TNO Arbeid. Hoofddorp *TN *

Transcriptie

1 TNO Arbeid. Hoofddorp *TN *

2 NR. ~ ~ oo 2. plaats

3

4 Algemene gegevens Naam van het bedrijf Adres van de onderneming Telefoon en fax Ingevuld door (naam/namen en functie/functies) Overleg gevoerd met de werknemers? Datum invulling Advies over de uitgevoerde Arbocheck (risico-inventarisatie en evaluatie) door de arbodienst

5 Woord vooraf Het woord arbeidsomstandigheden en de Arbowet die daarmee samenhangt is nu niet meteen een begrip dat onze branche direct aanspreekt. Dit heeft voor een deel te maken met de historie van de tuincentra maar ook het feit dat deprioriteiten vaak op een ander terrein lagen. Echter, de ontwikkelingen op dit moment brengen daarin verandering: - de overheid verplicht u tot het inventariseren van de arbeidsrisico's in uw tuincentrum (een zogenaamde Risico Inventarisatie & Evaluatie); - de klant wordt steeds kritischer en gezond en gemotiveerd personeel is goed voor de klanten en dus goed voor de omzet. Hierbij zijn goede arbeidsomstandigheden en plezierige verhoudingen op het werk van groot belang; - verdere professionalisering van de branche waarbij arbeidsomstandigheden steeds gezien moeten worden als een onderdeel van het personeelsbeleid waarbij overleg met de medewerkers van groot belang is; - privatisering van de Ziektewet waardoor u als tuincentrumondernemer nog meer gaat letten op het ziekteverzuim; - verplichte aansluiting bij een arbodienst. De NVT heeft dan ook samen met NIA TNO het initiatief genomen om met de Dienstenbonden FNV en CNV, Commit Arbo en de landelijke inspectie van het Ministerie van Sociale Zaken voor u een basisinstrument te ontwikkelen: de checklist Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E). Hiermee kunt u samen met uw medewerkers aan de slag. Met deze samenwerking willen wij u als tuincentrumondernemer en uw medewerkers aangeven hoe dit positief kan uitwerken. Dit neemt niet weg dat het een basisinstrument is waarbij met een dosis gezond verstand het uiteindelijk gaat om handelen! Wij wensen u en uw medewerkers veel succes! Nederlandse Vereniging van Tuincentra (NvT)

6 Inhoud Veilig en gezond werken in de tuincentra S Hoe gebruikt u deze Arbocheck? 6 Arbo algemeen 10 Kas binnen 16 Kassawerkplek 22 Verkoop buiten 26 Magazijn 31 Laden en lossen: ophalen en bezorgen van goederen 36 Kantoorwerkzaamheden 40 Technische dienst 44 Plan van aanpak 46

7 Veilig en gezond werken s Werken in de tuincentra is leuk! De klanten komen graag in uw bedrijf, omdat dit inspireert hun huis en tuin nog verder te verfraaien. Zij willen graag goed en deskundig geadviseerd worden over hun aankopen en stellen een klantvriendelijke bediening erg op prijs. Een tevreden klant zal zeker vaker terugkomen. Uw medewerkers zullen het de klant daarom naar de zin moeten maken. Werknemers die met plezier hun werk doen, helpen ook met plezier hun klanten. Goede arbeidsomstandigheden spelen hierbij een belangrijke rol. Als uw medewerkers op een veilige en gezonde manier hun werk kunnen uitvoeren, zullen zij gemotiveerder hun werk doen en is de kans dat zij ziek worden geringer. Zorgen voor goede arbeidsomstandstandigheden is niet uw dagelijkse werk en het kan daarom lastig voor u zijn om deze te verbeteren. Deze Arbocheck is gemaakt om u te helpen bij het zorgen voor goede arbeidsomstandigheden. De Arbocheck zet de meest voorkomende knelpunten voor u op een rij, zodat u weet waarop u moet letten. De belangrijkste knelpunten in de tuincentra zijn: - Lichamelijke belasting: het tillen va n zware goederen en het op een verkeerde manier tillen. - Verkeerde inrichting van werkplekken zoals bij de kassa, te lage tafels, waar de planten staan, veel opslag op de grond. - Klimaat: werken in grote temperatuurverschillen. - Werken met gevaarlijke stoffen zoals bestrijdingsmiddelen. - Sociale veiligheid: omgaan met lastige klanten, zorgvuldig omgaan met het geld bij de kassa en eventueel bij klanten thuis (als goederen worden bezorgd). - Werkdruk: werken onder grote spanning in tijden dat het erg druk is.

8 Hoe gebruikt u deze Arbocheck? 6 De Arbocheck kunt u zien als een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E), omdat u met dearbocheck de belangrijkste knelpunten inventariseert. De Arbowet verlangt van u dat u een dergelijke inventarisatie maakt en dat u aangeeft welke maatregelen u gaat nemen. Met het gebruik van de Arbocheck voldoet u aan deze wettelijke verplichting. Het kan zijn dat bij u in het bedrijf ook andere belangrijke knelpunten bestaan, die niet staan beschreven in de Arbocheck. Deze kunnen wel worden vastgesteld bij een bezoek van de arbodienst of van de Arbeidsinspectie. U zult hier altijd op bedacht moeten zijn. Hoe is de Arbocheck opgezet en hoe kunt u deze gebruiken? De Arbocheck volgt de indeling zoals die in veel tuincentra voorkomt. Deze indeling is: - de kas binnen; - de kassawerkplek; - de verkoop buiten; - het magazijn; - het laden en lossen: ophalen en bezorgen van goederen; - de kantoorwerkzaamheden; - de technische dienst. Onder het kopje Arbo algemeen worden enkele algemene aandachtspunten aan de orde gesteld. De Arbocheck vraagt u om aan te geven of iets gedaan is of dat iets verbeterd moet worden. Soms is de verbetering eenvoudig en kan deze direct worden uitgevoerd. Het kan een kwestie zijn van op een andere manier het werk doen. Bijvoorbeeld een zware doos niet tillend verplaatsen, maar gebruik maken van een karretje. Maar zo eenvoudig zal het niet altijd zijn. Vaak zult u moeten aangeven wie actie onderneemt, wat moet worden gedaan en wanneer dat gedaan moet zijn. U zult een afweging moeten

9 7 maken welke punten het eerst verbeterd moeten worden. Het kan zijn dat u niet alles in één keer kunt verbeteren. Om een keuze te kunnen maken kunt u zich de volgende vragen stellen: - Hoe groot is het risico dat uw medewerkers of uw klanten lopen als u niets doet (met andere woorden hoe groot is de kans op een ongeval en wat zal dan het gevolg zijn)? - Kunt u snel maatregelen nemen om het risico te verminderen? (Zo kan bijvoorbeeld met de aankoop van een nieuw hulpmiddel het knelpunt worden opgelost.) Kunt u eventueel tijdelijke maatregelen nemen? - Hoe belangrijk vinden uw medewerkers dar er maatregelen worden genomen? Met de kolom Actie geeft u dus aan welke prioriteiten worden gesteld bij het verbeteren. Indien u dat zelf wenselijk vindt, kunt u de actiepunten die prioriteit hebben gekregen overzichtelijk bij elkaar zetten op het formulier Plan van aanpak (pagina 46). Wij raden u aan om de Arbocheck samen met uw medewerkers in te vullen. U kunt dit doen per onderdeel van uw bedrijf. Zij weten vaak heel goed of de genoemde knelpunten in uw bedrijf voorkomen of niet. Bovendien kunnen zij vaak aangeven hoe knelpunten kunnen worden opgelost. Ga regelmatig na of de gemaakte afspraken ook worden uitgevoerd. Dat kan door dit te bespreken met uw medewerkers en door regelmatig de actielijst van de Arbocheck na te lopen. Zo houdt u de aandacht voor het verbeteren van arbeidsomstandigheden levend. U zult zien dat het verbeteren van arbeidsomstandigheden eenvoudiger is dan u denkt. Het is voor een groot deel een kwestie van gezond verstand!

10

11

12 Arbo algemeen 10 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ :t.,'ll 'b(}('j e,''ll,,...'ll 'll~ ~,'ll...,.l (}~ ~'1- 'll' ~<:> ~" ~('j e,'ll<. Arbo en verzuim Aandacht voor het verbeteren van arbeidsomstandigheden Arboknelpunten worden zo snel mogelijk opgelost, ga altijd na wat de oorzaak is van het knelpunt. Overleg regelmatig met de medewerkers over het verbeteren van arbeidsomstandigheden. Besteed aparte aandacht aan kwetsbare groepen zoals oproepkrachten, uitzendkrachten, jongeren onder de 18 jaar, zwangere vrouwen en medewerkers die de Nederlandse taal niet goed spreken. De leidinggevende geeft zelf het goede voorbeeld en spreekt de medewerkers aan op onveilig gedrag. Een medewerker krijgt extra tijd om ontwikkelingen op arboterrein bij ce houden. Bijvoorbeeld nieuwe publicaties, contact te onderhouden met de branche over arbo etcetera.

13 Ziekteverzuim aanpakken Er is een verzuimbeleid binnen het bedrijf. Daarbij komen de volgende punten aan de orde: - Wordt er een relatie gelegd tussen het ziekteverzuim en arbeidsomstandigheden? - Z ijn er afspraken over hoe en bij wie medewerkers zich ziekmelden? -, ijn er afspraken gemaakt over de manier waarop de zieke wordt begeleid (wie neemt contact op, wanneer, hoe wordt de terugkeer geregeld)? - Wordt het ziekteverzuim geregistreerd? - Zijn procedures en afspraken vastgelegd? Bedrijfsongevallen worden geregistreerd via het ongevallenregistratieformulier en indien nodig gemeld bij de Arbeidsinspectie. Er zijn afspraken gemaakt wie dit voor zijn rekening neemt Werk- en rusttijden De werk- en rusttijden zijn aan regels gebonden De werkdag is niet langer dan 9 uur (exclusief de pauzes). De werkweek is korter dan 45 uur (zie ook de CAO). 11

14 Arbo algemeen 12 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ ~Il! "b<>c> fll'fll,,._(li Il!~ ~,fll v.11 4' <>"' ~ fll(.t- (li ;.,fll' ~<><:-~ Seksuele intimidatie Ongewenste gedragingen Er zijn afspraken gemaakt binnen het bedrijf over hoe seksuele intimidatie kan worden voorkomen. Er is een vertrouwenspersoon in het bedrijf met wie kan worden gesproken over klachten over seksuele intimidatie. Voorlichting en instructie Nieuw en huidig personeel Medewerkers krijgen regelmatig voorlichting. Hierbij wordt extra aandacht besteed aan kwetsbare groepen. Nieuwe werknemers krijgen een introductie op het bedrijf, waarbij zij worden geïnformeerd over hoe er veilig gewerkt kan worden Bedrijfshulpverlening Bedrijfshulpverlening in geval van calamiteiten Er zijn bedrijfshulpverleners (BHV-ers) aanwezig (minimaal één; als er meer dan 50 personen werken zijn er meer BHV-ers aanwezig).

15 De bedrijfshulpverleners voeren de volgende taken uit: -verlenen van eerste hulp bij ongevallen; - alarmeren van de werknemers in noodsituaties en zorgen voor de evacuatie; - alarmeren van de brandweer en andere hulpverleningsdiensten. De bedrijfshulpverleners hebben een BHV-cursus gevolgd. Er zijn brandblusapparaten of andere blusmiddelen op verschillende plaatsen aanwezig (let op onderhoud hiervan). Het alarmnummer I-I-2 staat op elk telefoontoestel.. "... "... "..... Nooduitgangen Nooduitgangen om klanten en personeel in veiligheid te brengen Er zijn voldoende nooduitgangen in het bedrijf aanwezig. De nooduitgangen zijn goed aangegeven. Deze nooduitgangen worden vrijgehouden en zijn ten alle tijden te gebruiken. 13

16 Arbo algemeen 14 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ ~0 b<>(j 0'0...,.0 l' ;._,0...,... <>"' '1' 0~ ~ e-i ;,e' ~<><:-<:' Veiligheid Het openen en sluiten van de winkel gebeurt met twee In de tuincentra gaan grote sommen geld om, zie ook het NVT Veiligheidszorgproject (voor meer informatie: personen. Het wegbrengen van geld naar de bank gebeurt door een waardetransportbedri j f. Risicoach, tel ) Als winkeldiefstal wordt vastgesteld wordt de politie gewaarschuwd. Het personeel weet welke procedures gelden en hoe in dergelijke situaties gehandeld moet worden. Voorzieningen Toiletten en kleedruimten voor medewerkers Er zijn voldoende sanitaire voorzieningen aangebracht (toilet, wasbak, zeep). Deze worden regelmatig schoongemaakt en onderhouden. Het personeel kan zich, indien dat noodzakelijk is, omkleden en de eigen kleding opbergen. Er is een pauzeruimte aanwezig, die voldoende groot is.

17 Over her roken in deze pauzeruimte zijn afspraken gemaakt, zodat niet-rokers geen hinder ondervinden van tabaksrook. Milieu:zorg Milieuzorg is belangrijk Uitgebreide informatie vindt u in Handleiding Milieuzorg voor de Nederlandse T ui neen tra, uitgegeven door denvt. De checklisten uit de Handleiding Milieuzorg zijn ingevuld en er zijn afspraken gemaakt wie de vastgestelde knelpunten op welke termijn verbetert. 15

18 Kas binnen 16 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen fli<:- <><:- 14.e< 'b(j,,...fli 'X>fli e< fli ~~..., "" (J ~'1" ee< fli' ~<:' ~~ ~(J Lichamelijke belasting Zwaar tillen (>25 kilo) Duwen en trekken In gebogen of gedraaide houding werken Langdurig staan De medewerkers tillen niet meer dan 25 kilo. Er worden afspraken gemaakt met leveranciers om goederen in maximaal 25 kilo verpakkingen te leveren. De medewerkers kunnen goede hulpmiddelen gebruiken bij transport (rolcontainers, karretjes, pompwagens, steekkarren etcetera). Medewerkers hoeven niet ver te reiken bij het aanvegen en vullen van de uitstaltafels. Tijdens het prijzen van de producten hoeven medewerkers niet boven hun macht te werken. Persoonlijke beschermingsmiddelen worden verstrekt zoals veiligheidsschoenen en handschoenen.

19 Inrichting van de kas Logische indeling zonder hinder Zijn de looppaden breed genoeg zodat karretjes gebruikt kunnen worden? Obstakels die het transport belemmeren worden weggehaald (drempels, vrije doorgangen etcetera). Er zijn geen obstakels in de vloer waarover medewerkers kunnen struikelen of vallen. Klimaat Warmte, kou, tocht Als de temperatuur te hoog is kunnen medewerkers extra pauzes nemen. Bij te lage temperaturen kunnen medewerkers beschikken over goede beschermende en vochtabsorberende kleding. Zij kunnen extra pauzes nemen in verwarmde ruimtes. Er zijn maatregelen genomen waardoor werknemers geen last hebben van tocht. Er zijn bijvoorbeeld tochtflappen aangebracht "... 17

20 Kas binnen 18 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen :<:- :<:- ~(l/ b(>t> (l/'(l/ A..fli l' ~"({/ v.1 "" (>~.:}~ (l/(l/~ fll' :<:-<:'.:}".:}(> Werken met gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen kunnen een gezondheidsrisico opleveren voor uw medewerkers en voor de klant (vooral kinderen) De checklisten in de Handleiding Milieuzorg voor de Nederlandse Tuincentra (met name hoofdstuk 6) zijn ingevuld. Welke punten uit de checklist zijn met nee ingevuld?

21 Lastige klanten Klanten stellen steeds hogere eisen aan het personeel Er zijn afspraken gemaakt wat te doen in geval van een agressieve klant. Medewerkers kunnen eenvoudig alarmeren (met zaktelefoon of telefoon in de directe nabijheid). Stel een klachtenprocedure in voor klanten. Werkdruk Op bepaalde tijdstippen in de week is de werkdruk hoog In piektijden, zoals bij de kerstshow en in het voorjaar, zijn voldoende medewerkers aanwezig om het werk te kunnen uitvoeren. Tijdens drukte worden extra medewerkers ingezet in de kas binnen. De medewerkers die extra worden ingezet worden twee dagen van te voren geïnformeerd. Neem organisatorische maatregelen waardoor medewerkers op verschillende plaatsen inzetbaar zijn. 19

22 Kas binnen 20 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ :<.flj b<>ci flj'flj,._fl) flj)!> ~"flj..., ~ tf ~<1- fljflj~ fljl ~<:' ~" ~Ci Voorlichting en instructie Goed geïnformeerde werknemers werken beter De werknemers worden voorgelicht over veilig en gezond tillen. De werknemers zijn goed op de hoogte hoe hulpmiddelen moeten worden gebruikt (karretjes, steekwagens etcetera). Werknemers zijn voorgelicht over het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. De werknemers zijn voorgelicht hoe zij met klanten moeten omgaan. Toezicht Naleven van arbo-afspraken De leidinggevenden zien er op roe dat werknemers zich aan de arboregels houden, zoals bijvoorbeeld het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. Zij spreken werknemers er op aan als zij de arboregels overtreden.

23 Arbovriendelijk gedrag van werknemers vormt een onderdeel van de functionerings- en beoordelingsgesprekken. Kwetsbare groepen Kwetsbare groepen krijgen extra aandacht Geef aparte aandacht op het werk aan oproepkrachten, uitzendkrachten, jongeren onder de 18 jaar, zwangere vrouwen en medewerkers die de Nederlandse taal niet goed spreken. Er zijn afspraken gemaakt wie verantwoordelijk is voor de extra aandacht voor deze kwetsbare groepen. 21

24 Kassawerkplek Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ t.,fli 'b<>(j l-flj..._fli flj~ ~...,... <>c;;... flj 22 ~ 0".:/- flj ;,01.1l<:', Lichamelijke belasting Belasting onderrug Belasting schouders Belasting benen Artikelen kunnen worden afgerekend zonder ver te hoeven reiken. Artikelen kunnen worden afgerekend zonder de rug te draaien. Het werk achter de kassa wordt afgewisseld met andere werkzaamheden. Werkplekinrichting Stoel Hoogte kassameubel Grootte ruimte Indeling ruimte De medewerker kan zittend, op een goede stoel, achter de kassa werken. Er is een in hoogte verstelbaar voetenbankje aanwezig. Er is voldoende ruimte achter het kassameubel, medewerkers lopen/zitten elkaar niet in de weg. De kassalade opent omhoog.

25 De in paktafel is op de juiste hoogte, medewerkers kunnen de planten inpakken zonder dat de handen boven de schouders uitkomen. Klimaat Warmte Kou Tocht De medewerkers kunnen de kleding aanpassen aan het seizoen. Bij extreme warmte/kou worden extra pauzes ingelast. Er is een tochtsluis of er zijn tochtschermen achter de kassa geplaatst Veiligheid Agressie en geweld Overval, diefstal, en aanhouding (zie ook het NVT Veiligheidszorgproject) Struikelgevaar Er zijn duidelijke afspraken gemaakt wat te doen in geval van een overval of bedreiging. De medewerker heeft zicht op wie er binnenkomt. Dicht bij de kassa zijn geen mogelijke wapens (gereedschap voor verkoop) voorhanden. 23

26 Kassawerkplek 24 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~fli<:- b<>"' l-fli,..fli fli),f' ~"fli..., -' (>c;; (}- 0<.:J. fll ' ~<:'.;."".;."' fli Veiligheid (vervolg) Er is altijd een mogelijkheid om collega's snel re waarschuwen bij problemen. Er is een goede afroommogelijkheid bij de kassa aanwezig. Er is afgesproken welk bedrag maximaal in de kassa aanwezig is. Alle snoeren en kabels zijn netjes weggewerkt. Werkdruk Er zijn piektijden. Tijdens drukte worden er extra medewerkers bij de kassa gezet (voor zowel inpak- als afrekenwerk). Er zijn voldoende kassa's om drukte goed op te vangen. Voorlichting en instructie Goed geïnformeerden werken beter De werknemers worden voorgelicht over veilig werken bij de kassa. Zij zijn op de hoogte van alle procedures die gelden bij her omgaan mee geld.

27 De werknemers zijn voorgelicht hoe zij met klanten moeten omgaan. Toezicht Naleven van arbo-afspraken De leidinggevenden zien er op toe dat werknemers zich aan de arboregels houden. Zij spreken werknemers erop aan als zij de arboregels overtreden. Arbovriendelijk gedrag van werknemers vormt een onderdeel van de functionerings- en beoordelingsgesprekken. Kwetsbare groepen Kwetsbare groepen krijgen extra aandacht Geef aparte aandacht op het werk aan oproepkrachten, uitzendkrachten, jongeren onder de 18 jaar, zwangere vrouwen en medewerkers die de Nederlandse taal niet goed spreken. Er zijn afspraken gemaakt wie verantwoordelijk is voor de extra aandacht voor deze kwetsbare groepen. 25

28 Verkoop buiten 26 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen fll<:- o<:- ~fll<... e1 fzi 'll..,. ;fj ;._,fll ó3 4tZ1 o"' '1- ~( ~ ~. fll' ~<:' ~~ ~Cl Lichamelijke belasting Zware lasten tillen Prijzen producten Ver reiken ware planten uitgraven en verplaatsen gebeurt met minimaal 2 medewerkers. ware 'dode' producten zoals grote potten, bielzen, tuinornamenten en tuinhuisjes worden met minimaal 2 medewerkers verplaatst. Medewerkers hoeven niet ver te reiken bij het aanvegen en vullen van de uitstaltafels. Tijdens het prijzen van de producten hoeven medewerkers niet boven hun macht te werken. Werkplekinrichting Logische indeling zonder hinder Alle producten kunnen met hulpmiddelen (heftrucks en pompwagens) op de plaats van bestemming gelost worden.

29 Klimaat Kou Zon Bij kou en regen hebben de medewerkers extra beschermende kleding ter beschikking. Bij zon hebben de medewerkers huid- en hoofdbeschermende kleding tot hun beschikking. Werken met gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen kunnen een gezondheidsrisico opleveren voor uw medewerkers en voor de klant (vooral kinderen) De checklisten in de Handleiding Milieuzorg voor de Nederlandse Tuincentra (met name hoofdstuk 6) zijn ingevuld. Welke punten uit de checklist zijn met nee ingevuld? 27

30 Verkoop buiten 28 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen 'Il<: ~ (><:-?\'Il 'b(j ;!''Il ~,'Il cf ~'Il <>".J.'1- 'll" ~ J.'fll'.J.(><:-<:' Veiligheid Agressie en geweld, overval, diefstal, aanhouding (zie ook het NVT Veiligheidszorgproject) Instorten stelling Valgevaar producten Vallen Er zijn afspraken gemaakt wat te doen in geval van een agres- sieve klant. Medewerkers kunnen eenvoudig alarmeren (met zaktelefoon of telefoon in de directe nabijheid). Stel een klachtenprocedure in voor klanten. Producten staan zodanig uitgestald dat omvallen niet mogelijk is. De medewerkers beschikken over goed onderhouden en veilig klimmateriaal. Werkdruk Er zijn piektijden Tijdens piektijden wordt er tijdig extra personeel ingezet.

31 Gereedschap Onderhoud Persoonlijke beschermingsmiddelen De aanwezige hulpmiddelen zijn goed onderhouden. De medewerkers beschikken over voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen (bijvoorbeeld handschoenen bij kerstboomverkoop). Trillingen Rijden heftruck, pallerwagen De stoel van de heftruck beschikt over een goed verende stoel. De vloer waarop met de vervoersmiddelen wordt gereden is glad. De heftruckbestuurder is hiervoor opgeleid. Voorlichting en instructie Goed geïnformeerde werknemers werken beter De werknemers zijn voorgelicht over veilig en gezond tillen. De werknemers zijn goed op de hoogte hoe hulpmiddelen moeten worden gebruikt (karretjes, steekwagens etcetera). Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen is bekend. 29

32 Verkoop buiten 30 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~fll ~ ~l ; l-fll,,$i fll~ ~,fll..., "' <>"' <1- ftl~./- fll ;,fll 1.;.<>{:><:' Voorlichting en instructie (vervolg) De werknemers zijn voorgelicht hoe zij met klanten moeten omgaan. Toezicht Naleven van arbo-afspraken De leidinggevenden zien er op roe dat werknemers zich aan de arbo regels houden, zoals bijvoorbeeld het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. Zij spreken werknemers er op aan als zij de arboregels overtreden. Arbovriendelijk gedrag van werknemers vormt een onderdeel van de functionerings- en beoordelingsgesprekken. Kwetsbare groepen Kwetsbare groepen krijgen extra aandacht Geef aparte aandacht op het werk aan oproepkrachten, uitzendkrachten, jongeren onder de 18 jaar, zwangere vrouwen en medewerkers die de Nederlandse taal niet goed spreken. Er zijn afspraken gemaakt wie veran rwoordelijk is voor de extra aandacht voor deze kwetsbare groepen.

33 Magaziin Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ ~0 ~l'' 0'0,..v; 0<" ;._,0..., -' o".j.t} 00( 01 ~<:'.J.~.:1-"' Lichamelijke belasting Zware lasten tillen Prijzen producten Producten hoeven niet handmatig in en uit de stellingen gepakt te worden. Alle goederen zijn zo geplaatst dat ze direct uit het magazijn te pakken zij n. Tijdens het prijzen van producten hebben de medewerkers de beschikking over een zirwerkplek. Tijdens het prijzen van de goederen hoeven medewerkers niet boven hun macht te werken. Werkplekinrichting Voldoende groot Logische indeling Er is voldoende bewegingsruimte in het magazijn zodat de medewerkers manoeuvreerruimte hebben om goed en met hulpmiddelen kunnen rillen. Producten op voorraad hebben een vaste plaats in het magaz1jn. 31

34 Magaziin 32 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ ~0 ~l~ l-0... ~ ;._,0..., -' <>"' ~ 0(./- 0 ;,01.l>~<:' Klimaat Warmte Kou Tocht De ruimte kan in de winter voldoende verwarmd worden. In de zomer kan voldoende geventileerd worden. Goederen worden door een sluis aangeleverd. De medewerkers kunnen de kleding aanpassen aan het seizoen. Bij extreme warmte/kou worden extra pauzes ingelast. Toxische stoffen Bestrijdingsmiddelen Bestrijdingsmiddelen worden apart en in een af te sluiten ruimte of kast opgeslagen.

35 Veiligheid Producten zijn zodanig verpakt dat omvallen wordt voor- Valgevaar producten komen. Instorten stelling Omvallen stelling Pallets die beschadigd zijn worden direct vervangen. Aanrijden heftruck Vallen De maximale belasting van de stellingen is bekend. Diefstal, overval, aanhouding (zie het NVT De indeling is zodanig dat het uitgesloten is dat stellingen te Veiligheidszorgproject) zwaar belast worden Geen van de stellingen buigt door. De heftruck is voorzien van zwaailicht en geluidssignalen. De heftruck die in het magazijn wordt gebruikt is elektrisch aangedreven. De gangpaden zijn vrij van goederen en voldoende breed. Ladders worden gezekerd tegen omvallen of wegglijden (stroeve voetverbreders, vastbinden van de ladder, haken aan de bovenzijde). In het magazijn draagt iedereen veiligheidsschoenen. Al leen specifiek opgeleide werknemers besturen de heftruck. 33

36 Magaziin 34 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ ~<tl ~l'' ({/'({/......, 4 (f 0 <tl~ ;._,<tl J.'<tl 1.J. " <tl 0~.;.<><:-<:' Werkdruk Er zijn piektijden Tijdens piektijden wordt er tijdig extra personeel ingezet. Trillingen Rijden heftruck of palletwagen De stoel van de heftruck beschikt over een goed verende stoel. De heftruckbestuurder is hiervoor opgeleid. De vloer waarop met de vervoersmiddelen wordt gereden is glad... "... " ".. "... Gereedschap Onderhoud Acculaadstation Er is een onderhoudsschema waarin vermeld staat welk onderhoud wanneer noodzakelijk is ( onderhoudslogboek). Het acculaadstation voldoet aan de wettelijke normen en eisen (PBM, nier roken, oogdouche, ventilatie).

37 Laden en lossen: ophalen en bezorgen van goederen Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen :'::' ~ f..0 b<>"' ~0 ~ 0~ ;.."0...,... <>" ~ (//(./- 0 ;,01 ~<><:-(:' Lichamelijke belasting Zwaar tillen (>25 kilo) Duwen en trekken In gebogen of gedraaide houding werken Langdurig staan De medewerkers tillen niet meer dan 25 kilo. Er worden afspraken gemaakt met leveranciers om goederen in maximaal 25 kilo verpakkingen te leveren. De medewerkers kunnen goede hulpmiddelen gebruiken bij transport (rolcontainers, karretjes, pompwagens, steekkarren etcetera). Obstakels die het transport belemmeren worden weggehaald (drempels, vrije doorgangen etcetera). Persoonlijke beschermingsmiddelen worden verstrekt zoals veiligheidsschoenen en handschoenen. 35

38 Laden en lossen: ophalen en bezorgen van goederen 36 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen 0-C :( ()><:- ~fll 0'b(!} 0<'>fll ~,0 ~ ~ (!}.J.~ 00". 0'.J.~ ~<:'.l' Vrachtwagens en bestelauto's Cabine van de chauffeur Laadklep van vrachtwagens Hijsmiddelen Verkeersveiligheid Onderhoudsplan De eerste opstap van de vrachtwagen is maximaal 40 cm. Indien nieuwe wagens worden gekocht wordt gelet op: - instelbare stoel - instelbaar stuur. Medewerkers beslissen mee bij de aanschaf van een nieuwe wagen. Bij lossen en laden wordt gebruik gemaakt van hulpmiddelen, bijvoorbeeld een hydraulische laadklep. Op de hijsmiddelen zoals kabels, kettingen en stroppen staat aangegeven welk gewicht mag worden verplaatst. Veilig rijden Er is een onderhoudsplan voor de vrachtwagens, bestel busjes en voor de auto('s).

39 Chauffeur(s) die langs de weg zitten krijgen een slipcursus en worden geïnstrueerd hoe kan worden voorkomen dat een vrachtauto kantelt. Klimaat Warmte, kou en tocht De chauffeurs hebben beschermende kleding tegen kou en regen. De kleding is vochtabsorberend, zodat afkoeling van het lichaam wordt voorkomen. Werken met lastige klanten Klanten stellen steeds hogere eisen aan het personeel Agressie en geweld, overval, diefstal en aanhouding Maak met klanten afspraken over hoe en waar de goederen worden afgeleverd. Situaties met lastige klanten worden vastgelegd, zodat bekend is hoe vaak dit voorkomt. Ga na of de bezorging kan worden verbeterd, bijvoorbeeld op afspraak. Zijn de chauffeurs getraind om met lastige klanten om te gaan? Stel een klachtenprocedure voor klanten in. 37

40 Laden en lossen: ophalen en bezorgen van goederen Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen 0<:- (><:-!\0(.... tj 'X>0 0 0g> 0< ~~ ~... ti 38 '1-0<.J. ei J.'0 \.;.<><:-<:' Veilig werken met geld Voorkom dat chauffeurs veel geld bij zich hebben (zie ook hetnvt Veiligheidszorgproject) Bij het thuisbezorgen van goederen betaalt de klant aan de kassa. Wanneer de klant bij bezorging thuis de chauffeur moet betalen, dan is in de vrachtauto een kluis aanwezig waarin geld kan worden opgeborgen. Werkdruk Er zijn piektijden Werktempo Het werk ruimer plannen en chauffeurs dit zoveel mogelijk zelflaten doen. Voorlichting en instructie Goed geïnformeerde werknemers werken beter De werknemers worden voorgelicht over veilig en gezond tillen. De werknemers zijn goed op de hoogte hoe hulpmiddelen moeten worden gebruikt (karretjes, steekwagens etcetera).

41 Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen is bekend. De werknemers zijn voorgelicht hoe zij met klanten moeten omgaan. Toe:z:icht Naleven van arbo-afspraken De leidinggevenden zien er op toe dat werknemers zich aan de arboregels houden. Zij spreken werknemers er op aan als zij de arboregels overtreden. Arbovriendelijk gedrag van werknemers vormt een onderdeel van de functionerings- en beoordelingsgesprekken. Kwetsbare groepen Kwetsbare groepen krijgen extra aandacht Geef aparte aandacht op het werk aan oproepkrachten, uitzendkrachten, jongeren onder de 18 jaar, zwangere vrouwen en medewerkers die de Nederlandse taal niet goed spreken. Er zijn afspraken gemaakt wie verantwoordelijk is voor de extra aandacht voor deze kwetsbare groepen.

42 Kantoorwerkzaamheden 40 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~ ~ :e,0 ~l" ~0,,,,.~ ;_,0..., "' (f.;.'1-00(. 0' ~<:'.;."'.;."' Lichamelijke belasting Statische belasting RSI /muisarm Na twee uur beeldschermwerk kan gepauzeerd worden. Het computerwerk wordt onderbroken door andere werkzaamheden zoals kopieerwerk, telefoon en dergelijke. Werkplekinrichting Seoel Bureau Beeldscherm computer Grootte ruimte Bij minimaal twee uur per dag computerwerk door eenzelfde medewerker voldoet de werkplek aan de huidige ergonomische richtlijnen. Bij de inrichting van de beeldschermwerkplek is rekening gehouden met: -het aanpassen aan de medewerker: instelbare stoel en eventueel werkblad; - het beeldscherm is goed leesbaar op 60 cm afstand; -het beeldscherm staat loodrecht op een raam en op drie meter afstand.

43 De kantoorstoel is in hoogte instelbaar, de rugleuning is instelbaar en het zitvlak is bij voorkeur ook instelbaar. Er is een voldoende groot bureau aanwezig. De ruimte is dusdanig groot dat er per medewerker minimaal 8m 2 ter beschikking is. Er is ruim voldoende opbergruimte. Bureau en vloer worden niet gebruikt voor (tijdelijke) opslag. Printers en kopieermachines staan in een aparte ruimte opgesteld (in verband met opwarming, ozon, geluid). Klimaat Warmte Kou Tocht De temperatuur in het kantoor is goed te regelen doordat het een eigen klimaatbeheersingssysteem bezit. De deur naar het kantoor is altijd gesloten zodat er geen tochtproblemen zijn. 41

44 Kantoorwerkzaamheden 42 Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen ~f>(j ~ ~ f..({i ({l'({i..._({i ({I~ ;... ({/ "9 4' (>c;;.j.'1' ({/" ({I ;,fll'.;.<><:-<:' Veiligheid Agressie en geweld, overval, diefstal, aanhouding (zie her NVT Veiligheidszorgprojecr) S rruikelgevaar De medewerkers hebben zicht op wie er her kantoor binnenkomt. De deur van her kantoor is voorzien van een slot; klanten kunnen her kantoor niet ongezien betreden. Contant geldt wordt direct in de kluis opgeborgen. De kabels van telefoon en computer zijn netjes weggewerkt. Werkdruk Er zijn piektijden Tijdens piektijden wordt er tijdig extra personeel ingezet.

45 Welzijn Isolement De medewerker op het kantoor houdt de pauze in de kantine samen met de andere medewerkers. De medewerker moet voor zijn werk regelmatig het kantoor verlaten. Verlichting en uitzicht Daglicht Verlichting In her kantoor is een raam aanwezig. De medewerkers hebben voldoende verlichting om het werk uit te voeren. De medewerkers ondervinden geen hinder van spiegelingen door lampen en/of invallend licht. 43

46 Technische dienst Arbo aandachtspunten Maatregelen en adviezen :C> :C> ~fli 'b<>(j (t/'(t/,,..0 fli~ ~"fli..., 4' <>"'.J. 44 ~ (t/" fli ;,01.;.<><:-~ Lichamelijke belasting Verplaatsen van zware materialen en/ of gereedschappen Er zijn voldoende hulpmiddelen aanwezig om materialen en/ of gereedschappen te verplaatsen (karretjes, steekwagen etcetera). Gereedschappen Machines en gereedschappen geven kans op verwonding. Ook is er kans op elektrocutie Is nieuw gereedschap (gekocht na I januari 1995) CE-gekeurd? Alle machines en gereedschappen zijn voorzien van veiligheidsvoorzieningen. Deze worden ook gebruikt. In sommige gevallen is het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen noodzakelijk (gehoorbescherming, veiligheidsbril etcetera). Machines en gereedschappen worden goed onderhouden en gerepareerd of vervangen als dat nodig is.

47 Ladders worden gezekerd tegen omvallen of wegglijden (stroeve voetverbreders, vastbinden van de ladder, haken aan de bovenzijde). Werkplaats Een rommelige en vuile werkplaats vergroot de kans op een ongeval De werkplaats wordt regelmatig opgeruimd. Losliggende materialen worden opgeborgen. Afval wordt in containers verzameld. Inzameling van afval is gescheiden. 45

48 Plan van aanpak 46 Arbo aandachtspunt Actie (bijvoorbeeld informatie inwinnen, hulpmiddelen aanpassen) Uit te voeren door Datum s 6 7

49

50 Deze Arbocheck is ontwikkeld door NIATNO Postbus AR Amsterdam ~ NVT ~ Neóetlardse ~vant~ Nederlandse Vereniging van T uincentra (NvT) Postbus AP W oerden f/76 Met medewerking van uitgave comrri_! t: (:) CommitARBO Gesubsidieerd door 1998 NIA TNO, Amsterdam Postbus zl De Meern ~1 Europese Commissie D irectoraat-generaal v W erkgelegenheid, arbeids vormgeving Marianne Eibers, Amsterdam fotografie NVT, Woerden (93~ ~ DIENSTENBOND Ct:D dien$te nb ond CNV Dienstenbond Zonnedauw PA D rachten FNV Dienstenbond Houttuinlaan GM Woerden verhoudingen en sociale 2aken Luxemburg M inisterie van Sociale Zaken en W erkgelegenheid Directie Arbeidsomstandigheden Postbus 908or 2509 LV D en H aag druk AT elecrronic publishing, Houren Noch de Europese Commissie noch enige andere persoon die in haar naam handelt, is ve rantwoordelijk voor de wijze waarop de voorgaande informatie wordt gebruikt.

51