1. BEGRIPPEN WERKGEVER, WERKNEMER, HIËRARCHISCHE LIJN EN WELZIJN

Transcriptie

1 ARAD 06 Deel I Titel I Hoofdstuk II Structuur PBW Algemeenheden Toepassing bij de NMBS 1. BEGRIPPEN WERKGEVER, WERKNEMER, HIËRARCHISCHE LIJN EN WELZIJN Begrip werkgever De term "werkgever" gebruikt in de basiswetgeving, betekent de NMBS vertegenwoordigd door, naargelang het geval, de Directieorganen en dit binnen de grenzen van hun bevoegdheden en machten Begrip werknemer De werknemer is een persoon die zich krachtens een arbeidsovereenkomst verbindt om arbeid te verrichten tegen betaling van loon onder het gezag van een andere persoon, genoemd werkgever. Artikel 2 1 van de wet van stelt nochtans met werknemers gelijk : a) de personen die, anders dan krachtens een arbeidsovereenkomst, arbeidsprestaties verrichten onder het gezag van een andere persoon ; b) de personen verbonden door een leerovereenkomst; c) stagiairs. Dit reglement viseert dus niet enkel het statutair en contractueel personeel van de NMBS maar ook de personen die zij tewerk stelt anders dan krachtens een arbeidsovereenkomst, bijvoorbeeld de interimarissen Begrip hiërarchische lijn De hiërarchische lijn kan omschreven worden als het geheel van werknemers die een autoriteit uitoefenen binnen de NMBS, vanaf het niveau van de gedelegeerd bestuurder, over de managers, tot de onmiddellijke chefs. 20 ste bijvoegsel mei 1999

2 Blz Begrip welzijn Volgens het artikel 3 van de wet van verstaat men onder welzijn het geheel van factoren betreffende de omstandigheden waarin arbeid wordt verricht. Volgens het artikel 4 van deze wet wordt het welzijn nagestreefd door maatregelen met betrekking tot : 1 de arbeidsveiligheid; 2 de bescherming van de gezondheid van de werknemer op het werk; 3 de psycho-sociale belasting die veroorzaakt wordt door het werk; 4 de ergonomie 5 de arbeidshygiëne; 6 de verfraaiing van de arbeidsplaatsen; 7 de maatregelen van de onderneming inzake leefmilieu, wat betreft hun invloed op de punten 1 tot EENHEDEN PBW 2.1. Algemene bepalingen 18 Uit de functionele veelzijdigheid en uit de geografische verspreiding van de Maatschappij volgt dat het nodig is in de relatie werkgever/werknemer verschillende technische exploitatieeenheden te onderscheiden. In deze denkwijze vormt elke BE, (behalve BE Vracht, Internationaal vervoer reizigers en Patrimonium), de SE Facility Management, de centrale werkplaatsen van de BE Onderhoud lange termijn en Onderhoud wagens, het hoofdbestuur te Brussel en ABX een afzonderlijke "eenheid PBW" evenals, voor wat de BE Instandhouding Infrastructuur betrft, de werplaats Bascoup, de centrale werkplaatsen Schaarbeek en Etterbeek, het productiecentrum Infrastructuur en het arrondissement Brussel HSL ("hogesnelheidslijnen). De eenheden PBW van de BE Instandhouding Infrastructuur, Korte termijn Onderhoud, Netwerk, Treinen, Binnenlands vervoer reizigers en van de SE Facility Management omvatten elk 5 comités PBW die samenvallen met de geografische grenzen van de vroegere districten. De lijst met de eenheden PBW en van de comités PBW is opgenomen in de bijlagen 1 en ste bijvoegsel mei 1999

3 Blz Aan het hoofd van elke eenheid PBW staat een leider van de eenheid : een General Manager van een BE, SE, een leider van een werkplaats of productiecentrum. Voor het hoofdbestuur een ambtenaar van rang I van de SE Facility Management en voor het arrondissement Brussel HSL treedt een ambtenaar van rang I van de BE Instandhouding Infrastructuur die door het Directiecomité wordt aangeduid, op als leider van de eenheid. Voor ABX wordt de statutaire ambtenaar met de hoogste graad, aangeduid door het Directiecomité, beschouwd als de leider van de eenheid. De leider van elke eenheid PBW neemt op niveau van zijn eenheid de wettelijke verplichtingen en verantwoordelijkheden van de werkgever op zich in de mate van zijn gedelegeerde machten. Hij neemt overigens de bevoegdheden op zich die hem krachtens het onderhavig reglement toevertrouwd zijn. 20 Een eenheid PBW bestaat uit : - een leider van de eenheid; - de werknemers; - een of meer secties PBW met tenminste telkens een preventieadviseur; - een of meer comités PBW paritair samengesteld uit vertegenwoordigers van de Maatschappij en vertegenwoordigers van de werknemers; - eventuele technische commissies PBW. In sommige BE, in het productiecentrum Infrastructuur en bij ABX onderscheiden we bovendien "entiteiten PBW". 21 In beginsel functioneert iedere eenheid PBW autonoom inzake PBW; zij onderhoudt relaties met de GPC waarvan ze territoriaal afhangt, met een of meerdere RCAG (en dus met één of meerdere arbeidsgeneesheren), evenals met de openbare besturen waarvan ze afhangt. De eenheden PBW van het Arrondissement Brussel HSL en van ABX hangen rechtstreeks van de NPC af. Opmerking Het personeel van de districtsdirectie, alsook het gedecentraliseerd personeel van de BE Vracht en Patrimonium, van de SE Personeel en van de CCE Financien worden toegevoegd aan de organen PBW van de BE Facility Management van hun respectievelijke territoriaal gebied. Het gedecentraliseerd personeel van de BE Internationaal vervoer reizigers wordt aangehecht bij de organen PBW van de BE Binnenlands vervoer reizigers van zijn territoriaal gebied. Het gedecentraliseerd personeel van de SE Telecom wordt aangehecht bij de organen PBW van de BE Instandhouding Infrastructuur van zijn territoriaal gebied.

4 Blz Bijzonder geval van de districten en ABX : begrip entiteiten PBW 22 De functionele veelzijdigheid en de geografische verspreiding van de werkposten en dus van de risico s in de BE Instandhouding Infrastructuur, Onderhoud korte termijn en Netwerk alsook bij ABX en de Productiecentrum Infrastructuur maken het noodzakelijk dat in de schoot van deze eenheden PBW een bijkomend onderscheid wordt gemaakt tussen de verschillende entiteiten PBW : - regio s van de BE Netwerk; - arrondissementen van de zones en werkplaats Roeselare van de BE Instandhouding Infrastructuur; - tractiewerkplaatsen van de BE Onderhoud korte termijn; - activiteitenregio s van ABX. De lijst van de entiteiten PBW is opgenomen als bijlage 3. Deze entiteiten PBW functioneren binnen het kader van de eenheid PBW waartoe ze behoren. Er moet opgemerkt worden dat er geen enkele entiteit PBW is binnen het territoriaal gebied van District Centrum. 23 Als eenheid PBW omvatten de betrokken BE op het niveau van elke entiteit PBW : - een leider van de entiteit PBW, afgevaardigde van de leider van de eenheid; - één of meerdere medewerkers PBW (zie titel II, hoofdstuk I, par. 1); - een subcomité PBW paritair samengesteld uit vertegenwoordigers van de Maatschappij en vertegenwoordigers van de werknemers. 24 De eenheid PBW van ABX behelst twee entiteiten PBW : een voor het Vlaamse Gewest en een voor het Waalse Gewest. Iedere entiteit PBW omvat al de installaties van ABX die gelegen zijn in het betreffende gewest. 25 Onder leider van een entiteit PBW wordt verstaan: - voor de entiteiten van de BE Instandhouding Infrastructuur : de arrondissementschef van een zone; de leider van de werkplaats Roeselare; - voor de entiteiten van de BE "Onderhoud korte termijn" de leider van de tractiewerkplaats; - voor de entiteiten van de BE Netwerk : de manager van de regio; - voor de entiteiten ABX : de statutaire of, bij gebrek daaraan, contractuele werknemer die de hoogste verantwoordelijkheid draagt in de entiteit PBW van ABX, aangeduid door de leider van de eenheid.

5 Blz Mobiliteit van de werknemers 26 In de relatie werkgever/werknemer maakt de mobiliteit van sommige personeelscategoriëen (treinpersoneel, werkploegen, enz) het soms moeilijk om de bevoegde eenheid of entiteit PBW te bepalen. De "oorspronkelijke" eenheid of entiteit PBW wordt volgens de werkzetel bepaald. In de praktijk beschouwt men twee gevallen als een werknemer (of een groep werknemers) van een bepaalde eenheid (of entiteit) werkt op het gebied van een andere eenheid (of entiteit) : - als de werknemer (of groep werknemers) ondergeschikt blijft aan zijn normale leiders, zonder, voor het uitvoeren van het betrokken werk, onder het directe bevel van een lokale leider te staan, is de oorspronkelijke eenheid (of entiteit) voor deze werknemer(s) inzake PBW bevoegd; - als de werknemer (of groep werknemers) integendeel, voor het uitvoeren van het betrokken werk, onder het bevel van een lokale leider staat, dan is de eenheid (of entiteit) van de werkplek voor deze werknemer(s) inzake PBW bevoegd tijdens het uitvoeren van het betrokken werk. 3. COORDINERENDE ORGANEN PBW 27 Uit de onderlinge functionele afhankelijkheid van de eenheden PBW en uit de noodzakelijkheid van een gezond beheer van de onderneming volgt dat een coördinatie van hun activiteiten inzake PBW, onder andere betreffende principiële vragen, noodzakelijk is. Deze coördinatie wordt verzekerd : - wat de secties PBW betreft die samen de dienst PBW vormen, door de Afdeling "Arbeidsveiligheid" van de CCE Veiligheid en Milieu en de bureaus PBW van de technische BE; - wat de comités PBW betreft, door een Nationale Commissie PBW paritair samengesteld uit vertegenwoordigers van de Maatschappij en vertegenwoordigers van de werknemers. Het bestaan, de rol en de werking van deze coördinerende organen zijn specifiek voor de NMBS en niet ingegeven door de wet van Om elke verwarring en dubbelzinnigheid te vermijden werden de benamingen om deze organen aan te duiden, zo gekozen dat zij geen bijzondere betekenis in deze wet bezitten.

6 Blz VERANTWOORDELIJKHEID 28 Rekening houdend met wat voorafgaat, oefenen de NMBS en in het bijzonder het Directiecomité hun verantwoordelijkheid inzake PBW uit via een dubbele structuur, namelijk : - via de eenheden PBW enerzijds; - via de coördinerende organen PBW anderzijds. Het zou verkeerd zijn uit het voorgaande te besluiten dat alleen de leden van het Directiecomité op het niveau net en de leiders van de eenheden PBW verantwoordelijk zijn voor het toepassen bij de NMBS van de wettelijke en reglementaire bepalingen inzake PBW. De General Managers van de andere BE, SE en de leiders van CCE evenals de dienstchefs, de afdelingschefs en de leidende ambtenaren zouden immers, krachtens het strafwetboek, kunnen verantwoordelijk gesteld worden voor hun beslissingen die invloed hebben inzake PBW, ieder op zijn niveau en binnen de hem toegewezen bevoegdheden. Hetzelfde geldt, in de schoot van de eenheden en entiteiten PBW, voor de afdelingschefs, de arrondissementschefs, de regiomanagers en alle onmiddellijke chefs en de toezichtsbedienden in het algemeen.

7 Blz RELATIESCHEMA 29 Onderstaande tabel geeft op schematische wijze de bestaande relaties weer tussen de voornaamste partijen inzake PBW op de verschillende niveau s : eenheden PBW, dienst PBW, arbeidsgeneeskunde, coördinatieorganen. RELATIESCHEMA OVERLEG- ORGANEN Directiecomité Beheerscomités BE BE BE CCE CCE SE NPC Manager Leider Leider NCPBW niet leider v/e eenheid Veiligheid & Milieu CPS Afdeling Afdeling Afdeling Centrale Arbeids- Risico- Medisch dienst PBW veiligheid beheersing toezicht Leider v/e eenheid Leider v/e eenheid GPC (leider CW of ander ( = manager ) aangeduid door DC) Bureau PBW Sectie PBW Sectie PBW Vertegenwoordiger CPBW van de werkgever Preventieadviseur Preventieadviseur Arbeidsgeneesheer Leider entiteit S/CPBW S3 Gezagsrelaties Functionele relaties Bijzondere samenwerkingsrelaties inzake PBW