Redt het groendak Antwerpen van de zondvloed?
|
|
- Christa Paula Aerts
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Page 1 of 8
2 Waarom niet? Laten we ze de zondvloed dopen, die zomerse wolkbreuken die schatplichtig aan de klimaatverandering steeds vaker op t Stad zullen inbeuken. In 2013 en 2016 slaagden ze er al in onze straten blank te zetten en naar alle waarschijnlijkheid proberen ze dat eerstdaags opnieuw. De bijbelse proporties blijven voorlopig wel nog uit, maar de computermodellen voorspellen wel dat ze jaar na jaar heviger en talrijker kunnen worden. En laten ze even op zich wachten, dan heeft de klimaatverandering droge hittestress als vervangprogramma klaar staan in de coulissen. Page 2 of 8
3 Copyright: Belga De Daktuin van Eden snelt ter hulp Rampsituaties oogsten niet alleen tandengeknars en geweeklaag gelukkig, ze stimuleren ook onze vindingrijkheid. Die overstromingen, zo weten we, hebben o.a. te maken met de verwerkingscapaciteit van onze riolen. Als die er niet in slagen al dat hemelwater tegelijk weg te voeren, blijft het in de straten staan. Eén oplossing is om alternatieve afvoersystemen te bedenken, maar een andere mikt op het woordje tegelijk : kunnen we een deel van die wolkbreuk-zondvloed niet even on hold zetten? Opsparen tot de riolen er klaar voor zijn? Dat is wat de intelligente groendaken-oplossing voorstelt: we houden het water op het dak zolang dat kan of nodig is. Als we het lang vasthouden, hoeven we trouwens niet eens alles alsnog naar de riolen te sturen. Een deel wordt opgenomen door de plantengroei op het dak en een ander deel zal verdampen. Dit levert een aantal extra voordelen op. Zo bieden we intussen bijkomende isolatie aan het gebouw en we verkoelen de stad door de verdamping. We tackelen dus zowel de wolkbreuk als de hittestress in één beweging. En als toetje kunnen we ook nog eens plantjes, kruiden, groenten en fruit in de stad kweken. Als we de rampspoed de zondvloed mogen noemen, dan is daktuin van Eden hier ook wel op zijn plaats. Page 3 of 8
4 Van theorie naar praktijk De eerste daktuin van Eden ligt er intusse [1]n [1], als liefdeskind van Stadslab2050, KU Leuven, Brigaid, VegetalID, Sumaqua en Beweging.net [2]. Het is nog een prille schepping en nog maar een kiem van wat het moet worden, maar sinds het werd aangelegd eind 2017 hebben de onderzoekers toch al de eerste metingen kunnen verrichten op het groendak. Groendaken, corrigeert dr. Vincent Wolfs van de KU Leuven. Blijkbaar ligt er immers niet één maar liggen er wel drie soorten groendaken op de Nationalestraat 111! Om wetenschappelijke resultaten te verzamelen moet je kunnen vergelijken, legt de onderzoeker uit, en dus ligt er een conventioneel groendak: vetplanten groeien in een 6 cm substraatlaag; daaronder ligt een drainagemat, een soort dik doek; daaronder ligt een ultradunne, 3 cm dikke waterbergende laag van argex- of kleikorrels. Zodra die verzadigd is, stroomt het water naar de riolering. een Hydroventiv-groendak (HVV): Page 4 of 8
5 grassen, kruiden en bloemen groeien op een 8 cm substraatlaag; daaronder ligt opnieuw een drainagemat als filterlaag om het water te transporteren; daaronder ligt een 8 cm dikke waterbergende laag. Dat zijn de verschillende plastic bakjes die met elkaar verbonden één grote berging vormen. Als die vol zit, loopt die over naar het dak. een OASIS-groendak, grassen, kruiden en bloemen groeien in 20 cm substraat; daaronder ligt een 8 cm dikke waterbergende laag; hier is geen drainage voorzien. Het water stroomt pas door naar de riolering wanneer de waterberging vol zit. Doen die laatste twee het beter dan de eerste, wanneer het om waterbeheersing gaat, is de vraag, en zo ja, hoeveel beter? Copyright: KU Leuven En de winnaar is... We hebben nog geen wolkbreuk gehad, zegt de doctor een beetje beteuterd. We hebben een relatief droge periode achter de rug zonder hevige neerslagbuien, dus kunnen we daar nog niet Page 5 of 8
6 veel over zeggen. Toch durft dr. Wolfs op basis van de cijfers van de voorbije twee maanden al enkele opmerkelijke resultaten prijs te geven. Op elk van de daken, zo vertelt hij, verdampt meer dan de helft van het opgevangen hemelwater. Dat zorgt dus zeker voor verkoeling bij grote hitte. Meer nog, bij de OASIS- en Hydroventiv-groendaken verdampt wel tot 90%. Let wel, benadrukt hij, deze cijfers zijn sterk afhankelijk van het seizoen en de intensiteit van de regenbuien. Bij intense regenbuien zal er relatief gezien minder water verdampen. Het dak zal immers niet al het water kunnen vasthouden en een deel ervan wel moeten afvoeren. Copryright: KU Leuven Over de vertragende factor van de groendaken is de onderzoeker voorzichtiger. Slagen de daken erin om het water zolang op te houden dat de riolen het water niet tegelijk maar gefaseerd kunnen verwerken? Niet genoeg data wegens onvoldoende sterke regenbuien, is hier het officiële antwoord, al merken de wetenschappers op basis van kleinere regenbuien wel dat de conventionele groendaken het regenwater al na één tot twee uur naar de riolen doorsturen, terwijl de Hydroventiv en de OASIS het nog eens zo lang ophouden. Matige buien, aldus de onderzoeker, kunnen zelfs volledig opgevangen worden. Vele soorten slim Hierbij merkt dr. Wolfs overigens wel op dat de daken nog niet automatisch gestuurd worden, maar toch zijn ze al op verschillende vlakken slim. De daken zitten vol sensoren en daarmee meten we alles, zegt hij. Door de opbouw hebben de planten bovendien meer water ter beschikking, waardoor ze langer overleven en we biodiversiteit beschermen. Bovendien zijn groendaken in het algemeen al slimme oplossingen via klimaatadaptatie. En tenslotte zal er later ook een slimme sturing worden toegevoegd. Page 6 of 8
7 Zoals we in een ander artike [1]l [1] al beschreven is het de bedoeling dat de daken later op basis van gegevens over de waterstand in de riolen, de toestand op het dak en de weersverwachtingen schotjes aansturen om het water op te houden of te lozen. Dat is voor een volgend stadium van dit onderzoek, accentueert de Leuvense onderzoeker. Nu willen we vooral meten en weten hoe goed het dak het water kan bufferen en hoeveel er door verdamping verdwijnt. Zo kunnen we de mogelijke impact van dit soort daken in een stad als Antwerpen inschatten. Uit de voorlopige resultaten kunnen de onderzoekers afleiden dat innovatieve groendaken met waterbuffers zoals Hydroventiv en OASIS zonder intelligente sturing 50% en meer van de piekafvoeren kunnen ophouden. Met piekafvoeren, verheldert dr. Wolfs, bedoelen we de periodes waarin daadwerkelijk overstromingen dreigen. In die periodes stroomt in vergelijking met een gewoon hellend of plat dak maar de helft van het water af naar de riolering. Daardoor daalt de overstromingskans in steden. Krijgen de daken bovendien ook nog een intelligente sturing mee, dan kan zelfs 80% van de afvoer worden opgehouden tijdens kritieke situaties. Wat als álle daken van Antwerpen... Daar gaat het natuurlijk om. Het gaat niet om één slim dak op Beweging.net [2]. Het gaat om zoveel mogelijk daken binnen de Antwerpse stadsgrenzen. In het gebied binnen de Leien, inclusief de Brederodewijk en Antwerpen-Dam vinden we ongeveer m² platte daken, vertelt Vincent Wolfs. Dat is ongeveer 10% van de totale verharde oppervlakte. Als we die allemaal van slimme groendaken zouden voorzien, zou dat een enorme impact hebben. Uiteraard kan niet elk plat dak elke soort groendak herbergen. De dikke oasis groendaken bijvoorbeeld zijn veel zwaarder en vragen dan ook om speciale stabiliteitsvereisten. Maar op zijn minst zou een conventioneel groendak mogelijk moeten zijn. De onderzoekers lieten hun cijfers al eens los op die wolkbreuken van 2013 en Als de Antwerpse platte daken groendaken zouden zijn geweest, legt dr. Wolfs uit, dan zou het overstroomde gebied tot 30% minder groot zijn geweest. Page 7 of 8
8 Copyright: KU Leuven De onderzoekers proberen hun modellen uiteraard steeds te verfijnen aan de hand van hun dagelijkse metingen en hopen zo nog betere en juistere simulaties te kunnen uitwerken. Die zullen vervolgens niet alleen dienen om de intelligente systemen op de daken zelf aan te sturen, maar zullen ook ter beschikking worden gesteld van stadsplanners, ingenieurs en architecten om ze meteen mee te nemen bij het inplannen en neerzetten van nieuwe gebouwen. Maar eer het zover is, moet er eerst nog veel gemeten worden en moet het nog veel regenen. We wensen dan ook de onderzoekers een stevige wolkbreuk toe. Bron URL: Links [1] [2] Page 8 of 8
De eerste resultaten. dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven
De eerste resultaten dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Nood aan innovatieve oplossingen om klimaatverandering op te vangen 3 HYDROACTIV Intelligent groendak 1 NEERSLAGAFVOER
Nadere informatieVan groendak tot waterpunt
Page 1 of 6 Kinderdagverblijf Elief vzw in Oud-Berchem is volop bezig om hun zwart, plat dak op te waarderen tot een groendak met zonnepanelen, maar niet zomaar een groendak met zonnepanelen. Elief gaat
Nadere informatieHoe zal de klimaatsverandering Antwerpen veranderen?
Page 1 of 5 Het raakt de poolkappen, tropische eilanden, gletsjers en steden hier ver vandaan, maar toch niet Antwerpen? Het blijft lastig om het ons voor te stellen dat ook Antwerpen wel eens gevolgen
Nadere informatieMisschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen Retentiedak Meander. Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99%
Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen Retentiedak Meander Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99% Waterbuffering en afvoervertraging met dakbegroeiing Wateroverlast en retentiedaken
Nadere informatieKIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK
Groendaksystemen KIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK Groendaken zorgen voor een gezondere en aangenamere leefomgeving! Algemeen We onderscheiden twee soorten groendaken : Extensieve groendaken Vegetatiedaken
Nadere informatieDeze slimme, Antwerpse dakoplossingen doen dromen
Page 1 of 9 Van een dak een extra gebruiksruimte maken: het kan. Van moestuin of natuurtuin tot volwaardige extra leefruimte: op Antwerpse daken vindt u het allemaal. Zelfs op uitdagingen zoals dorstige
Nadere informatieEEN BODEM VOOR WATER
EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De
Nadere informatieDe werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd
De werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd Kees Broks Groene daken Water op groene daken tot nu toe vooral functioneel voor groen Aanleiding Aanleiding Aanleiding
Nadere informatieWelke ideeën kan jij nog opnemen in Sint-Andries?
Pagina 1 van 5 Hoe maak je een wijk klimaatrobuust? En wat kan werken in Sint-Andries? Dat was het uitgangspunt van het eerste deel van het Stadslab2050-traject Klimaatrobuust Sint-Andries. Aan creatieve
Nadere informatiePROJECT SMARTROOF 2.0
1 Dr. ir. Gijsbert Cirkel Amsterdam, 8 sept. 2017 PROJECT SMARTROOF 2.0 VOOR EEN KOEL HOOFD EN DROGE VOETEN 2 Marineterrein Amsterdam GRONDLEGGERS Project SMARTROOF 2.0 3 Klimaatverandering: meer extreme
Nadere informatieMisschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen retentiedak Meander. Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99%
Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen retentiedak Meander Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99% Waterbuffering en afvoervertraging met dakbegroeiing Wateroverlast Door het
Nadere informatieGroendaken zorgen voor een aangenamere en gezondere leefomgeving!
Groendaken Groendaken zorgen voor een aangenamere en gezondere leefomgeving! Positieve invloed op de biodiversiteit Buffer voor regenwater Warmte-regulerend Werkt luchtzuiverend Groendaken zorgen voor
Nadere informatieThema 3: Klimaat en water
Thema 3: Klimaat en water Opwarming van de steden en de mogelijkheden van gras Karen Huijsmans Sweco Praktijk van waterberging op sportparken Jan Coppens Smits 25 september 2018 ConGRAS 1 inhoud Karen
Nadere informatie3. Vertraagd afvoeren van regenwater
3. Vertraagd afvoeren van regenwater Alle verharding in een woonwijk bij elkaar zorgt er voor dat het regenwater snel wordt afgevoerd naar het oppervlaktewater. Als alle tuinen in Zoetermeer volledig verhard
Nadere informatieLesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge
Nadere informatieWat? Waarom? een tuin boven het hoofd. Aanleg van groendaken
N1 een tuin boven het hoofd Aanleg van groendaken Wat? Waarom? Is de buurt wat grijs en troosteloos? Wil je met de organisatie een milieuminnend imago uitstralen? Wil je voor de werknemers en voor de buurt
Nadere informatieNieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel
Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel Het veranderende klimaat en de verstedelijking brengen grote uitdagingen met zich mee. Regenbuien worden steeds extremer en komen vaker voor, met
Nadere informatieKIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK
Groendaksystemen KIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK Groendaken zorgen voor een gezondere en aangenamere leefomgeving! Algemeen Groendaken zijn daken waarvan het platte of hellende deel hoofdzakelijk bestaat
Nadere informatieZit je straks gezellig te lezen in de daktuin van de bib?
Page 1 of 6 Bib Couwelaar in Deurne heeft volop plannen om hun grote dak om te toveren in een daktuin voor de bib bezoekers. Hiervoor gaan ze samen met Stadslab2050 de uitdaging aan om hun dak-dromen een
Nadere informatieWaterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen
Waterbewustzijn Molenhoek Rogér Derksen 1 AGENDA MOLENHOEK KLIMAATBEWUSTZIJN 1. Voorstelrondje 2. Presentatie en achtergrond 3. Vragen 2 Voorstellen Rogér Derksen Projectleider civiele techniek, adviseur
Nadere informatieOM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN
OM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN De meest voorkomende inrichtingen worden hieronder vermeld. Voor meer details, raadpleeg www.nwrm.eu (NWRM: Natural Water Retention Measures), Europese nomenclatuur
Nadere informatieUrbanisatie en klimaatverandering: zowel meer droogte als meer overstromingen in Vlaanderen
Urbanisatie en klimaatverandering: zowel meer droogte als meer overstromingen in Vlaanderen prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Departement Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Kasteelpark Arenberg
Nadere informatieDakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken?
Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken? Kees Broks (STOWA), Harry van Luijtelaar (Stichting RIONED) Groene daken zijn hot, ook vanuit het oogpunt van stedelijk waterbeheer. Ze vangen
Nadere informatieWaarom kiezen voor Daku-systeem. water voor vegetatie en/of planten door condensatie en diffusie. alle producten zijn gebaseerd op de FLL-normen
Groendak Waarom kiezen voor Daku-systeem 1. systeem water voor vegetatie en/of planten door condensatie en diffusie 2. hoge kwaliteit alle producten zijn gebaseerd op de FLL-normen 3. bewezen kwaliteit
Nadere informatieGROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN!
GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN! SAMEN DUURZAAM VERDER! Optigroen groendakopbouw volgens het voorbeeld natuurdak Producten en schema van de groendakopbouw 1 Vegetatielaag type Matten SKG alternatief 1: Pluggen
Nadere informatieDoel: voorkom regenwateroverlast!
http://bit.ly/2pjgadl Wereldtemperatuur 188-216 Ontwikkeling extreme neerslag Doel: voorkom regenwateroverlast! Masterclass klimaatadaptatie Kennemerland, 18 mei 217. Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED
Nadere informatieDe slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.
De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. HUIS & TUIN www.hydrorock.com Particuliere markt en watermanagement De klimaatverandering zorgt voor meer en heviger regenbuien waardoor
Nadere informatieGROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN!
GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN! Benut de vele mogelijkheden! Optigroen groendakopbouw voorbeeld Natuurdak Producten en schema van de groendakopbouw 1 Vegetatie Bijvoorbeeld Sedum, siergrassen, kruiden als
Nadere informatieRegenwateropvang op perceel en in de wijk. Wat werkt (niet)
Regenwateropvang op perceel en in de wijk Wat werkt (niet) STOWA / Stichting RIONED Utrecht, 29 mei 2018 Lekker duurzaam! Tegeltaks Ook gemeenten kampioen tegelen Chasse Park Breda Architect Rem Koolhaas,
Nadere informatieSubsidiereglement voor een stabiliteitsonderzoek van een dak en voor de aanleg van een groendak voor de periode
Subsidiereglement voor een stabiliteitsonderzoek van een dak en voor de aanleg van een groendak voor de periode 2014-2019 Goedgekeurd in de gemeenteraad van 28 april 2014. Gewijzigd in de gemeenteraad
Nadere informatiedklimaat Zwolle Actief aan klimaat werken in Zwolle Praktijkvoorbeelden Zwolle
Zwolle Actief aan klimaat werken in Zwolle Praktijkvoorbeelden Zwolle Hoe bladert u door deze uitgave? Door met uw vingers over het scherm te vegen (swipen). Dit kan zowel van links naar rechts. Verder
Nadere informatieAfkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015
Afkoppelen hemelwater Oude Pastoriebuurt Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Opening - welkom Ton van den Kerkhof Projectleider Roy Thijssen Adviseur riolering en water Luuk
Nadere informatieGroene. Daken. Voor luchtkwaliteit en klimaat
Groene Daken Voor luchtkwaliteit en klimaat 2 Groene Daken De Stadsregio Arnhem Nijmegen wil een regio zijn waar het goed leven is: aantrekkelijk, bereikbaar en concurrerend. Eureka zet zich hiervoor in:
Nadere informatie(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem
Memo DM 1013497 Aan: Marktpartijen uitwerking plannen het Burgje, gemeente Bunnik Van: Beke Romp, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Datum: 13 januari 2016 Onderwerp: Notitie gebiedskenmerken (waterthema
Nadere informatieInvloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen
1 Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen KU Leuven onderzocht voor het Waterbouwkundig Laboratorium van de Vlaamse Overheid en de Vlaamse Milieumaatschappij de invloed van de
Nadere informatieSTRUCTUURVISIE GROEN
STRUCTUURVISIE GROEN Beleidsregels behoud, aanleg en compensatie van (openbaar) groen Voorwaarden bij planontwikkeling Gouda, april 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 1.1 Aanleiding Structuurvisie groen
Nadere informatieKeynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00
Keynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00 Thema: Leven met water in de stad Speech: - Geweldig om zoveel professionals bezig te zien met groen en water in stedelijk gebied! - In het Deltaprogramma
Nadere informatieDuurzame technieken infocentrum Kamp C
Duurzame technieken infocentrum Kamp C Constructie: Deels recyclagebeton (beton waarbij het grove toeslagmateriaal vervangen is door beton- en mengpuingranulaten, afkomstig uit de afbraak van oude militaire
Nadere informatieEen slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.
Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering
Nadere informatieWAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?
WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? 13 november 2018 waarom stedelijke klimaatadaptatie wat verandert er aan ons klimaat meer: wateroverlast hitte droogte toenemende verstedelijking, meer verharding en
Nadere informatieGeen water op straat maar eronder
Geen water op straat maar eronder 52 mm waterberging onder de bestrating GEP Water BV Kolk 52, 4241 TJ Arkel, The Netherlands +31 (0)183-610520 www.gep-rainwater.com Geen regenwater op straat maar eronder
Nadere informatieInvloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland)
1 Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland) Op 26 augustus 2008 heeft Omar Boukhris een doctoraatsstudie verdedigd aan de K.U.Leuven
Nadere informatieRichtlijn versus maatwerkberekening
Memo DM 1063841 Aan: Peter Van Hoof [peter@vanhoof-watermanagement.nl] Van: HDSR Datum: 23 juni 2016 Onderwerp: Notitie maatwerkberekening Vierde Kwadrant Kockengen In deze memo heeft het waterschap een
Nadere informatieHet groenblauwe dak en BREEAM. Een advies van de Helpdesk Natuurlijk Kapitaal
Het groenblauwe dak en BREEAM Een advies van de Helpdesk Natuurlijk Kapitaal 12 juni 2015 De Helpdesk Natuurlijk Kapitaal, een initiatief van het Platform Biodiversiteit, Ecosystemen & Economie (Platform
Nadere informatieDe aanvraag voor een prijsopgave voor
Hergebruik van hemelwater is een eis in het bestemmingsplan van de gemeente Landgraaf omdat het waterschap Roer en Overmaas had gevraagd zo te bouwen dat er minder regenwater op het riool wordt geloosd.
Nadere informatieLastenboekbeschrijving
Lastenboekbeschrijving 1. Floradak drielagig dakbegroeningssysteem Laag 1 - beschermingslaag volgens FLL - drainage volgens DIN 4095 Laag 2 - hemelwaterreservoir in de drainagelaag zonder de dakbedekking
Nadere informatieRegenwater (voorzieningen) op eigen terrein. Ontwikkeling RainTools. Overzicht Webinar. Aanleiding
Regenwater (voorzieningen) op eigen terrein Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED Overzicht Webinar RainTools software Schematisering perceel Functioneren, effecten maatregelen Vragen en opmerkingen Respons
Nadere informatieGa doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron
Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron Impact verhardingen Impact verhardingen Impact verhardingen Effect van verharding op het watersysteem Verhard oppervlak Pieken van verharde oppervlakte
Nadere informatieGedempte Zuiderdokken als inspiratiecase voor klimaatadaptatie
Gedempte Zuiderdokken als inspiratiecase voor klimaatadaptatie Vlaams Partnerschap Water voor Ontwikkeling - 21/03/2019 Ir. Ronny Van Looveren stad Antwerpen de Antwerpse adaptatiestrategie Covenant of
Nadere informatieInformatieavond Groot onderhoud t Ven-Noord nr. 1
Informatieavond Groot onderhoud t Ven-Noord 23-01-2019 24-01-2019 nr. 1 Inhoudsopgave Introductie groot onderhoud Resultaten bewonersonderzoek Klimaatstresstest en klimaatadaptatie Conceptontwerp Vrijheden
Nadere informatieGescheiden riolering voor bestaande woningen
Gescheiden riolering voor bestaande woningen een geschenk uit de hemel gebruik je nuttig. Daarom houden we hemelwater en afvalwater graag apart. WaT uit de hemel komt, hoort niet In de riolering Water
Nadere informatieWATERPROEF. De casus Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen
WATERPROEF Naar een klimaatbestendig Antwerpen De casus Antwerpen Griet Lambrechts Projectleider klimaatadaptatie Afdeling Energie en Milieu Stad Antwerpen klimaatadaptatie 2014: Burgemeestercovenant Mayors
Nadere informatieSchadenberg Combi Groen
Schadenberg Combi Groen Schadenberg Combi Groen heeft zich gespecialiseerd in het adviseren en realiseren van complexe groenoplossingen. Een creatieve en vakkundige partner bij de aanleg en onderhoud van
Nadere informatieRegenwater leid je niet om de tuin!
Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater is te waardevol om direct het riool in te laten lopen. Vang het op en gebruik het goed. Kijk voor tips op www.denhaag.nl/water Regenwater leid je niet om
Nadere informatieGroen Dak Advies. Familie Benjamins De Fruithof 9 Drachten 10 mei 2012. Buro Elodea info@elodea.org 0512 843843
Groen Dak Advies Familie Benjamins De Fruithof 9 Drachten 10 mei 2012 Buro Elodea info@elodea.org 0512 843843 Inleiding Na een bezoek aan de Drachtster Energiemarkt waar Buro Elodea aanwezig was met een
Nadere informatieMicroklimaat Rijnboog Arnhem
Microklimaat Rijnboog Arnhem Januari 2013 BURO POELMANS REESINK LANDSCHAPSARCHITECTUUR Microklimaat Arnhem Rijnboog - januari 2013 Inhoud Hitte-eilanden in de stad 4 Gunstige invloed van het landschap
Nadere informatieSchadenberg Combi Groen
Schadenberg Combi Groen Schadenberg Combi Groen heeft zich gespecialiseerd in het adviseren en realiseren van complexe groenoplossingen. Een creatieve en vakkundige partner bij de aanleg en onderhoud van
Nadere informatieBeter omgaan met hemelwater
Beter omgaan met hemelwater Informatie over het afkoppelen van het dakoppervlak Wat kunt u doen? Van alles eigenlijk. Een van de gemakkelijkste dingen die u gewoon thuis kunt doen, is de regenpijp doorzagen.
Nadere informatieGroendaken. Presentatie door de nv MEULEMAN JP. Jean-Paul Meuleman - Hugues Michot. Presentatie van groendaken... Maubeuge 1990
Groendaken Presentatie door de nv MEULEMAN JP Jean-Paul Meuleman - Hugues Michot Presentatie van groendaken... Dak in Doornik 1998 Maubeuge 1990 Een boeiende filosofie... 1 Het groendak definitie en types
Nadere informatieWater vasthouden aan de bron
Water vasthouden aan de bron Congres watertoets 10 november 2011 Ir. Raf Bellers Voorzitter InterRio Deze presentatie InterRio even voorstellen Vasthouden aan de bron zomerstormen en regenwaterstelsels
Nadere informatieEen klimaatactieve wijk
Een klimaatactieve wijk 7 februari 2018 Hiltrud Pötz Totaal verhard Thema: Water Uitdaging Klimaatverandering: - meer neerslag in korte tijd, wateroverlast - langere periodes van droogte Oplossing Wijk
Nadere informatieIntroductie RainTools
Introductie RainTools Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED DowntheDrain, 21 april 2015 Oefenen Vraag 0 Hoeveel m3 water is 1 mm neerslag op 10 ha afvoerend oppervlak? Antwoorden 0 1 Ontwikkeling RainTools
Nadere informatieMeer slimme daken voor de stad
Meer slimme daken voor de stad Blauw-groene daken zoals op gebouw 002 van het Marineterrein verkoelen en vergroenen de omgeving en ze vangen regenwater op. Alleen maar voordelen zou je zeggen. Waarom worden
Nadere informatieDuurzame daken Groen of Blauw
Droge voeten en schoon water Duurzame daken Groen of Blauw Een visie op de inzet van daken in het waterbeheer Agnes van Zoelen 23-04-15 Intro Intro Daadkracht en Samenwerken De meerwaarde van duurzame
Nadere informatieInnovatief grachtenconcept met geïntegreerd fietspad comfortabel fietsen op het water
Innovatief grachtenconcept met geïntegreerd fietspad comfortabel fietsen op het water Wat is Vélonɛt? de gracht doet op onzichtbare wijze zijn werk verder Flexibel ontwerp: bovenplaat eenvoudig te vervangen
Nadere informatieINFOFICHE DE 6 MEEST GEMAAKTE FOUTEN BIJ HET PLAATSEN VAN EEN GROENDAK
Roeselare Sint-Martens-Latem Tel: 0476/36 96 00 E-mail: info@natu-roof-groendaken.be www.natu-roof-groendaken.be INFOFICHE DE 6 MEEST GEMAAKTE FOUTEN BIJ HET PLAATSEN VAN EEN GROENDAK INLEIDING Al te vaak
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BEHEER VAN HET REGENWATER IN DE OPENBARE RUIMTE HERFST 2018 Uitdagingen van een gedecentraliseerd beheer van het regenwater Anne-Claire DEWEZ Department Water, Leefmilieu Brussel
Nadere informatieHier groeit een tuinstraat!
Page 1 of 7 Page 2 of 7 De stad bouwt enkele straten in vijf districten om tot echte tuinstraten boordevol groen én blauw. De stad en de bewoners hebben al heel wat ideeën klaar, maar ze willen niet over
Nadere informatieDe slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.
De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. NATUURBEHEER & LANDBOUW www.hydrorock.com Natuurbeheer en watermanagement Droogte, hittegolven, hevige regenval en overstromingen. Ze komen
Nadere informatieKlimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!
Klimaatverandering in Utrecht Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!-dag,12 juni 2016 De klimaatopgave, omgaan met 1. Intensievere neerslag 2. Stijging
Nadere informatieKlimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen
Nationaal Congres Sanitaire Technieken 2017 Klimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen Samenstelling: Will Scheffer (TVVL) Presentatie: Oscar Nuijten (Edu4Install/TVVL) met o.a. informatie
Nadere informatieRegenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder
in de tuin Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder Wateroverlast door verandering van het klimaat Een wadi is een verlaging in een grasveld of tuin, waar water
Nadere informatieDossier: Groen-blauwe netwerken
Dossier: Groen-blauwe netwerken Groen-blauwe oplossingen in verstedelijkt gebied Wie aantrekkelijke woonomgevingen wil ontwikkelen in de steden van morgen, dient daarbij rekening te houden met twee belangrijke
Nadere informatieHet maatschappelijk nut van duurzame dakbegroening in de stad. Maebe Johan ZinCo Benelux
Het maatschappelijk nut van duurzame dakbegroening in de stad. Maebe Johan ZinCo Benelux Waarom, groen in de stad? Dakbegroening ecologisch bekeken: Warmte + Licht H 2 O Buffering 50-90% Zuurstof, water,
Nadere informatiewant ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.
Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging
Nadere informatieOPTIGROEN RETENTIEDAK MEANDER & DROSSEL
Retentiedak type Meander OPTIGROEN RETENTIEDAK MEANDER & DROSSEL Groen-blauwe daken als oplossing voor de wateropgave bij nieuwbouw, bestaande bouw en herontwikkeling Retentiedak type Drossel Drossel Wateroverlast
Nadere informatie1. In te stemmen met bijgevoegde memo en deze ter kennisname aan de Gemeenteraad aan te bieden. Afd; Team Stedenbouw Planologie Omgevingsbeleid
gemeente \ Barneveld Zaaknr. 1091516 Collegevoorstel Onderwerp: voorstel betreffende Memo Groene daken Gevraagde beslissing: 1. In te stemmen met bijgevoegde memo en deze ter kennisname aan de Gemeenteraad
Nadere informatieDE WATERINFILTRERENDE TUIN.
DE WATERINFILTRERENDE TUIN. Maurice van Grasstek Rijsenhout, 17-08-2017 0 Inhoud Inleiding:... 2 Het probleem:... 2 De oplossing:... 2 Het plan:... 3 Groen dak... 3 Ondergrondse infiltratie... 4 Het plangebied:...
Nadere informatieControle van de voorwaarden uit de verordening hemelwater bij een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning of een melding
Controle van de voorwaarden uit de verordening hemelwater bij een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning of een melding RO-01-131028 Waarvoor dient dit formulier? Met dit formulier kunt u nagaan
Nadere informatieDossier: Hitte. Wibio wibio.be
Dossier: Hitte Zwoele temperaturen en zonovergoten stranden, daar hebben we altijd van gedroomd in ons koude, natte landje. Maar die droom krijgt steeds vaker een deuk: zelfs in de lage landen komen hittedagen
Nadere informatieDE STOEP IS EEN LOGISCHE PLEK OM ELKAAR TE ONTMOETEN
DE STOEP IS EEN LOGISCHE PLEK OM ELKAAR TE ONTMOETEN Pleidooi voor eerherstel van de Hollandse stoep Stedenbouwkundige Eric van Ulden en stadspsycholoog Sander van der Ham pleiten voor rehabilitatie van
Nadere informatieProgramma Water en klimaatveranderingen
Programma Water en klimaatveranderingen Ger Renkens / Luuk Postmes 7 juni 2016 Doel Beschermen van de volksgezondheid en het milieu en het leveren van een bijdrage aan het in stand houden en verbeteren
Nadere informatieMaak van je tuin, een levende tuin!
Maak van je tuin, een levende tuin! Ontdek hoe je van jouw tuin een duurzame tuin kan maken. 2 Samen bouwen aan meer leven in de tuin. Gewoonweg door een paar stenen in jouw tuin te vervangen door groen.
Nadere informatieHet klimaat past ook in uw straatje
DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Het klimaat past ook in uw straatje Voorbeeldenboek Ronald Loeve 5 april 2017 1 2 VOOR DE PRAKTIJK EN MET DE PRAKTIJK Samenwerking: Consortium: gemeenten
Nadere informatieRIOLERING VERVANGEN EN HERINRICHTEN STRAAT
RIOLERING VERVANGEN EN HERINRICHTEN STRAAT Deel Boven-Hardinxveld tussen Rivierdijk Wetering en Koningin Wilhelminalaan Nassaustraat. Uitnodiging voor de bewonersavond op 27 juni en 5 juli 2016 van 19:00
Nadere informatieo Heuvelachtig o Platteland o Boven zeeniveau o Plat o Stad o Onder zeeniveau
Vragenlijst overstromingen Deze vragen zijn niet bedoeld als een test. Je krijgt er geen cijfer voor. 0. Waar woon je?. In welke klas zit je?... 1. Hoe zou je het gebied waarin je woont omschrijven? (kies
Nadere informatieEen les met WOW - Neerslag
Een les met WOW - Neerslag Weather Observations Website VMBO WOW handleiding 1 Colofon Deze handleiding is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van het
Nadere informatieKlimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen
Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen enkele aanvullende beschouwingen prof. dr. ir. Patrick Willems K.U.Leuven Afdeling Hydraulica Toekomstig klimaat? huidig klimaat: gematigd
Nadere informatieDAKDORPEN. Foto: dakvanrotterdam.nl
DAKDORPEN Foto: dakvanrotterdam.nl Dakdorpen is een project van ontwerpstudio Walden Laurens van der Wal, Lena van der Wal en Wessel de Jong hallo@waldenstudio.nl www.waldenstudio.nl PROBLEEM STELLING
Nadere informatieNAK10. Bouwen van een polyvalente zaal te Kontich Duffelsesteenweg 145 2550 Kontich. Joseph Deckerslaan 2A 2100 Deurne www.bulkarchitecten.
NAK10 Bouwen van een polyvalente zaal te Kontich Duffelsesteenweg 145 2550 Kontich Joseph Deckerslaan 2A 2100 Deurne www.bulkarchitecten.be NAK10 kunstgrasveld, polyvalente zaal en omgevingsaanleg 2 A.
Nadere informatieGroene daken en groene gevels: aandachtspunten voor het gebouw
Groene daken en groene gevels: aandachtspunten voor het gebouw Ine Knoops Arch. en Ing. Bouwkunde Onderzoeker WTCB ine.knoops@bbri.be 02/655 77 11 1 Inhoud van de presentatie 1. Groene daken Beschrijving
Nadere informatieDE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur
DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E ttuinar u i n a r cchitectuur h i t c t u r EVEN VOORSTELLEN... C A P E plein ttuinarchitectuur u i n a r c h i t c t u u r
Nadere informatieHoeveel miljoenen m3 liters regenwater meer komen nu in de rivier 2008 ten opzichte van 2002
Wat is er, met dit advies gebeurt? Hoeveel miljoenen m3 liters regenwater meer komen nu in de rivier 2008 ten opzichte van 2002 Titel:Nederland onder laten lopen is dat beleid? Arcadis geef een advies
Nadere informatieGROENDAKEN BRENG LEVEN OP JE DAK. EXTENSIEF OF INTENSIEF, EMOTRADE LEVERT DE OPLOSSING.
GROENDAKEN BRENG LEVEN OP JE DAK. EXTENSIEF OF INTENSIEF, EMOTRADE LEVERT DE OPLOSSING. 02 [www.emergo.be ] 03 / 860 19 70 03 GROENDAKEN De afgelopen jaren is de belangstelling in groendaken sterk toegenomen.
Nadere informatie1.Groendaken... 2. 2.Gevelbegroening... 6. Colofon... 9. Groendaken & Gevelbegroeing. Inleiding. 1.1 Voor- en nadelen... 3 Voordelen... 3 Nadelen...
p. 1 Inleiding Groendaken en gevelbegroening hebben een aantal belangrijke voordelen: ze brengen groen in de stad, hebben een positief effect op de waterbeheersing en het klimaat en scheppen een aangename
Nadere informatieTEKST: Marc Verachtert FOTOʼS: Marc Verachtert en Wedstrijd Vlaamse Tuinaannemer
TEKST: Marc Verachtert FOTOʼS: Marc Verachtert en Wedstrijd Vlaamse Tuinaannemer Batisam Met een groendak of daktuin wordt je woning mooier en veelzijdiger. Tegelijk lever je een flinke bijdrage aan het
Nadere informatieTechnische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen
DE WATERTOETS IN DE PRAKTIJK Gent 7 februari 2012 Technische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen ir. Eddy Poelman Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek overstromingen vanuit
Nadere informatie