AIM- / BIM PROTOCOL ARCHIEFSTUKKEN. Datum: 1 mei 2017 Versie: 2.1 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "AIM- / BIM PROTOCOL ARCHIEFSTUKKEN. Datum: 1 mei 2017 Versie: 2.1 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs"

Transcriptie

1 AIM- / BIM PROTOCOL ARCHIEFSTUKKEN Datum: 1 mei 2017 Versie: 2.1 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs

2 Document informatie Identificatie Document Status Definitief Document Versie 2.1 Document Datum Auteurs A. Worp, M. van Bavel, A. Hornickel Document Eigenaar A/ASM Versie Beheer Versie Datum Status Wijzigingen Auteurs Maart 2017 Definitief Dit document is een document in ontwikkeling en wordt periodiek aangepast om de lopende ontwikkelingen en verbeteringen te verwerken. Mogelijke verbetering aan dit document zijn welkom, met het verzoek om deze kenbaar te maken aan de betrokken BIM-regisseur/ ASM-medewerker. Dit document is opgesteld door de afdeling Asset Management (ASM) van Amsterdam Airport Schiphol (AAS) in samenwerking met het team van debimspecialist en BASED BIM management & consultancy. Pagina 1 van 19

3 INHOUDSOPGAVE 0. Inleiding Algemeen Digital Asset Information Management visie OpenBIM Geldende voorschriften Gedragsregels gebruik van digitale bestanden Proces BIM-Proces afspraken BIM-uitvoeringsplan Rollen, Taken en Verantwoordelijkheden Demarcatie van modellen Overlegstructuur Naamgeving van modellen Uitwisselingsplatform Proces modeluitwisseling Proces modelvalidatie Basis modelkwaliteit Geometrisch Structuur model bestandsformaat Structuur lokale positie en oriëntatie Structuur en benaming bouwdelen, zones en ruimten Structuur en benaming bouwlagen Structuur en naamgeving systemen Geometrische modelkwaliteit Policy rondom doorsnijdingen Geometrie validatie Niet-Geometrisch Niet-Geometrische modelkwaliteit Codering Schiphol generieke en specifieke parameterlijst Documenten Projectspecifiek Projectleden Projectfasering Projectsoftware Projectplanning Bijlage 1: Termen en definities Bijlage 2: Schematische weergave & naamgeving aspectmodel Pagina 2 van 19

4 0. INLEIDING Om Asset Management binnen Amsterdam Airport Schiphol (AAS) optimaal uit te kunnen voeren gedurende de gehele life-cycle van onze assets, heeft de afdeling Asset Management (ASM) gedurende deze hele life-cycle correcte, consistente, uniforme en gestructureerde informatie nodig. Hierdoor kan de informatie over de assets efficiënt worden beheerd en tot kennisbank worden ingezet bij vraagstukken. Hier zullen meerdere stakeholders, zowel intern als extern, gebruik van maken en kennis uitwisselen tijdens de gehele asset life-cycle. Wanneer sprake is van aanpassingen aan het asset landschap dient informatie hieromtrent met de opdrachtgever (ASM) gedeeld te worden. Om eenduidigheid te bereiken welke informatie wanneer aangeleverd wordt en aan welke uitgangspunten deze dienen te voldoen, is de Informatie Levering Specificatie (ILS) opgesteld. De ILS is voor zowel BIM als niet BIM-projecten van toepassing. Omdat Schiphol Bouw Informatie Management (BIM) als de nieuwe norm heeft gekozen is de ILS ook met deze focus geschreven. De ILS is complementerend aan de BIM-samenwerkingsmethodiek zoals beschreven in de Asset Informatie Management (AIM) Protocollen. Tijdens het ontwerpen, bouwen en beheren van een asset wordt gebruik gemaakt van digitale object georiënteerde informatie resulterend in een building information model met grafische informatie, niet-grafische informatie en documentatie. Figuur 1: Informatie Leveringscyclus; informatie opgedeeld in geometrisch, niet geometrisch en documenten. De Informatie Leveringscyclus uit Figuur 1 is gebaseerd op de industriestandaard PAS1192 die wordt gebruikt tijdens projecten met als doel de samenwerking te bevorderen. Deze standaard beschrijft een proces gebaseerd op taken en tijd en focust zich op het leveren van informatie voor de opdrachtgever. Het geschetste totaalproces geeft duidelijk de relatie van vraagspecificatie Pagina 3 van 19

5 weer tot de volgende data-drop- en beslismomenten met als doel een goed Asset Informatie Model te verkrijgen voor de gebruik- en beheerfase van de assets. De ILS en het AIM-Protocol van opdrachtgever, en het (BIM) uitvoeringsplan van opdrachtnemer vormen een integraal geheel. De principes en afspraken, zoals in het protocol & uitvoeringsplan vastgelegd, zijn onverminderd van toepassing. Het AIM-Protocol gezamenlijk met het (BIM)-Uitvoeringsplan geven duiding aan hoe er binnen een project (samen)gewerkt zal worden. Schiphol schrijft als Opdrachtgever de Opdrachtnemers voor wat er, gedurende het traject, aangeleverd moet worden en hoe. In de ILS specificeert Schiphol daartoe: De vereiste normen en standaarden betreffende de objecten; Wanneer objecten en bijbehorende informatie moet worden opgeleverd; Welke objecten per oplevermoment moeten worden aangeleverd; De informatie per object, eventueel per projectfase verder te detailleren; In welke vorm de informatie aangeleverd dient te worden. Figuur 2: Samenhang ILS, AIM-Protocol en (BIM) uitvoeringsplan Schiphol staat open voor suggesties en aanbevelingen van de opdrachtnemer en gaat graag in gesprek om verbeteringen aan te brengen, zonder daarbij de hoofddoelen van de ILS en het AIM- Protocol los te laten. In een project waarin het proces wordt ondersteund door gebruik van BIM, moeten de projectpartners een aantal duidelijke afspraken maken over de te volgen werkmethodieken. Doelstelling van dit AIM-Protocol is dan ook om voor alle projectpartners een helder beeld te scheppen van de aanpak en de verwachtingen wat betreft (de kwaliteit van) te leveren resultaten per fase in het bouwproces. Pagina 4 van 19

6 1. ALGEMEEN 1.1. DIGITAL ASSET INFORMATION MANAGEMENT VISIE Om Asset Management optimaal uit te voeren gedurende de gehele life cycle van een asset, zal Schiphol gaan bouwen aan een innovatieve werkwijze waar BIM voor Schiphol een integraal middel zal worden waarmee assets worden ontwikkeld, kennis over deze assets gestructureerd wordt beheerd en later tot kennisbank wordt ingezet bij Asset Management vraagstukken. Hierbij zullen meerdere stakeholders (intern en extern) gebruik maken van en kennis uitwisselen met het AIM-model tijdens de gehele asset life cycle. De Digitale Asset Informatie in de systemen zijn altijd up-to-date en correct. Niet alleen voor de Assetbeheerder, maar voor alle andere stakeholders die iets van onze assets moeten weten. Daarbij kan onze informatie dus ook ingezet worden voor de ontwikkeling van nieuwe (winkel)concepten, het bouwen van een nieuwe pier of het nazoeken waarom een bepaalde beslissing gemaakt is. Het invoeren en bijhouden van data doen we continu en eenduidig doordat alle stakeholders, adviseurs, main-contracters en beheerders werken conform het Schiphol AIMprotocol OPENBIM Een eerste formeel vastgelegde definitie is in April 2011 vastgelegd door het open source BIMcollectief: A transparent approach that enables all stakeholders to be informed of project methodology, data and results without the need or obligation to use prescribed software. Project stakeholders are free in their choice of software. In practice this means using open BIM standards like IFC, BCF and others. Onder openbim verstaan we: Een transparante samenwerking/aanpak waarmee alle belanghebbenden elkaar continue informeren, o.a. met behulp van 3D objectmodellen met kenmerken, maar ook met gebruikelijke data en resultaten, zonder de noodzaak of verplichting om voorgeschreven software te gebruiken. Project deelnemers zijn dus vrij in hun keuze van de software. In de praktijk betekent dit dat daarom gebruik wordt gemaakt van discipline (aspect)modellen met uitwisseling via open standaarden zoals IFC en BCF. Samengevat: Gezamenlijk Samenwerken aan een BIM-model (= PIM & AIM-model)! toepassen. Open BIM is een initiatief van BuildingSMART en verschillende toonaangevende softwareleveranciers, die het open BuildingSMART Data Model (IFC) Meer informatie over openbim: Pagina 5 van 19

7 1.3. GELDENDE VOORSCHRIFTEN Onderstaande voorschriften zijn van toepassing. Document Versie Datum Schiphol Technische Decompositie (STD) 2.0 Mei 2016 Informatie Leverings-Specificatie (ILS) 3.0 December 2016 GOLD Ruimte Specificatie Terminal overzicht-richtlijnen-ontwerpgrondslagen-enprocedures Document(en) ter informatie <--LINK De bovenstaande documenten zijn dynamisch documenten die continu worden aangepast om de lopende ontwikkelingen en verbeteringen te verwerken. Indien een gebruiker van een van de documenten een verbetering mogelijkheid tegen komt, is het verzoek om deze kenbaar te maken aan de betrokken BIM-regisseur/ ASM-medewerker GEDRAGSREGELS GEBRUIK VAN DIGITALE BESTANDEN. De bronbestanden en alle bijbehorende -extracten zoals tekeningen, stuklijsten, IFC-extracten, modeldocumentatie, etc. worden eigendom van Schiphol. De bronbestanden en afgeleide BIM-extracten mogen niet aan derden (andere partijen dan projectteams binnen Schiphol) worden verstrekt, tenzij schriftelijk overeengekomen met opdrachtgever en projectteamleden. E.e.a. in overeenstemming met de conditieovereenkomst tussen Schiphol Nederland b.v. en de adviseurs. Pagina 6 van 19

8 2. PROCES 2.1. BIM-PROCES AFSPRAKEN In een project waarin het proces wordt ondersteund door gebruik van BIM, moeten de projectpartners een aantal duidelijke afspraken maken over de te volgen werkmethodieken. Doelstelling van dit AIM-Protocol is dan ook om voor alle projectpartners een helder beeld te scheppen van de aanpak en de verwachtingen wat betreft (de kwaliteit van) te leveren resultaten per fase in het bouwproces. Belangrijk voor alle Schiphol projecten zijn de integrale benadering van ontwerp (en uitvoering), beginnend bij de eerste fase. Met de afspraken uit dit protocol wordt beoogd de noodzakelijke voorwaarden te scheppen voor effectief gezamenlijk werken, zowel bij het opbouwen van het BIMmodel (c.q. de aspectmodellen) als het uitwisselen en beheersen van informatie. Dit protocol is onderdeel van een totaal projectproces, waarbij in dit protocol specifieke eisen worden gesteld aan de archiefstukken, conform ILS Datadrop 1. Figuur 3 Proces van Initiatief naar Definitief ontwerp In bovenstaande afbeelding is schematisch weergeven hoe de beschikbaar gestelde archiefdocumentatie omgezet dient te worden in Archiefmodellen. De focus hierbij om zowel bouwkundig als installatietechnisch modellen op te zetten conform ILS & AIM-protocol. Pagina 7 van 19

9 2.2. BIM-UITVOERINGSPLAN De Opdrachtnemer is verantwoordelijk voor het opstellen van een BIM-Uitvoeringsplan. Hierin worden de onderlinge werk- en coördinatie afspraken vastgelegd, zoals aangegeven in dit AIM- Protocol. Verder worden hierin ook de aanlevermomenten van de aspectmodellen aan de Opdrachtgever in vastgelegd. Het BIM-Uitvoeringsplan wordt bij de Projectmanager (PLUS), ASM Developer en ASM BIMmanager (of BIM-regisseur) van de opdrachtgever ingediend ter beoordeling en accordering. De verantwoordelijkheid voor het werken conform het BIM-Uitvoeringsplan blijft ten alle tijden bij de Opdrachtnemer. In het BIM-Uitvoeringsplan dient het volgende te zijn opgenomen: Proces o Projectteam structuur o Rollen, Taken en Verantwoordelijkheden o Demarcatie van modellen o Overlegstructuur o Naamgeving van bestanden o Proces modeluitwisseling o Basis modelkwaliteit Geometrie o Structuur model o Structuur en benaming bouwdelen en ruimten o Structuur en benaming bouwlagen o Structuur en naamgeving installatiesystemen o Geometrische modelkwaliteit o Policy rondom doorsnijdingen Niet-Geometrisch o Niet-Geometrische modelkwaliteit o Codering o Schiphol generieke en specifieke parameterlijst (zie ILS) Documenten Project specifiek o Projectleden o Projectfasering o Projectsoftware o Projectplanning Na accordering van het BIM-Uitvoeringsplan wordt het document omgezet in een Informatie (aan)leveringsplan. Pagina 8 van 19

10 2.3. ROLLEN, TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Om een BIM-proces in goede banen te leiden is het belangrijk om de taken en verantwoordelijkheden van de verschillende partijen goed af te stemmen. Het aanstellen van een centrale BIM-regisseur en BIM-coördinatoren vormen de basis van de afspraken. De Leadengineer (hoofd opdrachtnemer) is verantwoordelijk voor het opstellen van het BIMuitvoeringsplan (de minimaal benodigde informatie voor BIM-Uitvoeringsplan is omschreven in hoofdstuk 2). Er dient een BIM-Uitvoeringsplan geschreven te worden aan de start van elke fase. Het BIM-Uitvoeringsplan wordt bij de BIM-manager van de opdrachtgever ingediend ter beoordeling en accordering. De verantwoordelijkheid voor het werken conform het uitvoeringsplan blijft ten alle tijden bij de Leadengineer. BIM Manager Opdrachtgever BIM regisseur Leadengineer BIM regisseur Opdrachtgever BIM coördinator BIM coördinator BIM coördinator... Opdrachtnemer A Opdrachtnemer B Opdrachtnemer C DEMARCATIE VAN MODELLEN In basis dienen alle aspectmodellen minimaal opgebouwd te worden zoals aangeleverd vanuit eerdere modellen. Opdrachtnemer staat vrij de minimaal aangeleverde aspectmodellen zelf verder onder te verdelen in kleinere, specifieke aspectmodellen (afhankelijk van eigen werkmethodiek). De modeldemarcatie dient aan de volgende eisen te voldoen: Alle aspectmodellen dienen gedeeld te worden met de Opdrachtgever conform de ILS. Modeldemarcatie afgeleid van de structuur zoals weergeven in Bijlage 2: Schematische weergave & naamgeving aspectmodel. Alle aspectmodellen dienen zo opgebouwd te zijn dat hieruit kan worden gecalculeerd. De ontworpen ruimtes met bijbehorende vierkante meters zijn leidend en dienen (exact) gelijk te zijn aan het voorgaande ontwerpfase. Opdrachtnemer is gedurende het gehele traject verantwoordelijk voor eigen aspectmodellen. Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten hoe de modeldemarcatie wordt opgezet en hoe hiermee aan de gestelde eisen wordt voldaan. Pagina 9 van 19

11 2.5. OVERLEGSTRUCTUUR Onderstaande overleggen kunnen overlappend zijn met de overige Ontwerp overleggen. Bij het bespreken van het AIM-protocol, zal ook de definitieve overlegstructuur vastgelegd worden. Normaliter wordt gebruik gemaakt van de volgende overleggen: BIM-Adviseurs overleg o In dit overleg worden door de deelnemers o.a. detailniveau ontwerp, modellen (onderling) afstemmen, enz. besproken. o Aan de hand van de aspectmodellen kan het gebouw beter begrepen worden en daarom zal dit model als communicatiemiddel gebruikt worden voor dit overleg. o Frequentie: nader te bepalen o Deelnemers: nader te bepalen, wisselende samenstelling AIM-Regisseurs overleg o In dit overleg zal de inhoudelijke kwaliteit van de datastructuur in de geleverde modellen besproken worden Naamgeving ILS, STD, Ruimtegebruik, GOLD etc. LOD-niveau Etc. o AIM-protocollen; gedurende dit overleg wordt bepaald welke bevindingen meegenomen zullen worden in de volgende versie van het protocol. o Deelnemers: nader te bepalen, wisselende samenstelling 2.6. NAAMGEVING VAN MODELLEN Aan te leveren bestanden (incl. modellen) zijn, zowel tijdens tussentijdse informatieleveringen als as-built overdrachten, qua naamgeving als volgt opgebouwd: Bestandsnaam: <locatie>_<projectnaam)>_<aspectmodelsoort> Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten hoe aan de gestelde eisen wordt voldaan. Pagina 10 van 19

12 2.7. UITWISSELINGSPLATFORM Er wordt een uitwisselomgeving beschikbaar gesteld door de Opdrachtnemer voor het uitwisselen van data. Dit platform dient opgebouwd te zijn o.b.v. de volgende eisen: Beheer: De uitwissel omgeving (een cloud based file sharing service en content management service) voor het project wordt beheerd door de leadengineer/hoofdaannemer. Toegang tot de uitwissel omgeving wordt bij de BIMregisseur aangevraagd en wordt op basis van het adres van de deelnemer toegekend. Verstrekken van inlog gegevens aan derden is niet toegestaan. Toegang: Opdrachtgever, Opdrachtnemer (incl. eigen onderaannemers) en alle deelnemende adviseurs. Rechten: Iedere deelnemer heeft lees- en schrijfrechten conform rol binnen het project. Versie geschiedenis: De uitwisselomgeving houdt een versie geschiedenis bij waarin de datum en uploader gegevens per versie worden geregistreerd. Er bestaat de mogelijkheid om terug te gaan naar een eerdere versie van een bestand. Verwijderde bestanden: De bestanden kunnen tot minimaal 90 dagen na verwijder moment hersteld worden. Het aanleverproces voor overige informatie aan Schiphol is beschreven in de ILS. Dit geldt voor alle hierin beschreven informatie, en kan ook bestaan uit andere informatie dan het BIM-model (bijvoorbeeld: extracten, schema s, certificaten etc.) Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten hoe aan de gestelde eisen wordt voldaan en hoe dit proces wordt ingericht PROCES MODELUITWISSELING Binnen het project worden de BIM-aanlevermomenten aangehouden conform de in het BIM- Uitvoeringsplan voorgestelde momenten, e.e.a. zoals overeengekomen met de Opdrachtgever. Hierin zijn de processtappen omschreven met vastgestelde informatie leveringsmomenten. o o o De aspectmodellen van alle projectpartners dienen volgens vaste oplevermomenten geüpload te worden naar het uitwisselplatform. De aspectmodellen dienen tevens periodiek geüpload te worden naar het uitwisselplatform t.b.v. voortgangscontrole. Het aanleverproces voor overige informatie aan Schiphol is beschreven in de ILS. o Dit geldt voor alle hierin beschreven informatie, en kan ook bestaan uit andere informatie dan het BIM-model (bijvoorbeeld: extracten, schema s, certificaten etc.) 2.9. PROCES MODELVALIDATIE Opdrachtnemer is verantwoordelijk voor het aantonen van het voldoen aan de gestelde eisen en randvoorwaarden van het model. Hiermee wordt bedoeld: qua geometrie en informatie, op elkaar en het ontwerp te zijn afgestemd. Tijdens het project dient de Opdrachtnemer de Opdrachtgever hierin mee te nemen. Dit proces dient aan de volgende eisen te voldoen: Pagina 11 van 19

13 Proces: Toelichting m.b.t. voorgestelde proces van verificatie en validatie van modellen. Dit met rapportage waaruit blijkt dat er aan de modelvereisten vanuit Opdrachtgever is voldaan. Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten hoe aan de gestelde eisen wordt voldaan en hoe dit proces wordt ingericht BASIS MODELKWALITEIT Voor het as-is model (digitale archiefstukken) dienen alle objecten minimaal te voldoen aan de Basis Informatie Levering Specificatie en dienen alle systemen (installatie-verlopen) goed/conform ASM-gegevens gecodeerd te zijn. Tevens wordt gerefereerd naar het betreffende LODe-niveau (=Level Of Development; is samenstelling van Level Of Detail (LOD) en Level Of Information (LOI)) voor de fase specifieke modelkwaliteit qua geometrie en niet-geometrisch. Schiphol onderstreept de meest essentiële aandachtspunten zoals in de BASIS Informatie Levering Specificatie zijn opgenomen door BuildingSMART en initiatiefnemers uit de markt waardoor ieder aspectmodel in basis dient te voldoen aan de 9 afspraken zoals beschreven in de BASIS ILS. Zie voor meer informatie de website van het BIM-loket. NL versie: EN versie: Pagina 12 van 19

14 3. GEOMETRISCH 3.1. STRUCTUUR MODEL BESTANDSFORMAAT Opdrachtnemer dient modellen via IFC uit te wisselen en aan te leveren conform onderstaande uitgangspunten: Model bestandsformaat versie IFC2x3 TC1 (Schema: IFC2x3) geldt als default. Model bestandsformaat versie IFC4 Add1 (Schema: IFC4) alleen in overleg met Opdrachtgever STRUCTUUR LOKALE POSITIE EN ORIËNTATIE Conform de ILS, heeft in basis elk informatieproduct (BIM-modellen en/of 2D producten) een lokale positie, oriëntatie en stramienstelsel. Een informatieproduct is met het Project Base Point vlakbij het nulpunt georiënteerd. Een Project Base Point geeft de positie van het model of 2D product ten opzichte van het Survey Point /SGIS-nulpunt. Het Survey Point beschrijft een punt in de fysieke wereld. Dit dient overeen te komen met het SGIS-nulpunt, zodat de relatie met het RDnet gemaakt kan worden (zie figuur 3). Figuur 4: Geografische referentie SGIS nulpunt, Survey Point en Project Base Point Bij aanvang van een project zal ASM een gespecificeerde locatie toe zenden aan de hoofd coördinerende ontwerpende adviseur. Deze locatie zal in overleg met ASM definitief gemaakt worden voor het exacte nulpunt en stramienen stelsel voor het betreffende project. Pagina 13 van 19

15 Als basis van het model wordt het stramienstel, de shared coordinates en het level NAP vanuit het totaal stramien bestand overgenomen STRUCTUUR EN BENAMING BOUWDELEN, ZONES EN RUIMTEN Op basis van de aangeleverde archiefstukken is er informatie bekend over het bouwdeel, zoals bouwdeelbenaming, zonebenaming(en) en ruimtebenaming(en). Deze informatie dient overgezet te worden naar de BIM-modellen. De opbouw van de bouwdelen sluit aan bij de principes van de Geografische Object/Locatie Decompositie, conform beschreven in de ILS STRUCTUUR EN BENAMING BOUWLAGEN Op basis van de aangeleverde archiefstukken is er informatie bekend over de bouwlagen, zoals bouwlaagbenaming en bouwlaagstructuur. Deze informatie dient overgezet te worden naar de BIM-modellen. Voor de naamgeving van bouwlagen dient de opzet zoals beschreven in de RBN hfdst met een Schiphol specifieke toevoeging zijnde een uit twee karakters bestaande code van het bouwdeel waartoe het model behoort. De codering dient overeen te komen met de codering uit het EDMS (Electronic Document Management Schiphol), conform onderstaande lijst. Op basis van bovenstaande wordt de volgende bouwlaagstructuur gehanteerd: Voorbeeld 1: Eerste verdieping van de D-pier Bouwlaag benaming: 01 eerste verdieping DP Voorbeeld 2: Kelder -1 van de Bagage Reclaim Ruimte Bouwlaag benaming: -1 kelder BR Pagina 14 van 19

16 3.5. STRUCTUUR EN NAAMGEVING SYSTEMEN De installatietechniek dient, naast het modelleren, ook zodanig opgebouwd te worden dat de relatie van installatiesystemen zijn verwerkt d.m.v. IfcSystem. Een system is een groepering van installatietechnische elementen binnen hetzelfde systeem, zoals riolering, koud-/warmwater systeem, luchttoevoer/luchtafvoer, etc. conform de IFC2x3 modelstructuur. Een groepering maakt het mogelijk om installatietechnische elementen op een expliciete wijze in het model te clusteren en hiermee op verzamelniveau aanvullende informatie toe te kennen aan ieder systeem. Op basis van de aangeleverde archiefstukken dient deze informatie correct verwerkt te worden in de modellen, evenals de juiste benamingen van de installatiesystemen uit de archiefstukken. Het gebruik en wijze hiervan (type systemen & naamgeving) dient aangegeven te worden in het BIM- Uitvoeringsplan en opgezet volgens de ILS GEOMETRISCHE MODELKW ALITEIT Het geometrisch detailniveau van model elementen binnen een BIM-model geven we aan met het Level of Development (LOD). Het LOD van een model element beschrijft welke dimensionale, ruimtelijke, kwantitatieve, kwalitatieve, en andere gegevens aan een model element zijn toegevoegd en hoeveel waarde er aan elk van die gegevens mag worden gehecht. In de ontwerpfase dient LOD200 gehanteerd/behaald te worden. Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan kenbaar te maken hoe de geometrische modelkwaliteit zich uit in de modellen, opgezet en gespecificeerd per entiteit POLICY RONDOM DOORSNIJDINGEN In basis dient het model, conform de ILS, geen doorsnijdingen te bevatten. Uitzonderingen dienen aangegeven te worden in het BIM-Uitvoeringsplan en goedgekeurd te worden door de Opdrachtgever GEOMETRIE VALIDATIE Indien hiertoe opdracht is gegeven, dient de geometrie gevalideerd te worden met de bestaande situatie. Hierbij is het van belang om het opgezette model, o.b.v. de archiefstukken, te valideren met de huidige situatie d.m.v. bijvoorbeeld een pointcloud. Pagina 15 van 19

17 4. NIET-GEOMETRISCH 4.1. NIET-GEOMETRISCHE MODELKWALITEIT Het niet-geometrische detailniveau van model elementen binnen een BIM-model geven we aan met het Level of Information (LOI). Het LOI van een model element beschrijft welke gegevens aan een model element zijn toegevoegd en hoeveel waarde er aan elk van die gegevens mag worden gehecht. In de ontwerpfase dient LOI200 gehanteerd/ behaald te worden. Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan kenbaar te maken welke aangeleverde documentatie hiertoe wordt gebruikt en hoe dit zich uit in de niet-geometrische modelkwaliteit van de modellen. Dit dient opgezet en gespecificeerd te worden per entiteit CODERING Conform de ILS dient ieder object geclassificeerd te zijn conform Schiphol Technische Decompositie (STD) en op systematiek van NL-SfB SCHIPHOL GENERIEKE EN SPECIFIEKE PARAMETERLIJST Ieder object dient voorzien te zijn van geverifieerde en gevalideerde informatie conform de ILS. Pagina 16 van 19

18 5. DOCUMENTEN Conform de ILS dient er, naast de modellen, ook documentatie verstrekt te worden aan de Opdrachtgever. Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten welke projectdocumentatie wordt verstrekt en wanneer in het proces. Deze beschrijving dient minimaal te bevatten: Toelichting van alle aan te leveren documenten incl. aan te leveren modellen. Hierbij dient van aan te leveren modellen uitgebreid beschreven te worden welke bouwcomponenten (o.b.v. STD-codes) in welk model worden gepositioneerd. Vanuit de archiefstukken wordt zowel projectdocumentatie als objectdocumentatie beschikbaar gesteld. Objectdocumentatie dient traceerbaar te zijn vanuit het gemodelleerde element. Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan aan te geven hoe dit proces wordt ingericht en welke documentatie wel en welke documentatie niet traceerbaar zijn aan objecten en hoe dit wordt ingericht. 6. PROJECTSPECIFIEK 6.1. PROJECTLEDEN Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten welke projectleden betrokken zijn en hoe dit proces wordt ingericht PROJECTFASERING Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten welke projectleden betrokken zijn en hoe dit proces wordt ingericht. Dit dient minimaal te bevatten: Eigen interpretatie en toelichting op de projectfasering en hoe dit zich vertaald in de te realiseren modellen PROJECTSOFTWARE Opdrachtnemer dient in het BIM-Uitvoeringsplan toe te lichten welke software wordt gebruikt en hoe dit proces wordt ingericht. Dit dient minimaal te bevatten: Eigen interpretatie en toelichting van het softwaregebruik t.b.v. het opzetten van BIMmodellen PROJECTPLANNING Opdrachtnemer dient een projectplanning aan te leveren. In het BIM-Uitvoeringsplan dit aangegeven te worden hoe de projectplanning zich vertaald in het aanleveren van modellen en goedkeuringsmomenten en hoe dit proces wordt ingericht. Pagina 17 van 19

19 BIJLAGE 1: TERMEN EN DEFINITIES Zie apart bijgevoegd document Bijlage 1 Termen en Definities Pagina 18 van 19

20 BIJLAGE 2: SCHEMATISCHE WEERGAVE & NAAMGEVING ASPECTMODEL Pagina 19 van 19

BIM-PROTOCOL CONTRACTVORMING AIM-PROTOCOL PROJECT: Datum: 27 maart 2017 Versie: 2.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs

BIM-PROTOCOL CONTRACTVORMING AIM-PROTOCOL PROJECT: Datum: 27 maart 2017 Versie: 2.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs BIM-PROTOCOL AIM-PROTOCOL CONTRACTVORMING PROJECT: Datum: 27 maart 2017 Versie: 2.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs INHOUDSOPGAVE 0. Inleiding... 2 1. Algemeen... 3 1.1. Digital Asset Information

Nadere informatie

AIM- / BIM PROTOCOL ARCHIEFSTUKKEN. Datum: 18 juli 2017 Versie: Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs

AIM- / BIM PROTOCOL ARCHIEFSTUKKEN. Datum: 18 juli 2017 Versie: Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs AIM- / BIM PROTOCOL ARCHIEFSTUKKEN Datum: 18 juli 2017 Versie: 2.3.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs Document informatie Identificatie Document Status Definitief Document Versie 2.3.0 Document Datum

Nadere informatie

AIM- / BIM PROTOCOL CONTRACTVORMING. Datum: 18 juli 2017 Versie: Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs

AIM- / BIM PROTOCOL CONTRACTVORMING. Datum: 18 juli 2017 Versie: Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs AIM- / BIM PROTOCOL CONTRACTVORMING Datum: 18 juli 2017 Versie: 2.3.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs Document informatie Identificatie Document Status Definitief Document Versie 2.3.0 Document

Nadere informatie

BIM-PROTOCOL UITVOERING & OVERDRACHT AIM-PROTOCOL PROJECT: Datum: 7 maart 2017 Versie: 2.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs

BIM-PROTOCOL UITVOERING & OVERDRACHT AIM-PROTOCOL PROJECT: Datum: 7 maart 2017 Versie: 2.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs BIM-PROTOCOL AIM-PROTOCOL UITVOERING & OVERDRACHT PROJECT: Datum: 7 maart 2017 Versie: 2.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs INHOUDSOPGAVE 0. INLEIDING... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1. Digital Asset Information

Nadere informatie

AIM- / BIM PROTOCOL UITVOERING & OVERDRACHT. Datum: 18 juli 2017 Versie: Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs

AIM- / BIM PROTOCOL UITVOERING & OVERDRACHT. Datum: 18 juli 2017 Versie: Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs AIM- / BIM PROTOCOL UITVOERING & OVERDRACHT Datum: 18 juli 2017 Versie: 2.3.0 Opsteller: AAS/ASM i.s.m. de adviseurs Document informatie Identificatie Document Status Definitief Document Versie 2.3.0 Document

Nadere informatie

DE JURIDISCHE KANT VAN BIM

DE JURIDISCHE KANT VAN BIM DE JURIDISCHE KANT VAN BIM Ervaringen uit de praktijk Hans Hendriks hhs@debimspecialist.nl @debimspecialist donderdag 14 februari 2013 Indeling presentatie 1. Thema s vanuit praktijk 2. Termen & Definities

Nadere informatie

Nationaal Model BIM Protocol

Nationaal Model BIM Protocol Nationaal Model BIM Protocol Dik Spekkink BIM Loket Kennisdag Schiphol, De praktijk van het BIM Protocol BIM Protocol is een belangrijk document Voorwaarde voor een succesvol BIM-project Wordt vaak opgesteld

Nadere informatie

WG 2: uitwisselingsprotocollen GT 2: Protocoles d'échanges. Protocollen 27/03/2017

WG 2: uitwisselingsprotocollen GT 2: Protocoles d'échanges. Protocollen 27/03/2017 Protocollen 27/03/2017 AGENDA Stand van zaken TC BIM & ICT WTCB Kader (validatie van de opdeling van de documenten) Validatie inhoud documenten Termen en definities Link andere werkgroepen Lijst ambities

Nadere informatie

Open BIM. samenwerken aan een Bouw Informatie Model. 2 e BIM PRAKTIJKDAG, 15 oktober 2014, Ter Elst Edegem

Open BIM. samenwerken aan een Bouw Informatie Model. 2 e BIM PRAKTIJKDAG, 15 oktober 2014, Ter Elst Edegem Open BIM samenwerken aan een Bouw Informatie Model 2 e BIM PRAKTIJKDAG, 15 oktober 2014, Ter Elst Edegem Innovaties die het leven mooier, makkelijker en vooral leuker maken! Ingenieur met voorliefde voor

Nadere informatie

Informatie Levering Specificaties HENSELMANS. Versie 1.0

Informatie Levering Specificaties HENSELMANS. Versie 1.0 Informatie Levering Specificaties HENSELMANS Versie 1.0 Document informatie Identificatie Document Status Ter goedkeuring Document Versie 1.0 Document Datum 01-08-2019 Auteurs J. Hoogland Document Eigenaar

Nadere informatie

Memo gebruik BCF t.b.v. "Communicatie BIM

Memo gebruik BCF t.b.v. Communicatie BIM Memo gebruik BCF t.b.v. "Communicatie BIM Toelichting openbim samenwerking In ieder BIM project is het van groot belang om de werkvoorbereiding en uitvoering gezamenlijk af te stemmen. Calduran, Dycore

Nadere informatie

BIM Protocol JAZO Zevenaar bv

BIM Protocol JAZO Zevenaar bv BIM JAZO Zevenaar bv. BIM Protocol JAZO Zevenaar bv Dit BIM Protocol dient als leidraad voor het effectief en efficiënt toepassen van de BIM methodiek volgens het Nationaal BIM-Platform, welke bij JAZO

Nadere informatie

BIM Building Information Modelling Angela Minderhoud Advocaat-partner Construction & Real Estate

BIM Building Information Modelling Angela Minderhoud Advocaat-partner Construction & Real Estate BIM Building Information Modelling Angela Minderhoud Advocaat-partner Construction & Real Estate 1 november 2018 Team bouwrecht SKa Thijs Straatman Olivier Vermeulen Angela Minderhoud Matthijs van Leeuwen

Nadere informatie

Tips & Trucs Solibri 008 Toetsing van IFC modellen aan de BIM Basis ILS 1.0

Tips & Trucs Solibri 008 Toetsing van IFC modellen aan de BIM Basis ILS 1.0 Tips & Trucs Solibri 008 Toetsing van IFC modellen aan de BIM Basis ILS 1.0 Meerdere partijen in de bouw hebben afspraken gemaakt over een basis BIM informatieleveringsspecificatie (ILS), waarbij de open

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met DDS-CAD aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één voor één

Nadere informatie

Bimmen met VBI. aandachtspunten voor samenwerking

Bimmen met VBI. aandachtspunten voor samenwerking aandachtspunten voor samenwerking VBIM01-002 BIM helpt Steeds meer partijen ontdekken dat als BIM juist wordt toegepast dit helpt om bouwprocessen efficiënter te laten verlopen en daardoor sneller en goedkoper.

Nadere informatie

4/06/2019 Natasha Blommaert. Titel. Ondertitel. Wat is BIM? Natasha Blommaert 1

4/06/2019 Natasha Blommaert. Titel. Ondertitel.   Wat is BIM? Natasha Blommaert 1 BIM@AWV Natasha Blommaert Titel Ondertitel www.wegenenverkeer.be/bim Wat is BIM? Natasha Blommaert 1 Wat is BIM? Natasha Blommaert 2 Objecttypenbibliotheek Welke objecten bevinden zich in de reële wereld?

Nadere informatie

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D Auteur : P. van der Meer, Ritense B.V. Datum : 17 juli 2008 Versie : 1.3 2008 Ritense B.V. INHOUD 1 VERSIEBEHEER...1 2 PROJECT

Nadere informatie

Building Information Modeling Informatie in een digitaal prototype van het ontwerp kostenmanagement bbn adviseurs juni 2013

Building Information Modeling Informatie in een digitaal prototype van het ontwerp kostenmanagement bbn adviseurs juni 2013 Building Information Modeling Informatie in een digitaal prototype van het ontwerp kostenmanagement bbn adviseurs juni 2013 bron: Ector Hoogstad Architecten BIM BIM is een term die in het vakgebied bouw

Nadere informatie

Tips & Trucs Solibri Model Checker 008 Toetsing van IFC modellen aan de BIM basis ILS 1.2

Tips & Trucs Solibri Model Checker 008 Toetsing van IFC modellen aan de BIM basis ILS 1.2 Tips & Trucs Solibri Model Checker 008 Toetsing van IFC modellen aan de BIM basis ILS 1.2 Meerdere partijen in de bouw hebben afspraken gemaakt over een basis BIM informatieleveringsspecificatie (ILS),

Nadere informatie

BIM Protocol De Jong Rutten BV

BIM Protocol De Jong Rutten BV BIM Protocol De Jong Rutten BV 4 november 2016 Dit is een levend document dat op basis van teruggekoppelde praktijkervaringen steeds verder, in steeds grotere mate van detail wordt uitgewerkt. 1 Dit BIM

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met Allplan aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één voor één

Nadere informatie

Inleiding : OpenBIM workflow KUBUS : Bouwkundig ontwerp, kosten, uitwisseling Construsoft : Uitwerking door constructeur en aannemer BINK :

Inleiding : OpenBIM workflow KUBUS : Bouwkundig ontwerp, kosten, uitwisseling Construsoft : Uitwerking door constructeur en aannemer BINK : Agenda #openbim2014 Inleiding : OpenBIM workflow KUBUS : Bouwkundig ontwerp, kosten, uitwisseling Construsoft : Uitwerking door constructeur en aannemer BINK : Ontwerpberekeningen, wat betekent BIM voor

Nadere informatie

Wat is BIM. BIM model

Wat is BIM. BIM model Sacon en BIM Bij Sacon worden sinds 2009 projecten ontworpen, uitgewerkt en virtueel gebouwd in een Bouwwerk Informatie Model of BIM met behulp van de software Revit van Autodesk. Met de opgebouwde ervaring

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met SketchUp 2016 aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één voor

Nadere informatie

BIM in de praktijk. Alexander Hoos / Kuijpers

BIM in de praktijk. Alexander Hoos / Kuijpers BIM in de praktijk Alexander Hoos / Kuijpers TVVL Eindedaglezing, 4 april 2016 Alexander Hoos Informatie Manager Even voorstellen Installatie bedrijf Kuijpers (www.kuijpers.nl) Kerntaken: Procesoptimalisatie,

Nadere informatie

2 e BIM- Bijeenkomst. 23 april 2013

2 e BIM- Bijeenkomst. 23 april 2013 2 e BIM- Bijeenkomst 23 april 2013 Ketensamenwerking Van Ontwerp naar Uitvoering Welkom bij Klictet Advies! Management/ Adviseur Kees Kelder Willem-Jan van den Berk Stefan Janssen Projectleiding Mark Ernst

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met SketchUp 2016 aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één voor

Nadere informatie

Memo gebruik ArchiCAD wandsparingen

Memo gebruik ArchiCAD wandsparingen Memo gebruik ArchiCAD wandsparingen Toelichting Memo Dit document is een aanwijzing voor een juiste overdracht van sparingen (b.v. Raam-, Deursparingen) in kalkzandsteenwanden. Dit memo is een aanvulling

Nadere informatie

Het BIM procesin het kort. U als fabrikant bent heel belangrijk in dit proces. Zowel voor de civiele-,bouwkundige-, constructieve-en

Het BIM procesin het kort. U als fabrikant bent heel belangrijk in dit proces. Zowel voor de civiele-,bouwkundige-, constructieve-en 1 Het BIM procesin het kort. U als fabrikant bent heel belangrijk in dit proces. Zowel voor de civiele-,bouwkundige-, constructieve-en installatietechnischedisciplines is de fabrikant van onschatbare waarde

Nadere informatie

BIM-loket draagt bij aan BIM in de praktijk van RWS

BIM-loket draagt bij aan BIM in de praktijk van RWS BIM-loket draagt bij aan BIM in de praktijk van RWS Herman Winkels/Jacqueline Meerkerk Programmamanager BIM/Directeur BIM Loket GeoBuzz Den Bosch 25 november 2015 Wat is BIM? 1. BIM is een 3-dimensionaal

Nadere informatie

BIM-HANDLEIDING SPAANSEN BOUWSYSTEMEN

BIM-HANDLEIDING SPAANSEN BOUWSYSTEMEN BIM-HANDLEIDING SPAANSEN BOUWSYSTEMEN Versie April 2017 Toelichting Bij Spaansen Bouwsystemen staat BIM centraal in het bedrijfsproces en men ziet hierin een grote meerwaarde voor het gehele werkvoorbereiding

Nadere informatie

De vraag Wat is BIM levert geen eensluidend antwoord. BIM is een typisch voorbeeld van een containerbegrip.

De vraag Wat is BIM levert geen eensluidend antwoord. BIM is een typisch voorbeeld van een containerbegrip. Gemeenten en BIM Hein Corstens 23-03-2017 V 1.2 1. BIM: wat en waarom? De komende minuten zal ik ingaan op het wat en waarom van BIM. In het algemeen en specifiek voor gemeenten. 2. BIM: wat? De vraag

Nadere informatie

RRBOUWRAPPORT 144. Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen

RRBOUWRAPPORT 144. Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen RRBOUWRAPPORT 144 Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen 2 Handreiking Virtueel Bouwen Aan de slag met BIM, Gewoon doen! Jan Straatman en Willem Pel, Balance & Result Organisatie

Nadere informatie

BREEAM-NL In-Use Portfolio-aanpak Jaarlijks

BREEAM-NL In-Use Portfolio-aanpak Jaarlijks BREEAM-NL Instructieblad 116, november 2018 Dit document beschrijft de werkwijze voor het certificeren van een portfolio middels de BREEAM-NL In-Use portfolio-aanpak Jaarlijks, inclusief aandachtspunten

Nadere informatie

Van inconsistent model naar betrouwbare informatiebron

Van inconsistent model naar betrouwbare informatiebron Van inconsistent model naar betrouwbare informatiebron AEC Breakout 03 Zaal 19 Create, manage & share digital design information Van inconsistent model naar betrouwbare informatiebron Presentatie: Jan-Fokko

Nadere informatie

BIM-HANDLEIDING SPAANSEN BOUWSYSTEMEN

BIM-HANDLEIDING SPAANSEN BOUWSYSTEMEN BIM-HANDLEIDING SPAANSEN BOUWSYSTEMEN Door : Engineering SBO Status : definitief Versie : 22-10-2015 INHOUDSOPGAVE 1. TOELICHTING... 3 2. OPEN BIM... 4 3. PROCES... 4 4. SAMENWERKINGSVORMEN... 4 A. VORM

Nadere informatie

openbim in de praktijk De workflow van het project via IFC

openbim in de praktijk De workflow van het project via IFC Charles Perkins Centre, Sydney, Australia fjmt francis-jones morehen thorp https://fjmtstudio.com Photo Demas Rusli openbim in de praktijk De workflow van het project via IFC Uitdaging BIM proces Verschillende

Nadere informatie

Rijnboutt. en de BIM basis ILS. Mariëlle Vissers. kwaliteitscoördinator en BIM specialist

Rijnboutt. en de BIM basis ILS. Mariëlle Vissers. kwaliteitscoördinator en BIM specialist Rijnboutt en de BIM basis ILS Mariëlle Vissers kwaliteitscoördinator en BIM specialist Rijnboutt architectuur stedenbouw landschap en strategie Rijnboutt werkt met een multidisciplinair team van 70 mensen.

Nadere informatie

Wat kan BIM betekenen voor de gebouwbeheerder?

Wat kan BIM betekenen voor de gebouwbeheerder? Wat kan BIM betekenen voor de gebouwbeheerder? Tim Lemoine WTCB Hoofdadviseur Dienst BIM en informatietechnieken tim.lemoine@bbri.be Wat kan BIM betekenen voor de gebouwbeheerder? - 13-05-16 - Pagina 1

Nadere informatie

Normen. De ontwikkeling van nationale en internationale normen en afspraken. Dik Spekkink BIM Praktijkdag 18 mei 2017

Normen. De ontwikkeling van nationale en internationale normen en afspraken. Dik Spekkink BIM Praktijkdag 18 mei 2017 Normen De ontwikkeling van nationale en internationale normen en afspraken Dik Spekkink BIM Praktijkdag Normen: de ontwikkeling van nationale en internationale normen en afspraken NIEUW! 2 Eerst maar eens

Nadere informatie

Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur. Alexander Hoos 09 mei 2016

Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur. Alexander Hoos 09 mei 2016 Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur Alexander Hoos 09 mei 2016 Even voorstellen Alexander Hoos Informatiemanager Technisch dienstverlener Kuijpers (www.kuijpers.nl) Kerntaken:

Nadere informatie

BIM in de beheerfase. Symposium BIM in de watersector 11 mei Marcel Sukel

BIM in de beheerfase. Symposium BIM in de watersector 11 mei Marcel Sukel BIM in de beheerfase Symposium BIM in de watersector 11 mei 2016 Marcel Sukel Programma 1. Waarom doet PNH aan BIM? 2. Wat is BIM eigenlijk? 3. BIM en assetmanagement 4. #Hoepasthetinelkaar. 5. Vragen..?

Nadere informatie

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter Kwaliteitssysteem datamanagement Meetbaar Beter Datum: 20 juli 2017 Versie : 0.10 Kwaliteitssysteem Meetbaar Beter versie 0.10.docx Pagina 1 van 8 Voorwoord Het aantal centra dat is aangesloten bij Meetbaar

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met Vectorworks aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één voor

Nadere informatie

BIM Laatste BIM ontwikkelingen efficiency, kwaliteit en euro s. A.M. Slockers Admea / Smits van Burgst

BIM Laatste BIM ontwikkelingen efficiency, kwaliteit en euro s. A.M. Slockers Admea / Smits van Burgst BIM Laatste BIM ontwikkelingen efficiency, kwaliteit en euro s A.M. Slockers Admea / Smits van Burgst Voorstellen Anton Slockers Directeur Admea / Smits van Burgst Admea is onderdeel van de Smits van Burgst

Nadere informatie

BIM Congres Anders denken anders doen Bouw Compleet 10 oktober 2013

BIM Congres Anders denken anders doen Bouw Compleet 10 oktober 2013 BIM Congres Anders denken anders doen Bouw Compleet 10 oktober 2013 de adviseur de opdrachtgever de aannemer de architect 1 INHOUD Op zijn BrugVB s Beeld gelijk richten Eisen aan modellen en Fasering Opleveren

Nadere informatie

BIM in Beheer Kansen Transitie Toekomst?

BIM in Beheer Kansen Transitie Toekomst? 31 oktober 2017 BIM in Beheer Kansen Transitie Toekomst? Arjan van Haperen Directeur Unica Projecten Zuid I.L.S. Over Unica Voordelen BIM Transitie Randvoorwaarden Actualiteit Toekomst? Unica in cijfers

Nadere informatie

Masterclass Circulair Bouwen

Masterclass Circulair Bouwen Masterclass Circulair Bouwen Het gebruik van BIM BIM-coördinator/initiator: Chiel Beckers voor Vanhout NV BIM Inleiding Benodigdheden BIM in Project Lommel geometrisch Merelbeke geometrisch + informatie

Nadere informatie

Succesvol verbinden met CB-NL

Succesvol verbinden met CB-NL Ikwil jullie allemaal van harte welkom heten bij de presentatie van de koppeling tussen CB-NL en ETIM en de toepassing hiervan in Revit en Cadac Flexline. Lees ook meer op: http://www.cadac.com/nl/nieuws/pages/integratie-conceptenbibliotheek-cb-nl-etim-birevent.aspx

Nadere informatie

BIM bij Schüco. Hilvarenbeek, 22-05-2013

BIM bij Schüco. Hilvarenbeek, 22-05-2013 Hilvarenbeek, 22-05-2013 Definities BIM: proces of product? Ontwikkelingen in de bouw Ontwikkelingen, software, werkwijze Ondersteuning voor architecten Schüco Revit Families Ondersteuning voor klanten

Nadere informatie

Masterclass De rol van BIM in de praktijk

Masterclass De rol van BIM in de praktijk Masterclass De rol van BIM in de praktijk Utrecht, 12 oktober 2017 @KUBUSBV #mcbim Visser & Smit Bouw Kevin van Deursen BIM in de uitvoering Even voorstellen Kevin van Deursen BIM-manager Visser & Smit

Nadere informatie

BIM IN HET CONTRACT RONDE 2. SPREKER(S): Ir. Ruth Sloot, dr. Hans Voordijk Universiteit Twente ZAAL SKYTHEATER 2

BIM IN HET CONTRACT RONDE 2. SPREKER(S): Ir. Ruth Sloot, dr. Hans Voordijk Universiteit Twente ZAAL SKYTHEATER 2 BIM IN HET CONTRACT RONDE 2 SPREKER(S): Ir. Ruth Sloot, dr. Hans Voordijk Universiteit Twente ZAAL SKYTHEATER 2 BIM IN HET CONTRACT Ruth Sloot, Hans Voordijk en Arjen Adriaanse WAT IS BIM? WERKEN MET BOUW

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met Tekla Structures aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één

Nadere informatie

OTL voor Zuidasdok Ronald Bergs. BIM-Loket Kennisdag 7 Oktober 2016

OTL voor Zuidasdok Ronald Bergs. BIM-Loket Kennisdag 7 Oktober 2016 OTL voor Zuidasdok Ronald Bergs BIM-Loket Kennisdag 7 Oktober 2016 1 Programma 1. Aanleiding 2. Waarom? 3. Beoogde en inmiddels gerealiseerde meerwaarde 4. Verbeterpunten 5. Aanbeveling voor vervolg /

Nadere informatie

BIM Mythes. 'Broodje BIM' in het kader van Bouwlokalen 2012. Marcel van Bavel Léon van Berlo Hans Hendriks Dik Spekkink

BIM Mythes. 'Broodje BIM' in het kader van Bouwlokalen 2012. Marcel van Bavel Léon van Berlo Hans Hendriks Dik Spekkink 'Broodje BIM' in het kader van Bouwlokalen 2012 Marcel van Bavel Léon van Berlo Hans Hendriks Dik Spekkink ? Mythes Investeringen komen bij andere partijen terecht (kan zijn, dus doe er wat aan!) BIM is

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met Revit 2016 aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één voor

Nadere informatie

Succesvol verbinden met CB-NL

Succesvol verbinden met CB-NL Ikwil jullie allemaal van harte welkom heten bij de presentatie van de koppeling tussen CB-NL en ETIM en de toepassing hiervan in Revit en Cadac Flexline. Lees ook meer op: http://www.cadac.com/nl/nieuws/pages/integratie-conceptenbibliotheek-cb-nl-etim-birevent.aspx

Nadere informatie

Drones voor Assetmanagement. Onafhankelijk periodiek vaststellen van status installaties/vastgoed en voortgang werk in uitvoering

Drones voor Assetmanagement. Onafhankelijk periodiek vaststellen van status installaties/vastgoed en voortgang werk in uitvoering Drones voor Assetmanagement Onafhankelijk periodiek vaststellen van status installaties/vastgoed en voortgang werk in uitvoering Assetmanagement Het managen van assets vraagt van onze klanten in de Bouw,

Nadere informatie

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter Kwaliteitssysteem datamanagement Meetbaar Beter Datum: 22 maart 2016 Versie : 0.8 Kwaliteitssysteem Meetbaar Beter versie 0.8 Pagina 1 van 8 Voorwoord Het aantal centra dat is aangesloten bij Meetbaar

Nadere informatie

simplebim KUBUS templates

simplebim KUBUS templates Om het gebruik van simplebim voor Nederlandse en Belgische bedrijven te vergemakkelijken heeft KUBUS een aantal templates samengesteld. Door gebruik van deze templates is een efficiëntere inzet van simplebim

Nadere informatie

BIM Loket en COINS. Gebruikersbijeenkomst COINS-VISI Dik Spekkink Utrecht, 22 november 2016

BIM Loket en COINS. Gebruikersbijeenkomst COINS-VISI Dik Spekkink Utrecht, 22 november 2016 Gebruikersbijeenkomst COINS-VISI Dik Spekkink Utrecht, BIM Loket - kennismaking Stichting BIM Loket Centraal informatie- en regiepunt rond open BIM-standaarden Coördinatie van ontwikkeling, beheer en promotie

Nadere informatie

Model BIM Protocol. IPC voor Architecten Collectief Project BIM. IPC voor architecten - Collectief project BIM. Dummy 5 januari 2012

Model BIM Protocol. IPC voor Architecten Collectief Project BIM. IPC voor architecten - Collectief project BIM. Dummy 5 januari 2012 IPC voor Architecten Collectief Project BIM Model BIM Protocol Dummy 5 januari 2012 Dit is een levend document dat steeds verder, in steeds grotere mate van detail wordt uitgewerkt. De tekst in rood geeft

Nadere informatie

Vernieuwing VMS ICT oplossing v0.1

Vernieuwing VMS ICT oplossing v0.1 Bijlage D: Projectplan Vernieuwing VMS ICT oplossing v0.1 Realisatie, Implementatie en overdracht aan beheer Inhoudsopgave 1 Projectdefinitie 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Doelstelling 3 1.3 Reikwijdte 4 1.4 Randvoorwaarden,

Nadere informatie

Versiebeheer istandaarden

Versiebeheer istandaarden Versiebeheer istandaarden Datum 4 juli 2019 Status Definitief Versienummer 1.0 Volgnummer intern 2019016948 Afdeling Team Contact Informatiemanagement istandaarden info@istandaarden.nl Versies: Versie

Nadere informatie

BIM en Rijkswaterstaat

BIM en Rijkswaterstaat Rijkswaterstaat Ministerie van ln[rastructuur en Milieu BIM en Rijkswaterstaat Informatievoorziening vereenvoudigen bij aanlegprojecten Water. Wegen. Werken. Rijkswaterstaat. - 1 0~0. Water, wegen en spoor

Nadere informatie

Beheren van bouwwerken met BIM

Beheren van bouwwerken met BIM Beheren van bouwwerken met BIM Afstudeerpresenta9e Arnold Bosch 31 Januari 2014 Hoofdmentor: Dr. Ir. A. (Alexander) Koutamanis Mentor: Dr. Ir. L. (Leentje) Volker Afstudeerbedrijf: Brink Groep Ir. O. (Onno)

Nadere informatie

Waarom is jouw standaard binnenkort achterhaald? Dik Spekkink & Alexander Worp, BIM Loket Beheerdersdag, 11 juni 2018

Waarom is jouw standaard binnenkort achterhaald? Dik Spekkink & Alexander Worp, BIM Loket Beheerdersdag, 11 juni 2018 Waarom is jouw standaard binnenkort achterhaald? Dik Spekkink & Alexander Worp, BIM Loket Beheerdersdag, Welke organisaties zijn voor ons van belang? CEN/TC 442 Building Information Modelling ISO/TC59

Nadere informatie

Offerte / Gemeente Breda / Versie 2.0

Offerte / Gemeente Breda / Versie 2.0 Gemeente Breda t.a.v. mevrouw J de Bruijn Postbus 90156 4800 RH BREDA Breda, 9 juli 2007 Betreft : Referentie: Offerte ontwerpfase websites GemeenteBreda002 Geachte mevrouw De Bruijn, Met plezier sturen

Nadere informatie

Welkom. Praktische Workshop BIM (10.00 uur 14.30 uur) Introductie - Marktontwikkelingen BIM-ID Praktijkvoorbeelden - Afsluiting

Welkom. Praktische Workshop BIM (10.00 uur 14.30 uur) Introductie - Marktontwikkelingen BIM-ID Praktijkvoorbeelden - Afsluiting Welkom Praktische Workshop BIM (10.00 uur 14.30 uur) Praktische Workshop BIM Radboud Baayen Jan Warnshuis Jaco Kamphorst Stefan van der Meulen Edgar van den Broek Jeroen van den Burg Hans Hendriks Programma

Nadere informatie

Uw partner in bouwend Nederland!

Uw partner in bouwend Nederland! De Blaay-Van den Bogaard Raadgevende Ingenieurs B.V. Bouwend Nederland kan niet meer zonder virtual ontwerpen en gecertificeerde realisatie van projecten. Opdrachtgevers verwachten een integraal ontwerp

Nadere informatie

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Aannemers Architectenbureaus Ingenieurs- en Adviesbureaus Installateurs

Nadere informatie

Transitieschema overgang coördinator meterpool kleinverbruik gas en elektriciteit. VMNED 2015 Plaats: Hilversum Datum: September 2015 Versie: 1.

Transitieschema overgang coördinator meterpool kleinverbruik gas en elektriciteit. VMNED 2015 Plaats: Hilversum Datum: September 2015 Versie: 1. Transitieschema overgang coördinator meterpool kleinverbruik gas en elektriciteit VMNED 2015 Plaats: Hilversum Datum: September 2015 Versie: 1.0 1. Inleiding 1.1 Doel van dit document Dit document beoogt

Nadere informatie

WG 2. protocol. WG 2: protocol. Cluster BIM 18/10/2017

WG 2. protocol. WG 2: protocol. Cluster BIM 18/10/2017 : Cluster BIM 18/10/2017 Agenda Planning BIM-: opmerkingen TC BIM & ICT en WG 4 (juridische aspecten) en -bis (facility management) BIM-uitvoeringsplan Praktische zaken Volgende vergaderingen Volgende

Nadere informatie

ILS IN NATIVE SOFTWARE

ILS IN NATIVE SOFTWARE ILS IN NATIVE SOFTWARE Dit document geeft aanwijzingen over hoe met BricsCad aan de Basis Informatie Levering Specificatie (ILS) kan worden voldaan. De onderdelen van de ILS worden hieronder één voor één

Nadere informatie

MADASTER PLATFORM. IFC export in BIM software. Archicad 21 & Revit 2019

MADASTER PLATFORM. IFC export in BIM software. Archicad 21 & Revit 2019 MADASTER PLATFORM IFC export in BIM software Archicad 21 & Revit 2019 Juni 2018 Inleiding Deze handleiding dient ter ondersteuning van het importeren van uw gebouw naar het Madaster platform. Om u bestand

Nadere informatie

BIM: Wat en Waarom? Gemeenten en BIM 23 maart 2017

BIM: Wat en Waarom? Gemeenten en BIM 23 maart 2017 BIM: Wat en Waarom? Gemeenten en BIM 23 maart 2017 BIM: Wat? BIM: - Building Information Model - een digitaal model van een bouwwerk - Building Information Management - Building Information Model een

Nadere informatie

IFC-EXPORT MET ASD BIM

IFC-EXPORT MET ASD BIM 1.1 INTRODUCTIE 1-2 1.1.1 WAAROM IFC? 1-2 1.2 BEKIJKEN EN ANALYSEREN VAN IFC-MODELLEN 1-3 1.2.1 IFC VIEWER 1-3 1.2.2 IFC ANALYSE SOFTWARE (MODEL CHECKER) 1-4 1.3 AANDACHTSPUNTEN BIJ HET OPZETTEN VAN HET

Nadere informatie

"WAAR STAAN WIJ?..." Internationale BIM ontwikkelingen. 13 October 2015

WAAR STAAN WIJ?... Internationale BIM ontwikkelingen. 13 October 2015 "WAAR STAAN WIJ?..." Internationale BIM ontwikkelingen 13 October 2015 "WAAR STAAN WIJ?..." Internationale BIM ontwikkelingen Inhoud "Waar staan wij?..." De BIM Levels Internationale BIM ontwikkelingen

Nadere informatie

COINS voor beginners. Henk Schaap Hans Schevers Wouter Pronk. December 2015

COINS voor beginners. Henk Schaap Hans Schevers Wouter Pronk. December 2015 COINS voor beginners Henk Schaap Hans Schevers Wouter Pronk December 2015 COINS voor beginners Wat is COINS Hoe kun je COINS gebruiken Hoe zit COINS in elkaar Een paar voorbeelden Drie blokken 1. Algemene

Nadere informatie

Vergadering 20/09/2017: WG2: Uitwisselingsprotocollen

Vergadering 20/09/2017: WG2: Uitwisselingsprotocollen Vergadering 20/09/2017: WG2: Uitwisselingsprotocollen 1. Agenda Na de verwelkoming van de aanwezigen start de vergadering met het overlopen van de agenda: Stand van zaken werkgroep 2 (protocollen) Cluster

Nadere informatie

Praktijk en toekomst van BIM tussen RWS, Waterschappen en de Markt

Praktijk en toekomst van BIM tussen RWS, Waterschappen en de Markt Praktijk en toekomst van BIM tussen RWS, Waterschappen en de Markt Herman Winkels Waternet Amsterdam 11 mei 2016 Wat is BIM? Bouwwerk Informatie Model = BIM of Bouwwerk Informatie Management 3D-visualisatiemodel

Nadere informatie

Betreft Nota van Inlichtingen Datum 9 maart Van Vitus Zuid Ref. KQPN/2017/1.1

Betreft Nota van Inlichtingen Datum 9 maart Van Vitus Zuid Ref. KQPN/2017/1.1 2 e Nota van inlichtingen Betreft Nota van Inlichtingen Datum 9 maart 2017 Van Vitus Zuid Ref. KQPN/2017/1.1 Project Europese aanbesteding ICT Deze nota van inlichtingen wordt hiermee integraal onderdeel

Nadere informatie

OVERZICHT ACTUELE DOCUMENTATIE EN COMPLIANCE

OVERZICHT ACTUELE DOCUMENTATIE EN COMPLIANCE OVERZICHT ACTUELE DOCUMENTATIE EN COMPLIANCE Digikoppeling Versie 1.3 Datum 16/05/2019 Status Definitief Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900 555 4555 (10 ct p/m) e. servicecentrum@logius.nl

Nadere informatie

BIM: kennis delen is macht! ing. Gerrie Mühren MBA Voorzitter, Benelux chapter buildingsmart

BIM: kennis delen is macht! ing. Gerrie Mühren MBA Voorzitter, Benelux chapter buildingsmart BIM: kennis delen is macht! ing. Gerrie Mühren MBA Voorzitter, Benelux chapter buildingsmart Inleiding Kennismaking: Beton- en Staalconstructeur Betontechnoloog IPMA gecertificeerd projectmanager Sinds

Nadere informatie

Ton van t Hoff architect directeur. Edwin Buis projectcoördinator. Slim Bouwen met BIM. praktijkervaring met BIM

Ton van t Hoff architect directeur. Edwin Buis projectcoördinator. Slim Bouwen met BIM. praktijkervaring met BIM Ton van t Hoff architect directeur Edwin Buis projectcoördinator Slim Bouwen met BIM praktijkervaring met BIM 1. keuze voor BIM 2. implementatie BIM in bureau 3. voorbeeldprojecten met BIM 4. voorbeeldproject

Nadere informatie

BIM bouwen doe je samen. Ir. Marco van der Ploeg Manager BIM

BIM bouwen doe je samen. Ir. Marco van der Ploeg Manager BIM BIM bouwen doe je samen Ir. Marco van der Ploeg Manager BIM ABT bv Sinds 1953 290 medewerkers Vestigingen Nederland: Velp en Delft België: Antwerpen Adviesgroepen Constructies Civiele techniek Bouwmanagement

Nadere informatie

PinkSCAN. Verbeter de kwaliteit van uw IT dienstverlening

PinkSCAN. Verbeter de kwaliteit van uw IT dienstverlening PinkSCAN Verbeter de kwaliteit van uw IT dienstverlening De business stelt steeds hogere eisen aan de kwaliteit van de IT dienstverlening. Nieuwe service modellen vereisen aanpassingen in de wijze waarop

Nadere informatie

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!!

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!! STEL JE VOOR.. Je beschikt over voor jou relevante en betrouwbare informatie van bouwwerken incl. informatie over de impact van bewegende stad/omgeving (je kunt Geo-refereren): Wat: Je kent de samenstelling,

Nadere informatie

Open Specificaties Formaat

Open Specificaties Formaat Open Specificaties Formaat 11-11-2015 Erik Pijnenburg directeur @kubusbv Open Specificaties Formaat Voorstellen BIM voor fabrikanten OPEN standaarden Open Specificaties Formaat Korte demonstratie Vragen

Nadere informatie

Albert Martinus. Symposium BIM in de watersector 11 mei 2016

Albert Martinus. Symposium BIM in de watersector 11 mei 2016 Albert Martinus Symposium BIM in de watersector 11 mei 2016 1 Hoe gaat het MKB pragmatisch om met BIM? Hoe groei je samen, publiek en privaat, op de ladder van BIM zodat we efficiënt dezelfde taal ontwikkelen.

Nadere informatie

Verdatarisering van bouwsector

Verdatarisering van bouwsector Verdatarisering van bouwsector Kostenmanagement & BIM 19 september 2013 2013 1 Imagine the result Gastspreker ir. T.A.L. (Ted) Peek ARCADIS, Financial Engineers T. 026-377 88 10 E. financialengineers@arcadis.nl

Nadere informatie

2. Module 2 Toepassen van informatie management Principe van data management in the CDE (Common Data Environment)

2. Module 2 Toepassen van informatie management Principe van data management in the CDE (Common Data Environment) 2. Module 2 Toepassen van informatie management 2. 1 Principe van data management in the CDE (Common Data Environment) De Common Data Environment (CDE) is een centrale opslagplaats waar informatie over

Nadere informatie

Handleiding Nederlandse Besteksystematiek

Handleiding Nederlandse Besteksystematiek Handleiding Nederlandse Besteksystematiek Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 NBS... 3 1.2 De NBS Catalogus... 3 2 Bestek, algemeen... 4 2.1 Het bestek... 4 2.2 De beschrijving van het werk... 4 2.3 De

Nadere informatie

Ordening van processen in een ziekenhuis

Ordening van processen in een ziekenhuis 4 Ordening van processen in een ziekenhuis Inhoudsopgave Inhoud 4 1. Inleiding 6 2. Verantwoording 8 3. Ordening principes 10 3.0 Inleiding 10 3.1 Patiëntproces 11 3.2 Patiënt subproces 13 3.3 Orderproces

Nadere informatie

Brancherichtlijn. Borgen Veiligheid bij Functieherstel. Behoort bij VVW- Trein. Brancherichtlijn Borgen Veiligheid bij Functieherstel 1.

Brancherichtlijn. Borgen Veiligheid bij Functieherstel. Behoort bij VVW- Trein. Brancherichtlijn Borgen Veiligheid bij Functieherstel 1. Brancherichtlijn Borgen Veiligheid bij Functieherstel Behoort bij VVW- Trein Brancherichtlijn Borgen Veiligheid bij Functieherstel 1.0 dec 14 1 Brancherichtlijn Borgen Veiligheid bij Functieherstel 1.0

Nadere informatie

Sociale Verzekeringsbank Document Afspraken en Procedures (DAP) Bijlage N, behorend bij het Beschrijvend document

Sociale Verzekeringsbank Document Afspraken en Procedures (DAP) Bijlage N, behorend bij het Beschrijvend document Sociale Verzekeringsbank Document Afspraken en Procedures (DAP) Bijlage N, behorend bij het Beschrijvend document Europese aanbestedingsprocedure LAN en WLAN: Onderhoudsdiensten, levering van apparatuur

Nadere informatie

Voortgang en planning producten COINS 2.o. ing. Wouter Pronk Projectleider COINS 2.0

Voortgang en planning producten COINS 2.o. ing. Wouter Pronk Projectleider COINS 2.0 Voortgang en planning producten COINS 2.o ing. Wouter Pronk Projectleider COINS 2.0 1 Presentatie gebaseerd op presentatie van de planning dd 7 april 2016 1 - Geplande overige producten vanaf 7 april 2016

Nadere informatie

QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen. De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht

QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen. De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht QuickStart Elements Introductie Welkom op de startpagina van Vabi Elements! Start of open een project. Gebruik Project

Nadere informatie