Attribuut: Voorwerp van herkenning dat hoort bij een persoon of dat naar een persoon verwijst.

Transcriptie

1 Begrippenlijst door Fifi 1947 woorden 15 juni keer beoordeeld Vak Anders Atelier: Werkplaats van een kunstenaar. Attribuut: Voorwerp van herkenning dat hoort bij een persoon of dat naar een persoon verwijst. Beeldhouwer: Beeldend kunstenaar die ruimtelijke beelden maakt door het bewerken van steen en/of hout; er wordt alleen materiaal weggehaald. Beeldvlak: De ruimte waar de beeldelementen in worden geplaatst. Beschouwer: Persoon die een kunstwerk bekijkt. Contour: Omtrek lijn. Detail: Klein deel va neen groot geheel. Dodenmasker: Masker dat het gezicht van een overledene weergeeft. Dynamisch: Beweeglijk. Egaal: Gelijkmatig Eigenschaduw: De schaduw op een oppervlak van het voorwerp zelf. En profil: Een gezicht van opzij. Expressie: gevoelsuitdrukking. Inspireren: Op ideeën komen of jezelf op ideeën door iets of iemand. Kleurcontrast: Het versterken of verzwakken van kleuren door de invloed die zij op mensenogen hebben. Model: Persoon die voor een kunstenaar poseert. Modelleren: Vormgeven door materiaal te vervormen, toe te voegen of weg te halen. Natuurlijk licht: Licht van een natuurlijke lichtbron o.a. de zon en de maan. Palet: Plankje waarop tijdens het schilderen de kleuren zijn aangebracht die nodig zijn. Panorama: Schilderij in het rondte. Pastel: Droog krijt, gemaakt uit zuivere pigmenten. Plasticiteit: De ruimtesuggestie van het oppervlak van een voorwerp, dat je als het ware kunt voelen. Pagina 1 van 7

2 Plastisch: Term die verwijst naar de vervormbaarheid van materiaal. Polijsten: Het glanzend slijpen van een oppervlak. Portret: Afbeelding van een (ooit) bestaand iemand. Poseren: Voor een kunstenaar een houding aannemen om zich te later portretteren. Realistisch: Zoals in de zichtbare werkelijkheid. Rococo: Stijl in de beeldende kunst, bouwkunst en toegepaste kunst van de 18 e eeuw. Schildersezel: Standaard waarop schilderij staat tijdens het schilderen. Schetsen: Beeldende werken die slechts de hoofdlijnen van het onderwerp weergeven, ter oefening. Snapshot: Momentopname. Staatsieportret: Plechtig portret. Statisch: Rust en stabiel. Stofuitdrukking: Afgebeelde materiaal herkenbaar is. Studie: Tekening, schilderij of beeld als oefening gemaakt. Symboliek: Wijze van afbeelden die gebruikmaakt van symbolen. Symbool: Voorwerp, dier, plant etc. Met een bepaalde betekenis. Textuur: Inwendige structuur of bouw van iets. Toon: Sterkte of donkerheid van een kleur. Toonovergang: Verloop van de ene kleurtoon naar de andere. Vanitas: Stillevenvoorstelling, waarin voorwerpen zijn opgenomen die symbool zijn voor de tijdelijkheid en eindigheid van het menselijk leven. Vanitassymbool: Symbool dat verwijst naar de tijdelijkheid en eindigheid van het menselijk leven, zoals een schedel, een gedoofde kaars etc. Verkorting: Term waarmee wordt aangeduid dat een lichaamsdeel of een ander voorwerp dat naar de schilder toe wijst of er vandaan, door de werking van het perspectief sterk wordt verkort. Zelfportret: Portret dat een kunstenaar van zichzelf maakt.. Architect: Bouwkundige; iemand die een gebouw ontwerpt en laat uitvoeren. Architectuur: Bouwkunst; kunst om gebouwen te ontwerpen en te laten uitvoeren. Constructie: Bouwwijze; manier waarop de verschillende delen van een werkstuk met elkaar zijn verbonden, bijv. door schroeven, lassen of houtverbindingen. Pagina 2 van 7

3 Dynamiek: Beweeglijk Functie: Gebruiksdoel Gotische stijl: Stijl in de beeldende kunst, toegepaste kunst en vooral de bouwkunst tussen 1100 en Grondvlak: Ondervlak of bodemvlak waarop zich een object bevindt. Grondvorm: De vorm van een object op de grond. High tech: Vormgeving van architectuur of gebruiksvoorwerpen waarbij de nadruk is gelegd op de technische kenmerken van de constructie. Maquette: Klein model van een gebouw of beeldhouwwerk. Osmaanse stijl: Stijl in de Turks-islamitische bouwkunst in voornamelijk de 16 e en 17 e eeuw. Pijler: Dragend onderdeel van een bouwwerk, bijv. een zuil. Skelet: Geraamte van een menselijk lichaam. Volume: In de architectuur: de ruimtelijke vorm van een gebouw. Ook: inhoud, grootte van een object in de ruimte. Aandachtsplek: Het onderwerp dat de aandacht krijgt. Abstracte kunst: Beeldende kunst zonder herkenbare voorstelling. Abstraheren: Abstract maken. Afsnijden: Manier van afbeelden door delen gedeeltelijk weg te snijden. Airbrush: Gereedschap waarbij door luchtdruk verf zeer fijn over een oppervlak wordt gespoten. Assemblage: Samenvoeging van verschillende reeds bestaande vormen tot een nieuw ruimtelijk beeld. Asymmetrisch: Met twee ongelijke helften. Boetseren: Modelleren in kneedbaar materiaal zoals klei, was etc. Compositie: Het ordenen van beeldelementen volgens een vooraf bepaalde strategie. Diagonaal: Schuin. Fauvisme: Stroming in de Franse schilderkunst die streefde naar het gebruik van pure kleur. Glimlicht: Felle weerkaatsing van het licht. Kader: Omlijsting. Kijklijnen: Denkbeeldige richting in een tweedimensionaal kunstwerk die ontstaat door de ordening van vormen, kleuren etc. en op deze manier de kijkrichting van de beschouwer stuurt. Kubisme: Stroming in de beeldende kunst aan het begin van de 20 e eeuw, waarbij de ruimtelijke vorm van voorwerpen is teruggebracht tot de samenstellende geometrische basisvormen. Pagina 3 van 7

4 Lichtval: De manier en het soort licht dat het voorwerp verlicht. Overlappen: Het gedeeltelijk afdekken van voorwerpen. Perspectief: Punt waaruit je iets bekijkt. Stilleven: Een voorstelling van bewegingloze voorwerpen, dieren en/of planten. Traditioneel: Volgens bestaande gewoonten of gebruiken. Trompe-l oeil: Een ingewikkelde vorm die voor een optisch bedrog zorgt. Uitsnede: Deel van een groter tweedimensionaal beeld dat binnen een nieuw kleiner kader is geplaatst. Zijlicht: Licht door een lichtbron die zich naast het voorwerp bevindt. Abstract: Zonder herkenbare voorstelling. Animatie: Film-, video- of bewegend computerbeeld dat beeld voor beeld is gemaakt. Art director: De persoon die verantwoordelijk is voor het proces van vormgeving op een ontwerp- of reclamebureau of voor een film of video. Audiovisuele media: Bewegend beeld, geluid. Close up: Een film- of foto opname van dichtbij. Decor: Achtergrond bij een theaterstuk of filmopname. Dialoog: Tweegesprek. Documentaire: Een film die op documenten of feiten berust. Faction: Een vertelwijze waarbij facts en fiction met elkaar zijn verweven. Fictie: Niet in werkelijkheid. Fantasie. Illusie: Droombeeld of waanvoorstelling. Long shot: Camera-instelling waarbij de gefilmde persoon of personen een prominente plaats innemen in het omringde decor. Machinima: Een samenvoeging van machine en animatie. Mediakunst: Kunst die gebruikt maakt van media als film, video, animatie. Medium shot: Camera-instelling waarbij de gefilmde persoon of personen vanaf hun middel in beeld zijn gebracht. Mise-en-scene: Alle elementen zoals ze zijn geplaatst voor de camera: decor, personen, de bewegingen van de mensen en de belichting. Montage: Samenvoeging van elementen van verschillende afbeeldingen tot een nieuw geheel. Non-fictie: Niet op fantasie, maar op feiten gebaseerde vertelling of voorstelling. Pagina 4 van 7

5 Point on view: Standpunt van waaruit een camera de beschouwer laat meekijken in een scene. Regisseur: Artistiek leider van toneel-, radio- of tv-opvoeringen en filmopname. Registratie: Het vastleggen van beelden op video of film. Rijder: Camerabeweging waarbij de beschouwer als het ware met de camera op een bepaald deel van een scene inrijdt om dit element extra te focussen en daarmee bijvoorbeeld de spanning te verhogen. Scenario: Schema en beschrijving van de scenes van een film, toneelstuk of opera. Set: Plaats waar filmopnamen worden gemaakt. Storyboard: Meestal getekend overzicht van de voor een film te draaien scene. Tegenlicht: Licht van achteren dat diepte geeft. Vervreemding: Het ontstaan van een onwerkelijk sfeer door bijvoorbeeld het toepassen van voorstellingselementen in een onlogische samenhang. Zoom: Levensbeweging bij een fotografische, televisie- of filmopname, waarbij het hoofdonderwerp meer of minder dichtbij in beeld wordt gebracht. Affiche: Aanplakbiljet. Berglandschap: Twee- of driedimensionaal kunstwerk waarin het hoofdonderwerp bergen en bergketens zijn. Expressionisme: Kunstuiting waarbij het gevoel tot uitdrukking komt door middel van vorm, kleur, enzovoort. Vormen en kleuren wijken vaak af van de zichtbare werkelijkheid. Land Art: Kunstuiting in de tweede helft van de 20 e eeuw. Kunstenaars maken ruimtelijke kunstwerken in een bestaand landschap. Moment: Een in een kunstwerk vastgelegd tijdstip of een fase uit een voortgaande beweging. Project: Een plan dat volgens een vastgestelde route en procesgang wordt uitgevoerd. Rivierlandschap: Landschap met rivieren, hun oevers en uiterwaarden als belangrijkste onderwerp. Romantisch: Wat betrekking heeft op de romantiek. Ruimtewerking: Het effect weidse of grote ruimte waar te nemen door toepassing van verschillende beeldende middelen. Standpunt: Gezichtspunt. Tint: Het karakter van een kleur. Toets: Korte, snelle verfstreek. Vergezicht: Een uitzicht over een lange afstand in een landschap. Panorama. Vervreemdend: Wijze van afbeelden/verbeelden, waarbij aspecten van de voorstelling voor een onwerkelijke sfeer zorgt. Pagina 5 van 7

6 Waarneming: Dat wat met de menselijke zintuigen wordt vastgesteld, bijvoorbeeld visueel met de ogen, auditief met de oren etc. Weidegezicht: Landschap waarin weiden en polders met grazend en rustend vee het hoofdonderwerp vormt. Zeezicht: Landschap met het uitzicht over de zee als hoofdonderwerp. Appliqueren: Techniek waarbij een tweedimensionale voorstelling ontstaat door uitgeknipte lapjes stof op een ondergrond te bevestigen door deze hierop vast te naaien of vast te plakken. Barok: Stijl in de beeldende kunst, bouwkunst en toegepaste kunst van de 17 e eeuw. Collage: Kunstwerk dat is ontstaan door het aan elkaar lijmen van bijvoorbeeld papierfragmenten. Compositielijnen: Lijn die in een compositie gezien of getrokken kan worden en die een belangrijke kijkrichting of een opvallende ordening van vormen, kleuren etc. aangeeft. Figuurstuk: Kunstwerk waarin de menselijke figuur de hoofdrol speelt. Licht-donkercontrast: Contrast tussen een lichte en donkere kleur. Mal: Gietvorm. Hulpmiddel waarmee een vorm herhaald kan worden. Overallcompositie: De beeldelementen zijn zonder enige rangorde op het vlak geplaatst. Raster: Gelijkmatige verdeling van punten of lijnen in een vlak. Reliëf: Driedimensionale beeldhouwkundige afbeelding in steen, hout, keramiek of metaal. Repoussoir: Schildertechniek waarbij met opzet een voorwerp in de voorgrond van een schilderij wordt geplaatst, om de illusie van diepte te vergroten. Scene: Fragment van een theaterstuk, televisie- of bioscoopfilm, waarbij de handelingen een samenhangende eenheid vertonen. Ambachtelijke vormgeving: Vormgeving van gebruiksvoorwerpen door vakmensen met de hand en handgereedschap. Beeldcitaat: Bestaand beeld dat wordt toegepast in een nieuw kunstwerk. Design: Engels woord voor ontwerp of vormgeving. Doelgroep: Groep waarop het initiatief tot vormgeving is gericht, bijvoorbeeld jongeren. Experimenteren: Uitproberen. Functionaliteit: Het functioneel zijn. Geschikt zijn voor een bepaald doel. Grafische vormgeving: Vormgeving van drukwerk en andere producten waarin tekst en afbeeldingen een rol spelen, zoals websites. Hightechdesign: Industrieel ontwerp waarbij de techniek of technische aspecten in de vormgeving zijn benadrukt. Industriële vormgeving: Vormgeving van gebruiksvoorwerpen die in fabrieken worden geproduceerd. Pagina 6 van 7

7 Kalligrafie: Schoonschrift of sierschrift. Kikvorsperspectief: Laag standpunt waaruit de kijker de situatie of het object als een kikvors bekijkt. Leader: Vaste opening van een televisieprogramma meestal bestaand uit geanimeerde beelden en/of videomontage. Lijnperspectief: Methode om de diepte in een afbeelding weer te geven. Logo: Beeldmerk van een bedrijf of merk in de vorm van een naam en/of een symbool. Manipuleren: Het beïnvloeden van digitale beelden door deze met speciale technieken te bewerken. Manuscript: Met de hand geschreven tekst, tegenwoordig ook getypte tekst. Monogram: Samenvoeging van de initialen van een naam tot een geheel. Motief: Onderdeel van een versiering dat vaak herhaald wordt. Navigatie: Plaatsbepaling. Organische vorm: Vorm die doet denken aan dingen uit de natuur. Prototype: Model dat als voorbeeld dient voor een uit te voeren productieproces. Toegepaste kunst: Vormgeving van voorwerpen, waarbij naast de praktische functie ook aandacht is voor mooie vormen, kleuren en materialen. Pagina 7 van 7