3.5. Werkstuk door een scholier 1384 woorden 27 maart keer beoordeeld. Inhoudsopgave

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "3.5. Werkstuk door een scholier 1384 woorden 27 maart keer beoordeeld. Inhoudsopgave"

Bruno Geerts
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Werkstuk door een scholier 1384 woorden 27 maart 2004 3.

1 Werkstuk door een scholier 1384 woorden 27 maart keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave Voorwoord H1 Columbia ontploft bij het landen H2 Bemanning tijdens de laatste vlucht H3 De videobeelden van De Columbia H4 De experimenten Bronvermelding Voorwoord Het onderwerp De Columbia sprak mij aan omdat er voor mij nog veel onduidelijkheid was over deze spaceshuttle en het ongeluk ervan. In mijn werkstuk behandel ik verschillende onderwerpen die met het ongeluk te maken hebben zoals de zeven omgekomen bemanningsleden, de eerste videobeelden van het ongeluk en de experimenten die zich aan boord bevonden. H1 Columbia ontploft bij het landen De shuttle, die 16 januari was gelanceerd, zou om uur (onze tijd) landen op het Kennedy Space Center in Florida. Rond uur raakte het vluchtleidingscentrum van de NASA het contact met de Columbia kwijt. De NASA had geen radiocontact met de bemanning, bestaande uit zes Amerikanen, onder wie twee vrouwen en een Israëliër, en kreeg ook geen gegevens meer binnen over de voortgang van de vlucht. De shuttle was op dat moment op 63 kilometer hoogte. De Columbia was 16 dagen eerder de ruimte ingegaan voor verschillende wetenschappelijke onderzoeken, waarvan 3 Nederlandse. De Columbia was op dat moment het oudste ruimteschip van de NASA en werd in 1981 voor het eerst de ruimte ingeschoten. 20 Minuten voor de landing moet de snelheid van de ruimteveer teruggebracht worden van ongeveer (ongeveer 6x de snelheid van het geluid) naar kilometer per uur. Hierdoor ontstaat een enorme hitte. Op 16 minuten voor de landing ontploft het ruimteschip. Er waren verschillende oorzaken mogelijk. Bij de lancering was de linkervleugel geraakt door een los stuk schuim, wat de linkervleugel beschadigd zou kunnen hebben. Ook zou door het losraken van keramische tegels, tegen de hitte, de oorzaak kunnen zijn. De derde optie is dat de Columbia geraakt zou zijn door afval in de ruimte. Pagina 1 van 5

2 De brokstukken van de shuttle Dat de Columbia in meerdere stukken is gebroken, was volgens deskundigen te zien aan het aantal condensstrepen in de atmosfeer. Er zijn in het noorden en oosten van Texas brokstukken neergekomen. De inwoners van die gebieden werden meteen gewaarschuwd door de NASA over de brokstukken, om er niet in de buurt te komen omdat er giftige brandstof aan boord was. Op 20 maart wordt gemeld dat de zwarte doos in Texas is gevonden. H2 Bemanning tijdens de laatste vlucht De bemanning tijdens de laatste vlucht bestond uit 2 vrouwen en 5 mannen, waarvan 1 uit Israel. Gezagvoerder: Rick Husband, US, Luchtmachtpiloot met 3800 vlieguren. In 1999 vloog Rick Husband in de Space Shuttle Discovery. Piloot: William McCool, US, 41 jaar, marineofficier en sinds 1996 deelnemer aan het astronautenprogramma van de NASA. Dit was zijn eerste vlucht met de Space Shuttle. Onderzoeker: Kalpana Chawla, US, 42 jaar.zij werd geboren in Karnal, een plaats 100 kilometer boven Delhi in India. Ze emigreerde in 1980 naar de VS en solliciteerde in 1988 bij de NASA. Zij vloog één keer eerder mee met een shuttle. Onderzoeker: Laurel Clark, US. 41 jaar, chirurg bij de Amerkaanse marine, die haar opleiding volgende bij het elitekorps Navy Seals. Payload Specialist: Ilan Ramon, Israël. Luchtmachtpiloot en veteraan van de Oktoberoorlog van 1973 en van de invasie in Libanon van De moeder van Ilan Ramon overleefde Auschwitz Hij had een tekening bij zich van de aarde gezien vanuit de maan, gemaakt door een in Auswitz omgekomen Tsjechisch jongetje. Onderzoeker: David Brown, US, 46 jarige US. Studeerde medicijnen en werd later testpiloot. Hij werkte sinds 1996 voor de NASA. Payload Commander: Michael Anderson, US, 43 jaar. Hij vloog in 1998 met de Space Shuttle Endeavour die aan het Russische ruimtestation Mir werd gekoppeld. H3 De videobeelden van de Columbia Nederlandse Apachevliegers filmden de laatste momenten van de spaceshuttle Columbia Twee Nederlandse Apachevliegers hebben, naar wat op 13 februari bleek, de laatste momenten van de boven Texas verongelukte spaceshuttle Columbia gefilmd. De Apaches vlogen 1 februari, de dag van het ongeluk, boven Texas voor een militaire een schietoefening. De gemaakte beelden zijn nog dezelfde dag naar de NASA gestuurd. Deze maakte vervolgens pas bijna 2 weken later openlijk melding van de video. De Apaches van vliegbasis Gilze-Rijen van de Koninklijke Luchtmacht waren op 1 februari bezig met de landing voor een schietoefening boven Texas toen ze de Columbia als een meteorietenregen de dampkring binnen zagen komen. Ik zag dat het nooit goed kon zijn, hij kwam zo ongelooflijk snel de dampkring binnen. We hebben direct de videocamera in werking gesteld. Majoor Emco Jellema, per 1 april de nieuwe commandant van het Nederlandse Apache Detachement in de Verenigde Staten zat achterin de cockpit van de gevechtshelikopter. Op de video kun je natellen hoeveel brokstukken er van de spaceshuttle Pagina 2 van 5

3 afkwamen. Vele tientallen, misschien wel honderd! De shuttle is op de beelden bijna niet meer te herkennen, maar de kwaliteit is perfect. De gemaakte video van de Nederlandse apachevliegers heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het onderzoek naar het ongeluk met de Columbia. Op de video staan de exacte tijd en kijkrichting vermeld (zie onder). H4 De experimenten De vlucht STS-107 van de Columbia was een wetenschappelijke missie, de eerste in drie jaar. Oorspronkelijk was de vlucht gepland voor het jaar 2000, maar hij werd steeds uitgesteld. Omdat het lang geleden was dat zoveel experimenten tegelijk aan boord mee konden, waren de verwachtingen van wetenschappers nu hoog. Daarom is de ramp van de shuttle voor hun een extra zware tegenslag. De Nederlandse experimenten Het verongelukte ruimteveer had meer dan tachtig experimenten aan boord, waarvan drie Nederlandse. Alle onderzoeksgegevens gingen verloren. De Nederlandse experimenten waren: ~Aorta, een bloeddrukonderzoek van de Universiteit van Amsterdam; ~Bones, een onderzoek naar botontkalking (osteoporose) van de Vrije Universiteit; ~Biokin, van het Groningse bedrijf Bioclear. Vooral Aorta en Bones waren belangrijk, omdat ze het bewijs moesten leveren voor wetenschappelijke theorieën. Dr. Rolf de Groot reageerde geschokt. Want de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA geeft wetenschappelijke vluchten een lage populariteit. De aanvoer van nieuwe bemanningsleden, voedsel en bouwmaterialen naar het International Space Station (ISS) was een belangrijker doel. Dr. Rolf de Groot van de stichting Space Research Organization Netherland (SRON), de coördinator van het Nederlandse ruimteonderzoek, ergert zich aan opmerkingen dat bemande wetenschappelijke ruimtereizen overbodig zijn. "Tweederde van het Europese onderzoek gebeurt tijdens onbemande vluchten. Maar soms moeten mensen het wetenschappelijk bewijs van theorieën leveren. De Columbia Na een ruimtevlucht van 16 dagen zou de spaceshuttle Columbia terugkeren naar de aarde. Maar toen het toestel de dampkring binnenvloog, ging er iets mis. Het ruimteveer brak in stukken uiteen, deze zeven bemanningsleden kwamen om. De laatste minuut (Kijk even naar de tijd en de gebeurtenis) Pagina 3 van 5

4 TIJD (GMT) # SEQUENCE LATITUDE LONGITUDE gebeurtenis HOOGTE SNELHEID 13:58: Linker wiel temperatuur- en druksensor 2 vallen uit ft Mach :58: Linker (buiten) band temp 2 valt uit ft Mach :58: BFS Fout Melding de wieldruk valt weg. (laatste bericht) ft Mach :59: Linker landingsgestel reageert niet op signalen ft Mach :59: Systeem 2 linker remleiding ventilatiesensor start sterk te dalen en valt uit :59: Start bijsturen shuttle.motoren blijven aan tot ongeluk ft Mach :59: Maximale hoek is links graden rechts graden :59: Diverse sensoren vallen uit :59: Laatste geldige data van shuttle en verongelukt. - - Het nut van de experimenten "Een verblijf in de ruimte is als een extreem snel verouderingsproces op aarde. De spiermassa van de mens neemt af, zijn hartritme en de evenwichtsorganen raken verstoord", legt De Groot uit. "Onderzoek naar de oorzaken kun je op aarde uitvoeren bij oude mensen, maar dan is er sprake van een combinatie van verschillende kwalen. Een astronaut is supergezond, de ideale proefpersoon." Ook het argument dat ruimtereizen te duur zouden zijn, is volgens De Groot niet reëel. "Als je de totale kosten van de lancering van een ruimteveer afzet tegen het geld dat aan wetenschappelijk onderzoek aan boord wordt uitgegeven, gaat het om een relatief klein bedrag. Op de lange duur heeft de gezondheidszorg alleen maar voordeel van dit soort reizen." Door de ramp is tijd en geld verloren gegaan. De getroffen universiteitenverstigen hun hoop nu op de ruimtevlucht van André kuipers die in oktober van dit jaar met een Russische Sojoez-raket meegaat. De drie bemanningsleden nemen waarschijnlijk twintig Nederlandse onderzoeken mee de ruimte in. Het Aorta-onderzoek kan dan toch nog worden uitgevoerd, alleen moeten de onderzoekers het deze keer doen met drie proefpersonen in plaats van zeven. Ook is het verblijf in de ruimte veel korter dan de 16 dagen die de verongelukte crew van de Columbia in gewichtloze toestand doorbracht. Waarschijnlijk krijgt ook Bones, het Amsterdamse onderzoek naar botontkalking, een nieuwe kans. Het is een belangrijk experiment voor de zoektocht naar behandeling van osteoporose, dat door de steeds groter wordende vergrijzing een probleem is dat voorlopig blijft toenemen. Bronvermelding foto s: Koninklijke Luchtmacht en Visumar [jaaroverzicht-dossier Columbia] /5/07desgevraagdcolumbia.html Pagina 4 van 5

5 _apachevliegers.html [mediaplayer] Pagina 5 van 5

Vergelijkbare documenten

I n h o u d Tim Jaarsveld

I n h o u d Tim Jaarsveld I n h o u d H1 Wat kon de bemanning doen om een ongeluk te voorkomen? pagina 7 H2 Wat zijn de hitte-bestendige tegels? pagina 9 H3 H4 Hebben andere shuttles ook problemen gehad met de hitte-bestendige