik bestrijdingsmiddelen Aan de leden van Provinciale Staten

Nadere informatie

Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld,

Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld, Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld, yoga.riet@ziggo.nl Wat kan een imker doen?? Luisteren naar de argumenten en motieven van anderen. Voorlichting geven. Netwerken. Samenwerken

Nadere informatie

Aanleg & beheer van bloemenweides. Warme Winteravonden in 't Dijleland

Aanleg & beheer van bloemenweides. Warme Winteravonden in 't Dijleland Aanleg & beheer van bloemenweides Warme Winteravonden in 't Dijleland Wat en waarom een bloemenweide? Soorten bloemenweides Aanleg en beheer van een bloemenweide WWW.ECOFLORA.BE Wat is een bloemenweide?

Nadere informatie

Blije bijen ontdekkingsroute

Blije bijen ontdekkingsroute Blije bijen ontdekkingsroute Handleiding vragen 1. Het vertrekpunt: START Vragen over de honingbij 2. De wandeling Vragen over de drie bijencategorieën: honingbijen, wilde bijen en hommels. Wilde bij Hommel

Nadere informatie

Een enthousiaste bedrijfsvoering

Een enthousiaste bedrijfsvoering Maatwerk voor akkervogels EEN INTEGRAAL VERHAAL Vandaag zijn er veel minder akkervogels dan vroeger. Daarom gaan we samen aan de slag. Iedereen draagt zijn steentje bij: landbouwers, jagers, de Vlaamse

Nadere informatie

Angeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp

Angeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp Insecten Angeldragers Honingbij - Geel en bruin van kleur - Angel met weerhaakjes bij alle werkbijen - Koningin legt eitjes - Leven in kolonie (in de zomer: 30.000-70.000) in een kast of een korf - De

Nadere informatie

Al het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland.

Al het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland. 13 mei 2015 nummer 2/2015 Al het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland. Bijen special Dit keer staat de

Nadere informatie

Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer. Context: steeds minder insecten. -76% insectenbiomassa Anthonie Stip

Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer. Context: steeds minder insecten. -76% insectenbiomassa Anthonie Stip Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer Context: steeds minder insecten Anthonie Stip 1 juni 2018 anthonie.stip@vlinderstichting.nl @birdingstip -76% insectenbiomassa 1 Insectenverlies vooral na mei Biodiversiteit

Nadere informatie

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. De hommel Hommels kunnen tot 60% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel meedragen. In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje

Nadere informatie

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. De hommel In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. Hommels

Nadere informatie

Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek

Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek Wees erbij! Imkervereniging de korenbloem Bart Bakker Jan Breembroek 1 Imkervereniging de korenbloem Gemeente Renkum plus stukje Betuwe 50 leden 102 jaar oud Bestuur: Bart Bakker Jan-Joris van Kampen Jan

Nadere informatie

Bijenplan gemeente Oosterzele

Bijenplan gemeente Oosterzele Bijenplan gemeente Oosterzele Achtergrond Het gaat niet goed met de bijen. De bijenpopulatie staat de laatste jaren enorm onder druk. Nochtans zijn bijen van cruciaal belang voor de bestuiving van vele

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen

Voorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen stuk ingediend op 1340 (2011-2012) Nr. 1 27 oktober 2011 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de heren Karlos Callens, Dirk Peeters en Jos De Meyer, mevrouw Els Robeyns en de heer Mark Demesmaeker betreffende

Nadere informatie

«LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM

«LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM «LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM 0. Inhoud 0. Inhoud... 1 1. Inleiding... 1 1.1. Bijenwerkgroep Sint-Martens-Latem... 1 1.2. Charter bijvriendelijke gemeente...

Nadere informatie

Een bij hoort er bij in Nijmegen. Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan.

Een bij hoort er bij in Nijmegen. Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan. Een bij hoort er bij in Nijmegen Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan. Ingediend door: Pepijn Boekhorst, GroenLinks Tobias van Elferen, D66 Bij het schrijven van dit initiatiefvoorstel

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1064559, Datum: Behandeld door: 9 September 2013 P. Bakker Afdeling/Team: Stadsbeheer/ Staf Stadsbeheer Onderwerp: Bevordering bijenstand Purmerend

Nadere informatie

Projectvoorstel: "Verken het bos in Merksplas"

Projectvoorstel: Verken het bos in Merksplas Ni**** DENKEN.DURVEN.DOEN. Bijkomend agendapunt Projectvoorstel: "Verken het bos in Merksplas" 1. Objectieve analyse De cijfers komen uit een onderzoek georganiseerd door Bos+, Tetra Pak en Goodplanet.

Nadere informatie

Insectenvriendelijk graslandbeheer. in Midden-Friesland

Insectenvriendelijk graslandbeheer. in Midden-Friesland Insectenvriendelijk graslandbeheer in Midden-Friesland 1 Waarom deze brochure Er zijn steeds minder insecten. Dat is zorgwekkend, want insecten zijn belangrijk voor de bestuiving van onze voedselgewassen

Nadere informatie

Nee, dat is normaal. Het is te verwachten dat ongeveer 90% van de cocons uitkomt.

Nee, dat is normaal. Het is te verwachten dat ongeveer 90% van de cocons uitkomt. Antwoorden op veel gestelde vragen Tip: Gebruik Control-F om een zoekterm in te voeren. 1. De cocons komen nog niet uit. Hoe kan dat? Knuffelbijen komen meestal uit in de tweede helft van april. Het uitkomen

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus...

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... Inhoudsopgave Inhoud Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Stichting De Bloeiende Stad Beleidsplan. Inhoud

Stichting De Bloeiende Stad Beleidsplan. Inhoud Dit beleidsplan moet inzicht geven in: Stichting De Bloeiende Stad Beleidsplan Doel, Missie en Visie van de stichting Het werk dat de Stichting doet de manier waarop de Stichting geld werft Het beheer

Nadere informatie

Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016

Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016 Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016 Bestuivende insecten zorgen voor: bestuiving 90 % van de wilde planten 75 % van de voedselgewassen voedsel voor vele dieren (jonge grutto's eten insecten

Nadere informatie

betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen

betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen stuk ingediend op 1211 (2010-2011) Nr. 1 28 juni 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van de heer Karlos Callens, de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem en de heren Dirk Van Mechelen en Sas

Nadere informatie

Dit kun je zelf doen om insectensterfte te voorkomen

Dit kun je zelf doen om insectensterfte te voorkomen Dit kun je zelf doen om insectensterfte te voorkomen 15 februari 2019 16:53 Laatste update: 12 uur geleden De komende decennia neemt het aantal insecten met 40 procent af, meldde het wetenschappelijke

Nadere informatie

GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN

GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN ROUTE 15 km 20 17 De Groene Loper verbindt groene initiatieven, zo ook in het Vechtdal. Ontdek in Ommen een aantal plekken waar gezamenlijk is gewerkt aan het vergroten van

Nadere informatie

NATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014

NATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014 NATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014 NATUURPUNT vzw Een onafhankelijke organisatie gedragen door vrijwilligers grootste natuurbeschermingsorganisate in Vlaanderen eind 2001 opgericht

Nadere informatie

initiatiefvoorstel (art. 35 rvo)

initiatiefvoorstel (art. 35 rvo) initiatiefvoorstel (art. 35 rvo) aan de raad van de gemeente lingewaard datum : 19 augustus 2013 steller(s) : Lianne Duiven onderwerp : Bevordering van biodiversiteit om bijensterfte tegen te gaan Een

Nadere informatie

Tobi en. de wilde bijen

Tobi en. de wilde bijen Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend

Nadere informatie

Stichting BEE Foundation. januari 2016

Stichting BEE Foundation. januari 2016 Stichting BEE Foundation januari 2016 Alarmerende situatie Bestuivende insecten zijn de basis van het voedselweb. Zij zorgen door bestuiving voor 35 tot 75% van het voedsel voor mens en dier. Wereldwijd

Nadere informatie

Bij-scholing voor de groenprofessional. Titel presentatie. subtitel

Bij-scholing voor de groenprofessional. Titel presentatie. subtitel Bij-scholing voor de groenprofessional Titel presentatie subtitel Structureel vergroten van het voedselaanbod en de nestgelegenheid voor wilde bijen in Nederland. Initiatiefnemers Project- & campagnepartners

Nadere informatie

Veldbezoeken Het gebied is op 16 juli 2014 bezocht door Menno Reemer (EIS) samen met Hendrik Baas (gemeente Zoetermeer).

Veldbezoeken Het gebied is op 16 juli 2014 bezocht door Menno Reemer (EIS) samen met Hendrik Baas (gemeente Zoetermeer). Bijenvraagbaak casus 1: Zoetermeer Westerpark Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) & Robbert Snep (Alterra) 6 oktober 2014 Vraagsteller: Hendrik Baas (Gemeente Zoetermeer) Gebied: Zoetermeer, Westerpark,

Nadere informatie

Oevers 2x maaien Oever 2

Oevers 2x maaien Oever 2 Oevers 2x maaien Oever 2 De vegetatie is rijk aan diverse soorten kruiden, zoals kattenstaart, grote waterweegbree en zwanebloem en behoort tot het Watertorkruidverbond (Oenanthion aquaticae). De vegetatie

Nadere informatie

De verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping.

De verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping. BIJLAGE A. BEELDBOEK GROEN KERNEN In de wijken krijgt de openbare ruimte een gemiddelde kwaliteit. Dit onderhoudsniveau noemen we basis. In de wijken dragen inwoners vervolgens zelf bij aan het beheer

Nadere informatie

Wat kunt u doen... Biodiversiteit in de Stad

Wat kunt u doen... Biodiversiteit in de Stad Kansen voor Biodiversiteit in de Stad Klik op de stadskaart voor meer info per onderdeel van de stad Biodiversiteit in de Stad Biodiversiteit gaat wereldwijd achteruit. Steden kunnen een bijdrage leveren

Nadere informatie

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.

Nadere informatie

Nationale Bijentelling. Onderzoeksactiviteit 1

Nationale Bijentelling. Onderzoeksactiviteit 1 Nationale Bijentelling Onderzoeksactiviteit 1 1 Nationale BIJENTELLING Onderzoeksactiviteit 1 Hoe gaat het met de wilde bijen in Nederland? Vincent Kalkman, onderzoeker bij Naturalis en EIS Kenniscentrum

Nadere informatie

1. Heeft u bloemen in uw tuin of op uw balkon waar de bijen, hommels en vlinders nectar en stuifmeel kunnen halen?

1. Heeft u bloemen in uw tuin of op uw balkon waar de bijen, hommels en vlinders nectar en stuifmeel kunnen halen? Bloemen in Rooi Bijen hommels bloemen en vlinders zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. 90% 80% 70% 50% 40% 30% 20% 0% 1. Heeft u bloemen in uw tuin of op uw balkon waar de bijen, hommels en vlinders

Nadere informatie

Hoe groen zijn de partijprogramma s

Hoe groen zijn de partijprogramma s Hoe groen zijn de partijprogramma s Een onderzoek over wat er door de verschillende partijen is opgeschreven voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 Werkwijze Alle 8 partijprogramma s zijn

Nadere informatie

Wat hebben bijen nodig?

Wat hebben bijen nodig? Wat hebben bijen nodig? Plek om te nestelen en te schuilen Genoeg voedsel Bijen zijn volledig afhankelijk van bloemen: stuifmeel (bouwstof) en nectar (brandstof). Hoe meer floristische diversiteit, hoe

Nadere informatie

NATUUR EN BIODIVERSITEIT

NATUUR EN BIODIVERSITEIT NATUUR EN BIODIVERSITEIT Wat hebt u eraan? Biodiversiteit is de verscheidenheid van leven op onze planeet. Het is het fundament van ons welzijn en de economie. We zijn van de natuur afhankelijk voor ons

Nadere informatie

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering BIODIVERSITEIT RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering DUURZAME ONTWIKKELING INTEGRAAL WATERBEHEER BIODIVERSITEIT Wat? Belang?

Nadere informatie

BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO

BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO Rapportage beheerplan Batendijk (ong.) te Borculo Opdrachtgever Bosch & van Rijn Groenmarktstraat 56 3521 AV Utrecht Rapportnummer 8015.004 Versienummer Status D1

Nadere informatie

Advies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam

Advies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam Advies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam Uitgebracht door de Adviescommissie Dierenwelzijn & Stadsnatuur april 2012 Inhoud Aanleiding

Nadere informatie

Pollen- en nectarranden: een hoopvol experiment in landbouwgebied. Dieter Depraetere Proclam vzw 17 april 2010

Pollen- en nectarranden: een hoopvol experiment in landbouwgebied. Dieter Depraetere Proclam vzw 17 april 2010 Pollen- en nectarranden: een hoopvol experiment in landbouwgebied Dieter Depraetere Proclam vzw 17 april 2010 Bijen boeren achteruit in onze West-Vlaamse agrarische topregio "Het land van melk en honing:

Nadere informatie

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.

Nadere informatie

Draaiboek: Zzzoemend Nederland

Draaiboek: Zzzoemend Nederland Draaiboek: Zzzoemend Nederland WAT IS ER AAN DE HAND? De laatste jaren sterven er meer en meer bijen. Honingbijen, wilde bijen en hommels werken keihard voor ons, ze bestuiven een groot deel van onze landbouwgewassen.

Nadere informatie

Veel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte

Veel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte Veel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte 1. Gemeentelijk gras wordt nog wel gemaaid maar niet meer afgevoerd; men gaat vaak over op klepelen of sikkelen. Dode bomen

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1099724 Datum: Behandeld door: 15 oktober 2013 P.Bakker Afdeling/Team: Stadsbeheer/ Staf Stadsbeheer Onderwerp: Bevordering bijenstand Purmerend Samenvatting:

Nadere informatie

Provincie Zeeland. Zeeuwse bermen steeds bonter

Provincie Zeeland. Zeeuwse bermen steeds bonter Provincie Zeeland Zeeuwse bermen steeds bonter Een ecologisch beheerde berm ziet er aantrekkelijk uit. Vooral wandelaars en fietsers genieten daarvan. Het is u vast wel eens opgevallen in het voorjaar

Nadere informatie

Kansen voor (wilde) bestuivers in bermen. Iñaki Colpaert

Kansen voor (wilde) bestuivers in bermen. Iñaki Colpaert Kansen voor (wilde) bestuivers in bermen Iñaki Colpaert inaki.colpaert@oost-vlaanderen.be 09-10-2018 Milieucontract Samenwerking tussen Provincie & Oost-Vlaamse gemeenten Ondersteuning en advies op maat

Nadere informatie

Bijenlandschap. Samen werken aan het. Kennis en ervaringen met samenwerking tussen bedrijven burgers - overheden in Zuid-Holland

Bijenlandschap. Samen werken aan het. Kennis en ervaringen met samenwerking tussen bedrijven burgers - overheden in Zuid-Holland Samen werken aan het Bijenlandschap Kennis en ervaringen met samenwerking tussen bedrijven burgers - overheden in Zuid-Holland 6 oktober 2017 Jubileum symposium SME Natuur in de stad Sabine van Rooij thema

Nadere informatie

Bijen en fauna-akkers. Wim Veraghtert & Jens d Haeseleer Natuurpunt Studie

Bijen en fauna-akkers. Wim Veraghtert & Jens d Haeseleer Natuurpunt Studie Bijen en fauna-akkers Wim Veraghtert & Jens d Haeseleer Natuurpunt Studie Bijen en fauna-akkers Wilde bijen, een korte inleiding Het fauna-akkerproject met RL De Voorkempen: onderzoeksvragen en resultaten

Nadere informatie

No regret maatregelen voor de natuur

No regret maatregelen voor de natuur No regret maatregelen voor de natuur Laaghangend fruit en maatregelen op maat Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Platform Groen Haarlemmermeer Hoofddorp, 28 januari 2019 Natuurherstel in

Nadere informatie

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Bijen en zo Villa Augustus 6 mei 2014 Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Maar eerst een BIJENQUIZ Alle antwoorden staan in Het lied van de honing Vraag 1: Hoe lang leeft een bijenkoningin? 1 jaar of 5 jaar

Nadere informatie

Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen

Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen Waarom eigenlijk, en hoe doen we dat het beste? Arjen de Groot Wageningen Environmental Research 27 februari 2019, Almelo Een rijkdom aan bestuivende insecten

Nadere informatie

ADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK. Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING

ADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK. Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING ADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING De gemeente Leiden werkt aan de inrichting van een ringvormig stadspark

Nadere informatie

Bijen en volkstuinen

Bijen en volkstuinen Bijen en volkstuinen Hoe maken we volkstuinen bijenvriendelijk Een selectie van de mogelijkheden Arie Koster Voor meer informatie Voor planten voor bijen, vlinders en andere bloembezoekers www.drachtplanten.nl

Nadere informatie

Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!!

Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!! Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!! PASSEN DEZE ACTIVITEITEN BIJ DIE VAN UW REGIO? GEEF ZE OP VOOR WWW.LANDSCHAPS VEILING.NL ONTVANG STEUN, WORD ZICHTBAAR & BEREIKBAAR! Landschapsveiling.nl

Nadere informatie

De landbouwer als landschapsbouwer. 4. De landbouwer als landschapsbouwer ICT-opdracht ehorizon

De landbouwer als landschapsbouwer. 4. De landbouwer als landschapsbouwer ICT-opdracht ehorizon 4. De landbouwer als ICT-opdracht ehorizon Bedrijf: Steven Vanhecke - Oude Burkelslag 10-9990 Maldegem 4.1 Richtlijnen voor de begeleidende leerkracht Een belangrijk doel in de derde graad van het secundair

Nadere informatie

NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8

NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Tijdens deze wandeling ontdekken we meer over de bijen, kleine maar belangrijke inwoners van de stad.

Nadere informatie

1. De cocons van de Gewone Knuffelbijen (Rosse metselbijen) komen nog niet uit. Hoe kan dat?

1. De cocons van de Gewone Knuffelbijen (Rosse metselbijen) komen nog niet uit. Hoe kan dat? Antwoorden op veel gestelde vragen Tip: Gebruik Control-F om een zoekterm in te voeren. 1. De cocons van de Gewone Knuffelbijen (Rosse metselbijen) komen nog niet uit. Hoe kan dat? Gewone Knuffelbijen

Nadere informatie

De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.

De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. Tekeningen Ciel Broeckx, juni 2010. 1 De Europese Unie heeft in 2002 afgesproken om het verlies aan biodiversiteit

Nadere informatie

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP INTRODUCTIE Biodiversiteit: Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom of een gehele planeet.

Nadere informatie

Project Trage wegen Ingelmunster. Visie

Project Trage wegen Ingelmunster. Visie Project Trage wegen Ingelmunster Visie Juni 2008 1.1 Beleidsvisie trage wegen 1.1.1 Algemeen De visie voor het beleidsplan bestaat erin, rekening houdend met de landbouw-economische aspecten, de oorspronkelijke

Nadere informatie

Inheems zaaizaad. Gehakkelde aurelia op Knoopkruid

Inheems zaaizaad. Gehakkelde aurelia op Knoopkruid Inheems zaaizaad Inleiding Gebruik van zaaizaad om een bloemrijke flora te verkrijgen en om insecten als vlinders en bijen te bevoordelen is populair en wint steeds meer terrein. Daarbij wordt de ingeschatte

Nadere informatie

Evaluatiebijeenkomst 2014

Evaluatiebijeenkomst 2014 Evaluatiebijeenkomst 2014 Boki Luske Leen Janmaat Kees van Veluw Dave Dirks Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Terugblik Kernvraag: Wie heeft de gewasbescherming

Nadere informatie

BIJENLANDSCHAP OP DE KAART. Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center

BIJENLANDSCHAP OP DE KAART. Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center BIJENLANDSCHAP OP DE KAART Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center Koos.biesmeijer@naturalis.nl BIJENLANDSCHAP OP DE KAART Bijen op de kaart figuurlijk letterlijk Bijenlandschap op de kaart BIJEN

Nadere informatie

1-meter teeltvrije zone. Robin Bedert Coördinerend toezichthouder VLM-Mestbank

1-meter teeltvrije zone. Robin Bedert Coördinerend toezichthouder VLM-Mestbank Robin Bedert Coördinerend toezichthouder VLM-Mestbank Intro Wat is de Waar van toepassing Doel Ondersteunende maatregelen Beheerovereenkomsten Gevolgen Controleactie Handhaving 2018-2019 Aanpak Resultaten

Nadere informatie

Flevolands Agrarisch Collectief. Akkerranden

Flevolands Agrarisch Collectief. Akkerranden Flevolands Agrarisch Collectief Akkerranden Past een akkerrand bij mij(n bedrijf)? Intrinsieke motivatie Leuk of omdat het moet? Wat/wie wil je er mee bereiken? Natuurlijke plaagbeheersing, voedsel bijen/hommels,

Nadere informatie

Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur

Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur Amsterdam, 2017 Een kast voor mees Activiteit: Nestkast timmeren Titel: Een kast voor mees Leeftijd: 8 12 jaar Periode: hele

Nadere informatie

Biekes van A brengt bijen- en bloemenvrienden bij elkaar

Biekes van A brengt bijen- en bloemenvrienden bij elkaar Page 1 of 6 Op 24 maart en 12 april hielden de drie studenten productontwikkeling van Biekes van A twee gesmaakte workshops. Of de snoepjes met honing er voor iets tussen zaten, weten we niet zeker, maar

Nadere informatie

Bevordering van natuurbeleving in Moerenburg

Bevordering van natuurbeleving in Moerenburg Bevordering van natuurbeleving in Moerenburg Bakkers, S. & Bloemberg, M.S., s-hertogenbosch, 26 juni 2015 Eindrapportage afstudeeropdracht, opleiding Toegepast Biologie Bee-o-topen Moerenburg-Piushaven

Nadere informatie

Pesticidenreductie. aandachtspunten huidige en toekomstige regelgeving Genk - 27 maart 2012

Pesticidenreductie. aandachtspunten huidige en toekomstige regelgeving Genk - 27 maart 2012 Pesticidenreductie aandachtspunten huidige en toekomstige regelgeving Genk - 27 maart 2012 2 Opbouw Pesticidenreductiedecreet en besluit Enkele krachtlijnen Evaluatie 10 jaar decreet Europese richtlijn

Nadere informatie

Bijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel

Bijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel januari In deze maand zijn de hommelkoninginnen nog in hun winterslaap. februari Op een warme dag komt een hommelkoningin uit haar schuilplaats en gaat op zoek naar voedsel. Als het kouder wordt moet ze

Nadere informatie

NIEUW DECREET NATUURBEHOUD: einde of versterking reservaten en aankopen?

NIEUW DECREET NATUURBEHOUD: einde of versterking reservaten en aankopen? Basis van het nieuwe decreet Implementatie IHD Intrede natuurbeheerplan: type 2, 3 en 4 (reservaten) Subsidiesysteem - zowel voor aankopen als beheersubsidies toegankelijk voor alle actoren, ook voor private

Nadere informatie

De waarde van Bijenlandschappen

De waarde van Bijenlandschappen De waarde van Bijenlandschappen Sabine van Rooij en Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Ondertekening Convenant Bijenlandschap West Brabant 12 December 2018, Roosendaal Betrokken bij: Groene

Nadere informatie

Biodiversiteit in 2010

Biodiversiteit in 2010 Biodiversiteit in 2010 Wim Veraghtert Natuurpunt Educatie Graatakker 11 2300 Turnhout Wat is biodiversiteit? Jeugd, Sport en Brussel 2 Wat is biodiversiteit? Jeugd, Sport en Brussel 3 Genetische variatie

Nadere informatie

STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13

STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13 STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13 BELANG VAN LANDBOUW IN VERSTEDELIJKTE RUIMTE BEDREIGINGEN KANSEN VORMEN STADSLANDBOUW AANBEVELINGEN VOORBEELD EETBAAR ROTTERDAM VOORBEELD

Nadere informatie

Promouvoir la biodiversité sur le site de Solvay Campus Bevordering van de biodiversiteit op de site van Solvay Campus

Promouvoir la biodiversité sur le site de Solvay Campus Bevordering van de biodiversiteit op de site van Solvay Campus Promouvoir la biodiversité sur le site de Solvay Campus Bevordering van de biodiversiteit op de site van Solvay Campus DEPRET Pierre SIPP Solvay Campus DUQUENNE Etienne Ferme Nos Pilifs asbl 07/06/2013

Nadere informatie

Thema 1:Landbouw- en natuureducatie

Thema 1:Landbouw- en natuureducatie Thema 1:Landbouw- en natuureducatie Situering De LEADER-groep is zich bewust van de afnemende kennis over het platteland in de gehele samenleving. De evolutie in de Europese samenleving maakt dat mensen

Nadere informatie

IN DE KIEM GESCOORD LEVEN IN EEN BETONHOTEL

IN DE KIEM GESCOORD LEVEN IN EEN BETONHOTEL uitdaging We maken ons zorgen over de biodiversiteit, een keten van natuurlijke processen. Als er 1 schakeltje kapot gaat heeft dat gevolgen voor de hele keten. Biodiversiteit zorgt voor vruchtbare grond,

Nadere informatie