Handleiding Onderzoek
|
|
- Karen Gerritsen
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Handleiding Onderzoek Spelregels Er is veel belangstelling om mee te tellen. Dat is uiteraard verheugend; graag zien we dat zoveel mogelijk mensen er plezier aan beleven. Een en ander vergt echter wel een wat strakkere organisatie. In overleg met de vrijwilligers die het tellen coördineren zijn daarom enkele spelregels opgesteld. Het is van belang dat iedereen zich hier aan houdt! 1) Er is per keer 1 persoon die noteert op Onderzoek 2) Op Onderzoek worden uitsluitend waarnemingen genoteerd 3) Nieuwe mensen noteren in elk geval 2 keer met een ervaren teller op de achtergrond. 4) Kinderen noteren altijd onder begeleiding 5) De roostermaker bepaalt wie er op Onderzoek zit, daarover is geen discussie mogelijk 6) Inschrijven voor het rooster kan bij Vraag en Antwoord 7) Voor het noteren op Onderzoek de telinstructie downloaden en raadplegen. Het rooster wordt gecoördineert door Betty de Kever. Vragen dienaangaande kunnen dan ook via het forum rechtstreeks aan haar gesteld worden. Vragen of onduidelijkheden? We hebben geprobeerd een duidelijke handleiding te maken; zijn er desondanks nog vragen of wil je meer informatie, meldt dat dan op het forum bij Vraag en antwoord. We kijken altijd welke nieuwe vragen er gesteld zijn en proberen zo snel mogelijk antwoord te geven. STONE Ronald van Harxen 1
2 Wat willen we graag bijhouden? 1. In de aanloop naar de eileg: alle keren dat de uilen of andere bezoekers de kast binnen komen en het gedrag dat ze vertonen 2. Vanaf de eileg: de prooiaanvoer naar het vrouwtje en later naar de jongen. 1. Gedrag Van belang is het te noteren: datum (gebeurt automatisch) tijd (gebeurt automatisch) soort (steenuil, holenduif, kauw, torenvalk, kerkuil) man (M), vrouw (V) of onbekend (O) verblijfplaats: plank (P) / voorportaal (VP) / broedruimte (BR) gedrag binnen komend naar buiten gaand alle bijzonderheden (ruzie, opwinding, poetsen, rusten etc.) 2
3 2. Prooiherkenning Noteren Van belang is het te noteren: - datum (gebeurt automatisch) - tijdstip waarop de prooi binnengebracht wordt (graag zo nauwkeurig mogelijk op de minuut af) - wie brengt de prooi aan: man of vrouw; - soort - formaat - eventuele bijzonderheden Prooisoorten Onderstaand de belangrijkste prooisoorten met de kenmerken waarop gelet moet worden. Ware muis (Bosmuis, Huismuis) Belangrijkste kenmerk is de lange staart, in vergelijking met woelmuis hierna. Woelmuis (Veldmuis, Rosse woelmuis, Aardmuis) Let op de kortere staart in vergelijking met een ware muis (zie boven). 3
4 Meikever Goed te herkennen aan de witte driehoekjes op de flanken. Regenworm Regenworm (bij de pijl: het zadel, zie tekst op de volgende bladzijde) 4
5 Regenworm Let op de lengte (veel langer dan een doorsnee rups of larve), het zadel (zie pijl) dat vaak goed te zien is en het heen en weer slingeren bij het naar binnen brengen. Ze zijn voor de rest ook veel beweeglijker dan larven en rupsen. Rups en larve Rupsen en larven zijn moeilijk uit elkaar te houden, helemaal als het snel gaat. Bovendien komen ze in veel gradaties voor, van klein (eerste afbeelding) tot groot (tweede afbeelding). De grote onderscheiden zich van regenwormen doordat ze stijvere indruk maken. Als ze al heen en weer bewegen is dat vanuit boven (waar ze in de snavel gehouden worden) en zeker niet vanuit het midden (zoals bij een regenworm). We maken dan ook voor de telling geen onderscheid tussen rupsen en larven. Een larve die wel goed van een rups te onderscheiden is de Rattenstaartlarve (afbeelding 3). De larve lijkt een staart (zie pijl) te hebben (in werkelijkheid een ademhalingsbuis) die zorgt voor een duidelijk onderscheid. 1 Kleine rups/larve (boven, grote rups/larve (volgende pagina) 5
6 2 3 Rattenstaartlarve, let op de rattenstaart (zie pijl) 6
7 Insecten en spinnen Insecten en spinnen zijn er in talloze soorten en maten. Steenuilen vangen allerlei kevers en torren (meikevers, mestkevers, aaskevers, bladhaantjes e.v.a.), vlinders (dag- en nachtvlinders), langpootmuggen, gaasvliegen, wantsen, oorwormen, sprinkhanen en spinnen. Meestal zijn deze niet betrouwbaar op soort, familie of op orde te determineren. Om die reden vatten we ze samen onder het verzamelbegrip insecten. Soms zijn ze goed als insect te herkennen, vooral de grote soorten, soms ook zijn ze zo klein dat het lijkt alsof de uil niets in zijn snavel houdt. Meikevers zijn betrekkelijk goed herkenbaar en we proberen om die reden ze wel apart te onderscheiden (zie boven). Mocht je met vrij grote zekerheid menen toch een insect nader te kunnen benoemen (een vlinder of een sprinkhaan bijvoorbeeld) is het altijd aardig dat te vermelden. Vanwege de grote diversiteit geen voorbeeldfoto. Kikkers Kikkers zijn goed te herkennen aan de vorm, vooral de naar beneden hangende achterpoten (zie pijl) vallen op. Vaak zijn deze beide goed te zien zoals op de foto. Het formaat van kikkers kan nogal verschillen, van amper één centimeter grote, pas gemetamorfoseerde kikkervisjes tot grote, 7-8 centimeter lange volwassen kikkers. 7
8 Vogels Vogels zijn als zodanig gemakkelijk te herkennen. Meestal gaat het om kleinere, veel voorkomende soorten als mussen, Merels, Spreeuwen en mezen. Soms wordt een schaarse soort, bijvoorbeeld een Gekraagde roodstaart (zie afbeelding) binnengebracht. Het is lang niet altijd mogelijk een vogel op soort te determineren, de aanduiding vogel volstaat dan ook. Wel kunnen we een onderscheid maken naar formaat: - klein (formaat mees en mus); - middelgroot (formaat spreeuw en merel); - groot (formaat tortelduif). Overige Alle prooien die wel herkenbaar zijn, maar niet tot één van bovengenoemde groepen behoren, kunnen vermeld worden bij de categorie overigen. Als je denkt te weten om wat voor soort het gaat is het natuurlijk aardig dat te vermelden. Soms wordt bijvoorbeeld een jong konijn of een woelrat aangevoerd. Onduidelijk Als je helemaal geen idee hebt om wat voor prooi het gaat dan rest niets anders dan de categorie onduidelijk aan te kruisen. Vermeld altijd wel datum en tijdstip. We kunnen via het gericht afkijken van de uurbestanden in de herhaling achteraf soms nog een nadere determinatie komen. 8
9 Formaat Het maakt natuurlijk nogal uit of een jonge woelmuis van nog geen 10 gram, of een volwassen exemplaar van meer dan 25 gram aangevoerd wordt. Om die reden is waar dat lukt het bij een aantal prooisoorten wenselijk het formaat van de prooi te vermelden. Dat is belangrijk bij: - ware muizen; - woelmuizen; - regenwormen; - kikkers. We onderscheiden 3 formaten: - groot (bij muizen en kikkers: volwassen ) - middelgroot (bij muizen en kikkers: halfwas) - klein (bij muizen en kikkers juveniel). Wie brengt de prooi aan: man of vrouw? Het is van belang te noteren door wie de prooi binnengebracht wordt. We kunnen dan kijken of er verschillen zitten in onder andere de soort, formaat en tijdtip. Uit eerder onderzoek weten we dat het mannetje veelal de grotere prooien (muizen) aanbrengt en dat het vrouwtje zich vooral richt op de kleine, gemakkelijk vangbare prooien als insecten en larven. We zijn natuurlijk benieuwd of het camerapaar zich ook aan deze taakverdeling houdt. Het onderscheid tussen man en vrouw is op het oog lastig; qua kleur en formaat zien ze er eender uit. Met wat ervaring zijn er aan het gedrag wel verschillen te ontdekken (het vrouwtje broedt, voert de (kleine) jongen, is min of meer duidelijk de baas in de kast, het mannetje brengt een prooi (geeft deze aan het vrouwtje) en vertrekt weer snel). Het onderscheid is echter erg eenvoudig te maken op basis van de ring: het vrouwtje is geringd aan de linkerpoot en het mannetje is ongeringd. Dit verschil valt het beste waar te nemen als ze het voorportaal binnenkomen en soms ook bij het naar binnengaan van de broedruimte. Hoe dan ook: het is een onmiskenbaar onderscheid. 9
Prooiherkenning bij Steenuilen
Prooiherkenning bij Steenuilen Noteren Van belang is het te noteren: - datum (gebeurt automatisch) - tijdstip waarop de prooi binnengebracht wordt (graag zo nauwkeurig mogelijk op de minuut af) - wie brengt
Nadere informatieProoiaanvoer steenuilen Beleef de Lente, broedperiode 2010.
Prooiaanvoer steenuilen Beleef de Lente, broedperiode 2010. Inleiding Het eerste ei werd gelegd op 21 april s avonds rond half negen. Nummer twee volgde op 23 april rond half acht s avonds, het derde op
Nadere informatieAfgaande op het gedrag vermoeden we dat te maken hadden met hetzelfde mannetje als in 2011, maar omdat het niet geringd is, weten we dat niet zeker.
De prooiaanvoer bij de Steenuil in het zesde Beleef de Lente-jaar. In 212 is voor de zesde achtereenvolgende jaar de prooiaanvoer bij de webcamuilen van Beleef de Lente geregistreerd door een grote schare
Nadere informatieProoien eerste 10 dagen van de jongenperiode. Een vergelijking tussen 2009, 2008 en 2007
Prooien eerste 10 dagen van de jongenperiode. Een vergelijking tussen 2009, 2008 en 2007 Uitkomstdag en een aantal jongen. In 2007 kwam het eerste ei op 10 mei uit. Er waren in deze periode drie jongen
Nadere informatieProoiaanvoer bij torenvalken door webcam vastgelegd
Prooiaanvoer bij torenvalken door webcam vastgelegd Gejo Wassink Inleiding Door een grote groep forumleden van de website www.beleefdelente.nl zijn gedurende de volledige jongenperiode van een paartje
Nadere informatieVoorlopige resultaten prooiaanvoer in de jongenperiode
Voorlopige resultaten prooiaanvoer in de jongenperiode Registratie Er is 41 dagen lang geregistreerd, van 10 mei (geboortedag = dag 0) tot en met 19 juni (laatste 2 jongen uitgevlogen= dag 41). Op onderstaande
Nadere informatieProoiaanvoer bij de webcamuilen in 2009
Prooiaanvoer bij de webcamuilen in 2009 Ronald van Harxen & Pascal Stroeken Inleiding Met Bosmuis, foto: André Eijkenaar Bij de steenuilwebcam van Beleef de Lente zijn in het broedseizoen 2009 twee fenomenale
Nadere informatieHolenduif. Zes eieren
Weer nieuwe kasten In februari is er weer een aantal nieuwe kasten opgehangen. Ook is er een aantal kasten vervangen omdat ze van ouderdom uit elkaar vielen. Tevens zijn enkele kasten verhangen omdat de
Nadere informatieNieuwsbrief van de Steenuilenwerkgroep van Natuurpunt
Nieuwsbrief van de Steenuilenwerkgroep van Natuurpunt Nummer 13 - december 2015 Onze contactdag van 21 november 2015 was een succes. Er waren 80 deelnemers en iedereen was tevreden over de organisatie
Nadere informatieWat schaft de pot? 10 jaar tellen en analyseren van prooidierresten van de steenuil (in steenuilnesten)
Wat schaft de pot? 10 jaar tellen en analyseren van prooidierresten van de steenuil (in steenuilnesten) Pascal Stroeken & Ronald van Harxen Inleiding De afname van het voedselaanbod en diversiteit in het
Nadere informatieProoiaanvoer Beleef de Lente 2015
Prooiaanvoer Beleef de Lente 2015 STONE Ronald van Harxen / Pascal Stroeken 1 INHOUD Eileg en broedperiode Verloop van de eileg en de broedperiode Prooiaanvoer Aanvoer per dag Vergelijking met andere jaren
Nadere informatieBroedseizoen Steenuil in clips.
Broedseizoen Steenuil in clips. Ronald van Harxen Bijna 4 maanden achtereen, van begin april tot eind juni 2007, hebben 2 camera s 24 uur per dag de gebeurtenissen in een steenuilennestkast geregistreerd.
Nadere informatieDe steenuil Een bijzonder tuingast die angstvallig wordt beschermd.
De steenuil Een bijzonder tuingast die angstvallig wordt beschermd. 1. Paspoort Athena noctua vidalii (Godin van de nacht) Vanuit de Griekse mythologie verwijzend naar Athene (de godin van de wijsheid).
Nadere informatie2. Biotoop ( habitat = de natuurlijke woonomgeving ) is ideaal met de volgende kenmerken:
De steenuil. 1. Paspoort: Athena noctua vidalii ( Godin van de nacht ) Vanuit de Griekse mythologie verwijzend naar Athene ( de godin van de wijsheid ). Hier komt een ondersoort van de Athena noctua noctua
Nadere informatieDe Bosuil bij Beleef De Lente 2015
De Bosuil bij Beleef De Lente 2015 Door Renée Demmenie en Leo Ballering (NESTKAST*) Bij Beleef de Lente 2015 (van Vogelbescherming Nederland) kwam voor het eerst een legsel van de Bosuil voor de camera
Nadere informatieTerreingebruik en voedselkeus van broedende Steenuilen in de Achterhoek
Terreingebruik en voedselkeus van broedende Steenuilen in de Achterhoek Loes van den Bremer, SOVON Vogelonderzoek Nederland m.m.v. Ronald van Harxen & Pascal Stroeken, STONE Steenuiloverleg Nederland Opbouw
Nadere informatieGevreesd predator, jager-verzamelaar of Koning van het boerenerf?
Gevreesd predator, jager-verzamelaar of Koning van het boerenerf? Verslag van de prooiaanvoer bij het steenuilennest in 2016 STONE/Ronald van Harxen & Pascal Stroeken Inhoud Inleiding Eileg Broedbegin
Nadere informatieWerkbundel de steenuil Iedere Limburgse gemeente adopteerde
Werkbundel de steenuil Iedere Limburgse gemeente adopteerde Welke soort werd geadopteerd door de hieronder vermelde gemeenten? een zeldzame planten- of diersoort. Tongeren Herstappe Steenuil Heers Borgloon
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 7/8. Leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Leerkracht Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 7-8 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les activeren de leerlingen hun
Nadere informatieDe steenuil in Noordijk
De steenuil in Noordijk Onderzoek in Noordijk Landschapbeheer Nederland, vogelbescherming Nederland, SOVON en STONE voeren het project "Naar een aantrekkelijk leefgebied voor mens en steenuil'uit. In 6
Nadere informatieBeestige Buren. Voorbereiding in de klas
Beestige Buren Voorbereiding in de klas Inhoud 1. Inleiding 2. Klauw, de grauwe klauwier 2.1 Een brief van Klauw 2.2 Paspoort van Klauw 3. De zomer- en winterburen van Klauw 3.1 Voorbereiding 3.2 Uitleg
Nadere informatieMeer over de steenuilen. Even voorstellen. Hier wonen ze
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieProoiaanvoer bij een steenuilenbroedpaar
Prooiaanvoer bij een steenuilenbroedpaar Ronald van Harxen & Pascal Stroeken In Nederland is de Steenuil de afgelopen decennia drastisch in aantal achteruitgegaan en is de populatie afgenomen van 8.000-12.000
Nadere informatieDe Heikikker De Heikikker
De Heikikker Brabant Water beheert 2200 hectare grond waarvan 1500 hectare natuurgebied. Hiermee zijn wij een van de grootgrondbezitters in Noord-Brabant. In deze natuurgebieden liggen ook de waterwingebieden
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Leerkracht Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les activeren de leerlingen hun
Nadere informatieWie eet wie en wie eet wat?
Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één
Nadere informatieAmfibieën. Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker. 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen.
Amfibieën Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker Inhoud 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen. Hulpmiddel Prezi les 1: http://prezi.com/hwpatwdyvqpv/?utm_campaign
Nadere informatieWie eet wie en wie eet wat?
Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één
Nadere informatieEen opzoekboekje voor insecten en ander klein grut!
Een opzoekboekje voor insecten en ander klein grut! Over dit zoekboekje Ze kruipen, sluipen, krinkelen en krioelen om ons heen. Onder boomschors verscholen, van de mooiste bloemen proevend, onder je bed
Nadere informatieCursus Uilen: Ransuil-velduil. Door Norbert Desmet
Cursus Uilen: 9-02-2017 Ransuil-velduil Door Norbert Desmet De uil C. Buddingh Meer dan negenduizend knaagdieren per jaar per vierkante kilometer wie anders dan hij houdt zo huis onder alles wat trippelt
Nadere informatieWie eet wie en wie eet wat?
Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les
Nadere informatieBOVENKAKEN. Opening tussen snijtand en kiezen Geen opening tussen snijtand en kiezen. vleermuis. roofdier Meer dan 4 tanden achter hoektand
BOVENKAKEN Opening tussen snijtand en kiezen Geen opening tussen snijtand en kiezen Kleine stiftand achter elke snijtand, snijtanden gegroefd, 6 kiezen Snijtand niet gegroefd, minder dan 6 kiezen Geen
Nadere informatieinhoud 1. Kom jij uit een ei? 2. Dieren uit een ei. 3. Vogels 4. Vissen 5. Insecten 6. Spinnen 7. Reptielen 8. Kikkers en padden 9.
Het ei inhoud. Kom jij uit een ei? 3. Dieren uit een ei. 5 3. Vogels 7 4. Vissen 8 5. Insecten 0 6. Spinnen 3 7. Reptielen 4 8. Kikkers en padden 5 9. Filmpje 6 Pluskaarten 7 Bronnen en foto s 9 Colofon
Nadere informatieBroedvogelinventarisatie Ecodorp Bergen Voorjaar 2014
Broedvogelinventarisatie Ecodorp Bergen Voorjaar 2014 inventarisatie en verslag : Dook Vlugt d.vlugt@quicknet.nl contactpersoon Ecodorp : Sjaak van der Woude 1. Inleiding 2. Havik 3. Resultaten inventarisatie
Nadere informatieVan ei tot vogel. Rekenen met eieren. Vogels in de klas. groep 5-6. Leerkracht. Lesduur: Inhoud in het kort. Leerdoelen: Lesdoelen: Materiaal
Van ei tot vogel Rekenen met eieren Inhoud in het kort Leerlingen gebruiken een tabel met gegevens over de broedperiode van vogels (broedduur, verzorging van jongen, enz.). Ze maken zelf een tabel en berekenen
Nadere informatieEr zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen.
Handleiding tellingen Er zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen. Als er onduidelijkheden zijn over
Nadere informatieImpressie van het broedgedrag bij een paartje webcam-torenvalken
Impressie van het broedgedrag bij een paartje webcam-torenvalken Gejo Wassink inleiding Als je aan een willekeurige voorbijganger vraagt welke van de partners bij vogels de eieren uitbroedt, zal deze waarschijnlijk
Nadere informatieVier jaar prooiaanvoer tijdens de broedperiode bij de Steenuil
Vier jaar prooiaanvoer tijdens de broedperiode bij de Steenuil Ronald van Harxen & Pascal Stroeken steenuil 2 Foto s: Ronald van Harxen (tenzij anders vermeld) In 2007 werden in het kader van het project
Nadere informatieSteenuilen, wat zijn dat?
Steenuilen, wat zijn dat? Trui Op zoek naar voer voor de vogels in de tuin, kwam ik terecht op de site van de Vogel Bescherming Nederland. Interessante informatie gevonden o.a. over de mogelijkheid verschillende
Nadere informatieDe prooiaanvoer van de steenuil in de Gelderse Poort. 1 Inleiding
1 Inleiding In 1998 is een driejarig onderzoek gestart naar de invloed van verontreinigingen in de uiterwaarden op de broedbiologie, voedselecologie en populatieontwikkeling van de steenuil (Boudewijn
Nadere informatieDe Patrijs, klant van berm en akkerrand.
De Patrijs, klant van berm en akkerrand. Lesbrief met kleurwedstrijd voor de groepen 5, 6 en/of 7 van de basisscholen van de gemeente Heeze-Leende. Je vult de antwoorden op de vragen in op de achterzijde
Nadere informatieMaak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar
Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Benodigde materialen Knuffels of plaatjes van: een vos een konijn een eekhoorn een egel 4 etensborden 4 (linnen) tasjes
Nadere informatieDoel: Na deze opdracht weet je wat een voedselkringloop is en hoe het leven van planten en dieren met elkaar samenhangt.
Thema: Bestaat vrede? Vak: Ruimte, aarde en milieu De ecologische kringloop De voedselkringloop Moeilijkheid: *** Tijdsduur: ** Juf Nelly De kringloop in de natuur Doel: Na deze opdracht weet je wat een
Nadere informatieNVWK geeft de erven vleugels. Module 3 vogels tellen
NVWK geeft de erven vleugels Module 3 vogels tellen 1 Indeling van de avond Even voorstellen Erfvogels tellen met tuintelling.nl pauze Je erf toevoegen Geluidenquiz 2 Even voorstellen. Werkzaam bij Sovon
Nadere informatieRomantiek en drama in een nestkast
46 Romantiek en drama in een nestkast Ronald van Harxen & Pascal Stroeken Sinds 2002 proberen we bij een steenuilnest in Heelweg de prooiaanvoer naar de nestjongen in beeld te brengen door middel van video-observatie
Nadere informatieIn het hieronder staande overzicht worden de resultaten weergegeven, van 2013 en 2014. Jongen uitgevlogen totaal
NESTKASTENVERSLAG 2014 NATUUR- EN VOGELWERKGROEP DE GRUTTO Inleiding: Ook dit broedseizoen werden op verschillende locaties weer talrijke en op hun inhoud gecontroleerd. Door een combinatie van factoren
Nadere informatieBroedvogelinventarisatierapport. Heseveld, Nijmegen. Marc de Bont Nijmegen, juli 2012
Broedvogelinventarisatierapport Heseveld, Nijmegen 2012 Marc de Bont Nijmegen, juli 2012 Inleiding Methode In 2012 is voor het derde jaar op rij het gebied op broedvogels geteld. Het wordt begrensd wordt
Nadere informatieGeelgerande waterkevers in Vlaanderen
Natuur.focus 13(4): 156-161 Geelgerande waterkevers in Vlaanderen Sterk bedreigd of onderbemonsterd? Kevin Scheers Bijlage: Determinatiesleutel De geelgerande waterroofkevers zijn in het veld vrij eenvoudig
Nadere informatieSteenuilen Noordoost-Twente 2012
Steenuilen Noordoost-Twente 2012 Wie in de Atlas van Nederlandse broedvogels (SOVON, 2002) kijkt naar de dichtheden van steenuilen, ziet in Twente met rood omlijnd weergegeven in onderstaande figuur -
Nadere informatieKerkuilbroedgegevens 2010 Regio 18 Noord-Brabant, subregio 14 de Kempen Vogelwerkgroep De Kempen
Kerkuilbroedgegevens 00 Regio 8 Noord-Brabant, subregio 4 de Kempen 979-00 Vogelwerkgroep De Kempen Inhoud Kerkuilbroedgegevens 00... Broedresultaten 007 t/m 00 subregio 4: VWG De Kempen... 0 Broedseizoenen
Nadere informatieNieuwsbrief van de uilenwerkgroep Voorne-Putten 2014. Opgericht oktober 2010. Kerkuilen. en andere voorkomende uilen op. Voorne-Putten en Rozenburg
Nieuwsbrief van de uilenwerkgroep Voorne-Putten 2014. Opgericht oktober 2010. Kerkuilen en andere voorkomende uilen op Voorne-Putten en Rozenburg Nummer 2 Opgesteld door: Adrie van der Heiden Dorpsstraat
Nadere informatienatuurboekje van zomer 2008
Kinderbijlage zomer 09-05-2008 12:17 Pagina 1 Limburgs Landschap natuurboekje van zomer 2008 Kinderbijlage zomer 09-05-2008 12:17 Pagina 2 Hoi! Hij lijkt op een mug, maar dan een maatje groter. De langpootmug.
Nadere informatieBERGHERBOS, BOSRAND VAN HULZENBERGSEWEG TOT AAN DE PEESKESWEG. Inventarisatie door de Zoogdierwerkgroep van IVN De Oude IJsselstreek, 2015
BERGHERBOS, BOSRAND VAN HULZENBERGSEWEG TOT AAN DE PEESKESWEG. Inventarisatie door de Zoogdierwerkgroep van IVN De Oude IJsselstreek, 2015 Inleiding Het inventarisatiegebied omvatte de bosstrook, vlindercorridor,
Nadere informatieDE KERKUIL. Informatieboekje voor kinderen + spelletjes om te downloaden
DE KERKUIL Informatieboekje voor kinderen + spelletjes om te downloaden DE KERKUIL Een uitgave van Vogelwerkgroep Walcheren. Tekst, spelletjes, foto s: Barbara Voogt. Opmaak en illustraties: Mario Aspeslagh
Nadere informatieJaarverslag Gegevens Stichting NestkastLIVE. Verslag van het bestuur
Jaarverslag 2015 Gegevens Stichting NestkastLIVE Stichting NestkastLIVE Als stichting opgericht op: 21 maart 2014 Preludeweg 504 2402HR Alphen aan den Rijn KvK-nummer: 60283610 IBAN: NL08 RABO 0180 7759
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieDit boomblauwtje fladderde er lustig op los en liet zich moeilijk fotograferen, maar ook hier geldt De aanhouder wint.
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 9 augustus 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Regelmatig wordt het weer iets anders dan de deskundigen hadden verwacht. Maar dit keer kregen ze toch gelijk. In de
Nadere informatieI NSECTEN 2. Kleine Beestjessafari
Groep 3 (vanaf april) en groep 4 I NSECTEN 2 Kleine Beestjessafari Vlindertje, vlindertje Niks of niets hindert je Was ik maar net als jij licht als een veertje Vliegensvlug fladder jij Ver weg of dicht
Nadere informatieTerreingebruik van Steenuil bij Neede in 2007
Terreingebruik van Steenuil bij Neede in 2007 Frank Willems, Martijn Versluijs en Bas Oteman Inleiding In 2006 is het project Steenuil onder de pannen van start gegaan. Met dit project proberen Landschapsbeheer
Nadere informatieSuccesvol 7-legsel in 2008
Pascal Stroeken & Ronald van Harxen Zuidoost-Achterhoek Van grote legsels bereiken vaak niet alle jongen de uitvliegleeftijd. In 2008 volgden wij een opmerkelijke groot legsel van 7 eieren, waarvan alle
Nadere informatieVogels op het boerenerf
Vogels op het boerenerf De meeste boerenerven zijn oases in het toch wel kale Zeeuws- Vlaamse land, en zeker in de winter zijn veel vogels die niet wegtrekken afhankelijk van de beschutting en het aanwezige
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieNIEUWSBRIEF OVER HET JAAR 2012
Plaats hie r uw beric ht. He t be richt hee ft h et m eeste eff ect als u h et nie t lan ger ma akt d an tw ee o f dri e zinn en. NIEUWSBRIEF 1 2012 Was wederom een succesvol Kerkuilen jaar In dit jaar
Nadere informatieHandleiding Nestkastcontroles Eikelmuis
Handleiding Nestkastcontroles Eikelmuis - Nestkasten controleren is een spannende belevenis. Je weet immers nooit wat voor dieren je gaat aantreffen. Ook de bewoners zelf schrikken zich een hoedje als
Nadere informatieWeilandberichten - Een vijfling!
Weilandberichten - Een vijfling! Hans Simons, vanaf het begin lid van de agrarische natuurvereniging, heeft al sinds jaar en dag een paal in het weiland staan met een uilenkast. Niet dat er wel eens een
Nadere informatieHANDLEIDING VOEDSELONDERZOEK STEENUILEN
COLOFON Stichting Steenuilenoverleg Nederland (STONE). Maart 2005 Tekst: Henk van der Jeugd en Ronald van Harxen Foto s: Christophe Brochard, Ronald van Harxen, http://www.koleopterologie.de/, www.gardensafari.net
Nadere informatieNESTKASTENVERSLAG 2016 NATUUR- EN VOGELWERKGROEP DE GRUTTO
NESTKASTENVERSLAG 2016 NATUUR- EN VOGELWERKGROEP DE GRUTTO Inleiding: Ook dit broedseizoen werden op verschillende locaties weer talrijke en op hun inhoud gecontroleerd. Binnen ons werkgebied hangen zeer
Nadere informatieVan ei tot vogel. Rekenen met eieren. Vogels in de klas. groep 7-8. Leerkracht. Lesduur: Inhoud in het kort. Leerdoelen: Lesdoelen: Materiaal
Van ei tot vogel Rekenen met eieren Inhoud in het kort Leerlingen gebruiken een tabel met gegevens over de broedperiode van vogels (broedduur, verzorging van jongen, enz.). Ze maken zelf een diagram, berekenen
Nadere informatieRansuilen in de gemeente Reusel Pieter Wouters
-1- Ransuilen in de gemeente Reusel Pieter Wouters Ik had het gevoel dat het niet goed ging met de Ransuil in de Kempen. Op je gevoel afgaan is niet altijd goed. Daarom ben ik vanaf 1997 begonnen met het
Nadere informatieKaartenset gewervelde dieren
Kaartenset gewervelde dieren Deze set met plaatjes is het tweede en laatste deel van de kaartjes met gewervelde- en ongewervelde dieren op. Ieder kaartje bevat een afbeelding van het dier in kwestie, met
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Pijlgifkikkers Inhoudsopgave Inleiding Inleiding 1. Soorten pijlgifkikkers 2. Voortplanting 3. Voeding 4. Waar leven ze 5. Wat kunnen pijlgifkikkers allemaal 6. De vijanden Slotwoord Literatuurlijst Dit
Nadere informatieAchtergrondinformatie voor groep 3/4. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Zo herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieWelke uilen en roofvogels zijn dat?
. Welke uilen en roofvogels zijn dat? De vogels zijn volgens de kleurcode onderverdeeld in de volgende groepen: Uilen 10 Valken 30 Overige roofvogels 46 Extra: Vliegsilhouet van de belangrijkste soorten
Nadere informatieBroedvogelinventarisatierapport. Heseveld, Nijmegen. Marc de Bont Nijmegen, september 2010
Broedvogelinventarisatierapport Heseveld, Nijmegen 2010 Marc de Bont Nijmegen, september 2010 Inleiding Methode In maart 2010 heb ik besloten om in de omgeving van het complex Berkenoord de broedvogels
Nadere informatieUilenpresentatie E L S J O N K E R S G R O O T
Uilenpresentatie E L S J O N K E R S G R O O T Uilen, waarom? Omdat ik een aantal keren bij een ringsessie van kerkuilen ben geweest,ben ik geïnteresseerd geraakt in uilen, met name de Kerkuil en de Steenuil.
Nadere informatieSteenuilenwerkgroep Noord-Holland
Steenuilenwerkgroep Noord-Holland Bescherm de steenuil met behulp van de steenuilenwerkgroep Noord-Holland De steenuil is een kleine bruine uil met een wit vlekkenpatroon. Zoals op de foto te zien is,
Nadere informatieRansuilen zijn ook vogelliefhebbers
Ransuilen zijn ook vogelliefhebbers Edwin Witter De vondst van een vogelringetje in een braakbal van een uil of roofvogel mag normaal gesproken beschouwd worden als een "krent in de pap". Maar wat als
Nadere informatieHandleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
Handleiding Naam opdracht Rupsen en andere insecten op bomen Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen opdrachtblad pen en
Nadere informatieVerslag Nestkasten 2010 Fûgel en Natoerbeskermingswacht Eastermar
Verslag Nestkasten 2010 Fûgel en Natoerbeskermingswacht Eastermar Foto: Gekraagde roodstaart. ( broedend ) Algemeen. De Fugel en Natoerbeskermingwacht Eastermar begon in 1982 met het ophangen en controleren
Nadere informatieN.O.P. Papegaaienpark
(nestkastproject) M. Sloendregt N.O.P. Papegaaienpark 2 Nestkasten verslag Papegaaienpark Stichting N.O.P. 28 Wil de Veer INLEIDING Op verzoek van de eigenaar van het Nederlands Opvangcentrum voor Papegaaien,
Nadere informatie14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01
Handleiding voor begeleiders 01 Ten opzichte van 50 jaar geleden zijn veel diersoorten verdwenen. Dit is vooral een gevolg van de toename van de bevolking en de steeds grotere ruimte waarop mensen beslag
Nadere informatieGelukkig zijn er ook plekken overgebleven waar het voor steenuilen nog wel prettig wonen is. De beste steenuilenplekjes
hoofdstuk 1 Een eerste kennismaking In de verte zie je een rond kopje met twee grote gele ogen op het dak van een oud schuurtje zitten, lekker uit de wind en in het zonnetje. Grote kans dat het een steenuil
Nadere informatieBroedresultaten steenuil 2007
Broedresultaten steenuil 27 Wil de Veer Broedresultaten in de Kempen in 27 Nestkastenproject Het Brabants Landschap is een project opgestart om de achteruitgang van de steenuil in Noord-Brabant aan te
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een prima dag. In de loop van de dag werd het warmer, een beetje benauwd zelfs en wat mij betreft had er iets
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 juli Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 juli 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een dag met veel bewolking, af en toe een regenbui en dan weer een tijdje een aangenaam zonnetje. Een dag waarop
Nadere informatieLimburgs Landschap. natuurboekje van
Limburgs Landschap natuurboekje van zomer 2008 Hoi! Hij lijkt op een mug, maar dan een maatje groter. De langpootmug. Veel mensen vinden zo n reuzenmug een lange, dunne griezel. Ze zijn bang dat-ie steekt.
Nadere informatieVLINDERS. generatie van o.a. de Kleine vos en Gehakkelde aurelia NATUURRIJK TESPELDUYN AUGUSTUS 2018
Als je je bal weer eens in de waterkant ziet verdwijnen, hebben sommige golfers toch enige huiver om in de kant te zoeken. De kikkers springen onverwacht op, libellen grazen over je hoofd en vreemde beestjes
Nadere informatieNieuwsbrief Vogelwerkgroep IVN Oisterwijk
3 e jaargang Editie steenuil Nieuwsbrief Vogelwerkgroep IVN Oisterwijk Inhoud: Broedresultaten Steenuil 2013 Assistent-ringers Braakballen! LOVO Opvallende zaken Veilige drinkbak voor de steenuil in het
Nadere informatieBrakona jaarboek 2013-2014 13. Twintig jaar Steenuilonderzoek in het Hageland. Philippe Smets. Jaarboek. 20 jaar Steenuilonderzoek in het Hageland
Brakona jaarboek 2013-2014 13 Twintig jaar Steenuilonderzoek in het Hageland Philippe Smets Jaarboek 2013 2014 14 Brakona jaarboek 2013-2014 Twintig jaar Steenuilonderzoek in het Hageland Philippe Smets
Nadere informatieNESTKASTENVERSLAG 2013 NATUUR- EN VOGELWERKGROEP DE GRUTTO
NESTKASTENVERSLAG 2013 NATUUR- EN VOGELWERKGROEP DE GRUTTO Inleiding: Ook dit broedseizoen werden op verschillende locaties weer talrijke nestkasten op hun inhoud gecontroleerd. Door een combinatie van
Nadere informatieInsecten in de duinen
Insecten in de duinen Onbekend maakt onbemind Wat maakt insecten bijzonder Bouw en levenscyclus Levenswijzen van insecten Leefomgeving Eten en gegeten worden Bestuivers Diversiteit van insecten in de duinen
Nadere informatieSlapende Blauwe Kiekendieven tijdens de winter 2003/2004
Slapende Blauwe Kiekendieven tijdens de winter 2003/2004 Pieter Wouters INLEIDING Evenals vorige winter hebben we weer drie slaapplaatsen van Blauwe Kiekendieven gevolgd door middel van simultaantellingen.
Nadere informatieJongen uitgevlogen totaal
Inmiddels een zeldzame bewoner; de ringmus NESTKASTENVERSLAG Inleiding: Ook dit broedseizoen werden op verschillende locaties weer talrijke en op hun inhoud gecontroleerd. Binnen ons werkgebied hangen
Nadere informatieWet Natuurbescherming
14 september 2016 Wet Natuurbescherming - De praktijk - M. Hartman Inhoud Veranderingen Waar hebben we het over Rol gemeenten Casus Proces Vooraf gestelde vragen Vragen 2 Veranderingen 3 Alles onder 1
Nadere informatieVoortgangsnotitie begeleiding realisatie bedrijventerrein Homoetsestraat, Maurik.
Postbus 365 4100 AJ Culemborg tel: 0345-512710 fax: 0345-519849 www.buwa.nl Gemeente Buren T.a.v. F. Pos Postbus 23 4020 BA Maurik datum: 22 september 2010 ons kenmerk: 10-286/10.07637/PauBo uw kenmerk:
Nadere informatieVan ei tot vogel. Rekenen met eieren. 24, 33 & 40 kerndoel. voor de leerkracht. Instructie & Introductie. Opwarmopdracht. Junior.
Rekenen met eieren, & 0 kerndoel Instructie & Introductie Het proces van ei tot zelfstandige, volwassen vogel is heel anders dan het volwassen worden van mensen; het gaat veel sneller. Het broedseizoen
Nadere informatieBiodiversiteit in de hoogstamboomgaard
Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard- en landschapsbeheer (staatsblad 2 09-2005) Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail: info@boomgaardenstichting.be
Nadere informatieEen. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 3-5
Een hoort erbij! Over dieren uit een ei groepen 3-5 1. Een ei hoort erbij Veel dieren leggen eieren: vogels en vissen. Maar ook insecten leggen kleine eitjes. Uit dat eitje komt een klein diertje. Dat
Nadere informatie