Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijk door TVVL Kennispartners Richard Klazinga; OC Verhulst Toine van den Boomen; Systemair

Transcriptie

1 Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijk door TVVL Kennispartners Richard Klazinga; OC Verhulst Toine van den Boomen; Systemair TVVL KENNISPARTNERS

2 Nieuwe regelgeving luchtfilters gericht op fijnstof Korte introductie Fijnstof problematiek Fijnstof regelgeving Nieuwe normering Luchtfilters Fijnstof onderzoek TVVL/VCCN 2 PM 0,1

3 Korte introductie Systemair Oprichting Holland Heating Oprichting Rucon Oprichting Systemair SE Systemair koopt Meijdijk Systemair koopt Rucon Systemair koopt Holland Heating Fusie HW & WW Systemair NL The Straight Way PM 0,1 3

4 Korte introductie Systemair HQ; Skinnskatteberg Zweden 50 Landen met eigen verkoopkantoren. Export naar 130 landen Landen met eigen verkoopkantoren en productielocaties(66). Wereldwijd; mensen, 710 mln euro. ± 80% Europa Nederland; 170 mensen, 40 mln euro. ± 70% NL PM 0,1 4

5 Korte introductie Systemair SWIMMING POOL VENTILATION AIR DISTRIBUTION AIR HANDLING UNITS TUNNEL VENTILATION AIR CURTAINS AND HEATING PRODUCTS CAR PARK VENTILATION AIR CONDITIONING RESIDENTIAL VENTILATION FANS AND ACCESSORIES FIRE SAFETY PM 0,1 5

6 Korte introductie Systemair NL SWIMMING POOL VENTILATION AIR DISTRIBUTION AIR HANDLING UNITS TUNNEL VENTILATION AIR CURTAINS AND HEATING PRODUCTS CAR PARK VENTILATION AIR CONDITIONING RESIDENTIAL VENTILATION FANS AND ACCESSORIES FIRE SAFETY PM 0,1 6

7 Korte introductie Systemair NL Waalwijk Utiliteit/Zorg Adviseur / architect Systeempartner Levering installateur In bedrijf stellen LBK Industrie OEM/eindgebruiker Adviseur Levering industriële installateur Uitvoeren FAT Marine/Offshore Advies Levering scheepsinstallateur Product certificering Leveren van nieuwe producten/systemen en instandhouding bestaande producten

8 Korte introductie Systemair Systemen AllinOne P&P: ventileren+koelen+verwarmen All Air VAV Afstand monitoring via cloud

9 Nieuwe regelgeving luchtfilters gericht op fijnstof PM 10 PM 2,5 PM 1 PM 0,1 9

10 Fijnstof Problematiek 10

11 Fijnstof Problematiek 11

12 Fijnstof Problematiek 12

13 Fijnstof Problematiek 13

14 Fijnstof Problematiek Jaarlijkse kosten slechte IAQ in EU; 200 miljard euro 14

15 Fijnstof Regelgeving 15

16 Fijnstof Regelgeving Europese verplichting tot monitoren luchtkwaliteit PM 10 locatie ODA1 ODA2 ODA3 <20 µg/m µg/m µg/m 3 Amsterdam 51 Arnhem 41 Breda 22 Den Haag 45 Eindhoven 17 Groningen 47 Rotterdam

17 Fijnstof Regelgeving WHO; maximaal jaargemiddelde zonder gezondheidrisico s;pm µg/m 3 Europese norm;pm µg/m 3 (2005) (2020); Europese norm;pm 2,5 20 µg/m 3 17

18 Fijnstof Regelgeving/Normering Luchtfilters OAQ Fijnstof; PM 10 PM 2,5 PM 1 (PM = particulate matter = stofdeeltje in µm) Aug-16 - ErP; toevoer filter F7 - ErP; Vuilfiltersignalering ISO vervanger van EN EN opvolger van EN Eurovent recommendation 4/23 Aug-16 Nov-16 18

19 Oude Normering Luchtfilters EN 779:2012 Hoe was het, waar komen we vandaan? Classificatietabel luchtfilters Groep Klasse Eindweerstand Gem. vangst Gem Eff. Minimum Eff. synth stof op 0,4 µm op 0,4 µm Pa % % % Grof G Am < 65 G Am < 80 G Am < 90 G Am Medium M Em < 60 M Em < 80 Fijn F Em < F Em < F Em Laatste aanpassing in 2012: Annex A (normatief) -Ontladingsprocedure van het filtermedium. -Efficiency meting van zowel het onbehandelde medium als het ontladen medium

20 Oude Normering Luchtfilters Filter voorbeeld 1 Fijne vezelstructuur zonder elektrostatische lading Filter voorbeeld 2 Grove vezelstructuur met elektrostatische lading 20

21 Nieuwe Normering Luchtfilters NEN-EN-ISO16890 Air Filters for General Ventilation Een wereldwijde standaard voor het testen van luchtfilters Alle delen van de ISO refereren aan deeltjes luchtfilter elementen voor algemene ventilatie waarvan epm1 efficiency gelijk of kleiner is dan 99% indien getest volgens de procedures, zoals gedefinieerd in de delen 1 t/m 4 van de ISO

22 Nieuwe Normering Luchtfilters Wat bepaalt classificatie; ISO 16890? Initiele efficiency? Efficiency na ontlading? gemiddelde efficiency = (Initiele efficiency+ontladen efficiency)/2 Met de laagste grens voor efficiency na ontlading 22

23 Nieuwe Normering Luchtfilters ISO standaard deeltjesgrootte distributie (=Bangkok) 23

24 Nieuwe Normering Luchtfilters 24

25 Nieuwe Normering Luchtfilters 25

26 Nieuwe Normering Luchtfilters 26

27 Nieuwe Normering Luchtfilters Filter voorbeeld 1 Fijne vezelstructuur zonder elektrostatische lading Filter voorbeeld 2 Grove vezelstructuur met elektrostatische lading 27

28 Nieuwe Normering Luchtfilters ISO Technische specificaties, eisen en een efficiency classificatie systeem gebaseerd op Particulate Matter (PM) ISO Het meten van deeltjes efficiency en luchtweerstand ISO Bepaling van het gewichtsrendement en de luchtweerstand versus de gevangen teststof massa (ISO-fine dust; Arrestance; DHC) ISO Conditioneringsmethode voor het bepalen van de minimumm deeltjes efficiency (IPA vapour, discharging full filters) 28

29 Nieuwe Normering Luchtfilters; EN klasse kwaliteit CO 2 ppm (oda2=400) Verse lucht m 3 /h p.p. IDA1 Hoge IAQ <800 >54 IDA2 Medium IAQ IDA3 gem. IAQ IDA4 Lage IAQ >1.400 <22 vervuilingsbronnen mensen zelf formaldehyde radon schimmels/vocht stofdeeltjes schoonmaakmiddelen Buitenlucht via ventilatie / infiltratie 29

30 Nieuwe Normering Luchtfilters; EN ziekenhuis kantoor 30

31 Nieuwe Normering Luchtfilters; EN ziekenhuis kantoor 31

32 Nieuwe Normering Luchtfilters; EN ziekenhuis kantoor 32

33 Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23 33

34 Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23 Outdoor air Quality PM 2,5 µg/m 3 PM 10 µg/m 3 ODA (P) 1 PM 2,5 10 PM Nog geen PM 1 referentie ODA ODA (P) 2 PM 2,5 15 PM ODA (P) 3 PM 2,5 > 15 PM 10 > 30 Outdoor air Quality NO 2 µg/m 3 SO 2 µg/m 3 ODA (G) < 5 ODA (G) ODA (G)

35 Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23 35

36 Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23 ziekenhuis kantoor 36

37 Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23 Categorie SUP1 * SUP2 * SUP3 ** SUP4 SUP5 PM PM 2,5 2,5 5 7, ODA1 epm 1 60% epm 1 50% epm 2,5 60% epm 10 60% epm 10 50% ODA2 epm 1 80% epm 1 70% epm 2,5 70% epm 10 80% epm 10 60% ODA3 epm 1 90% epm 1 80% epm 2,5 80% epm 10 90% epm 10 80% EN Eurovent 4/23 => Meetbare fijnstof (SUP?) fijnstof (SUP) als fijnstof KPI (IAQ-alert) 37

38 Dé oplossing voor schone lucht Onderzoek naar fijnstofreductie in en om gebouwen

39 De technische oplossing is in zicht De technische oplossing is in zicht Het onderzoek richt zich op de vraag welke maatregelen het meeste effect hebben op de reductie van fijnstof in een kantoorgebouw, een cleanroom en een schoolgebouw. De inzichten die worden opgedaan, passen we vervolgens toe in een verpleeghuis en een woningcomplex. We zijn enorm verheugd dat het Longfonds de noodzaak van een gezond en comfortabel binnenklimaat onderstreept en haar steun aan dit project heeft toegezegd. Maar om te kunnen starten hebben we de steun van partners hard nodig! Naast de bijdrage van onder andere TVVL, VCCN, PIT en het Longfonds hebben we in totaal nog een bedrag van ,- nodig om de zeer specialistische meetapparatuur in de gebouwen in te kunnen zetten, de resultaten te analyseren en het juiste pakket aan maatregelen af te stemmen en te kunnen implementeren. De steun van partners is daarbij cruciaal. Bent u opdrachtgever, architect, adviseur, installateur, fabrikant en/of eindgebruiker? Oftewel maakt u deel uit van de bouwkolom? Doe dan mee aan een schone lucht voor iedereen! 39

40 Word donateur, ambassadeur of partner DONATEUR AMBASSADEUR PARTNER Online community Toegangsbewijs event Logovermelding website Profielpagina website Persbericht Interview website INVESTERING (excl. btw) 2.500, , ,- 40

41 U doet toch ook mee? mee? Word Donateur, Ambassadeur of Partner en help mee aan een schone lucht voor iedereen! Meer informatie? Daniëlle Dikhoff Community Manager Kennisontwikkeling Femke van Egmond Marketing en Communicatie TVVL Korenmolenlaan GG Woerden info@tvvl.nl

42 Nieuwe regelgeving luchtfilters; de theorie Bedankt voor uw aandacht TVVL KENNISPARTNERS

43 Nieuwe regelgeving luchtfilters, de praktijk door TVVL Kennispartners Richard Klazinga; OC Verhulst TVVL KENNISPARTNERS

44 Ontwerp van een LBK Veel voorkomende uitvoering M5 F Titel lezing

45 Ontwerp van een LBK EN als hulp middel is komen te vervallen Titel lezing

46 Ontwerp van een LBK EN als hulpmiddel is opvolger van de EN Titel lezing

47 Ontwerp van een LBK EN (opvolger van EN 13779) Titel lezing

48 Volgens EN 779 EN779: 2012 als ISO Metingen door Eurovent Filter keuze volgens EN779:2012 vs ISO Volgens ISO epm1 epm2,5 epm10 M5 5-35% 10-45% 40-70% M % 20-50% 60-80% F % 65-75% 80-90% F % 75-95% % F % 5-95% % Titel lezing

49 EN779: 2012 als ISO Invulling volgens EVIA Titel lezing

50 Hulpmiddelen voor bepaling filtratie Eurovent recommendation 4/ Titel lezing

51 Hulpmiddelen voor bepaling filtratie EN samengevoegd met Eurovent recommendation 4/ Titel lezing

52 Hulpmiddelen voor bepaling filtratie Optellen van filters Met nieuwe norm (EN 16890) is optelling van filtervangst percentage eenvoudiger Titel lezing

53 Hulpmiddelen voor bepaling filtratie Filters filtreren in alle categoriën F7 => epm 1 (60%) ook; epm 2,5 (71%) M5 => epm 10 (60%) ook; epm 2,5 (27%) epm 1 (15%) F7 + M5 = epm 2,5 (71% + 0,27* 29%) = epm 2,5 78% = ODA2/SUP3 F7 + M5 = epm 1 (62% + 0,15* 38%) = epm 1 (67%) = ODA1/SUP Titel lezing

54 1 traps vs 2 traps filtratie Uitgangssituatie voor Nederland ODA3 Gewenste toevoerlucht conditie is SUP2 (kantoor) Aanbevolen filtratie epm1 80% Klassiek ontwerp in de toevoer (1 filter trap) 1 keer zakkenfilter epm1 80% Ontwerp conform in de toevoer F7 + F7 2x epm1 = 60% zakkenfilter ( = 85% cumulatief) F7 + F7 = epm 1 (62% + 0,62* 38%) = epm 1 (85%) = ODA3/SUP Titel lezing

55 1 traps vs 2 traps filtratie Indicatieve exploitatie kosten toevoerluchtfilters - In reken model bij 1 traps is epm1 = 80% 2x per jaar vervangen (= totaal 4x F9 per 2 jaar) - In reken model bij 2 traps is 1 ste filter epm1 = 60% 1,5x per jaar vervangen en de 2 de trap 1x per 2 jaar vervangen (= totaal 4x F7 per 2 jaar) Titel lezing

56 Natte filters De filter sectie in de praktijk - Filters worden nat bij buitenlucht met RV > 80% - Risico is groter bij oplopende weerstanden in de filter Titel lezing

57 Natte filters Daggemiddelde van de RV voor buitenlucht is gemiddeld 6 maanden boven 80% Titel lezing

58 Natte filters Het ontstaan van Natte filters is afhankelijk van diverse zaken Verzadiging afh. van: - aanwezigheid vuil - RV% - filterweerstand Temp. [ o C] P 100 P 80 [Pa] Titel lezing

59 Natte filters Toename drukverlies indien RV in toevoerlucht = 85% Afname van drukverlies indien RV in toevoerlucht daalt naar 70% Titel lezing

60 Natte filters Voorgeschreven in Titel lezing

61 Natte filters Ca + 3 o C voorverwarmen van de buitenlucht verlaagt de RV Titel lezing

62 Natte filters Toepassen van een voorverwarmer TSA CV systeem Water/glycol systeem Buitenlucht vochtig Buitenlucht droog +3 o C Voorverwarmen water/glycol Gladde buis verwarmer Titel lezing

63 Natte filters Voorverwarming wordt vaker opgenomen in bestekken Titel lezing

64 Natte filters Indicatieve exploitatie kosten inclusief voorverwarmer Exploitatie luchtfilter Ca. % Energie ventilator 65 % Materiaal 20 % Arbeid + Afval 15 % ODA3/SUP2 /a per 1 m 3 /s 1 traps epm 1 =80% 526,- 2 traps elk epm 1 =60% 529,- Energie voorverwarmer 75, Titel lezing

65 Ontwerp van een LBK Voor verwarmer F7 Eventueel incl. druppelvanger F7 Eventueel incl. gasfiltratie Titel lezing

66 Gasfiltratie EN adviseert voor bepaalde situaties het toepassen van gasfiltratie Categorie SUP1 * SUP2 * SUP3 ** SUP4 SUP5 ODA (G) 1 aanbevolen ODA (G) 2 vereist aanbevolen ODA (G) 3 vereist vereist aanbevolen Titel lezing

67 Gasfiltratie Exploitatie kosten voor gasfiltratie Geurfilters /a per 1 m 3 /s Combi filter 850,- Patroon/paneel filter 1.750,- Ionisatie 150, Titel lezing

68 Ionisatie Deeltjes worden geladen Ook sommige geurdeeltjes worden geladen Geladen deeltjes gaan klonteren Geklonterde deeltjes zijn makkelijker te uit te filteren Titel lezing

69 Ionisatie Catharina ziekenhuis te Eindhoven Meer dan 10 jaar ervaring met ionisatie: - Geuroverlast in OK s verdwenen - Standtijd combifilter x 3 - M5 => F7 (contactpersoon; Johan Laurensse) Titel lezing

70 Investeringskosten Indicatieve investeringskosten Ca. Investering LBK per 1 m 3 /s LBK; WTW+H+K 7.500,- 2 e filtertrap 600,- Voorverwarmer 500,- Ca. Investering LBK per 1 m 3 /s Combifilter 1.000,- Patronenfilter 2.000,- Ionisatie 700, Titel lezing

71 Conclusie Conclusie Fijnstof (gezondheid) krijgt steeds meer aandacht Binnenklimaat (IAQ) steeds belangrijker Nieuwe filter normering volgt WHO Meertraps filtratie in gebruik niet duurder dan 1 traps filtratie Aandacht voor voorkomen van natte filters Bij meertraps filtratie is toepassen van een combinatie filter mogelijk waardoor ook gasfiltratie eenvoudig mogelijk wordt Ionisatie kan bijdragen aan betere filtratie en ook bijdragen aan voorkomen geuroverlast Titel lezing

72 Nieuwe regelgeving luchtfilters; de praktijk Bedankt voor uw aandacht TVVL KENNISPARTNERS

73 Voorbeeld volgdia s Tweede niveau Derde niveau Tweede niveau Derde niveau 73