Aanmaaktover 10 AANMAKEN 1 TON CEMENT PRIJS Recept. 14,, 46 kg subkoolpellets ton cement maken. Gereedschappen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aanmaaktover 10 AANMAKEN 1 TON CEMENT PRIJS Recept. 14,, 46 kg subkoolpellets ton cement maken. Gereedschappen"

Transcriptie

1 TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 10 AANMAKEN 1 TON CEMENT PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton cement? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 1 transportsysteem 2,, 1 cementfabriek 3,, 1 binnenvaartschip 4,, 1 vrachtwagen 5,, 396 mensen ,E+19 m³ lucht ,, kg mergel ,, 100 kg gips in 16, 20 9,, 100 kg vliegas in 16, 20 10,, 15 kg ijzeroxide 11,, 4 kg dieselolie in 20 12,, 9 kg aardgas in 18 13,, 66 kg slibgranulaat 14,, 46 kg subkoolpellets 15,, kj stroom ,, 40 kg zuurstof ton cement maken in 15 18,, 242 tonkm doen AMT 10 1 ton cement klaar Gereedschappen 1 1 transportsysteem Het verplaatsen van tussenproducten van het ene gereedschap naar het andere schematiseren met 1 transportband, lengte 1000 m, opvoerhoogte 100 m De band draait continu 365 dagen per jaar. C tsband = ton/jaar = 0,016 ton cement/s 2 Ti1 = 1/C = 63,1 s/ton cement Td1 = 20 jaar = 6,E+08 s qi1 = Ti1/Td1 = 1,E-07 ΔS inzet tsband / ton cement = 1,E-07. Eigentover 18 Gereedschap [kj/ K]. Verder pm in afwachting van de eigentover.

2 2 1 cementfabriek In de cementfabriek wordt de gewonnen mergel vermengd met ijzeroxide en dan tot klinker geroosterd in een draaioven. De klinker wordt tot cement vermalen en aangelengd met toeslagstoffen. C cementfabriek = ton cement/jaar schatting ofwel 0,016 ton cement/seconde Ti2 = 1/C = 63,1 s/ton cement Td2 = 40 jaar = 1,E+09 s qi2 = Ti2/Td2 = 5,E-08 ΔS inzet c.f. / ton cement = 5,E-08. Eigentover 18 Gereedschap [kj/ K]. Verder pm in afwachting van de eigentover. 3 1 binnenvaartschip De helft van de cementproductie wordt per binnenvaartschip afgevoerd over 150 km. Dit wordt doorberekend in vrachtwagen Ophalen ijzeroxide en wegbrengen helft cementproductie. Dit wordt doorberekend in mensen Er werken 120 werknemers 200 dagen/jaar 8 uur/dag ofwel s/jaar. werknemer pw = 120 werknemers fu = 1,1 fk = 3 pm = 396 mensen Tiw = / C cementfabriek 12 s / ton cement Tdw = 3,E+08 sec 45 jaar qi = Tiw/Tdw = 4,E-08 ΔS inzet pm / ton cement = qi. pm = 2,E-05. Eigentover Helder [ kj/ K ] Met ET Helder: ET Helder 1 Helder afspelen ,E-05 Helder doen

3 Men Neme 6 2,E+19 m³ lucht De lucht is nodig voor het leveren van zuurstof, maar ook voor het opnemen van kooldioxide, stikstofoxiden en fijnstof. De prijzen voor de massa-overdrachten worden in de betreffende tovers verrekend kg mergel De moeder van alle cementen is Portlandcement, die men maakt uit mergel en een beetje ijzeroxide. De mergel dient lemig te zijn, want dan is er ook siliciumdioxide en aluminiumoxide in aanwezig en die zijn ook nodig. Voor 1 ton cement is nodig kg mergel Bron met ideale samenstelling 75 % calciumcarbonaat 20 % kwarts 5 % aluminiumoxide Verder nodig 15 kg ijzeroxide 200 kg gips CaSO₄, vliegas e.a. vulstoffen Zie vervolgens T'overzicht Met HT 7 Kalksteen : HT 7 1 ton kalksteen klaar ,2 ton kalksteen doen kg gips Zie pandgeld kg vliegas Zie pandgeld kg ijzeroxide Uit pyriet, zwavelzuurfabriek 100 km verderop. PM in afwachting AMT 11 3,9 kg dieselolie Binnenvaartschip neemt 0,005 kg dieselolie/tonkm zie VT 14.6 Vrachtwagen neemt 0,046 kg dieselolie/tonkm zie VT 1.6 Totaal 3,877 kg dieselolie 18 De prijs voor het nemen van dieselolie wordt doorberekend in kg aardgas Energievebruik carcineren en sinteren mj/ton klinker. Bron ofwel kj/ton cement 7 De aangewende brandstof is voor ca 33% fossiel, neem aardgas. Energieproduktie verbanden aardgas: 2,47 kg aardgas/ kj KT 4 Voor 1 ton cement is dan nodig 9 kg aardgas. Zie verder kg slibgranulaat Het aandeel biomassa in de thermische energieproductie is ca 33% ofwel kj/ton cement Als biomassa wordt slibgranulaat opgehaald bij een rioolwaterzuiveringsinstallatie die 100 km verderop ligt. De verbrandingswaarde van dit granulaat is kj/kg Dus benodigd 66 kg biomassa/ton cement Verder pm in afwachting van Brengtover Slibgranulaat.

4 14 46 kg energiepellets Voor de opwekking van de laatste 33 % thermische energie worden subkool-pellets verbrand. De verbrandingswaarde is kj/kg Dus benodigd 46 kg pellets/ton cement Verder pm in afwachting van AMT Subkool-pellets kj stroom Stroomverbruik voor de cementproductie is kj/ton cement Bron Deze stroom is hoofdzakelijk nodig om de molens voor het malen van mergel en klinker te bewegen. Met AMT 4 Fossielstroom: AMT 4 1 kj stroom klaar 0,008 0,000 0, kj stroom doen Pandgeld De prijzen zijn doorberekend in Roeren & Mengen, behalve: voor 40 kg zuurstof Voor het onttrekken van zuurstof aan dampkring voor verbranden biomassa, zie 17 Sσ 1 mol O₂ = 0,205 kj/ K slibgranulaat Het zuurstofverbruik voor het slibgranulaat stelde Helder gelijk aan dat van het papier in de subkoolpellets. Dus Sσ O₂ slibgranulaat = 507 subkoolpellets polyetheen n o₂ = 1,5. n - CH₂ - = Sσ 17 kg O₂ = n. Sσ 1 mol O₂ = 507 subkoolpellets papier n o₂ = 8,5. n (C₆H₁₀O₅) = 884 Sσ 6 kg O₂ = n. Sσ 1 mol O₂ = 181

5 17 1 ton cement maken Roeren & Mengen kracht Breken, malen Mergel, ijzeroxide kracht, warmte Calcineren, 900 C meel kracht, warmte Sinteren, 1500 C klinker kracht Malen CO₂, H₂O CO₂ Cement Vorming Sσ : 15 CaCO₃ + warmte 15 CaO + 15 CO₂ 2 CaO + 1 SiO₂ + warmte Ca₂SiO₄ 9 CaO + 3 SiO₂ + warmte 3 Ca₃SiO₅ 3 CaO + Al₂O₃ + warmte (CaO)₃Al₂O₃ CaO + 0,25 Al₂O₃ + 0,25 Fe₂O₃ + warmte 0,25 (CaO)₄Al₂O₃Fe₂O₃ 15 CaCO₃ + 4 SiO₂ + 1,25 Al₂O₃ + 0,25 Fe₂O₃ + warmte 15 CO₂ + Ca₂SiO₄ + 3 Ca₃SiO₅ + (CaO)₃Al₂O₃ + 0,25 (CaO)₄Al₂O₃Fe₂O₃ + Gehanteerde molmassa's M C Ca O₂ Si Al Fe 0 0,040 0,032 0,028 0,027 0,056 T'overzicht Termen M n m Sσ Sσ Hf Hf reactievgl [kg/mol] [kg] [kj/ K.mol] [kj/ K] [kj/mol] [kj] Vóór 15 CaCO₃ 0, , SiO₂ 0, , Al₂O₃ 0, , ,25 Fe₂O₃ 0, ,087 8 Na 15 CO₂ 0, , Ca₂SiO₄ 0, , Ca₃SiO₅ 0, , (CaO)₃Al₂O₃ 0, , ,25 (CaO)₄Al₂O 0, , ΔSσ calcineren/sinteren = kj/ K Spreiding Scf : ΔSσ = ΔHf = endotherm

6 Met ET voor kooldioxide : ET 1 mol CO₂ cilinder lucht k -0,3 0,4 1, mol CO₂ cilinder lucht k Opwarming Sθ : Voor kooldioxide zie hiervoor onder 'spreiding'. Doen 9 kg aardgas 12 Met KT 4 Aardgas: KT 4 2,47 kg aardgas klaar kg aardgas doen Doen 66 kg slibgranulaat Bij gebrek aan informatie over de chemische samenstelling van het granulaat wordt het entropisch effect van het verbranden ervan gelijk gesteld aan dat van het aardgas, zie hiervoor. Doen 46 kg energiepellets Stel de samenstelling van de pellets op 50 massaprocent polyethyleen en 50 massaprocent papier. Verbranden 23 kg polyethyleen Vorming Sσ : n -CH₂- + 1,5 n O₂ n CO₂ + n H₂O (l) n. 200 n. 300 n. 210 n. 70 ΔSσ n mol -CH₂- = - n. 230 J/ K M -CH₂- = 0,014 kg n = 23 / M = ΔSσ -CH₂- = -n. 230 = -380 kj/ K Spreiding Scf : Met BT 5 voor zuurstof, alleen Scf : BT 5 1 mol CO₂ lucht cilinder 0,0-0,4 0,0 17,, mol O₂ lucht cilinder Met ET voor kooldioxide : ET 1 mol CO₂ cilinder lucht -0,3 0,4 1, mol CO₂ cilinder lucht -509,9 614,2 1745,6 Opwarming Sθ : Voor zuurstof nul, want is geen broeikasgas. Voor kooldioxide zie hiervoor onder 'spreiding'. Verbranden 23 kg papier Stel het papier bestaat geheel uit cellulose. Vorming Sσ : (C₆H₁₀O₅)n + 8,5 n O₂ 6n CO₂ + 5n H₂O (l) n ,5n n n. 70 ΔSσ n mol -C₆H₁₀O₅- = - n. 290 J/ K M --C₆H₁₀O₅- = 0,222 kg n = 23 / M = 104 ΔSσ -C₆H₁₀O₅- = -n. 290 = -30 kj/ K Spreiding Scf : Met BT 5 voor zuurstof, alleen Scf : BT 5 1 mol CO₂ lucht cilinder 0,0-0,4 0,0 17,, 884 mol O₂ lucht cilinder Met ET voor kooldioxide : ET 1 mol CO₂ cilinder lucht -0,3 0,4 1, mol CO₂ cilinder lucht -192,9 232,4 660,5

7 Opwarming Sθ : Voor zuurstof nul, want is geen broeikasgas. Voor kooldioxide zie hiervooronder 'spreiding' tonkm verplaatsen vrachtwagen Verplaatsen : 15 kg ijzeroxide 10 over 100 km Verplaatsen : 500 kg cement 3 Over 200 km Met VT 1 Vrachtwagen : VT 1 1 vwtonkm klaar 1,6-0,9 4, ,5 vwtonkm doen binnenvaartschip Verplaatsen : 200 kg gips, vliegas 8 over 200 km Verplaatsen : 500 kg cement over 200 km Met VT 14 Binnenvaartschip : VT 14 1 bvstonkm klaar 0,13-0,10 0, bvstonkm doen Klaar! Bron :

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 14 AANMAKEN 1 TON ONGEBLUSTE KALK PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton ongebluste kalk?

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 14 AANMAKEN 1 TON ONGEBLUSTE KALK PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton ongebluste kalk? 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 14 AANMAKEN 1 TON ONGEBLUSTE KALK PRIJS 52.275 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton ongebluste kalk? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K]

Nadere informatie

Aanmaaktover 14 AANMAKEN 1 TON KALK PRIJS Recept

Aanmaaktover 14 AANMAKEN 1 TON KALK PRIJS Recept 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 14 AANMAKEN 1 TON KALK PRIJS 48.090 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton kalk? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] AMT 14.1

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 12 AANMAKEN 1 TON VLAKGLAS PRIJS Recept ,, 7 kg dieselolie.

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 12 AANMAKEN 1 TON VLAKGLAS PRIJS Recept ,, 7 kg dieselolie. 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 12 AANMAKEN 1 TON VLAKGLAS PRIJS 52.129 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton vlakglas? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

Gereedschappen. Recept. ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 1 transportsysteem pm pm pm

Gereedschappen. Recept. ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 1 transportsysteem pm pm pm 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 20 AANMAKEN 1 TON KALKZANDSTEEN PRIJS 6.051 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton kalkzandsteen? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

Aanmaaktover 13 AANMAKEN 1 TON SODA PRIJS Recept. pm pm pm Gereedschappen. Max Planck Marie Curi Heike Kamerlingh Onnes

Aanmaaktover 13 AANMAKEN 1 TON SODA PRIJS Recept. pm pm pm Gereedschappen. Max Planck Marie Curi Heike Kamerlingh Onnes 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 13 AANMAKEN 1 TON SODA PRIJS 74.776 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton soda? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 1 transportsysteem

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Recept. ΔSσ ΔScf ΔSθ Aanmaaktover 11 AANMAKEN 1000 BAKSTENEN PRIJS

TOVERS VAN HELDER. Recept. ΔSσ ΔScf ΔSθ Aanmaaktover 11 AANMAKEN 1000 BAKSTENEN PRIJS 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 11 AANMAKEN 1000 BAKSTENEN PRIJS 10.175 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1000 bakstenen? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Recept

TOVERS VAN HELDER. Recept 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 22 AANMAKEN 1 TON PATENTKALI PRIJS 4.893 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton patentkali? Antwoord ΔSσ ΔScf ΔSθ Recept [kj/ K] [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 9 AANMAKEN 1 TON STAAL PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton staal?

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 9 AANMAKEN 1 TON STAAL PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton staal? 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 9 AANMAKEN 1 TON STAAL PRIJS 91.181 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton staal? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

Aanmaaktover 38 AANMAKEN 1 TON SUIKER PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton suiker? Recept

Aanmaaktover 38 AANMAKEN 1 TON SUIKER PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton suiker? Recept 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 38 AANMAKEN 1 TON SUIKER PRIJS 18.470 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton suiker? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K]

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 42 AANMAKEN 1 TON ALUMINIUM PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton aluminium?

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 42 AANMAKEN 1 TON ALUMINIUM PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton aluminium? 2019 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 42 AANMAKEN 1 TON ALUMINIUM PRIJS 1.076.180 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton aluminium? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 18 AANMAKEN 1 TON PIEPSCHUIM PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton piepschuim?

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 18 AANMAKEN 1 TON PIEPSCHUIM PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton piepschuim? 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 18 AANMAKEN 1 TON PIEPSCHUIM PRIJS 113.069 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton piepschuim? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 11 AANMAKEN 1000 BAKSTENEN PRIJS Recept

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 11 AANMAKEN 1000 BAKSTENEN PRIJS Recept 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 11 AANMAKEN 1000 BAKSTENEN PRIJS 19.299 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1000 bakstenen? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

Aanmaaktover 36 AANMAKEN 1000 TARWEBRODEN PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1000 tarwebroden?

Aanmaaktover 36 AANMAKEN 1000 TARWEBRODEN PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1000 tarwebroden? 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 36 AANMAKEN 1000 TARWEBRODEN PRIJS -39.577 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1000 tarwebroden? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 47 AANMAKEN 1 TON RUBBER PRIJS 6,E+05. 2,, 1 rijtjesfabriek 8,E+04-7,E+03 1,E+05 2,E+03-2,E-01 6,E+00

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 47 AANMAKEN 1 TON RUBBER PRIJS 6,E+05. 2,, 1 rijtjesfabriek 8,E+04-7,E+03 1,E+05 2,E+03-2,E-01 6,E+00 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 47 AANMAKEN 1 TON RUBBER PRIJS 6,E+05 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton rubber? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 12 AANMAKEN 1 TON VLAKGLAS PRIJS

TOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 12 AANMAKEN 1 TON VLAKGLAS PRIJS 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 12 AANMAKEN 1 TON VLAKGLAS PRIJS 11.630 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton vlakglas? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Gereedschappen

TOVERS VAN HELDER. Gereedschappen 2019 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 44 AANMAKEN 1 TON KOPERDRAAD PRIJS 277.266 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton koperdraad? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 4 MAKEN RIJTJESKANTOOR PRIJS 8,E+07. Recept. ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] pm pm pm 1,E+07-2,E

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 4 MAKEN RIJTJESKANTOOR PRIJS 8,E+07. Recept. ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] pm pm pm 1,E+07-2,E 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Maaktover 4 MAKEN RIJTJESKANTOOR PRIJS 8,E+07 Vraag Wat is de prijs van het maken van 1 rijtjeskantoor? Antwoord ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 1 transportsysteem

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 2 MAKEN UITRUSTING RIJTJESFABRIEK PRIJS 1,E+08

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 2 MAKEN UITRUSTING RIJTJESFABRIEK PRIJS 1,E+08 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Maaktover 2 MAKEN UITRUSTING RIJTJESFABRIEK PRIJS 1,E+08 Vraag Wat is de prijs van het maken van de uitrusting van 1 rijtjesfabriek? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Haaltover 8 HALEN 1 TON ZOUT PRIJS

TOVERS VAN HELDER. Haaltover 8 HALEN 1 TON ZOUT PRIJS 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Haaltover 8 HALEN 1 TON ZOUT PRIJS 14.140 Vraag Wat is de prijs van het halen van 1 ton zout? Antwoord ΔSσ ΔScf ΔSθ Recept [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] HT 8.1 180 zoutputten

Nadere informatie

Maaktover 1 MAKEN RIJTJESHUIS PRIJS transportsysteem. pm pm pm

Maaktover 1 MAKEN RIJTJESHUIS PRIJS transportsysteem. pm pm pm 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Maaktover 1 MAKEN RIJTJESHUIS PRIJS 2.055.292 Vraag Wat is de prijs van het maken van 1 rijtjeshuis? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 1 transportsysteem

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Eigentover 1 HET AFSPELEN VAN EEN RIJTJESHUIS PRIJS Recept ,, pm kg bouwmaterialen

TOVERS VAN HELDER. Eigentover 1 HET AFSPELEN VAN EEN RIJTJESHUIS PRIJS Recept ,, pm kg bouwmaterialen 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Eigentover 1 HET AFSPELEN VAN EEN RIJTJESHUIS PRIJS 3.849.536 Vraag Wat is de prijs van het afspelen van 1 rijtjeshuis? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Eigentover 3 HET AFSPELEN VAN EEN RIJTJESKANTOOR PRIJS 3,E+08. Recept

TOVERS VAN HELDER. Eigentover 3 HET AFSPELEN VAN EEN RIJTJESKANTOOR PRIJS 3,E+08. Recept 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Eigentover 3 HET AFSPELEN VAN EEN RIJTJESKANTOOR PRIJS 3,E+08 Vraag Wat is de prijs van het afspelen van 1 rijtjeskantoor? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] pm pm pm. 8,, 39 kg aardgas/bedrijfsgas 0 0 0

ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] pm pm pm. 8,, 39 kg aardgas/bedrijfsgas 0 0 0 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 3 AANMAKEN 1 TON KEROSINE PRIJS 20.96 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken van 1 ton kerosine? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K]

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 8 MAKEN VRACHTWAGEN PRIJS Recept

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 8 MAKEN VRACHTWAGEN PRIJS Recept 2017 www.entropie.nl TVS V HLD Maaktover 8 MK VCHTWG PIJS 2.364.076 Vraag Wat is de prijs van het maken van 1 vrachtwagen? ntwoord ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 23 rijtjesfabrieken 4.600-230 3.450

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Recept

TOVERS VAN HELDER. Recept TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 8 AANMAKEN 1 KUUB BEZAAGD GRENENHOUT PRIJS -6.446 Vraag Wat is de prijs van het aanmaaken van 1 kuub in planken gezaagd grenenhout? Antwoord ΔSσ ΔScf ΔSθ Recept [kj/ K] [kj/

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 15 MAKEN AUTOBAND PRIJS 6,E+03. Vraag Wat is de prijs van het maken van 1 vrachtwagenautoband? Recept

TOVERS VAN HELDER. Maaktover 15 MAKEN AUTOBAND PRIJS 6,E+03. Vraag Wat is de prijs van het maken van 1 vrachtwagenautoband? Recept 2017 www.entropie.nl HL Maaktover 15 MK UB PIJ 6,+03 raag Wat is de prijs van het maken van 1 vrachtwagenautoband? ntwoord ecept Δσ Δcf Δθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] 1 14 rijtjesfabrieken 22-1 16 2,, 4 rijtjeskantoren

Nadere informatie

TOVERS VAN HELDER. Prijs INZAMELING 39 kg TARWEBROOD. ΔSσ [J/ K]

TOVERS VAN HELDER. Prijs INZAMELING 39 kg TARWEBROOD. ΔSσ [J/ K] TOVERS VAN HELDER Collectietoverslag 5 Prijs - 1513.10 3 INZAMELING 39 kg TARWEBROOD Vraag Welke entropietoename geeft het verzamelen van 39 kg tarwebrood? Antwoord Recept & bereiding ΔSσ ΔScf ΔSθ 1 akker

Nadere informatie

Gereedschappen BT 1 1 cilinder van Planck Net als in het gedachtenexperiment van Max Planck nam Helder een cilinder met een zuiger

Gereedschappen BT 1 1 cilinder van Planck Net als in het gedachtenexperiment van Max Planck nam Helder een cilinder met een zuiger TOVERS VAN HELDER Begintov INZAMELEN 1 MOL CO₂ - GAS PRIJS -1,1 Vraag Wat is de prijs van inzameling 1 mol CO₂ - gas uit de dampkring? Antwoord Recept & Beiding ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/ K] BT

Nadere informatie

semester 2 vervuilingen in de brandstof fossiele brandstoffen - - -

semester 2 vervuilingen in de brandstof fossiele brandstoffen - - - Nieuwe sectie 1 Pagina 1 semester 2 maandag 2 februari 2015 12:52 fossiele brandstoffen vast vloeibaar, gas ontstaan in vroeger tijden samenstelling verschilt met vindplaats Het zijn allemaal koolwaterstoffen

Nadere informatie

Uitwerkingen 3.7.1. Uitwerkingen 3.7.4

Uitwerkingen 3.7.1. Uitwerkingen 3.7.4 Uitwerkingen 3.7.1 1 1,5 12 = 18 eieren 2 3,25 144 = 468 figuurzaagjes 3 25 24 = 600 bierflesjes 4 3,75 20.000 = 75.000 korrels hagelslag 5 2,25 10.000.000 = 22.500.000 zoutkorrels 6 1,5 6 10 23 = 9 10

Nadere informatie

Fysische Chemie Oefeningenles 1 Energie en Thermochemie. Eén mol He bevindt zich bij 298 K en standaarddruk (1 bar). Achtereenvolgens wordt:

Fysische Chemie Oefeningenles 1 Energie en Thermochemie. Eén mol He bevindt zich bij 298 K en standaarddruk (1 bar). Achtereenvolgens wordt: Fysische Chemie Oefeningenles 1 Energie en Thermochemie 1 Vraag 1 Eén mol He bevindt zich bij 298 K en standaarddruk (1 bar). Achtereenvolgens wordt: Bij constante T het volume reversibel verdubbeld. Het

Nadere informatie

Uitwerkingen Uitwerkingen 4.3.4

Uitwerkingen Uitwerkingen 4.3.4 Uitwerkingen 4.3.1 1 1,5 12 = 18 eieren 2 3,25 144 = 468 figuurzaagjes 3 25 24 = 600 bierflesjes 4 3,75 20.000 = 75.000 korrels hagelslag 5 2,25 10.000.000 = 22.500.000 zoutkorrels 6 1,5 6 10 23 = 9 10

Nadere informatie

100% Circulair beton Slimbreken voor beter granulaat en minder CO2

100% Circulair beton Slimbreken voor beter granulaat en minder CO2 2016-05-09 100% Circulair beton Slimbreken voor beter granulaat en minder CO2 Koos Schenk Alef Schippers smartcrushers.com Inhoud Wat is Slimbreken? Zand en grind, beter dan nieuw Toepassing in betonwaren

Nadere informatie

Algemene Scheikunde. Hoofdstuk 1. Vraag 1.1 Voor welk van de onderstaande reacties verwacht je het grootste verschil tussen U r en H r?

Algemene Scheikunde. Hoofdstuk 1. Vraag 1.1 Voor welk van de onderstaande reacties verwacht je het grootste verschil tussen U r en H r? Hoofdstuk 1 Algemene Scheikunde Vraag 1.1 Voor welk van de onderstaande reacties verwacht je het grootste verschil tussen U r en H r? - N 2(g) + 3 H 2(g) 2 NH 3(g) - 4 NH 3(g) + 7 O 2(g) 4 NO 2(g) + 6

Nadere informatie

De verliezen van /in het systeem zijn ook het gevolg van energietransformaties!

De verliezen van /in het systeem zijn ook het gevolg van energietransformaties! Centrale Verwarmingssysteem Uitwerking van de deelvragen 1 ) Wat zijn de Energietransformaties in het systeem? De Energietransformaties die optreden in het CV-systeem zijn a. Boven de brander c.q. in de

Nadere informatie

Motorvermogen,verliezen en rendementen

Motorvermogen,verliezen en rendementen Hoofdstuk 3 Motorvermogen,verliezen en rendementen 1) Het indicatordiagram In het vorige hoofdstuk werd een pv diagram opgesteld van de cyclus die doorlopen werd. Dit diagram beschrijft eigenlijk het arbeidsproces

Nadere informatie

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Wat kan er gebeuren in de wereld als de productie niet kan voldoen aan de stijgende vraag? Fossiele brandstof en delfstoffen zijn eindig. Probleemstelling is dus eenvoudig

Nadere informatie

5 Aanvulling hoofdstuk 5 Anorganische bindmiddelen

5 Aanvulling hoofdstuk 5 Anorganische bindmiddelen 5 Aanvulling hoofdstuk 5 Anorganische bindmiddelen 5.1 De productie van portlandcement 5.2 Opnamen elektronenmicroscoop 5.3 De productie van hoogovencement 5.4 De productie van portlandvliegascement 5.5

Nadere informatie

100% Circulair beton Slimbreken voor minder CO2 en lagere kosten

100% Circulair beton Slimbreken voor minder CO2 en lagere kosten 2016-06-21 100% Circulair beton Slimbreken voor minder CO2 en lagere kosten Koos Schenk Alef Schippers smartcrushers.com Inhoud Wat is Slimbreken? 100% circulair beton Zand en grind, beter dan nieuw Toepassing

Nadere informatie

100% Circulair beton Slimbreken voor minder CO2 en lagere kosten

100% Circulair beton Slimbreken voor minder CO2 en lagere kosten 2016-06-21 100% Circulair beton Slimbreken voor minder CO2 en lagere kosten Koos Schenk Alef Schippers smartcrushers.com Inhoud Wat is Slimbreken? 100% circulair beton Zand en grind, beter dan nieuw Toepassing

Nadere informatie

Vrijwaring van de natuurlijke rijkdommen: de valorisatie van afval in de cementindustrie

Vrijwaring van de natuurlijke rijkdommen: de valorisatie van afval in de cementindustrie De Belgische cementindustrie De cementindustrie omvat drie firma s: CBR, CCB en Holcim. Haar omzet bedraagt ongeveer 480 miljoen euro en zij stelt circa 1500 mensen tewerk. Het jaarlijks cementverbruik

Nadere informatie

Energie en Energiebalans. Dictaat hoofdstuk 5

Energie en Energiebalans. Dictaat hoofdstuk 5 Energie en Energiebalans Dictaat hoofdstuk 5 Inleiding Energiebalansen = boekhouden met energie elementaire warmteleer; energieberekeningen rond eenvoudige systemen en chemische reacties Overzicht college

Nadere informatie

Opbouw van de presentatie

Opbouw van de presentatie Workshop Sustainable bouwen met beton CUR Bouw & Infra 7 december 2009 Door: André Burger Opbouw van de presentatie 1. Cement&BetonCentrum 2. Onze ambities m.b.t. duurzaam bouwen 3. Voorbeelden duurzaam

Nadere informatie

Thermodynamica. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven

Thermodynamica. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Thermodynamica Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Academiejaar 2009-2010 Inhoudsopgave Eerste hoofdwet - deel 1 3 Oefening 1.1......................................

Nadere informatie

Duurzamer beton door gebruik van Mecalithe

Duurzamer beton door gebruik van Mecalithe Duurzamer beton door gebruik van Mecalithe Datum : 1 juli 2014 Versie : W1.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Cement... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2 Cement in Nederland... 4 2.3 CO 2 uitstoot cement... 5 2.4

Nadere informatie

Van aardgas naar methanol

Van aardgas naar methanol Van aardgas naar methanol Van aardgas naar methanol J.A. Wesselingh G.H. Lameris P.J. van den Berg A.G. Montfoort VSSD 4 VSSD Eerste druk 1987, 1990, 1992, 1998, licht gewijzigd 2001 Uitgegeven door: VSSD

Nadere informatie

Rekenen aan reacties (de mol)

Rekenen aan reacties (de mol) Rekenen aan reacties (de mol) 1. Reactievergelijkingen oefenen: Scheikunde Deze opgaven zijn bedoeld voor diegenen die moeite hebben met rekenen aan reacties 1. Reactievergelijkingen http://www.nassau-sg.nl/scheikunde/tutorials/deeltjes/deeltjes.html

Nadere informatie

Fysische Chemie Oefeningenles 2 Entropie. Warmtecapaciteit van het zeewater (gelijk aan zuiver water): C p,m = 75.29 J K 1 mol 1.

Fysische Chemie Oefeningenles 2 Entropie. Warmtecapaciteit van het zeewater (gelijk aan zuiver water): C p,m = 75.29 J K 1 mol 1. Fysische Chemie Oefeningenles 2 Entropie Vraag 1 Een matroos staat op een schip en pinkt een traan weg. De traan valt in zee. Wat is de entropieverandering van het universum? Maak logische schattingen

Nadere informatie

Tentamen Verbrandingstechnologie d.d. 9 maart 2009

Tentamen Verbrandingstechnologie d.d. 9 maart 2009 Tentamen Verbrandingstechnologie d.d. 9 maart 2009 Maak elke opgave op een afzonderlijk vel papier Diktaat mag gebruikt worden, aantekeningen niet Succes! Opgave 1: Diversen (a) Geef de algemene reactie

Nadere informatie

Eindexamen scheikunde havo 2005-II

Eindexamen scheikunde havo 2005-II 4 Beoordelingsmodel Jood-129 1 aantal protonen: 53 aantal elektronen: 53 aantal protonen: 53 1 aantal elektronen: gelijk aan aantal protonen 1 2 Een voorbeeld van een juist antwoord is: Er ontstaan geen

Nadere informatie

Samenvatting Chemie Overal 3 havo

Samenvatting Chemie Overal 3 havo Samenvatting Chemie Overal 3 havo Hoofdstuk 3: Reacties 3.1 Energie Energievoorziening Fossiele brandstoffen zijn nog steeds belangrijk voor onze energievoorziening. We zijn druk op zoek naar duurzame

Nadere informatie

Een ei wordt tijdens het bakken verhit. Er moet constant warmte toegevoegd worden, deze reactie is daarom endotherm.

Een ei wordt tijdens het bakken verhit. Er moet constant warmte toegevoegd worden, deze reactie is daarom endotherm. 8.1 1. Tijdens de verbranding van a. aluminium ontstaat er aluminiumoxide, b. koolstof ontstaat er koolstofdioxide, c. magnesiumsulfide ontstaan er magnesiumoxide en zwaveldioxide, want de beginstof bevat

Nadere informatie

Rekenen aan reacties. Deze les. Zelfstudieopdrachten. Zelfstudieopdrachten voor volgende week. Zelfstudieopdrachten voor deze week

Rekenen aan reacties. Deze les. Zelfstudieopdrachten. Zelfstudieopdrachten voor volgende week. Zelfstudieopdrachten voor deze week Rekenen aan reacties Scheikunde iveau 4 Jaar 1 Periode 3 Week 3 Deze les Molair volume Reactievergelijkingen kloppend maken Samenvatting Vragen uiswerk voor volgende week Bestuderen oofdstuk 4: Chemische

Nadere informatie

DISTRICOLLIES BEREKENING DISTRICOLLIESCHEMA HELDER BLOU. Verzameld uit de dampkring

DISTRICOLLIES BEREKENING DISTRICOLLIESCHEMA HELDER BLOU. Verzameld uit de dampkring DISTRICOLLIES BEREKENING DISTRICOLLIESCHEMA HELDER BLOU Verzameld uit de dampkring Zuurstof Ademhaling Helder: in ruststand 3,5 ml O 2 per minuut per kilogram lichaamsmassa, hoog dit op met 20% voor de

Nadere informatie

TOETS CTD voor 1 ste jaars MST (4051CHTHEY) 7 maart uur Docenten: T. Savenije, B. Dam

TOETS CTD voor 1 ste jaars MST (4051CHTHEY) 7 maart uur Docenten: T. Savenije, B. Dam TOETS CTD voor 1 ste jaars MST (4051CHTHEY) 7 maart 2017 13.30-15.00 uur Docenten: T. Savenije, B. Dam Dit tentamen bestaat uit 30 multiple-choice vragen Hiermee zijn in totaal 20 punten te verdienen Voor

Nadere informatie

IPT hertentamen - 03-07-2015, 9:00-12:00

IPT hertentamen - 03-07-2015, 9:00-12:00 IPT hertentamen - 03-07-2015, 9:00-12:00 Cursus: 4051IPTECY Inleiding ProcesTechnologie Docenten: F. Kapteijn & V. van Steijn Lees elke vraag volledig door voordat je aan (a) begint. Schrijf op elk blad

Nadere informatie

Bacteriën maken zwavel Vragen en opdrachten bij de poster

Bacteriën maken zwavel Vragen en opdrachten bij de poster Vragen en opdrachten bij de poster Bacteriën maken zwavel Vragen en opdrachten bij de poster 3 vwo Probleem: Zuur gas T1 Waterstofsulfide ontstaat bij de afbraak van zwavelhoudende organische stoffen.

Nadere informatie

De bijdrage van de cementindustrie tot de beperking van de CO 2 -uitstoot

De bijdrage van de cementindustrie tot de beperking van de CO 2 -uitstoot De bijdrage van de cementindustrie tot de beperking van de CO 2 -uitstoot Foto : J. Van Hevel Lid van For tea Partner van infobeton.be De productie van cement, het meest gebruikte bouwmateriaal ter wereld.

Nadere informatie

Eindexamen scheikunde havo 2006-II

Eindexamen scheikunde havo 2006-II 4 Beoordelingsmodel Element 115 1 Calcium heeft atoomnummer 20 en americium heeft atoomnummer 95. Dus samen hebben ze 115 protonen. calcium heeft atoomnummer 20 en americium heeft atoomnummer 95 1 2 Een

Nadere informatie

Eindexamen havo scheikunde pilot I

Eindexamen havo scheikunde pilot I Waterstproductie maximumscore 2 2 H 2 + 2 2 H 2 uitsluitend H 2 en 2 voor de pijl en uitsluitend H 2 na de pijl juiste coëfficiënten Indien een vergelijking is gegeven als één van de volgende 0 + 2 H 2

Nadere informatie

scheikunde vwo 2017-II

scheikunde vwo 2017-II Kerosine uit zonlicht maximumscore 3 Een voorbeeld van een juiste berekening is: E = ( 2,42 0 5 ) + 0,5 ( 3,935 0 5 ) + 0,5 (,05 0 5 ) = +3,84 0 5 (J mol ). juiste verwerking van de vormingswarmten van

Nadere informatie

Systeemdenken: industrie en milieu. Massabalansen

Systeemdenken: industrie en milieu. Massabalansen Systeemdenken: industrie en milieu Massabalansen Afvalverwerking - systeem Hoe ziet het systeem voor huishoudelijk afvalverwijdering er uit in Nederland? Welk produkt, welke bewerkingen, kosten, milieubelasting?

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. en energieomzetting

Hoofdstuk 3. en energieomzetting Energie Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting Grootheid Energie; eenheid Joule afkorting volledig wetenschappelijke notatie 1 J 1 Joule 1 Joule 1 J 1 KJ 1 KiloJoule 10 3 Joule 1000 J 1 MJ 1 MegaJoule

Nadere informatie

Restauratie van fresco s

Restauratie van fresco s Eindexamen vwo scheikunde pilot 20-II Restauratie van fresco s maximumscore 2 Ca(H) 2 + C 2 CaC Ca 2+ + 2 H + C 2 CaC C 2 voor de pijl en H 2 na de pijl Ca(H) 2 Ca 2+ en 2 H voor de pijl en CaC na de pijl

Nadere informatie

CBR Antoing. Fabrieksprofiel. Milieu- en veiligheidsverslag 2012/ uur opleiding gevolgd. Investeringen op vlak van milieu

CBR Antoing. Fabrieksprofiel. Milieu- en veiligheidsverslag 2012/ uur opleiding gevolgd. Investeringen op vlak van milieu CBR Antoing Fabrieksprofiel Milieu- en veiligheidsverslag 2012/2013 Investeringen op vlak van milieu Veiligheid: Go for Zero 3.478 uur opleiding gevolgd 59,5% alternatieve brandstoffen Maatregelen om lawaai

Nadere informatie

3.7 Rekenen in de chemie extra oefening 4HAVO

3.7 Rekenen in de chemie extra oefening 4HAVO 3.7 Rekenen in de chemie extra oefening 4HAVO 3.7.1 Tellen met grote getallen In het dagelijks leven tellen we regelmatig het aantal van bepaalde voorwerpen. Vaak bepalen we dan hoeveel voorwerpen er precies

Nadere informatie

SCHEIKUNDE VWO 4 MOLBEREKENINGEN ANTW.

SCHEIKUNDE VWO 4 MOLBEREKENINGEN ANTW. OPGAVE 1 LEVEL 1 Uit de opgave haal je dat koper en zuurstof links van de pijl moeten staan en koper(ii)oxide rechts van de pijl. Daarna maak je de reactievergelijking kloppend. 2 Cu + O 2 à 2 CuO Filmpje

Nadere informatie

Inhoud. Ketenanalyse prefab betonproducten GMB 2

Inhoud. Ketenanalyse prefab betonproducten GMB 2 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Stap 1: Uitwerking van de waardeketen... 4 2.1 Grondstoffen... 4 2.2 Transport naar betoncentrale... 4 2.3 Prefab betoncentrale... 4 2.4 Transport naar het project... 5 2.5 Gebruikersfase

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores. Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. ijzeroxide 1 III 1

Vraag Antwoord Scores. Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. ijzeroxide 1 III 1 Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Hematiet 1 maximumscore 2 ijzer(iii)oxide ijzeroxide 1 III 1 2 B 3 maximumscore 1 (ijzer/het) geleidt stroom (ijzer/het

Nadere informatie

h+i Bij de grenzen met Duitsland en België zijn nog mogelijkheden voor blue energie bij de mondingen van resp. de Eems en de Schelde.

h+i Bij de grenzen met Duitsland en België zijn nog mogelijkheden voor blue energie bij de mondingen van resp. de Eems en de Schelde. Antwoorden door T. 1507 woorden 13 juni 2016 6,8 7 keer beoordeeld Vak NaSk De zee als zonnepaneel? Behalve het versterkte broeikaseffect is ook de luchtvervuiling voor de inwoners van dichtbevolkte gebieden

Nadere informatie

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Bouwsector 6% BNP 42.000.000.000 CO2 uitstoot 50% Fossiel energieverbruik 50% Wegverkeer 25% 40% van alle afval dat is 25.000.000.000 kg per jaar Vertegenwoordigt een

Nadere informatie

Koolstofdioxide (CO 2 ) uitstoot. en de betonindustrie. Door : Ad van der Pol Datum : 1 juli 2014 Versie : 1.6

Koolstofdioxide (CO 2 ) uitstoot. en de betonindustrie. Door : Ad van der Pol Datum : 1 juli 2014 Versie : 1.6 Koolstofdioxide (CO 2 ) uitstoot en de betonindustrie Door : Ad van der Pol Datum : 1 juli 2014 Versie : 1.6 Document historie Versie Datum Door Omschrijving 0.1 30 januari 2014 Ad van der Pol Opstellen

Nadere informatie

Oefenopgaven BEREKENINGEN Inleiding Maak eerst de opgaven over dit onderwerp die bij havo staan. In dit document vind je alleen aanvullende opgaven.

Oefenopgaven BEREKENINGEN Inleiding Maak eerst de opgaven over dit onderwerp die bij havo staan. In dit document vind je alleen aanvullende opgaven. Oefenopgaven BEREKENINGEN vwo Inleiding Maak eerst de opgaven over dit onderwerp die bij havo staan. In dit document vind je alleen aanvullende opgaven. OPGAVE 1 In tabel 7 van BINAS staan twee waarden

Nadere informatie

Eindexamen scheikunde havo 2005-I

Eindexamen scheikunde havo 2005-I 4 Beoordelingsmodel Zeewater 1 Sr 2+ juist symbool 1 juiste lading bij gegeven symbool 1 2 aantal protonen: 6 aantal neutronen: 8 juiste aantal protonen 1 aantal neutronen: 14 verminderen met het aantal

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

TOETS CTD voor 1 ste jaars MST (4051CHTHEY, MST1211TA1, LB1541) 10 maart 2015 14.00-15.30 uur Docenten: L. de Smet, B. Dam

TOETS CTD voor 1 ste jaars MST (4051CHTHEY, MST1211TA1, LB1541) 10 maart 2015 14.00-15.30 uur Docenten: L. de Smet, B. Dam TOETS CTD voor 1 ste jaars MST (4051CHTHEY, MST1211TA1, LB1541) 10 maart 2015 14.00-15.30 uur Docenten: L. de Smet, B. Dam Naam:. Studentnummer Leiden:... En/of Studentnummer Delft:... Dit tentamen bestaat

Nadere informatie

Eindexamen natuurkunde/scheikunde 2 vmbo gl/tl 2005 - I

Eindexamen natuurkunde/scheikunde 2 vmbo gl/tl 2005 - I BEOORDELINGSMODEL Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. ZWAVELOXIDEN 1 C 2 maximumscore 3 CH 4 S + 3 O 2 CO 2 + 2 H 2 O + SO 2 CH 4 S en O 2 voor

Nadere informatie

Dossier: Afvalverwerking en verwarming

Dossier: Afvalverwerking en verwarming Dossier: Afvalverwerking en verwarming In een houtverwerkend bedrijf heeft men altijd met afval te maken. Optimalisatiesystemen en efficiëntie zorgen er gelukkig voor dat dit tot een minimum wordt beperkt.

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

Aardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt.

Aardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt. Meerkeuzevragen Naast koolstofdioxide en waterdamp komen bij verbranding van steenkool nog flinke hoeveelheden schadelijke stoffen vrij. Dit komt doordat steenkool ook zwavel- en stikstofatomen bevat,

Nadere informatie

1 Algemene begrippen. THERMOCHEMIE p. 1

1 Algemene begrippen. THERMOCHEMIE p. 1 TERMOCEMIE p. 1 1 Algemene begrippen De chemische thermodynamica bestudeert de energieveranderingen en energieuitwisselingen bij chemische processen. Ook het voorspellen van het al of niet spontaan verloop

Nadere informatie

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling Op de internationale milieuconferentie in december 2015 in Parijs is door de deelnemende landen afgesproken, dat de uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie Fossiele brandstoffen Duurzame energiebronnen

1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie Fossiele brandstoffen Duurzame energiebronnen 1 ENERGIE... 2 1.1. Inleiding... 2 1.2. Het omzetten van energie... 2 1.3. Fossiele brandstoffen... 5 1.4. Duurzame energiebronnen... 7 1.5. Kernenergie... 9 1.6. Energie besparen... 10 1.7. Energieverbruik

Nadere informatie

Milieubarometerrapport 2017

Milieubarometerrapport 2017 Milieubarometerrapport 2017 Aannemingsbedrijf Dubbink Vriezenveen B.V. Milieubarometer - 2017 Aannemingsbedrijf Dubbink Vriezenveen B.V. Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik

Nadere informatie

Hoofdstuk 3-5. Reacties. Klas

Hoofdstuk 3-5. Reacties. Klas Hoofdstuk 3-5 Reacties Klas 3 MOLECUULFORMULES OPDRACHT 1: MOLECUULFORMULES LEVEL 1 A H 2O C 2H 6 C C 2H 6O D CO 2 E F C 4H 8O CHN OPDRACHT 2: MOLECUULFORMULES LEVEL 1 A HNO C 3H 6O C C 2H 2 D C 6H 5NO

Nadere informatie

Hoofdstuk 6 Energie en beweging. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal

Hoofdstuk 6 Energie en beweging. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal Hoofdstuk 6 Energie en beweging Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 6.1 Energie omzetten en overdragen Arbeid De energie die de kracht geeft/overdraagt aan het voorwerp waar de kracht

Nadere informatie

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media Hoofdstuk 5 Chemische reacties bladzijde 1 Opgave 1 Maak de volgende reactievergelijkingen kloppend: a C 3H 8O 2 4 O 2 3 CO 2 4 H 2O b P 4 5 O 2 6 H 2O 4 H 3PO 4 c 4 Al 3 O 2 2 Al 2O 3 d 2 Fe 3 Cl 2 2

Nadere informatie

S S. Errata Nova scheikunde uitwerkingen leerjaar 4 havo 140,71. Met dank aan Mariëlle Marsman, Mill-Hill College, Goirle. Hoofdstuk 1 Atoombouw

S S. Errata Nova scheikunde uitwerkingen leerjaar 4 havo 140,71. Met dank aan Mariëlle Marsman, Mill-Hill College, Goirle. Hoofdstuk 1 Atoombouw Errata Nova scheikunde uitwerkingen leerjaar 4 havo Met dank aan Mariëlle Marsman, Mill-Hill College, Goirle Hoofdstuk 1 Atoombouw Theorie 19 b 78,99 23,98504 10,00 24,98584 11,01 25,98259 24, 31 100 20

Nadere informatie

SCHEIKUNDE KLAS 3 REACTIES SKILL TREE

SCHEIKUNDE KLAS 3 REACTIES SKILL TREE SKILL TREE MOLECUULFORMULES OPDRACHT 1: MOLECUULFORMULES LEVEL 1 A H 2 O C 2 H 6 C C 2 H 6 O D CO 2 E F C 4 H 8 O CHN OPDRACHT 2: MOLECUULFORMULES LEVEL 1 A HNO C 3 H 6 O C C 2 H 2 D C 6 H 5 NO E C 5 H

Nadere informatie

Cursus Chemie 5-1. Hoofdstuk 5: KWANTITATIEVE ASPECTEN VAN CHEMISCHE REACTIES 1. BELANGRIJKE BEGRIPPEN. 1.1. Relatieve Atoommassa (A r)

Cursus Chemie 5-1. Hoofdstuk 5: KWANTITATIEVE ASPECTEN VAN CHEMISCHE REACTIES 1. BELANGRIJKE BEGRIPPEN. 1.1. Relatieve Atoommassa (A r) Cursus Chemie 5-1 Hoofdstuk 5: KWANTITATIEVE ASPECTEN VAN CHEMISCHE REACTIES 1. BELANGRIJKE BEGRIPPEN 1.1. Relatieve Atoommassa (A r) A r = een onbenoemd getal dat de verhouding weergeeft van de atoommassa

Nadere informatie

Alternatieve energieopwekking

Alternatieve energieopwekking Alternatieve energieopwekking Energie wordt al tientallen jaren opgewekt met een paar energiebronnen: Kolen Gas Olie Kernenergie De eerste drie vallen onder de fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Hoofdstuk 4. Chemische reacties. J.A.W. Faes (2019)

Hoofdstuk 4. Chemische reacties. J.A.W. Faes (2019) Hoofdstuk 4 Chemische reacties J.A.W. Faes (2019) Hoofdstuk 4 Chemische reacties Paragrafen 4.1 Kenmerken van een reactie 4.2 Reactievergelijkingen 4.3 Rekenen aan reacties Practica Exp. 1 Waarnemen Exp.

Nadere informatie

Hoe groot is onze CO 2 afdruk?

Hoe groot is onze CO 2 afdruk? Hoe groot is onze CO 2 afdruk? Hoe groot is onze CO 2 afdruk? Hoeveel bomen zouden er nodig zijn om onze CO 2 weer uit de lucht te halen? Hoeveel CO 2 haalt een boom uit de lucht? Hoeveel CO 2 haalt een

Nadere informatie

6,3. Werkstuk door een scholier 1592 woorden 24 januari keer beoordeeld. Scheikunde. Inleiding

6,3. Werkstuk door een scholier 1592 woorden 24 januari keer beoordeeld. Scheikunde. Inleiding Werkstuk door een scholier 1592 woorden 24 januari 2003 6,3 173 keer beoordeeld Vak Scheikunde Inleiding We kregen de opdracht om voor Scheikunde een werkstuk te maken over een bepaalde stof. We konden

Nadere informatie

Verwarmen en koelen met de zon

Verwarmen en koelen met de zon Noodzaak alternatieve energiebronnen neemt toe Energieprijzen: 1996-008 Vergelijk CPI, Gasprijs en Electra (1996 = 100) 350 300 36 Verwarmen en koelen met de zon 50 33 197! 00 Index 150 19 De meest duurzame

Nadere informatie

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas 26-08-2017 Waarom deze themadag? Rijk, provincies en gemeenten sturen aan op energieneutraal wonen. Als het aan de overheid ligt is in 2050 geen woning meer aan

Nadere informatie

woensdag 14 december 2011 16:06:43 Midden-Europese standaardtijd

woensdag 14 december 2011 16:06:43 Midden-Europese standaardtijd INLEIDING Geef de reactievergelijking van de ontleding van aluminiumoxide. 2 Al 2 O 3 4 Al + 3 O 2 Massaverhouding tussen Al en O 2 1,00 : 0,889 Hoeveel ton Al 2 O 3 is er nodig om 1,50 ton O 2 te produceren?

Nadere informatie

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Wat is dit? Welk gereedschap is dit? Dat is een Wat kun je er mee doen? Waarvoor dient het? Met een kun je 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Nadere informatie

Grip op de Maas kentallen voor energie opwek. in combinatie met ruimtebeslag

Grip op de Maas kentallen voor energie opwek. in combinatie met ruimtebeslag Grip op de Maas kentallen voor energie opwek in combinatie met ruimtebeslag Een eerste aanzet tot de vorming van typische kentallen en iconen ter verbinding van de werelden van Water, Landschap en Energie

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores. [CH Hg ][Cl ] 3 [CH HgCl]

Vraag Antwoord Scores. [CH Hg ][Cl ] 3 [CH HgCl] Eindexamen vwo scheikunde 201-II Beoordelingsmodel Kwikvergiftiging in Japan 1 maximumscore 2 + [CH Hg ][Cl ] = K of [CH HgCl] K = + [CH Hg ][Cl ] [CH HgCl] Indien als antwoord slechts de juiste concentratiebreuk

Nadere informatie