Drie mythes over de verhoogde btw op jouw boodschappen
|
|
- Joanna Sanders
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Analyse Leestijd 7-9 minuten Het lage btw-tarief is verhoogd. Het kabinet wil de opbrengst ervan aan de burger teruggeven, door de belasting op arbeid te verlagen. Het is een op zich zinvolle maatregel, maar de onderbouwing ervan deugt van geen kant. Want volgens het kabinet is de belastingverschuiving goed voor de economie en het milieu. En dat is economische onzin. Drie mythes over de verhoogde btw op jouw boodschappen Econoom Bas JACOBS 1
2 Foto: Gamma-Legends / Getty M et stijgende verbazing en ergernis heb ik naar de uitzendingen van Nieuwsuur gekeken over de verhoging van het lage btw-tarief van 6 naar 9 procent. Helemaal niemand staatssecretaris van Financiën Menno Snel, noch 'huiseconoom' Mathijs Bouman geeft de juiste economische argumentatie voor de verhoging. Sterker nog, onze staatssecretaris lijkt economisch volledig de kluts kwijt: hij zegt dingen die economische niet kloppen. Ook zijn uitspraken over de economie en de arbeidsmarkt zijn raar. Geen wonder dat burgers niet begrijpen waarom dit eigenlijk gebeurt. Terwijl de verhoging van het lage btw-tarief op zich prima te verdedigen is. Het enige steekhoudende argument om het lage btw-tarief 2
3 dichter bij het hoge btw-tarief te krijgen, is dat de overheid dan minder fiscaal stuurt in de manier waarop mensen hun aankopen doen. Bij verschillende btw-tarieven kopen mensen relatief meer goederen in het lage tarief (want: goedkoper) dan in het hoge tarief (want: duurder). Het gevolg is dat consumptiebeslissingen van mensen niet alleen worden bepaald door hoeveel het kost om een goed of dienst te maken, maar ook hoeveel belasting erop wordt geheven. Door de consumentenprijs van bepaalde goederen te verlagen ten opzichte van andere goederen, stuurt de overheid het consumentengedrag met belastingen. Daardoor worden te veel laagbelaste goederen geconsumeerd. Foto: Bettmann / Getty 3
4 Wat is de winst? Daarnaast zijn er allerlei uitvoeringskosten bij de overheid door de verschillende btw-tarieven: welk product valt er nu onder welk tarief en hoe controleer je dat? De echte reden om het tariefverschil te verkleinen is dus dat het consumptiegedrag economisch minder wordt verstoord. En als de tariefverschillen helemaal worden opgeheven zou dat een hoop uitvoeringskosten schelen. Het is schokkend dat niemand dit goed uitlegt, inclusief de staatssecretaris die de maatregel doorvoert. Als de tariefverschillen helemaal worden opgeheven zou dat een hoop uitvoeringskosten schelen piepkleine structurele welvaartswinst. De structurele welvaartswinsten zijn volgens het Centraal Planbureau (CPB) positief, maar zeer klein: hooguit enkele tienden procenten van het bruto binnenlands product. Je kunt je afvragen waarom het kabinet zich zoveel maatschappelijke weerstand op de hals haalt voor een Het zou beter zijn geweest als de tariefverschillen tussen het lage en hoge tarief helemaal zouden verdwijnen en één btwtarief zou worden ingevoerd. Pas dan bespaart de overheid ook echt op de uitvoeringskosten, want nu zijn er nog altijd verschillende btw-tarieven. Mythe 1: Meer belasting op 4
5 consumptie en minder op arbeid leidt tot meer werkgelegenheid Mathijs Bouman, de econoom van Nieuwsuur, zegt in de uitzending dat het beter is belasting te heffen als mensen hun geld uitgeven (met btw) dan als ze het verdienen (met inkomstenbelasting op arbeid). Bouman zei ook dat de meeste economen dit vinden. Maar déze econoom vindt dat zeker niet, en ik ben niet de enige, die het niet eens is met Boumans opvatting. De verschuiving van het belasten van arbeid naar consumptie is in beginsel lood om oud ijzer. Mensen werken om te consumeren. De prikkel om te werken neemt alleen toe als mensen met een uur werken meer kunnen kopen. Het maakt niet uit of je eerst belasting betaalt als je je inkomen verdient, of pas later betaalt als je je inkomen besteedt in de winkel. Een verlaging van de belasting op arbeid, zoals het kabinet- Rutte III wil invoeren, en een verhoging van de belasting op consumptie levert daarom nul winst op in de arbeidsmarkt zolang mensen voor een uur werken nog precies evenveel spullen kunnen kopen. De prikkels om meer te werken nemen dan niet toe. Er ontstaat alleen winst in de arbeidsmarkt als de overheid via de achterdeur uitkeringsgerechtigden, gepensioneerden of vermogenden zwaarder gaat belasten. Dat komt omdat de groepen die niet werken wél de btw-verhoging krijgen, maar minder of geen belastingverlaging krijgen op arbeid. 5
6 Foto: Mirrorpix / Getty Maar precies hetzelfde effect bereik je met een verlaging van de uitkeringen of pensioenen, of een eenmalig hogere vermogensbelasting, zonder een verschuiving van de belasting op arbeid naar consumptie. Hetzelfde verhaal geldt als de belastingverschuiving, van arbeid naar btw, leidt tot denivellering, het vergroten van de relatieve inkomensverschillen. Dat gebeurt als lage inkomensgroepen niet volledig worden gecompenseerd voor de btw-verhoging en hoge inkomensgroepen meer dan volledig. De prikkels om harder te werken nemen door denivellering toe. Dat komt omdat mensen meer spullen kunnen kopen voor hun gewerkte uren naarmate ze meer gaan verdienen. Dat is niet omdat de belastingdruk wordt verschoven van arbeid naar consumptie. 6
7 Wederom kan exact hetzelfde resultaat worden bereikt als de belasting op arbeidsinkomen minder progressief wordt gemaakt, zonder een belastingverschuiving van arbeid naar consumptie. De conclusie is dat een verschuiving van de belastingen van arbeid naar consumptie op zichzelf niet leidt tot meer werk en daarom goed is voor de economie. Alleen als de inkomensverschillen onder werkenden of tussen werkenden en niet-werkenden groter worden, is de maatregel gunstig voor de arbeidsmarkt maar tegelijkertijd ongunstig voor de ongelijkheid. Het kan best zijn dat de regering-rutte III stiekem de uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden zwaarder wil belasten of de inkomensverschillen wil vergroten. Het is overduidelijk dat de midden- en hogere inkomens er met deze centrumrechtse regering beter uitspringen dan de lage inkomens. Dat is een politieke keuze. Maar laat de regering dat dan expliciet zeggen en geen rare verhalen verkopen dat de lastenverschuiving goed zou zijn voor de economie. Mythe 2: Het milieu is gebaat bij een btw-verhoging en lagere belastingen op arbeid Daarnaast suggereerde staatssecretaris Menno Snel ook dat hij de btw-verhoging goed vindt omdat we consumptie willen ontmoedigen vanwege het milieu en werken aantrekkelijker willen maken. Het is echter economische onzin als Snel beweert dat de btw-verhoging is bedoeld als fiscale 7
8 vergroening. Vervuilend gedrag wordt gestuurd door de prijs van vervuilende consumptie ten opzichte van schone consumptie. Schone en vuile goederen worden beide zwaarder belast door de btw-verhoging. Dus leidt het hogere btw-tarief niet tot afremming van vervuilende consumptie. De maatregel heeft daarom helemaal niets met vergroening te maken. Het is economische onzin als Snel beweert dat de btw-verhoging is bedoeld als vergroening Sterker: mensen werken om te kunnen consumeren. Wat doe je dus nu als je met een belastingverschuiving werken aantrekkelijker zou maken? De milieuvervuiling stimuleren. Als mensen netto meer spullen kunnen kopen met een uur werk, dan zullen ze uiteindelijk meer consumeren, niet minder. Het milieu gaat er pas op vooruit als we met zijn allen minder gaan werken, omdat we dan minder spullen zullen kopen. Maar minder werken? Dat is helemaal niet wat Snel wil bereiken met de belastingverschuiving van arbeid naar consumptie. Die zogenaamde milieuwinst is dus een praatje voor de vaak. 8
9 Foto: Ullstein Bild / Getty Mythe 3: Lage inkomens zijn geholpen met het lage btw-tarief Waarom hebben we eigenlijk dat lage btw-tarief? Veel mensen denken dat we een laag tarief hebben omdat mensen uit lage inkomensgroepen meer aankopen doen in het lage tarief. Daar zitten immers de noodzakelijke levensbehoeften zoals voedsel in. Maar wat blijkt? De hoge inkomens doen relatief wat meer van hun aankopen in het lage tarief dan lage inkomens. In de volgende figuur van het CPB staan de uitgavenaandelen in de totale bestedingen gerangschikt naar inkomensdeciel. Hieruit blijkt dat mensen zo ongeveer een kwart van hun aankopen doen in het lage tarief. En dat rijke 9
10 mensen hogere inkomensdocielen relatief meer aankopen doen in het lage tarief. Zij doen chique boodschappen en geven veel geld uit in restaurants en cafés waar ook het lage btw-tarief geldt, met uitzondering van alcohol. Het lage btw-tarief helpt dus helemaal niet om lage inkomens relatief minder belasting te laten betalen, integendeel. Het is daarom prima om het lage btw-tarief te verhogen, ook voor linkse mensen. De lage inkomensgroepen kunnen beter worden bereikt met een lagere inkomstenbelasting dan met een laag btw-tarief. Mag het wat minder populistisch? Tot slot een opmerking over Nieuwsuur. Mag het iets minder populistisch en iets beter geïnformeerd? De voortdurende insinuaties van interviewer Arjan Noorlander bij de staatssecretaris u maakt alles duurder zijn ergerniswekkend. Circa driekwart van de goederen en diensten zit niet in het lage tarief en wordt dus helemaal niet duurder. Alle goederen en diensten bij elkaar worden gemiddeld slechts zo'n 0,75 procent duurder. Waarom zien we geen elektronicazaken, autobedrijven of kledingwinkels die klagen over oneigenlijke concurrentie door het lage btw-tarief op sommige consumptiegoederen in Nieuwsuur? Waarom vraagt niemand aan die mensen of zij eigenlijk blij zijn dat er nu meer van hun spullen zullen worden verkocht? 1 0
11 Nieuwsuur laat de staatssecretaris wegkomen met verhalen dat de belastingen omlaaggaan omlaaggaan. Nog zo n quote: De mensen geloven het niet, dat de belastingen omlaaggaan. Inderdaad, want de mensen hebben gelijk. Nieuwsuur weet kennelijk niet dat de belastingen omhooggaan in 2019 en laat de staatssecretaris wegkomen met verhalen dat de belastingen Hoe zit dat? Uit de Miljoenennota blijkt dat de regering de belastingen verlaagt ten opzichte van het ingezette beleid van vóór Rutte III. Maar datzelfde ingezette beleid zou hebben geleid tot een forse lastenverhoging. De regering laat de lasten minder hard stijgen met haar plannen. Maar ze stijgen wel degelijk. Mag in de discussie over de verhoging van het lage btw-tarief wat strakker worden geargumenteerd? De hoofdreden om de verschillen in tarieven te verkleinen is dat tariefverschillen in de btw het consumptiegedrag verstoren. Daarom is het verhogen van het lage btw-tarief prima te verdedigen. Dat kan beter over het voetlicht worden gebracht, vooral door de staatssecretaris van Financiën zelf. De argumenten dat de belastingverschuiving van arbeid naar consumptie leidt tot meer werk of goed zou zijn voor de economie, zijn drijfzand. En dat de maatregel helpt het belastingstelsel te vergroenen is economische nonsens. Het is ook niet zo dat door de btw-verschuiving de lage inkomens direct de pineut zouden zijn. Maar de regering kiest overduidelijk om de koopkrachtstijging voor andere 1 1
12 inkomensgroepen groter te maken. Lees ook: Je las de pdf-v ersie v an dit v erhaal. Voor het v olledige artikel met links, infocards, ev entuele v ideos en ledenbijdragen, ga naar: er-dev erhoogde-btw -op-jouw -boodschappen/ cab14834 De Correspondent is een dagelijks, advertentievrij medium met als belangrijkste doelstelling om de wereld van meer context te voorzien. Door het nieuws in een breder perspectief of in een ander licht te plaatsen, willen wij het begrip 'actualiteit' herdefiniëren: niet om je aandacht te trekken, maar om je inzicht te bieden in hoe de wereld werkt. decorrespondent.nl Alle v erhalen lezen? Dat kan v oor 7 per maand op: decorrespondent.nl 1 2
Het verhaal van de Griekse crisis, verteld door een rentegrafiek. Soms zegt een grafiek meer dan duizend woorden. Annerijn Vink laat dat hier zien.
Soms zegt een grafiek meer dan duizend woorden. Annerijn Vink laat dat hier zien. Jesse Frederik Correspondent Economie Update 17.12.2014 Leestijd 2 minuten Griekenland maakte dit najaar voor het eerst
Nadere informatieBelastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden
Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden Het belastingstelsel verandert. We vergroenen, de belasting op consumptie gaat omhoog en belangrijk: het kabinet maakt werk lonender. De belastingtarieven
Nadere informatieGroei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2
Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Als je moet kiezen welk plaatje je op je cijferlijst zou willen hebben,
Nadere informatieWaarom de doorberekeninge n van het CPB misleidend zijncorrespondent
02.03.2017 Leestijd 7-9 minuten De SP zorgt op korte termijn voor de meeste banen, de VVD op lange termijn voor de minste werkloosheid. Tenminste, als je de doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB)
Nadere informatieEindexamen vwo economie I
Opgave 1 1 maximumscore 1 Uit het antwoord moet blijken dat de hoogte van de arbeidsinkomensquote 0,7 / 70% is. 2 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat als b 1 daalt, het inkomen na belastingheffing
Nadere informatieDenk en bepaal mee hoe(veel) overheidsgeld aan fietsen wordt uitgegeven
Oproe p 04.09.2017 Leestijd 5-6 minuten Wil jij meedenken over hoe(veel) overheidsgeld aan fietsen wordt uitgegeven? Doe dan mee aan dit onderzoek van Niek Mouter en Paul Koster, die een methode hebben
Nadere informatieGoede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Goede tijden, slechte tijden Soms zit het mee, soms zit het tegen 1 De toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is de verkoopprijs van een product min de ingekochte
Nadere informatieInkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip
CPB Notitie 1 juni 13 Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Financiën en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. CPB Notitie Aan: Ministerie
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een voorbeeld van een
Nadere informatieInkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip
Opdrachtgever SZW Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip Opdrachtnemer CPB / D. van Vuuren, M. Gielen Onderzoek Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip Categorie Wets- en beleidsevaluatie Conclusie
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door M. 1189 woorden 16 november 2016 0 keer beoordeeld Vak Economie Economie, hoofdstuk 4 Loon/winst: zijn vormen van inkomen. Hierover betaal je belastingen
Nadere informatieEconomie Elementaire economie 3 VWO
Economie Elementaire economie 3 VWO Les 13 Introductie overheid Ontwerp power point: Henk Douna docent: Jeannette de Beus De komende weken: de overheid Consumenten De markt Producenten Bijvoorbeeld Goederenmarkt
Nadere informatieLesbrief Jong en Oud 3 e druk
Hoofdstuk 1. 1.16 C. School of baantje 1.17 a. 200/ 10 = 20 keer. b. Zie figuur. c. Zie figuur. d. 15 keer naar de bioscoop kost hem 150. Er blijft dan nog 50 over voor tijdschriften. Hij kan nog 50/5
Nadere informatie4.1 Klaar met de opleiding
4.1 Klaar met de opleiding 1. Werken in loondienst - Bij een bedrijf of bij de overheid (gemeente, provincie, ministerie); - Je krijgt loon/salaris; - Je hebt een bepaalde zekerheid, dat je werk hebt,
Nadere informatieNederland heeft niet het beste pensioenstelsel ter wereld. Integendeel
04.11.2016 Leestijd 6-8 minuten Sparen voor de oude dag is een oer- Hollandse traditie die door politici van links tot rechts wordt gekoesterd. Het pensioenstelsel is erop gebaseerd. Maar dat stelsel stoelt
Nadere informatieHet rapport van de commissie van Dijkhuizen "Naar een activerender belastingstelsel".
Het rapport van de commissie van Dijkhuizen "Naar een activerender belastingstelsel". Conclusies na analyse en doorrekenen van de adviezen: -- De adviezen van de Commissie van Dijkhuizen leiden tot een
Nadere informatieWaarom kleine klassen beter zijn
22.12.2016 Leestijd 6-7 minuten Schoolklassen in Nederland worden steeds groter. Is dat erg? Vaak hoor ik van niet-leraren dat eigenlijk nooit is bewezen dat leerlingen meer leren in een kleinere klas.
Nadere informatieMaarten Maas, Voorzitter commissie Koopkracht, Inkomen en AOW
Maarten Maas, Voorzitter commissie Koopkracht, Inkomen en AOW Bronbeek, 28 november 2018 Agenda Rapporten Regioplan Prinsjesdag 2017 en 2018 Aanpassingen Inkomstenbelasting Prinsjesdag 2018 (Miljoenennota
Nadere informatieWelvaart en groei. 1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte kunnen voorzien. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten?
1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten? 3) Wat zijn negatief externe effecten? 4) Waarom is deze maatstaf niet goed genoeg? Licht toe. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte
Nadere informatieBijlage 2: gevolgen verhoging energiebelasting op aardgas in de eerste schijf met 25%
Bijlage 2: gevolgen verhoging energiebelasting op aardgas in de eerste schijf met 25% Inleiding Deze bijlage bevat de effecten van een mogelijke verhoging van de energiebelasting (EB) op aardgas in de
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2007-I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 q v = 200 1,25 + 450 = 200 q a
Nadere informatieUITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2002-I VAK: ECONOMIE 1 EXAMEN: 2002-I
TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EAMEN 2002-I VAK: ECONOMIE 1 NIVEAU: HAVO EAMEN: 2002-I De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDe overheid. Uitgaven: uitkeringen en subsidies. De overheid. Ontvangsten: belasting en premies. De grote herverdeler van inkomens
Overheid H2 De overheid De grote herverdeler van inkomens Ontvangsten: belasting en premies De overheid Uitgaven: uitkeringen en subsidies De grote herverdeler van inkomens 2 De Nederlandse overheid Belangrijke
Nadere informatieKEUZES VOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST
KEUZES VOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST TEGENBEGROTING 2015 Inleiding In deze tegenbegroting presenteert GroenLinks een aantal concrete voorstellen om een start te maken met het oplossen van de grote uitdagingen
Nadere informatieWat is de essentie van het 6 miljard pakket? Waarom is er besloten om te bezuinigen? Wordt de economie kapot bezuinigd?
Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Er is een pakket van 6 miljard euro aan aanvullende bezuinigingen overeenkomen. De bezuinigingen worden hoofdzakelijk gevonden via uitgavenbeperkingen binnen
Nadere informatieInkomensafhankelijke zorgpremie / nivelleren.
Inkomensafhankelijke zorgpremie / nivelleren. 1. Inleiding Naar verwachting zal nivellering via de inkomensafhankelijke zorgpremie (IAP) worden vervangen door nivellering via het belastingstelsel. De IAP
Nadere informatieBelastingplan 2016 in teken van lagere lasten op arbeid
PAG 2 HOGER HEFFINGSVRIJ VERMOGEN IN BOX 3 PAG 3 WIJZIGING AANMERKELIJK BELANG EN EMIGRATIE PAG 4 AANPASSING AUTOBELASTINGEN PAG 5 VERLAGING TWEEDE EN DERDE SCHIJF EN VERLENGING DERDE SCHIJF PAG 6 SNELLERE
Nadere informatiePERSDOSSIER. Heeft de regering Michel de moed voor een tax shift in het voordeel van werknemers en gewone burgers?
Persconferentie van 13 juli 2015 PERSDOSSIER Heeft de regering Michel de moed voor een tax shift in het voordeel van werknemers en gewone burgers? Duidelijkheid scheppen MOC, beweging.net en de partnerorganisaties
Nadere informatieIn deze stad hoeft de witte Amerikaan zich niet te schamen voor zijn geloof (of voor zijn
Re portage 18.08.2018 Leestijd 3 minuten Op zoek naar de ziel van Amerika mocht ik Branson, Missouri niet overslaan, werd mij verteld. In dit druk bezochte vakantieoord voor de witte Amerikaan vloeien
Nadere informatieDe fiscale moraal van de Belgen Een opinie-onderzoek o.l.v. Prof. Dr. Michel Maus Juni 2019
De fiscale moraal van de Belgen Een opinie-onderzoek o.l.v. Prof. Dr. Michel Maus Juni 2019 Contents 1 Rechtvaardigheid van het belastingsysteem 5 2 Tarieven 10 3 Belastingsontwijking / -ontduiking 18
Nadere informatieNetto toegevoegde waarde: loon + huur + rente + winst Bruto toegevoegde waarde: waarde van verkopen waarde van productiebenodigdheden
Paragraaf 1 Nationaal inkomen en welvaart Economie samenvatting H8 Om de welvaart in een land te meten gebruik je het bbp (bruto binnenlands product). Dat is de omvang van de totale productie in het hele
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal 1
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015-2016 34 302 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2016) T BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIEN Aan de Voorzitter
Nadere informatieEindexamen vwo economie 2013-I
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit
Nadere informatieBoek 4 Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen
Boek 4 Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen Valt het mee of tegen? a Als Yara een appartement koopt moet ze een hypotheek afsluiten. Hiervoor betaalt ze iedere maand een bepaald bedrag. Dit zijn haar
Nadere informatieMiljoenennota in begrijpelijke taal
Samenvatting Miljoenennota in begrijpelijke taal D66 krijgt het voor elkaar 20180920102008_1837.adpro.indd 1 9/20/2018 10:20:25 AM Wat is de Miljoenennota? 2 Elk jaar presenteert de minister van Financiën
Nadere informatieEindexamen vmbo gl/tl economie 2011 - II
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. MINpunten 1 maximumscore 1 2 / 6 x 100 % = 33,3% 2 maximumscore 1 Voorbeeld van een juiste reden: Klantenbinding:
Nadere informatieHet primaire inkomen is de beloning voor het ter beschikking stellen van productiefactoren.
Samenvatting door R. 1396 woorden 17 februari 2014 5,4 5 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 personele inkomensverdeling Het besteedbaar uitkomen per huishouding. De besteedbarde inkomens
Nadere informatieFinanciële bijlage D66-verkiezingsprogramma
Financiële bijlage D66-verkiezingsprogramma D66 staat garant voor een solide financieel beleid, dat ruimte biedt voor investeringen in de kwaliteit van de samenleving en economische dynamiek. Het verkiezingsprogramma
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een
Nadere informatieDatum 30 oktober 2009 Betreft Aanvullende schriftelijke vragen Algemene Financiële Beschouwingen
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20017 2500 EA 's-gravenhage Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.minfin.nl
Nadere informatie9,6. Samenvatting door N woorden 15 oktober keer beoordeeld. Hoofdstuk 1. Begrippen
Samenvatting door N. 1514 woorden 15 oktober 2016 9,6 4 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 Begrippen bindende afspraak Een afspraak waar je (juridisch) niet van af kunt/niet onderuit kunt. budget
Nadere informatieHoe ouders en docenten de ontwikkeling van tieners zoveel mogelijk kunnen stimuleren
Aanbe ve ling 20.12.2016 Leestijd 6-7 minuten De hersens van tieners maken een heel belangrijke ontwikkeling door. De manier waarop dat gebeurt, is erg afhankelijk van ouders en leraren. In zijn nieuwe
Nadere informatieDe voorstellen van Vivant Beschrijving, kritiek en alternatief
De voorstellen van Vivant Beschrijving, kritiek en alternatief Iedereen kent wel het minipartijtje Vivant. Roland Duchâtelet, stichter-financier van de beweging en ondernemer, en de zijnen zoeken nu aansluiting
Nadere informatieSamenvatting Miljoenennota Hoofdpunten beleid mln. 100 mln. 92 mln. 63 mln. 1,9 mld. 1,2 mld. 1,0 mld. 0,5 mld
Samenvatting Miljoenennota 219 Hoofdpunten beleid 219 Prioriteiten en actualiteiten Lager volume gaswinning 3 mln Ondersteuning regio Groningen 1 mln Voorbereiding brexit bij Douane en NVWA 92 mln Oprichting
Nadere informatieGrootverdiener zwaarder belast
4 september 2009 Grootverdiener zwaarder belast AMSTERDAM - De PvdA zint op de terugkeer van een toptarief van 60 procent in de inkomstenbelasting. Het toptarief is nu 52 procent. Acht jaar geleden was
Nadere informatieStructurele effecten variant overdraagbaarheid. heffingskorting, inkomstenbelasting. Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Financiën
CPB Notitie 12 november 2015 Structurele effecten variant overdraagbaarheid algemene heffingskorting, verhoging kinderbijslag en tarieven inkomstenbelasting Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 altijd toekennen Bij een lagere prijs
Nadere informatieHoofdstuk 4 Inkomensongelijkheid 4.1. a/b/c.
Hoofdstuk 4 Inkomensongelijkheid 4.1. a/b/c. 4.2. a/b. (1) (2) (3) (4) (5) (6) bruto inkomen bruto inkomen cumulatief in % in % % van het totaal ( 1.000) van het totaal inkomensgroep van het totale inkomen
Nadere informatie10-puntenplan voor het herstel van de Nederlandse economie
10-puntenplan voor het herstel van de Nederlandse economie Nederland zit in een grote economische crisis. Het consumentenvertrouwen is dramatisch laag. Nederlanders zijn onzeker over hun baan, hun huis,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 32 140 Herziening Belastingstelsel Nr. 27 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieZeven dingen die Nederlanders moeten weten om te begrijpen hoe vluchtelingen zich hier voelen
16.11.2016 Leestijd 8-10 minuten Zo n 300 nieuwkomers beantwoordden de afgelopen weken ruim dertig vragen die leden van De Correspondent aan hen stelden. Het grootste groepsinterview ooit met vluchtelingen
Nadere informatieRijksbelastingen 0n verdubbeld en vergroend
08 Rijksbelastingen 0n verdubbeld en vergroend Laurens Cazander Publicatiedatum CBS-website: 3 februari 2009 Den Haag/Heerlen, 2009 Verklaring van tekens. = gegevens ontbreken * = voorlopig cijfer x =
Nadere informatieVaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid
CPB Notitie Aan: Vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM Den Haag T 088 9846000 I www.cpb.nl Contactpersoon
Nadere informatieParticuliere sector: Bedrijven en gezinnen. Deze sector streeft naar winst, bijvoorbeeld supermarkten, bakkers en kledingwinkels.
Samenvatting door A. 952 woorden 14 juni 2013 6,3 11 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie 1 De collectieve sector: Particuliere sector: Bedrijven en gezinnen. Deze sector streeft naar
Nadere informatieVolgens veel experts moet er één voedselbeleid komen. Dus
Inte rvie w 15.12.2016 Leestijd 7-9 minuten Meerdere experts zeiden het afgelopen jaar tegen me: we hebben een voedselbeleid nodig in Nederland. Dan kunnen we alle grote problemen in één keer aanpakken.
Nadere informatieEindexamen economie vmbo gl/tl I
BEOORDELINGSMODEL Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. VRAGEN STAAT VRIJ 1 maximumscore 1 8,46 : 1,88 = 4,5 uur 2 A 3 maximumscore 1 Er is sprake
Nadere informatieExamen VWO. Economie 1,2 (nieuwe stijl)
Economie 1,2 (nieuwe stijl) Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 2 juni 13.3 16.3 uur 2 1 Voor dit examen zijn maximaal 84 punten te behalen; het examen bestaat uit 3
Nadere informatieEindexamen economie 1 vwo I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 vakbonden, werkgeversbonden, individuele
Nadere informatieKoopkrachtveranderingen voor mensen met een beperking 2015-2016. Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015
Koopkrachtveranderingen voor mensen met een beperking 2015-2016 Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 Koopkrachtveranderingen voor mensen met een beperking 2015-2016 Prinsjesdag 2015 Nibud, september
Nadere informatieEindelijk bewijs: zo komen dictators aan spionagesoftwar e
Aanbe ve ling 11.04.2017 Leestijd 4 minuten Er wordt al jaren over gespeculeerd hoe Europese bedrijven ondanks strenge regelgeving spionagesoftware weten te verkopen aan dictaturen. Al Jazeera vond eindelijk
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /04
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M 3 benaderingen van het begrip inkomen : F economisch: - nominaal inkomen (in geld uitgedrukt) - reëel
Nadere informatieOnze incassoindustrie: eerst maken we schulden tot 2,5 keer hoger, dan sturen we dure hulpverleners
Analyse 23.01.2017 Leestijd 7-9 minuten Na zijn tussenkomst kan een kleine schuld gemiddeld tweeënhalf keer groter worden: de deurwaarder. Als érgens uit blijkt hoe bizar schulden in Nederland geregeld
Nadere informatiePrinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee
Prinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee Prinsjesdag 2015: wijzigingen voor je portemonnee Op Prinsjesdag presenteert het kabinet in de Miljoenennota zijn financiële toekomstplannen voor 2016.
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Betreft Kamervragen van het lid Gijs van Dijk (PvdA) Postbus
Nadere informatieNIEUWE NIVELLERINGS- POLITIEK
NIEUWE NIVELLERINGS- POLITIEK Jesse Klaver november 2014 NIEUWE NIVELLERINGSPOLITIEK De kloof tussen arm en rijk in Nederland neemt toe. GroenLinks pleit daarom bij het bezoek van Thomas Piketty aan Nederland
Nadere informatieVoorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieMevrouw de Voorzitter,
Mevrouw de Voorzitter, Al in december vorig jaar heeft de 50PLUS fractie aan het slot van de bijdrage in het debat over de Begroting van VWS 2016 het volgende gevraagd over de hoogte van het verlaagde
Nadere informatieAWBZ-premie over vier schijven Uitgevoerd op verzoek van de Socialistische Partij
CPB Notitie 17 juni 2014 AWBZ-premie over vier schijven Uitgevoerd op verzoek van de Socialistische Partij. CPB Notitie Aan: SP, Henk van Gerven Datum: 17-6-2014 Betreft: AWBZ-premie over vier schijven
Nadere informatieBudgettaire, koopkracht- en arbeidsmarkteffecten van herziening belastingstelsel Op verzoek van de JOVD
CPB Notitie 3 mei 2011 Budgettaire, koopkracht- en arbeidsmarkteffecten van herziening belastingstelsel Op verzoek van de JOVD. CPB Notitie Aan: JOVD Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510
Nadere informatieSectorwerkstuk Economie Economische crisis
Sectorwerkstuk Economie Economische crisis Sectorwerkstuk door A. 2214 woorden 2 februari 2013 6,6 119 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Deelvraag 1: Wat zijn de oorzaken van de Economische
Nadere informatieEconomie Pincode klas 4 VMBO-GT 5 e editie Samenvatting Hoofdstuk 7 De overheid en ons inkomen Exameneenheid: Overheid en bestuur
Paragraaf 7.1 Groeit de economie? BBP = Bruto Binnenlands Product, de totale productie in een land in één jaar Nationaal inkomen = het totaal van alle inkomens in een land in één jaar Inkomen = loon, rente,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 24 515 Preventie en bestrijding van stille armoede en sociale uitsluiting Nr. 482 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan
Nadere informatie1) Wat krijgt een werknemer, een ambtenaar, huisarts, boekenschrijvers, makelaars en soldaten?
Samenvatting door een scholier 1896 woorden 6 februari 2007 5,7 20 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie samenvatting : 1) Wat krijgt een werknemer, een ambtenaar, huisarts, boekenschrijvers,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 XV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2008 Nr. 58 BRIEF VAN
Nadere informatie2011 STAATSBLAD No. 129 VAN DE REPUBLIEK SURINAME
2011 STAATSBLAD No. 129 VAN DE REPUBLIEK SURINAME WET van 5 september 2011, houdende nadere wijziging van de Wet houdende bepalingen omtrent de accijns op het hier te lande vervaardigd en ingevoerd gedistilleerd
Nadere informatie2513AA22XA. Inleiding. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieCompilatie uit strips van diverse afleveringen van 'Eerste hulp bij hacken'. Beeld: Rob van Barneveld (voor De Correspondent)
Update Leestijd 4-5 minuten In augustus kondigde ik aan te willen leren hacken. Na vier maanden maak ik de balans op. Wat heb ik geleerd? En waarom moet ook jij leren hacken? Eerste hulp bij hacken: de
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur
Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting door een scholier 1286 woorden 9 januari 2013 6,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 Personele inkomensverdeling
Nadere informatieLesbrief Iedereen betaalt belasting
Lesbrief Iedereen betaalt belasting inleiding Iedereen betaalt belasting» waar komt het geld vandaan?» waar gaat het geld naar toe?» nederland, europa en de wereld» Iedereen betaalt belasting 1 Iedereen
Nadere informatieTe weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.
Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar
Nadere informatieKinderen buitensluiten kan dodelijk zijn
Analyse 17.05.2016 Leestijd 6-8 minuten Diep-emotionele wederzijdse betrokkenheid tussen kinderen en opvoeders is nodig om de morele waarden die wij als democratische samenleving voor ogen hebben, door
Nadere informatieNummer : 02/36 Datum : 20 maart 2002 Aan : Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
CPB Notitie Nummer : 02/36 Datum : 20 maart 2002 Aan : Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Nogmaals: Arbeidsmarkteffecten van inkomensafhankelijke regelingen In CPB Notitie 00/03, Arbeidsmarkteffecten
Nadere informatieIedereen betaalt btw. Daarnaast betaalt iedereen die werkt ook loon- of inkomstenbelasting.
Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen Valt het mee of tegen? a b c Als Yara een appartement koopt moet ze een hypotheek afsluiten. Hiervoor betaalt ze iedere maand een bepaald bedrag. Dit zijn haar vaste
Nadere informatieNOTA VAN TOELICHTING. Algemeen. 1. Inleiding
NOTA VAN TOELICHTING Algemeen 1. Inleiding Het onderhavige besluit wordt gewijzigd in verband met het besluit van het kabinet om voor 2006 en volgende jaren de rijksvergoeding van de kosten van kinderopvang
Nadere informatieThema: Wat is economie? vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 03 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/76203 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatie50PLUS heeft acht prioriteiten verwerkt in zijn Tegenbegroting 2019:
TEGENBEGROTING 2019 50PLUS heeft acht prioriteiten verwerkt in zijn Tegenbegroting 2019: 1) De AOW-leeftijd in 2019 bevriezen op 66 jaar en in 2020 verlagen naar 65 jaar 50PLUS heeft altijd gestreden voor
Nadere informatieEconomische effecten van een verlaging van de administratieve lasten
CPB Notitie Datum : 7 april 2004 Aan : Projectdirectie Administratieve Lasten Economische effecten van een verlaging van de administratieve lasten 1 Inleiding Het kabinet heeft in het regeerakkoord het
Nadere informatieSP-voorstel fiscale behandeling eigen woning
CPB Notitie Datum : 27 augustus 2004 Aan : de SP, de heer E. Irrgang SP-voorstel fiscale behandeling eigen woning 1 Inleiding De SP-fractie heeft het CPB gevraagd de budgettaire en koopkrachteffecten te
Nadere informatieAdministratiekantoor Van den Dungen B.V. Nieuwsbrief 2018, 7 e jaargang, 13 e editie
Nieuwsbrief 2018, 7 e jaargang, 13 e editie Inhoud 1. Verhoging lage BTW-tarief van 6% naar 9% 2. Veranderingen vennootschapsbelasting en dividendbelasting box 2 3. Overige wijzigingen 4. Eindejaarstips
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2003-II
4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juist antwoord
Nadere informatieNieuwsbrief Prinsjesdag 2015 NIEUWSBRIEF. over de gevolgen van Prinsjesdag 2015 voor uw personeelsbeleid
NIEUWSBRIEF over de gevolgen van Prinsjesdag 2015 voor uw personeelsbeleid Via deze speciale Prinsjesdag-nieuwsbrief brengen wij u volledig op de hoogte van Prinsjesdag 2015 die relevant zijn voor werkgevers.
Nadere informatieOp deze school is het heel normaal om uit de kast te komen
Opnieuw Re portage relevant 14.12.2018 Leestijd 7-9 minuten Een vijfde van alle lesbische, homoof biseksuele jongeren tussen de 16 en 25 heeft nog niemand in de nabije omgeving verteld over zijn of haar
Nadere informatieH1: Economie gaat over..
H1: Economie gaat over.. 1: Belangen Geld is voor de economie een smeermiddel, door het gebruik van geld kunnen we handelen, sparen en goederen prijzen. Belangengroep Belang = Ze komen op voor belangen
Nadere informatieNieuwsbrief kwartaal 4 Prinsjesdag Bron: Dukers & Baelemans Pagina 1. U als particulier: Algemene heffingskorting en de arbeidskorting
U als particulier: Algemene heffingskorting en de arbeidskorting In het belastingplan 2014 was reeds aangekondigd dat het afbouwpercentage in de algemene heffingskorting geleidelijk wordt verhoogd en de
Nadere informatie2.2 Kinderjaren. De bedragen en percentages uit dit hoofdstuk hoef je niet uit je hoofd te leren. Indien nodig krijg je deze op een proefwerk erbij.
2.2 Kinderjaren Het krijgen van kinderen heeft voor ouders economische gevolgen: 1. Ouders krijgen minder tijd voor andere zaken en gaan bv. minder werken; 2. Kinderen kosten geld. De overheid komt ouders
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 1202 woorden 10 januari keer beoordeeld. Hoofdstuk 4.3 t/m & 4.4 begrippen;
Samenvatting door een scholier 1202 woorden 10 januari 2002 6 104 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 4.3 t/m 5 4.3 & 4.4 begrippen; arbeidsinkomen voor werknemers is dit het loon en voor zelfstandigen
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 6
Samenvatting Economie Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 2139 woorden 16 oktober 2005 7,4 25 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Paragraaf 1 Micro-economie: als we de productie door 1
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 Rookremmers 1 maximumscore 2 De genoemde bijkomende/onbedoelde (maatschappelijke)
Nadere informatieHet Nederlandse hbo segregeert de samenleving. Ro erdam doet er wat aan
Onderwijsjournalist Anja Vink maakt een verhalenreeks over ongelijkheid in het onderwijs. Want die neemt toe. Wat kunnen we daaraan doen? Johannes Visser Correspondent Onderwijs 27.05.2016 Leestijd 6-7
Nadere informatie