6,4. Ligging. Arm. Landschap. Economie. Werkstuk door een scholier 2551 woorden 3 juni keer beoordeeld LANDSCHAP EN KLIMAAT

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2551 woorden 3 juni ,4 173 keer beoordeeld Vak Economie LANDSCHAP EN KLIMAAT Ligging Marokko is een land dat helemaal in het noorden van Afrika ligt. Het land is slechts een klein stukje van het land Spanje verwijderd. De stad in het meest zuidelijke deel van Spanje is Gibraltar. Het enige, wat de landen nog van elkaar is een brug van water. Dit heet dan ook: De straat van Gibraltar. Marokko is een smal en lang land, dat aan de Afrikaanse noord-westkust ligt, maar toch beslaat het maar een klein deel van het grote Afrika. Arm Het is bij de meeste wel bekend dat Afrika een arm werelddeel is. De landen zijn meestal zo arm door een slechte regering, de droogte, of juist het warme vochtige klimaat en het niet toepassen van geboortebeperking. Veel plaatsen zijn ook moeilijk te bereiken, door de slechte infrastructuur, hier heeft de regering geen geld voor. In Marokko zit het een klein beetje anders. Doordat Marokko zo dichtbij het welvarende Europa ligt kan het land een graantje mee pikken van die welvaart. Er wordt ook wel gezegd: Marokko is als een boom waarvan de voedende wortels diep in de Afrikaanse bodem reiken en die met zijn bladeren de wind uit Europa inademt. Wat de Economie tegenwerkt is het landschap. Landschap In Marokko vindt je hoge gebergtes (3000 en hoger), zoals het Atlasgebergte, maar je hebt er ook oneindige zandvlaktes, bos, Steppe met extensieve veeteelt en zelfvoorzienende akkerbouw, oases en nog veel meer ( zie ook volgende pagina). In sommige gebieden heeft het al tijden niet meer geregend en het land wordt alsmaar droger en droger. Je hebt plaatsen waar minder dan 200mm per jaar valt, maar ook gebieden met meer dan 900mm. Het zou handig zijn om veel havens aan te leggen, zo kan je namelijk makkelijker producten importeren of exporteren. Het vervelende is, dat dit niet zo makkelijk gaat, omdat de westkust erg ruig is. Er zijn alleen enkele kleine, natuurlijke haventjes uitgesleten. Economie De Marokkaanse economie kent dezelfde problemen als die van de meeste Derdewereldlanden. Onder andere een snel groeiende bevolking, gebrek aan eigen kapitaal, een voor de industriële ontwikkeling te kleine binnenlandse markt, gebrek aan gekwalificeerde arbeidskrachten en afhankelijkheid van enkele exportproducten (fosfaat en landbouwproducten). De afhankelijkheid van buitenlands kapitaal is groot en Pagina 1 van 6

2 de staatsschulden zijn enorm (in 1994 in totaal US $ 22,5 miljard). De import was in 1993 bijna 50% groter dan de export (in 1974 nog ruim 10%). Het bruto nationaal inkomen (bnp) per hoofd van de bevolking bedroeg in 1994 $ De werkloosheid, vooral onder de jongeren, is groot. Het toerisme wordt een steeds belangrijkere bron van inkomsten; het draagt voor ca. 11% bij in de deviezeninkomsten van Marokko en geeft aan 5% van de bevolking werk. Sinds 1983 worden de door de staat beheerste bedrijfstakken voor een deel geprivatiseerd. De landbouw is de belangrijkste sector in de economie. Hierin vindt 36% van de beroepsbevolking werk. In 1992 maakte deze sector 15% van het bnp uit. Onvoldoende en onregelmatige regenval veroorzaken grote verschillen in de jaarlijkse oogst. Ongeveer 34 miljoen ha is in cultuur gebracht en 25% daarvan is akkerbouwgrond. In de afgelopen jaren is de aanhoudende droogte het belangrijkste probleem geweest en heeft samen met een snelle bevolkingsgroei en de beperkte toegang tot de Europese markt voor een stagnatie gezorgd. Naast granen is de verbouw van citrusvruchten, tomaten en aardappelen van belang. De verbouw van suikerbieten heeft een spectaculaire groei doorgemaakt. Bosbouw is voor bijna 100% een staatsaangelegenheid. De totale oppervlakte aan bos bedroeg in 1994 circa 5 miljoen hectare. 12% van het totale landoppervlak. De opbrengst wordt gebruikt als brandhout en verwerkt in de bouw- en meubelindustrie. Marokko is het derde kurk producerende land ter wereld. De overwegend extensieve veehouderij van de traditionele sector dekt de vraag naar vlees niet en invoer is daarom nodig. Perioden van droogte dwingen tot noodslachtingen, waardoor de veestapel soms tot de helft moet worden teruggebracht. Het gevolg is dat de huidenprijzen plotseling scherp dalen. De bijzonder visrijke Atlantische kustwateren worden slechts gedeeltelijk benut door de technisch weinig geavanceerde en kleine vissersvloot. De hoeveelheden gevangen vis verschillen sterk per jaar. Marokko is op een na de grootste exporteur van sardines van de wereld. Het land beschikt over grote en veelsoortige bodemschatten, die nog onvoldoende benut worden. De fosfaatproductie is na die van de Verenigde Staten en Rusland de grootste en dekt ca. 27% van de wereldbehoefte. Fosfaat levert 30% van de inkomsten uit de export op. Inclusief de voorraden in de Westelijke Sahara heeft Marokko ca. 70% van de wereldvoorraad. Een groot deel van de fosfaatproductie wordt onbewerkt uitgevoerd. Andere belangrijke bodemschatten zijn ijzererts, lood, zink, steenkool, mangaan, kobalt aardolie en aardgas. De industrie is een van de meest dynamische sectoren van de Marokkaanse economie. Tussen 1980 en 1986 steeg de jaarlijkse productie met 12%. In 1994 leverde de industrie 30% van het bnp, terwijl ca. 24% van de beroepsbevolking in deze sector werkzaam was. Vooral de chemische en de textielindustrie zijn in opmars. Het zwaartepunt van de industrie ligt in het kustgebied tussen Casablanca en Rabat De handelsbalans vertoont traditioneel een tekort. Het belangrijkste aandeel aan de invoer in Marokko leveren Frankrijk, Spanje, Duitsland, de Verenigde Staten, Canada en Irak. De belangrijkste importartikelen zijn aardolie, machines, auto's, elektronische apparaten en levensmiddelen. De grootste afnemers zijn Frankrijk, Duitsland, Spanje, Italië en India. De belangrijkste exportartikelen zijn fosfaat, citrusvruchten, visconserven, geknoopte tapijten en confectie. De aanwezige voorraden steenkool, aardolie en gas en de grote waterrijkdom in de Atlas kunnen slechts een klein deel (13%) van de energiebehoeften dekken. Het tekort wordt voor 90% aangevuld door import van aardolie uit Algerije. 20% van de elektriciteit wordt door waterkrachtcentrales geleverd. Onder druk van de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) moest Marokko midden jaren tachtig nieuwe prioriteiten in zijn meerjarenplannen stellen: liberalisering van de handel, bevordering van Pagina 2 van 6

3 de particuliere sector, belastinghervorming en daling van het begrotingstekort. Naast de Centrale Bank van Marokko zijn er achttien handelsbanken, waaronder een aantal belangrijke buitenlandse, die in 1975 genationaliseerd zijn. Het wegennet met een lengte van ruim km, is na dat van de Republiek van Zuid-Afrika het dichtst van het continent. Het spoorwegnet, dat 80% van het goederenvervoer verwerkt, is 1756 km lang, met een geplande uitbouw van 1000 km (in 1981 begonnen). Het scheepvaartverkeer speelt een belangrijke rol. Van de Atlantische havens is Casablanca de grootste, gevolgd door Mohammedia, Safi en Agadir. Royal Air Maroc, dat grotendeels in handen van de staat is, verzorgt het internationale luchtverkeer. Casablanca, Tanger, Agadir, Marrakech, Oujda, El Hoceima, Rabat en Fes beschikken over een internationale luchthaven. Toerisme Marokko heeft toeristisch veel te bieden, een kust van afwisselend rotsen en stranden, natuurschoon, exotisch aandoende steden met een sfeervolle medina (= oude stad) en souks (markten), waar men de producten van Marokkaans handwerk kan kopen. Vele monumenten van de Berber- en Arabischislamitische cultuur. Prehistorische en Romeinse resten, en het uitgaansleven van Casablanca en Tanger. Andere aantrekkelijke plaatsen zijn ondermeer Marakech (voormalig hippieparadijs), Fes, Safi, Essaouira en Agadir. Het meest spectaculaire natuurschoon vindt men in de Hoge Atlas. In tegenstelling tot dit droge gebied staat de milde Midden-Atlas met zijn meren, riviertjes, watervallen en cederbossen. Langs de Ziz (Er Rachidia, Erfoud, Rissani) en de Dra (Zagora, Agdz) bevinden zich vele oases. In alle gebergten in Marokko zijn wintersportcentra. De oudste cultuurhistorische monumenten zijn de prehistorische rotstekeningen in de Hoge en Anti-Atlas uit ca voor Christus. In de rotsen zijn talrijke geometrische figuren, vuistbijlen, mensen en dieren gegraveerd. Van de Romeinse steden is Volubilis beroemd, met resten van triomfbogen, thermen en woonhuizen met veel goed bewaard gebleven vloermozaïeken, gelegen bij de heilige stad Moulai Idris. Veel plaatsen in Marokko hebben een kasba (burcht). De kasba's van de Berbers vertonen een eigen stijl: het zijn tot vier verdiepingen hoge, lemen burchten op vierkante plattegrond, met vier uitspringende hoektorens en met eenvoudige geometrische decoraties. Sommige Berberkasba's bestaan uit ommuurde complexen met daarbinnen verschillende burchten, stallen en tuinen. Ze dien(d)en als vluchtburcht, familiehuis of voorraadschuur. De bezienswaardigste Arabisch-islamitische steden worden ook wel koningssteden genoemd. Dit zijn Fes, Marrakech, Meknes en Rabat. Vele Marokkaanse steden hebben een moussem ( jaarlijkse bedevaart) ter ere van de plaatselijke heilige, gepaard met feestelijkheden, waaronder vaak een afsluitende fantasia (ruiterspel). Van het Marokkaanse handwerk zijn bekend onder andere de kleurige tapijten leer, aardewerk uit Safi en Fes, wollen en zijden stoffen, ingelegd hout uit Essaouira, gegraveerde koperen en messing gebruiksvoorwerpen, zilveren en gouden sieraden. INKOMENS Verschillende soorten inkomens De werkeloosheid in Marokko is groot, vooral onder de jongeren. Net zoals in Nederland hebben de mensen in Marokko verschillende inkomens. Hieronder worden enkele soorten beschreven: Landbouw Pagina 3 van 6

4 De landbouw is een belangrijke sector in de Marokkaanse economie, zo n 34 tot 36 % van de bevolking die werkt, vindt in deze sector een baan. De totale inkomsten van de landbouw maakten in 1992 ongeveer 15% van het BNP uit. Het BNP per hoofd was in 1994 zo n 1150 Dollar. De oogsten verschillen van jaar tot jaar, door onregelmatige regenval. De afgelopen jaren is er een droogte periode geweest. Samen met een snelle bevolkingsgroei, heeft dit voor een kleine terugval van de economie gezorgd. Om dit te voorkomen heeft men inmiddels irrigatie systemen aan gelegd, maar dit beslaat maar een klein deel van het akkerland. Er moet dus nog veel gebeuren. De bosbouw is volledig in handen van de staat. Zo n 12% van het landoppervlak bestaat uit bos. De opbrengst wordt gebruikt als brandhout en het wordt verwerkt in meubels. Marokko is een van de drie kurk producerende landen ter wereld. Veeteelt Invoer van vlees is nodig, omdat er te weinig extensieve veeteelt is. In droge perioden moeten boeren vaak noodslachtingen houden, waardoor de veestapel aanzienlijk kleiner wordt, en de prijzen van hun huiden scherp dalen. Visserij In de Atlantische wateren is genoeg vis te vinden, maar er zijn toch maar kleine vissersvloten. Meestal verschillen de visvangsten per jaar, de prijzen van vis kunnen hierdoor ook van tijd tot tijd verschillen. Dit is niet iets bijzonders, want hier in Nederland komt het ook voor. Marokko heeft een voordeel, ten opzichte van andere Afrikaanse landen, dat komt doordat Marokko aan zee ligt. Marokko is dan ook 1 van de grootste importeurs ter wereld. Mijnbouw In Marokko zijn ontzettend veel grondstoffen te vinden. Belangrijke grondstoffen zijn: ijzererts, lood, zink, steenkool, mangaan, aardolie, fosfaat, kobalt en aardgas. Er wordt ook veel fosfaat gewonnen. De fosfaatproductie dekt zo n 27% van de wereldbehoefte! En met de voorraden in de Westelijke Sahara, zelfs 70 % van de Wereldvoorraad. Het land behoort tot een van de drie landen die het meeste fosfaat leveren. Ondanks de vele grondstoffen, kunnen de aanwezige voorraden steenkool, aardolie en gas de vraag naar energie niet dekken. Vele van deze producten worden dan ook uit Algerije gehaald. In het Atlasgebergte bevindt zich veel water. 20% van de energie voorziening wordt geleverd door waterkracht centrales. Toerisme Steeds meer mensen zoeken een baan in de toeristische sector. Als je op vakantie gaat naar Marokko en je staat ergens te zoeken naar je hotel, kijk dan niet vreemd op als je wordt bestormd door mensen die je een rondleiding door de stad willen geven, enz. De trek naar de steden is groot. Dit komt doordat veel mensen het werken op het land zat zijn. Ze hebben van anderen gehoord dat er in de stad veel werk is. Maar als ze in de stad zijn blijkt dat er helemaal geen werk is. Toch blijven ze in de stad rondhangen in de hoop op een baan. Dit kan tijden duren. De mensen hebben geen geld en zo ontstaan er vele sloppenwijken. Zo ontstaat er een typisch beeld voor Afrikaanse steden. De bevolking groeit snel, net zoals in andere Afrikaanse landen. Pagina 4 van 6

5 Dit komt doordat mensen geen geld hebben voor voorbehoedsmiddelen of ze krijgen onvoldoende voorlichting. Samenleving Staatsinrichting Volgens de grondwet van 1972 is Marokko een constitutionele, democratische en sociale monarchie met erfopvolging in de mannelijke lijn. Staatshoofd, geestelijk hoofd en opperbevelhebber van de strijdkrachten is de koning. Hij stelt het kabinet samen, vaardigt wetten en koninklijke decreten uit en heeft de bevoegdheid het parlement te ontbinden en volksraadplegingen uit te schrijven. Van de 333 leden van het eenkamerparlement worden 222 leden direct, volgens algemeen kiesrecht, gekozen, de overigen worden door kiescolleges van gemeenteraden, kamers van koophandel en werknemersorganisaties aangewezen. De vrijheid van vereniging is in de grondwet gewaarborgd, maar wordt in de praktijk vaak beperkt. Indeling Het land is verdeeld in 39 provincies(met de Spaanse Sahara erbij 40) en acht stadsprefecturen, met elk een gouverneur, en twee prefecturen. Marokko is lid van de Verenigde Naties. Verder is het ondermeer lid van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid, het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank. Met Frankrijk worden speciale banden onderhouden en hoewel Marokko tot de niet-gebonden landen behoort, heeft het bijzondere betrekkingen met de Verenigde Staten, gebaseerd op een vriendschapsverdrag uit 1787, het oudste internationale verdrag uit de geschiedenis van de Verenigde Staten. Marokko heeft de status van geassocieerd lid van de EU. Sociale situatie Politiek Vergeleken met andere Noord-Afrikaanse landen is er een grote verscheidenheid aan politieke partijen. De voornaamste zijn: de koningsgezinde centrumrechtse Union Constitutionelle (UC), opgericht in 1982; het Rassemblement National des Indipendents (RNI), een massabeweging ter ondersteuning van het beleid van de koning; de Parti National Democrate (PND), sociaal-democratische afsplitsing van de RNI, in 1981 opgericht. Dit zijn de zogenoemde koningspartijen. Voorts maakt sinds 1984 de Mouvement Populaire deel uit van de regeringscoalitie. Dit is een beweging van verschillende koningsgezinde organisaties. De belangrijkste oppositiepartijen zijn de Istiqlal-partij ( gematigd socialistisch en nationalistisch ). De Union Socialiste des Forces Populaires (USFP) bepleit ondermeer nationalisatie. De Union National des Forces Populaires (UNFP) staat nog radicalere hervormingen voor. Al deze partijen zijn in het parlement vertegenwoordigd. De fundamentalistische moslimpartij Adl wa Lihsane is verboden. De vakbonden zijn beperkt in hun bewegingsvrijheid INFRASTRUCTUUR Een goede infrastructuur is heel belangrijk, want je hebt er weinig aan als je veel producten maakt, maar Pagina 5 van 6

6 ze niet kan exporteren. Een droom van velen is een verbinding met Spanje (zie afb.) In veel Afrikaanse landen zijn er mensen die nog nooit een verharde weg hebben gezien. In Marokko is het redelijk goed geregeld met de infrastructuur: Verkeer Het wegennet van Marokko is ruim kilometer lang, het op een na dichtste van het continent. De scheepsvaart speelt een belangrijke rol. In Casablanca is de grootste haven van Marokko. Maar ook het spoorwegnet wordt veel gebruikt, het verwerkt zo n 80% van het goederenvervoer en is ruim 1756 km lang. Ook is er een uitbreiding gepland van 1000 kilometer. Royal Air Maroc verzorgt het internationale luchtverkeer. Er zijn acht steden die over een internationale luchthaven beschikken. Geldwegen Marokko beschikt naast de Centrale Bank van Marokko over 18 andere handelsbanken, waaronder een aantal belangrijke buitenlandse, die in 1975 genationaliseerd zijn. In ongeveer 1912 is er voor het eerst belasting ingevoerd in Marokko. De munteenheid in Marokko is de dirham, die weer onderverdeeld is in 100 centimes. Er zijn biljetten van 200, 100, 50 en 10 dirham. Munten zijn er van 10, 5, 1 en 0,5 dirham en 20 en 10 centimes. Een dirham is ongeveer 21 cent waard. Post De post in Marokko is redelijk betrouwbaar. Normaal gesproken duurt het niet langer dan een week voordat post uit Marokko in Nederland is gearriveerd. Voltage In de nieuwe gebouwen is er een voltage van 220 volt. In de oude van 110 volt. Telefoon Telefoneren vanuit Marokko, gaat snel en goed. BRONVERMELDING Boek Auteur Nummers/ Bladzijde De Geo basisboek H. Dragt 51, 115, 116, 117 De Geo lesboek H. Dragt, J. Bos, J. Hofker Blz. 35 Ook heb ik de themakaarten van de USA in de grote atlas (51 editie) gebruikt Pagina 6 van 6