goedgekeurd door de raad van bestuur van 7 mei 2008

Transcriptie

1 goedgekeurd door de raad van bestuur van 7 mei 2008

2 Voorwoord Dit jaarverslag 2007 van IGEAN dienstverlening en IGEAN milieu en veiligheid heeft betrekking op het eerste werkjaar van deze legislatuur. Daarom heeft IGEAN in februari 2007 de nieuwe schepencolleges en de OCMWvoorzitters in verschillende sessies uitgenodigd om hen kennis te laten maken met de organisatie en werking van beide verenigingen. Ook de leden van de nieuw samengestelde raden van bestuur werden uitgebreid geïnformeerd. We hebben met hen de regio verkend met enkele haltes bij relevante IGEAN-projecten en verwezenlijkingen. Uit de reacties die we mochten ontvangen, bleek dat deze initiatieven bij de deelnemers in de smaak gevallen zijn en dat zij een veel duidelijker beeld hebben gekregen van de waaier aan activiteiten die IGEAN dienstverlening en IGEAN milieu en veiligheid aanbieden aan de aangesloten besturen. Ook dit verslag geeft een goed overzicht van de werking van beide verenigingen in het voorbije jaar en duidt aan waar de accenten in de nabije toekomst zullen worden gelegd. In het ondernemingsplan dat door de nieuwe raden van bestuur werd opgesteld, wordt zowel op korte als op middellange termijn een visie geformuleerd over de verschillende gebieden waar IGEAN werkzaam is. Dit ondernemingsplan vormt de leidraad voor de werking gedurende de volgende zes jaren. uniformiteit in de regio. Dit komt onder meer tot uiting in de exploitatie van de negen co Vandaag is IGEAN al gestart met een aantal nieuwe initiatieven die in het ondernemingsplan zijn aangekondigd. Op het vlak van afvalverwerking en inzameling zijn inmiddels stappen genomen om te komen tot meer ntainerparken die op dezelfde manier gebeurt. Zoals in het verleden zal IGEAN de dividenden van de Hooge Maey verder investeren in afvalvoorkoming en duurzaamheid in de ruime zin. Hierbij heeft IGEAN ook aandacht voor maatschappelijke uitdagingen zoals het sociaal beleid en het lokaal woonbeleid. Daarnaast biedt IGEAN voor de gemeenten in de regio een forum voor overleg. De interne organisatie werd aangepast en herschikt om een efficiënte werking te kunnen blijven garanderen. Dit gebeurde onder meer door de oprichting van een managementcomité en de optimalisering van de werking op de site Noord. IGEAN heeft niet tot doel om een dividend te genereren, maar wel om de best mogelijke dienstverlening te kunnen aanbieden aan de besturen tegen een zo laag mogelijke kostprijs. Dit wordt weerspiegeld in de jaarrekening en blijkt duidelijk uit de analyse van de resultaten van Luc Vuylsteke de Laps Voorzitter 1

3 IGEAN milieu & veiligheid Jaarverslag 1

4 IGEAN milieu & veiligheid OPDRACHTHOUDENDE VERENIGING In uitvoering van het decreet van 6 juli 2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking werd een nieuwe opdrachthoudende vereniging IGEAN milieu & veiligheid opgericht. De oprichting en de statuten van IGEAN milieu & veiligheid werden goedgekeurd door de buitengewone algemene vergadering van 8 november 2003 en door de Vlaamse minister van Binnenlandse Aangelegenheden op 1 april Statutenwijziging goedgekeurd door de buitengewone algemene vergadering van 15 juni 2007, gepubliceerd in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad van 13 augustus 2007 onder nr Zetel en burelen van de opdrachthoudende vereniging Doornaardstraat Wommelgem Tel.: 03/ Fax: 03/ igean@igean.be Site noord Oostmalsebaan Brecht (Sint-Lenaarts) Tel.: 03/ Fax: 03/ Afvalverwerking Site zuid Doornstraat Edegem Tel.: 03/ Containerparken Aartselaar Dijkstraat z.n. tel 03/ Boechout Vremdesteenweg tel 03/ Borsbeek F Beirenslaan 2a (fort 3) tel 03/ Hove Fazantenlaan z.n. tel 03/ Kontich Blauwesteenstraat 81b tel 03/ Lint Lerenveld 15 tel 03/ Rumst Korte Veerstraat z.n. tel 03/ Schelle Kapelstraat z.n. tel 03/ Zoersel De Maey tel 03/ JAARVERSLAG 2007 aan de Jaarvergadering van 20 juni 2008 Verslagen van de raad van bestuur, van de commissaris en de jaarrekening

5 LEDEN - BESTUUR - PERSONEEL A. Aandeelhouders Aandeelhouders A: gemeenten Aandeelhouders C: andere deelnemers A. Gemeenten aantal inwoners per Aartselaar Antwerpen Boechout Boom Borsbeek Brasschaat Brecht Edegem Essen Hemiksem Hove Kalmthout Kapellen Kontich Lint Malle Mortsel Niel Ranst Rumst Schelle Schilde Schoten Stabroek Wijnegem Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel Zwijndrecht Totaal Aantal aandelen 3

6 C. Anderen aantal aandelen OCMW Aartselaar 5 OCMW Boechout 5 OCMW Borsbeek 5 OCMW Brasschaat 5 OCMW Brecht 5 OCMW Edegem 5 OCMW Essen 5 OCMW Hemiksem 5 OCMW Hove 5 OCMW Kalmthout 5 OCMW Kapellen 5 OCMW Kontich 5 OCMW Lint 5 OCMW Malle 5 OCMW Mortsel 5 OCMW Ranst 5 OCMW Rumst 5 OCMW Schelle 5 OCMW Schilde 5 OCMW Stabroek 5 OCMW Wijnegem 5 OCMW Wommelgem 5 OCMW Wuustwezel 5 OCMW Zandhoven 5 OCMW Zoersel 5 OCMW Zwijndrecht 5 Imsir 5 Totaal 135 4

7 B. Raad van bestuur (samenstelling per ) Gemeente Aartselaar Antwerpen Boechout Boom Borsbeek Brasschaat Brecht Edegem Essen Hemiksem Hove Kalmthout Kapellen Kontich Lint Malle Mortsel Niel Ranst Rumst Schelle Schilde Schoten Stabroek Wijnegem Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel Zwijndrecht Wommelgem Wuustwezel Zwijndrecht Bestuurders Ann Cuyckens Chris Anseeuw Kathleen Sebreghts Patrick Marnef Frans Neyens Bart Brughmans Kris Kenis Wim Verrelst Dirk Konings Dirk Peeters Luc Vuylsteke de Laps Jan Fraeters Sabine Van Dooren Eddy Verbist Stanny Tuyteleers Guy Dens Bob De Richter Walter Troch Staf Janssens Marc Verschueren Karl Van Hoofstat Elvire Meeûs Annelies Verlinden Rudi Staes Paul Heyvaert Rudy Stuer Jos Ansoms Willy De Bie Bob Peeters Irene Hoppe Bestuurders met raadgevende stem Karen Milants Peggy Bellens Ann Kauwenberghs 5

8 C. Directiecomité (samenstelling per ) Voorzitter Ondervoorzitster Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder IGEAN milieu & veiligheid Luc Vuylsteke de Laps Annelies Verlinden Jos Ansoms Bart Brughmans Patrick Marnef Rudy Stuer D. Commissarissen d.1. Commissaris Op de jaarvergadering van werd de heer Robert Meyers aangesteld zowel voor IGEAN dienstverlening als voor IGEAN milieu & veiligheid voor een periode van 3 jaar (t/m boekjaar 2008). d.2. Regeringscommissaris De heer Evert Van Walle is regeringscommissaris benoemd door de Vlaamse Regering. Na zijn pensionering blijft de heer Van Walle nog steeds in functie als commissaris van de Vlaamse Regering bij de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. E. De diensten De algemene diensten Directie, Boekhouding & Administratie en Studiedienst zijn gemeenschappelijk voor IGEAN dienstverlening en IGEAN milieu & veiligheid. 6

9 VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR OVER HET BOEKJAAR 2007 A. Bestuursorganen De raad van bestuur, het directiecomité en de algemene vergadering zijn in 2007 op volgende data bijeengekomen: Raad van bestuur Algemene vergadering 14 maart 2 mei 6 juni 4 juli 5 september 7 november 19 december 15 juni 5 december Directiecomité 31 januari 28 maart 18 april 23 mei 20 juni 22 augustus 24 oktober 5 december B. Adviesorganen 1. Adviescomité veiligheid Het adviescomité veiligheid kwam bijeen op 19 december Adviescomité milieu De schepenen van leefmilieu werden uitgenodigd op een bijeenkomst van het adviescomité milieu op 25 april, 6 september, 18 oktober De schepenen van leefmilieu van die gemeenten waarvoor IGEAN het containerpark exploiteert, kwamen bijeen op 11 oktober en 18 oktober Adviesgroep afvalpreventie - afvalkrant De adviesgroep afvalkrant kwam bijeen op 27 februari C. Andere 1. Deelnemingen Bij de intercommunale Hooge Maey heeft IGEAN een kapitaal onderschreven. In 2007 is dit nog ,92 euro Met de toetreding van IGEAN milieu en veiligheid tot ISVAG per werd een kapitaal van ,00 euro onderschreven en een inkomgeld van ,75 euro. Er werden eveneens aandelen van de stad Antwerpen in Ibogem overgedragen aan IGEAN milieu en veiligheid. 2. Vertegenwoordiging a. Mevrouw Ann Cuykens, bestuurder, heeft IGEAN vertegenwoordigd op de algemene vergadering van de intercommunale Hooge Maey. b. Voor de algemene vergadering van de cv Vera werd de heer L. Vuylsteke de Laps, voorzitter en burgemeester van Hove, aangeduid. 7

10 c. Voor de algemene vergaderingen van ISVAG werd de heer Patrick Marnef aangeduid om IGEAN te vertegenwoordigen. In de raad van bestuur zijn Luc Vuylsteke de Laps, Sabine Van Dooren en Rudy Staes vertegenwoordigd. De heer L. Vuylsteke de Laps is ondervoorzitter. WERKING A. Algemeen De opdrachthoudende vereniging IGEAN milieu & veiligheid omvat de bedrijfstakken milieu en veiligheid (inclusief afvalverwijdering). In het kader van de afvalverwijdering stond in 2007 het verderzetten van de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen centraal (IGEAN, ISVAG, Ibogem, Hooge Maey en Indaver) om te komen tot een optimale invulling van de verschillende verwerkingsinstallaties. Nadat in 2005 de exploitatie van 9 containerparken werd overgenomen, werd in 2007 hoofdzakelijk gewerkt aan de verdere uitbouw van een intergemeentelijke exploitatie. Bij de selectieve inzameling werd het contract met FOST Plus verlengd en werden nieuwe overheidsopdrachten georganiseerd. Mede dankzij al deze maatregelen is het restafval in 2007 stabiel gebleven met een gemiddelde van ca. 147 kg/inwoner. Hiermee wordt ruimschoots voldaan aan de taakstellingen van het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen De milieudienst ondersteunde de gemeenten niet alleen op juridisch-technisch vlak maar was ook belangrijk in het behalen van deze goede resultaten. Om tegemoet te komen aan de problematiek van het ongestraft blijven van diverse kleinere overtredingen, heeft de wetgever het systeem van de gemeentelijke administratieve sancties ingevoerd. Ook hier vervult IGEAN een begeleidende en ondersteunende rol naar de gemeenten. Deze gaat van het actualiseren, aanpassen en uniformiseren van de bestaande politiereglementen over het verstrekken van informatie en opleiding, tot het optreden als sanctionerend ambtenaar voor het opleggen van de administratieve geldboete. De werking van de gemeenschappelijke dienst PBW werd in 2007 verder gezet. Naast de algemene arbeidsveiligheid, wordt nu ook beroep gedaan op deze dienst voor allerlei andere veiligheidstaken, zoals de controle op de veiligheid van de speelterreinen en speeltuigen, de veiligheidscoördinatie op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen en de preventie en bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. 8

11 B. Afvalverwijdering en milieu a. Selectieve inzameling Voor diverse selectieve inzamelingen organiseert IGEAN op regelmatige tijdstippen intergemeentelijke overheidsopdrachten. Op basis hiervan wordt ernaar gestreefd een welbepaalde opdracht op een uniforme wijze uit te voeren tegen zo voordelig mogelijk marktvoorwaarden. 1. FOST Plus: geïntensifieerd project Nadat de Interregionale Verpakkingscommissie in 1997 FOST Plus officieel erkend had als organisme voor verpakkingsafval en IGEAN hiermee een eerste overeenkomst had afgesloten, werd deze per 1 januari 2003 verlengd voor een periode van 5 jaar Op datzelfde ogenblik werden de traditionele projecten omgevormd tot innoverende pilootprojecten. Alle gemeenten van het samenwerkingsgebied van IGEAN maakten daardoor op één of andere wijze deel uit van een FOST Plus project. Na de ongunstige eindevaluatie van het pilootproject einde 2005, hebben de gemeenten Brecht en Wommelgem op een huis-aan-huisinzameling van PMD opgestart, zodat ze voortaan eveneens deel uitmaken van het geïntensifieerd project. Voor de gemeenten Malle, Schoten en Stabroek werd het pilootproject gunstig geëvalueerd en konden deze gemeenten in 2006 de selectieve inzameling van PMD enkel via het containerpark verderzetten. In 2007 zijn deze gemeenten op vrijwillige basis eveneens gestart met een huis-aan-huisinzameling van PMD. Einde 2005 werd het innoverend pilootproject van de stad Mortsel negatief geëvalueerd. In het innoverend pilootproject was de prijs van de PMD-zak hoger dan in de andere gemeenten, nl. 0,372 euro i.p.v. 0,124 euro per PMD-zak. De negatieve beoordeling heeft ertoe geleid dat vanaf maart 2006 de prijs van de PMD-zak in de stad Mortsel aangepast werd tot 0,124 euro per PMD-zak, waardoor de stad Mortsel nu ook volledig deel uitmaakt van het geïntensifieerd project i.s.m. FOST Plus. Het geïntensifieerd FOST Plus project bestaat uit volgende selectieve inzamelingen: - glas via glasbollen (wit en bont glas) en op het containerpark - papier en karton: 1 x per maand huis-aan-huis en op het containerpark - PMD: 1 x per 14 dagen huis-aan-huis met behulp van blauwe doorschijnende plastieken zak en op het containerpark Volgende gemeenten namen in 2007 hieraan deel: Aartselaar, Boechout, Boom, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Essen, Hemiksem, Hove, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lint, Malle, Mortsel, Niel, Ranst, Rumst, Schelle, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven en Zoersel (28). Zowel in de gemeente Boom als in Zoersel wordt het glas niet ingezameld via glasbollen maar 1 x per maand huis-aan-huis. 9

12 Einde 2007 werd de overeenkomst met FOST Plus verlengd met een nieuwe periode van 5 jaar ( ). De schepenen van leefmilieu evenals de milieuambtenaren van de verschillende gemeenten werden actief betrokken bij de verlenging van de overeenkomst. 10

13 2. Aankoop van recipiënten Op basis van diverse nog lopende intergemeentelijke dossiers konden de gemeenten in 2007 nog steeds volgende recipiënten aankopen aan gunstige voorwaarden: - recipiënten voor het verzamelen van de natte, composteerbare fractie, de zogenaamde GFT+-containers in volgende inhoudsmaten : 120 l, 80 l, 240 l en 40 l - recipiënten ter voorkoming van zwerfvuil. Voor de aankoop van diverse afvalzakken heeft IGEAN ook een intergemeentelijk dossier lopende, en wel voor het volgende: - restafvalzakken (groot & klein) - PMD-zakken (voor de inzameling van plastic flessen en flacons, metalen verpakkingen en drankkartons) - composteerbare zakken (groot & klein). Einde 2006 heeft IGEAN een nieuwe overheidsopdracht georganiseerd voor de aankoop van de verschillende afvalzakken. Sinds begin 2007 wordt hierop beroep gedaan door de verschillende gemeenten. Bij de restafvalzakken wordt uitgegaan van een standaardzak, zijnde een grijze restafvalzak vervaardigd uit HDPE met een dikte van 35 (of 40) micron. De zak heeft een inhoud van 60 l (groot) of 30 l (klein) en is voorzien van een knoopsluiting (powertop). De zakken worden aangeboden op rollen van 20 zakken. Andere kleuren (bruin, wit, geel, bordeaux, ) kunnen tegen meerprijs eveneens geleverd worden evenals zakken die aangeboden worden op rollen van 10 stuks. De opdruk van de zak is verschillend per gemeente. De PMD-zakken zijn voor alle gemeenten identiek. Het gaat om een blauwe zak vervaardigd uit HDPE met een dikte van 20 micron. De zak heeft een inhoud van 60 l en is voorzien van een trekbandsluiting. De zakken worden aangeboden op rollen van 20 zakken. Aangezien de zakken identiek zijn voor alle gemeenten, kan er op zeer korte termijn uit een permanente voorraad geleverd worden. De verkoopprijs van de PMD-zak is vastgelegd in de overeenkomst die afgesloten werd met FOST Plus en bedraagt 0,124 (of 0,125) euro per PMD-zak. In de mate dat een gemeente toch nog een afwijkende verkoopprijs heeft, zal een anderskleurige trekband ervoor zorgen dat deze PMD-zakken zich kunnen onderscheiden van de andere PMD-zakken. De composteerbare zakken worden gebruikt voor de selectieve inzameling van GFT+, maar ook voor de inzameling van tuinafval. Ook hier wordt uitgegaan van een standaardzak, zijnde een witte zak vervaardigd uit composteerbaar materiaal dat over de vereiste kwaliteitsmerktekens beschikt. De zak heeft een inhoud van 50 l (groot) of 30 l (klein) en is voorzien van een knoopsluiting (wave top). De zakken worden aangeboden op rollen van 10 stuks. De opdruk van de zak is verschillend per gemeente. Op regelmatige tijdstippen maakt IGEAN intergemeentelijke dossiers op, waarmee in uitvoering van het subsidiebesluit van de Vlaamse overheid bij OVAM een toelage wordt aangevraagd voor diverse voorzieningen voor de selectieve inzameling en preventie van afvalstoffen. 11

14 Het gaat hierbij om het volgende: - compostvaten en wormenbakken - drinkbussen. In 2007 werden nog nieuwe dossiers ingediend voor: a. compostbakken b. duurzaam en milieuvriendelijk verpakkingsmateriaal 3. Selectieve inzameling KGA (klein gevaarlijk afval) In 2007 deden 26 gemeentebesturen beroep op de intergemeentelijke opdracht voor de selectieve inzameling en verwerking van KGA, waarbij er gekozen wordt voor: - ofwel een ophaling enkel via het containerpark, - ofwel enkel een wijkophaling, - ofwel een combinatie van een ophaling via het containerpark gekoppeld aan een wijkinzameling. In 2007 werd een nieuwe overheidsopdracht georganiseerd die op van start is gegaan. De schepenen van leefmilieu evenals de milieuambtenaren werden betrokken bij de opmaak van het nieuwe dossier. 12

15 4. Selectieve inzameling van GFT+ Voor de selectieve inzameling van GFT+ heeft IGEAN milieu & veiligheid in 2006 een nieuw dossier opgestart voor alle gemeenten van het samenwerkingsgebied. Hierin worden volgende wijze van inzameling onderscheiden: Perceel 1: selectieve inzameling met behulp van minicontainers in de noordelijke regio (deel 1 Perceel 2: selectieve inzameling met behulp van minicontainers in de noordelijke regio (deel 2) Perceel 3: selectieve inzameling met behulp van minicontainers in de zuidelijke regio Perceel 4: selectieve inzameling met behulp van composteerbare zakken in de zuidelijke regio Perceel 5: selectieve inzameling met behulp van diftar. Met ingang van zijn deze nieuwe opdrachten van start gegaan. Om de solidariteit tussen de verschillende gemeenten maximaal te laten spelen, geldt er één tarief voor de inzameling met behulp van minicontainers en één voor de inzameling met composteerbare zakken. GFT-zak GFT-container 5. Selectieve inzameling van schroot Omwille van de gunstige voorwaarden heeft IGEAN milieu & veiligheid ook in 2007 voor de gemeenten Malle, Schilde, Stabroek, Wijnegem, Wuustwezel, Zandhoven en Zoersel een apart contract afgesloten voor de ophaling en verwerking van schroot op het containerpark. Hierbij wordt beroep gedaan op een metaalhandelaar die op het containerpark gratis een open container plaatst en deze op afroep ledigt. Voor het ingezamelde schroot wordt een vaste vergoeding betaald. In 2007 werd een nieuwe overheidsopdracht georganiseerd die op van start is gegaan. De schepenen van leefmilieu evenals de milieuambtenaren werden betrokken bij de opmaak van het nieuwe dossier. Er wordt nog steeds beroep gedaan op een metaalhandelaar die op het containerpark gratis een container plaatst. Voor het ingezamelde schroot wordt een maandelijks wisselende vergoeding (marktprijs) betaald. 13

16 b. Verwerken huisvuil en grofvuil 1. Site noord De terreinen van de site Terra Cotta te Brecht St. Lenaarts werden door OVAM ambtshalve gesaneerd. In augustus 2000 werden deze saneringswerken beëindigd. Met OVAM werden de nodige afspraken gemaakt i.v.m. de afwerking en de nazorg van de site. In uitvoering van de overeenkomst die IGEAN met OVAM begin jaren 90 had afgesloten, werden er op de terreinen verschillende stortputten ingericht. Inmiddels werd echter het wettelijk kader grondig hervormd; gefaseerd in de tijd geldt een stortverbod. Jaarlijkse stortafwijkingen maken het nog mogelijk (beperkte) hoeveelheden te storten. Einde 2003 werden de stortactiviteiten op site noord te Brecht beëindigd. De laatste folie werd geplaatst in het voorjaar 2006 en de bewortelingslaag werd verder aangebracht in de 2 de helft van Site noord: afgedekte stortplaats In de stortplaats wordt biogas geproduceerd dat via gascollectoren en een leidingnetwerk naar de biogasmotor van de stortplaats wordt geleid. Hier wordt het biogas omgevormd tot elektriciteit. Midden 2005 heeft de bevoegde Minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu & Natuur in beroep vergunning verleend voor volgende activiteiten: 1. overslag huisvuil (150 ton opslagcapaciteit) en grofvuil (150 ton opslagcapaciteit) 2. overslag EPS (150 m³ opslagcapaciteit) 3. overslag AEEA (150 ton opslagcapaciteit) 4. overslag diverse grondspeciën (600 m² opslagcapaciteit) 5. inrichting KMO-park 6. uitbreiding groencompostering tot een verwerkingscapaciteit van ton/jaar. 7. heropstart en uitbreiding vergisting 1-installatie 1 (verwerkingscapaciteit van ton/jaar) 14

17 De reeds verleende vergunning voor de exploitatie van de vergistingsinstallatie 2 met een verwerkingscapaciteit van ton/jaar werd hierin bevestigd. 2. Toetreding tot ISVAG Om te komen tot een globale en duurzame oplossing op lange termijn voor de verwerking van het huishoudelijk afval, is IGEAN milieu & veiligheid toegetreden tot ISVAG. Vanaf wordt dan ook al het huisvuil en brandbaar grofvuil van het samenwerkingsgebied van IGEAN voor verwerking afgevoerd naar ISVAG. Bij de toetreding voor de verwerking van het brandbaar huishoudelijk afval heeft IGEAN milieu & veiligheid in 2006 een inkomgeld betaald van ,75 euro en kapitaal onderschreven voor een bedrag van ,00 euro. Daarnaast heeft IGEAN milieu & veiligheid bijgedragen in de investeringen die door de reeds aangesloten gemeenten in het verleden werden gedaan, door een negatieve startpositie te krijgen van euro. Met de opbrengst uit de exploitatie zal deze negatieve startpositie rechtgezet worden. IGEAN milieu & veiligheid is, met 44 % van de aandelen, een belangrijke partner binnen ISVAG en is in de raad van bestuur vertegenwoordigd door drie bestuurders evenals in het directiecomité. ISVAG : verbrandingsoven Door de aanvoer van huishoudelijk afval uit de IGEAN-regio, kan de ISVAG-oven op maximale capaciteit draaien aan de meest gunstige voorwaarden. Voor die hoeveelheden die ISVAG niet zelf kan verwerken, heeft ISVAG een overeenkomst afgesloten met Indaver. 15

18 3. Hoeveelheden 2007 In 2007 werden volgende hoeveelheden huisvuil en grofvuil van de gemeenten uit het samenwerkingsgebied van IGEAN ingezameld en verwerkt, met uitzondering van die gemeenten die van bij de oprichting reeds aangesloten waren bij ISVAG (incl. de stad Antwerpen, Boom, Hemiksem, Mortsel en Niel). - huisvuil: ,79 ton - grofvuil: ,44 ton Voor de overslag van huisvuil, grofvuil en EPS-afval werd er op site noord begin 2006 een nieuwe loods gebouwd. Ook in 2007 werd deze voornamelijk ingezet voor de inzameling van grofvuil en EPS-afval. Zo moet niet elke ingezamelde hoeveelheid rechtstreeks afgevoerd worden voor verwerking, maar worden deze verzameld om in grotere hoeveelheden afgevoerd te worden voor verwerking. Het spreekt voor zich dat dit niet alleen de ophaling zelf (tijdsbesteding, inzet van personeel), maar ook de mobiliteit in de regio ten goede komt. In 2008 zal de overslag ook volledig operationeel gemaakt worden voor de inzameling van huisvuil. Het huisvuil en het brandbaar grofvuil wordt voor verwerking afgevoerd naar de verbrandingsinstallatie van ISVAG te Wilrijk. Op de stortplaats Hooge Maey wordt het onbrandbaar grofvuil gestort. 4. Toetsing van de hoeveelheden In het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen is de taakstelling voor de hoeveelheid restafval in 2007 vastgelegd op 150 kg per inwoner per jaar op Vlaams niveau. De gemiddelde hoeveelheid restafval bedroeg in kg/inwoner. hoeveelheden (kg/inw.) UHA UHA SO taakstelling 2007 taakstelling 2008 taakstelling gemeente Vlaams niveau gemeenteniveau gemeenteniveau Aartselaar Boechout Boom Borsbeek Brasschaat Brecht Edegem Essen Hemiksem Hove Kalmthout Kapellen Kontich Lint Malle Mortsel Niel Ranst Rumst Schelle Schilde Schoten Stabroek Wijnegem Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel gemiddelde

19 Einde 2007 heeft de Vlaamse regering het nieuwe Uitvoeringsplan Milieuverantwoord Beheer van Huishoudelijke Afvalstoffen goedgekeurd. Hierin worden de nieuwe taakstellingen vanaf 2008 vastgelegd. Op Vlaams niveau gaat het om 150 kg/inwoner/jaar en op gemeenteniveau om 200 kg/inwoner/jaar. Ook in de Samenwerkingsovereenkomst is een taakstelling voorzien van 165 kg/inwoner/jaar op gemeenteniveau. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de hoeveelheden huishoudelijk afval uitgedrukt in kg/inwoner en dit per gemeente per jaar. De gemeenten die rechtstreeks bij ISVAG aangesloten zijn, zijn niet opgenomen in deze tabel omdat deze cijfers niet bij IGEAN milieu & veiligheid bekend zijn. Evolutie hoeveelheid in kg per inwoner Zoersel Zandhoven Wuustwezel Wommelgem Wijnegem Stabroek Schoten (*) Schilde Schelle Rumst Ranst Malle Lint Kontich Kapellen Kalmthout Hove Essen Edegem Brecht Brasschaat Borsbeek Boechout Aarts elaar hoeveelheid (kg/inw.) 17

20 c. Reinigen van straatkolken Al meerdere jaren kunnen de gemeenten beroep doen op IGEAN voor het reinigen van de straatkolken. Deze opdracht omvat eveneens het ontwateren van het ingezamelde rioolkolkenslib. Het ontwaterde slib wordt dan afgevoerd voor verwerking naar een door IGEAN aangeduide verwerkingsinstallatie. De gemeenten kunnen naar keuze de straatkolken 1, 2, 3 of 4 keer per jaar laten reinigen. Volgende gemeenten namen in 2007 deel aan dit initiatief: Brecht, Edegem, Essen, Kalmthout, Niel, Ranst, Schelle, Schilde, Stabroek, Wommelgem, Wuustwezel en Zwijndrecht (12). In het kader van de saneringsplicht van de drinkwatermaatschappijen hebben een aantal gemeenten inmiddels volledige beheersoverdracht gedaan aan de betrokken drinkwatermaatschappij. De gemeenten Boechout, Brasschaat, Hemiksem, Hove en Schoten doen sinds 2006 beroep op AWW-RiAnt; de gemeenten Wijnegem, Zoersel en Zandhoven werken samen met PIDPA-HidroRio. In 2007 hebben ook de gemeenten Edegem, Niel en Kalmthout een overeenkomst afgesloten met hun drinkwatermaatschappij en dit vanaf voor Niel en vanaf voor Edegem en Kalmthout. d. De vergistinginstallaties Na een gunstige evaluatie van de werking van de eerste vergistinginstallatie, werkend volgens het DRANCO-procédé (DRoge ANaërobe Compostering), werd begin 1998 het bevel tot aanvang van de werken voor een nieuwe vergistinginstallatie met een grotere verwerkingscapaciteit gegeven. Op 6 juli 2000 werd deze installatie definitief aanvaard en in gebruik genomen. Nadien werd de eerste proefinstallatie stilgelegd. site noord: vergisting 1 18

21 site noord: vergisting 2 In de vergistinginstallatie wordt GFT+ omgezet tot compost en biogas. Het biogas wordt op zijn beurt omgezet in elektriciteit en als Groene Stroom geleverd aan het net. In 2003 verkreeg IGEAN van de VREG een erkenning zodat de groenestroomcertificaten (GSC) konden verhandeld worden. Sindsdien organiseert IGEAN jaarlijks een overheidsopdracht voor de verkoop van deze groene stroom en groenestroomcertificaten. site noord: biogasmotor Om de omzetting van het geproduceerde biogas in elektriciteit te optimaliseren werd een 3 de biogasmotor bijgeplaatst. Deze werd begin juli 2006 in dienst genomen. 19

22 Nadat de stad Antwerpen beslist had om ook GFT selectief in te zamelen en de bevoegde minister het licht op groen had gezet voor een proefproject voor de inzameling van GFT met wegwerpluiers in de stad Antwerpen, werd de eerste vergistingsinstallatie medio 2006 opnieuw opgestart. Hiermee werd de verwerkingscapaciteit met ton GFT+ per jaar uitgebreid. Rekening houdend met de reeds aanwezige verwerkingscapaciteit van vergisting 2-installatie van ton, heeft IGEAN op dit ogenblik een totale verwerkingscapaciteit van ton GFT+ op jaarbasis. In 2007 werd ,41 ton GFT+ ingezameld afkomstig van volgende steden en gemeenten: gemeente hoeveelheid GFT+ (ton) Aartselaar 741,72 Antwerpen ,64 Boechout (*) Boom 768,82 Borsbeek 555,64 Brasschaat 1.797,00 Brecht 2.567,15 Edegem 591,76 Essen 1.753,45 Hemiksem 997,60 Hove 407,74 Kalmthout 1.008,45 Kapellen 4.348,90 Kontich (*) Lint (*) Malle 1.256,75 Mortsel 579,22 Niel 1.040,24 Ranst 3.232,85 Rumst 782,00 Schelle 683,64 Schilde 987,25 Schoten 1.899,20 Stabroek 1.161,40 Wijnegem 920,25 Wommelgem 677,25 Wuustwezel 4.303,10 Zandhoven 1.849,30 Zoersel 1.785,65 Totaal ,97 (*) In de gemeenten Boechout, Kontich en Lint wordt nog geen GFT+ ingezameld. Een deel van het ingezamelde GFT+-afval wordt rechtstreeks aangeleverd op site noord te Brecht. Een ander deel wordt aangeleverd op site zuid te Edegem. De evolutie van de ingezamelde hoeveelheden GFT+ per gemeente over de jaren wordt in de grafiek op de volgende pagina weergegeven. 20

23 In 2007 heeft IGEAN in de beide vergistinginstallaties GFT+ afval omgezet in 7,39 miljoen m³ biogas en ton humotex. Er werd MWh groene elektriciteit geproduceerd, waarvan er MWh aan het net werd geleverd. Voor de verwerking van het overschot heeft IGEAN aandelen van de stad Antwerpen in Ibogem overgenomen. In 2007 werd 6.397,48 ton GFTafval voor verwerking afgevoerd naar de verwerkingsinstallatie van DDS-Verko te Dendermonde of naar de andere verwerkingsinstallaties van IBOGEM. De kostprijs voor de verwerking van GFT+afval is reeds verschillende jaren stabiel op 81,80 euro per ton ondanks de stijging van de consumptieindex. Toch besliste de raad van bestuur einde 2006 de verwerkingsprijs voorlopig te behouden voor de eerste helft van In 2008 zal deze kostprijs geëvalueerd worden. In tegenstelling met eerder gemaakte afspraken heeft de stad Antwerpen in 2007 beslist de selectieve inzameling van GFT+ niet onverkort verder te zetten. Uit de ingezamelde hoeveelheden blijkt echter dat deze gewijzigde beleidsopties van de stad Antwerpen geen substantiële inhoud hebben op de ingezamelde hoeveelheden. Evolutie hoeveelheid GFT+ per inw. per gemeente Zoersel Zandhoven Wuustwezel Wommelgem Wijnegem Stabroek Schoten Schilde Schelle Rumst Ranst Niel Mortsel Malle Kapellen Kalmthout Hove Hemiksem Essen Edegem Brecht Brasschaat Borsbeek Boom Antwerpen Aartselaar hoeveelheid (kg/inw.) Grafiek : evolutie ingezamelde hoeveelheid GFT+ per inwoner 21

24 e. De waterzuiveringsinstallatie Om al het afvalwater dat op de site ontstaat afdoende te kunnen zuiveren alvorens te lozen op oppervlaktewater, werd een waterzuiveringsinstallatie gebouwd. Deze werkt volgens 3 zuiveringsstappen, met name, biologie, fysico-chemie en absorptie op actief koolfilters. Einde 2000 was deze operationeel. Sindsdien werd er geen beroep meer gedaan op de waterzuiveringsinstallatie van Aquafin te Brecht. site Noord : waterzuiveringsinstallatie In totaal wordt er jaarlijks ca m³ afvalwater gezuiverd en afgevoerd naar de Weehaegsebeek. IGEAN is hierbij onderworpen aan zeer strenge lozingsnormen. De zuiveringskosten worden doorgerekend in de verschillende verwerkingsprijzen. 22

25 f. De groencompostering In augustus 2005 werd de groencompostering op site noord uitgebreid tot een verwerkingscapaciteit van ton op jaarbasis. Deze uitbreiding had tot doel zoveel mogelijk groenafval afkomstig uit het samenwerkingsgebied van IGEAN zelf te kunnen verwerken. Een deel van het ingezamelde groenafval wordt rechtstreeks aangeleverd op site noord te Brecht. Een ander deel wordt aangeleverd op site zuid te Edegem. site Noord : groencompostering 23

26 In 2007 werd ,84 ton groenafval verwerkt te Brecht site Noord of bij Ibogem (Kallo) hiervoor heeft IGEAN einde 2005 aandelen van de stad Antwerpen in Ibogem overgenomen. gemeente hoeveelheid (ton) Aartselaar Antwerpen Boechout Borsbeek Brecht Edegem Essen Hemiksem Hove Kalmthout Kapellen Kontich Lint Malle Mortsel Niel Ranst Rumst Schelle Schilde Schoten Stabroek Wijnegem Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel Regie der wegen Totaal

27 Evolutie hoeveelheid groenafval in kg per inwoner Zoersel Zandhoven Wuustwezel Wommelgem Wijnegem Stabroek Schoten Schilde Schelle Rumst Ranst Niel Morts el Malle Lint Kontich Kapellen Kalmthout Hove Hemiksem Essen Edegem Brecht Borsbeek Boechout Antwerpen Aarts elaar hoeveelheid (kg/inw.) Het eindproduct van de groencompostering, groencompost, wordt gratis ter beschikking gesteld van de gemeenten. Het wordt eveneens verkocht aan professionele afnemers en particulieren. 25

28 g. Site zuid 1. Vereffening IHK Op 12 mei 1998 heeft de algemene vergadering van IHK, op vraag van de 8 betrokken gemeenten, beslist om in vereffening te gaan. Aan IGEAN werd gevraagd om een oplossing uit te werken. In een eerste fase heeft IGEAN alle lopende contracten en bestaande activiteiten overgenomen. In een studie werden de mogelijke bestemmingen van de site onderzocht evenals de wijze waarop deze konden gerealiseerd worden. De vereffening werd uiteindelijk afgesloten op de buitengewone algemene vergadering van 6 maart Hierbij werd gekozen voor het afsluiten van een koop-verkoop overeenkomst waarin de betrokken gemeenten evenwel het beschikkingsrecht behouden over de site. Uiteraard betekent dit eveneens dat uitsluitend deze gemeenten instaan voor alle financiële en andere gevolgen hiervan. In het kader van de vereffening hebben de betrokken gemeenten beslist om de bestemming van de site verder te gebruiken voor afvalverwijdering. 2. Sanering Met de overdracht van IHK werd eveneens de saneringsverplichting die rustte op de site zuid overgedragen. Op basis van het door OVAM reeds goedgekeurde bodemsaneringsproject heeft IGEAN in het voorjaar 2003 een overheidsopdracht georganiseerd voor het uitvoeren van de werken. Midden 2003 werden deze werken uitgevoerd. In een eerste fase werd de bodem gesaneerd; daarna het grondwater. Onder het vroegere verbrandingsgebouw werd initieel niet gesaneerd, om de stabiliteit van het gebouw niet in het gedrang te brengen. In 2006 werd dit gebouw definitief gesloopt en werd vervolgens ook dit gedeelte van het terrein gesaneerd. 3. Bestemming van de site IGEAN kreeg bij de overname van IHK de uitdrukkelijke opdracht de bestaande activiteiten verder te zetten, de site te rendabiliseren en voor te behouden voor afvalverwijdering. Daarom heeft IGEAN, na veelvuldig en intens overleg met de betrokken gemeenten, een milieuvergunningsaanvraag opgemaakt en ingediend. Nadat de Bestendige Deputatie einde 2003 aan IGEAN een vergunning had verleend om op de site regio zuid diverse overslagactiviteiten te doen en een KMOcontainerpark op te richten werd deze vergunning in beroep beperkt tot de overslag van: 1. GFT+ ( ton per jaar) 2. groenafval ( ton per jaar) 3. wit- en bruingoed (AEEA) i.s.m. Recupel 26

29 Midden 2003 werd de overslag van huisvuil en grofvuil in de bunkers van het vroegere verbrandingsgebouw stopgezet en sindsdien wordt al het afval rechtstreeks afgevoerd voor verwerking. Ook de groencompostering werd stopgezet. Het groenafval wordt enkel nog verzameld, (verkleind) en afgevoerd voor verwerking bij derden (Indaver Kallo). In overleg met de betrokken gemeenten werd einde 2005 beslist site zuid nog enkel te gebruiken voor overslag van groenafval en GFT+ en deze activiteiten overdekt te gaan doen. Daarom werd in 2006 een nieuwe loods gebouwd op het achterliggend deel van het terrein. Zo moet niet elke ingezamelde hoeveelheid rechtstreeks afgevoerd worden voor verwerking, maar kan het in grotere hoeveelheden afgevoerd te worden voor verwerking. Midden 2006 werd deze loods officieel geopend in aanwezigheid van de bevoegde minister. Site zuid : overslaghal In 2008 zal er voor het resterende gedeelte van het terrein, in overleg met de betrokken gemeenten, een andere bestemming worden gezocht. h. Intergemeentelijke exploitatie containerpark Initieel was het de bedoeling de inrichting en exploitatie van het KMOcontainerpark op de site regio zuid te koppelen aan de exploitatie van het gemeentelijk containerpark. Dit kon echter geen doorgang vinden daar de vergunning voor een KMO-containerpark in beroep werd geweigerd. Toch hebben de betrokken gemeenten uit de zuidelijke regio aangedrongen op een uniformisering van de gemeentelijke containerparken wat uiteindelijk geleid heeft tot een beheersoverdracht aan IGEAN milieu & veiligheid voor de exploitatie van het containerpark. 27

30 Einde 2004-begin 2005 hebben volgende 9 gemeenten beheersoverdracht gedaan aan IGEAN milieu & veiligheid: Zoersel, Aartselaar, Hove, Borsbeek, Lint, Rumst, Boechout, Kontich en Schelle (volgens volgorde waarin beheersoverdracht werd gedaan). Een intergemeentelijke exploitatie van het containerpark is hiervan het resultaat. Intergemeentelijke exploitatie containerparken In een eerste fase werden er geen grote veranderingen aangebracht aan de exploitatie van het containerpark. Uiteindelijk is het wel de bedoeling de verschillende containerparken op elkaar af te stemmen en eenzelfde identificatieen registratiesysteem (identiteitskaart) in te voegen gekoppeld aan diftar (betaalsysteem). In 2006 en 2007 werden de verschillende containerparken aangepast. Zo werd het nieuwe containerpark op de terreinen van Bulka (Boechout) voorbereid en werden de containerparken te Hove en Lint aanzienlijk uitgebreid. Ook op de containerparken van Borsbeek en Kontich werden reeds aanpassingswerken uitgevoerd. 28

31 Voor deze en andere aanpassingen aan de verschillende containerparken heeft IGEAN milieu & veiligheid een subsidiedossier ingediend bij OVAM. De vaste belofte van toelage werd verkregen. Ook voor het invoeren van diftar heeft IGEAN een subsidiedossier ingediend bij OVAM, waarvoor eveneens reeds een belofte van toelage werd verleend. In 2008 zal verder uitvoering gegeven worden aan de beslissing van de raad van bestuur van einde 2006 i.v.m. het invoeren van diftar: Besluit de raad van bestuur Art. 1: Art. 2: Art. 3: Art. 4: IGEAN milieu & veiligheid voert in overleg met de betrokken gemeenten op de containerparken te Aartselaar, Boechout, Borsbeek, Hove, Kontich, Lint, Rumst, Schelle en Zoersel het diftarsysteem in voor volgende fracties: 1. grofvuil (te storten en te verbranden) 2. bouw- en sloopafval (zuiver steenpuin en gemengd bouw- en sloopafval). Op volgende containerparken zal het diftarsysteem eveneens worden ingevoerd voor volgende fracties: 3. groenafval: Schelle en Zoersel 4. bewerkt houtafval: Schelle Volgende tarieven zijn van toepassing op deze fracties: 1. grofvuil (te storten en te verbranden): 0,20 euro/kg 2. a. bouw- en sloopafval (gemengd bouw- en sloopafval): 0,20 euro/kg b. bouw- en sloopafval (zuiver steenpuin): 0,01 euro/kg 3. groenafval: 0,03 euro/keg 4. bewerkt houtafval: 0,03 euro/kg Per gezin gelden volgende vrijstellingen, rekening houdend met de grootte van het gezin: a. basisvrijstelling voor een gezin t/m 3 personen: vrijstelling van 50 kg/gezin/jaar b. voor elk bijkomend gezinslid geldt een bijkomende vrijstelling van 10 kg/gezin/jaar. Deze vrijstelling wordt berekend op die fracties die eerst worden aangevoerd. Van zodra de vrijgestelde hoeveelheid opgebruikt werd, gelden de afgesproken tarieven. Voormelde vrijstellingen gelden niet op het containerpark te Zoersel waar voor grofvuil en gemengd bouw- en sloopafval een tarief geldt van 0,15 euro/kg. Het identificatie- en registratiesysteem zal zo spoedig mogelijk worden geïnstalleerd zonder tot de effectieve aanrekening naar de burger toe over te gaan. Ten vroegste op zal evenwel de effectieve aanrekening opgestart worden. IGEAN milieu & veiligheid vraagt de betrokken gemeenten om toelating te geven om de gegevens uit het bevolkingsregister te gebruiken voor het opmaken van een softwarepakket voor de identificatie- en registratie van de bezoekers van het containerpark (basisextractie + updating). In 2007 werd het identificatie- en registratiesysteem op het containerpark te Boechout en Hove in gebruik genomen. De verdere invoering van diftar werd grondig voorbereid met de betrokken gemeenten: communicatie naar de burgers, politiereglement goedkeuren voor de werking van het containerpark, milieuvergunning aanpassen daar waar nodig, Uiteindelijk zal een burger uit gemeente x gebruik kunnen maken van om het even welk containerpark uit de regio dat eenzelfde systeem gebruikt en aan het project deelneemt. i. Afvalverwijdering naar de toekomst toe In 2005 werden de nodige besprekingen gevoerd om te komen tot een betere verhouding op het vlak van de verwerking van het restafval, het grofvuil, het GFT+afval en het groenafval, met volgende doelstellingen: a. globale regeling op lange termijn inzake afvalverwerking b. optimaliseren van de verschillende verwerkingsinstallaties en de beschikbare capaciteiten c. aandacht voor de transportproblematiek en de mobiliteit. 29

32 Uiteindelijk heeft dit geleid tot het volgende: a. verwerken brandbaar restafval (huisvuil en grofvuil): toetreding van IGEAN tot ISVAG b. verwerken onbrandbaar restafval (grofvuil): lidmaatschap van IGEAN bij Hooge Maey c. verwerken van overschot GFT+: overdracht van aandelen van stad Antwerpen in Ibogem aan IGEAN d. verwerken van overschot groenafval: overdracht van aandelen van stad Antwerpen in Ibogem aan IGEAN. In 2007 werd hier verder uitvoering aan gegeven. De volgende jaren zal het er vooral op aan komen met de regio tot een globale oplossing te komen voor de (alternatieve) verwerking van huishoudelijk afval. j. Intercommunale voor de Hooge Maey De intercommunale heeft als doelstelling het storten van het restafval gekoppeld aan de sanering van de terreinen. De verschillende partners zijn de gemeenten van de arrondissementen Antwerpen en Mechelen, de stad Antwerpen, de intercommunales IVAREM, ISVAG, IBOGEM en IGEAN milieu & veiligheid, het provinciebestuur en Indaver. IGEAN milieu & veiligheid heeft ca. 10 % van het kapitaal en is in de raad van bestuur vertegenwoordigd. IGEAN milieu & veiligheid stelt samen met IVAREM en de stad Antwerpen eveneens een expert ter beschikking. Op verzoek van de schepenen van leefmilieu en bij beslissing van de raad van bestuur van IGEAN milieu & veiligheid wordt de opbrengst van de intercommunale Hooge Maey aangewend voor de financiering van de afvalpreventie en het voorkomingsbeleid van de gemeenten. Hooge Maey 30

33 De gemengde intercommunale IBOGEM staat in voor de huisvuilverwijdering van Burcht en omliggende gemeenten en heeft volgende vennoten: a. gemeentelijke deelnemers : Beveren, Zwijndrecht, Kruibeke en stad Antwerpen b. intergemeentelijke verenigingen : Verko, Mi-Wa, ISVAG en IGEAN milieu & veiligheid c. private partner : Indaver. In 2005 heeft IGEAN milieu en veiligheid vier aandelen van de stad Antwerpen overgenomen voor de verwerking van groenafval en GFT. k. Interafval IGEAN is reeds verscheidene jaren lid van Interafval. Interafval is een overlegplatform dat werd opgericht door VVSG (Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten). Het platform heeft tot doel, in alle aspecten van het huishoudelijk of gelijkgesteld afval informatie uit te wisselen, alle mogelijke thema s en gezamenlijke standpunten te bespreken bij de betrokken overheden en/of instanties. Op dit ogenblik zijn alle Vlaamse intercommunales voor huisvuilverwerking aangesloten. l. Vlaco IGEAN milieu & veiligheid is ook lid van de Vlaamse Compostorganisatie vzw (Vlaco). In 2007 was IGEAN milieu & veiligheid vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur en in de raad van bestuur. Ook aan de verschillende werkgroepen (marketing, wettelijk kader, normering, geur en proefwerking) neemt IGEAN milieu & veiligheid deel. Naast de opvolging van de compostproductie zorgt Vlaco o.a. voor de bevordering van de afzet van compost en ondersteunt zij de opleidingen van IGEAN milieu & veiligheid tot compostmeester evenals de compostcursus. In 2007 heeft IGEAN milieu & veiligheid 5 compostcursussen georganiseerd. m. Milieudienst In het kader van milieu & natuur moeten de gemeenten komen tot een duurzaam lokaal beleid met integratie en participatie als belangrijkste aandachtspunten. Bovendien worden steeds meer verplichtingen aan de gemeenten toevertrouwd. Dit alles vraagt een blijvende inspanning op diverse terreinen. Het begeleiden en ondersteunen van de gemeenten op technisch, juridisch en wetenschappelijk vlak blijft dan ook een noodzaak. In 2007 waren er 28 gemeentebesturen lid van de intercommunale milieudienst. Deze gemeenten vertegenwoordigen inwoners. Enkel de gemeente Schoten en de stad Antwerpen zijn niet aangesloten bij de intercommunale milieudienst. Aan de aangesloten gemeenten wordt een jaarlijkse bijdrage van 0,16 euro per inwoner gevraagd. Deze bijdrage wordt aangerekend via de eindafrekening die jaarlijks aan de gemeenten wordt voorgelegd. 31

34 n. Afvalkrant In het kader van de afvalpreventiecampagne van IGEAN milieu & veiligheid werd, op advies van de schepenen van leefmilieu, beslist op regelmatige tijdstippen een afvalkrant uit te geven. In 2007 werden 3 afvalkranten verspreid, waarin verschillende thema s aan bod kwamen. De afvalkrant wordt bedeeld in 28 gemeenten met een oplage van ca stuks. De gemeenten die dat wensen, kunnen een eigen artikel in de afvalkrant laten publiceren. Hierbij krijgen ze de gelegenheid om lokale acties, verwezenlijkingen, wijzigingen in het afvalbeleid enz. voor te stellen en de band tussen IGEAN milieu & veiligheid en de gemeente te verduidelijken. 1. Juridisch-technische ondersteuning inzake milieu en natuur Reeds van bij de aanvang staat de intergemeentelijke milieudienst garant voor een juridisch- technische ondersteuning van de gemeentelijke milieudiensten en dit zowel voor milieu als natuur. Jaarlijks worden er ca. 350 milieuvergunningsdossiers behandeld, waarvan 40 % klasse 2 aanvragen, 20 % klasse 1 aanvragen en 40 % meldingen klasse 3. Daarnaast worden er tal van andere schriftelijke adviezen verstrekt, zoals erkenningsaanvragen i.v.m. handelszaken voor dieren, klachten i.v.m. hinder, algemene juridische adviezen, e.d. 32

35 De intercommunale milieudienst staat eveneens telefonisch ter beschikking van de gemeenten. Tenslotte bestaat een belangrijke taak van de intercommunale milieudienst uit het informeren van de gemeenten over nieuwe en bestaande wetgeving. Deze informatie wordt enerzijds mondeling gegeven en anderzijds aan de hand van schriftelijke nota's. Bovendien staat deze informatie open voor diverse personen binnen de gemeenten: milieuambtenaar, duurzaamheidsambtenaar, technische dienst, secretaris, schepenen van leefmilieu, Voor het overige speelt de milieudienst in op de permanente noden van de gemeenten en past zij haar takenpakket voortdurend aan. 2. Juridisch-technische ondersteuning i.v.m. handhaving van de milieuwetgeving Ook in het kader van de handhaving kan beroep gedaan worden op de intergemeentelijke milieudienst. Deze taak spitst zich toe op het begeleiden van het uitoefenen van toezicht op gemeentelijk vlak, gaande van het bepalen van de juiste indelingsrubrieken, over een bezoek ter plaatse tot het begeleiden van een procedure tot het opleggen van een dwangmaatregel. 3. Begeleiden van de gemeentelijke adviesraad en optreden als deskundige De intergemeentelijke milieudienst wordt af en toe gevraagd om op te treden als deskundige bij het toelichten van een welbepaald onderwerp op de gemeentelijke milieuadviesraad of op het college van burgemeester en schepenen. 4. Begeleiden van de opmaak van het gemeentelijk milieubeleidsplan De verschillende gemeentelijke milieuconvenanten en samenwerkingsovereenkomsten die de gemeenten de voorbije jaren hebben afgesloten met het Vlaams Gewest verplichtte de gemeenten een gemeentelijk milieubeleidsplan op te maken. De intergemeentelijke milieudienst heeft deze taak op zich genomen en heeft in de loop der jaren voor diverse gemeenten een gemeentelijk milieubeleidsplan opgemaakt. Dit gebeurde steeds in nauw overleg met de betrokken gemeenten. Ook in de nieuwe Samenwerkingsovereenkomst is de opmaak van een gemeentelijk milieubeleidsplan voorzien. In het onderscheidingsniveau kan de gemeente er per jaar 3 punten voor krijgen. 5. Administratieve opvolging en ondersteuning Bij het FOST Plus project staat de milieudienst in voor de administratieve opvolging en begeleiding van het project. Dit gaat van de opmaak van de bestekken en het organiseren van de overheidsopdrachten, over het toezicht houden op de uitvoering van de opdrachten tot het verwerken van alle cijfergegevens m.b.t. het project. In 2007 heeft IGEAN milieu & veiligheid een nieuwe overheidsopdracht georganiseerd voor de verschillende selectieve inzamelingen die deel uitmaken van het FOST Plus project. Al deze nieuwe opdrachten zijn op van start gegaan. Ook voor alle andere taken en opdrachten zorgt de milieudienst voor de administratieve opvolging en verwerking van gegevens. Aan de gemeenten wordt maandelijks een overzicht bezorgd van de ingezamelde hoeveelheden op basis waarvan een eventuele bijsturing mogelijk is. Het resultaat hiervan wordt jaarlijks voorgelegd aan de milieuambtenaren evenals aan de schepenen van leefmilieu in het adviescomité milieu. 33

36 6. Overleg milieuambtenaren en duurzaamheidsambtenaren Op regelmatige tijdstippen organiseert IGEAN bijeenkomsten voor de milieuambtenaren en/of de duurzaamheidsambtenaren. Op deze bijeenkomsten worden actuele dossiers toegelicht en besproken, wordt nieuwe of gewijzigde wetgeving overlopen en worden voorbereidende werkzaamheden gedaan voor de opstart van nieuwe projecten. Daar waar vroeger vooral de klemtoon lag op het geven van informatie aan de milieuambtenaren wordt recent meer aandacht geschonken aan overleg dat zich ook toespitst op o.m. de duurzaamheidsambtenaren. 7. Tankslag In 2007 heeft IGEAN milieu en veiligheid een dossier opgestart voor de verwijdering en opvulling van stookolietanks die niet langer in gebruik zijn. Op basis van de prijsvraag die IGEAN milieu en veiligheid georganiseerd heeft, hebben de inwoners van de deelnemende gemeenten de mogelijkheid om aan een zeer voordelige prijs hun stookolietank te laten opvullen of verwijderen. Bij dit initiatief werkt IGEAN milieu en veiligheid nauw samen met de gemeentebesturen bij de verspreiding van de informatie. Meer dan 800 inwoners uit de regio hebben zich ingeschreven voor dit project. Midden 2008 zal het project afgerond worden en zal het geëvalueerd worden. o. Gemeentelijke administratieve sancties (GAS) De wet van 13 mei 1999 tot aanvulling en wijziging van de Nieuwe Gemeentewet heeft de mogelijkheid gecreëerd om gemeentelijke administratieve sancties te voorzien. De gemeenten zijn hierdoor in staat om sneller en efficiënter de strijd tegen de kleine criminaliteit aan te pakken. Om gebruik te kunnen maken van het systeem van gemeentelijke administratieve sancties, moet de gemeente in de eerste plaats beschikken over een aangepast politiereglement. IGEAN milieu & veiligheid heeft in een eerste fase de gemeenten begeleid bij de opmaak van het reglement. Er wordt hierbij zoveel mogelijk gewerkt op het niveau van de politiezone om te komen tot een uniform politiereglement. Een tweede stap bestaat erin toezicht uit te oefenen op het naleven van het politiereglement. Hierbij kan beroep gedaan worden op de politie en/of op gemeentelijke ambtenaren die de nodige opleiding gevolgd hebben. IGEAN milieu & veiligheid heeft een deel van de opleiding verzorgd in samenwerking met de bevoegde provinciale scholen. De sanctionerend ambtenaar die aangesteld wordt, kan de gemeentelijke administratieve geldboete opleggen. Ook hiervoor doen de meeste gemeenten/politiezones beroep op IGEAN milieu & veiligheid. 34

37 In 2007 heeft IGEAN milieu & veiligheid gewerkt aan volgende opdrachten: 1. Opmaak en aanpassing van het politiereglement voor PZ Minos (5 gemeenten), 2. Opleiding geven aan politie en gemeentelijke ambtenaren van de PZ Hekla 3. Aanstelling als sanctionerend ambtenaar voor de PZ Rupel (Boom, Niel, Hemiksem, Schelle, Rumst) en PZ Hekla (Aartselaar, Edegem, Hove, Kontich en Lint) en Zwijndrecht. Ook andere gemeenten/politiezones hebben intussen laten weten op IGEAN milieu & veiligheid beroep te willen doen voor de gemeentelijke administratieve sancties. IGEAN milieu & veiligheid zal deze opdracht in 2008 verder uitbouwen en optimaliseren. p. Samenwerking In de mate van het mogelijke wordt met andere intercommunales informatie uitgewisseld om sneller en efficiënter te kunnen werken. q. Openbedrijvendag Op zondag 7 oktober 2007 heeft IGEAN milieu & veiligheid met de site noord te Brecht deelgenomen aan de openbedrijvendag. Deze stond dit jaar in het kader van de afvalverwerking. Tijdens deze dag heeft de bezoeker uitgebreid kennis kunnen maken met de verschillende afvalverwerkings- en behandelingsinstallaties van de verschillende afvalstoffen. IGEAN milieu & veiligheid mocht hier bezoekers ontvangen wat de deelname aan de openbedrijvendag tot een succes heeft gemaakt. 35

38 Op zondag 5 oktober 2008 zal IGEAN milieu & veiligheid, op vraag van de gemeente Brecht, terug deelnemen aan de openbedrijvendag. 36

39 C. Gemeenschappelijke dienst P.B.W. (Preventie en Bescherming op het Werk) Werking van de dienst Met het KB van 14 januari 1997 werd aan IGEAN als eerste in Vlaanderen een definitieve vergunning voor onbepaalde duur verleend. Vandaag is deze dienst nog steeds toonaangevend. Volgende besturen zijn lid van de gemeenschappelijke dienst PBW (63) - de gemeenten Aartselaar, Boechout, Boom, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Hemiksem, Hove, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lint, Malle, Mortsel, Niel, Ranst, Rumst, Schelle, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven, Zoersel en Zwijndrecht (28) - de OCMW s Aartselaar, Boechout, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Essen, Hemiksem, Hove, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lint, Malle, Mortsel, Ranst, Rumst, Schelle, Schilde, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven, Zoersel en Zwijndrecht (26) - de intercommunales Imsir en IGEAN (2) - de politiezones GRENS, HEKLA, MINOS, RUPEL, Voorkempen, ZARA, Noord (7) De dienst vertegenwoordigt meer dan personeelsleden en 831 brandweervrijwilligers. De gemeenschappelijke dienst PBW richt zich op de wettelijke verplichting die elke werkgever heeft om de arbeidsveiligheid bij het personeel te verzekeren. Het bestuur staat in voor de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers, met inbegrip van maatregelen voor de preventie van beroepsrisico's, informatie en opleiding. De besturen zorgen eveneens voor de nodige middelen om dit doel te bereiken. Specifiek werd in 2007 aandacht besteed aan opleidingen van: 1. leidinggevenden en personeelsleden van de groendienst: risicoanalyses en veiligheidsinstructies voor de groendienst 2. gekwalificeerde elektriciens betreffende gespecialiseerde opleiding BA5 i.s.m. Vincçotte Academy 3. personeelsleden van diverse gebouwen: de evacuatieprocedure en het gebruik van kleine blusmiddelen 4. personeelsleden communicatie: het grensoverschrijdend gedrag, risicoanalyse psychosociale belasting 5. leidinggevenden en schoolhoofden: het globaal preventieplan (matrix, beleidsverklaring) 6. ploegbazen: plichten hiërarchische lijn in het kader van de welzijnswetgeving, gevaarlijke producten, het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen, signalisatie op de openbare weg bij werkzaamheden 7. leidinggevenden: welzijnswetgeving,sobane-methode (Screening Observatie Analyse Expertise) en de toepassing ervan, welzijnsprocedure en de toepassing ervan, werkbaarheidsmonitor en de toepassing ervan 8. onthaalouders: veiligheid van speelterreinen, speeltuigen en speelomgeving 9. politie: werkbaarheidsmonitor, psychosociale aspecten en risicoanalyse ploegenarbeid, algemene risicoanalyses politiewerking 10. thuisdienst: veiligheids- en gezondheidsaspecten bij thuishulp 37

40 Met het KB van 28 maart 2001 betreffende de veiligheid van speeltoestellen en speelterreinen worden aan de uitbater van speelterreinen een aantal verplichtingen opgelegd. Ook gemeenten en OCMW s zijn vaak uitbater van speeltoestellen en speelterreinen. Daarom worden deze taken uitgevoerd binnen het takenpakket van de gemeenschappelijke dienst PBW. Zo werd in 2007 verder gewerkt aan de opmaak van de risicoanalyses en het vastleggen van preventiemaatregelen in het kader van de jaarlijkse controle van de speelterreinen en speeltoestellen. Er wordt meegewerkt aan het ontwerp van de inrichting van nieuwe speelterreinen en de opvolging van de oplevering van nieuwe speeltoestellen. In 2007 hebben 19 gemeenten en 3 OCMW s hiervoor beroep gedaan op IGEAN milieu & veiligheid. In totaliteit worden jaarlijks 358 locaties onderworpen aan een controle. Wat de controle van de speeltoestellen bij de onthaalmoeders betreft werden in overleg met de Federale Overheidsdienst Economie de criteria van deze controle vastgelegd. controle speelterreinen 38

41 Het KB van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke en mobiele bouwplaatsen verplicht de openbare besturen om, voor de projecten waarvoor zij opdrachtgever zijn, over te gaan tot het organiseren van de bouwplaatscoördinatie. Deze bouwplaatscoördinatie heeft zowel betrekking op het oprichten en/of verbouwen van gebouwen, als het aanleggen van wegeninfrastructuur of omgevingswerken. Ondertussen hebben 19 gemeenten, 8 OCMW s en 1 politiezone beheersoverdracht gedaan aan IGEAN milieu & veiligheid voor het organiseren van de veiligheids- en gezondheidscoördinatie. Zo werd IGEAN milieu & veiligheid sinds het opstarten van deze activiteit reeds betrokken bij in totaal 450 verschillende projecten. De veiligheidscoördinatie is zowel van belang bij het opmaken van bestekken als bij het uitvoeren van de werken. Bij het opmaken van de bestekken en het uittekenen van de plannen worden veiligheidsadviezen geformuleerd in functie van zowel het veilig bouwen van de constructie als met het oog op de veiligheid van de latere gebruikers van deze gebouwen. Ook tijdens de realisatie van het project brengt de veiligheidscoördinator permanent advies uit met betrekking tot het toepassen van veilige uitvoeringsmethoden. Dit zowel voor de uitvoerders van het project als eventuele omwonenden of derden die zijdelings bij de projecten betrokken worden. De verrekening gebeurt rechtstreeks met het bestuur en per project op basis van de werkelijke prestaties. 39

42 Het samengaan van de arbeidsveiligheid van het personeel en de veiligheidscoördinatie van de bouwplaats leidt ontegensprekelijk tot een meerwaarde in het streven van de besturen naar een veilige werkomgeving. Tenslotte houdt ook de wet van 11 juni 2002 en het MB van 11 juli 2002 betreffende de preventie en bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk verplichtingen in voor de besturen. In 2003 werd overgegaan tot de aanwerving van een preventieadviseur sociale relaties om uitvoering te geven aan de wet betreffende de preventie en bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. Om iedereen correct te informeren heeft IGEAN milieu & veiligheid verschillende infosessies gegeven aan personeelsleden en leidinggevenden over deze wetgeving en de praktische implementatie ervan. In 2007 heeft IGEAN milieu & veiligheid haar bemiddelende en vertrouwelijke rol blijven opnemen. Tientallen probleemsituaties zijn op een informele en serene manier aangepakt en behandeld. Tenslotte houdt ook de wet van 11 juni 2002 gewijzigd door de wet van 10 januari en van 6 februari 2007, betreffende de preventie en bescherming tegen psychosociale belasting, zoals pesten, geweld en ongewenst seksueel gedrag op het werk, verplichtingen in voor de besturen. In 2007 werden tientallen probleemsituaties op een informele en serene manier aangepast en behandeld. Daarnaast zijn verschillende besturen doorgelicht op het vlak van psychosociale belasting. 40

43 D. Algemene diensten De algemene diensten zijn gemeenschappelijk. 1. boekhouding en secretariaat Deze werken voor beide intergemeentelijke verenigingen. 2. studiedienst De studiedienst volgt voor beide verenigingen allerlei nieuwe opdrachten en evoluties op en onderzoekt vragen tot intergemeentelijke samenwerking die door de aangesloten besturen worden geformuleerd. De studiedienst kan ondermeer belast worden met volgende opdrachten: - rapporten in verband met sociale en economische aspecten van de regio - rapporten ter ondersteuning van gemeenschappelijke opdrachten, bevoegdheden, enz. die heel de regio of meerdere gemeenten aanbelangen - rapporten ter ondersteuning van de eigen activiteiten van de intercommunale. Daarnaast werden in 2007 volgende aspecten door de studiedienst behandeld: - begeleiding overname containerparken - netwerkbeheer en organisatie van een website Tenslotte wordt de studiedienst ook ingezet om de interne administratie en organisatie binnen IGEAN dienstverlening te optimaliseren en aanpassingen voor te bereiden. 3. website De website wordt verder uitgebouwd. Vertrekkend vanuit een gemeenschappelijk adres voor beide verenigingen, kan de bezoeker van de website op een introductiepagina kiezen voor de site van IGEAN dienstverlening of IGEAN milieu & veiligheid. De lay-out is voor beide verenigingen identiek, maar de menustructuur verschilt. Het jaarverslag kan op de website geraadpleegd worden. 41