Rendabele zonnecellen maken met dunne-film techniek
|
|
- Rosa Desmet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Rendabele zonnecellen maken met dunne-film techniek Winter : voor het eerst in jaren sneeuwt het flink in Nederland. We praten over superrendabele zonnecellen met Gertjan Bögels en John Schermer van de Radboud Universiteit Nijmegen, terwijl buiten de universiteitsgebouwen in rap tempo wit worden. Onze cellen liggen niet op daken, dus van die sneeuw hebben ze geen last, zegt Gertjan Bögels, business developer. We hebben het dus niet over gewone zonnecellen die op huizen geplaatst worden, maar over superlichte cellen met hoge opbrengst. De techniek voor het maken daarvan is door de groep van John Schermer ontwikkeld op een STW-project, en hij gaat de cellen samen met het Britse bedrijf Circadian Solar maken. Hij merkt op, terwijl het buiten steeds harder gaat sneeuwen: Bij zulk gedempt licht als vandaag hebben de meeste zonnecellen trouwens nauwelijks enige opbrengst. III-V-zonnecel wereldrecordhouder efficiëntie De groep van John Schermer van het Institute for Molecules and Materials (IMM) is houder van het wereldrecord van de efficiëntste dunne-film zonnecel. Deze III-V cellen zetten 26 procent van het zonlicht om in elektriciteit. De techniek komt erop neer dat een dunne film gemaakt wordt van III-V halfgeleiders: verbindingen tussen elementen uit de derde en de vijfde groep van het Periodiek Systeem. Voor het verwerken van deze materialen zijn kostbare halfgeleider wafers van galliumarsenide (GaAs) of germanium (Ge) nodig, waardoor de cellen tot dusver vooral worden toegepast in de ruimtevaart. Aan de Radboud Universiteit is nu een techniek ontwikkeld waarmee de III-V zonnecel nadat deze laag voor laag is opgebouwd (het epitaxieproces), in zijn geheel van de wafer wordt gelift en op een metaalfolie wordt overgezet. De kostbare wafer wordt daarna hergebruikt. In figuur 1 is dit zogenaamde epitaxiaal lift-off (ELO) proces weergegeven. Figuur 1. Schematische weergave van het Epitaxiaal Lift-Off (ELO) proces. Op een wafer van GaAs of Ge worden een celstructuur en een scheidingslaagje aangebracht. Daarna wordt er aan de bovenzijde een metaalfolie op neergelegd en het geheel wordt met behulp van een etsproces van de wafer losgetrokken. De wafer wordt vervolgens hergebruikt voor de productie van de volgende dunnefilm cel.
2 Hoe begon het? Schermer: In 1978 al. Een onderzoeksgroep in Japan slaagde erin een dunne laag GaAs van een substraat te pellen; alleen, dat ging veel te langzaam omdat ze de verkeerde scheidingslaag gebruikten. In 1995 hebben wij dit idee opnieuw opgepakt en hebben daarbij het ELO-proces is in de loop van de jaren sterk verbeterd. Wij liften door een druppel etsvloeistof aan te brengen op de kopse kant van de lagenstructuur. Daarin lost alleen de scheidingslaag tussen de wafer en de zonnecel op. Het losgekomen deel van de lagenstructuur wordt langzaam weggebogen waardoor de druppel etsvloeistof steeds met een nieuw stukje van de scheidingslaag in contact komt. De etsvloeistof vreet zich als het ware met een snelheid van 35 mm per uur door de scheidingslaag heen totdat de hele lagenstructuur los is van de wafer. Met een STW-subsidie in 2001 konden we het onderzoek concentreren op twee lijnen: het ELO-proces ontwikkelen en een tandemzonnecel maken. Na basisonderzoek aan het etsproces van de scheidingslaag konden we de snelheid van dit proces opvoeren van 1 naar circa 35 mm per uur. Daarna konden we demonstreren dat we in plaats van op kleine samples het proces ook op hele wafers tot 4 inch in diameter konden toepassen. Met de gegenereerde kennis vroegen we subsidie voor een tweede project aan, die we ook kregen. Figuur 2. Door tf2 devices gerealiseerde 4 inch folie met dunne-film zonnecellen voor lichtconcentratie systemen. Ging dat goed? Fronsend: Dat project verloopt ook zeer succesvol. We hebben dunne-film GaAs zonnecellen met een wereldrecordrendement van 26,1% gerealiseerd. Dat is een evenaring van het eveneens door Radboud gevestigde wereldrecord voor GaAscellen op een wafer, waaruit blijkt dat het etsproces op geen enkele wijze afbreuk doet aan de kwaliteit van de zonnecel. Toen kwam Circadian Solar in beeld? Schermer: Eerst was er nog een groep Amerikanen die een exclusieve wereldwijde licentie op ons proces wilden hebben, maar dat contact verliep erg moeizaam. Kort daarop werd ik gebeld door Robin Godfrey de CEO van Circadian Solar en dat klikte
3 direct. Ik heb hem nog gevraagd waarom hij niet naar het Fraunhofer institut in Freiburg was gegaan. Een groot instituut en verder dan wij als het gaat om Multijunctie zonnecellen. Maar Concentrix, een spin-off van Fraunhofer, bleek een directe concurrent van Circadian Solar en onze kleine groep werd toch als second best in Europa beschouwd. Bovendien beschikten wij als enige over een uitvoerbaar ELOproces. Als je dat hoort, zit je toch een stukje rechter op je fiets als je naar huis gaat. Hoe kijkt Gertjan Bögels daarop terug? Bögels, puttend uit zijn geheugen: De samenwerking ging van start met drie partijen: de Radboud Universiteit, STW en Circadian Solar. Daarvan brachten de Radboud Universiteit en STW het grootste gedeelte van de kennis in, en Circadian Solar zorgde voor benodigde middelen en bracht ook haar gedeelte van de kennis in. Ondanks dat er drie partijen om de tafel zaten en de contracten redelijk complex waren was er snel overeenstemming. Belangrijk daarbij was dat iedere partij de inbreng van kennis of middelen door de andere partij goed op waarde kon schatten en het belang daarvan inzag. Zo ontstond een joint venture met het Britse bedrijf Circadian Solar, specialist in zonnecellen met gebruik van geconcentreerd licht, en daarmee ontwikkelen we deze techniek verder. Het is voor het eerst dat de Radboud Universiteit en STW kiezen voor de constructie van een joint venture voor een spinoff. De naam van het bedrijf is tf2 devices dit staat voor thin-film three-five devices. Schermer: Er was wederzijds duidelijk vertrouwen. En het zijn capabele mensen bij Circadian Solar ze sturen mensen die iets kunnen. Ze lieten hun eigen platform vallen om de samenwerking op te zetten. Bögels over Schermer: Hij heeft de contracten ook echt gelezen. Dat is uniek voor een onderzoeker. Hij is een wetenschapper met een scherp oog voor valorisatie. Wat brengt de toekomst? Schermer: We hebben dunne-film GaAs-zonnecellen voor toepassing in een concentratorsysteem ontwikkeld (zie figuur 2). Nu gaan we naar een dunne-film tandem- en triplejunctiecel. Daarna neemt tf2 devices ze in productie. Naast toepassingen in concentratorsystemen zoals die van Circadian Solar, wil tf2 devices ook andere producenten van concentratorsystemen bedienen. Verder zijn deze lichtgewicht cellen bijzonder interessant voor ruimtevaarttoepassingen. Maar misschien ook voor een mobiele telefoon die zichzelf oplaadt terwijl hij op tafel onder een lamp ligt. Tenslotte, de mooie momenten van het onderzoek? Schermer, meteen: Het mooiste moment van het onderzoek was het wereldrecord! Vooraf was dit geen doelstelling maar op een bepaald moment heb je alle schakels goed en weet je dat het erin zit om het record van 25,1% te breken. Als de cel dan gemeten wordt, is de hele groep nieuwsgierig naar het resultaat. Dan is het een mooi moment als er een I-V karakteristiek met een rendement van 26% op het beeldscherm verschijnt. Vervolgens moet je de cel voor een onafhankelijke meting nog opsturen naar één van de vijf wereldwijd erkende meetinstituten. Als daar vervolgens binnen ééntiende procent nauwkeurig hetzelfde wordt gemeten dan besef je pas dat we in het kader van de opeen volgende STW projecten ook een state-ofthe-art faciliteit voor de analyse van zonnecellen hebben opgebouwd. De analyse van zonnecellen is zelfs een kernexpertise van onze groep geworden. Niet alleen III- V cellen maar ook cellen gebaseerd op andere materiaalsystemen zoals kristallijn en amorf silicium, CIGS, CdTe en organische materialen kunnen we zeer nauwkeurig
4 doormeten. Dit heeft recentelijk ook geleid tot de oprichting van ReRa solutions, een spin-off bedrijf vanuit de onderzoeksgroep. Dit bedrijf produceert software en apparatuur voor de analyse van zonnecellen en Radboud gecertificeerde referentiecellen. Figuur 3. Individueel gemonteerde 4x5 mm dunne-film zonnecel voor integratie in een lichtconcentratie systeem. Stand van zaken najaar 2011 De goede resultaten van de onderzoeksgroep leidden tot een Outdoor Calibration Facility (meet- en testfaciliteit op het dak van het onderzoeksgebouw). Hiermee is onderzoek ook in de buitenlucht bij veranderende weercondities mogelijk. Figuur 4. Een zonvolg-opstelling met een module bestaande uit 12 lens-cel units van een lictconcentratiesysteem dat in de Outdoor Calibration Facility van de Radboud Universiteit wordt getest. In dezelfde opstelling wordt met verschillende instrumenten tevens continue het ingestraalde zonlicht gemeten. Met de spin-off bedrijven is eveneens voortgang geboekt. Het wetenschappelijk onderzoek met Circadian Solar voor tf2 devices is afgerond. Nu wordt er met potentiële investeerders en regionale ontwikkelingsbedrijven gesproken over industrialisatie. De concurrent, Alta devices, heeft dit jaar in de VS meer dan 100 miljoen dollar aan venture capital opgehaald. De Radboud onderzoeksgroep vormt met regionale hightechbedrijven een consortium waarmee zij de eerste productieapparatuur voor de cellen willen gaan produceren. Het bedrijfsleven is nu
5 overtuigd dat dit een nieuwe, veelbelovende methode is voor de productie van hoogrendement dunne-film zonnecellen. Overigens is ELO een generiek toepasbare technologie waarmee een hele range van high-performance, dunne-film halfgeleider devices kan worden geproduceerd. ReRa solutions is een heel ander soort bedrijf dan tf2 devices, en is van start gegaan zonder miljoeneninvesteringen. Gestart als een eenmanszaak en opererend vanaf de Universiteit Campus, is het bedrijf redelijk snel gegroeid. Het is nu gevestigd op het bedrijventerrein in Wijchen en heeft meerdere medewerkers in dienst. De apparatuur en referentiecellen worden wereldwijd verkocht aan zonnecelproducenten en PV onderzoeksgroepen. Voor verschillende klanten leveren ze oplossingen op maat.
Hoogrendement Zonnecellen Concepten voor de volgende generatie cellen
Hoogrendement Zonnecellen Concepten voor de volgende generatie cellen John Schermer Applied Materials Science Radboud Universiteit Nijmegen Inhoud Wat krijgen we van de zon? De c-si PV benchmark III-V
Nadere informatieMONO-, POLY-, OF DUNNE FILM PANELEN?
MONO-, POLY-, OF DUNNE FILM PANELEN? LEER ALLES OVER DE VERSCHILLEN. BNRG Distribution. Paul van Deursen Zonnepanelen zetten (zon)licht om in elektriciteit. Het zonnepaneel is dus een onmisbaar onderdeel
Nadere informatieKennisbundeling brengt micro- en nanotechnologie sneller op de markt
Kennisbundeling brengt micro- en nanotechnologie sneller op de markt I2I: Innovation to Industrialisation for advanced Micro- and Nanosystems R&D I2I, bestaand uit zes R&D deelprojecten en één clusterontwikkeling
Nadere informatieprijs PV-module (2009; $/W) 100 10 1979 c-si 2007 kristallijn silicium dunne films trend silicium trend dunne films tekort aan polysilicium dunne film 2009 2009 1 1 10 100 1.000 10.000 100000 1.000.000
Nadere informatieInformatiebron Thema 2b. Zonnepanelen
Auteur Energy College Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 November 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/68732 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieGESCHIEDENIS VAN DE ZONNECEL de vroege dagen
de vroege dagen 1839 Edmond Becquerel ontdekt dat metaalplaatjes in een geleidende vloeistof onder belichting een spanning en een stroom leveren: het fotovoltaïsch (PV) effect. Comptes Rendues 6 (1839)
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/174585
Nadere informatieNuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.
Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke
Nadere informatieGeniet van uw leven op zonne-energie
Geniet van uw leven op zonne-energie Het is tijd om uw eigen elektriciteit te produceren. Gebruik zonnepanelen. Elektriciteit is de hoeksteen van het dagelijkse leven : het voorziet alle apparaten die
Nadere informatieOne size fits all? Ontwikkeling zonnestroomtechnologie. Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy & European Photovoltaic Technology Platform
One size fits all? Ontwikkeling zonnestroomtechnologie Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy & European Photovoltaic Technology Platform Here comes the SUN Amsterdam 4 juni 2014 www.ecn.nl One
Nadere informatieVerschillen tussen panelen
Voor niets gaat de zon op Technische informatie Verschillen tussen panelen -een overzicht- Datum: 03-06-2014 1 Inhoud 1 Inleiding... 2 2 Verschillende typen zonnepanelen... 3 3 Verschillende merken zonnepanelen...
Nadere informatieLight trapping in thin-film solar cells using dielectric and metallic nanostructures M. van Lare
Light trapping in thin-film solar cells using dielectric and metallic nanostructures M. van Lare Photovoltaica is een duurzame en schone bron van energie en de zon levert meer dan genoeg energie om photovoltaica
Nadere informatieJij en energie: zonne-energie
De oneindige bron: Zonne-energie Passieve zonne-energie Een soort zonne-energie zal je al snel kunnen bedenken en dat is passieve zonne-energie. Passieve zonne-energie is energie waar je niets voor hoeft
Nadere informatieNu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!!
Nu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!! Tot voor kort was het alleen mogelijk en rendabel om zonnepanelen te monteren op zuid georiënteerde daken. Daken aan de west,
Nadere informatieVisionair Scenario PV
Visionair Scenario PV Nanotechnologie &PV:een toekomstvisie Jean V. Manca Universiteit Hasselt-IMEC./IMOMEC jean.manca@uhasselt.be Heusden-Zolder, 11 mei 2012 De toekomst van zonnecellen De Tera-Watt uitdaging
Nadere informatieDemand Better Solar. Hoge efficiency en strak design
Demand Better Solar Hoge efficiency en strak design De beste investering voor uzelf en voor het milieu Energiekosten stijgen en ook milieuvervuiling is een groeiend probleem. U kunt nu beide voor zijn.
Nadere informatieSolar Frontier productinformatie
Solar Frontier productinformatie De hoogste opbrengst, zelfs onder zware omstandigheden In veel situaties zijn de omstandigheden voor een zonne-energiesysteem niet 100% optimaal. Maar wat wordt nu precies
Nadere informatieAstronaut van de toekomst
Astronaut van de toekomst INHOUD WORKSHOP 1. BOUW DE SAPI-RAKET IN LEGO Aan de hand van een bouwschema bouw je een unieke raket in Lego. 2. LAAT DE LEDJES BRANDEN Door gebruik te maken van zonne-energie
Nadere informatie25 jaar garantie op nominale capaciteit: Alleen postieve toleranties:
Zonnepanelen van Kwaliteit. Het is waar - op het eerste gezicht kunt u van buitenaf nauwelijks het verschil zien tussen de moderne zonnepanelen. Dat is de reden waarom de "innerlijke waarden" - dat wil
Nadere informatieMeer over zonnepanelen
natural resource group Meer over zonnepanelen Wie is Agro-NRG? Wij komen voort uit een landbouw en milieukundig advies bureau: Terra-Agribusiness B.V. In 2009 hebben we voor diverse klanten SDE subsidie
Nadere informatieBCS in 2011 een bewogen jaar..!
BCS in 2011 een bewogen jaar..! Roel Fonville Eindhoven, 19 December 2011 Supported by Business Cluster Semiconductors Totaal Ecosysteem - Circa 150 bedrijven - Circa 15.000 werknemers - R&D omzet 10 miljard
Nadere informatieCMM 3: levert het wat op?
CMM 3: levert het wat op? Philips Analytical De noodzaak en voordelen van Software Process Improvement Wie is Philips Analytical? Waarom is voor ons software proces verbetering zo essentieel? Hoe hebben
Nadere informatieFeeding the world with solar power.
Feeding the world with solar power. inteqnion-solar.com Zonne-energie. Duurzame energiebron van de toekomst. De markt voor energievoorziening is volop in beweging. Fossiele brandstoffen als gas en olie
Nadere informatiePowerGlaz BIPV. Belangrijke kenmerken: Oplossing op maat voor geïntegreerde zonnesystemen. Multifunctioneel: energieopwekkende en zonwerende panelen
PowerGlaz BIPV Belangrijke kenmerken: Oplossing op maat voor geïntegreerde zonnesystemen Multifunctioneel: energieopwekkende en zonwerende panelen Enkel glas of dubbel glas panelen (geïsoleerd) PVB-folie
Nadere informatieOPTIMALE PRESTATIES DOOR EEN WEERGALOOS CONCEPT
OPTIMALE PRESTATIES DOOR EEN WEERGALOOS CONCEPT Q.PEAK-G4.1 EN Q.PEAK BLK-G4.1 VORM EN FUNCTIE EEN KRACHTIGE COMBINATIE Q.PEAK-G4.1 - baanbrekende prestaties in een uiterst aantrekkelijke vormgeving Haal
Nadere informatieInventarisatie innovatieve PV-technologieën
Inventarisatie innovatieve PV-technologieën Eerste, tweede en derde generatie zonnestroomtechnologieën in vogelvlucht Stichting Zonne-energie Wageningen Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO - KNAW)
Nadere informatieNefit Zonnestroom. Nefit houdt Nederland warm. CentroSolar PV-systemen
Nefit Zonnestroom Nefit houdt Nederland warm CentroSolar PV-systemen Een stroom gratis zonne-energie Elektriciteit van eigen huis De zon is de meest duurzame energiebron. In Nederland levert de zon meer
Nadere informatieNieuws onder de zon. Onderwerpen. Handicom Solar. december 2013. Haal het zonnetje in huis
Contents 1 Chapter... 1.1 paragraph... 1.2 paragraph... 1.2.1 sub paragraph... 1.2.2 sub paragraph... 1.3 paragraph... Nieuws onder de zon Haal het zonnetje in huis december 2013 Onderwerpen 1. Energie
Nadere informatieVetmoleculen en de hersenen
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Speciale 'hersen-vet' injectie heeft positief effect in ZvH muis
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting De wereldpopulatie verbruikt steeds meer energie. Momenteel wordt deze energie vooral geleverd door fossiele brandstoffen. Een groot nadeel van fossiele brandstoffen is dat hun aanwezigheid
Nadere informatieExamen HAVO. Wiskunde A1,2
Wiskunde A1,2 Examen AVO oger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 1.0 16.0 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 21 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed
Nadere informatieTeam 3: Het Zonnepaneel Onderzoek naar de werking van een zonnepaneel en de zonneboiler
Zonnepanelen op school Team 3: Het Zonnepaneel Onderzoek naar de werking van een zonnepaneel en de zonneboiler Jullie gaan onderzoeken hoe een zonnepaneel en de zonneboiler werken 1. SAMENWERKEN IN EEN
Nadere informatieZonnecellen 2.0. Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013
Zonnecellen 2.0 Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013 Innovatiereis 0-energieomgeving De toekomst van zonne-energie Oktober 2013 3 Inhoud Commerciële haalbaarheid Zonne-cellen 2.0 Smart grid Rexel Nederland
Nadere informatieZonne-energie leerset
MADE IN CHINA Bestnr. 19 47 51 Zonne-energie leerset Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatische gegevensbestand, of openbaar
Nadere informatieHet voor de gepatenteerde SOLYNDRA Solar module gebruikte materiaal bestaat uit koper-indium-galium-diselenide (CIGS).
quas lar Een uiterst betrouwbaar systeem De SOLYNDRA Solar module bestaat uit twee coaxiale cilinders. De binnenste cilinder wordt ommanteld door de CIGS-zonnecel die op haar beurt beschermd wordt door
Nadere informatieZonnepanelen die het verschil maken.
Zonnepanelen die het verschil maken. Bouw uw activiteiten en reputatie uit met onze premium-zonnepanelen. We zullen uw klanten van u laten houden. En uw business zal bloeien. U wil zo succesvol mogelijk
Nadere informatieglaesum group synergy in global industry
glaesum group synergy in global industry Glaesum Group Synergy in global industry Met warmte-, metaal- en procestechniek als speerpunten voorziet de Glaesum Group de professionele, industriële markt van
Nadere informatiePV toegepast in de gebouwschil
PV toegepast in de gebouwschil Workshop 12 April 2011 Derde Limburgse Dag van de Nieuwe Energie Zeger Vroon Inhoud Wie is Zeger Vroon? Waarom zonne-energie? Wat is de status van PV/zonne-energie? Wat is
Nadere informatieHERNIEUWBARE WATERSTOF GENERATIE WATERSTOFNET CONGRES, HELMOND RUBEN LIETEN, IMEC
HERNIEUWBARE WATERSTOF GENERATIE WATERSTOFNET CONGRES, HELMOND RUBEN LIETEN, IMEC HERNIEUWBARE BRANDSTOFFEN Hernieuwbare brandstoffen? - Hoge energie dichtheid (H 2 : 10 x beter dan batterijen) - Toepassingen:
Nadere informatiePrijslijst zonnepaneelpakketten Q2 Versie 1.0
Kant-en-klare zonnepaneelpakketten voor schuine en platte daken Alle aangeboden zonnepaneelpakketten zijn zo samengesteld dat met het gekozen pakket vrijwel iedere opstelling op ieder dak gemaakt kan worden.
Nadere informatieDe chip: hoe iets piepkleins een ware wereldrevolutie veroorzaakte
De chip: hoe iets piepkleins een ware wereldrevolutie veroorzaakte Gilbert Declerck, CEO IMEC Imke Debecker, Outreach Communications Katrien Marent, Corporate Communications Director Zonder de uitvinding
Nadere informatieECO Oostermoer in oprichting
Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO Oostermoer in oprichting Nieuwsbrief 18 juni 2012 Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van ECO Oostermoer, waarin wij u nader informeren over de stand
Nadere informatieNajaarsseminar VAB Geld als Water
Najaarsseminar VAB Geld als Water 7 november 2013 Lodewijk Kolfschoten Stelling 1 Mijn klanten willen alleen maar bankfinanciering Page 2 Crowdfunding Page 3 Wat is crowdfunding? Een alternatieve wijze
Nadere informatieZonnepanelen die het verschil maken.
Zonnepanelen die het verschil maken. Bouw uw activiteiten en reputatie uit met onze premium-zonnepanelen. We zullen uw klanten van u laten houden. En uw business zal bloeien. U wil zo succesvol mogelijk
Nadere informatieEnergiemanagement Zonnepanelen
Energiemanagement Zonnepanelen Lesdoelen Begrijpen en beschrijven van de werking Berekenen van het vermogen en energie-opbrengst Bepalen van rendementen en COP s Bekend zijn met randvoorwaarden voor goede
Nadere informatieI. Vragen en antwoorden over zonnepanelen 1 :
I. Vragen en antwoorden over zonnepanelen 1 : 1. Hoe werken zonnepanelen? 2. Hoe groot is een zonnepaneel, en kan ik kiezen uit verschillende uitvoeringen? 3. Is mijn dak geschikt voor zonnepanelen? 4.
Nadere informatieKraak de geest van de DJ
Kraak de geest van de DJ Een observatie Door Nicky van Veen Inleiding Hoe komt het dat creatievelingen zo goed kunnen performen en zo creatief kunnen zijn op het moment dat ze moeten schitteren. Om dit
Nadere informatie2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.
Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 In fase 1 heb je geoefend met het schrijven van teksten. Je hebt ook geleerd
Nadere informatieFundamentele studie brengt potentieel van organische halfgeleiders naar boven
Editie april 2018 Flexible electronics Fundamentele studie brengt potentieel van organische halfgeleiders naar boven Een beter begrip van de kristallisatie in dunne lagen leidt tot betere elektronica Dunne
Nadere informatie2. Factoren onderzoeken die invloed hebben op het vermogen van de zonnecellen
Experiment 2 2. Factoren onderzoeken die invloed hebben op het vermogen van de zonnecellen Inleiding In deze experimentenreeks ga je onderzoeken welke factoren een effect hebben op het geleverde vermogen
Nadere informatie25 jaar en meer. Werkelijke betrouwbaarheid voor uw zonne-energiehuis. Hoe kiest u een duurzaam zonne-energiesysteem
25 jaar en meer Werkelijke betrouwbaarheid voor uw zonne-energiehuis Hoe kiest u een duurzaam zonne-energiesysteem Inhoud De tijd is gekomen om voor zonne-energie te gaan 03 Garantie op zonnepanelen: wat
Nadere informatieFotovoltaïsche conversie (zonnestroom): van niche naar impact
Fotovoltaïsche conversie (zonnestroom): van niche naar impact Wim Sinke ECN Solar Energy, UvA, AMOLF, TKI Urban Energy en European Technology and Innovation Platform for Photovoltaics NNV Symposium Energie
Nadere informatieDe HIT planner voor zonne-energie
Een stapsgewijze gids voor een waardevolle investering met visie. De HIT planner voor zonne-energie De voordelen van zonne-energie in 7 stappen Een stralende investering Als er één ding zeker is, dan is
Nadere informatieRecept voor efficiëntere zonnecellen: een laagje perovskiet
Smart Energy, Photovoltaics Recept voor efficiëntere zonnecellen: een laagje perovskiet Traditionele zonnecellen kunnen nog wel wat verbeteren, maar de bovengrens komt in zicht. Onderzoekers kijken daarom
Nadere informatieLG SOLAR 2014. Seminar ProfiNRG Harmelen, 14.11.2014
LG SOLAR 2014. Seminar ProfiNRG Harmelen, 14.11.2014 Inhoud 1 Waarom LG? 2 Waarom zonnepanelen van LG? 3 LG MonoX NeON 1. Waarom LG? De LG Group: Ondernemingen: 60 Omzet: 134 miljard USD (2013) Electronics
Nadere informatieDe objectieve zakenpartner in telecommunicatie SPLIETHOFF VAST-MOBIEL INTEGRATIE
SPLIETHOFF VAST-MOBIEL INTEGRATIE Voor specifieke vragen kunnen we altijd bij de medewerkers van BTC Teleconsult terecht. De onafhankelijke positie die BTC inneemt past uitstekend bij de behoefte en grootte
Nadere informatieHoger rendement voor organische zonnecellen
Resultaten en bevindingen van project Hoger rendement voor organische zonnecellen Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 1000 innovatieve
Nadere informatieFOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE BIJ BEDRIJVEN INFOBROCHURE
FOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE BIJ BEDRIJVEN INFOBROCHURE Waarom gebruik maken van zonne-energie? Fotovoltaïsche systemen produceren een vorm van duurzame energie door zonlicht in één stap om te zetten in
Nadere informatieGeef je toekomst kleur!
Geef je toekomst kleur!... Het wordt tijd om positief te denken... Bewezen kwaliteit, innovatie, technologie en betrouwbaarheid van onze zonnepanelen. Wij zijn de toekomst, op weg naar u. Alternatief.
Nadere informatiePress Release. Nieuwe Canon All-in-One printers met geavanceerde SOHO-functionaliteit: PIXMA MX870, PIXMA MX350 en PIXMA MX340
Press Release EMBARGO: 1 februari 2010, 06:00 CET Nieuwe Canon All-in-One printers met geavanceerde SOHO-functionaliteit: PIXMA MX870, PIXMA MX350 en PIXMA MX340 PIXMA MX870 PIXMA MX350 PIXMA MX340 Diegem,
Nadere informatieWETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Wat is dat? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen EERST.. WETENSCHAPSQUIZ 1: Hoe komen we dingen te weten? kdsjas Google onderzoek boeken A B C 1: We weten dingen door
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatieIPEH. Intelligent Products with Energy Harvesting
IPEH Intelligent Products with Energy Harvesting 2de gebruikersvergadering 13 oktober 2015 1 Agenda Agenda 12u00 12u40: Lunch 12u40 13u40: Testopstellingen Licht en Trillingen 13u40 14u40: Haalbaarheidsstudie
Nadere informatieZonnestroom: prepare(d) for impact
Zonnestroom: prepare(d) for impact Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy, Universiteit van Amsterdam en European Photovoltaic Technology Platform Duurzame Vecht Breukelen 21 maart 2013 www.ecn.nl
Nadere informatieBezoek leerlingen van het Strabrecht College, Geldrop: dd. 11 maart 2008
Bezoek leerlingen van het Strabrecht College, Geldrop: dd. 11 maart 2008 Plan: In het kader van het Brainport project brachten op 11 maart leerlingen van het Stratrecht College uit Geldrop een bezoek aan
Nadere informatieTelezorgcentrum een oplossing? Luc de Witte
22-10-2015 Telezorgcentrum een oplossing? Luc de Witte Hoogleraar en Lector Technologie in de Zorg Directeur Expertisecentrum voor Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT) TIJD 16.00 tot 16.30 Waar staan
Nadere informatiePV systemen. PV systemen. Oskomera Solar Power Solutions (OSPS) Wegens de toenemende vraag naar groene energie en CO 2 besparende
2014 Complete maatwerkpakketten Specifiek voor woningbouw Voor alle configuraties Standaard op voorraad Direct geleverd Uitgebreide kennis aanwezig Training mogelijk PV systemen Foto: residentiële systemen
Nadere informatieExamen VWO. wiskunde A1
wiskunde A1 Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.30 uur 20 06 Voor dit examen zijn maximaal 79 punten te behalen; het examen bestaat uit 21 vragen. Voor
Nadere informatieSalespresentatie Colorex
praktijkgerichte emissiebeoordeling van cleanroomvloeren Inleiding Oprichting van een alliantie Cleanroom geschikte materialen CSM alliantie: Cleanroom geschikte materialen Machines en materialen De huidige
Nadere informatieJeroen Driessen Maatschappelijke stage TG3C
Pagina 3 Inleiding. Pagina 4-5-6 De voorbereiding. Pagina 7 De motorische demodagen. Pagina 8 na de demodagen. Pagina 9 Wat heb ik er van geleerd Pagina 10-11-12 logboekkaarten Voor school moeten we een
Nadere informatie100% groene energie. uit eigen land
100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse
Nadere informatie28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs
28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatieNefit Zonnestroom. N e f i t h o u d t N e d e r l a n d w a r m. CentroSolar PV-systemen
Nefit Zonnestroom N e f i t h o u d t N e d e r l a n d w a r m CentroSolar PV-systemen Een stroom gratis zonne- Elektriciteit van eigen huis De zon is de meest duurzame energiebron. In Nederland levert
Nadere informatieCEO Cimpress, Robert Keane, geeft zijn eerste keynote presentatie ooit! Thema: co-op-e-ti-tion
CEO Cimpress, Robert Keane, geeft zijn eerste keynote presentatie ooit! Thema: co-op-e-ti-tion Munchen, 26 maart 2015 Dat Cimpress (o.a. vistaprint.com, druck.at en drukwerkdeal.nl/printdeal.be) duidelijk
Nadere informatieIntroductie --------------------------------------------------------------- 4 1. Totstandkoming --------------------------------------------------- 9
Introductie In de afgelopen jaren is de ledverlichting sterk aan het opkomen. Gedreven door de noodzaak het milieu minder te belasten en dus om energie te besparen, is er een snelle ontwikkeling ontstaan.
Nadere informatieHoe een LED mooi inbouwen Auteur: Geert Juchtmans (Reddevil) [0909-001]
Handige knutsel tips door Reddevil In dit nieuw onderdeel van het magazine geeft Reddevil een aantal handige knutseltips die handig van pas komen bij het bouwen van behuizingen etc. In de eerste editie
Nadere informatieCompact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw
Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?
Nadere informatieSlotconferentie WCWM. Erik Duim DELTA Netwerkgroep
Slotconferentie WCWM Erik Duim DELTA Netwerkgroep 1 Even voorstellen: DELTA NV Energiedienstverlener in Zeeland Producent, leverancier, neteigenaar Elektriciteit, gas, datadiensten Ook water (via Joint
Nadere informatiePulsed Laser Deposition Systems
Pulsed Laser Deposition Systems Cas Damen Twente Solid State Technology BV Inhoud Inleiding Ontwerp-uitdagingen Voorbeelden - Substraatverwarming - Vacuümkwaliteit - Elektronica en aansturing Slotopmerkingen/conclusie
Nadere informatie1. Brillenglazen zijn toch gewoon brillenglazen? Merk jij het verschil tussen een glas van Pearle, Hans Anders of een dure opticien? Waarom een hele hoop euro's betalen als het ook stukken goedkoper kan.
Nadere informatieONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE
Exact Online CASE STUDY ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY INZICHT DELEN OM TE GROEIEN JOINSON & SPICE is druk.
Nadere informatieCloud Computing. Cloud Computing. Welkom allemaal hier op het science park.
Cloud Computing Cloud Computing Het Telraam van de Toekomst of Hoe Hyves en Battlefield 2 het Rekenen veranderen... Floris Sluiter Adviseur bij SARA Het Telraam van de Toekomst of Hoe Hyves en Battlefield
Nadere informatieHOE EEN BEDRIJF 180 GRADEN DRAAIT
Exact Online CASE STUDY HOE EEN BEDRIJF 180 GRADEN DRAAIT www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY HOE TENSING BINNEN 1 JAAR 180 GRADEN DRAAIDE Tensing, een mobility en Geo- ICT software
Nadere informatieReference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you
Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Vodafone Power to you Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Atlas Copco
Nadere informatieLes Ons gas raakt op
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Ons gas raakt op Werkblad Les Ons gas raakt op Werkblad Aardgas bij Slochteren In 1959 deed de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) in opdracht van de regering een proefboring
Nadere informatieLes 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie. Introductiefase
Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de vorige twee lessen hebben we met de kaart gewerkt, waarop alle vragen stonden die we gebruikt hebben om de tekst
Nadere informatieDoorbraak in onderzoek naar ME
Doorbraak in onderzoek naar ME Gezaghebbende Amerikaanse overheidsinstanties hebben opnieuw bij MEpatiënten een virus aangetroffen. Al eerder berichtte EenVandaag over de ontdekking van het XMRV-virus
Nadere informatiePROJECT H FROM O. Versie: 1. Dhr. Joosten. Maritiem Instituut Willem Barentsz. Door: Bart Enting, Bart Ruijter. Marijn Grevink,
PROJECT H FROM O Versie: 1 Dhr. Joosten Door: Bart Enting, Bart Ruijter & Marijn Grevink, Voorwoord Onder invloed van onder andere de economische crisis, zijn de olie prijzen torenhoog gestegen. Rederijen
Nadere informatieSucceservaring. Donderdagmiddag
Succeservaring Donderdagmiddag Het zonlicht valt gefilterd door de bomen het klaslokaal in. Je hoort de wind zachtjes door de bladeren spelen. Leerlingen van groep acht zijn bezig met projectwerk. Geroezemoes
Nadere informatieLes 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"
Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...
Nadere informatieFig1.9 Zonne-energie: voorbeeldproefje
Zonne-energie Inleidende proef Doelstelling Het is de bedoeling om kort maar bondig de werking van een zonnepaneel uit te leggen. Daarna wordt de werking vlug gedemonstreerd wordt aan de hand van een kleine
Nadere informatieDuurzaam Soesterkwartier
Duurzaam Soesterkwartier Inhoudsopgave: Zonne-energie overzicht dia 1) Zonnepaneel installatie 2) Opstelling zonnepanelen 3) Opbrengst installatie 4) Opbrengst voor eigen gebruik 5) Panelen onderhouden
Nadere informatie13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl
13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met
Nadere informatieZonnestroom installatie in Overasselt
Zonnestroom installatie in Overasselt Overzicht Voor wie is het interessant? Toelichting Zonnecellen Principewerking zonnecellen Verschillende PV technieken Autonome- of net gekoppelde systemen Systemen
Nadere informatieVisie op Windenergie en solar Update 2014
Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren
Nadere informatieDe veranderende markt
De veranderende markt 1 De veranderende markt Vanaf 2000 is de detailhandel sterk veranderd door de opkomst van de computer. Als verkoper kun je de kennis over de geschiedenis en de toekomst van de detailhandel
Nadere informatieNeus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen
Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind
Nadere informatieCeramic Guard SiCarbon + Coating
Si Carbon + Coating Ceramic Guard SiCarbon + Coating Ceramic Guard is een nieuwe doorbraak op het gebied van op silicium gebaseerde nano coatings. Met dit revolutionaire product is het nu mogelijk om in
Nadere informatieVloer en Plafond Unit LG zorgt voor een professionele toepassing voor grotere, langwerpige of hoge ruimtes.
Vloer en Plafond Unit LG zorgt voor een professionele toepassing voor grotere, langwerpige of hoge ruimtes. Plafond onderbouw Waarom de LG Vloer en plafond Unit? USP s Slechts één systeem nodig voor koelen
Nadere informatieSAP Customer Success Story Productie BTL Plastics. SAP in combinatie met PPS One bleek het meest geschikte ERPpakket
SAP in combinatie met PPS One bleek het meest geschikte ERPpakket Bedrijf BTL Plastics Sector Productie Producten en diensten Kunststofonderdelen voor industriële voertuigen en machines Website www.btlplastics.com
Nadere informatie