Soms word de pil ook gegeven aan meisjes met hevige onregelmatige menstruatie, de pil zorgt er namelijk ook voor dat je regelmatig menstrueert.

Transcriptie

1 Opstel door een scholier 2024 woorden 13 november keer beoordeeld Vak Biologie De pil Hoe gebruik je het? Bij de meeste pillen slik je 21 dagen een tablet en daarna stop je 7 dagen, waarna je weer aan een nieuw strip begint. Deze 7 dagen is een stopweek. In de stopweek vind de menstruatie plaats. Wel moet je er aan denken dat je weer optijd met een nieuwe strip start, omdat anders de betrouwbaarheid afneemt. Om te voorkomen dat je de stopweek vergeet kun je kiezen voor de éénfasepil. Deze pil kan je zonder stopweek slikken en krijg je dus ook geen menstruatie. Wel kun je na een tijdje een doorbraakbloeding verwachten. Dit is een menstruatie-achtige bloeding terwijl je de pil nog slikt. Je weet alleen niet wanneer deze komt. Sommig vrouwen hebben al een doorbraakbloeding na een anderhalve strip, anderen kunnen bijna drie strips achter elkaar gebruiken. Waar beschermt het tegen? De pil zorgt er voor dat je niet ongewenst zwanger raakt. Dat je menstrueert wordt word geregeld door hormonen deze hormonen heten oestrogeen en progestageen. In de pil zijn ook deze hormonen gestopt. De extra hormonen die in het lichaam terecht komen zorgen er voor dat er geen eicel vrijkomt waardoor het ook niet bevrucht kan worden. Het slijm in de baarmoederhals wordt door de hormonen dikker, dit zorgt er voor dat de zaadcellen minder goed de baarmoeder kunnen doordringen. Soms word de pil ook gegeven aan meisjes met hevige onregelmatige menstruatie, de pil zorgt er namelijk ook voor dat je regelmatig menstrueert. Ook zorgt de pil er voor dat je borsten gaan groeien, je heupen breder word, je eetlust vermeerdered en vaak wordt je ook zwaarder door de pil. Wat zijn de voordelen van de pil? Pagina 1 van 7

2 Het is een heel betrouwbaar middel als je er zorgvuldig mee omgaat. Je menstruatie wordt gelijkmatig en kan verminderen van de hoeveelheid bloedverlies. Je kan door de stopweek over te slaan je menstruatie uitstellen. Helpt acne (jeugd puistjes) te verminderen Iets kleinere kans op kanker aan de eierstokken en baarmoeder Iets kleinere kans op bloedarmoede Wat zijn de nadelen van de pil? Je moet er elke dag aan denken, als je meerdere dagen vergeet wordt de betrouwbaarheid minder. Iets verhoogde kans op trombose Bijwerkingen: hoofdpijn, migraine, gespannen borsten, een zwangerschapsmasker (bruine pigment vlekken in het gezicht), acne, vet haar, overmatie beharing, suikerziekte, gewichtstoenamen, misselijkheid, minder zin in seks etc. De bijwerkingen kunnen verdwijnen door over te stappen naar een andere pil met een andere samenstelling. Genitiale wraten Hoe kun je het oplopen??? Genitale wratten komen veel voor. In Nederland word per jaar ongeveer keer de diagnose gesteld. Genitale wratten worden overgedragen via het HPV virus. Tijdens de geslachtgemeenschap kan het HPV virus binnendringen in de slijmvliezen van de vagina, anus, aan de penis of in de mond. Daarom worden genitale wratten beschouwt als een soa ook wel een geslachtziekte genoemd. Het virus is heel erg besmettelijk en kan ook op andere manieren worden overgedragen, bijvoorbeeld door het samen gebruiken van een vochtig washandje of een handdoek, en soms ook bij het verwisselen van een luier. Zo kunnen ook (kleine) kinderen besmet raken met HPV. Hoe voorkom je genitale wraten? Meestal voorkomt een condoom dat je een soa op loopt. Bij genitale wraten is dit ook meestal het geval, maar als de wratten rond de geslachtsdelen zitten is de kans groot dat je nogsteeds besmet kan worden. De symptomen wratten rond of om de geslachtsdelen of anus jeuk, pijn of een brandend gevoel rondom de geslachtsdelen of anus afschijding uit de vagina of plasbuis Bij vrouwen zitten de wratten vooral aan de ingang van de vagina, rond de clitoris of rond de anus. Soms zijn er ook wratten in de vagina en op de baarmoedermond. Bij mannen zitten de wratten vooral op de penis, bij de uitgang van de plasbuis, op de balzak of rond de anus Pagina 2 van 7

3 Genezing Genitale wratten zijn te genezen maar soms niet volledig en kunnen ze na een tijdje terug keren. Normaal gesproken verdwijnen de wratten vanzelf en zijn ze ook niet kwaadaardig maar wel vervelend een daarom kan er altijd voor een behandeling gekozen worden. Je kunt ze bijvoorbeeld aanstippen met een crème of vloeistof met podofyllotoxine (remt de groei van cellen). Dit moet twee keer per dag drie dagen lang achter elkaar. Wacht dan vier dagen. Daarna behandel je weer drie dagen achter elkaar. Elke week dus maar drie dagen. Behandel niet langer dan vijf weken. Stop eerder als de wratten weg zijn. Je kunt ook imiquimodcrème gebruiken. Doe dit een keer per dag, drie dagen per week om de dag. Dus bijvoorbeeld op maandag, woensdag en vrijdag. Behandel niet langer dan zestien weken. Stop eerder als de wratten weg zijn. Derde keus is een behandeling met sinecatechinezalf: drie keer per dag, op alle dagen van de week. Behandel niet langer dan 16 weken. Stop eerder als de wratten weg zijn. Sterilistatie Hoe werkt het? Sterilistie van de man Onder plaastelijke verdoving word er in de lies een klein stukje van de zaadleider verwijderd en de stompjes worden afgebonden. De ingreep heeft geen invloed op de erectie of orgasme. De vloeistoffen die bij orgasme vrijkomt is dan alleen van de zaadblaasjes (opslagruimte voor zaadcellen) en de prostaat. Na de ingreep zit er nog een pireode zaadcellen in de zaadblaasjes, hierom moeten er de komende drie maanden nog een anticonceptie middel worden toegepast. Na drie maanden zijn alle zaadcellen verdwenen. Hoe werkt het? Sterilisatie van de vrouw Er zijn meerdere mogelijkheden om een vrouw te steriliseren, de laparoscopische sterilisatie: Bij deze methode word (meestal onder narcose) eerst via een naald CO2 gas in de buik geblazen, daarna word een (kijk)buis bij de navel en een (werk)buis vlak boven de schaambeharing door de buikwand in de buik ingebacht. De organen kunnen dan worden bekeken, de eileiders worden opgezocht en dichtgemaakt. De eileiders kunnen op Pagina 3 van 7

4 verschillende manieren worden dicht gemaakt, door ze dicht te schroeien (tuba coagulatie) of door er een (filshi) klip op te zetten of door een siliconen (fllope) ringetje om een eileiderlus te plaatsen. Mini operatieve sterilisatie: Er wordt een kleinde dwarse snede van ongeveen 5-6 cm in de onderbuik gemaakt. Daarna wordt dezelfde methode van blokade van eileiders bij de laparoscopische methode gebruikt of er word een stukje van de eileiders verwijderd. Sterilisatie via de vagina (de essure procedure) Dit wordt zonder narcose uitgevoerd. Een kijkbuis met een diameter van 5 mm wordt in de vagina en daarna in de baarmoederhote gebracht. de baarmoeder holte wordt wat verwijd door een vloeistof en dan is de ingang van de eileiders te zien. Via de kijkbuis wordt en een katheter opgevoed met een veertje dat vervolgens in de eileder wordt geplaatst. Het veertje blijft achter, de kijkbuis wordt weer verwijderd. De polyeset vezeltjes in het veertje veroozaken een reactie in de eileider die daardoor helemaal dicht groeit. Na 3 maanden wordt een controle foto gemaakt. Alles bij elkaar duurt slechts 10 minuten waarna je weer naar huis kunt. Sterilisatie via de vagina (de ovabloc procedure) verloopt bijna het zelfde als in de essure procedure, inplaats van een veertje wordt een silicone vloeistof in de eileider gespoten die stolt en de eileiders afsluit. Na 3 maanden moet er een controle foto gemaakt worden. Deze methode word maar in een paar ziekenhuizen gebruikt. Wat doet het? Sterilisatie bij de man zorgt er voor dat er geen sperma meer uit de penis kan komen, wel komt er nog vloeistof van de zaadblaasjes. Bij een vrouwelijke sterilisatie wordt de eileider definitief (voor altijd) afgesloten om ongewenste zwangerschap te voorkomen. De zaadcellen kunnen nu de eicel niet meer bereiken en bevruchten. Het is niet zo dat de vrouw niet meer menstrueert. Voordelen van sterilisatie man De ingreep duurt maar minuten Is de meest betrouware vorm van anticonceptie middel Heeft weinig bijwerkingen Heeft geen invloed op de zin naar seks Geen doorverwijzing van de huisarts nodig Minder kans op misslukkingen dan bij de vrouw Nadelen van sterilisatie man Pagina 4 van 7

5 kan inwendige bloedingen veroorzaken De penis en balzakken kunnen gaan opzwellen Kunnen niet gemakkelijk worden teruggedraad Moet tot maximaal 2 maanden nog voorbehoedsmiddelen gebruiken want er is nog kans dat er nog sperma in de zaad blaasjes zit. Beschermt niet tegen soa s Voordelen van sterilisatie vrouw meest betrouwbare anticonceptie middel geen kans op zwangerschap niet of nouwelijks kans op onregelmatig bloedverlies of pijn na de operatie. Nadelen van sterilisatie vrouw Moet onder narcose gebracht worden en een kleine operatie ondergaan. Kan niet gemakelijk hersteld worden Hele kleine kans op toch ongewenst zwanger raken. Gonorroe Hoe loop je het op? Je loopt gonorroe op door onveiliege seks, dus zonder een voorbehoeds middel die beschermen tegen een soa. Je kan gonorroe krijgen aan de plasbuis, de vagina, baarmoedermond, anus, keel of ogen. De gonorroe-bacterie zit op het slijmvlies van de penis (plasbuis), vagina, anus, keel of ogen en veroorzaakt daar een infectie. Onder het onveilig vrijen kan iemand die besmet is met het gonorroe-bacterie het op een ander overdragen. Bijvoorbeeld als het slijmvlies waar de bacterie op zit in aanraking komt met het slijmvlies van de penis, vagina, anus of keel. Tijdens orale seks (Besmette penis raakt in contact met de mond) kaneen infectie in de keel optreden. Bij anale seks (besmette penis raakt in contact met de anus) kan een infectie aan de anus optreden. Hoe voorkom je het? Natuurlijk voorkom je het door veilig te vrijen maar dat is niet alles, ook via bloed, het gesamelijk gebruik van sexspeeltjes, het gesamelijk gebruik van een vochtig washandje of handdoekje, eerdergebruikte naalden kan je een soa oplopen. Het beste is om te testen of je een soa hebt als je onveilige seks hebt gehad hiermee wordt de kans op Pagina 5 van 7

6 onvruchtbaarheid kleiner. Het is echter niet waar dat je een soa kan krijgen door een hoestbui van een persoon die besmet is of door een glas te delen, ook een (vieze) wc-bril heeft geen gevolgen netzoals een insectenbeet. Hoe herken je gonorroe? Klachten bij de vrouw: Meestal merkt de vrouw weinig en soms niets van de infectie. De meest voorkomen de klachten (als die er al zijn) zijn meestal veel vaginale afscheiding die niet zo fris ruikt en kan anders van kleur zijn (meestal geel achtig), ook kan er bloedverlies zijn tussen de menstruatie door en plassen kan pijnlijk zijn. Klachten bij de man: In de meeste gevallen hebben mannen wel duidelijk klachten. Vaak komen de klachten een paar dagen na de besmetting. Net als bij de vrouw is er afscheiding, maar dan uit de penis die ook geelachtig is van kleur, ook wel druiper genoemd. Het brandende gevoel bij het plassen duid meestal op een ontsteking aan de plasbuis. Soms zijn er helemaal geen klachten maar is er wel besmetting mogelijk voor anderen. Hoe genees je het? Er zijn goede medicijnen tegen gonorroe. Meestal krijg je een antibiotica en een injectie. Eerst wordt er een monster van de infectie genomen, in het lab worden er twee stoffen (geneesmiddelen) aan toegevoegd, dit is ceftiaxon als de infectie hier niet op reageert kan er ook nog azitromycine gebruikt worden. Naar uitslag van de test krijg je een antibiotica kuur Je krijgt meestal ceftriaxon (500 mg) Soms komt het voor dat mensen daar niet tegen kunnen dus kan er ook azitromycine (4 tabletten van 500 mg) gegeven worden. Zwangere vrouwen krijgen meestal ceftriaxon. Een behandeling in nodig om uitbreidingen van de infectie in je lichaam te voorkomen en om te voorkomen dat er andere besmet worden. Wat gebeurt er als je er niks aan doet? Als een vrouw er niets aan doet: Zonder behandeling kan gonorroe veder gaan naar je eileiders. Er ontstaat dan een eileiderontsteking die zich kan uitbreiden naar de buikholte. Een eileiderontsteking kan samen gaan met koorts. Je voelt je ziek en hebt pijn in je Pagina 6 van 7

7 onderbuik. Door een snelle en goede behandeling (antibiotica) kan een eileiderontsteking volledig genezen. Een eileiderontsteking die niet wordt behandeld, veroorzaakt littekens in de eileiders. Hierdoor kan de eileider verstopt raken. Dit kan leiden tot onvruchtbaarheid of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Als een man er niets aan doet: Ook bij mannen kan de ontsteking uitbrijden. Dit komt minder vaak voor dan bij meisjes. De bacteriën kunnen via de zaadleiders terechtkomen in de prostaat en de bijbal. Dit leidt soms tot een bijbalontsteking. Dat geeft heftige pijn in de balzak, soms wordt deze pijn ook in de lies gevoeld. In de balzak komt meestal een zwelling. De zaadstreng, die naar boven loopt, kan pijnlijk en gezwollen zijn. In een enkel geval kan een ontsteking van de bijbal een ontsteking van de bal veroorzaken. Dit geeft zwelling en pijn. Een ontsteking van de prostaat gaat samen met koorts en moeilijk en pijnlijk plassen. Ook komt pijn in en rond de geslachtsorganen voor. Pagina 7 van 7