FATA ACADEMICA Prof.dr. R. Kuiper, rector

Transcriptie

1 FATA ACADEMICA 2017 Prof.dr. R. Kuiper, rector Geachte leden van de Raad van Toezicht en het Curatorium, geachte leden van de senaat en overige docenten (en emeriti), geachte senaat van FQI, geachte studenten, personeelsleden, geachte wethouder, gasten en allen die hier aanwezig zijn. Navolging Van universiteiten wordt gehoopt dat ze groeien en bloeien. Een bekende spreuk brengt dat onder woorden: vivat, crescat, floreat. Het is een wens over leven, groeien en bloeien die op academische bijeenkomsten wordt uitgesproken en we doen dat ook vandaag. Hoewel we een moeilijk jaar achter de rug hebben als het gaat om de besluitvorming rond de GTU - die een nieuwe bedding had moeten zijn voor een bloeiende universiteit - vertel ik in deze fata academica helemaal geen somber verhaal. Naar onze mogelijkheden groeien en bloeien we op onze plek en we zullen elkaar straks weer een goed nieuw levensjaar toewensen. En ook in de toekomst willen we blijven groeien en bloeien. Aan het eind van deze fata academica kom ik nog wel terug op onze perspectieven. Wij danken onze Hemelse Vader voor alles wat we met elkaar hier mogen doen. Er is vandaag stilgestaan bij het motief van de navolging en het perspectief van Gods Koninkrijk. In dat perspectief willen we ons werk zien, dat allereerst. Het is mooi om te merken dat dat leeft, in allerlei uitingen van deze universiteit. Voor alles wat we hopen en verwachten voor de groei en bloei van onze universiteit, moeten we telkens terug naar dat geestelijk leven in de gezindheid van Christus. Navolging is overigens niet iets passiefs. Bij ons gaan al gauw weer de handen uit de mouwen te steken. Daar is niets mis mee, als we dat maar doen vanuit het besef dat Christus ons roept en dat Hij ons uitzendt in Zijn Koninkrijk. Jezus zond Zijn leerlingen de wereld in vanaf de berg waar Hij ze het eerst onderwezen had. De wereld is van Hem en het Koninkrijk is overal waar Christus regeert. Daar mogen we dienstbaar aan zijn. De universiteit is een toerustingsplek en tegelijkertijd een berg van waaruit we uitgezonden worden. Ook voor ons is er de vraag: hoe ziet onze navolging eruit in onze tijd, voor onszelf, voor onze instelling? Wordt het nog wat? En: wat wordt het? Ontwikkelingen In het afgelopen jaar heeft veel van ons werk ongestoord voortgang kunnen vinden. Ik geef in deze Fata Academica slechts enkele grepen, zonder iemand tekort te willen doen. Het studentenaantal is licht gestegen, met opnieuw vooral groei in onze masters, mede door voortgaande internationalisering. Wij hebben 149 studenten in huis, waarvan 42 de bachelor volgen, 31 de predikantsmaster

2 en 54 de algemene master. Dit jaar studeerden 6 studenten af in de bachelor, 18 studenten in de algemene master, terwijl 7 studenten de predikantsmaster met goed gevolg hebben afgerond. Het patroon rond de instroom zet zich voort: de masters zorgen voor de grootste instroom, terwijl de instroom in de bachelor achterblijft. Dit noopt tot bezinning, zeker nu de GTU niet doorgaat. Wat het wetenschappelijk onderzoek betreft zijn we bezig programma s af te ronden en ons te bezinnen op de inrichting van ons onderzoek de komende jaren. Er vonden dit jaar vier promoties aan deze universiteit plaats, een meer dan vorig jaar. Het betreft Jermo van Nes over het taalgebruik in de pastorale brieven - een joint doctorate samen met de ETF (21 april); Erik van Alten promoveerde op de ecclesiologie van Calvijn en diens kijk op het boek Handelingen (2 juni); Joop Langhout op de Reformatie in Gorinchem (30 juni) en Jan Henk Soepenberg op de Afscheiding in Amsterdam (1 december). Binnen de onderzoeksgroep BEST verschenen twee bundels, beide bij Brill in Leiden: - Playing with Leviathan. Interpretation and Reception of Monsters from the Biblical World. - Sola Scriptura. Biblical and Theological Perspectives on Scripture, Authority, and Hermeneutics. Bij de andere onderzoeksgroepen verscheen onder meer een boek van Herman Speelman over De verdediging van het gereformeerde kerkmodel, en publiceerde Stefan Paas zijn Engelstalige uitgave Church Planting in the Secular West. In juni verscheen de bundel Gereformeerde hermeneutiek vandaag, waar in de afgelopen jaren door Kamper docenten aan is gewerkt. Vermeldenswaard zijn ook de publicaties van de hand van Hans Burger, Leven in Christus: over het verhaal van Jezus, en Erik de Boer, De schele dominee, over ds. Roel Brands en zijn lotgeval in de kerkelijke moeiten van de jaren zestig. Tot slot in dit blokje vermelden we de publicaties in het kader van de leerstoel Christelijke identiteit, geschreven met het oog op de verdere ontwikkeling van het christelijk onderwijs. Wij zijn sinds dit jaar een bijzondere leerstoel rijker. In het 500 ste Reformatiejaar en wel op Hervormingsdag kon dr. Sabine Hiebsch worden benoemd vanwege de Boendermaker-Kooiman-Luther Stichting. Zij zal zich gaan wijden, in samenwerking met de kerkhistorische sectie, aan onderzoek naar het lutheranisme, mee in relatie tot het calvinisme in de Nederlanden. Wij zijn blij met deze nieuwe bloem in ons boeket. Tal van mooie bijeenkomsten vonden hier in Kampen plaats, zoals de jaarlijkse Bavincklezing, ditmaal uitgesproken door prof.dr. Hans Boersma, J.I. Packer Professor van Regent College, een internationale conferentie over het verbond ( covenant ), colloquia met buitenlandse onderzoekers, bijeenkomsten van het mee door de TU in het leven geroepen Praktijkcentrum in Zwolle. Dr. Leon van de Broeke is bezig het Deddens Centrum voor Kerkrecht nieuw leven in te blazen en daar zijn we blij.

3 AKZ+ werd Weet wat je gelooft en bracht een prachtige website in de lucht met videolessen voor een breed publiek over allerlei thema s rond de Bijbel, geloven en kerkzijn - zo n 50 nieuwe videolessen per jaar. Inmiddels staan er ruim 150 videolessen online en is het aantal actieve gebruikers gegroeid naar bijna en het aantal abonnees toegenomen tot over de Synode In het afgelopen jaar kwam de Generale Synode van de GKv bijeen. Verscheidene docenten en wij als bestuurders of leden van RvT en Curatorium maakten regelmatig de gang naar de bossen van Elspeet om er vergaderingen bij te wonen, te adviseren of zaken van de universiteit te bespreken. Belangrijk voor onze universiteit, afgezien van de besluitvorming rond de GTU, was het besluit om te komen tot verplichte trajecten voor post-initieel onderwijs voor pas afgestudeerde predikanten. Een cursus is in ontwikkeling en wordt vanaf september a.s. aangeboden. Een ander belangrijk besluit dat de TU raakt is de openstelling van de ambten, ook het predikantsambt, voor vrouwen. Dat betekent voor ons als opleiding die functioneert als onderdeel van deze kerken dat wij onze opleiding aanpassen om dit mogelijk te maken. Er heeft een eerste gesprek plaatsgevonden met vrouwelijke oud-studenten die hun hier genoten opleiding willen aanvullen. De synode heeft nieuwe leden van de Raad van Toezicht benoemd en nieuwe leden van het Curatorium. Sinds het terugtreden van de vorige Raad van Toezicht eerder dit jaar was er sprake van een interim-situatie, die nu is opgelost. Wij zijn daar blij mee en hebben vorige week een mooie dag samen doorgebracht op de hei. En wat de GTU betreft: de unanieme steun voor het plan op deze GS was hartverwarmend, evenals de woorden van synodepreses Melle Oosterhuis, die de Christelijk Gereformeerde Synode opriep een dergelijk besluit te nemen. Er sprak een verlangen uit samen als gereformeerden belangrijke stappen te zetten in onze tijd. Dat dit besluit op de CGK-synode niet kon worden genomen is en blijft een enorme teleurstelling. Niet duidelijk is hoe onze verhoudingen moeten worden opgeklaard, nu het moderamen van de CGK de kwestie van het vertrouwen in het geding heeft gebracht. We zullen hier met hen verder over doorspreken. Kerkelijke hereniging Het GTU-project heeft ons ook dichterbij andere partners gebracht. Ik denk aan de goede contacten met de Gereformeerde Bond en de Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding. In het afgelopen jaar zijn er grote stappen gezet, ook door de synode, om kerkelijke hereniging met de NGK weer mogelijk te maken. Op 11 november vond er hier in Kampen, voor een deel in de gebouwen van de TU, een indrukwekkende bijeenkomst plaats van verootmoediging en verzoening. Er sprak een diepe wens uit naar hereniging

4 Wij zijn blij dat de NGP besloten heeft zich te gaan verbinden aan de TU Kampen en samen met ons een geïntegreerde opleiding te vormen. In dat kader is voor ons de vraag gerezen, mede in het licht van deze ontwikkelingen, of wij ons niet hebben uit te spreken over een episode aan deze universiteit in 1967 die geleid heeft tot het onvrijwillig vertrek van 13 studenten. Zij konden hier hun opleiding niet afmaken vanwege het kerkelijk conflict. Een belangrijk deel van hen is later predikant geworden in de NGK. Dit jaar hebben enkele gesprekken plaatsgevonden met deze oud-studenten en heeft de universiteit hen ondubbelzinnig duidelijk gemaakt dat wij hen nog altijd beschouwen als onze alumni. Aanstaande vrijdag zullen wij op een symposium met hen hierbij stil staan en samen een streep zetten onder dit verleden. Volgende stappen Hoe treden we het nieuwe jaar binnen? Veel aandacht zal uitgaan naar de universiteit zelf, naar de inrichting van ons onderzoek in een nieuwe periode. We willen dat onderzoek onderbrengen in instituten met een eigen profiel en krachtige uitstraling. Over een van die instituten spreken we al enige tijd, gelet op onze nationale en internationale reputatie als een plek waar de theologie van Kuyper en Bavinck gekend en uitgewerkt wordt. Binnenkort hopen we met nieuws daarover te komen. Wat het onderwijs betreft zijn we bezig met de herziening van de masters en komt er een herziensingsronde aan om te komen tot een herziene en verbeterde bachelor. Uiteraard blijven de grote strategische vragen voor ons bestaan nu de GTU niet doorgaat. We mogen bloeien, maar het stukje land waarop we dat doen is klein, het is met onze bezetting vaak alle hens aan dek om het werk klaar te krijgen en we beseffen ook dat we soms veel van elkaar vragen. Het is duidelijk dat de vragen over academische aansluiting, de zichtbaarheid en aantrekkelijkheid van onze Kamper instelling, de verbinding met onze doelgroepen, de rol van oude en nieuwe samenwerkingspartners als vanouds terugkeren. We zijn wat dat betreft weer terug bij waar we waren in 2014, voor het verzoek van de CGK, toen voorlopig werd geconcludeerd dat de TU op eigen kracht moest zoeken naar versterking. We blijven gericht op samenwerking met andere instellingen, ook met de TUA, maar hebben ook een eigen koers te varen. We gaan een nieuwe strategische ronde in en zullen daar in het nieuwe jaar vorm aan gaan geven met alle betrokkenen. Het ideaal van de GTU om te komen tot een brede gereformeerde theologische universiteit paste ons goed en zullen we leidend laten zijn bij onze toekomstplannen. We willen dienstbaar zijn aan kerken en christenen op allerlei plekken in de samenleving. We bidden dagelijks om kracht en groei en bloei. Vivat, crescat, floriat! Ik heb gezegd.

5 Kampen, 6 december 2017