Philip Braekmans Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen. 13 november 2018

Transcriptie

1 De veranderende rollen van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen in het kader van het sociaal overleg - Interventie van de overheid, autonomie van de sociale partners onder druk en enkele andere uitdagingen Philip Braekmans Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen 13 november

2 Scope van deze presentatie Kijken vanuit de traditionele opdrachten van de AD COA in het verleden naar de nieuwe en wijzigende opdrachten van de AD COA tijdens de laatste 15 jaar

3 Inhoud van de presentatie 1. De traditionele opdrachten van de AD COA vanaf 1968 tot begin jaren Nieuwe en wijzigende opdrachten van de AD COA sinds de jaren Uitdagingen/aandachtspunten voor de AD COA en het sociaal overleg in de toekomst 4. Enkele cijfers over de resultaten van het sociaal overleg en van de werkzaamheden van de AD COA

4 De traditionele opdrachten van de AD COA van 1968 tot begin jaren het oprichten van paritaire comités en paritaire subcomités, representativiteitsonderzoek, leden benoemen, 2. het organiseren van de vergaderingen van de paritaire comités, het voorzitten van de vergaderingen van paritaire comités en het opmaken van de processen-verbaal van de vergaderingen 3. de resultaten van het sociaal overleg ontvangen, registreren, archiveren en verder uitvoeren : CAO s registeren en algemeen verbindend verklaren, akten van paritaire comités (adviezen, goedkeuringen, voorstellen) ontvangen, verslagen van Fondsen van Bestaanszekerheid ontvangen, 4. het aanbieden en organiseren van sociale bemiddeling in het kader van collectieve arbeidsconflicten

5 Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen Organogram

6 Nieuwe en wijzigende opdrachten van de AD COA sinds de jaren Interne wettigheidscontrole van intersectorale en sectorale cao s 2. Verhoging van de sectorale opleidingsinspanningen 3. Controle op plannen tot invoering van niet-recurrent resultaatsgebonden voordelen(bonusplannen) 4. Controle van intersectorale en sectorale cao s op de naleving van de loonnorm 5. Controle op de genderneutraliteit van sectorale functieclassificaties 6. Controle op de ondernemingsplannen in het kader van economische werkloosheid voor bedienden 7. Dossiers in kader van SWT en herstructurering

7 1. Interne wettigheidscontrole van intersectorale en sectorale CAO s 1. Wat? het controleren of bepalingen van intersectorale en sectorale CAO s waarvoor de algemeen verbindend verklaring wordt gevraagd in overeenstemming zijn met hogere rechtsnormen (wet, koninklijk besluit, ) deze controle betreft een zgn. marginale controle (enkel op kennelijke onwettigheden ) controle werd op een nieuwe leest geschoeid en geïntensifieerd vanaf Waarom? het gaat om een wettelijke opdracht (artikel 29 CAO-wet en rechtspraak, o.a. van de Raad van State, arrest Sodexho van ) het vermijden van(overheids-)aansprakelijkheid van de FOD het verbeteren van de kwaliteit van intersectorale en sectorale CAO s

8 Vervolg 1. Interne wettigheidscontrole van intersectorale en sectorale CAO s 3. Wanneer? nadat de CAO officieel is geregistreerd (= controle van de vormvoorwaarden) en op de website van de FOD is geplaatst streefdoel is om elke CAO een positief of negatief wettigheidsadvies tegevenbinnende2maandennaderegistratieervan 4.Hoe? indien kennelijk onwettigheid wordt vastgesteld : een voorlopige weigering wordt aan het paritair comité meegedeeld met de vraag omeenoplossingtegevenaanhetprobleem indien paritair comité weigert of niets doet, wordt een definitieve weigering naar de Minister van Werk gestuurd (cfr, artkel 29 caowet)

9 2. Verhoging van sectorale opleidingsinspanningen (artikel 30 Generatiepactwet / ) 1. Wat? het controleren/monitoren of de sectoren (paritaire (sub-)comités) een CAO mbt de verhoging van de opleidingsinspanningen hadden gesloten die a) ofwel de opleidingsinspanningen jaarlijks verhogen met minstens 0,1 procentpunten van de totale jaarlijkse loonmassa, of b) ofwel voorzien in een jaarlijkse toename van de participatiegraad aan vorming en opleiding met minstens 5 procentpunten. deze regeling heeft bestaan vanaf 2007 tot De regeling werd afgeschaft omdat het systeem als discriminatoir werd bestempeld door het Grondwettelijk Hof.

10 Vervolg-2. Verhoging van sectorale opleidingsinspanningen (artikel 30 Generatiepactwet / ) 2.Waarom? de overheid wilde uitvoering geven aan Europese afspraken om opleidingsinspanningen te verhogen 3.Wanneer? na neerlegging van de betreffende CAO vóór van het jaar waarop cao in werking trad strikte timing van overmaking van lijsten van sectoren met voldoende en onvoldoende opleidingsinspanningen

11 Vervolg -2. Verhoging van sectorale opleidingsinspanningen (artikel 30 Generatiepactwet / ) 4. Hoe? het overmaken van lijsten van sectoren met voldoende en met onvoldoende opleidingsinspanningen voor advies aan de Nationale Arbeidsraad en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven Minister van Werk stelt definitieve lijst van sectoren met onvoldoende opleidingsinspanningen vast, na adviezen (deliberaties) van de NAR en CRB

12 3. Controle op plannen tot invoering van niet-recurrent resultaatsgebonden voordelen (bonusplannen) 1.Wat? - het goedkeuren of niet-goedkeuren van toetredingsakten tot invoering van een plan van niet-recurrent resultaatsgebonden voordelen nakijken of het plan voldoet aan de vereisten van CAO nr procedure is bij de AD COA beter gekend onder de benaming bonusplannen 2. Waarom? - het gaat om een wettelijke opdracht(wet , hoofdstuk II én NAR-CAO nr. 90 van

13 Vervolg - 3. Controle op plannen tot invoering van niet-recurrent resultaatsgebonden voordelen (bonusplannen) 3.Wanneer? - ingeval het voor de werkgever bevoegde Paritair Comité geen beslissing heeft genomen binnen de 2 maanden na overmaking van het planaanhetpc - de bevoegde ambtenaar (administratie AD COA) heeft 1 maand de tijd (na het verstrijken van de voormelde 2 maanden) om een bonusplan goed of niet goed te keuren 4.Hoe? - het nakijken of het plan in overeenstemming is met de door de wet endecaonr.90gesteldevereisten

14 4. Controle van intersectorale en sectorale cao s op de naleving van de loonnorm 1. Wat? het controleren of loonkostgerelateerde bepalingen in sectorale CAO s, waarvoor de algemeen verbindend verklaring is gevraagd, in overeenstemming zijn met de bij CAO van de NAR of bij de koninklijk besluit vastgestelde zgn. maximale marge voor loonkostenontwikkeling of loonnorm 2. Waarom? deze opdracht werd, sinds er vanaf 2011 elke IPAonderhandelingsperiode zgn. obligatoire loonnormen zijn uitgevaardigd, door de opeenvolgende Ministers van Werk uitdrukkelijk aan de administratie opgedragen het vermijden van(overheids-)aansprakelijkheid van de FOD

15 Vervolg -4. Controle van intersectorale en sectorale cao s op de naleving van de loonnorm 3. Wanneer? nadat de CAO officieel is geregistreerd (vormelijke controle) en op dewebsitevandefodisgeplaatst streefdoel is om de CAO een positieve of negatieve AD1 te geven binnen de 2 maanden na registratie 4.Hoe? periode van IPA s en : administratie deed controle op basis van eigen berekeningen periode IPA s en : sociale partners en paritaire comités wordt gevraagd om zelf te rechtvaardigen dat zij loonnorm respecteren; administratie doet enkel nog controle als de loonnorm kennelijk en duidelijk overschreden zou worden, niettegenstaande de attestering van het paritair comité

16 5. Controle op de genderneutraliteit van sectorale functieclassificaties 1. Wat? - de uitvoering van de wetgeving inzake de loonkloof(wet ) - in concreto de controle op de genderneutraliteit ( wettigheidscontrole) van de functieclassificaties in sectorale cao s (oude (de zgn. gecoördineerde versies) en nieuwe functieclassificaties) 2.Waarom? - het betreft een wettelijk opdracht in het kader van de bestrijding en verkleining van de loonkloof tussen mannen en vrouwen 3.Wanneer? - vanaf permanente opdracht

17 Vervolg -5. Controle op de genderneutraliteit van sectorale functieclassificaties 4.Hoe? - elke nieuwe of wijzigende cao met functieclassificatie wordt aan controle onderworpen, - PC s doen vooraf een voorafgaande controle op basis van een inlichtingenformulier - de administratie voert controle op functieclassificatie uit aan de hand van een checklist die uitgewerkt werd met de academische wereld - er is geen sanctie voorzien indien de sector zijn classificatie niet aanpast maar lijst wordt gepubliceerd door Instituut gelijkheid van mannen en vrouwen

18 6. Controle op de ondernemingsplannen in het kader van economische werkloosheid voor bedienden 1. Wat? - het begeleiden van ondernemingen met het oog op het bekomen van de goedkeuring van een door een werkgever ingediend ondernemingsplan tot invoering van de economische werkloosheid voor bedienden door de Commissie Ondernemingsplannen, ingeval er geen cao bestaat of kon gesloten worden 2. Waarom? - het gaat om een wettelijke opdracht(bestaat sinds 2009) - de onderneming moet zulk plan indienen, wil zij economische werkloosheid voor bedienden kunnen invoeren in de onderneming

19 Vervolg -6. Controle op de ondernemingsplannen in het kader van economische werkloosheid voor bedienden 3. Wanneer? - wanneer de onderneming economische werkloosheid bij bedienden wenstintevoeren 4.Hoe? - controle van het ingeroepen criterium : 10 % omzetdaling of 10% daling van productie of 10 % daling van de bestellingen of 10 % tijdelijke werkloosheid voor arbeiders - controle van de wettelijke vormvoorwaarden van ondernemingsplan: o.a. is er een loonsupplement?; zijn er maatregelen opgenomen voor behoud van de tewerkstelling?

20 7. Dossiers in kader van SWT en herstructurering 1. Wat? - erkenning van ondernemingen in moeilijkheden of in herstructurering in het kader van 1) het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, 2) het activerend beleid, 3) voor het invoeren van landingsbanen - individuele vrijstelling van de vervangingsplicht voor een werkloze met bedrijfstoeslag - responsabiliseringbijdrage bij overmatig gebruik van economische werkloosheid voor ondernemingen in moeilijkheden 2. Waarom? - allerlei redenen : verlaging SWT-leeftijd of leeftijd voor invoeren van landingsbanen, vrijstelling van vervangingsplicht,

21 Vervolg 7. Dossiers in kader van SWT en herstructurering 3. Wanneer? - de dossiers worden voorbereid door de administratie en worden maandelijks voor advies voorgelegd aan de zgn. Adviescommissie SWT met daarin de sociale partners 4. Hoe? - administratie bereidt de dossiers voor zodat deze door de Commissie enkel nog goedkering of niet-goedkeuring behoeven, o.a. criteria wetgeving controleren, opstellen agenda Adviescommissie SWT, proces-verbaal opmaken, opstellen ontwerpen ministeriële goedkeuring, communicatie aan werkgever en betrokken overheidsinstanties

22 3. Uitdagingen/aandachtspunten voor het sociaal overleg en de AD COA in de toekomst 1. meer en meer overheidsomkadering en -interventie van het sociaal overleg, bv. loonnorm, opleidingsinspanningen, loonkloof, 2. toenemende juridisering van het sociaal overleg: voorbeelden: verzoeken tot aanwezigheid van advocaten in paritaire organen(bv. verzoeningsbureaus) door de voormelde wijzigende opdrachten en de daarmee gepaard gaande beslissingen : meer contestering en juridisch aanvechten van beslissingen genomen in het ruime kader van het sociaal overleg 3. gevolgen van de opeenvolgende staatshervorming(en) op het sociaal overleg: voorbeelden: voorbeeld : in het kader van de 6 de staatshervorming : overheveling van het betaald educatief verlof naar de regio s en de samenwerking met federale paritaire organen recent Vlaams Decreet inzake opleidingsverlof

23 Vervolg -3. Uitdagingen/aandachtspunten voor het sociaal overleg en de AD COA in de toekomst 4. gevolgen van Europese wetegving en rechtspraak op het Belgisch sociaal overleg: mededingingsreglementering : cfr. zaak Unis staatsteun detachering stakingsrecht en vrij verkeer(zaak Laval en Viking)

24 4. Kwantitatieve gegevens mbt de resultaten van het sociaal overleg 1. Aantal CAO s, sectoraal en op ondernemingsniveau, per tweejaarlijkse IPA-periode(*: cijfers op ) Soort cao Jaar Sectorale CAO s Ondernemings-CAO s * 5139*

25 Vervolg -4. Kwantitatieve gegevens mbtde resultaten van het sociaal overleg 2. plannen tot invoering van niet-recurrent resultaatsgebonden voordelen(bonusplannen)(*: situatie op ) Bonusplan (akte of cao) Toetredings-akte Ondernemings-CAO totaal * 1000* 7204*

26 Vervolg -4. Kwantitatieve gegevens mbtde resultaten van het sociaal overleg 3. controle op de genderneutraliteit van sectorale functieclassificaties Soort functieclassificatie Jaar Gecoördineerde versies Nieuwe functieclassificaties zie

27 Vervolg -4. Kwantitatieve gegevens mbtde resultaten van het sociaal overleg 4. totaal aantal mandaten in de paritaire comités en subcomités Jaar Totaalaantal mandaten in P(S)C s uitgebrachte adviezen inzake de toewijzing van een onderneming aan een P(S)C Jaar Adviezen

28 Vervolg -4. Kwantitatieve gegevens mbtde resultaten van het sociaal overleg 6. aantal ondernemingsplannen(in het kader van economische werkloosheid voor bedienden) Jaar aantal ondernemings plannen aantal dossiers en vergaderingen van de Adviescommissie SWT Jaar Aantal dossiers Aantal vergaderingen Adviescommissie SWT

29 Vervolg -4. Kwantitatieve gegevens mbtde resultaten van het sociaal overleg 8. Aantal vergaderingen van de paritaire comités en paritaire subcomités,, per tweejaarlijkse IPA-periode(*: cijfers op ) IPA-periode Aantal vergaderingen van P(S)C s Intern FOD * Extern FOD * Totaal *

30 Einde Bedankt voor uw aandacht Coördinaten : Philip Braekmans, philip.braekmans@werk.belgie.be

31