One size fits all? Ontwikkeling zonnestroomtechnologie. Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy & European Photovoltaic Technology Platform

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "One size fits all? Ontwikkeling zonnestroomtechnologie. Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy & European Photovoltaic Technology Platform"

Transcriptie

1 One size fits all? Ontwikkeling zonnestroomtechnologie Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy & European Photovoltaic Technology Platform Here comes the SUN Amsterdam 4 juni

2 One size does not fit all Zonnestroomtechnologie in soorten en maten Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy & European Photovoltaic Technology Platform Here comes the SUN Amsterdam 4 juni

3 Inhoud Bouwstenen veel keus en meer onderweg Van niche naar impact uitdagingen van grootschaligheid En dit is nog maar het begin de toekomst in vogelvlucht 3

4 Inhoud Bouwstenen veel keus en meer onderweg Van niche naar impact uitdagingen van grootschaligheid En dit is nog maar het begin de toekomst in vogelvlucht 4

5 Zonnecellen en -panelen Commercieel Wafer-silicium (marktaandeel 90%) - monokristallijn - multikristallijn + quasi mono Paneelrendementen 14 22% Manz Solar HyET Solar First Solar Dunne films (marktaandeel 10%) - cadmiumtelluride (CdTe) - koper-indium/gallium-diselenide/sulfide (CIGS) - silicium Paneelrendementen 7 14% FhG-ISE Abengoa/Concentrix Concentrator (marktaandeel <1%) - gestapelde III-V cellen - wafer-silicium Paneelrendementen 25 33% 5

6 Nieuwe ontwikkelingen Laboratorium en proefproductie super-hoog-rendement concepten (nanotechnologie aan de km 2 ) super-lage-kosten concepten & technologieën voor nieuwe toepassingen Voorbeeld: knippen & plakken van licht (UvA) Voorbeeld: plastic zonnecel (Solliance) 6

7

8 Rendement (%) Modulerendementen wat verwachten we voor de komende jaren? silicium dunne films Wafer silicium - high end mono Wafer silicium - mainstream mono Wafer silicium - mainstream multi Dunne-film CIGS 5 0 Dunne-film CdTe Dunne-film asi/µcsi Dunne-film asi Jaar Bron: Mariska de Wild-Scholten (SmartGreenScans) en eigen schattingen 8

9 Rendement (%) Modulerendementen wat verwachten we voor de komende jaren? silicium m dunne films Wafer silicium - high end mono Wafer silicium - mainstream mono Wafer silicium - mainstream multi Dunne-film CIGS 5 0 Dunne-film CdTe Dunne-film asi/µcsi Dunne-film asi Jaar Bron: Mariska de Wild-Scholten (SmartGreenScans) en eigen schattingen 9

10 Van module naar rendement: 200 watt-piek/m 2 (Wp/m 2 ) Op A-locaties: kwh/m 2 per jaar Op B- en C-locaties: kwh/m 2 per jaar (+ schaduwtolerante ontwerpen) 10

11 Inhoud Bouwstenen veel keus en meer onderweg Van niche naar impact uitdagingen van grootschaligheid En dit is nog maar het begin de toekomst in vogelvlucht 11

12 Impact met zonnestroom: /pv-electricity-produced-ingermany.html

13 Zonnestroom in Nederland Cumulatief geïnstalleerd vermogen 2013: 700 MWp (0.5% van totaal elektriciteitsgebruik) 13

14 Impact met zonnestroom Wat zijn de uitdagingen? Concurrerende prijzen (0,5-1 /Wp compleet systeem) Volume met behoud van maatschappelijk draagvlak: volume door verleiding Integratie in elektriciteitsnet, economie, omgeving en maatschappij Integrale kwaliteitsborging Van hernieuwbaar naar volledig duurzaam

15 Ontwikkeling systeemprijzen (Duitsland) 15

16 Grid parity zonnestroom Huishoudens NL (verbruik 3500 kwh/jaar) Stefan Luxembourg (ECN) 16

17 Netintegratie (+ economische integratie) Duitsland verkent (en verschuift) de grenzen M. Lippert, SAFT Bron: Fraunhofer ISE (2013) 17

18 Integratie in de omgeving Esthetiek: alleen technologie 18

19 Integratie in de omgeving Esthetiek: technologie ontmoet ontwerp RidderSolar 19

20 Maatschappelijke integratie Draagvlak is geen vanzelfsprekendheid Not in my backyard / Not on my roof / Not in my nature 20

21 Maatschappelijke integratie Draagvlak is geen vanzelfsprekendheid Oh my God, please help our country and send us a terrific and destructive hailstorm! Bron: Michael Marčák 21

22 Kwaliteit op alle niveaus Voorwaarde voor grootschaligheid Componenten, systemen, installateurs, productieprocessen, etc. Behoefte aan informatie, coördinatie en communicatie (certificaten, labels, garanties, etc.) Hoge prioriteit in onderzoek en bedrijven 22

23 Inhoud Bouwstenen veel keus en meer onderweg Van niche naar impact uitdagingen van grootschaligheid En dit is nog maar het begin de toekomst in vogelvlucht 23

24 De toekomst in vogelvlucht (afgeronde getallen) Nu 2020 Langetermijn potentieel Paneelrendement (%) Turn-key systeemprijs ( /Wp) <0.5 1 Opwekkosten NL (LCoE, /kwh) < Energieterugverdientijd NL (jr) Opgesteld vermogen wereld (TWp)

25 De toekomst in vogelvlucht (afgeronde getallen) Nu 2020 Langetermijn potentieel Paneelrendement (%) 5 20 / (Si: 12 20) / (Si: 16 24) (Si: ) Turn-key systeemprijs ( /Wp) Opwekkosten NL (LCoE, /kwh) Energieterugverdientijd NL (jr) Opgesteld vermogen wereld (TWp) x 2 3 x ½ ⅓ x

26 Stad van de Zon, Gemeente Heerhugowaard, NL (foto KuiperCompagnons) 26

Zonnestroom: prepare(d) for impact

Zonnestroom: prepare(d) for impact Zonnestroom: prepare(d) for impact Wim Sinke ECN Zonne-energie, TKI Solar Energy, Universiteit van Amsterdam en European Photovoltaic Technology Platform Duurzame Vecht Breukelen 21 maart 2013 www.ecn.nl

Nadere informatie

Zonne-energie van niche naar impact

Zonne-energie van niche naar impact Zonne-energie van niche naar impact Kansen en uitdagingen van grootschalige zonnestroom Wim Sinke ECN Solar Energy, UvA, TKI Solar Energy & European Photovoltaic Technology Platform Solar PV 2050 Power

Nadere informatie

Innoveren in en met zonnestroom

Innoveren in en met zonnestroom Innoveren in en met zonnestroom Wim Sinke ECN Solar Energy en TKI Urban Energy Universiteit van Amsterdam en FOM-Instituut AMOLF InnoTeP 2016 Nijmegen 30 09 2016 www.ecn.nl De uitdaging én de kans COP,

Nadere informatie

Fotovoltaïsche conversie (zonnestroom): van niche naar impact

Fotovoltaïsche conversie (zonnestroom): van niche naar impact Fotovoltaïsche conversie (zonnestroom): van niche naar impact Wim Sinke ECN Solar Energy, UvA, AMOLF, TKI Urban Energy en European Technology and Innovation Platform for Photovoltaics NNV Symposium Energie

Nadere informatie

Zonnestroom Van one size fits all naar aantrekkelijke oplossingen voor elk gebruik

Zonnestroom Van one size fits all naar aantrekkelijke oplossingen voor elk gebruik Zonnestroom Van one size fits all naar aantrekkelijke oplossingen voor elk gebruik Wim Sinke ECN Solar Energy, TKI Urban Energy, UvA en AMOLF Praktijkconferentie Zonne-energie Provincie Noord-Holland De

Nadere informatie

Zonne-energie natuurlijk De visie van Holland Solar op. Duits Nederlands zonne-energie forum KvK Midden Nederland, Utrecht 16-03-2010

Zonne-energie natuurlijk De visie van Holland Solar op. Duits Nederlands zonne-energie forum KvK Midden Nederland, Utrecht 16-03-2010 Zonne-energie natuurlijk De visie van Holland Solar op zonnestroom Duits Nederlands zonne-energie forum KvK Midden Nederland, Utrecht 16-03-2010 Inhoud Over Holland Solar 25 jaar zonnestroom Huidige stand

Nadere informatie

Zonnestroom: mondiale ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden voor gebouwen in Nederland

Zonnestroom: mondiale ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden voor gebouwen in Nederland Zonnestroom: mondiale ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden voor gebouwen in Nederland Wim Sinke ECN Zonne-energie en Universiteit van Amsterdam TKI-KIEM Symposium Heijmans, Rosmalen 12 januari 2017 www.ecn.nl

Nadere informatie

energie fictie en feiten Wim C. Sinke ECN Zonne-energie, Universiteit Utrecht & EU PV Technology Platform

energie fictie en feiten Wim C. Sinke ECN Zonne-energie, Universiteit Utrecht & EU PV Technology Platform De toekomst van zonne-energie energie fictie en feiten Wim C. Sinke ECN Zonne-energie, Universiteit Utrecht & EU PV Technology Platform Inhoud zonne-energie verschillende vormen potentieel & initiatieven

Nadere informatie

MONO-, POLY-, OF DUNNE FILM PANELEN?

MONO-, POLY-, OF DUNNE FILM PANELEN? MONO-, POLY-, OF DUNNE FILM PANELEN? LEER ALLES OVER DE VERSCHILLEN. BNRG Distribution. Paul van Deursen Zonnepanelen zetten (zon)licht om in elektriciteit. Het zonnepaneel is dus een onmisbaar onderdeel

Nadere informatie

Zonnestroom. 1. Hoe werkt zonnestroom? ECN-facts. Soorten zonne-energie. Zonnecellen en -panelen. Nieuwe grondstoffen

Zonnestroom. 1. Hoe werkt zonnestroom? ECN-facts. Soorten zonne-energie. Zonnecellen en -panelen. Nieuwe grondstoffen Zonnestroom ECN-facts 1. Hoe werkt zonnestroom? Soorten zonne-energie Zonnestroom is een vorm van zonne-energie. Zij wordt ook aangeduid met de term fotovoltaïsche zonne-energie of PV. Kenmerkend voor

Nadere informatie

Position Paper Zonnestroom. Een toekomst zonder zonne-energie is ondenkbaar

Position Paper Zonnestroom. Een toekomst zonder zonne-energie is ondenkbaar Position Paper Zonnestroom Een toekomst zonder zonne-energie is ondenkbaar Holland Solar Jubileumcongres 5 oktober 2009 Inhoudsopgave Visie zonnestroomsector...3 Omgevingsfactoren...4 Noodzakelijke ontwikkelingen...5

Nadere informatie

Inzichten in energiesystemen en hernieuwbare energietechnieken

Inzichten in energiesystemen en hernieuwbare energietechnieken Springtij Masterclass Energie Inzichten in energiesystemen en hernieuwbare energietechnieken Erik Lysen Driebergen-Rijsenburg, 20 mei 2015 De zon als bron Zonnestraling: o Energiebron: fusie waterstof

Nadere informatie

Luxe die we ons kunnen en moeten veroorloven: zonne-energie van laagste kosten naar hoogste waarde

Luxe die we ons kunnen en moeten veroorloven: zonne-energie van laagste kosten naar hoogste waarde Luxe die we ons kunnen en moeten veroorloven: zonne-energie van laagste kosten naar hoogste waarde Wim Sinke ECN Solar Energy en Universiteit van Amsterdam Jan Wilslezing MOOI Noord-Holland, Villa Holland,

Nadere informatie

prijs PV-module (2009; $/W) 100 10 1979 c-si 2007 kristallijn silicium dunne films trend silicium trend dunne films tekort aan polysilicium dunne film 2009 2009 1 1 10 100 1.000 10.000 100000 1.000.000

Nadere informatie

PV toegepast in de gebouwschil

PV toegepast in de gebouwschil PV toegepast in de gebouwschil Workshop 12 April 2011 Derde Limburgse Dag van de Nieuwe Energie Zeger Vroon Inhoud Wie is Zeger Vroon? Waarom zonne-energie? Wat is de status van PV/zonne-energie? Wat is

Nadere informatie

NEKOVRI 22 SEPTEMBER 2015 Jan-Jaap van Os MSc.

NEKOVRI 22 SEPTEMBER 2015 Jan-Jaap van Os MSc. Het echte rendement van uw zonnepanelen NEKOVRI 22 SEPTEMBER 2015 Jan-Jaap van Os MSc. AGENDA Zonne-installaties Zonnepanelen, opbouw en verschillen Opgewekte zonnestroom Paneel vermogen Degradatie Performance

Nadere informatie

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid SundayNL 2014-19 november 2014 - Arnhem Wijnand van Hooff Programmadirecteur TKI Solar Energy Inhoud Het Nederlandse Energiebeleid en

Nadere informatie

BIPV. Waar praten we over?

BIPV. Waar praten we over? BIPV Waar praten we over? Inhoud Nieuws Kosten Begrippen PV, PV Si, TFL, PV-installatie BAPV BIPV-projecten Aandachtspunten Organisaties in NL Links en events Publicaties Toekomst? Afsluiting 30 mei 2012

Nadere informatie

Salderen en Zelflevering in Nederland De impact van salderen op de economische groei & overheidsinkomsten. Dr. Ronald Franken 19/06/2012

Salderen en Zelflevering in Nederland De impact van salderen op de economische groei & overheidsinkomsten. Dr. Ronald Franken 19/06/2012 Salderen en Zelflevering in Nederland De impact van salderen op de economische groei & overheidsinkomsten Dr. Ronald Franken 19/06/2012 We will make electricity so cheap that only the rich will burn candles.

Nadere informatie

Hoogrendement Zonnecellen Concepten voor de volgende generatie cellen

Hoogrendement Zonnecellen Concepten voor de volgende generatie cellen Hoogrendement Zonnecellen Concepten voor de volgende generatie cellen John Schermer Applied Materials Science Radboud Universiteit Nijmegen Inhoud Wat krijgen we van de zon? De c-si PV benchmark III-V

Nadere informatie

FHI dag 3 april 2013 Wiep Folkerts, directeur SEAC

FHI dag 3 april 2013 Wiep Folkerts, directeur SEAC FHI dag 3 april 2013 Wiep Folkerts, directeur SEAC Innovaties in Zonne-energie ~~~~ een bloeiend stukje Nederlandse kenniseconomie Waarom zonne-energie? Prijsdaling PV modules Average module spot price

Nadere informatie

Prijslijst zonnepaneelpakketten Q2 Versie 1.0

Prijslijst zonnepaneelpakketten Q2 Versie 1.0 Kant-en-klare zonnepaneelpakketten voor schuine en platte daken Alle aangeboden zonnepaneelpakketten zijn zo samengesteld dat met het gekozen pakket vrijwel iedere opstelling op ieder dak gemaakt kan worden.

Nadere informatie

GESCHIEDENIS VAN DE ZONNECEL de vroege dagen

GESCHIEDENIS VAN DE ZONNECEL de vroege dagen de vroege dagen 1839 Edmond Becquerel ontdekt dat metaalplaatjes in een geleidende vloeistof onder belichting een spanning en een stroom leveren: het fotovoltaïsch (PV) effect. Comptes Rendues 6 (1839)

Nadere informatie

Prijsontwikkelingen ZonPV

Prijsontwikkelingen ZonPV Geosciences Copernicus Institute of Sustainable Development Energy & Resources Prijsontwikkelingen ZonPV Wilfried van Sark Universiteit Utrecht Stichting Monitoring Zonnestroom Solar Solutions Haarlemmermeer

Nadere informatie

Zonnestroom en windstroom Samen meer

Zonnestroom en windstroom Samen meer Zonnestroom en windstroom Samen meer Van niche naar impact Wim Sinke -- Peter Eecen Perslunch ECN Amsterdam, CASA 400 2 juni 2015 www.ecn.nl Structuur Context klimaat + economie Uitzicht op 2050 Wind Technologie,

Nadere informatie

Wim Sinke De stille revolutie: zonne-energie op weg naar grootschalig gebruik

Wim Sinke De stille revolutie: zonne-energie op weg naar grootschalig gebruik Wim Sinke De stille revolutie: zonne-energie op weg naar grootschalig gebruik Het is een bekende uitspraak: de aarde ontvangt in één uur een hoeveelheid zonne-energie die gelijk is aan het totale mondiale

Nadere informatie

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke

Nadere informatie

Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016

Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016 PV Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016 Technische stand van zaken Kostprijzen Marktevoluties Volumes - Vlaanderen Content Soltech 2 Technische stand

Nadere informatie

PV systemen. PV systemen. Oskomera Solar Power Solutions (OSPS) Wegens de toenemende vraag naar groene energie en CO 2 besparende

PV systemen. PV systemen. Oskomera Solar Power Solutions (OSPS) Wegens de toenemende vraag naar groene energie en CO 2 besparende 2014 Complete maatwerkpakketten Specifiek voor woningbouw Voor alle configuraties Standaard op voorraad Direct geleverd Uitgebreide kennis aanwezig Training mogelijk PV systemen Foto: residentiële systemen

Nadere informatie

Visionair Scenario PV

Visionair Scenario PV Visionair Scenario PV Nanotechnologie &PV:een toekomstvisie Jean V. Manca Universiteit Hasselt-IMEC./IMOMEC jean.manca@uhasselt.be Heusden-Zolder, 11 mei 2012 De toekomst van zonnecellen De Tera-Watt uitdaging

Nadere informatie

Nefit Zonnestroom. N e f i t h o u d t N e d e r l a n d w a r m. CentroSolar PV-systemen

Nefit Zonnestroom. N e f i t h o u d t N e d e r l a n d w a r m. CentroSolar PV-systemen Nefit Zonnestroom N e f i t h o u d t N e d e r l a n d w a r m CentroSolar PV-systemen Een stroom gratis zonne- Elektriciteit van eigen huis De zon is de meest duurzame energiebron. In Nederland levert

Nadere informatie

FREYA VAN DEN BOSSCHE VLAAMS MINISTER VAN ENERGIE, WONEN, STEDEN EN SOCIALE ECONOMIE

FREYA VAN DEN BOSSCHE VLAAMS MINISTER VAN ENERGIE, WONEN, STEDEN EN SOCIALE ECONOMIE FREYA VAN DEN BOSSCHE VLAAMS MINISTER VAN ENERGIE, WONEN, STEDEN EN SOCIALE ECONOMIE ANTWOORD op vraag nr. 549 van 21 september 2011 van LIESBETH HOMANS 1. Tot nu toe zijn er hierover nog geen studies

Nadere informatie

Zonnecellen 2.0. Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013

Zonnecellen 2.0. Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013 Zonnecellen 2.0 Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013 Innovatiereis 0-energieomgeving De toekomst van zonne-energie Oktober 2013 3 Inhoud Commerciële haalbaarheid Zonne-cellen 2.0 Smart grid Rexel Nederland

Nadere informatie

Vermindert structureel uw water- en energieverbruik! Brochure zonnepanelen

Vermindert structureel uw water- en energieverbruik! Brochure zonnepanelen Brochure zonnepanelen Hoe werkt een solar-systeem De basis van een solar systeem is een zonnecel bouwsteen die onder invloed van licht direct elektriciteit levert. Polykristallijne silicium Bij het stolproces

Nadere informatie

Inventarisatie innovatieve PV-technologieën

Inventarisatie innovatieve PV-technologieën Inventarisatie innovatieve PV-technologieën Eerste, tweede en derde generatie zonnestroomtechnologieën in vogelvlucht Stichting Zonne-energie Wageningen Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO - KNAW)

Nadere informatie

ideego programma 2015

ideego programma 2015 ideego programma 2015 Wijnand van Hooff Programmadirecteur TKI Solar Energy TKI Solar Energy zonnestroomtechnologieën 1. Zonnestroom 2 TKI EnerGO energie in de gebouwde omgeving 2. Warmte en koude 3 TKI

Nadere informatie

Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst. Door: Richard Ogink

Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst. Door: Richard Ogink Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst Door: Richard Ogink Wat moet de CV installateur met PV Indeling presentatie 1. Zon als duurzame energiebron 2. Wetgeving 3. PV in de praktijk 4.

Nadere informatie

Pouwel Slurink GROENOPGEWEKT 5.0 MEPPEL WWW.GROENOPGEWEKT.NL

Pouwel Slurink GROENOPGEWEKT 5.0 MEPPEL WWW.GROENOPGEWEKT.NL GROENOPGEWEKT 5.0 MEPPEL Pouwel Slurink WWW.GROENOPGEWEKT.NL Presenta@e: Pouwel Slurink - GroenOpgewekt 5.0 15 maart 2016 Ruinerwold GCZWD (Gebiedscoöpera@e Zuid West Drenthe) 15 maart 2016 Energie voor

Nadere informatie

Glas-Glas panelen, de nieuwe standaard voor PV. Paul de Jong 16 april 2015

Glas-Glas panelen, de nieuwe standaard voor PV. Paul de Jong 16 april 2015 Glas-Glas panelen, de nieuwe standaard voor PV Paul de Jong 16 april 2015 Inhoud Achtergrond EXASUN Visie Technologie gericht op extreme betrouwbaarheid Waarom glas-glas? Waarom MWT? BLACK GLASS X60-BG285

Nadere informatie

ZONNE- ENERGIE Feiten, cijfers, observaties

ZONNE- ENERGIE Feiten, cijfers, observaties ZONNE- ENERGIE Feiten, cijfers, observaties 2020 2015 2010 2 ZONNE- ENERGIE Feiten, cijfers, observaties 3 ZONNE- ENERGIE Feiten, cijfers, observaties 4 Deze uitgave is gedrukt op Reviva Recycled Offset

Nadere informatie

Transparante zonnepanelen op kassen. Presentatie

Transparante zonnepanelen op kassen. Presentatie Transparante zonnepanelen op kassen Presentatie 11-4-2019 Welkom Voorstellen Bram van Breugel; WUR Joël van Staalduinen; Inno-Agro Inhoud workshop: 2 x 20 minuten Interactief Intro Transparante zonnepanelen

Nadere informatie

HERNIEUWBARE WATERSTOF GENERATIE WATERSTOFNET CONGRES, HELMOND RUBEN LIETEN, IMEC

HERNIEUWBARE WATERSTOF GENERATIE WATERSTOFNET CONGRES, HELMOND RUBEN LIETEN, IMEC HERNIEUWBARE WATERSTOF GENERATIE WATERSTOFNET CONGRES, HELMOND RUBEN LIETEN, IMEC HERNIEUWBARE BRANDSTOFFEN Hernieuwbare brandstoffen? - Hoge energie dichtheid (H 2 : 10 x beter dan batterijen) - Toepassingen:

Nadere informatie

Zonne-energie ontwikkelingen in Nederland

Zonne-energie ontwikkelingen in Nederland Zonne-energie ontwikkelingen in Nederland Wijnand van Hooff Programmadirecteur zonne-energie TKI Urban Energy TKI Urban Energy, onderdeel van de Topsector Energie Topsector Energie is één van de negen

Nadere informatie

19.45 uur Welkom, dhr. F. Witjes, wethouder Milieuzorg gemeente Overbetuwe

19.45 uur Welkom, dhr. F. Witjes, wethouder Milieuzorg gemeente Overbetuwe Programma 19.45 uur Welkom, dhr. F. Witjes, wethouder Milieuzorg gemeente 20.00 uur Plan voor collectieve aanschaf, dhr. H. Bruggeman, Zonnecollectief 20.30 uur Techniek en randvoorwaarden voor plaatsing

Nadere informatie

1 Inleiding. 2 Celtypes. 2.1 Monokristallijn silicum cellen

1 Inleiding. 2 Celtypes. 2.1 Monokristallijn silicum cellen 1 Inleiding De omzetting van zonlicht naar elektriciteit gebeurt bij fotovoltaïsche conversie met zonnecellen. Deze cellen zijn gemaakt uit halfgeleidermateriaal waarbij silicium het meest voorkomende

Nadere informatie

Meer over zonnepanelen

Meer over zonnepanelen natural resource group Meer over zonnepanelen Wie is Agro-NRG? Wij komen voort uit een landbouw en milieukundig advies bureau: Terra-Agribusiness B.V. In 2009 hebben we voor diverse klanten SDE subsidie

Nadere informatie

IBB Infosessie Zonne-energie april 2010

IBB Infosessie Zonne-energie april 2010 Ingenieurbureau Bali Dimensioneren van systemen: Ventilatie Regenwater Verwarming (condensatie, pellets, kleine warmtepompen) Zonthermische systemen PV systemen Studies: energieaudits (EAP en quick scans)

Nadere informatie

Agenda Informatieavond Zonnepanelen

Agenda Informatieavond Zonnepanelen Informatieavond Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar) 16 mei 2013 19:30 21:45 Agenda Informatieavond Welkom Aanleiding Energiepunt Wonen (Gem. Utrecht)

Nadere informatie

Zonnestroom installatie in Overasselt

Zonnestroom installatie in Overasselt Zonnestroom installatie in Overasselt Overzicht Voor wie is het interessant? Toelichting Zonnecellen Principewerking zonnecellen Verschillende PV technieken Autonome- of net gekoppelde systemen Systemen

Nadere informatie

Verschillen tussen panelen

Verschillen tussen panelen Voor niets gaat de zon op Technische informatie Verschillen tussen panelen -een overzicht- Datum: 03-06-2014 1 Inhoud 1 Inleiding... 2 2 Verschillende typen zonnepanelen... 3 3 Verschillende merken zonnepanelen...

Nadere informatie

Nefit Zonnestroom. Nefit houdt Nederland warm. CentroSolar PV-systemen

Nefit Zonnestroom. Nefit houdt Nederland warm. CentroSolar PV-systemen Nefit Zonnestroom Nefit houdt Nederland warm CentroSolar PV-systemen Een stroom gratis zonne-energie Elektriciteit van eigen huis De zon is de meest duurzame energiebron. In Nederland levert de zon meer

Nadere informatie

Fotovoltaïsche energie

Fotovoltaïsche energie Fotovoltaïsche energie Inhoudstafel Editoriaal, Patrick Lafontaine, GDF-Suez Fotovoltaïsche energieomzetting, Louis Frisson, Photovoltech & Patrick Lafontaine, GDF-Suez Photovoltaic energy: markets and

Nadere informatie

Concept R&D-plan ECN 2018 ZONNE-ENERGIE. ecn.nl

Concept R&D-plan ECN 2018 ZONNE-ENERGIE. ecn.nl Concept R&D-plan ECN 2018 ZONNE-ENERGIE ECN R&D-plan 2018 Context Internationaal Zonnestroom (PV) ontwikkelt zich spectaculair. De kosten dalen snel en in zonnige gebieden zijn offertes (Power Purchasing

Nadere informatie

ZonneEnergie voor Thuis

ZonneEnergie voor Thuis ZonneEnergie voor Thuis Programma 20:00 22:00 Welkom Introductie ReestdalEnergie ZonneEnergie: het hoe en waarom Pauze ZonneEnergie van ReestdalEnergie Afsluiting Vragenvuur Reestdal Duurzame Energie

Nadere informatie

ENERGIEPLEIN GROESBEEK HAND-OUT ZONNEPANELEN JUNI 2015

ENERGIEPLEIN GROESBEEK HAND-OUT ZONNEPANELEN JUNI 2015 ENERGIEPLEIN GROESBEEK HAND-OUT ZONNEPANELEN JUNI 2015 TECHNIEK Wat is een zonnepaneel? Een zonnepaneel zet daglicht om in elektriciteit. De opbrengst hiervan is het hoogst op zonnige dagen, maar ook op

Nadere informatie

Nefit Zonnestroom. Nefit houdt Nederland warm. CentroSolar PV-systemen

Nefit Zonnestroom. Nefit houdt Nederland warm. CentroSolar PV-systemen Nefit Zonnestroom Nefit houdt Nederland warm CentroSolar PV-systemen Een stroom gratis zonne- Elektriciteit van eigen huis De zon is de meest duurzame energiebron. In Nederland levert de zon meer dan vijftig

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/174585

Nadere informatie

Prijsontwikkeling hernieuwbare bronnen: zon-pv en off-shore wind

Prijsontwikkeling hernieuwbare bronnen: zon-pv en off-shore wind Prijsontwikkeling hernieuwbare bronnen: zon-pv en off-shore wind Wilfried van Sark, Universiteit Utrecht, Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling Inleiding De onderkenning van het wereldwijde klimaatprobleem

Nadere informatie

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Trends:: Stijgende prijzen? foto: epa Duitse zon drukt dagprijs Nederlandse stroom 31-01-2012

Nadere informatie

Informatieavond Zonnepanelen. Wilko Kistemaker in samenwerking met: Johan Overvest / NewSolar

Informatieavond Zonnepanelen. Wilko Kistemaker in samenwerking met: Johan Overvest / NewSolar Informatieavond Zonnepanelen Wilko Kistemaker in samenwerking met: Johan Overvest / NewSolar 24 september2013 Agenda Informatieavond Zonnepanelen en -boilers 19:30 Welkom & aanleiding Groen Zonnig Nieuwegein

Nadere informatie

Studiegroep Zonnestroom voor VvE s

Studiegroep Zonnestroom voor VvE s Studiegroep Zonnestroom voor VvE s Technisch adviesbureau Zonne-energie Jesse Karthaus Studiegroep Zonnestroom voor VvE s Technisch adviesbureau Zonne-energie Jesse Karthaus Studiegroep Zonnestroom voor

Nadere informatie

ZONNE ENERGIE. Woensdag 4 maart 2015 Oude Leije GERKE DRAAISTRA

ZONNE ENERGIE. Woensdag 4 maart 2015 Oude Leije GERKE DRAAISTRA ZONNE ENERGIE Woensdag 4 maart 2015 Oude Leije GERKE DRAAISTRA Onderwerpen introductie zonne energie in Nederland uitleg werking zonnestroom installaties plaatsing op verschillende daken financiële aspecten

Nadere informatie

Studiegroep Zonnestroom voor VvE s

Studiegroep Zonnestroom voor VvE s Studiegroep Zonnestroom voor VvE s Technisch adviesbureau Zonne-energie Jesse Karthaus Studiegroep Zonnestroom voor VvE s Technisch adviesbureau Zonne-energie Jesse Karthaus Studiegroep Zonnestroom voor

Nadere informatie

OOK ZIN IN ZON??? Woensdag 17 april 2013, dorpshuis Raerd. Programma. Welkom! Wat is zonnestroom? Voorbeelden uit de praktijk

OOK ZIN IN ZON??? Woensdag 17 april 2013, dorpshuis Raerd. Programma. Welkom! Wat is zonnestroom? Voorbeelden uit de praktijk OOK ZIN IN ZON??? Woensdag 17 april 2013, dorpshuis Raerd Programma Welkom! Wat is zonnestroom? Voorbeelden uit de praktijk Thom uit Goënga Dirk uit Gauw De Griene Geaën Zonnepanelen actie pauze Hoe kan

Nadere informatie

Visie op Windenergie en solar Update 2014

Visie op Windenergie en solar Update 2014 Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren

Nadere informatie

Energiemanagement Zonnepanelen

Energiemanagement Zonnepanelen Energiemanagement Zonnepanelen Lesdoelen Begrijpen en beschrijven van de werking Berekenen van het vermogen en energie-opbrengst Bepalen van rendementen en COP s Bekend zijn met randvoorwaarden voor goede

Nadere informatie

ZONNE-ENERGIE IN DE PRAKTIJK

ZONNE-ENERGIE IN DE PRAKTIJK ZONNE-ENERGIE IN DE PRAKTIJK OUR ENERGY IS NATURAL Geert LENOIR Business Development Manager 1 Wereld energie reserves op vandaag belangrijk om weten Jaarlijks ingestraalde zonne-energie Conventionele

Nadere informatie

1 MAATSCHAPPELIJKE ASPECTEN

1 MAATSCHAPPELIJKE ASPECTEN Visiedocument Nationaal Actieplan Zonnestroom 2013 De groei van de Nederlandse zonne-energiemarkt blijft aanhouden en de markt wordt meer en meer volwassen. Als gevolg hiervan verandert de Nederlandse

Nadere informatie

Yingli Solar Verkoophandboek WWW.YINGLISOLAR.COM NYSE:YGE

Yingli Solar Verkoophandboek WWW.YINGLISOLAR.COM NYSE:YGE Yingli Solar Verkoophandboek Geachte lezer, Voor u ligt de splinternieuwe Yingli Solar Sales Guide. De gids begint met 6 goede redenen om samen te werken met Yingli Solar. Daarna vindt u alles wat u moet

Nadere informatie

B-129 Green Deal SEAC

B-129 Green Deal SEAC B-129 Green Deal SEAC Partijen: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen, de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, mevrouw mr. drs. J.W.E.

Nadere informatie

VORMGEVING SAMENWERKING. AGENDA 1. Wie zijn wij / Referenties / Technologie 2. Installatie uitdagingen voor installaties tot 3x80A

VORMGEVING SAMENWERKING. AGENDA 1. Wie zijn wij / Referenties / Technologie 2. Installatie uitdagingen voor installaties tot 3x80A VORMGEVING SAMENWERKING AGENDA 1. Wie zijn wij / Referenties / Technologie 2. Installatie uitdagingen voor installaties tot 3x80A Wie zijn wij Wij: leveren landelijk kwaliteits producten en diensten die

Nadere informatie

Nu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!!

Nu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!! Nu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!! Tot voor kort was het alleen mogelijk en rendabel om zonnepanelen te monteren op zuid georiënteerde daken. Daken aan de west,

Nadere informatie

5-3-2015 WERKGROEP TECHNIEK EN AANBESTEDING 03-03-2015. Zie de leidraad op www.zondeventer.nl

5-3-2015 WERKGROEP TECHNIEK EN AANBESTEDING 03-03-2015. Zie de leidraad op www.zondeventer.nl WERKGROEP TECHNIEK EN AANBESTEDING 03-03-2015 Zie de leidraad op www.zondeventer.nl Waarom zonne-energie Wat is zonne-energie Kengetallen Opbrengst zonne-energie Stappenplan Componenten Plaatsing Turnkey

Nadere informatie

IPEH. Intelligent Products with Energy Harvesting

IPEH. Intelligent Products with Energy Harvesting IPEH Intelligent Products with Energy Harvesting 2de gebruikersvergadering 13 oktober 2015 1 Agenda Agenda 12u00 12u40: Lunch 12u40 13u40: Testopstellingen Licht en Trillingen 13u40 14u40: Haalbaarheidsstudie

Nadere informatie

MINISYMPOSIUM ZON Kennissessie Provinciale Staten grootschalige zonneparken in het landelijk gebied

MINISYMPOSIUM ZON Kennissessie Provinciale Staten grootschalige zonneparken in het landelijk gebied MINISYMPOSIUM ZON Kennissessie Provinciale Staten grootschalige zonneparken in het landelijk gebied 11 oktober 2017, Provincie Flevoland Welkom en programma Welkom door Marijke Roskam Programma minisymposium

Nadere informatie

ZONNESTROOM: DE TECHNIEK

ZONNESTROOM: DE TECHNIEK ZONNESTROOM: DE TECHNIEK Infosessie Toepassingen van zonne-energie in de landbouw 8 juni 2007, Hasselt Jo Neyens, ir.arch. ODE-Vlaanderen vzw OVERZICHT Werking van zonnecellen Fotovoltaïsche panelen Rendement

Nadere informatie

FOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE BIJ BEDRIJVEN INFOBROCHURE

FOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE BIJ BEDRIJVEN INFOBROCHURE FOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE BIJ BEDRIJVEN INFOBROCHURE Waarom gebruik maken van zonne-energie? Fotovoltaïsche systemen produceren een vorm van duurzame energie door zonlicht in één stap om te zetten in

Nadere informatie

KHLim Universitaire Campus, Gebouw B 3590 Diepenbeek Belgium

KHLim Universitaire Campus, Gebouw B 3590 Diepenbeek Belgium zonnecellen Jan Genoe KHLim Universitaire Campus, Gebouw B 3590 Diepenbeek Belgium Jan Genoe: Zonnecellen 1 Overzicht Silicium zonnecellen Organische zonnecellen Opgedampte zonnecellen Gedrukte zonnecellen

Nadere informatie

Zonne-energie voor elektriciteitsopwekking

Zonne-energie voor elektriciteitsopwekking Lesmodule zonne-energie energie voor HAVO en VWO 3 Lesmodule voor HAVO en VWO 3 Zonne-energie voor elektriciteitsopwekking -Docentenversie- Ontwikkeld voor Door Jeroen Verschelling Solar Consult augustus

Nadere informatie

Informatieavond Zonnepanelen. Wilko Kistemaker, Peter de Vries, Luc de Vries in samenwerking met: Jacob Smit en Koos Verbart.

Informatieavond Zonnepanelen. Wilko Kistemaker, Peter de Vries, Luc de Vries in samenwerking met: Jacob Smit en Koos Verbart. Informatieavond Zonnepanelen Wilko Kistemaker, Peter de Vries, Luc de Vries in samenwerking met: Jacob Smit en Koos Verbart 3 oktober 2013 Welkom & aanleiding 19:30 Groen Zonnig Hoorn Zonnepanelen: wat

Nadere informatie

Themaochtend zonne-energie

Themaochtend zonne-energie Themaochtend zonne-energie UNETO-VNI streeft naar een vitale marktpositie en een optimaal economisch en financieel handelsklimaat voor de leden: ondernemers in de installatiebranche en in de elektrotechnische

Nadere informatie

Zonnepanelen (PV-installatie)

Zonnepanelen (PV-installatie) Zonnepanelen (PV-installatie) 1. Wat is een PV-installatie? 2. Hoogwaardige kwaliteit 3. Een installatie naar uw wensen en mogelijkheden 4. Een op elkaar afgestemde installatie 5. Garanties 6. Uw voordelen

Nadere informatie

door dr. F.M. Witte Novem (Nederlandse Onderneming voor Energie en Milieu), Postbus 8242, 3500 RE Utrecht.

door dr. F.M. Witte Novem (Nederlandse Onderneming voor Energie en Milieu), Postbus 8242, 3500 RE Utrecht. 176 1 Zonnecellen door dr. F.M. Witte Novem (Nederlandse Onderneming voor Energie en Milieu), Postbus 8242, 3500 RE Utrecht. 1. Inleiding 176 3 2. Kristallijn silicium zonnecellen 176 4 3. Amorf silicium

Nadere informatie

015.012/Exendis install. A4 sa 31-10-2001 12:09 Pagina 2. Energy Systems Infrastructure GRIDFIT250 AC-INVERTER. Product-Information

015.012/Exendis install. A4 sa 31-10-2001 12:09 Pagina 2. Energy Systems Infrastructure GRIDFIT250 AC-INVERTER. Product-Information 015.012/Exendis install. A4 sa 31-10-2001 12:09 Pagina 2 Energy Systems Infrastructure GRIDFIT250 AC-INVERTER Product-Information 015.012/Exendis install. A4 sa 31-10-2001 12:09 Pagina 3 015.012/Exendis

Nadere informatie

Zonne-energie met galvanotechniek

Zonne-energie met galvanotechniek Nederlandse bedrijven actief in de toeleverketen voor de zonnecelproductie Zonne-energie met galvanotechniek De totale energiebehoefte van de huidige wereldbevolking is 12-15 terawatt ofwel honderdduizend

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van duurzame elektriciteit: fotovoltaïsche zonne-energie en windenergie Ing. Jérémie DE CLERCK Dienst Facilitator Duurzaam Bouwen Specialist

Nadere informatie

Duurzaam Soesterkwartier

Duurzaam Soesterkwartier Duurzaam Soesterkwartier Inhoudsopgave: Zonne-energie overzicht dia 1) Zonnepaneel installatie 2) Opstelling zonnepanelen 3) Opbrengst installatie 4) Opbrengst voor eigen gebruik 5) Panelen onderhouden

Nadere informatie

Duurzame opwekking met zonnepanelen Workshop Metaalunie

Duurzame opwekking met zonnepanelen Workshop Metaalunie Duurzame opwekking met zonnepanelen Workshop Metaalunie Kelvinbaan 40, Postbus 1461 3430 BL NIEUWEGEIN tel: +31 (0)30 693 00 55 fax: +31 (0)30 693 00 57 info@metaaladvies.nl www.metaaladvies.nl Welkom

Nadere informatie

IN EEN ZONNIGE TOEKOMST!

IN EEN ZONNIGE TOEKOMST! Installatiebedrijf VAN DEN BERG verwarming ventilatie sanitair zonne-energie INVESTEER IN EEN ZONNIGE TOEKOMST! Even voorstellen Installatiebedrijf van den Berg is sinds 1976 een gevestigde waarde in

Nadere informatie

energie Zonne-energie Zonne-energie in 5 stappen Opening en mededelingen in 5 stappen STERKIN 3 Nico Kluwen 4 Agenda 16-4-2015

energie Zonne-energie Zonne-energie in 5 stappen Opening en mededelingen in 5 stappen STERKIN 3 Nico Kluwen 4 Agenda 16-4-2015 Zonne-energie energie Agenda 09.30uur 09.45uur 10.15uur 10.45uur 11.15uur 11.30uur Opening en mededelingen STERKIN Zonne-energie in 5 stappen Nico Kluwen EFPC Rendement van zonne-panelen Ruud van de Voort

Nadere informatie

Ruimte voor Zonnestroom

Ruimte voor Zonnestroom Ruimte voor Zonnestroom Structuurvisie voor de ruimtelijke inpassing van stroomopwekking door zonne-energie ontwerp - 11 juni 2013 www.deventer.nl Ruimte voor Zonnestroom Inhoud 1 Inleiding. 3 1.1. Deventer

Nadere informatie

De toekomst van de netten

De toekomst van de netten De toekomst van de netten Speelveld, energieneutrale wijk, rol van smart grids dr. C. (Cor) Leguijt, presentatie Kivi-Niria, 8 okt. 2013 Inhoud de toekomst van de netten Kort: over CE Delft De hoeken van

Nadere informatie

SEAC Jaarverslag 2013

SEAC Jaarverslag 2013 SEAC Jaarverslag 2013 Voorwoord Het jaar 2013 was het eerste volledige kalenderjaar in het bestaan van de stichting SEAC. De stichting Solar Energy Application Centre is opgericht op 11 juni 2012. De directe

Nadere informatie

Openbaar eindrapport Dutchness

Openbaar eindrapport Dutchness Openbaar eindrapport Dutchness Gegevens project Projectnummer: TKIZ01007 Projecttitel: Dutchness (Dutch Technology for high efficiency n type solar cells) Penvoerder en medeaanvragers: Tempress Systems

Nadere informatie

WERKGROEP TECHNIEK EN AANBESTEDING 20-04-2016. Zie de leidraad op

WERKGROEP TECHNIEK EN AANBESTEDING 20-04-2016. Zie de leidraad op WERKGROEP TECHNIEK EN AANBESTEDING 20-04-2016 Zie de leidraad op www.zondeventer.nl Waarom zonne-energie Wat is zonne-energie Kengetallen Opbrengst zonne-energie Stappenplan Componenten Plaatsing Turnkey

Nadere informatie

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Verplicht aandeel hernieuwbare energie in nieuwbouw Vanaf 1 januari 2014 moet elke nieuwe woning, kantoor

Nadere informatie

www.ikwordgroen.nl 045-5690525 info@ikwordgroen.nl Alleen de beste kwaliteit voor een eerlijke prijs 1

www.ikwordgroen.nl 045-5690525 info@ikwordgroen.nl Alleen de beste kwaliteit voor een eerlijke prijs 1 045-5690525 info@ikwordgroen.nl Alleen de beste kwaliteit voor een eerlijke prijs 1 Energie opwekken met kwalitatief hoogwaardige zonnepanelen voor een duurzamere toekomst Inhoudsopgave Wie zijn wij? 3

Nadere informatie

Duurzame energie voor iedereen. Focus op zonnestroom

Duurzame energie voor iedereen. Focus op zonnestroom Duurzame energie voor iedereen Focus op zonnestroom Ieder uur komt er een hoeveelheid zonne-energie op aarde terecht die de wereldbevolking gedurende een jaar van energie kan voorzien. Nederland vangt

Nadere informatie

Solar Frontier productinformatie

Solar Frontier productinformatie Solar Frontier productinformatie De hoogste opbrengst, zelfs onder zware omstandigheden In veel situaties zijn de omstandigheden voor een zonne-energiesysteem niet 100% optimaal. Maar wat wordt nu precies

Nadere informatie