Volgmodule Praktijkonderwijs

Transcriptie

1 Volgmodule Praktijkonderwijs Eerste meetmoment cohort Actis Onderzoek drs. D.M.S. Heijnens Rotterdam, 21 april 2010

2 Inhoudsopgave Samenvatting 3 1 Inleiding Aanleiding Dataverzameling Leeswijzer 7 2 De actuele situatie Actuele situatie oud-leerlingen Kenmerken arbeid Kenmerken leren in (v)mbo Overige actuele situaties Uitkeringen Begeleiding 13 3 Loopbanen Loopbanen cohort Loopbanen uitgesplitst naar kenmerken 16 4 Beschouwing Opvallende uitkomsten Toezichtkader inspectie Aanbevelingen 22 Bijlage Bijlage I Tabellen bij loopbanen 23 2

3 Samenvatting Dit rapport geeft antwoord op twee vragen: 1. Wat is in het voorjaar van 2010 de actuele situatie van die leerlingen die in het schooljaar zijn ingevoerd in de uitstroommonitor? 2. Hoe zien de loopbanen van deze oud-leerlingen eruit? In deze samenvatting worden de belangrijkste bevindingen van het rapport gepresenteerd. Deelname aan eerste meting In totaal namen 125 scholen voor praktijkonderwijs (72%) deel aan de eerste meting van de volgmodule. Deze scholen voerden gegevens in van 4073 oudleerlingen. Dan gaat het om 77% van de leerlingen die werden ingevoerd in de uitstroommonitor Zo n 31 scholen namen geen deel aan de eerste meting. Daarnaast was deelname voor 17 scholen sowieso niet mogelijk, omdat deze niet hadden deelgenomen aan de uitstroommeting Actuele situatie oud-leerlingen In het voorjaar van 2010 zijn de meeste oud-leerlingen aan het werk (41%) of volgen een AKA of bol opleiding in het mbo (33%). Zo n 9% van de oudleerlingen heeft geen werk of volgt geen onderwijs. Van 4% van de ingevoerde leerlingen is de actuele situatie onbekend. Kenmerken arbeid De meeste oud-leerlingen zijn werkzaam in een reguliere arbeidsplaats met eventueel een subsidieregeling en/of ondersteuning. Voor wat betreft de bedrijfssector gaat het voornamelijk om de bouw/techniek, detailhandel en horeca. Het merendeel van de oud-leerlingen beschikt over een jaarcontract. Ruim een op de drie leerlingen volgt naast het werk een (bbl)opleiding in voornamelijk de techniek. Kenmerken leren Zo n 43% van de oud-leerlingen volgt in het voorjaar van 2010 een vorm van onderwijs. De meeste oud-leerlingen (26%) volgen een bol opleiding in het mbo in de sectoren economie/handel of zorg en welzijn. Andere oud-leerlingen gaan naar een AKA opleiding (7%), school voor speciaal onderwijs (3%), het vmbo bb (2%), een andere opleiding in de regio (2%), een opleiding buiten de regio (2%) of gaan naar een andere school voor praktijkonderwijs (1%). Geen werk of onderwijs Bijna een op de tien oud-leerlingen heeft geen werk of volgt geen onderwijs in het voorjaar van Redenen hiervoor zijn vooral gedrags- en/of motivatieproblemen, ontslag, zwangerschap/ouderschap, op eigen initiatief stoppen met werken/de opleiding of plaatsing op een wachtlijst voor een sociale werkplaats. Uitkeringen Ruim 1 op de 20 oud-leerlingen heeft na uitstroom alsnog een uitkering aangevraagd. Dan gaat het voornamelijk om een WA-jong uitkering (aangevraagd voor 3

4 1 januari 2010) en in mindere mate om SFB (Structureel Functionele Beperking) gelden. Bij 54% van de oud-leerlingen die alsnog een uitkering hebben aangevraagd is deze daadwerkelijk toegekend. Begeleiding In het voorjaar van 2010 ontvangt driekwart van de ingevoerde oud-leerlingen begeleiding. De voornaamste begeleiders zijn een begeleider van de school voor praktijkonderwijs, een begeleider van de huidige school of een jobcoach. Uitstroombestemming versus actuele situatie Van de leerlingen met de uitstroombestemming niveau 1 opleiding en geen werk of school is de actuele situatie in het voorjaar van 2010 het vaakst in beeld gebracht. Bij arbeid, arbeid en leren en niveau 2 opleiding is sprake van de meest stabiele situatie. Bij de categorieën een andere opleiding in de regio en onbekend is sprake van de minst stabiele situatie. Loopbanen De overgang van de uitstroombestemming naar het voorjaar van 2010 wordt gezien als de loopbaan van een leerling. In dit rapport wordt een onderscheid gemaakt tussen positieve en negatieve loopbanen. Leerlingen met een positieve loopbaan zijn in overeenstemming met de uitstroombestemming in het voorjaar van 2010 nog steeds aan het werk of volgen nog steeds een mbo-opleiding. Leerlingen met een negatieve loopbaan zitten, in overeenstemming met de uitstroombestemming, in het voorjaar van 2010 nog steeds zonder werk of volgen geen opleiding of kennen een onbekende situatie. In het voorjaar van 2010 is te zien dat de meeste oud-leerlingen een positieve loopbaan kennen. In overeenstemming met de uitstroombestemming werkt 35% van de oud-leerlingen nog steeds in het voorjaar van 2010 en volgt 29% van de oud-leerlingen nog steeds een mbo-opleiding. Zo n 5% van de oud-leerlingen kent een negatieve loopbaan: zowel tijdens het moment van uitstroom als in het voorjaar van 2010 heeft 4% van de oud-leerlingen geen werk of onderwijs en kent 1% van de oud-leerlingen een onbekende situatie. Succesvolle en minder succesvolle loopbanen Oud-leerlingen die in het praktijkonderwijs een specialisatie, AKA/niveau 1 diploma en/of branchecertificaat hebben behaald kennen een succesvollere loopbaan dan oud-leerlingen die deze niet hebben behaald. Oud-leerlingen met een WA-jong status vormen daarentegen een risicofactor. Deze oud-leerlingen zijn in het voorjaar van 2010 oververtegenwoordigd in de categorie geen werk of opleiding. Loopbanen en uitstroomprofiel/advies school Het uitstroomprofiel en advies van de school voor het moment van uitstroom zijn een goede indicator voor de loopbaan van een leerling. Helaas biedt het uitstroomprofiel/advies geen garantie op het behoud van een baan of opleiding. Loopbanen en begeleiding Oud-leerlingen met een positieve loopbaan ontvangen relatief veel begeleiding in het voorjaar van Oud-leerlingen die uitstroomden naar werk of een mboopleiding, maar in het voorjaar van 2010 zonder werk of een opleiding zitten, ontvangen relatief minder begeleiding. De noodzaak voor begeleiding is hier hoger, maar de begeleiding wordt niet altijd verleend. 4

5 1 Inleiding Hoe vergaat het de leerlingen praktijkonderwijs nadat ze de school hebben verlaten? In dit rapport staat het eerste meetmoment van de volgmodule praktijkonderwijs centraal. Ter introductie op de rapportage wordt in het eerste hoofdstuk de aanleiding tot de invoering van de volgmodule beschreven. Vervolgens wordt stil gestaan bij de wijze van dataverzameling. Tot slot volgt de leeswijzer van het rapport. 1.1 Aanleiding Sinds het schooljaar werkt het Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs (LWV) met een uitstroommonitor. Aan de eerste uitstroommeting nam 23% van de scholen voor praktijkonderwijs deel; bij de laatste uitstroommeting in bedroeg het deelnamepercentage reeds 90%. Met behulp van de uitstroommonitor worden de uitstroombestemmingen van leerlingen praktijkonderwijs in beeld gebracht. In 2009 is door het Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs en de Inspectie van het Onderwijs afgesproken dat scholen voor praktijkonderwijs haar leerlingen tot twee jaar na het moment van uitstroom in beeld houden. Deze afspraak is ook opgenomen in het nieuwe toezichtkader van de Inspectie. Daarin gaat de Inspectie na of de scholen de leerlingen nog twee jaar na uitstroom in beeld hebben en of het vervolg van het praktijkonderwijs naar verwachting verloopt. De Inspectie verwacht daarbij dat 75% van de leerlingen een bestendige uitstroom kent. Met andere woorden: minimaal 75% van de oud-leerlingen dient twee jaar na het moment van uitstroom te werken of te studeren. Om de scholen tegemoet te komen in het volgen van de leerlingen is door het LWV een volgmodule ontwikkeld. De volgmodule is een digitale module gekoppeld aan de uitstroommonitor. In het najaar van 2009 is de volgmodule in samenspraak met het LWV en de Inspectie tot stand gekomen en getest door een drietal scholen. De volgmodule bestaat uit een viertal meetmomenten, zie tabel 1. Om het half jaar wordt de actuele situatie van de oud-leerlingen in beeld gebracht. In deze rapportage worden de resultaten van de eerste volgmeting van die leerlingen uitgestroomd in gepresenteerd. tabel 1 Meetmomenten volgmodule cohort Meetmoment Meetmoment 1 (huidige rapportage) Meetmoment 2 Meetmoment 3 Meetmoment 4 Periode Januari-maart 2010 September-oktober 2010 Januari-maart 2011 September-oktober

6 1.2 Dataverzameling In 2009 heeft het Platform Praktijkonderwijs de directeuren van de scholen voor Praktijkonderwijs op diverse manieren geïnformeerd over de realisatie en werkwijze van de volgmodule. De dataverzameling vond op vrijwel exact dezelfde wijze plaats als bij de landelijke uitstroommonitor. De directeuren en contactpersonen ( adressen gekoppeld aan de landelijke uitstroommonitor) van de 173 scholen voor praktijkonderwijs ontvingen in januari 2010 een met daarin de persoonlijke inlogcodes van de school én de link naar de webbased applicatie van het eerste meetmoment van de volgmodule. De link naar de volgmodule werd tevens geplaatst op de website van het LWV ( Tussen 5 januari en 31 maart 2010 konden de scholen de actuele gegevens van oud-leerlingen invoeren in de volgmodule. Bij vragen en of opmerkingen konden de scholen terecht bij de helpdesk volgmodule van het secretariaat van het Platform Praktijkonderwijs. In de laatste week van februari ontvingen die scholen die minder dan vijf leerlingen hadden ingevoerd of nog moesten starten met het invoeren van gegevens een reminder. Uiteindelijk namen 125 scholen deel aan het eerste meetmoment van de volgmodule. Dan gaat het om bijna driekwart van de scholen voor praktijkonderwijs. In tabel 2 is de deelname uitgesplitst naar regio van het LWV. tabel 2 Deelname aan uitstroommonitor en volgmodule per regio LWV Deelname uitstroommonitor Deelname volgmodule voorjaar 2010 Regio Aantal scholen Aantal deelnemers % Aantal scholen Aantal deelnemers % Groningen % % Friesland % % Drenthe % % Overijssel % % Flevoland % % Gelderland-Oost % % Gelderland-West % % Utrecht % % Noord-Holland % % Amsterdam % % Zuid-Holland Rotterdam Zuid-Holland Dordrecht Zuid-Holland Zoetermeer % % % % % % Zeeland % % West-Brabant % % Oost-Brabant % % Limburg % % Totaal % % 6

7 De 125 scholen brachten uiteindelijk de actuele situatie van 4073 oud-leerlingen in beeld. Daarmee is van 77% van de leerlingen die in werden ingevoerd in de uitstroommonitor de actuele situatie in beeld gebracht. Het responspercentage van het eerste meetmoment van de volgmodule is dus redelijk tot goed te noemen. In totaal 48 scholen voor praktijkonderwijs namen geen deel aan het eerste meetmoment van de volgmodule. Voor 17 van de 48 scholen was deelname sowieso niet mogelijk, omdat deze scholen geen gegevens hadden ingevoerd in de uitstroommonitor De overige 31 scholen, die dus wel hebben deelgenomen aan de uitstroommeting , kunnen in september-oktober deelnemen aan het tweede meetmoment van de volgmodule. In deze rapportage wordt een ander aantal ingevoerde leerlingen in de uitstroommonitor (n=5682) vermeld dan in de rapportage uitstroommonitor (n=5537 leerlingen). De reden hiervoor is dat er na de responsdatum van 31 oktober 2009 nog leerlingen van de Amsterdamse uitstroommeting zijn toegevoegd aan de landelijke database. Daarnaast zijn leerlingen die na uitstroom weer terugkeerden naar de oorspronkelijke school voor praktijkonderwijs verwijderd uit de database van de volgmodule. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 gaat het om de actuele situatie van de oud-leerlingen. Daarbij wordt gekeken naar de totale respons. In hoofdstuk 3 wordt op leerlingniveau gekeken naar de actuele situatie: hoe zien de loopbanen eruit? De loopbanen worden uitgesplitst naar variabelen als WA-jong status en het ontvangen van begeleiding. In hoofdstuk 4 volgt tenslotte een beschouwing. 7

8 2 De actuele situatie In dit hoofdstuk ligt de focus op de actuele situatie van de oud-leerlingen praktijkonderwijs in het voorjaar van Waar mogelijk wordt de actuele situatie vergeleken met de uitstroommeting van Actuele situatie oud-leerlingen In tabel 3 worden zowel de uitstroombestemmingen in en de actuele situatie in het voorjaar van 2010 gepresenteerd. tabel 3 Uitstroombestemmingen en actuele situatie voorjaar 2010 Uitstroommeting (n=5682) Volgmeting voorjaar 2010 (n=4073) Arbeid 27% 26% Arbeid en leren, bbl 13% 15% ROC/AOC (AKA) 7% 7% ROC/AOC (BOL of anders) niveau 1 15% 16% ROC/AOC (BOL of anders) niveau 2 10% 10% Andere school voor praktijkonderwijs 7% 1% Vmbo basisberoepsgerichte leerweg 2% 2% REC-school 3% 3% Andere opleiding in regio 4% 2% Onderwijs buiten de regio i.v.m. verhuizing 3% 2% Dagbesteding Niet gevraagd 3% Geen werk of school 8% 9% Onbekend 2% 4% Totaal 100% 100% Uit tabel 3 blijkt dat het merendeel van de oud-leerlingen in voorjaar van 2010 actief is op de arbeidsmarkt (41%) of een bol (26%) of AKA (7%) opleiding in het mbo volgt. Bijna een op de tien oud-leerlingen (9%) heeft in het voorjaar van 2010 geen werk of volgt geen onderwijs. Van 4% van de ingevoerde oudleerlingen is de actuele situatie onbekend. In vergelijking met de uitstroombestemmingen in zijn geen grote verschillen waar te nemen. In het voorjaar van 2010 combineren, relatief gezien, iets meer leerlingen arbeid en leren of volgen een niveau 1 opleiding. Iets minder leerlingen volgen daarentegen een andere opleiding in de regio, zijn verhuisd of werkzaam op de arbeidsmarkt. Punt van aandacht zijn de toegenomen percentages bij geen werk of school en onbekend. 8

9 2.2 Kenmerken arbeid In deze paragraaf gaat het om de oud-leerlingen die in het voorjaar van 2010 actief zijn op de arbeidsmarkt, al dan niet in combinatie met een bbl-opleiding. Achtereenvolgens wordt stil gestaan bij het type arbeidsplaats, het type bedrijfssector, de arbeidsovereenkomst en de opleiding die eventueel naast het werk gevolgd wordt. Type arbeidsplaats In het voorjaar van 2010 zijn de meeste oud-leerlingen, in overeenstemming met de uitstroommeting , werkzaam binnen een reguliere arbeidsplaats of een reguliere arbeidsplaats met subsidieregeling/ondersteuning (tabel 4). In vergelijking met de uitstroommeting maken meer oud-leerlingen gebruik van een subsidieregeling/ondersteuning en volgen minder oud-leerlingen een toeleidings/trainingstraject. De categorie anders bestaat in het voorjaar van 2010 uit vrijwilligers- of uitzendwerk en re-integratietrajecten. tabel 4 Type arbeidsplaats naar meetmoment Uitstroommeting (n=2264) Volgmeting voorjaar 2010 (n=1667) Reguliere arbeidsplaats 41% 42% Reguliere arbeidsplaats met subsidieregeling/ondersteuning 34% 37% Gesubsidieerde arbeid via sociale werkvoorziening 14% 14% Toeleidings/trainingstraject 5% 4% Anders 6% 3% Totaal 100% 100% Soort arbeidsovereenkomst Ruim 13% van de oud-leerlingen beschikt in het voorjaar van 2010 over een vast contract, tegenover 14% van de oud-leerlingen bij de uitstroommeting (zie tabel 5). Opvallend is dat meer oud-leerlingen beschikken over een jaarcontract en juist minder oud-leerlingen beschikken over een halfjaarcontract. tabel 5 Soort arbeidsovereenkomst naar meetmoment Uitstroommeting (n=2261) Volgmeting voorjaar 2010 (n=1667) Contract voor onbepaalde tijd (vast) 14% 13% Jaarcontract 51% 59% Halfjaarcontract 28% 23% Contract op oproepbasis 3% 3% Uitzendcontract 3% 3% Anders 1% 0% Totaal 100% 100% 9

10 Type bedrijfssector Uit tabel 6 blijkt dat de oud-leerlingen voornamelijk werkzaam zijn in de bouw/techniek, de detailhandel en de horeca. Dit waren ook de drie meest voorkomende bedrijfssectoren in de uitstroommeting Bij een groot aantal leerlingen (11%) is de categorie anders aangegeven. Deze leerlingen zijn bijvoorbeeld werkzaam voor defensie of het type bedrijfssector is niet bekend. tabel 6 Type bedrijfssector waar de (oud)leerlingen werkzaam zijn naar meetmoment Uitstroommeting (n=2259) Volgmeting voorjaar 2010 (n=1667) Detailhandel/winkel 18% 18% Groothandel/magazijn/logistiek 13% 10% Bouw/techniek 31% 27% Schoonmaak 5% 5% Horeca 13% 12% Groenvoorziening 12% 10% Vervoer 2% 2% Zorg 5% 4% Uiterlijke verzorging 1% 1% Anders 0% 11% Totaal 100% 100% Opleiding naast het werk In totaal 36% van de oud-leerlingen die actief zijn op de arbeidsmarkt combineren werken en leren met elkaar (tabel 7). In vrijwel alle gevallen gaat het dan om een bbl-opleiding in het mbo. tabel 7 Opleiding naast het werk naar meetmoment Uitstroommeting (n=2264) Volgmeting voorjaar 2010 (n=1667) Nee 66% 64% Ja, BBL-opleiding op ROC 30% 33% Ja, andere opleiding 4% 3% Totaal 100% 100% Deze oud-leerlingen volgen voornamelijk onderwijs in de sectoren techniek (40%), economie/handel (28%) en voedsel en leefomgeving (26%). In figuur 1 is de sector waarin oud-leerlingen onderwijs volgen naast het werk, uitgesplitst naar het niveau van de bbl-opleiding. Uit figuur 1 is af te leiden dat zowel op niveau 1 als niveau 2 techniek de meest voorkomende sector is waarbinnen oudleerlingen een opleiding volgen naast het werk. Opvallend is dat oud-leerlingen 10

11 die een niveau 2 opleiding volgen vaker kiezen voor onderwijs in de sectoren voedsel en leefomgeving en zorg en welzijn. Figuur 1 Sector waarin oud-leerlingen onderwijs volgen naast het werk in het voorjaar van 2010, uitgesplitst naar niveau bbl-opleiding Niveau 2 Economie/handel Voedsel en leefomgeving Techniek Zorg en w elzijn Niveau 1 0% 10% 20% 30% 40% 50% 2.3 Kenmerken leren in (v)mbo In totaal 35% van de oud-leerlingen volgt in het voorjaar van 2010 een (v)mbo opleiding (zie tabel 3). Voor wat betreft de mbo opleidingen gaat het hier om de AKA en bol opleidingen. In figuur 2 zijn de (v)mbo-opleidingen waarin oudleerlingen in het voorjaar van 2010 onderwijs volgen, uitgesplitst naar sector. Figuur 2 Sector waarin oud-leerlingen onderwijs volgen in het voorjaar van 2010, uitgesplitst naar (v)mbo opleiding. mbo bol niveau 2 mbo bol niveau 1 mbo AKA Oriëntatiejaar Voedsel en leefomgeving Techniek Zorg en w elzijn Economie/handel vmbo bb 0% 10% 20% 30% 40% 50% Uit bovenstaande figuur blijkt dat de oud-leerlingen binnen het vmbo bb en mbo AKA voornamelijk een oriëntatiejaar volgen waarbinnen nog geen definitieve sectorkeuze gemaakt hoeft te worden. Binnen de bol niveau 1 en 2 opleidingen vol- 11

12 gen de oud-leerlingen voornamelijk onderwijs in de sectoren zorg en welzijn en economie/handel. 2.4 Overige actuele situaties Bijna een kwart (24%) van de oud-leerlingen is in het voorjaar van 2010 niet actief op de arbeidsmarkt of volgt geen (v)mbo opleiding (zie tabel 3). Deze leerlingen volgen bijvoorbeeld onderwijs in het praktijkonderwijs of een REC-school of zitten zonder werk of onderwijs. Actuele situatie: praktijkonderwijs In het voorjaar van 2010 volgen 58 leerlingen (1%) onderwijs bij een andere school voor praktijkonderwijs. Het gaat hier niet om de leerlingen met de uitstroombestemming een andere school voor praktijkonderwijs, maar oudleerlingen die voornamelijk een andere opleiding in de regio of verhuizing als uitstroombestemming hadden en in het voorjaar van 2010 toch weer onderwijs volgen in het praktijkonderwijs. Actuele situatie: REC-school Ruim 3% van de oud-leerlingen volgt onderwijs in een school voor speciaal onderwijs. De meeste van deze oud-leerlingen (74%) volgen onderwijs in een cluster 4 school voor leerlingen met gedragmoeilijkheden. Daarnaast volgt 23% onderwijs in een cluster 3 school (onderwijs voor lichamelijk en/of verstandelijk gehandicapte leerlingen) en volgt 2% onderwijs in een cluster 2 school (onderwijs voor dove, slechthorende kinderen). Actuele situatie: geen werk of school De redenen waarom oud-leerlingen niet werken of naar school gaan staan vermeld in tabel 8. tabel 8 Reden waarom (oud)leerlingen niet werken of naar school gaan naar meetmoment Uitstroommeting (n=454) Volgmeting voorjaar 2010 (n=370) Mag niet werken vanwege status 0% 1% Wachtlijst WSW 8% 7% Verblijft in justitiële jeugdinrichting 3% 1% Verblijft in psychiatrische inrichting 2% 1% Instelling dagbesteding 10% 0% Vanwege zwangerschap/geboorte kind 6% 7% Ziekte 2% 3% Arbeidsongeschiktheid 1% 3% Anders 68% 77% Totaal 100% 100% Uit bovenstaande tabel blijkt dat de meeste oud-leerlingen, namelijk 77%, niet werken of naar school gaan vanwege andere redenen dan de beschreven catego- 12

13 rieën. Uit analyse van de antwoorden blijkt dat de meeste oud-leerlingen niet werken of naar school gaan vanwege gedrags- en/of motivatieproblemen, omdat ze ontslagen zijn of omdat ze op eigen initiatief gestopt zijn met werken of de opleiding. Daarnaast staan veel oud-leerlingen op een wachtlijst voor een sociale werkplaats of zitten ze zonder werk of onderwijs vanwege zwangerschap/het ouderschap. 2.5 Uitkeringen In de uitstroommeting bleek 25% van de leerlingen bij uitstroom uit het praktijkonderwijs over een WA-jong uitkering te beschikken. De vraag is of de leerlingen, die uitstroomden zonder beschikking voor een WA-jong uitkering, na uitstroom alsnog een (WA-jong)uitkering hebben aangevraagd en of het verzoek al dan niet gehonoreerd is. Bijna 6% van de oud-leerlingen heeft na uitstroom alsnog een uitkering aangevraagd. In 80% van de gevallen gaat het om een WA-jong uitkering (aangevraagd voor 1 januari 2010). In de overige gevallen gaat het voornamelijk om SFB (Structureel Functionele Beperking) gelden. In totaal 62% van de oud-leerlingen die een WA-jong uitkering hebben aangevraagd na uitstroom uit het praktijkonderwijs hebben deze ook toegekend gekregen. De aanvraag voor andere uitkeringen dan WA-jong verliep minder succesvol: hier werd 33% van de aangevraagde uitkeringen toegekend. 2.6 Begeleiding Scholen voor praktijkonderwijs kennen een nazorgplicht van één jaar. Een manier om nazorg te bieden aan oud-leerlingen is het verlenen van begeleiding. In het voorjaar van 2010 ontvangt driekwart van de oud-leerlingen begeleiding, zie tabel 9. In vergelijking met de uitstroommeting van ontvangen dus meer (oud)leerlingen begeleiding in het voorjaar van tabel 9 Ontvangst begeleiding naar meetmoment Uitstroommeting (n=5682) Volgmeting voorjaar 2010 (n=4073) Ja 67% 75% Nee 33% 22% Onbekend 0% 3% Totaal 100% 100% De actuele situatie van oud-leerlingen die begeleiding ontvangen is voornamelijk te typeren als: een combinatie van arbeid en leren (88% van deze leerlingen ontvangt begeleiding), arbeid of dagbesteding (beide 83%). Bij oud-leerlingen die verhuisd zijn of waarvan de actuele situatie onbekend is, is sprake van de minste begeleiding na het moment van uitstroom (beide 18%). 13

14 Ruim 78%van de oud-leerlingen zonder werk of onderwijs ontvangt begeleiding in het voorjaar van In tabel 10 staan de verschillende begeleiders na het moment van uitstroom vermeld. Net als bij de uitstroommeting worden in het voorjaar van 2010 de meeste (oud)leerlingen begeleid door een begeleider van de school voor praktijkonderwijs. Verder worden veel oud-leerlingen begeleid door een begeleider van de huidige school (22%) of een jobcoach (15%). tabel 10 Begeleiders naar meetmoment Uitstroommeting (n=3826) Volgmeting voorjaar 2010 (n=2988) Begeleider vanuit PrO 71% 71% MEE 8% 7% UWV 13% 7% CWI 1% 1% Jobcoach 18% 15% Reïntegratiebedrijf 9% 9% Werkgever - 6% Sociale werkplaats - 5% Begeleider vervolgonderwijs - 22% Anders 21% 10% 14

15 3 Loopbanen In dit hoofdstuk gaat het om de loopbanen van de oud-leerlingen: is de actuele situatie al dan niet in overeenstemming met de uitstroombestemming? Daarnaast worden enkele loopbanen uitgespitst naar variabelen als WA-jong toekenning, behaalde branchecertificaten in het PrO en het overeengekomen uitstroomprofiel. 3.1 Loopbanen cohort Iedere (oud)leerling heeft zijn eigen, unieke loopbaan. Een leerling verlaat in/na het schooljaar de school voor praktijkonderwijs en gaat vervolgens werken bij een winkel, een niveau 1 opleiding volgen etcetera. In dat geval spreken we over de uitstroombestemming. In het voorjaar van 2010 is vervolgens de actuele situatie van de oud-leerlingen in beeld gebracht. De overgang van de uitstroombestemming naar de actuele situatie wordt gezien als de loopbaan van een leerling. In tabel 11, onder bijlage 1, zijn de loopbanen van de oud-leerling praktijkonderwijs in beeld gebracht. In tabel 11 is met behulp van een stippellijn een onderscheid gemaakt tussen tussentijdse en einduitstroom. Onder tussentijdse uitstroom vallen de categorieën: vmbo bb, REC-school en verhuizing. Alle andere categorieën behoren tot einduitstroom. In de tabel zijn niet opgenomen de leerlingen met de uitstroombestemming andere school voor praktijkonderwijs. Voor deze leerlingen geldt geen volgplicht, aangezien ze (opnieuw) staan ingeschreven in het praktijkonderwijs. Uit de tabel kunnen een aantal zaken worden afgeleid. Deze komen nu puntsgewijs aan de orde. De actuele situatie in beeld Van leerlingen met de uitstroombestemmingen ROC/AOC niveau 1 en geen werk of school is het vaakst de actuele situatie in beeld gebracht. We leiden hieruit af dat scholen in het voorjaar van 2010 het meeste zicht hebben op de leerlingen die een niveau 1 opleiding zijn gaan volgen of zonder werk of vervolgonderwijs de school voor praktijkonderwijs hebben verlaten. Dat is een positieve constatering: leerlingen die zonder werk of vervolgonderwijs de school verlaten behoren tot de zogenaamde risicogroep. Van de leerlingen met de uitstroombestemming vmbo basisberoepsgerichte leerweg is de actuele situatie het minst vaak in beeld gebracht. Mogelijk speelt hier mee dat het in het geval van uitstroom naar een vmbo gaat om tussentijdse uitstroom. Stabiele loopbanen Voor wat betreft de einduitstroom is bij arbeid, arbeid en leren én ROC/AOC niveau 2 sprake van de grootste overeenstemming tussen de uitstroombestemming en de actuele situatie in het voorjaar van Leerlingen die na uitstroom uit het praktijkonderwijs zijn gaan werken (eventueel in combinatie met leren) of een niveau 2 opleiding zijn gaan volgen zitten dus nog het meest waarschijnlijk op dezelfde plek in het voorjaar van

16 Bij leerlingen met de uitstroombestemming andere opleiding in de regio en onbekend is de actuele situatie het minst vaak in overeenstemming. Het feit dat onbekende loopbanen in het voorjaar van 2010 niet stabiel zijn is positief te noemen. Zo blijkt dat bij drie op de vijf leerlingen met een onbekende uitstroombestemming de actuele situatie in het voorjaar van 2010 bekend is. Deze oudleerlingen zijn voornamelijk aan het werk of hebben nog geen werk of volgen nog geen onderwijs. Opvallend is het lage percentage oud-leerlingen met een stabiele loopbaan richting ROC/AOC AKA. Slechts iets meer dan de helft van de leerlingen volgt in het voorjaar van 2010 nog de AKA opleiding. Deze leerlingen blijken vooral te zijn overgestapt naar een (smalle) niveau 1 of niveau 2 opleiding. Geen werk of onderwijs Naast de leerlingen waarvan de situatie onbekend is, is dit de grootste risicogroep. Positief is dat twee op de vijf leerlingen met de uitstroombestemming geen werk of school in het voorjaar van 2010 een baan heeft, een mboopleiding volgt of actief is in de dagbesteding. Zorgwekkend is dat van een op de tien leerlingen met de uitstroombestemming geen werk of school de actuele situatie onbekend is. Deze leerlingen zijn volledig uit beeld in het voorjaar van Een ander aandachtspunt is dat een op de tien leerlingen die uitstroomden naar arbeid inmiddels niet werken of naar school gaan. Blijkbaar kunnen niet alle oud-leerlingen hun baan behouden. Wisseling in loopbaan Uit tabel 11 blijkt dat niet alle leerlingen een stabiele loopbaan kennen. In tabel 12 (ook onder bijlage 1) worden redenen voor een wisseling in activiteit gepresenteerd. In het algemeen wisselen oud-leerlingen om zeer uiteenlopende redenen van activiteit tussen het moment van uitstroom en het voorjaar van Bij leerlingen die, in tegenstelling tot de uitstroombestemming, in het voorjaar van 2010 onderwijs volgen in een andere school voor praktijkonderwijs is verhuizing de voornaamste reden voor de wisseling in activiteit. Oud-leerlingen zonder werk of opleiding zijn vaak ontslagen door hun werkgever en oud-leerlingen die arbeidsongeschikt worden verklaard belanden veelal in de dagbesteding. Aan het merendeel van de gevallen waarbij sprake is van een wisseling in activiteit liggen persoonlijke omstandigheden ten grondslag. Dan gaat het om bijvoorbeeld gedragsproblemen, leerlingen die niet willen werken of leren, problemen met de aanmelding, leerlingen die begeleiding weigeren etcetera. 3.2 Loopbanen uitgesplitst naar kenmerken In deze paragraaf worden enkele loopbanen uitgesplitst naar kenmerken als WAjong status of het behalen van een AKA/niveau 1 diploma in het praktijkonderwijs. Zoals beschreven in de vorige paragraaf wordt een loopbaan gezien als de uitstroombestemming afgezet tegen de actuele situatie in het voorjaar van Er is voor gekozen om de loopbanen van de oud-leerlingen te categoriseren als positieve of negatieve loopbanen. Bij positieve loopbanen gaat het om leerlingen die uitstromen richting een betaalde baan of een mbo-opleiding en in het voorjaar van 2010 nog altijd aan het werk zijn of de mbo-opleiding volgen. Bij negatieve loopbanen gaat het om die leerlingen die, zowel op het moment van uitstroom als in het voorjaar van 2010, geen werk hebben of onderwijs volgen. 16

17 Daarnaast gaat het bij negatieve loopbanen om leerlingen waarvan de uitstroombestemming en de actuele situatie in het voorjaar van 2010 onbekend is. Een positieve dan wel negatieve loopbaan geeft dus geen oordeel over het welbevinden van de leerling. Bij de positieve en negatieve loopbanen gaat het om leerlingen waarbij de uitstroombestemming en de actuele situatie in het voorjaar van 2010 overeen komen. Uiteraard zijn er ook leerlingen die switchen van een negatieve naar een positieve situatie en andersom. Een voorbeeld is een leerling die uitstroomt zonder werk of school, maar in het voorjaar van 2010 een niveau 1 opleiding volgt. Andersom kan ook: een leerling stroomt uit naar een niveau 1 opleiding, maar zit in het voorjaar van 2010 zonder werk of onderwijs. Zowel de positieve als de negatieve loopbanen alsook de loopbanen van leerlingen die switchen van positief naar negatief (of andersom) zijn in beeld gebracht in figuur 3. Uit de figuur is af te lezen dat de meeste leerlingen een half jaar na uitstroom een stabiel patroon kennen én dat het dan voornamelijk om positieve loopbanen gaat. Figuur 3 Loopbanen oud-leerlingen praktijkonderwijs oud-leerling werkt nog steeds oud-leerling volgt nog steeds mbo-opleiding uitstroom zonder werk/opleiding, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding uitstroombestemming onbekend, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding uitstroom naar werk, oud-leerling nu zonder werk of mboopleiding uitstroom naar mbo, oud-leerling nu zonder werk of mboopleiding oud-leerling heeft nog steeds geen werk/opleiding situatie oud-leerling nog steeds onbekend 0% 10% 20% 30% 40% De loopbanen uit figuur 3 worden nu uitgesplitst naar diverse variabelen. Te beginnen met de variabele geslacht. Loopbanen en geslacht In tabel 13 (onder bijlage 1) zijn de loopbanen uit figuur 3 uitgesplitst naar geslacht. Uit de tabel blijkt dat verhoudingsgewijs meer mannen een stabiele loopbaan kennen op de arbeidsmarkt en dat meer vrouwen daarentegen een stabiele loopbaan kennen in het mbo. Geconstateerd kan worden dat vrouwen in vergelijking tot het gemiddelde oververtegenwoordigd zijn in de negatieve loopbanen geen werk/opleiding en si- 17

18 tuatie onbekend. Ondanks dat er absoluut gezien minder vrouwen dan mannen aanwezig zijn in de negatieve loopbanen, zijn vrouwen dus een aandachtpunt. Loopbanen en WA-jong status In tabel 13 (bijlage 1) zijn tevens de loopbanen uit figuur 3 uitgesplitst naar WAjong status. Positief is dat leerlingen met een WA-jong status oververtegenwoordigd zijn onder de oud-leerlingen die nog steeds werken en de oud-leerlingen die, na een uitstroom zonder werk of opleiding, alsnog aan het werk zijn in het voorjaar van Oud-leerlingen met een WA-jong status zijn echter ook een risicogroep. Ze zitten in verhouding vaak zonder werk of een opleiding. Daarbij is uitstroom naar arbeid geen garantie: oud-leerlingen met een WA-jong status, die uitstroomden naar arbeid, zitten in het voorjaar van 2010 verhoudingsgewijs vaak zonder werk of volgen geen onderwijs. Loopbanen en in het praktijkonderwijs behaalde specialisaties, AKA/niveau 1 diploma s en/of branchecertificaten Uit tabel 14 blijkt dat het behalen van een specialisatie, AKA/niveau 1 diploma of een branchecertificaat in het praktijkonderwijs te associëren is met een positieve loopbaan. Leerlingen met in het praktijkonderwijs behaalde specialisaties, AKA/niveau 1 diploma s en/of branchecertificaten zijn in het voorjaar van 2010 vaker nog steeds aan het werk of actief in het mbo. Een half jaar na uitstroom kan dus gezegd worden dat het behalen van specialisaties, AKA/niveau 1 diploma s en/of branchecertificaten een positief effect heeft op de loopbaan van oud-leerlingen. Loopbanen en streefdoel uitstroomprofiel Aan het eind van het tweede, begin derde leerjaar van het praktijkonderwijs komen de leerling, ouders en school een uitstroomprofiel overeen waarin een streefdoel opgenomen wordt. In het streefdoel wordt de te verwachte uitstroom aangegeven, dat kan zijn: arbeid, arbeid en leren, leren of de optie anders. In tabel 15 (bijlage 1) zijn de loopbanen uitgesplitst naar het streefdoel van het uitstroomprofiel. Geconstateerd kan worden dat het door de leerling, ouders en school overeengekomen uitstroomprofiel een goede indicator is voor de loopbaan van de oudleerlingen. Helaas biedt een goed uitstroomprofiel geen enkele garantie: veel oud-leerlingen met een uitstroomprofiel arbeid of leren, die ook uitstroomden naar een betaalde baan of een opleiding, hebben in het voorjaar van 2010 geen werk of volgen geen opleiding. Opvallend is dat binnen de negatieve loopbaan geen werk of opleiding en situatie onbekend het merendeel van de oud-leerlingen het streefdoel arbeid heeft. Bij deze leerlingen is dus ingezet op het krijgen en behouden van een betaalde baan, maar dat is (nog) niet gelukt. Loopbanen en advies school Naast het uitstroomprofiel geven de scholen voor praktijkonderwijs, voor het moment van uitstroom, ook een advies met betrekking tot de best passende vervolgbestemming. Ook het advies van de school voor het moment van uitstroom is uitgesplitst naar loopbanen, zie tabel 16. Voor het advies van de school kan dezelfde conclusie getrokken als voor het uitstroomprofiel: het is een goede indicator voor de loopbaan, maar het biedt geen enkele garantie op succes. 18

19 Loopbanen en begeleiding In tabel 17 (bijlage 1) zijn ten slotte de loopbanen uitgesplitst naar het ontvangen van begeleiding in het voorjaar van Oud-leerlingen die werkzaam zijn ontvangen de meeste begeleiding na het moment van uitstroom. Oud-leerlingen die werken ontvangen sowieso meer begeleiding dan oud-leerlingen die een mbo-opleiding volgen. Positief is dat oud-leerlingen met de negatieve loopbaan oud-leerling heeft nog steeds geen werk/opleiding relatief veel begeleiding ontvangen. Het is echter niet zo dat oud-leerlingen die meer behoefte hebben aan begeleiding deze ook altijd ontvangen. Zo ontvangen oud-leerlingen die uitstroomden naar werk of een mbo-opleiding, maar in het voorjaar van 2010 zonder werk of mbo-opleiding zitten, verhoudingsgewijs minder begeleiding. Verder ontvangt slechts 10% van de oud-leerlingen waarvan de actuele situatie onbekend is begeleiding. Daar waar de vraag naar begeleiding groot is, wordt dus niet altijd een aanbod geleverd. 19

20 4 Beschouwing In dit hoofdstuk staan de meest opvallende uitkomsten van hoofdstuk 2 en 3 centraal (paragraaf 4.1). Daarna worden in paragraaf 4.2 de resultaten van de eerste meting van de volgmodule gerelateerd aan het toezichtkader van de Inspectie. Tot slot volgen een aantal aanbevelingen voor de scholen. 4.1 Opvallende uitkomsten Voor het eerst is op landelijk niveau gekeken naar de actuele situatie van uitstromers uit het praktijkonderwijs. Alle resultaten zijn in zekere zin dus opvallend te noemen. Toch zijn een vijftal onderwerpen geselecteerd die extra vermelding krijgen. Dataverzameling De deelname aan het eerste meetmoment van de volgmodule is redelijk tot goed te noemen. Bijna driekwart van de scholen voerden de actuele gegevens van ruim 4000 oud-leerlingen in, in de volgmodule. Aan de andere kant van de medaille heeft een kwart van de scholen nog geen gegevens ingevoerd. Naar verwachting zullen deze scholen instappen in het tweede meetmoment van de volgmodule in september-oktober. Uiteindelijk dienen alle scholen gegevens te kunnen overleggen van de actuele situatie van de oud-leerlingen. De actuele situatie Ruim driekwart van de oud-leerlingen is in het voorjaar van 2010 aan het werk of volgt een mbo-opleiding. Deze cijfers komen vrijwel overeen met de uitstroombestemmingen in Zorgwekkend is dat bijna een op de tien oudleerlingen geen werk heeft of onderwijs volgt. Daarnaast is de actuele situatie van 4% van de ingevoerde oud-leerlingen onbekend. Het aantal oud-leerlingen zonder werk of onderwijs en het aantal oud-leerlingen waarvan de situatie onbekend is neemt toe in vergelijking met de uitstroommeting Loopbanen In hoofdstuk 3 is ruim aandacht besteed aan de loopbanen van de oudleerlingen: de overgang van de uitstroombestemming naar de situatie in het voorjaar van Leerlingen uitgestroomd naar arbeid (eventueel in combinatie met een bbl-opleiding) of een bol niveau 2 opleiding kennen de meest stabiele loopbaan. De meeste oud-leerlingen kennen een zogenaamd positieve loopbaan. Ruim drie op de vijf leerlingen is, zowel op het moment van uitstroom als in het voorjaar van 2010, namelijk nog steeds aan het werk of volgt nog steeds een mbo-opleiding. Een op de twintig leerlingen kent een zogenaamd negatieve loopbaan. Deze leerlingen zitten, zowel op het moment van uitstroom als in het voorjaar van 2010, nog steeds zonder werk, volgen geen onderwijs of kennen een onbekende situatie. Positieve en negatieve effecten Leerlingen die tijdens de periode in het praktijkonderwijs een specialisatie, AKA/niveau 1 diploma en/of branchecertificaat behalen kennen een succesvollere loopbaan dan leerlingen die deze niet behaald hebben. Oud-leerlingen met een 20

21 WA-jong status zijn daarentegen een risicogroep. Deze leerlingen vinden minder makkelijk een baan en kunnen deze ook minder makkelijk behouden. Het ontvangen van begeleiding na uitstroom uit het praktijkonderwijs werkt daarentegen weer positief. Leerlingen die uitstroomden zonder werk of een opleiding, maar wel begeleiding ontvangen, hebben vaak een baan gevonden in het voorjaar van Oud-leerlingen die uitstroomden naar werk en met name een mbo-opleiding, maar in het voorjaar van 2010 zonder werk of een opleiding zitten, ontvangen daarentegen niet altijd begeleiding terwijl er dus wel duidelijk een behoefte aan is. Streefdoel uitstroomprofiel en advies van de school Scholen, leerlingen en ouders blijken een goede inschatting te maken van de ambities van de leerlingen. In veel gevallen is het streefdoel van het uitstroomprofiel en het advies van de school voor het moment van uitstroom een goede indicator voor de loopbaan van een oud-leerling. Helaas biedt een goed streefdoel en advies voor het moment van uitstroom geen garantie voor het behoud van de baan of de opleiding. Leerlingen met een ander advies dan arbeid en/of leren kennen vaker een onbekende situatie of hebben geen werk/onderwijs. Een duidelijk omschreven uitstroomprofiel en advies van de school heeft misschien een preventieve werking. 4.2 Toezichtkader inspectie In hoofdstuk 1 is al aangegeven dat het Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs en de Inspectie van het Onderwijs hebben afgesproken dat scholen voor praktijkonderwijs haar leerlingen tot twee jaar na het moment van uitstroom in beeld dienen te houden. In het nieuwe toezichtkader gaat de Inspectie daarom na of de scholen de leerlingen nog twee jaar na uitstroom in beeld hebben en of het vervolg van het praktijkonderwijs naar verwachting verloopt. De Inspectie heeft daarbij de verwachting uitgesproken dat 75% van de leerlingen een bestendige uitstroom kent. Dat betekent dat minimaal 75% van de oud-leerlingen twee jaar na het moment van uitstroom dient te werken of te studeren. Na het eerste meetmoment van de volgmodule kan een voorzichtige, eerste inzage worden gegeven in het percentage bestendige uitstroom. Met de Inspectie is afgesproken dat voor de berekening van het percentage bestendige uitstroom wordt uitgegaan van: De leerlingen die te boek staan als zijnde einduitstroom én Die leerlingen die zijn ingevoerd in de volgmodule. Alle leerlingen die wel zijn ingevoerd in de uitstroommonitor, maar waarvan geen gegevens zijn ingevoerd in de volgmodule tellen dus niet mee. Uitstroom naar een andere school voor praktijkonderwijs, de basisberoepsgerichte leerweg van het vmbo, een REC-school en onderwijs buiten de regio in verband met verhuizing worden gezien als tussentijdse uitstroom. Dat betekent dat van de 4073 ingevoerde oud-leerlingen een totaal van 321 oud-leerlingen niet meetelt in de berekening van het percentage bestendige uitstroom. In totaal 3752 ingevoerde oud-leerlingen tellen dus mee als zijnde einduitstroom. Van deze 3752 oud-leerlingen zijn 3210 oud-leerlingen aan het werk of volgen een opleiding. Dat betekent dat in het voorjaar van 2010 zo n 86% van de oud- 21

22 leerlingen een bestendige uitstroom kent. Dat is een hoog percentage uitgaande van de 75%-norm van de Inspectie. Aandachtspunt is wel dat een flink aantal oud-leerlingen (14%) zonder werk of onderwijs zit of een onbekende situatie kent. Voor de berekening van het percentage bestendige uitstroom is uitgegaan van alle leerlingen die zijn ingevoerd in de volgmodule. In de eerste meting van de volgmodule zijn van 1609 oud-leerlingen geen gegevens ingevoerd. De Inspectie wil desgevraagd van de school weten waarom de gegevens van deze oudleerlingen niet zijn ingevoerd. Een voor de hand liggende reden bij deze volgmeting is dat 31 scholen die wel hadden deelgenomen aan de uitstroommeting niet hebben deelgenomen aan de eerste meting van de volgsysteem. Zou de inspectie uitgaan van de totale uitstroom in het jaar (5682 leerlingen) dan zou er een bestendige uitstroom van slechts 56% zijn. 4.3 Aanbevelingen Op basis van bovenstaande kunnen een aantal aanbevelingen worden gedaan, te weten: Blijf ook na uitstroom uit het praktijkonderwijs oog houden voor leerlingen die geen werk hebben of geen opleiding volgen. Bijna de helft van de leerlingen die uitstroomden zonder werk of een opleiding hebben in het voorjaar van 2010 nog geen werk of een opleiding. Van een op de tien leerlingen die uitstroomden zonder werk of een opleiding is de actuele situatie inmiddels onbekend én een op de tien leerlingen die uitstroomden naar arbeid zitten inmiddels zonder werk of een opleiding. Begeleiding door het netwerk om de leerling heen lijkt de sleutel naar een betere toekomst. Het is daarbij belangrijk dat ook aandacht wordt besteed aan die leerlingen die uitstroomden naar werk of met name een mbo-opleiding, maar nu thuis zitten. Veel van deze leerlingen ontvangen (nog) geen begeleiding. Alle scholen dienen de actuele situatie van haar oud-leerlingen tot twee jaar na het moment van uitstroom in beeld te kunnen brengen. Ruim driekwart van de scholen kan dat in het voorjaar van De rest van de scholen kan in het najaar van 2010 (september-oktober) instappen in het tweede meetmoment van de volgmodule. 22

23 Bijlage I Tabellen bij loopbanen Tabel 11 Voortgang loopbanen bij tussentijdse en einduitstroom uit het praktijkonderwijs in het voorjaar van 2010 Volgmeting voorjaar 2010 Uitstroombestemmingen Ingevoerd Bekend Arbeid Arbeid en ROC/AOC ROC/AOC ROC/AOC Andere Dag- Geen werk Onbe- PrO VMBO REC Verhui in uitstroom- voorjaar leren, bbl AKA niveau 1 niveau 2 oplei- besteding of school kend bb school zing monitor 2010 ding Arbeid % 77% 3% 1% 1% 0% 1% 5% 10% 3% 0% 0% 0% 0% Arbeid, leren bbl % 9% 76% 1% 6% 4% 1% 0% 2% 1% 0% 0% 0% 0% ROC/AOC AKA % 2% 6% 53% 24% 8% 0% 0% 4% 2% 1% 0% 0% 1% ROC/AOC niveau % 3% 6% 9% 65% 12% 0% 0% 2% 2% 0% 0% 0% 0% ROC/AOC niveau % 2% 9% 2% 11% 72% 0% 0% 3% 1% 1% 0% 0% 0% Andere opleiding % 5% 5% 5% 14% 1% 34% 1% 3% 9% 5% 8% 8% 2% Geen werk of school % 20% 2% 2% 3% 1% 1% 12% 48% 9% 1% 0% 0% 1% Onbekend % 22% 2% 1% 4% 3% 0% 5% 20% 38% 2% 0% 1% 4% VMBO bb % 1% 6% 3% 10% 0% 3% 0% 0% 1% 1% 71% 3% 0% REC school % 1% 0% 0% 0% 0% 6% 0% 4% 4% 3% 0% 82% 1% Verhuizing % 2% 1% 2% 1% 1% 2% 2% 2% 15% 26% 1% 1% 45% Totalen % 15% 7% 16% 10% 2% 3% 9% 4% 1% 2% 3% 2% 23

24 tabel 12 Reden voor wisseling in activiteit tussen uitstroombestemming en actuele situatie voorjaar 2010 Actuele situatie voorjaar 2010 Andere Ander REC- opleiding Geen werk Dagbe- Reden voor wisseling in PrO school in regio of school Onbekend steding activiteit (n=58) (n=16) (n= 28) (n=193) (n=128) (n=108) VSV 2% 0% 0% 0% 1% 0% Wachtlijst WSW 0% 0% 0% 4% 0% 7% Zwangerschap/geboorte kind 0% 0% 4% 5% 1% 0% Justitiële inrichting 0% 0% 0% 1% 2% 0% Psychiatrische inrichting 0% 0% 0% 1% 0% 2% Ziekte 2% 0% 0% 3% 0% 0% Arbeidsongeschiktheid 0% 0% 0% 4% 2% 10% Mag niet werken vanwege verblijfstatus 0% 0% 0% 1% 0% 0% Verhuizing 48% 0% 7% 3% 13% 1% Niveau opleiding te hoog 3% 25% 14% 6% 2% 6% Ontslag 0% 0% 4% 24% 6% 0% Anders 36% 56% 61% 45% 25% 69% Onbekend 9% 19% 11% 6% 48% 7% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% tabel 13 Loopbaan uitgespitst naar geslacht en WA-jong toekenning in PrO Loopbaan Geslacht WA-jong status Man Vrouw Ja Nee oud-leerling werkt nog steeds 69% 31% 44% 56% oud-leerling volgt nog steeds mbo-opleiding 47% 53% 7% 93% uitstroom zonder werk/opleiding, oud-leerling nu aan het werk/volgt mboopleiding uitstroombestemming onbekend, oud-leerling nu aan het werk/volgt mboopleiding 61% 39% 51% 49% 58% 42% 21% 79% uitstroom naar werk, oud-leerling nu zonder werk of mbo-opleiding 63% 37% 53% 47% uitstroom naar mbo, oud-leerling nu zonder werk of mbo-opleiding 42% 58% 14% 86% oud-leerling heeft nog steeds geen werk/opleiding 52% 48% 53% 47% situatie oud-leerling nog steeds onbekend 55% 45% 18% 82% Gemiddelde volgmeting voorjaar % 41% 27% 73% 24

25 tabel 14 Loopbaan uitgesplitst naar in het praktijkonderwijs behaalde specialisaties, AKA/niveau 1 diploma s branchecertificaten Specialisatie in AKA/niveau 1 di- beroepsrichting ploma behaald in (Branche)certificaat Loopbaan in PrO PrO behaald in PrO Ja Nee Ja nee Ja Nee oud-leerling werkt nog steeds 72% 28% 13% 87% 43% 57% oud-leerling volgt nog steeds mboopleiding uitstroom zonder werk/opleiding, oudleerling nu aan het werk/volgt mboopleiding uitstroombestemming onbekend, oudleerling nu aan het werk/volgt mboopleiding uitstroom naar werk, oud-leerling nu zonder werk of mbo-opleiding uitstroom naar mbo, oud-leerling nu zonder werk of mbo-opleiding oud-leerling heeft nog steeds geen werk/opleiding situatie oud-leerling nog steeds onbekend 75% 25% 23% 77% 37% 63% 49% 51% 4% 96% 36% 64% 55% 45% 3% 97% 36% 64% 54% 46% 7% 93% 29% 71% 59% 41% 14% 86% 33% 67% 39% 61% 2% 98% 23% 77% 32% 68% 2% 98% 7% 93% Gemiddelde volgmeting voorjaar % 37% 13% 87% 34% 66% tabel 15 Loopbaan uitgesplitst naar streefdoel van het uitstroomprofiel Loopbaan Streefdoel uitstroomprofiel Arbeid Arbeid en leren Leren Anders oud-leerling werkt nog steeds 60% 33% 2% 5% oud-leerling volgt nog steeds mbo-opleiding 12% 13% 73% 2% uitstroom zonder werk/opleiding, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding uitstroombestemming onbekend, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding uitstroom naar werk, oud-leerling nu zonder werk of mboopleiding uitstroom naar mbo, oud-leerling nu zonder werk of mboopleiding 67% 15% 3% 15% 57% 14% 14% 14% 71% 17% 0% 12% 13% 15% 70% 2% oud-leerling heeft nog steeds geen werk/opleiding 60% 9% 2% 29% situatie oud-leerling nog steeds onbekend 100% 0% 0% 0% Gemiddelde volgmeting voorjaar % 23% 29% 8% 25

26 tabel 16 Loopbaan uitgesplitst naar advies school voor moment van uitstroom Loopbaan Arbeid Arbeid en leren Leren Anders oud-leerling werkt nog steeds 59% 35% 1% 5% oud-leerling volgt nog steeds mbo-opleiding 7% 9% 78% 6% Advies school voor moment van uitstroom uitstroom zonder werk/opleiding, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding uitstroombestemming onbekend, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding uitstroom naar werk, oud-leerling nu zonder werk of mboopleiding uitstroom naar mbo, oud-leerling nu zonder werk of mboopleiding 54% 11% 1% 35% 42% 12% 12% 33% 74% 13% 1% 12% 11% 11% 67% 11% oud-leerling heeft nog steeds geen werk/opleiding 55% 5% 3% 37% situatie oud-leerling nog steeds onbekend 32% 6% 9% 53% Gemiddelde volgmeting voorjaar % 20% 30% 16% tabel 17 Loopbaan uitgesplitst naar ontvangen begeleiding in het voorjaar van 2010 Loopbaan Ontvangen begeleiding in voorjaar 2010 Ja Nee oud-leerling werkt nog steeds 84% 16% oud-leerling volgt nog steeds mbo-opleiding 79% 21% uitstroom zonder werk/opleiding, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding uitstroombestemming onbekend, oud-leerling nu aan het werk/volgt mbo-opleiding 84% 16% 70% 30% uitstroom naar werk, oud-leerling nu zonder werk of mbo-opleiding 73% 27% uitstroom naar mbo, oud-leerling nu zonder werk of mbo-opleiding 53% 47% oud-leerling heeft nog steeds geen werk/opleiding 80% 20% situatie oud-leerling nog steeds onbekend 10% 90% Gemiddelde volgmeting voorjaar % 25% 26