5,5. Boekverslag door een scholier 4526 woorden 10 september keer beoordeeld. Novelle, Oorlogsroman Eerste uitgave 1995 Nederlands

Transcriptie

1 Boekverslag door een scholier 4526 woorden 10 september ,5 15 keer beoordeeld Auteur Genre Leon de Winter Novelle, Oorlogsroman Eerste uitgave 1995 Vak Nederlands Inhoudsopgave Titelblad blz. 1 Inhoudsopgave blz. 2 Samenvatting (lang) blz. 3 Samenvatting (kort) blz. 3 Karakterbeschrijving - Ben weiss blz. 4 - Anneke Weiss blz. 5 - Karakterontwikkelingen blz. 6 Eigen mening - inhoudelijke argumenten blz. 7 - structurele argumenten blz. 8 - persoonlijke argumenten blz. 9 - morele argumenten blz. 9 Groepsopdracht (gemaakt door Stijn) blz. 10 Groepsopdracht (gemaakt door Iris) blz. 11/12 Definitieve mening - inhoudelijke argumenten blz structurele argumenten blz persoonlijke argumenten blz morele argumenten blz. 14 Extra informatie blz. 15 Samenvatting (lang) Ben Weiss is componist van Top-40-hits en muziek voor reclamespotjes. Hij is het enige kind van Anneke Weiss, een levenslustige vrouw van vierenzeventig. Zijn vader is al dood. Anneke Weiss is trots op haar enige zoon en belt hem elke dag op om allerlei kleinigheden te bespreken. Ben ergert zich daar eigenlijk aan. Na de dood van haar man, is ze reizen gaan maken. Ze reisde dan naar een Europese land toe en belde Ben daaruit. Ze was dan trots dat ze helemaal alleen zo een verre reis kon maken. Ze heeft al een lange tijd last van haar rug. Op een dag wordt er bij haar een tumor vastgesteld. De artsen Pagina 1 van 9

2 brengen Ben op de hoogte van haar fatale ziekte, en hij besluit het voor zijn moeder verborgen te houden omdat ze anders niet meer zou genieten van haar leven. Anneke herstelt en lijkt ogenschijnlijk niets te mankeren. Ze ontmoet Fred Bachman, wordt verliefd op hem en wekt de indruk aan een nieuw leven te willen beginnen. Maar op een dag verdwijnt ze opeens. Ben neemt aan dat zij weer eens op reis is, maar hij krijgt niet het gewoonlijke telefoontje vanuit haar vakantiebestemming, en Fred weet ook niet waar ze is. Ben is erg bang dat ze gestorven is aan haar ziekte. Dan zien ze een brief van een reisbureau, die bij de post van Anneke zit, het blijkt dat ze een reis heeft geboekt naar Split, Kroatië. Ze wilde naar Sarajevo, nadat ze het televisieprogramma Nova had gezien waarin een Bosnische vrouw over de oorlog vertelde. Er vloog echter geen enkele vliegtuigmaatschappij op Sarajevo. Omdat Split hier het dichtst bij in de buurt ligt, heeft ze een reis naar Split geboekt. Ben en Fred reizen samen naar Kroatië. Uiteindelijk vinden ze haar, via een vriend van Fred. Ze blijkt voor gulden te zijn opgelicht. Een man zou voor wapens voor Sarajevo zorgen, zodat de stad zich zou kunnen verdedigen, maar het wapentransport is nooit aangekomen. Anneke is helemaal van de kaart en gaat met Ben en Fred mee naar Nederland. Als ze terug thuis zijn gaat het niet goed met Anneke. Ze moet naar het ziekenhuis en na een tijdje sterft ze aan haar ziekte. Na haar dood vindt Ben een brief waarin een naam van een psychiater staat. Deze is gespecialiseerd in oorlogstrauma s en Ben komt erachter dat zijn moeder behandelingen bij deze man heeft gehad. Uit een gesprek met deze psychiater blijkt, dat zijn moeder vanwege haar eigen oorlogstrauma plotseling naar het oorlogsgebied is vertrokken om er iets aan te doen. Ben besluit nu eens een echt muziekstuk te schrijven, ter ere van zijn moeder, genaamd: Serenade no.1. Bron: Aantal woorden: 444 Samenvatting (kort) De moeder van Ben Weiss heeft een tumor, maar ben kiest ervoor het haar niet te vertellen omdat hij bang is dat ze haar levenslust kwijtraakt. Als ze uit het ziekenhuis komt ontmoet ze na een paar maanden een man, Fred, ze is erg verliefd op hem. Maar na enige tijd is ze opeens spoorloos verdwenen. Ben en Fred vinden haar na een lange zoektocht in Kroatië, enkele dagen nadat ze thuis zijn later sterft ze. Aantal woorden: 76 Karakterbeschrijving Ben Weiss: Ben is een man rond de 40, hij is klein en heeft kroeshaar dat hij bovenop wat langer houdt dan aan de zijkanten. Zijn gezicht heeft een muizige vorm, een zwakontwikkelde kin, een bescheiden voorhoofd en een lage haargrens. Een typisch joods gezicht, zegt hij over zichzelf. Hij wordt gemiddeld op tien jaar jonger geschat dan hij eigenlijk is. Hij heeft een vriendin, Inge, die journaliste. Hij zelf is een succesvolle joodse componist van reclamespotjes en top-40 hits, die geen voldoening put uit zijn werk; hij wil liever serieuze muziek componeren. Ben is tevens de ik-verteller, hij is de hoofdpersoon. Ben is een hele lieve man die soms toch nog wel overkomt als een heel onschuldige jongen. Hij is wel kritisch en niet snel tevreden met wat hij presteert. Dat zie je ook in het onderstaande citaat. Het is een dialoog tussen Ben s moeder anneke en Fred. Weet je wat Bennie ook heeft geschreven? Nou? Het Songfestival van twee jaar geleden?, zette mijn moeder voor. Pagina 2 van 9

3 Met dat Surinaamse mokkeltje? Nee dat was vorig jaar. Twee jaar geleden! Met zocht Fred, met.. hoe heette ze ook al weer? Monica! Monica de Graaf! Mijn moeder wees glimlachend naar mij. Was dat van jou? vroeg Fred verrast, ah nee, echt? Ik knikte en dacht aan de voorlaatste plaats die we hadden gehaald. The Netherlands, Les Pays-Bas, Die Niederlande, one point, un point, ein Punkt. Blz 38/39 Hij is ook heel koppig. Net als zijn moeder. Hij heeft met zijn moeder een hele goede band. Ze is gek op hem, en hij is gek op haar. Meerdere keren komt hij over als iemand die haar probeert te beschermen voor haar eigen fouten. Het hieronder staande citaat bijvoorbeeld, er staat in hoe Ben zijn moeder duidelijk probeert te maken dat ze belazerd is door Slavko en dat ze mee naar huis moet komen. Ze deed achteloos en arrogant, alsof haar geduld ten einde liep. Slavko, vroeg ik? Terwijl onzekerheid in haar ogen sloop maakte ze zich los en deed een stap terug. Hoe ken jij die? Wat weet je daarvan? Slavko is niet degene voor wie hij zich uitgeeft, hij is niet te vertrouwen, mama. Jij kent hem niet, je weet niets! Hij is een oplichter mama, hij was op je geld uit! Nee, je liegt! Je wilt me alleen maar weg hebben hier! Slavko is nu in Italie, mam. Van jou geld zat hij in een mooi hotel en liet dure flessen wijn openmaken en maakte goeie sier bij de vrouwtjes. Dat is de echte Slavko mama! Blz 85 Anneke Weiss: Anneke Weiss is de 74 jarige moeder van Ben. Ze heeft een tumor maar dat weet ze zelf niet omdat Ben dat haar niet wil vertellen. Ze heeft een wat meer zuid Europees uiterlijk wat wel steeds meer onder levervlekken en rimpels wordt bedekt. Anneke heeft ook een grotere neus en haar ogen zijn pikzwart. Haar haren had ze kastanjebruin geverfd maar een paar jaar geleden had ze bijna geen haar meer en durfde dus ook niet zonder een pruik naar buiten. Ze is nog vol in het leven en ze wil nog van alles doen en begint ook een nieuwe relatie. Met Fred Bachman. Ze heeft verder een hele goede band met haar zoon, ze is gek op hem en belt hem elke dag wel even op. Verder vindt ze het maar een rare wereld, ze snapt niet dat mensen elkaar zomaar afschieten tijdens een oorlog en daar wil ze dan ook op eigen houtje een einde aan maken. Ze is zelf jood en heeft dus veel discriminatie en oorlog meegemaakt. Op het einde van het boek overlijdt ze aan haar tumor. Ze geeft veel om andere mensen en heeft een heel goed hart. Hierover gaat ook het onderstaande citaat. Anneke ligt hier in het ziekenhuis en denkt alleen maar aan de verjaardag van haar zoon, terwijl ze weet dat ze ernstig ziek is. Ze fluisterde: Weet je al wat je voor je verjaardag wilt? Terwijl een monster haar gal en lever aan het wegvreten was, lag ze alleenmaar aan mijn verjaardag te denken. Mam, ik ben net jarig geweest! Ben je daar nu al mee bezig? Met mijn volgende verjaardag? Pagina 3 van 9

4 Waar moet ik anders aan denken? Verbazing scheen in haar gelaat. Blz 8 Alleen is ze wel ontzettend koppig en dringt altijd een beetje haar mening door. Wat achteraf altijd een beetje onnodig blijkt te zijn. Het citaat hieronder gaat over zie eigenschap van haar. Ben wil dat Anneke naar een joods bejaardentehuis gaat, zodat ze veiliger is en niet meer alles zelf hoeft te doen. Dit wilde ze eerst absoluut niet. Maar toen ze uiteindelijk toch naar een kennismakingsavond was gegaan had ze daar Fred ontmoet. Ik doe mijn eigen boodschappen, ik kook, ik was mezelf en ik ben niemand tot last, luidde haat verweer, dus waarom hou je je mond niet? Ik volhardde in mijn lof prijzing van het paradijselijke Beth Shalom in het dynamische Osdorp, van boven tot onder gevuld met joden zoals zij, jonge daadkrachtige meisjes en jonge geestdriftige jongens. Ik hoef niet zo tussen de joden te zitten, antwoordde ze bits. Maar het is een heel goed bejaardentehuis! riep ik wanhopig, mam het is het beste voor je. Blz 36 Karakterontwikkelingen Het is een heel dun boekje, dus het is natuurlijk erg moeilijk voor de auteur geweest om een ontwikkeling in de karakters te beschrijven. Ik vind zelf ook niet dat de karakters echt veranderen in de loop van het verhaal. Je komt alleen maar meer over ze te weten. Bij Fred bijvoorbeeld, deze man lijkt in het begin echt tot over zijn oren verliefd op Anneke. Maar als hij en Ben op zoek zijn in Kroatie naar haar gaat hij vreemd, met een serveerster van het hotel. Dit ziet Ben als hij de hotelkomer binnenkomt. Toen ik onze kamerdeur opende, hoorde ik muziek. Fred lag naakt op bed terwijl een donkere serveerster op de vloer op haar knieen zat, zijn niet onaanzienlijke geslacht in haar mond. Haar haren gingen over haar ogen waardoor ze mijn aanwezigheid niet opmerkte. Driftig bewoog ze haat hoofd heen en weer. Opeens ontdekte Fred mijn gestalte. Zonder de serveerster attent te maken op mijn aanwezigheid gebaarde hij met een kwade hand dat ik de kamer moest verlate. Toen ging ik beneden naar de bar. Blz 73 Maar Fred doet er heel luchtig onder, want Anneke gaat zelf ook wel eens vreemd zegt hij. Waardoor hij een beetje probeert duidelijk te maken aan Ben dat hij niet eens zo verkeerd bezig is. Hij zei: Ik had de deur op slot moeten doen. Die was op slot maar ik heb ook de sleutel. Ik had er een stoel voor moeten zetten. Ik ben benieuwd of mijn moeder weet van jou escapades. Waarom zou je elkaar alles vertellen? Omdat mijn moeder alles wilt weten! Omdat mijn moeder eerlijk is, en niks te verbergen heeft! jij kent mama niet. Ze is gek op je. Ze is je trouw. Ze zou t nooit kunnen verdragen dat jij haar ontrouw bent! Bennie lul niet! Zij heeft altijd gedaan waar ze zin in had. Ook nu toch? Maar niet dat! Zo is ze niet! O jawel jongen! Pagina 4 van 9

5 Blz 74/75 Alleen Ben maakt een kleine ontwikkeling door in het boek. Hij in het begin namelijk altijd zeer ontevreden over zijn werk. En wil graag serieuzer werk gaan doen dan reclameliedjes schrijven. Na de dood van zijn moeder veranderd hij hierin. Hij maakt namelijk voor haar een Serenade. Eigen mening 2. Inhoudelijke argumenten 2a) De lijn van het verhaal vind ik mooi, en ik had een heel ander einde van het boek verwacht. Als je begint met lezen val je gelijk in een ernstig deel van het boek. Ik dacht in het begin dat Anna snel zou overlijden. Maar dat was niet zo, er werd in het boek eigenlijk een beetje de laatste paar maanden van haar leven omschreven via de ogen van haar zoon. Dit vind ik jammer, verschillende momenten zou ik ook wel willen weten wat er door haar gedachten gaat. Bijvoorbeeld het moment dat ze bedrogen word, ik als lezer zou het leuk vinden te weten hoe zij dat ervaart. 2b) Als ik nadenk over het thema van dit boekje dan kies ik voor de band tussen moeder en zoon. Hoe ze voor elkaar zorgen en hoe ze laten zien dat ze van elkaar houden word meerdere keren omschreven. Ook komt er verschillende keren terug hoe ze dingen voor elkaar verzwijgen omdat ze denken dat het beter is. Dit begint al in het begin van het boek. Hier besluit Ben namelijk zijn moeder niet te vertellen over de kankercellen die in haar lichaam zitten. Ik vind dit heel goed gevonden van Leon de Winter, omdat het heel realistisch is. Dit gebeurt namelijk heel vaak ik het dagelijkse leven. In het onderstaande citaat staat hoe Ben erover dacht toen hij hoorde dat zijn moeder kanker had. En zoals ik al vermeldde staat er in dat hij het absoluut niet aan haar zal gaan vertellen Ik besloot erover te zwijgen. Ik wist hoe ze zou reageren. Kanker wat een woord dat niet werd uitgesproken. Zeggen was oproepen Benoemen was tot leven brengen. Nu en dan kreunde ze. Niemand had het recht haar te vertellen dat ze over een jaar niet meer de telefoon zou kunnen grijpen om me op de hoogte te houden van het dubieuze karakter van Arafat. Niemand had het recht om de dagen die ze nog had, één KLM-scheurkalender met twaalf kleurenfoto s van dijken, rijstvelden, bergtoppen, gletsjers, te verduisteren met fabels van kwakzalvende medici. Blz 7 2c) In het boek gebeuren een paar dingen die ik eigenlijk helemaal niet toepasselijk vind voor het verhaal. Als voorbeeld, wanneer Fred en Ben in een taxi zitten. De chauffeur is Kroaat en Fred verwijt hem van allerlei dingen en uiteindelijk komt hij op het onderwerp joden. Jullie hebben in de tweede wereldoorlog honderdduizenden Serviërs afgeslacht. Fred had geen mededogen. Ik wist niet hoe ik hem het zwijgen op moest leggen. Ik ben van 46! riep de chauffeur met wangen die naar purper neigden. Hij probeerde zich te beheersen en bood een verzoening aan. Heren! Ga eerst met eigen ogen door de gebieden en dan zult u ontdekken dat u net zo min met ze zou willen samenwerken als wij. Het zijn net zigeuners, ze hebben een andere mentaliteit. Wij zijn Europeanen, de Serviërs slaven. Hebben ze ook joods bloed, die Serviërs? Het zou me niet verbazen. Ze zijn onbetrouwbaar, liegen alsof het gedrukt staat ze willen je zuster trouwen en steken een mes in je rug als je niet oppast. Pagina 5 van 9

6 Je bent een facist!, riep Fred. Blz 61 Aangezien Fred en Ben beide joods zijn en de chauffeur niet, ontstaat er een hele discussie. Wat eigenlijk neer komt op discrimineren. Dit vind ik totaal geen relatie hebben met het verhaal, en ik denk daarom dat de auteur het beter weg had kunnen laten. Aangezien er verder in het boek ook niks meet voorkomt over discriminatie van de joden. Dit dialoog vind ik daarom heel overbodig. 3. Structureel 3a) Het perspectief van het boek is geschreven vanuit de hoofdpersoon Ben. Hij vertelt als het ware het verhaal. Het hele boek word geschreven vanuit zijn gedachten. Dit vind ik soms fijn, omdat je heel erg in zijn rol zit. En daardoor ook het gevoel hebt alsof je zelf een beetje in het verhaal zit. Maar toch vind ik het soms ook wel jammer aangezien ik op sommige momenten ook heel benieuwd ben hoe andere personages denken. 3b) In het begin zit er eigenlijk al meteen een redelijke hoeveelheid spanning in het boek, aangezien de operatie van Anneke heel anders verloopt dan de operatie zou horen te gaan. Ik vind het zelf heel prettig als er een beetje spanning in het boek zit aangezien het dan leuker en spannender is om door te lezen, maar in het boek schommelt de hoeveelheid spanning wel heel veel en dat vind ik weer jammer. 3c) De opbouw van het verhaal vind ik eigenlijk wel heel mooi. Dat het gaat over de relatie tussen moeder en kind is natuurlijk voor iedereen heel herkenbaar. Soms als ik dingen las herkende ik mezelf er ook in. In het onderstaande citaat bijvoorbeeld. Ben kan zijn moeder al een tijd niet bereiken en is bang dat er iets aan de hand is, aangezien ze elke dag wel even belt. Ik zelf zou in deze situatie precies hetzelfde hebben gereageerd. Dat vind ik zo goed aan het boek, het is heel realistisch. Ik was hier opgegroeid, zij woonde hier nog steeds. Ik opende de deur. Stapte op enveloppen en kranten en reclamefolders. Mam! Ik ben het! Geen antwoord. Mam! Ben je er? Mijn stem sloeg over, ik voelde mijn hart wild in mijn slapen kloppen, het leek wel of mijn benen het begaven. Ik wankelde de hal uit en opende de keukendeur, overtuigd van de dood in deze kamers. Mam, waar ben je nou? Zeg nou wat! Mama! Haar bed was onbeslapen. De badkamer! Natuurlijk, ze was uitgegleden in de badkamer, ze was verdronken, had zichzelf verdronken, pillen geslikt! Blz 18 3d) Ik vind dat de plek in het verhaal eigenlijk wel belangrijk is. Niet perse Kroatië (of de stad Split waar het verhaal zich grotendeels afspeelt). Maar meer een oorlogsgebied. Oorlog heeft voor Anneke een hele grote betekenis gekregen, ze heeft in die tijd als joods meisje veel meegemaakt. En ik denk dat Anneke wel vanaf het begin al een beetje weet dat ze ongeneselijk ziek is. En dat ze daarom haar laatste paar weken naar een oorlogsgebied toe gaat om daar de misdaad te bestrijden. 4. Persoonlijk Ik vind het boek wel oke, maar het is geen onderwerp wat me heel erg aanspreekt of boeit. Dit komt denk Pagina 6 van 9

7 ik omdat ik nog steeds een beetje gewent aan boeken die voor jongeren zijn geschreven. Dus het is voor mij bestwel een verschil in schrijfstijl om nu opeens op een toch wel heel serieus boek over te gaan. Ik heb ook geen moment gedacht dat ik boek nu echt uit wilde hebben, want ik voelde me op weinig moment heel erg betrokken in het verhaal. Het was ook maar op een paar momenten dat ik mezelf erin herkende. En dit vind ik altijd leuker, dan spreekt het me meer aan. Ik vind de manier van schrijven van Leon de Winter wel heel goed. Dit is omdat ik het verhaal heel realistisch vind, en ik me daar wel in kan vinden. Het zou heel goed echt kunnen gebeuren en daar hou ik wel van. Ik denk dat de schrijver van het boek goed heeft nagedacht over de personages. Ook al zit niet heel ingewikkeld in elkaar. Ik denk dat dit komt doordat er veel eigenschappen van de hoofdpersonen op te merken zijn in de loop van het verhaal. Terwijl het een heel dun boekje is. Langzaam maar zeker kom je meer over de personen te weten, dit is leuk en goed opgebouwd vind ik. In het begin komt Fred bijvoorbeeld over als een hele lieve en gevoelige man. Maar als Ben met hem in Kroatië is om Anna te zoeken blijkt dat hij vreemd gaat. Dit had ik me in het begin van het boek totaal niet voor kunnen stellen. Er zitten dus veel verrassingen in het boek, dit vind ik leuk omdat dit het lezen spannender maakt. Volgens mij heeft de auteur hier goed over na gedacht. 5. Moreel Ik zou me geen diepere betekenins van het verhaal kunnen bedenken. Het gaat om hoe mensen doen in de omgeving van een vrouw die niet lang meer te leven heeft. Want vanaf het begin van het boek is al te verwachten dat Anneke dood gaat. In het begin word namelijk al gezegd dat ze een tumor heeft en nog geen jaar meer te leven heeft. Hier is een heel verhaal omheen geschreven. Het einde vond ik daarom helaas heel voorspelbaar. Wat ik wel kan bedenken als onderwerp is dat er veel mensen de tweede wereldoorlog nog lang niet vergeten zijn, en dit ook hun hele leven op bepaalde momenten weer een belangrijke rol in hun leven kan spelen. Dit was bij Anneke namelijk zeker het geval, toen ze op tv beelden zag van een oorlog wilde ze er meteen iets aan gaan doen zodat er geen mensen meer dood zouden gaan zonder reden. Waarschijnlijk wil de schrijver wel dat men er even bij stilstaat dat een mens wel uit de oorlog gehaald kan worden, maar de oorlog nooit uit de gedachten van het mens. Definitieve mening Inhoudelijke argumenten Mijn mening is niet veel veranderd op het gebied de verhaallijn, deze vind ik nog steeds mooi. En ook vind ik het nog steeds een mooie opbouw. Wat gewoon komt doordat ik vanaf het begin al dacht dat de moeder van Ben uiteindelijk aan kanker zou overlijden. Mijn mening over het thema is wel veranderd, ik las in het boekverslag van Stijn dat hij dacht dat het thema meer temaken heeft met het oorlogstrauma van Ben s moeder. Ik vind dit eigenlijk veel beter gevonden dan wat ik had bedacht dat het thema zou kunnen zijn. Hoewel de band tussen moeder en zoon ook belangrijk is voor het verhaal denk ik toch dat het oorlogstrauma meer temaken heeft met hoe het verhaal loopt. Alleen pas achteraf kom je te weten dat de tweede wereldoorlog zo veel impact had op Anneke. Dit vind ik eigenlijk wel heel goed omdat er volgens mij veel oudere mensen zijn tegenwoordig die nog steeds veel aan de oorlog denken In mijn voorlopige mening had ik geschreven dat in het boek een paar dingen gebeuren die ik eigenlijk Pagina 7 van 9

8 helemaal niet toepasselijk vond voor het verhaal. Ik ben in de groepsopdracht hierover vragen gaan stellen aan Stijn. Hoe hij erover dacht dat er bijvoorbeeld discriminatie in het boek voorkomt. Hij dacht hierover dat het niet echt bij het verhaal hoort. Dat het ook totaal niets met de oorlog in Kroatië temaken heeft, en hier dacht ik precies hetzelfde over. Dus ook hierover denk ik nog steeds hetzelfde. 3. Structureel Ik vind het jammer dat je alles door de ogen ziet van Ben, want door de ogen van Anneke zullen sommige hoofdstukken een stuk spannender zijn. Door de groepsopdracht kwam ik erachter dat ik niet de enige was die er zo over denkt. Stijn was ook van mening dat het jammer is dat je weinig van de andere personages leert kennen, doordat het hele verhaal door de ogen van Ben word verteld. Dit sluit totaal bij mijn mening aan. Mijn hele groepje was van mening dat er in het begin van het boek veel spanning zit, maar verder in het verhaal de spanning steeds een beetje minder word totdat blijkt wat er nou echt met Anneke is gebeurt. Ik was het daarom ook totaal eens met Stijn, toen ik aan hem had gevraagd of er genoeg spanning in het boek zat, dat hij antwoordde met Er zit te weinig actie in het boek, hierdoor vond ik het boek redelijk saai. De plek waar het verhaal zich afspeelt is niet alleen volgens mij belangrijk, in de groepsbespreking werd me duidelijk dat ook Stijn dit belangrijk vond in het boek. Ik vroeg hem of hij het belangrijk vond dat Anneke naar Kroatië is gegaan. Hij antwoordde daarop dat hij denkt van wel. Hij denkt dat niet de plek Kroatië belangrijk is, maar meer het oorlogsgebied. Ik vond het wel grappig toen hij dit vertelde want ik dacht precies hetzelfde over de plek van het verhaal. 4. Persoonlijk Mijn eerste indruk/reactie van het boek (toen ik nog niet begonnen was met lezen) was dat het me een redelijk saai boek leek. Ik ben namelijk iemand die bij het uitzoeken van een boek heel erg kijkt naar hoe de kaft eruit ziet en wat er op de achterkant van het boek staat. Het boek bleek na het gelezen te hebben echter wel mee te vallen, hoewel het onderwerp me niet aanspreekt, en de omgeving waar het verhaal zich afspeelt ook niet. Dit kwam overigens doordat ik niet echt hou van oorlogsverhalen in boeken. De manier van schrijven van Leon de Winter is goed, hij laat veel dingen gebeuren in een heel dun boekje, er gebeuren constant dingen die je niet verwacht en alles wat gebeurt is heel duidelijk beschreven. Heel fijn, vind ik. Wat ik ook knap vind van Leon, is dat er veel situaties voorkomen in het boek die heel realistisch zijn.. Situaties waar veel mensen hetzelfde zouden reageren, ik maakt het boek echt. Alsof het in een echte wereld gebeurd. 5. Moreel De diepere betekenis van het boek heb ik het eigenlijk niet over gehad in de groepsopdracht, maar door een beetje met Stijn gepraat te hebben is het wel duidelijk geworden dat hij ook hetzelfde dacht over de oorlogstrauma s die nogsteeds veel mensen hebben. Dat de oorlog nooit uit de gedachten van een mens zullen gaan. Extra informatie.... over de auteur Leon de Winter wordt op 24 februari 1954 in 's Hertogenbosch geboren als zoon van orthodox-joodse ouders, maar hij groeit op in een niet-joodse omgeving. Hij bezoekt in zijn geboorteplaats het gymnasium Pagina 8 van 9

9 en in Waalwijk het gereformeerde Willem van Oranje College. Een jaar voor hij zijn diploma haalt, wordt zijn novelle Revolutie bekroond met de ontmoetingsprijs van de Stichting Literaire Dagen (1973). In 1974 verhuist hij naar Amsterdam en gaat aan de Nederlandse Filmacademie studeren. Uit ongenoegen met het onderwijsniveau geeft hij met enkele anderen een zwartboek over de opleiding uit. Zijn debuut Over de leegte in de wereld verschijnt in 1976; het is een bundel met door Kafka geïnspireerde verhalen. In 1978 verlaat hij samen met Seegers en Van de Velde de academie zonder het diploma te hebben behaald. Een jaar daarop verschijnt de eerste speelfilm van het drietal: De verwording van Herman Dürer. In de volgende jaren maakt het trio enkele films voor de televisie, en in 1981 verschijnt de tweede speelfilm, De afstand. Voor zijn romandebuut De (ver)wording van Herman Dürer, gebaseerd op het filmidee, krijgt De Winter de Reina Prinsen Geerligsprijs. Van 1978 tot 1982 is Leon de Winter als recensent verbonden aan Vrij Nederland; daarna is zijn medewerking aan dit blad, zowel als vanaf '82 aan De Volkskrant, incidenteel. Naast La place de la Bastille is ook Zoeken naar Eileen W., beide verfilmd, een bekend werk van De Winter. Uit 1990 dateert Hoffmans honger, een televisieserie voor de VPRO, door hemzelf geregisseerd. In 1991 verschijnt Supertex, en zijn laatstverschenen roman tot op heden is De hemel van Hollywood uit De angst voor de leegte vormt het centrale thema in het werk van De Winter. Wel hanteert hij het principe van de hoop. De zoektochten van de personages naar hun (meestal joodse) identiteit hebben tot doel het verleden te ordenen en te corrigeren, zodat er weer toekomst is. Pagina 9 van 9