Eindpresentatie Impactanalyse BGT op de waterschappen

Transcriptie

1 Eindpresentatie Impactanalyse BGT op de waterschappen 13 april 2010 Amersfoort Imagine the result

2 Probleemstelling Wat zijn de consequenties van de invoering van de BGT voor de waterschappen, in het bijzonder als zij bronhouder worden? Onderliggende vragen: Wat is de algemene impact van de BGT op de waterschappen? Wat houdt het bronhouderschap in? Wat betekent het als de waterschappen bronhouder worden? Voor welke dataset? Wat zijn de kosten en baten die met het bronhouderschap samenhangen?

3 Achtergrond / vertrekpunt GBKN Waterschappen geen partij bij vervaardiging GBKN Niet betrokken bij specificatie inhoud Geleidelijke toetreding (vanaf 1998) Inhoud gedifferentieerd voor thema water Landelijk gebied heeft onvoldoende prioriteit Actualiteit en bruikbaarheid beperkt Veelal als ondergrond / referentie Zeer beperkt toepasbaar in GIS-analyses Vergunningen / overdracht water Slechts enkele waterschappen melden / leveren mutaties

4 Uitgangssituatie wel/niet: GBKN/zelf metend Zelf metend Niet zelf metend Participant GBKN/RSV Type 1 AGV/Waternet WS Noorderzijlvest WS Zuiderzeeland HHNK Brabantse Delta Velt en Vecht Rijnland Rivierenland Wetterskip Fryslan Roer en Overmaas Hollandse Delta Scheldestromen Aa en Maas Type 2 Vallei & Eem De Stichtse Rijnland en Delfland Groot Salland Rijn & IJssel Veluwe Hunze en Aa s Geen participant GBKN/RSV Type 3 Regge & Dinkel Peel & Maasvallei (mee bezig) Type 4 Reest & Wieden

5 Illustratie achterstand water in GBKN

6 Huidige situatie: kwaliteit en inhoud Inhoud voldoende Inhoud onvoldoende Kwaliteitvoldoende Kwaliteitonvoldoende Inh: 95% Kwl: 95% Inh: 80% Kwl: 80% Inh: 75% Kwl: 85% Inh: 90% Kwl: 60% Inh: 70% Inh: 30% Kwl: 80% Inh: 50% Kwl: 90% Kwl: 80% Inh: 50% Kwl: 50% Inh: 30% Kwl: 30% Inh: 20% Kwl: 50% Inh: 0% Kwl: 95% Inh: 0% Kwl: 40% Inh: 0% Kwl: 0%

7 Conclusies huidige grootschalige topografie Adequate geo-informatie is essentieel voor de waterschappen. Grote diversiteit in aard, omvang en organisatie van inwinning en registratie van geo-data tussen verschillende waterschappen. Geen uniforme, gestandaardiseerde legger/beheerregister. Huidige GBKN heeft beperkt waarde voor de meeste waterschappen. Tevredenheid en toepasbaarheid GBKN groter indien waterschap actiever participeert. Waterschappen betalen jaarlijks aan GBKN en 2,8 mln aan inwinning van grootschalige topografie.

8 En nu komt de BGT Landelijk uniforme specificatie (inhoud, actualiteit) Grootschalig objectenbestand (2D) Gegevensmodel BGT (o.b.v. IM geo) Basisregistratie (e-overheid) Decentrale verantwoordelijkheid Landelijke voorziening (Kadaster) Verplicht gebruik voor hele overheid Want onderdeel van het NUP Intentieovereenkomst BGT getekend (ook de waterschappen) Nu in de ontwerpfase (2010): vraag om input!

9 Taakvelden gebruik BGT en beoogde bronhouders Beoogde Bronhouders Rechtszekerheid OOV Gebruikers Rijks waterstaat Ha ndhaving Spoorwegbeheer Belasting ProRail Landelijke voorziening Pr oj ectontwikkelaar s Leidingbeheerders Geo-referentie Beleidsm ak ers Gemeenten BGT Terreinbeh eer Waterbehe er Watersc happen Groen be he er NWB en AHN (VenW) Provincies Ruimtelijke ordenin g Stedelijke ontwikkelin g... Onde rzoek Wegb eheer Milieu en natuur- Planbureau (VROM) Vas tgoedbeheer... Vergunn ingverlen ing

10 BGT als basisregistratie Definitie basisregistratie Een basisregistratie is een kwalitatief hoogwaardig en met expliciete garanties voor de borging van die kwaliteit omkleed bestand, , dat bij wet als de enig officieel erkende registratie voor de desbetreffende gegevens is aangemerkt en dat in het gehele land verplicht wordt gebruikt door alle overheidsinstanties, alsook zo mogelijk private organisaties. De belangrijkste veranderingen zijn de volgende: - Het gebruik was vrijwillig en wordt verplicht binnen de overheid en in het geval van wettelijke verplichtingen ook daarbuiten. - Voor overige gebruikers buiten de overheid geldt gebruiksrecht. - Voor partijen met gebruiksplicht geldt ook terugmeldplicht.

11 Fases invoering BGT Overall Sturing invoering basisregistraties Implementatie Implementatie Beleid bij bij Producenten Gebruikers Ontwerp Verandering van Werkwijze Verandering van Werkwijze Transitiestrategie Maatschappelijke Baten Fase 1 Fase 2 Fase 3 Programma- Productie- Gebruikersbureau organisatie organisaties

12 Impact invoering BGT op de waterschappen ARCADIS

13 BGT in relatie tot beleid / nieuwe wetgeving Uniforme standaarden en definities van grootschalige topografie draagt bij aan opschaling waterschappen qua informatie-management (Actie Storm). Waterwet verplicht leggers beschikbaar te hebben waaraan waterstaatswerken naar ligging, vorm, afmeting en constructie moeten voldoen, met beheerregister: feitelijke situatie. Zones waarvoor publiekrechtelijke beperkingen (WKPB) gelden, zullen op termijn moeten worden vastgelegd (insteek water, teenlijnen keringen). De meeste objecten die in leggers en beheerregisters zijn opgenomen, zijn uitgewerkt in de dataspecificaties van het INSPIRE thema Hydrografie. De BGT kan dienen als INSPIRE bestand.

14 BGT in relatie tot processen / taken Taak/proces Niet Positieve Negatieve N.v.t. ingevuld/ invloed invloed neutraal 1. Planvorming 80% 0% 0% 20% 2. Vergunningen en handhaving 73% 0% 0% 27% 3. Calamiteitenzorg 87% 0% 0% 13% 4. Beheer waterlopen 73% 7% 0% 20% 5. Beheer keringen 80% 7% 0% 13% 6. Beheer wegen 100% 1) 0% 0% 0% 7. Belastingheffing/ invordering 40% 0% 60% 0% Bij de overige genoemde zaken werden door in totaal zeven mensen de volgende taken en processen met positieve invloed toegevoegd: juridische zaken, gegevensbeheer van legger en beheerregister, kabels en leidingen, grondverwerving, vaarwegbeheer, zuiveringsbeheer en tarief differentiatie kaart met een eenduidige definitie van natuur. 1) De taak beheer wegen is voor een beperkt aantal waterschappen van toepassing. Het 100% percentage betreft alle drie geïnterviewde waterschappers met deze taak in hun waterschap.

15 BGT in relatie tot beheerregister Aspect invloed Positieve Negatieve Positief en invloed invloed Negatieve Niet ingevuld 1. Inhoud BGT/beheerregister 73% 13% 13% 0% 2. Uniformiteit 93% 7% 0% 0% 3. Definities 87% 7% 0% 7% 4. Actualiteit 73% 13% 0% 13% 5. Kosten 27% 60% 0% 13%

16 BGT in relatie tot AHN AHN vervult een aanvullende rol t.o.v. de BGT. Uit de combinatie van AHN en BGT kan mogelijk de hoogte van de BGT objecten worden gecreëerd. Mogelijk kan AHN worden ingezet bij opbouw en actualisatie van de BGT. De huidige beperkte dekking van NL en actualisatiecyclus van 5 jaar leveren nog beperkingen op voor structurele inzet.

17 Bronhouderschap BGT Imagine 15 april the 2010 result

18 Wat betekent bronhouderschap? Een bronhouder is bestuurlijk verantwoordelijk voor de inwinning en bijhouding van zijn objecten conform de landelijke standaard (actueel, betrouwbaar en compleet). Een bronhouder stuurt de uitvoering aan. Deze uitvoering kan al of niet in samenwerking met andere bronhouders door derden gebeuren. Door bij de BGT meerdere bronhouders te accepteren wordt voorkomen dat verplichte gebruikers met eigen topografische bestanden er nadeel van gaan ondervinden.

19 Consequenties principe bronhouderschap Meerdere bronhouders Afstemmingsvraagstukken door overlappende verantwoordelijkheden Bron: VROM

20 Waterschappen als potentiële bronhouder (1) Draagvlak Bronhouderschap % Argumenten Ja 67% Als beheerder van waterschapsobjecten wil je bronhouder zijn. Het is het van belang dat alle partijen in de keten zoveel mogelijk van dezelfde gegevens gebruik maken. Waterschappen willen als regionale waterautoriteit worden gezien. Nee 0% Onbekend 33% Afhankelijk van wat bronhouderschap precies betekent en de kosten die hiermee gemoeid gaan.

21 Waterschappen als potentiële bronhouder (2) Kansen bronhouderschap Strategisch: + Profilering als water autoriteit die verantwoordelijkheid neemt op het domein van waterbeheer en waterkeringen. Dit kan het standpunt voor de onmisbaarheid van waterschappen als een bestuurslaag ondersteunen. Organisatorisch: + Strakker neerzetten van gegevensbeheer en profilering van het GIS werkveld. + Op termijn minder gegevensinwinners nodig. Bedreigingen bronhouderschap Strategisch: - Het overgangstraject zal qua organisatie en middelen goed geregisseerd moeten worden om het bronhouderschap succesvol uit te voeren en aan de wettelijke verantwoordelijkheid te kunnen voldoen. Organisatorisch: - Hoge kosten doordat mogelijk standaardeisen die voor objecten gelden, moeten worden overgenomen. Operationeel: + Verbetering van uniforme gegevensinwinning, - uitwisseling en vermindering van interpretatieverschillen.

22 Welke BGT inhoud? Topo waterschappen (inhoud, actualiteit, nauwkeurigheid) BGT Standaard inhoud waterschappen Standaard inhoud BGT

23 Gewenste BGT inhoud vanuit de waterschappen Gewenste BGT inhoud vanuit de waterschappen Watersysteem: Waterlopen, Oppervlaktewater Waterkeringen: Kenmerkende profiellijnen waterkeringen Wegen: Wegvakken/wegdelen Kunstwerken/ Inrichtingselementen: Gemalen, Sluizen, Stuwen, Vaste dammen, Duikers/inlaten, Syphons, Bruggen, Aquaducten. Plustopografie Alle overige in tabel 3.6 genoemde topografische objecten.

24 Gewenste uitvoeringsscenario bronhouder In BGT minimaal vereiste informatie t.b.v. ws In BGT naast vereiste info óók de plustopo voor ws opnemen In BGT alle informatie opnemen die voor (1 of meerdere) ws relevant is Centrale uitvoering BGT Regionale uitvoering BGT Lokale uitvoering BGT

25 Conclusies impact BGT op waterschappen De komst van de BGT ondersteunt de waterschappen strategisch en beleidsmatig: opschaling (Actie Storm), Waterwet, WKPB, Inspire. De BGT heeft volgens de overgrote meerderheid van de ondervraagde waterschappen een positieve invloed op bedrijfsvoering en het op orde houden van het beheerregister. Waterschappen zijn de logische partij voor het bronhouderschap van de door haar beheerde objecten. Over de gewenste BGT inhoud bestaat in belangrijke mate overeenstemming tussen de waterschappen. Voor een aantal objecten moet nog bepaald worden of ze bij de BGT of plustopografie behoren. Waterschappen geven de voorkeur aan een uitvoeringsscenario waarbij de uitvoering regionaal plaatsvindt (samenwerking).

26 Kosten-batenanalyse bronhouderschap (1) Inhoud voldoende Inhoud onvoldoende Kwaliteitvoldoende Bronhouderschap Projectalternatief Zelf meten BGT Nulalternatief Kwaliteitonvoldoende Huidige situatie

27 Kosten-batenanalyse bronhouderschap (2)

28 Kosten-batenanalyse bronhouderschap (3) Berekening voordeel bronhouderschap Baten t.o.v. Netto contante Netto contante nulalternatief waarde (15 jaar) waarde (15 jaar) Kosten t.o.v. Projectalternatief Projectalternatief nulalternatief (bronhouderschap) (bronhouderschap + "zelf meten") Baten: a) Inspraak inhoud BGT/ basiskwaliteit per 0,4-0,8 mln/ jr 5-10 mln idem definitie conform wens waterschap b) Goede aansluiting op productie plustopo 5-10% / jr 2-4 mln idem incl. 3D c) Goede aansluiting op Inspire 0,1-0,2 mln 0,1-0,2 mln idem d) Urgentie van meten: niet wachten op 0,3 mln / jr 4 mln idem reguliere bijhouding voorkomt dubbel meten e) Nauwkeurigheid hoger dan GBKNnauwkeurigheid 0,2 mln / jr 3 mln idem voorkomt dubbel meten f) Vermeden indirecte kosten van niet p.m. idem bronhouderschap Kosten: g) Eenmalige inzet deskundige gedurende 1 fte 0,1 mln idem een jaar in voortraject (afstemming) h) Eenmalige extra investering in ICT door 1 mln 1 mln idem bronhouderschap i) Extra ICT- en trainingskosten 0,5 mln / jr 6 mln idem j) Kwaliteitscontrole als bronhouder 1 fte / jr 1 mln idem k) Efficiencyverlies zelf meten (minder 10% / jr n.v.t. 4 mln schaalvoordeel, meer afstemming) Saldo Netto contante waarde baten -/- kosten over een periode van 15 jaar (afgerond op mln.) 5 tot 12 mln 1 tot 8 mln

29 Conclusies kosten-batenanalyse Voordat de bestanden voldoen aan de BGT eisen is een inhaalslag noodzakelijk en moet opwaardering van GBKN naar BGT plaatsvinden. De verantwoordelijkheid voor de kosten van deze inhaalslag ligt bij de huidige regionale St. GBKN. De kosten van opwaardering GBKN naar BGT zijn onderdeel van het investeringsbudget BGT. Op de middellange termijn (< 15 jaar) is bronhouderschap zowel in financieel als kwalitatief opzicht voordelig. T.o.v niet bronhouderschap levert dit over een periode van 15 jaar een financieel voordeel op van in totaal 5-15 mln in het optimale model en 1-8 mln in geval van invulling bronhouderschap door vooral zelf meten. Samenwerking levert schaalvoordelen op: regionale samenwerking bij de inwinning loont.

30 Adviesrichting Waterschappen zouden in onze ogen moeten gaan voor bronhouderschap. Hierbij is het van belang dat een gezamenlijk standpunt wordt ingenomen die men kenbaar maakt bij VROM. Advies invulling: Organisatie van bronhouderschap met regionale facilitering (met gemeenten en provincies). Start met een beperkte waterschapsset als verplichte BGT inhoud. Het Waterschapshuis kan het gebruik binnen de waterschappen faciliteren. Start op korte termijn met het verkennen van samenwerkingsopties inwinning BGT en plustopo

31 Aanbevelingen: Organisatie en aansturing Stel z.s.m. uitkomsten van deze impactanalyse vast en communiceer deze integraal naar de waterschappen. Neem spoedig besluit over bronhouderschap en het al of/niet tekenen van het convenant. Definieer de randvoorwaarden. Veranker en professionaliseer de organisatie en aansturing van het BGT programma binnen HWH en UvW. Professionaliseer de inbreng in de VROM BGT actielijnen op basis van integrale waterschapsvisie. Spreek hiervoor een duidelijke gecoördineerde rolverdeling af welke beleidsmatig wordt aangestuurd vanuit UvW en uitvoerend vanuit het HWH. Stel hiervoor gedurende 1 jaar 1 fte beschikbaar. Stimuleer alle waterschappen tot actieve participatie in de regionale GBKN gremia en BGT initiatieven.

32 Aanbevelingen: Beleid en Inhoud Zie de BGT als aanleiding, kans en katalysator om structureel aan de slag te gaan met uniformering/standaardisering van de geo-informatiehuishouding. Stel plan van aanpak op en benoem concrete doelstellingen. Definieer de interne standaarden 1) BGT inhoud, 2) Plustopo en 3) wat hierop volgt. Zoek logische partners in VROM-BGT discussie (LNV, Provincie, RWS) voor definitie BGT inhoud en zoek samenwerking met gemeenten en provincies voor regionale facilitering. AHN kan voor de BGT objecten de hoogte toevoegen. Het is zinvol AHN beschikbaar te stellen voor BGT pilots om de toepasbaarheid te toetsen. Start een traject om vanuit processen de kwaliteit van data te beoordelen en te verbeteren.

33 Bedankt voor uw bijdrage!

34 Voor meer informatie: Monique Pruijs: Wim van Pijkeren: