Moore et. al Moore et. al. 2008

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Moore et. al Moore et. al. 2008"

Transcriptie

1 Skin to skin na sectio. Een realiseerbaar en borstvoedings- bevorderend beleid. Femke Van Neste Voorstelling mezelf Femke Van Neste Afgestudeerd vroedvrouw juni 2001 Afgestudeerd postgraduaat lk juni 2009 Geslaagd examen IBCLC 2009 Werkzaam AZ Sint Jan Brugge- Oostende campus Henri Serruys sinds juli 2001 Voorstelling ZH Gecertificeerd sinds april 2008 : babyvriendelijk ziekenhuis met een moedervriendelijk managment In 2010 : 616 bevallingen waarvan 15,3 % sectio s 1

2 Inhoud Samenvatting van mijn literatuurstudie DVD Ons groeiproces Onze resultaten en ervaringen Aanbevelingen voor andere ziekenhuizen Jullie ervaringen en vragen Doelstelling van mijn literatuurstudie Worden de positieve ervaringen vanuit onze praktijk bevestigd in de literatuur en de verzamelde cijfers? Literatuurstudie Onmiddellijk huidcontact na de geboorte Snelle eerste voeding Invloed van een sectio op de borstvoeding Aanvullingen 2

3 Scheiding 20ste eeuw Evolutionair: skin-to-skin de norm De overleving was afhankelijk van een dicht moederlijk contact Geïndustrialiseerde landen: een gewoonte Moore et. al Geeft oxytocine vrij bij de moeder Oxytocine: huidtemperatuur van de moederborst stijgt verlaagt de maternele angst verhoogt rust en sociale reactie de ouderlijke gedragingen verhogen Moore et. al Belang van onmiddellijk huid op- huidcontact na de geboorte Belang van onmiddellijk huid op- huidcontact na de geboorte Belang van onmiddellijk huid op- huidcontact na de geboorte Effectiever drinkgedrag Betere binding met hun kind Verhoogd zelfvertrouwen Baby s hebben meer kans om borstvoeding te krijgen De baby s worden vaak langer borstgevoed. Moore et. al

4 Besluit Positief effect op: Langetermijnborstvoeding Temperatuur van de baby Geen negatieve effecten Duur onmiddellijk huid-op- huidcontact na de geboorte Het eerste uur is de baby het meest alert, Lawrence, 2005 > 50 minuten sts : 8 keer meer kans om spontaan bv De dosis van het sts contact: belangrijke component voor het borstvoedingssucces Moore et. al >20 minuten: verhoogt de duur van excl. borstvoeding Mikiel-Kostyra et.al Belang van snelle eerste voeding na de geboorte Scheiden moeder/kind voor de 1ste borstvoeding => zuigproblemen Philipp Barbara L. en Merewood Anne 2004 Vertraging van de 1ste borstvoeding verhoogd risico vervroegd stoppen van de borstvoeding Digirolamo et.al

5 Belang van snelle eerste voeding na de geboorte Baarmoedercontracties stimuleert De kolonisatie van onschuldige bacteriën thv de tepel De baby helpt beschermen tegen pathogene kiemen De behoefte om hun baby s meer bij zich te hebben. Riordan, 3 e editie Belang van snelle eerste voeding na de geboorte extra voordeel haar getraumatiseerde psyché sneller geneest als ze haar moederlijke capaciteiten kan tonen door de bv. Lawrence, 2005 Invloed van een sectio op de borstvoeding De eerste borstvoeding bij sectio begint meestal later. Rowe-Murray H.J., et al Een hoger risico om niet succesvol te starten of verder te gaan met borstvoeding. Forster Della, et.al

6 Invloed op de melkproductie Sectio is een risicofactor voor een vertraging of een onderdrukking van de lactogenese. Riordan, 3 e editie Invloed op de melkproductie Een sectio is geassocieerd met Suboptimaal borstvoedingsgedrag dag 0 Vertraagde start van de melkproductie Overdreven gewichtsverlies (>10%) dag 3 Dewey Kathryn G,et.al Invloed op de melkproductie Melkvolume MINDER de eerste 6 dagen Evans K.C., et.al

7 Invloed op de hormonen van de borstvoeding Nadelig effect op de oxytocine en prolactinespiegel bij een lacterende moeder Nissen Eva, et.al Invloed op de bèta endorfines in de moedermelk De bèta-endorfineconcentraties van lacterende moeders zijn hoger na een vaginale bevalling dan bij een electieve sectio Zanardo Vincenzo, et.al Aanvullingen Psychologische effecten : Negatieve geboorte-ervaringervaring Angstiger Lager zelfbeeld Gevoelens van verlies Onderbroken relatie met de baby Gevoel van falen Gevoel van onvrede Sarah Clement,2001 Review 7

8 Aanvullingen Sts met de vader Kortere kwalitatieve periode van kalm wakker zijn in vergelijking met langere periode van wakker zijn en meer wenen Hypothese : minder energie verspilling Erlandsson K, et. al DVD DVD 8

9 Het proces : aanpassing borstvoedingsbeleid Aanvankelijk geen intentie sts sectio Start : aanpassing beleid op materniteit Proces van vallen en opstaan: Veel sterke persoonlijkheden Goede vorming Veel creativiteit en inzet 2005 Na meer dan een jaar groeide ons vertrouwen meer en meer. Algemene sfeer sloeg om. De positieve ervaringen deden ons vragen rijzen. 9

10 2006: vorming operatiekwartier borstvoedingsbeleid op basis van wetenschappelijke informatie Niet door 1 persoon maar een goed uitgebouwde equipe Vorming = basis van onze samenwerking Huid-op-huidcontact na een sectio vraagt een aantal aandachtspunten. 2007: opstelling beleid Aanpassingsperiode Inzet en creativiteit Opheffen oude gewoontes en routines De medewerking van de directie 2008: BFHI Een grote beloning 10

11 jaar routine (in de positieve zin van het woord) De tevredenheid bij de ouders en de ervaren resultaten Alle twijfels en onzekerheden zijn verdwenen Vertrouwen, enthousiasme en fierheid zijn in de plaats gekomen Resultaten maart december 2010 Een aantal grafieken 352 baby s geboren via sectio Tijdstip start sts na sectio maart december

12 Reden geen sts <60 min na sectio maart 2007-december 2010 Duur sts bij sectio opgestart binnen het uur na geboorte maart 2007-december 2010 Reden duur sts < 60 min maart 2007-december

13 Keuze voeding bij sectio maart 2007-december 2010 Voeding na sectio maart december 2010 Resultaten voeding na sectio bij ontslag maart 2007-december

14 Borstvoedingsuitkomsten mrt/07 feb/09 STS overgenomen door de partner binnen het uur na de geboorte, indien baby niet bij moeder kon Borstvoedingsuitkomsten mrt/07 feb/09 Aantal borstgevoede baby s met een gewichtstoename dag 3 of 4 geboren via sectio > of = 37 weken Vragenlijst moeders 18 BV moeders Dag 4 post partum 9,6/10 tevredenheid huidcontact 4,5/10 pijnervaring in recovery 7,5/10 herstel 9,4/10 verloop borstvoeding 14

15 Praktijkervaringen vroedv././ped. Vpk. Tevredenheid Minder pijnervaring Vlotter herstel van de recovery Vlotter herstel de volgende dagen Vlot verloop borstvoeding Aanbevelingen Geen handleiding De basis: een goed uitgebouwd voedingsbeleid op de materniteit Uitgebreide vorming Een borstvoedingscomité : Vroedvrouw Kinderarts gynaecoloog Aanbevelingen Sterke persoonlijkheden Medewerking van de directie Vorming van operatiekwartier Open sfeer Wederzijds respect en vertrouwen Inzet en motivatie Geloof en vertrouwen 15

16 Afsluiter Ondanks het feit dat ik het emotioneel lastig ervaar om zo te moeten bevallen en dat ik de pijn achteraf onbeschrijfelijk erg vind, vond ik het huidcontact fantastisch. Het is te omschrijven als zalig genieten van je baby vooraleer de storm van pijn aanbreekt. Dankwoord Directie Patricia Verbrugge Karolien Willems Vragen/Bespreking 16

Registreer op www.healthcareacademy.eu Presentaties, illustraties & video s downloaden Inschrijvingen Baby-vriendelijk ziekenhuis: kwaliteitslabel WHO Marie-France Vandenberghe, project-vroedvrouw, lactatiekundige

Nadere informatie

BORSTVOEDING. in een babyvriendelijk ziekenhuis

BORSTVOEDING. in een babyvriendelijk ziekenhuis BORSTVOEDING in een babyvriendelijk ziekenhuis BORSTVOEDING in een babyvriendelijk ziekenhuis Voorwoord Betrouwbare zorg betekent voor een babyvriendelijk ziekenhuis dat we een moedervriendelijk beleid

Nadere informatie

AZ Sint-Lucas, een hart voor borstvoeding

AZ Sint-Lucas, een hart voor borstvoeding AZ Sint-Lucas, een hart voor borstvoeding Betrouwbare zorg betekent voor een babyvriendelijk ziekenhuis dat 1. het een beleid heeft over zuigelingenvoeding volgens de internationale borstvoedingsrichtlijnen

Nadere informatie

Gynaecologie en Verloskunde in beweging. Gentle Sectio Natuurlijke keizersnede Bruno Seynhave

Gynaecologie en Verloskunde in beweging. Gentle Sectio Natuurlijke keizersnede Bruno Seynhave Gynaecologie en Verloskunde in beweging Gentle Sectio Natuurlijke keizersnede Bruno Seynhave Vaginale partus Sectio Zo weinig mogelijk inductie Zo weinig mogelijk episiotomie Zo weinig mogelijk kunstverlossing

Nadere informatie

keizersnede Materniteit

keizersnede Materniteit keizersnede Materniteit Inhoud Keizersnede of sectio 3 Twee soorten keizersnede 4 Voorbereiding 4 De verdoving 5 De ingreep 6 Na de operatie 8 Mogelijke complicaties 10 Tot slot 11 Nuttige coördinaten

Nadere informatie

Voorbereiding op je bevalling

Voorbereiding op je bevalling Voorbereiding op je bevalling Beste ouders, toekomstige ouders, Ons vroedvrouwenteam heet je welkom op de verlosafdeling. Wij staan op elk moment klaar je te begeleiden om de weeën zo goed mogelijk op

Nadere informatie

Good Practice aanbevelingen

Good Practice aanbevelingen Kort ziekenhuisverblijf min.48 u Goed alternatief! Na ongecompliceerde bevalling Gezonde moeder Gezonde aterme neonaat VOORWAARDEN! Kort ziekenhuisverblijf Goede zorg = veilige zorg voor moeder en kind

Nadere informatie

Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte

Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte Annet Helmsing lactatiekundige IBCLC verschil Huid-op-huidcontact Stichting Zorg voor Borstvoeding: Vuistregel 4: dat moeders binnen een uur na de geboorte

Nadere informatie

Zwangerschap en bevallen na eerdere keizersnede

Zwangerschap en bevallen na eerdere keizersnede Zwangerschap en bevallen na eerdere keizersnede 1031 Inleiding Deze folder is ontwikkeld voor vrouwen die zwanger zijn nadat ze, in een eerdere zwangerschap met een keizersnede zijn bevallen. Het litteken

Nadere informatie

12-11-2012. De fysiologische basis van de melkproductie. De fysiologische basis van de melkproductie. Hormonen tijdens lactatie

12-11-2012. De fysiologische basis van de melkproductie. De fysiologische basis van de melkproductie. Hormonen tijdens lactatie De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC Moedermelk; Aandachtspunten hoe? hoeveel? samenstelling? De fysiologische basis van de melkproductie Lactose Vetten

Nadere informatie

Borstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN

Borstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN Borstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Beste ouders 4 2. Waarom kiezen voor borstvoeding? 5 3. Prenatale lessen over borstvoeding 5 4. Op het Verloskwartier 6 5. Op de Kraamafdeling

Nadere informatie

Model plan-van-aanpak voor verbetering van het borstvoedingsbeleid met als uitgangspunt de Tien vuistregels voor het welslagen van de borstvoeding

Model plan-van-aanpak voor verbetering van het borstvoedingsbeleid met als uitgangspunt de Tien vuistregels voor het welslagen van de borstvoeding Model plan-van-aanpak voor verbetering van het borstvoedingsbeleid met als uitgangspunt de Tien vuistregels voor het welslagen van de borstvoeding Zorg voor borstvoeding certificering Postbus 2047 2930

Nadere informatie

De verpleegkundige zal u helpen bij het uitvoeren van het huid-ophuidcontact.

De verpleegkundige zal u helpen bij het uitvoeren van het huid-ophuidcontact. Huid-op-huidcontact Inleiding pag. 2 Wat is huid-op-huidcontact? pag. 3 Voordelen van huid-op-huidcontact pag. 4 Voordelen voor het kind pag. 4 Voordelen voor de moeder pag. 4 Huid-op-huidcontact bij te

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Borstvoeding en diabetes

PATIËNTEN INFORMATIE. Borstvoeding en diabetes PATIËNTEN INFORMATIE Borstvoeding en diabetes Algemeen Door middel van deze folder informeert het Maasstad Ziekenhuis u over het geven van borstvoeding bij Diabetes Mellitus aan uw baby. Het geven van

Nadere informatie

Keizersnede INFORMATIE VOOR PATIËNTEN

Keizersnede INFORMATIE VOOR PATIËNTEN Keizersnede INFORMATIE VOOR PATIËNTEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Wat is een keizersnede 4 2. Waarom een keizersnede 5 3. Voorbereiding bij een keizersnede 5 4. Wie is aanwezig bij een keizersnede? 6 5. De baby

Nadere informatie

Registreer op www.healthcareacademy.eu Presentaties, illustraties & video s downloaden Inschrijvingen Transmurale organisatie van de zorg rond bevallen met (ver)kort ziekenhuisverblijf Marie-France Vandenberghe,

Nadere informatie

Keizersnede INFORMATIEBROCHURE VOOR DE PATIËNT

Keizersnede INFORMATIEBROCHURE VOOR DE PATIËNT Keizersnede INFORMATIEBROCHURE VOOR DE PATIËNT INHOUD 1. INLEIDING...4 1.1 Voorbereiding 1.2 De dag van de keizersnede 1.3 Op de dienst materniteit-verloskamer 2. DE VERDOVING...5 2.1 Plaatselijke verdoving

Nadere informatie

het allerbeste plekje op de hele wereld!

het allerbeste plekje op de hele wereld! het allerbeste plekje op de hele wereld! voor gebruik binnenshuis tijdens de kraamperiode, zowel thuis als in het ziekenhuis onbezorgd uitrusten en zelfs in slaap vallen met je baby veilig op je buik huid-op-huid

Nadere informatie

Medicalisering van de partus:

Medicalisering van de partus: Medicalisering van de partus: Gevolgen voor de borstvoeding Rob Hardeman Klinisch verloskundige Ziekenhuis Rivierenland Tiel "Borstvoeding loont" 7-10-2008 Medicaliseren van de partus Actief ingrijpen

Nadere informatie

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnede

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnede Zwanger en bevallen na eerdere keizersnede Deze folder is ontwikkeld voor vrouwen die zwanger zijn en in een eerdere zwangerschap met een keizersnede zijn bevallen. Het litteken van een eerdere keizersnede

Nadere informatie

ja / nee O smak geluidjes O wakker worden En voeden op verzoek

ja / nee O smak geluidjes O wakker worden En voeden op verzoek Vitamine K:.. tijd: Dag: 1 - Datum: - van.. tot uur Gewichtsafname: Welke informatie 1 e 24 uur m.b.t. borstvoeding bijzonderheden Binnen 1 uur aangelegd na geboorte ja / nee Was er 1 uur ongestoord huidcontact

Nadere informatie

KNOV-Visie. Voeding van de pasgeborene. Utrecht 2015

KNOV-Visie. Voeding van de pasgeborene. Utrecht 2015 1 5 KNOV-Visie Voeding van de pasgeborene Utrecht 015 6 1 7 8 9 10 11 1 1 1 15 16 17 18 19 0 1 5 6 7 8 9 0 1 5 6 7 8 9 0 CLIËNTE De cliënte en haar partner maken een geïnformeerde keuze over de voeding

Nadere informatie

Korter in kraambed, betere uitkomst? Vroedkundig perspectief op de kraamvrouw. Siska Van Damme UZ Leuven Pentalfa

Korter in kraambed, betere uitkomst? Vroedkundig perspectief op de kraamvrouw. Siska Van Damme UZ Leuven Pentalfa Korter in kraambed, betere uitkomst? Vroedkundig perspectief op de kraamvrouw Siska Van Damme UZ Leuven Pentalfa 9-5-2019 focus op.. Grotere groep (standaardzorg) Prenatale voorbereiding Postnatale opvolging

Nadere informatie

Informatie over. borstvoeding & kunstvoeding

Informatie over. borstvoeding & kunstvoeding Informatie over borstvoeding & kunstvoeding Wat voor voeding gaat u uw kindje geven? U wilt kiezen voor iets wat goed is voor uw kind en ook bij u past. Er is veel onderzoek gedaan naar de voor- en nadelen

Nadere informatie

Postpartumzorg bij kort ziekenhuisverblijf WIE DOET WAT?

Postpartumzorg bij kort ziekenhuisverblijf WIE DOET WAT? Postpartumzorg bij kort ziekenhuisverblijf WIE DOET WAT? Vele Zorgpartners Vroedvrouw in het ziekenhuis Gynaecoloog - Pediater Kind & Gezin Kraamhulp Vroedvrouw in de eerste lijn Huisarts Patiënt staat

Nadere informatie

Bevallen na een eerdere keizersnede

Bevallen na een eerdere keizersnede GYNAECOLOGIE Bevallen na een eerdere keizersnede Deze folder is bedoeld voor zwangere vrouwen die eerder via een keizersnede bevallen zijn. Voor uw huidige zwangerschap zal samen met uw gynaecoloog een

Nadere informatie

Bevallen na een eerdere keizersnede

Bevallen na een eerdere keizersnede In Nederland bevalt 1 op de 5 vrouwen per keizersnede. Veel vrouwen worden nadien opnieuw zwanger. Na een eerdere keizersnede bestaat er bij een volgende zwangerschap een medische indicatie, dat wil zeggen

Nadere informatie

Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede

Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede 1 van 5 Deze folder is bedoeld voor zwangere vrouwen die eerder via een keizersnede bevallen zijn. In Nederland bevalt 1 op de 5 vrouwen met een keizersnede.

Nadere informatie

Borstvoeding en diabetes mellitus

Borstvoeding en diabetes mellitus Borstvoeding en diabetes mellitus Inhoudsopgave Inleiding...4 Waarom borstvoeding...4 Borstvoeding en diabetes mellitus...4 Antenataal kolven...5 Starten met geven van borstvoeding...5 Aandachtspunten

Nadere informatie

Borstvoedingspaspoort

Borstvoedingspaspoort Borstvoedingspaspoort Voor u ligt het borstvoedingspaspoort Een document waarmee wij willen proberen om de borstvoedingsperiode voor u en uw kind zo goed mogelijk te laten verlopen. Dit paspoort zorgt

Nadere informatie

Peiling van de patiëntentevredenheid op Materniteit. Ziekenhuis X

Peiling van de patiëntentevredenheid op Materniteit. Ziekenhuis X Titelpagina Peiling van de patiëntentevredenheid op Materniteit Ziekenhuis X Dit is een demo rapport waarin naast de executive summary slechts één zorgaspect in de diepte wordt uitgewerkt met name: de

Nadere informatie

Borstvoeding. de beste start. Informatiebrochure patiënten

Borstvoeding. de beste start. Informatiebrochure patiënten Borstvoeding de beste start Informatiebrochure patiënten 3 1. De beste start...4 2. Voordelen...4 2.1 Voor de baby...4 2.2 Voor de moeder...5 3. Samenstelling van borstvoeding...5 4. Starten met borstvoeding...6

Nadere informatie

Borstvoeding geven aan een randpremature en/of dysmature baby

Borstvoeding geven aan een randpremature en/of dysmature baby Borstvoeding geven aan een randpremature en/of dysmature baby Uw baby is geboren tussen 35 en 37 weken (randprematuur) of geboren met een te laag gewicht voor de duur van de zwangerschap (dysmatuur). Omdat

Nadere informatie

Borstvoeding en diabetes

Borstvoeding en diabetes Borstvoeding en diabetes 1 Door middel van deze folder informeert het van Weel Bethesda ziekenhuis u over het geven van borstvoeding bij Diabetes Mellitus. Diabetes en borstvoeding kunnen in de meeste

Nadere informatie

De fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC

De fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC De fysiologische basis van de melkproductie Moedermelk; hoe? Moedermelk; hoeveel? Moedermelk; samenstelling? Aandachtspunten

Nadere informatie

Borstvoeding en diabetes

Borstvoeding en diabetes Borstvoeding en diabetes Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding In deze folder leest u adviezen over het geven van borstvoeding als u diabetes heeft. Deze adviezen

Nadere informatie

Borstvoeding voor de vroeg geboren baby laat prematuur (34-37 weken), vroeg à terme (37-38 weken) en/of dysmatuur geboren baby s

Borstvoeding voor de vroeg geboren baby laat prematuur (34-37 weken), vroeg à terme (37-38 weken) en/of dysmatuur geboren baby s Patiënteninformatie Borstvoeding voor de vroeg geboren baby laat prematuur (34-37 weken), vroeg à terme (37-38 weken) en/of dysmatuur geboren baby s rkz.nl Kenmerken Een laat premature baby (LP) is een

Nadere informatie

Informatiebrochure voor ouders. Borstvoeding. De beste start

Informatiebrochure voor ouders. Borstvoeding. De beste start Informatiebrochure voor ouders Borstvoeding De beste start 1. De beste start... 4 2. Voordelen... 4 2.1 Voor de baby 2.2 Voor de moeder 3. Samenstelling van borstvoeding... 4. Starten met borstvoeding...

Nadere informatie

B1.2 Zijn het beleid en aanverwante protocollen in overeenstemming met de meest recente wetenschappelijke inzichten? ja o nee o

B1.2 Zijn het beleid en aanverwante protocollen in overeenstemming met de meest recente wetenschappelijke inzichten? ja o nee o Standaard 1 Beleid en WHO-code, Scholing, Zwangerenvoorlichting, Ketenzorg B1.1 Hanteert de organisatie een beleid met betrekking tot voeding en voorlichting over pijnbestrijding bij de partus waarin alle

Nadere informatie

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnee

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnee Zwanger en bevallen na eerdere keizersnee Informatie voor patiënten F1147-0000 juli 2016 Bronovo www.bronovo.nl Bronovolaan 5 2597 AX Den Haag Postbus 96900 2509 JH Den Haag 070 312 41 41 Medisch Centrum

Nadere informatie

Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee

Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee Afdeling verloskunde Patiënteninformatie Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee Inhoudsopgave: 1 Inleiding 2 Vuistregels 3 Vragen 4 Nog even op een rijtje 1 Inleiding Deze folder

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Diabetes en Borstvoeding

Patiënteninformatie. Diabetes en Borstvoeding Diabetes en Borstvoeding Patiënteninformatie Diabetes en Borstvoeding Inhoudsopgave 1 Diabetes en borstvoeding 2 Na de bevalling 3 Bijvoeding 4 Kolven in de zwangerschap 5 Glucose regulatie van de moeder

Nadere informatie

Inleiding Visie Veranderingen in 2016 Verantwoording

Inleiding Visie Veranderingen in 2016 Verantwoording Jaarverslag 2016 Inleiding Het jaarverslag van 2016 is een overzicht van de activiteiten van Zwanger in Brussel. Eén van de grote veranderingen in 2016 was de oprichting van onze CVBA. Sinds 1 januari

Nadere informatie

Resultaten van de multidisciplinaire proefimplementatie van de conceptrichtlijn Preventie en aanpak van borstvoedingsproblemen

Resultaten van de multidisciplinaire proefimplementatie van de conceptrichtlijn Preventie en aanpak van borstvoedingsproblemen Resultaten van de multidisciplinaire proefimplementatie van de conceptrichtlijn Preventie en aanpak van borstvoedingsproblemen C.I. Lanting J.P. van Wouwe September 2011 1 1.1 Kader In 2011 zijn de teksten

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2008. Rue Verrept Dekeyserstraat 39 1080 Brussel - Bruxelles KATLIJN VANDE PERRE ELKE VAN DEN BERGH MARGRIET PLUYMAEKERS

JAARVERSLAG 2008. Rue Verrept Dekeyserstraat 39 1080 Brussel - Bruxelles KATLIJN VANDE PERRE ELKE VAN DEN BERGH MARGRIET PLUYMAEKERS JAARVERSLAG 2008 Rue Verrept Dekeyserstraat 39 1080 Brussel - Bruxelles KATLIJN VANDE PERRE ELKE VAN DEN BERGH MARGRIET PLUYMAEKERS INLEIDING De titel jaarverslag is eigenlijk een iets te groot woord voor

Nadere informatie

B1.2 Zijn het beleid en aanverwante protocollen in overeenstemming met de meest recente wetenschappelijke inzichten? ja o nee o

B1.2 Zijn het beleid en aanverwante protocollen in overeenstemming met de meest recente wetenschappelijke inzichten? ja o nee o Standaard 1 Beleid en WHO-code, Scholing, Zwangerenvoorlichting, Ketenzorg B1.1 Hanteert de organisatie een beleid met betrekking tot voeding en voorlichting over pijnbestrijding bij de partus waarin alle

Nadere informatie

Op#male vroedkundige zorgverlening aan huis na vroeg postpartum ontslag

Op#male vroedkundige zorgverlening aan huis na vroeg postpartum ontslag Op#male vroedkundige zorgverlening aan huis na vroeg postpartum ontslag Hoe bied je als vroedvrouw kwaliteitsvolle postpartale zorg? Elke Notebaert Zelfstandige vroedvrouw Is vroeg postpartum ontslag

Nadere informatie

Wie zijn wij. ! Verloskundigen. ! Ziekenhuizen. ! Kraamzorg

Wie zijn wij. ! Verloskundigen. ! Ziekenhuizen. ! Kraamzorg Welkom!" Wie zijn wij! Verloskundigen! Ziekenhuizen! Kraamzorg Informatie over zwangerschap, bevalling en kraamzorg Verloskunde in Nederland Opbouw verloskundig systeem Verloskundige Gezonde zwangerschap

Nadere informatie

Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee

Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee Afdeling verloskunde Patiënteninformatie Borstvoedingsbeleid MC Zuiderzee versie 02 1 Inleiding Deze folder geeft u informatie over het borstvoedingsbeleid van MC Zuiderzee.

Nadere informatie

Verpleegafdeling materniteit. Medisch specialisme verloskunde Moeder- en babyvriendelijk ziekenhuis

Verpleegafdeling materniteit. Medisch specialisme verloskunde Moeder- en babyvriendelijk ziekenhuis Verpleegafdeling materniteit Medisch specialisme verloskunde Moeder- en babyvriendelijk ziekenhuis 1. Opdracht Het verlenen van medische en verpleegkundige zorg aan moeder en kind, alsook aan de directe

Nadere informatie

Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap

Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap 1 Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap De groep B streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina aanwezig is. Dat kan meestal geen

Nadere informatie

Geef borstvoeding en ontvang een premie van LM! Borstvoeding. www.lm.be

Geef borstvoeding en ontvang een premie van LM! Borstvoeding. www.lm.be Geef borstvoeding en ontvang een premie van LM! Borstvoeding www.lm.be Ontvang een premie tot 500 euro! 2 Borstvoeding geven zorgt voor een heel intense band met de baby. Dit is aangenaam voor de moeder

Nadere informatie

Borstvoeding bij een randpremature of dysmature baby

Borstvoeding bij een randpremature of dysmature baby Patiënteninformatie Borstvoeding bij een randpremature of dysmature baby 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Borstvoeding bij een randpremature of dysmature baby 4 Randprematuur/dysmatuur 4 Wat is

Nadere informatie

Prof Gunnar Naulaers

Prof Gunnar Naulaers Prof Gunnar Naulaers Ziekenhuis gestraft als jonge moeder te lang blijft Kate Middleton Asks Mother To Help With Princess Charlotte Instead Of Second Nanny Wordt de materniteit te veel als hotel gezien?

Nadere informatie

Geboortecentrum. Tips bij borstvoeding. Gezien vanuit uw kindje

Geboortecentrum. Tips bij borstvoeding. Gezien vanuit uw kindje Geboortecentrum Tips bij borstvoeding Gezien vanuit uw kindje Tips bij borstvoeding Als je besluit om je kindje borstvoeding te geven dan wil je dit ook zo goed en prettig mogelijk doen voor je kindje,

Nadere informatie

Borstvoeding Informatie over lactatiekundige begeleiding. Afdeling Gynaecologie / Kindergeneeskunde

Borstvoeding Informatie over lactatiekundige begeleiding. Afdeling Gynaecologie / Kindergeneeskunde Borstvoeding Informatie over lactatiekundige begeleiding Afdeling Gynaecologie / Kindergeneeskunde Borstvoeding is de meest natuurlijke voeding, speciaal aangepast aan uw kind. Door de juiste informatie

Nadere informatie

Kennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby

Kennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby Kennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby Patiënteninformatie Kennismaken met uw baby Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Fysiologische blauwdruk van uw baby 3 De eerste ontmoeting 4 De eerste

Nadere informatie

Uw kleinkind en borstvoeding

Uw kleinkind en borstvoeding Uw kleinkind en borstvoeding T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont

Nadere informatie

Borstvoeding en diabetes

Borstvoeding en diabetes Borstvoeding en diabetes Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2015 pavo 1166 Inleiding In deze folder leest u adviezen over het geven van borstvoeding als u diabetes heeft. Deze adviezen kunnen u helpen

Nadere informatie

Borstvoeding bij te vroeg geboren baby s. Adviezen voor ouders en verzorgers. www.nwz.nl

Borstvoeding bij te vroeg geboren baby s. Adviezen voor ouders en verzorgers. www.nwz.nl Borstvoeding bij te vroeg geboren baby s Adviezen voor ouders en verzorgers www.nwz.nl Omdat uw kindje te vroeg geboren is, is het opgenomen op de afdeling neonatologie van de Noordwest Ziekenhuisgroep

Nadere informatie

EEN STERKE BRUG EN THUIS. Het belang van transmurale zorg. Violaine Dragonetti, december 2014

EEN STERKE BRUG EN THUIS. Het belang van transmurale zorg. Violaine Dragonetti, december 2014 EEN STERKE BRUG TUSSEN HET ZIEKENHUIS EN THUIS Het belang van transmurale zorg Violaine Dragonetti, december 2014 Transmurale zorg Geheel van zorgen die verleend worden door meer dan 1 instelling Elementen:

Nadere informatie

informatie voor u Bevallen na een eerdere keizersnede

informatie voor u Bevallen na een eerdere keizersnede informatie voor u Bevallen na een eerdere keizersnede In het verleden ben je een keer bevallen via een keizersnede. Je bent nu weer zwanger en gaat straks bevallen. Mogelijk heb je al nagedacht over de

Nadere informatie

Prenatale begeleiding

Prenatale begeleiding Prenatale begeleiding Prenatale raadpleging en informatiesessies door de vroedvrouw Om u zo goed mogelijk voor te bereiden op de bevalling en geboorte van uw baby( s), organiseert de dienst gynaecologie-verloskunde

Nadere informatie

Borstvoeding. Informatie over lactatiekundige begeleiding. Afdeling Verloskunde / Neonatologie

Borstvoeding. Informatie over lactatiekundige begeleiding. Afdeling Verloskunde / Neonatologie Borstvoeding Informatie over lactatiekundige begeleiding Afdeling Verloskunde / Neonatologie Borstvoeding is de meest natuurlijke voeding, speciaal aangepast aan uw kind. Door de juiste informatie en begeleiding

Nadere informatie

Bevallen na een eerdere keizersnede. Poli Gynaecologie

Bevallen na een eerdere keizersnede. Poli Gynaecologie 00 Bevallen na een eerdere keizersnede Poli Gynaecologie 1 In het verleden ben je een keer bevallen via een keizersnede. Je bent nu weer zwanger en gaat straks bevallen. Mogelijk heb je al nagedacht over

Nadere informatie

Geef borstvoeding en ontvang een premie van LM! Borstvoeding.

Geef borstvoeding en ontvang een premie van LM! Borstvoeding. Geef borstvoeding en ontvang een premie van LM! Borstvoeding www.lm.be Ontvang een premie vanaf 125 euro! 2 Borstvoeding geven zorgt voor een heel intense band met de baby. Dit is aangenaam voor de moeder

Nadere informatie

Net bevallen De eerste 6 weken na je bevalling

Net bevallen De eerste 6 weken na je bevalling Jij & je baby Net bevallen De eerste 6 weken na je bevalling Kijk op deverloskundige.nl deverloskundige.nl/netbevallen Deze folder geeft informatie over de periode na de bevalling: de kraamperiode. Wat

Nadere informatie

Borstvoeding tijdens zwangerschap en tandemvoeden

Borstvoeding tijdens zwangerschap en tandemvoeden Borstvoeding tijdens zwangerschap en Achtergrond: Gesprekken met moeders Facebookgroep Boek Adventures in Tandemnursing Borstvoeding.com: ervaringsverhalen Waarom geven moeders zolang borstvoeding? Omdat

Nadere informatie

Bevalling na een keizersnede

Bevalling na een keizersnede Bevalling na een keizersnede Vrouw Moeder Kind-centrum U krijgt deze folder omdat een vorige bevalling is geëindigd in een keizersnede. Omdat u een keizersnede in de voorgeschiedenis heeft is het voor

Nadere informatie

Bevallen na eerdere keizersnede

Bevallen na eerdere keizersnede Bevallen na eerdere keizersnede Inleiding Deze brochure wordt je aangeboden door de afdeling verloskunde van het Ommelander Ziekenhuis. Wij vinden het belangrijk dat patiënten goede voorlichting krijgen.

Nadere informatie

Borstvoeding geven aan uw te vroeg geboren baby. Vrouw - Moeder - Kind centrum

Borstvoeding geven aan uw te vroeg geboren baby. Vrouw - Moeder - Kind centrum 00 Borstvoeding geven aan uw te vroeg geboren baby Vrouw - Moeder - Kind centrum Borstvoeding Uit allerlei onderzoeken blijkt dat borstvoeding goed is voor alle baby s. Ook voor premature baby s (prematuur

Nadere informatie

Borstvoeding bekeken vanuit de fysiologie van de pasgeborene Ontboezemingen uit eerste én tweede hand

Borstvoeding bekeken vanuit de fysiologie van de pasgeborene Ontboezemingen uit eerste én tweede hand Borstvoeding bekeken vanuit de fysiologie van de pasgeborene Ontboezemingen uit eerste én tweede hand Inleiding 1/3 de van alle Belgische zwangere vrouwen kiest voor kunstvoeding Als hun ongeboren baby

Nadere informatie

checklist borstvoeding

checklist borstvoeding checklist borstvoeding Inleiding U gaat binnenkort bevallen, of u bent bevallen en verblijft samen met uw kind in het OLVG (op de kraam- of kinderafdeling). U heeft besloten borstvoeding te gaan geven.

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. De keizersnede

PATIËNTEN INFORMATIE. De keizersnede PATIËNTEN INFORMATIE De keizersnede Inhoudsopgave Voorbereiding thuis...4 Wat breng je mee...4 De opname...4 De keizersnede...5 Na de geboorte...5 Op de kraamafdeling...6 Tot slot...6 2 Beste toekomstige

Nadere informatie

Te weinig borstvoeding

Te weinig borstvoeding 1/5 Vrouw-kindeenheid Te weinig borstvoeding Inleiding Deze folder geeft u informatie over de oorzaken van te weinig borstvoeding en wat u daar zelf aan kunt doen. Voordelen van borstvoeding Borstvoeding

Nadere informatie

Informatiebrochure voor ouders. Borstvoeding. De beste start

Informatiebrochure voor ouders. Borstvoeding. De beste start Informatiebrochure voor ouders Borstvoeding De beste start 1. De beste start... 4 2. Voordelen... 4 2.1 Voor de baby 2.2 Voor de moeder 3. Samenstelling van borstvoeding... 4. Starten met borstvoeding...

Nadere informatie

Geboorteplan. Geboorteplan van...

Geboorteplan. Geboorteplan van... Geboorteplan Geboorteplan van Wie zal er bij de bevalling aanwezig zijn?.. Op welke manier kan je partner je helpen tijdens de bevalling? Hoe kan of wil je als partner betrokken worden bij de bevalling?

Nadere informatie

Huid-op-huidcontact Radboud universitair medisch centrum

Huid-op-huidcontact Radboud universitair medisch centrum Huid-op-huidcontact Deze folder geeft informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond het huidop-huidcontact. Wat houdt huid-op-huidcontact in? Het stimuleren van de fysieke en emotionele binding

Nadere informatie

Whatsapp the midwife FOTO VAN CALL THE MIDWIFE + LOGO WHATS APP

Whatsapp the midwife FOTO VAN CALL THE MIDWIFE + LOGO WHATS APP Whatsapp the midwife FOTO VAN CALL THE MIDWIFE + LOGO WHATS APP ONS TEAM Hoofdvroedvrouw Karima Soussi 30 vroedvrouwen 4 lactatiekundigen 1 logistiek medewerker 5 pediaters 8 gynaecologen 2 kinesisten

Nadere informatie

POP polikliniek. voor vrouwen vóór, tijdens en na de zwangerschap. Wat moet u echt weten! We kijken samen hoe we u kunnen helpen.

POP polikliniek. voor vrouwen vóór, tijdens en na de zwangerschap. Wat moet u echt weten! We kijken samen hoe we u kunnen helpen. POP polikliniek voor vrouwen vóór, tijdens en na de zwangerschap U heeft een afspraak op de POP-poli. Dit betekent Psychiatrie, Obstetrie (verloskunde) en Pediatrie (kindergeneeskunde). In de POP polikliniek

Nadere informatie

Uittreksel van de nieuwe Baby Friendly Nederland Standaarden voor Kraamzorg en Ziekenhuis

Uittreksel van de nieuwe Baby Friendly Nederland Standaarden voor Kraamzorg en Ziekenhuis Uittreksel van de nieuwe Baby Friendly Nederland Standaarden voor Kraamzorg en Ziekenhuis Indicatoren Standaard 1 - Beleid, scholing, prenatale informatie en ketenzorg De tekst in licht grijs is niet van

Nadere informatie

Verloskunde Als uw baby extra zorg nodig heeft.

Verloskunde Als uw baby extra zorg nodig heeft. Verloskunde Als uw baby extra zorg nodig heeft www.nwz.nl Inhoud Opname op de afdeling verloskunde 3 Het team van de afdeling verloskunde 4 Hoe draagt u zelf bij aan veilige zorg? 5 Ontwikkelingsgerichte

Nadere informatie

Bevalling na eerdere keizersnede

Bevalling na eerdere keizersnede Bevalling na eerdere keizersnede Inleiding In het verleden bent u een keer bevallen via een keizersnede. U bent nu weer zwanger en gaat straks bevallen. Mogelijk heeft u al nagedacht over de manier van

Nadere informatie

Video interactie begeleiding bij pasgeborenen

Video interactie begeleiding bij pasgeborenen Video interactie begeleiding bij pasgeborenen Inleiding Na de geboorte gaan u en uw baby elkaar leren kennen. Hierdoor wordt contact opgebouwd en ontstaat een hechte band. De opname in het ziekenhuis

Nadere informatie

Meerlingen en borstvoeding

Meerlingen en borstvoeding Meerlingen en borstvoeding Ziekenhuis Gelderse Vallei Als zwangere komt u al voor veel keuzes te staan. De voeding van uw baby's is zo'n belangrijke keuze. Deze folder geeft informatie over borstvoeding

Nadere informatie

Als je het niet meer ziet zitten...

Als je het niet meer ziet zitten... Infobrochure Als je het niet meer ziet zitten... Omgaan met een huilende baby mensen zorgen voor mensen 2 Inhoud Als je het niet meer ziet zitten...4 Huilen...5 Als huilen een probleem is...6 Voeden...6

Nadere informatie

Hoe bevalt Gent met een vroedvrouw?

Hoe bevalt Gent met een vroedvrouw? 3/23/15 Midwifery led care in UZ Gent 24 maart 2015 congresdag NVKVV - UVV 1 3/23/15 Wie zijn we? Samenwerking met UZ Gent hoe is het begonnen? -Vanuit de sterke vraag van zwangere vrouwen -Vanuit onze

Nadere informatie

Borstvoeding en diabetes mellitus

Borstvoeding en diabetes mellitus Borstvoeding en diabetes mellitus Inhoudsopgave Inleiding...4 Waarom borstvoeding...4 Borstvoeding en diabetes mellitus...4 Antenataal kolven...5 Starten met geven van borstvoeding...5 Aandachtspunten

Nadere informatie

Neonatologie. Infoboekje. Neonatologie. 051/425 262 Sint-Andriesziekenhuis vzw Krommewalstraat 11 8700 Tielt 051/425 111

Neonatologie. Infoboekje. Neonatologie. 051/425 262 Sint-Andriesziekenhuis vzw Krommewalstraat 11 8700 Tielt 051/425 111 Neonatologie Infoboekje Neonatologie 051/425 262 Sint-Andriesziekenhuis vzw Krommewalstraat 11 8700 Tielt 051/425 111 www.sintandriestielt.be materniteit@sintandriestielt.be 12 Februari 2013 2 11 Voorwoord

Nadere informatie

Maternele intensieve zorgen. dag op dag. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Maternele intensieve zorgen. dag op dag. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Maternele intensieve zorgen dag op dag T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum

Nadere informatie

Afkolven van moedermelk

Afkolven van moedermelk Afkolven van moedermelk Het afkolven van moedermelk Moedermelk wordt gemaakt op basis van vraag en aanbod. Om de melkproductie op gang te brengen en op peil te houden dient u net zo vaak te kolven als

Nadere informatie

Als je het niet meer ziet zitten...

Als je het niet meer ziet zitten... Infobrochure Als je het niet meer ziet zitten... Omgaan met een huilende baby mensen zorgen voor mensen Inhoud Als je het niet meer ziet zitten...4 Huilen...5 Als huilen een probleem is...6 Voeden...6

Nadere informatie

Bevalling na eerdere keizersnede

Bevalling na eerdere keizersnede Bevalling na eerdere keizersnede In het verleden bent u een keer bevallen via een keizersnede. U bent nu weer zwanger en gaat straks bevallen. Mogelijk heeft u al nagedacht over de manier van bevallen:

Nadere informatie

Wanneer de roze wolk begint te donderen Behoeften van vrouwen tijdens hoog risico zwangerschap

Wanneer de roze wolk begint te donderen Behoeften van vrouwen tijdens hoog risico zwangerschap Wanneer de roze wolk begint te donderen Behoeften van vroen tijdens hoog risico zwangerschap Sarah Mortier Sarah.mortier@ehb.be Isabelle Vandelannoote Isabelle.vandelannoote@ehb.be Erasmushogeschool Brussel

Nadere informatie

Geniet in alle rust van je baby.

Geniet in alle rust van je baby. Geniet in alle rust van je baby. Volle Maan. De dienst kraamzorg van Familiehulp. Kraamzorg Volle Maan. Extra thuiszorg voor jou en je baby. Ben je in blijde verwachting? Of ben je net de trotse ouder

Nadere informatie

Borstvoeding bij ontslag Moeder & Kind

Borstvoeding bij ontslag Moeder & Kind Logo Quality Indicators Project Borstvoeding bij ontslag Moeder & Kind TABEL 1 INFORMATIE Naam Borstvoeding bij ontslag Domein Moeder & Kind Identificatie M&K002 Auteur Geert Van de Water Datum 4/10/2013

Nadere informatie