Samenvatting Zorgmodule Intensief ambulant verblijf (en behandeling)

Transcriptie

1 Samenvatting Zorgmodule Intensief ambulant verblijf (en behandeling) Zorgaanspraak: jeugdhulp thuis Zorgaanbieder: Pactum jeugd- en opvoedhulp Doelgroep Deze module is bedoeld voor de ouder(s) en/ of verzorger(s) van jongeren vanaf 12 jaar die tijdelijk bij Pactum verblijven op een locatie die valt onder de module Verblijf 7 x 24 uur. Bij de ouder(s) en/ of verzorger(s) van de jongere is soms sprake van (tijdelijke) pedagogische onmacht en/ of onvermogen en het opvoeden van de jongere overstijgt daardoor de draagkracht van de ouder(s). De draagkracht van de ouder(s) en/ of verzorger(s) wordt daarnaast veelal beperkt door meerdere factoren in het gezinsleven die (tegelijkertijd) invloed uit kunnen oefenen. De ouder(s) en/ of verzorger(s) zijn vast gelopen in de opvoedingssituatie en bijbehorende interacties die (tijdelijk) dermate beperkt en bepalend zijn (geworden) dat de jongere voor kortere of langere periode niet in het gezin kan wonen. De ambulante begeleiding is er op gericht om het gezin vanuit de rust opnieuw kennis te laten maken met de eigen competenties en nieuwe mogelijkheden in gedrag en communiceren te laten ervaren. Ouder(s) en/ of verzorger(s) krijgen de ruimte om te leren welke reacties op gedrag en manieren van om gaan met elkaar wel iets opleveren. Zij ervaren ondersteuning waarin ze positief benaderd worden, er naar hun mogelijkheden wordt gekeken en waar ze op hun eigen kracht worden aangesproken. Doelstellingen Algemeen Bij de jongere en ouder(s) en/ of verzorger(s) zijn de keuzevrijheid en keuzemogelijkheden hersteld zodat ze van daar uit weer nieuwe keuzes kunnen bepalen. De ambulant werker creëert kansen en mogelijkheden zodat ouder(s) en/ of verzorger(s) nieuwe ervaringen kunnen opdoen en (weer) mogelijkheden kunnen zien. De jongere en ouder(s) ervaren mogelijkheden om gedrag en interacties vorm te geven en een nieuwe betekenis. De gewenste doelen van jongere en ouder(s) zijn gerealiseerd. De jongere kan of weer volledig thuis gaan wonen en eventueel gebruik maken van een minder intensieve vorm van ondersteuning of de jongere stroomt door naar een passende vervolgplek. De uiteindelijk concrete en werkbare doelen worden bepaald door de vraag vanuit de jongere en het gezin. Meer specifiek: De ouder(s) en/ of verzorger(s) worden begrepen en erkend in hun voorgaande ervaringen en inspanningen. Ouders(s)/ verzorger(s) ervaren respect voor hun keuze om hun kind uit huis te plaatsen en aan verandering te willen werken. De ouder(s) en/ of verzorger(s) kunnen omgaan met de eigen mogelijkheden en beperkingen accepteren. Het gezin heeft inzicht in hun eigen mogelijkheden en krachten en maakt hier gebruik van. De opvoedingssituatie van het gezin is gestabiliseerd en tot rust gekomen. SAMENVATTING ZORGMODULE INTENSIEF Datum 1 e evaluatie: AMBULANT VERBLIJF (EN BEHANDELING), proc. Versiedatum: ; vastgesteld Versie: 1 Pagina 1 van 3

2 Het probleemoplossend vermogen van ouder(s) en/ of verzorger(s) is vergroot. Ouder(s) en/ of verzorger(s) hanteren de gewenste pedagogische aanpak, passend bij de jongere en eventuele ontwikkelingsachterstanden. Ouder(s) zijn in staat de jongere zelfstandig of op te voeden en adequate begeleiding te geven in zijn/haar ontwikkeling. Het (ondersteunende) netwerk van het gezinssysteem is hersteld en/ of versterkt. De ouder(s) en/ of verzorger(s) hebben inzicht in het eigen gezins- en netwerksysteem en weten waar zowel de beperkingen als de mogelijkheden liggen. Ouder(s) en/ of verzorger(s) ervaren betrokkenheid en voelen zich vaardig in de relatie met de jongere. Hulpaanbod Deze module wordt uitgevoerd door een ambulant (gezins)werker en/ of de mentor van de jongere. Gesprekken kunnen gevoerd worden in de thuissituatie, op het hoofdkantoor of op de locatie waar de jongere verblijft. Er wordt gestreefd naar een optimale afstemming van de verschillende hulpverleners binnen en eventueel buiten Pactum ten behoeve van de begeleiding van jongere en ouder(s) en/ of opvoeder(s). Tijdens het plaatsingsgesprek vindt een eerste uitwisseling en inventarisatie plaats van informatie tussen ouder(s) en/ of verzorger(s), de jongere, ambulant werker/ overbruggingsmedewerker en mentor. In dit gesprek worden de fundamenten gelegd voor de nader te bepalen doelen van de plaatsing en de begeleiding. Tevens wordt de plaatsing als een overgangsfase aangemerkt, en als zodanig besproken, waarin ouder(s) en/ of verzorger(s) en de jongere kunnen oefenen in de zich eigen te maken vaardigheden. Er wordt binnen de begeleiding middels een oplossingsgerichte attitude en bijbehorende communicatievaardigheden vraaggericht gewerkt. Met deze oplossingsgerichte grondhouding wordt er vanuit de systeemgerichte en contextuele benadering naar een jongere en het gezin gekeken en wordt er gebruik gemaakt van competentiegerichte technieken en ervaringsleren. Ongeveer 6 weken na aanvang van de plaatsing, vindt er een doelengesprek plaats. Er worden tussen mentor, gedragswetenschapper en/of ambulant werker, de jongere en het gezin afspraken gemaakt hoe de zij de einddoelen (de gewenste situatie) kunnen en willen realiseren en welke ondersteuning zij daarbij nodig hebben. In de oudergesprekken worden de werkbare doelen mbt ouder(s) en/ of verzorger(s) verder uitgewerkt. Het verblijf op de leefgroep is een periode waarin geoefend kan worden om vaardigheden eigen te maken die bijdragen aan het realiseren van de doelen. Middels het oefenen en experimenteren met gedrag leren de jongeren zichzelf op een andere manier zien, namelijk als jongeren die in staat zijn hun eigen gedrag vorm te geven. Net zo goed als ene jongere de mogelijkheid krijgt om te oefenen geldt dit ook voor de ouder(s) en/ of verzorger(s) die thuis blijven wonen. Zij krijgen ook de rust en ruimte om op een andere manier naar hun gedrag te kijken en te ervaren hoe zij hun eigen gedrag vorm kunnen geven en er invloed op uit kunnen oefenen. Dit proces wordt in samenwerking met de ambulant begeleider ingezet in deze module. Met de doelen nog steeds als richtlijn worden in dit samenwerkingsverband werkpunten geformuleerd (uitbouwen wat goed gaat) en geëvalueerd (wat ging er beter?). Door het actief bezig zijn met de werkpunten is de ontstane leefsituatie in het gezin na verloop van tijd veranderd ten opzichte van de beginsituatie. Een evaluatie van de einddoelen vindt dan plaats om de actuele doelen aan te passen of nieuwe doelen te SAMENVATTING ZORGMODULE INTENSIEF Datum 1 e evaluatie: AMBULANT VERBLIJF (EN BEHANDELING), proc. Versiedatum: ; vastgesteld Versie: 1 Pagina 2 van 3

3 stellen. In de begeleiding worden ouder(s) en/ of verzorger(s) aangesproken op hun sterke kanten, kwaliteiten, al ontwikkelde vaardigheden en wordt er gekeken naar wat er (al) goed gaat en wordt er positief gestimuleerd middels complimenten. Op deze manier wordt de eigen kracht van de ouder(s) en/ of verzorger(s) aangesproken en wordt er ruimte gecreëerd om in toenemende mate vaardigheden en eigen verantwoordelijkheid te kunnen ontwikkelen. Tijdens de plaatsingsperiode is er de mogelijkheid om de verblijfduur van de jongere op locatie flexibel in te zetten zodat jongere en gezin de mogelijkheid krijgen om samen te oefenen en te experimenteren met de werkpunten waar ze mee bezig zijn. Tenslotte vindt de beëindiging van de hulpverlening plaats zodra jongere, gezin (en Pactum) voldoende vertrouwen hebben om samen verder thuis of in een vervolgsituatie aan de slag te gaan. Duur en frequentie De duur van deze module is gekoppeld aan de duur van de zorgmodule residentiële behandeling. De frequentie van de gesprekken wordt in samenwerking afgestemd. De intensiteit van de begeleiding bedraagt gemiddeld 1 tot 1,5 uur per week per cliëntsysteem. Standaardcombinatie Deze module wordt standaard uitgevoerd in combinatie met de Zorgmodule Accommodatie Zorgaanbieder 7 x 24 uur (sector residentieel). SAMENVATTING ZORGMODULE INTENSIEF Datum 1 e evaluatie: AMBULANT VERBLIJF (EN BEHANDELING), proc. Versiedatum: ; vastgesteld Versie: 1 Pagina 3 van 3

4 Samenvatting Zorgmodule Intensief ambulant bij verblijf deeltijd 0-12 Zorgaanspraak Zorgaanbieder Jeugdhulp thuis, individueel Jeugdhulp op accommodatie zorgaanbieder, individueel Pactum jeugd- en opvoedhulp Doelgroep De module is bedoeld voor ouders/verzorgers/gezinnen waarvan een kind gebruik maakt van een zorgmodule Dagbehandeling jonge kind 0-6 jaar of Naschoolse Dagbehandeling 6-12 jaar. Bij deze kinderen is sprake van een complexe kind- en/of gezinsproblematiek. Er bestaat een achterstand in de ontwikkeling en/of het kind vertoont gedragsproblemen waarbij er meerdere veroorzakende en/of in stand houdende factoren een rol spelen. De verscheidenheid in de problematiek kan dan ook groot zijn: Factoren die de problemen van het kind veroorzaken, kunnen zijn kindfactoren (bijv. aanleg voor ADHD, contactstoornis), mishandeling, seksueel misbruik en/of gezinsfactoren. Onder factoren die de problemen in stand houden vallen opvoedingsproblemen, zoals een overbelasting van ouders/verzorgers waardoor zij in het dagelijks functioneren in relatie tot het kind onvoldoende structuur kunnen bieden. Deze problemen zijn op dat moment niet door de ouders/verzorgers zelf of alleen met behulp van ambulante hulp binnen het gezin op te lossen. Doelstellingen Het doel van de module is ouders/verzorgers en gezin te behandelen bij problemen die zich voordoen binnen de gezinssituatie en het ouderlijk subsysteem. Ouderbegeleiding Ouders/verzorgers inzicht geven in de kindproblematiek en de eventueel aanwezige ouder- en/of gezinsproblematiek; Ouders/verzorgers ondersteunen bij het zo mogelijk en waar nodig verwerken en accepteren van de consequenties van de (specifieke) (kind)problematiek. Ouders/verzorgers leren hanteren van de juiste pedagogische aanpak, passend bij de kindproblematiek en eventuele ontwikkelingsachterstanden Ouders/verzorgers handvatten geven en adviezen aanreiken en deze leren toepassen in de opvoedingssituatie. De opvoeders op één lijn brengen zonder daarbij afbreuk te doen aan de eigenheid van ieders stijl van opvoeden; De competenties en pedagogische vaardigheden van de ouders/verzorgers optimaliseren waardoor de ouders/verzorgers in staat zijn om op een meer adequate wijze de ouderrol te vervullen; Gezinsbehandeling Optimaliseren van de opvoedingsrelatie en de onderlinge relaties tussen de gezinsleden. Ouders/verzorgers ervaren minder problemen in de communicatie in bredere zin (conflicten zijn verhelderd en indien mogelijk opgelost) en de gezinsverhoudingen onderling; Het gezin inzicht geven in en versterken van hun eigen mogelijkheden en krachten; De draagkracht van het gezin (waar mogelijk) vergroten. SAMENVATTING ZORGMODULE INTENSIEF AMBULANT Datum 1 e evaluatie: BIJ VERBLIJF DEELTIJD 0-12, proc. Versiedatum: ; vastgesteld Versie: 1 Pagina 1 van 2

5 Hulpaanbod Ouderbegeleiding De ambulant werker neemt hierbij een positie in naast de ouders/verzorgers en steunt de ouders/verzorgers. De ouders/verzorgers worden begeleid bij problemen die zich voordoen binnen het ouderlijk subsysteem. In dit proces is er sprake van een leerproces voor de ouder zelf zoals dat ook in het verdere behandelaanbod zal worden doorgezet. Gezinsbehandeling Gezinsbehandeling door de ambulant werker richt zich op het hele gezin. De aandacht richt zich op processen en mechanismen die zich binnen het gezin afspelen. Hoe zijn de rollen verdeeld, wie heeft de leiding, hoe verhouden gezinsleden zich onderling tot elkaar. Hoe zit het systeem in elkaar. Daarbij zijn ouders/verzorgers en gezin onlosmakelijk met elkaar verbonden. Psycho-educatie Psycho-educatie is een onderdeel van de ouder/gezinsbehandeling en wordt ingezet indien er sprake is van specifieke kindproblematiek, die specifieke kennis en vaardigheden van de ouders/verzorgers en/of overige gezinsleden behoeft. Opvoedingsvaardigheden Ouders/verzorgers worden handvatten en pedagogische adviezen aangereikt o.a. in de vorm van oudergesprekken en hen wordt de mogelijkheid geboden ondersteuning te krijgen bij het zich eigen maken van nieuw pedagogisch gedrag. Oudercontacten pedagogisch werkers Bij het halen van het kind beschrijft in een heen-en-weer schriftje de pedagogisch werker kort het verloop van de ochtend met de ouder(s), bijvoorbeeld over het spel, de contacten met andere kinderen, het eten en drinken, bijzonderheden, etc. Ook geven de pedagogisch werkers praktische pedagogische adviezen aan de ouder(s) en gaan zij eenmaal tijdens het verblijf van het kind op huisbezoek. Duur en frequentie De duur van deze module is gekoppeld aan de duur van de (deeltijd) verblijfsmodule Dagbehandeling jonge kind of Naschoolse dagbehandeling. De ambulant werker heeft gemiddeld eens per 3 weken een gesprek met ouders/verzorgers, en stemt daarin af met eventuele andere hulpverleners in het gezin. Combinatiemogelijkheden Deze module wordt standaard aangeboden in combinatie met de modules Dagbehandeling 0-6 jaar en Naschoolse Dagbehandeling 6-12 jaar. Optioneel kan de zorgmodule Videohometraining worden toegevoegd. SAMENVATTING ZORGMODULE INTENSIEF AMBULANT Datum 1 e evaluatie: BIJ VERBLIJF DEELTIJD 0-12, proc. Versiedatum: ; vastgesteld Versie: 1 Pagina 2 van 2

6 Samenvatting Zorgmodule Intensief ambulant school en gezin verblijf deeltijd Zorgaanspraak: Zorgaanbieder: Jeugdhulp thuis, individueel Jeugdhulp op accommodatie zogaanbieder, individueel Pactum jeugd- en opvoedhulp Doelgroep De module is bedoeld voor gezinssystemen waarvan tenminste één jeugdige van 12 tot 18 jaar gebruik maakt van een deeltijd verblijfmodule van Pactum binnen de sector daghulp Oudere Jeugd, vanwege problemen op het gebied van de persoonlijke ontwikkeling, gezinssituatie, school-/werksituatie, vrijetijdssituatie en/of vriendenkring. Deze jeugdigen hebben zodanige cognitieve, sociale, emotionele en gedragsmatige problemen, dat zij zijn aangewezen op semi-residentiële hulp. De jeugdigen hebben vaak ontwikkelingsachterstanden, zoals achterstand of scheefgroei op cognitief, sociaal/emotioneel en/of gedragsmatig niveau. Dit is vaak het gevolg van pedagogische onmacht van de eigen ouders, lichamelijke, pedagogische en/of affectieve verwaarlozing. Hoe dan ook, wanneer er sprake is van kindproblematiek, heeft ook het gezinssysteem - het gezin en het directe netwerk waarin de jeugdige participeert - te maken met problemen en hulpvragen aangaande de: Kindproblematiek: het omgaan met de (gedrags)problemen van de jeugdige, het begrijpen/accepteren van ontwikkelingsachterstanden, het omgaan met loyaliteitsproblemen, etc.; Ouderproblematiek: opvoedingsproblemen: pedagogische onmacht, verstoorde hiërarchie, ouders die niet op één lijn zitten in het opvoedingsgebeuren, stiefouderproblematiek, etc.; Gezinsproblematiek: verstoorde relaties, verwaarlozing, problemen op andere levensgebieden (huisvestingsproblemen, financiële problemen, problemen met justitie, problemen met de buurt) etc.. Doelstellingen Ouders inzicht geven in de kindproblematiek en de eventueel aanwezige ouder- en/of gezinsproblematiek; Het gezin inzicht geven in en versterken van hun eigen mogelijkheden en krachten; Ouders leren hanteren van de juiste pedagogische aanpak, passend bij de kindproblematiek en eventuele ontwikkelingsachterstanden, zodat zij weer in staat zijn de jeugdige zelfstandig op te voeden en de meest adequate begeleiding te geven in zijn/haar ontwikkeling; De opvoeders op één lijn brengen zonder daarbij afbreuk te doen aan de eigenheid van ieders stijl van opvoeden; Optimaliseren van de opvoedingsrelatie en de onderlinge relaties tussen de gezinsleden; Stabiliseren van de probleemsituatie van het gezin en vergroten van het probleemoplossend vermogen van het gezin; Versterken en/of herstellen van het netwerk. Hulpaanbod Activiteiten trajectbegeleider - Informatie uitwisseling met de ouders, over de inhoud van het aanbod, evenals de voortgang van de verleende hulp, de ontwikkelingen bij de jeugdige en de mogelijkheden voor vervolghulp. Ouders worden op hun beurt uitgenodigd om aan te geven wat hun oordeel is over de verleende hulp, de ontwikkelingen bij hun kind en de geadviseerde vervolghulp of -situatie. SAMENVATTING ZORGMODULE INTENSIEF AMBULANT SCHOOL EN Datum 1 e evaluatie: GEZIN VERBLIJF DEELTIJD 12-18, proc. Versiedatum: ; vastgesteld Versie: 1 Pagina 1 van 2

7 - Informatie uitwisseling met de school en relevante andere instanties/personen, over de aanwezige problematiek bij de jeugdige en eventueel de ouders en/of het gezin en de gewenste hulp daarbij, over de ingezette hulp, de ontwikkelingen, de geadviseerde vervolghulp of situatie en de wijze waarop de betreffende instanties de jeugdige tijdens en/of na het hulpverleningstraject zouden kunnen helpen. - Organiseren van een adequaat en afgestemd zorgsysteem ten behoeve van een optimale afstemming in de totale zorg voor de begeleiding aan zowel de jeugdige als het gezinssysteem. Activiteiten gezinsbegeleider - Huisbezoeken: middels observatie en gesprekken met de ouders en eventuele andere gezinsleden, wordt in beeld gebracht hoe het er in het gezin aan toe gaat, welke hulpvragen er zijn, waar de knelpunten zitten en welke mogelijkheden het gezin heeft. Indien relevant kunnen er in de daaropvolgende huisbezoeken competentiegerichte interventies uitgevoerd worden - Oudergesprekken op de locatie: psycho-educatie opvoedadviezen en begeleiding bij problemen in de ouderrelatie kunnen aan de orde komen. - Telefoongesprekken met de ouders: om informatie uit te wisselen en om belangstelling c.q. betrokkenheid te tonen vanuit de instelling naar de ouders toe. - Regelwerk: De gezinsbegeleider ondersteunt de ouders waar nodig in het regelen van allerlei organisatorische zaken - Activiteiten gericht op het netwerk van het gezin: Er zijn contacten met de school en andere organisaties/personen die belangrijk zijn in het netwerk van en hulpverleningstraject aan de jeugdige (Leerlingzaken, Bureau Jeugdzorg, de gezinsvoogd, het zorgadviestem, de Raad voor de Kinderbescherming, Riagg/GGZ instellingen, ROC, etc.). Met hen wordt gekeken hoe zij als hulpbronnen kunnen worden ingezet in de begeleiding. De gezinsbegeleider draagt zorg voor goede contacten met het netwerk van het gezin, stimuleert het netwerk tot het tijdig doorgeven van signalen, probeert waar nodig verstoorde relaties te herstellen en voorzieningen meer toegankelijk te maken voor het gezin. In geval er sprake is van ouder- of gezinsproblematiek die extern behandeld moet worden, draagt de ambulant werker zorg voor de verwijzing naar een andere organisatie of specifieke deskundige. Duur en frequentie De duur van deze module is gekoppeld aan de duur van de deeltijd verblijfmodule waarvan de jeugdige gebruik maakt. Zo lang als de jeugdige gebruik maakt van de module Centrale Opvang, Naschoolse dagbehandeling, of daghulp niet schoolgaande Jeugd, zal ook de module Intensief ambulant school en gezin worden aangeboden. De ambulant werker heeft minimaal eens in de week contact met het gezinssysteem. De intensiteit van de hulp bedraagt gemiddeld 1 tot 1,5 uur per week per gezin. Standaardcombinatie Deze module wordt standaard ingezet in combinatie met de modulen Naschoolse dagbehandeling jaar, Dagbehandeling niet-schoolgaande jeugd en Educatie Werktraining. SAMENVATTING ZORGMODULE INTENSIEF AMBULANT SCHOOL EN Datum 1 e evaluatie: GEZIN VERBLIJF DEELTIJD 12-18, proc. Versiedatum: ; vastgesteld Versie: 1 Pagina 2 van 2