JAARVERSLAG Goedgekeurd door de raad van bestuur van 6 mei 2009 I.G.E.A.N. milieu & veiligheid. milieu & veiligheid. milieu & veiligheid LIER

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2008 Goedgekeurd door de raad van bestuur van 6 mei 2009 HOOGSTRATEN RIJKEVORSEL milieu & veiligheid BEERSE milieu & veiligheid LILLE ANTWERPEN dienstverlening VORSELAAR I.G.E.A.N. milieu & veiligheid GROBBENDONK milieu & veiligheid milieu & veiligheid milieu & veiligheid NIJLEN milieu & veiligheid LIER milieu & veiligheid milieu & veiligheid milieu & veiligheid HINGENE DUFFEL RUISBROEK milieu & veiligheid WILLEBROEK WALEM milieu & veiligheid

2 IGEAN milieu & veiligheid OPDRACHTHOUDENDE VERENIGING In uitvoering van het decreet van 6 juli 2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking werd een nieuwe opdrachthoudende vereniging IGEAN milieu & veiligheid opgericht. De oprichting en de statuten van IGEAN milieu & veiligheid werden goedgekeurd door de buitengewone algemene vergadering van 8 november 2003 en door de Vlaamse minister van Binnenlandse Aangelegenheden op 1 april Statutenwijziging goedgekeurd door de buitengewone algemene vergadering van 15 juni 2008, gepubliceerd in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad van 13 augustus 2008 onder nr Zetel en burelen van de opdrachthoudende vereniging Doornaardstraat Wommelgem Tel.: 03/ Fax: 03/ igean@igean.be Site noord Oostmalsebaan Brecht (Sint-Lenaarts) Tel.: 03/ Fax: 03/ Afvalverwerking Site zuid Doornstraat Edegem tel.: 03/ Containerparken Aartselaar Dijkstraat z.n. tel 03/ Boechout Vremdesteenweg tel 03/ Borsbeek F. Beirenslaan 2a (fort 3) tel 03/ Hove Fazantenlaan z.n. tel 03/ Kontich Blauwesteenstraat 81b tel 03/ Lint Lerenveld 15 tel 03/ Rumst Korte Veerstraat z.n. tel 03/ Schelle Kapelstraat z.n. tel 03/ Zoersel De Maey tel 03/ JAARVERSLAG 2008 aan de Jaarvergadering van 19 juni 2009 Verslagen van de raad van bestuur, van de commissaris en de jaarrekening 2008.

3 LEDEN - BESTUUR - PERSONEEL A. Aandeelhouders Aandeelhouders A: gemeenten Aandeelhouders C: andere deelnemers A. Gemeenten aantal inwoners per Aantal aandelen Aartselaar Antwerpen Boechout Boom Borsbeek Brasschaat Brecht Edegem Essen Hemiksem Hove Kalmthout Kapellen Kontich Lint Malle Mortsel Niel Ranst Rumst Schelle Schilde Schoten Stabroek Wijnegem Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel Zwijndrecht Totaal

4 C. Anderen aantal aandelen OCMW Aartselaar 5 OCMW Boechout 5 OCMW Borsbeek 5 OCMW Brasschaat 5 OCMW Brecht 5 OCMW Edegem 5 OCMW Essen 5 OCMW Hemiksem 5 OCMW Hove 5 OCMW Kalmthout 5 OCMW Kapellen 5 OCMW Kontich 5 OCMW Lint 5 OCMW Malle 5 OCMW Mortsel 5 OCMW Niel 5 OCMW Ranst 5 OCMW Rumst 5 OCMW Schelle 5 OCMW Schilde 5 OCMW Stabroek 5 OCMW Wijnegem 5 OCMW Wommelgem 5 OCMW Wuustwezel 5 OCMW Zandhoven 5 OCMW Zoersel 5 OCMW Zwijndrecht 5 Imsir 5 Totaal 140 2

5 B. Raad van bestuur (samenstelling per ) Gemeente Bestuurders Aartselaar Ann Cuyckens Antwerpen Chris Anseeuw Boechout Kathleen Sebreghts Boom Patrick Marnef Borsbeek Frans Neyens Brasschaat Bart Brughmans Brecht Kris Kenis Edegem Wim Verrelst Essen Dirk Konings Hemiksem Dirk Peeters Hove Luc Vuylsteke de Laps Kalmthout Jan Fraeters Kapellen Sabine Van Dooren Kontich Eddy Verbist (tot 07/05) Eric Van den Eynde Lint Stanny Tuyteleers Malle Guy Dens Mortsel Bob De Richter Niel Walter Troch Ranst Staf Janssens Rumst Marc Verschueren Schelle Karl Van Hoofstat Schilde Elvire Meeûs Schoten Annelies Verlinden Stabroek Rudi Staes Wijnegem Paul Heyvaert Wommelgem Rudy Stuer Wuustwezel Jos Ansoms Zandhoven Willy De Bie (tot 3/12) Zandhoven Luc Van Hove (waarnemend) Zoersel Bob Peeters Zwijndrecht Irene Hoppe Bestuurders met raadgevende stem Wommelgem Karen Milants (ontslag in 2008) Wuustwezel Peggy Bellens Zwijndrecht Ann Kauwenberghs 3

6 C. Directiecomité (samenstelling per ) Voorzitter Ondervoorzitster Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder IGEAN milieu & veiligheid Luc Vuylsteke de Laps Annelies Verlinden Jos Ansoms Bart Brughmans Patrick Marnef Rudy Stuer D. Commissarissen d.1. Commissaris Op de jaarvergadering van werd de heer Robert Meyers aangesteld zowel voor IGEAN dienstverlening als voor IGEAN milieu & veiligheid voor een periode van 3 jaar (t/m boekjaar 2008). d.2. Regeringscommissaris De heer Evert Van Walle is regeringscommissaris benoemd door de Vlaamse Regering. Na zijn pensionering blijft de heer Van Walle nog steeds in functie als commissaris van de Vlaamse Regering bij de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. E. De diensten De algemene diensten Directie, Boekhouding & Administratie en Studiedienst zijn gemeenschappelijk voor IGEAN dienstverlening en IGEAN milieu & veiligheid. 4

7 VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR OVER HET BOEKJAAR 2008 A. Bestuursorganen De raad van bestuur, het directiecomité en de algemene vergadering zijn in 2008 op volgende data bijeengekomen: Raad van bestuur Algemene vergadering 23 januari 5 maart 9 april 7 mei 2 juli 3 september 1 oktober 5 november 17 december 20 juni 3 december Directiecomité 16 januari 20 februari 26 maart 23 april 21 mei 18 juni 20 augustus 22 oktober 3 december B. Adviesorganen 1. Adviescomité veiligheid Het adviescomité veiligheid kwam bijeen op 22 mei Adviescomité milieu De schepenen van leefmilieu werden uitgenodigd op een bijeenkomst van het adviescomité milieu op 13 februari, 25 juni en 14 oktober De schepenen van leefmilieu van die gemeenten waarvoor IGEAN het containerpark exploiteert, kwamen bijeen op 6 maart, 3 juli, 10 september en 13 november Adviesgroep afvalpreventie - afvalkrant De adviesgroep afvalkrant werd in 2008 schriftelijk (per ) gevraagd om opmerkingen en/of suggesties te geven op de ontwerpteksten van de afvalkrant. C. Andere 1. Deelnemingen Bij de intercommunale Hooge Maey heeft IGEAN een kapitaal onderschreven. In 2008 is dit nog ,09 euro Met de toetreding van IGEAN milieu en veiligheid tot ISVAG op werd een kapitaal van ,00 euro onderschreven en een inkomgeld van ,75 euro opgevraagd. Er werden eveneens aandelen van de stad Antwerpen in Ibogem overgedragen aan IGEAN milieu en veiligheid. 5

8 2. Vertegenwoordiging a. Mevrouw Ann Cuyckens, bestuurder en de heer Wim Verrelst, bestuurder hebben IGEAN vertegenwoordigd op de algemene vergadering van de intercommunale Hooge Maey. b. Voor de laatste algemene vergadering van de cv Vera werd de heer Luc. Vuylsteke de Laps, voorzitter en burgemeester van Hove, aangeduid en was Jos Van Hoydonck, vereffenaar. c. Voor de algemene vergaderingen van ISVAG werd de heer Patrick Marnef aangeduid om IGEAN te vertegenwoordigen. In de raad van bestuur zijn Luc Vuylsteke de Laps, Sabine Van Dooren en Rudy Staes vertegenwoordigd. De heer L. Vuylsteke de Laps is ondervoorzitter. 6

9 WERKING A. Algemeen De opdrachthoudende vereniging IGEAN milieu & veiligheid omvat de bedrijfstakken milieu en veiligheid (inclusief afvalverwijdering). In het kader van de afvalverwijdering stond in 2008 het optimaliseren van de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen centraal (IGEAN, ISVAG, Ibogem, Hooge Maey en Indaver) om te komen tot een maximale invulling van de verschillende verwerkingsinstallaties. Nadat in 2005 de exploitatie van 9 containerparken werd overgenomen, werd in 2008 gewerkt aan de verdere uitbouw van een intergemeentelijke exploitatie en de invoering van diftar. Bij de selectieve inzameling werd het contract met Fost Plus verdergezet en werd uitvoering gegeven aan de nieuwe overheidsopdrachten. Mede dankzij al deze maatregelen is het restafval in 2008 stabiel gebleven met een gemiddelde van ca. 148 kg/inwoner. Hiermee wordt ruimschoots voldaan aan de taakstellingen van het nieuwe Uitvoeringsplan Milieuverantwoord beheer van Huishoudelijke Afvalstoffen. De milieudienst ondersteunde de gemeenten niet alleen op juridisch-technisch vlak maar was ook belangrijk in het behalen van deze goede resultaten. Om tegemoet te komen aan de problematiek van het ongestraft blijven van diverse kleinere overtredingen, heeft de wetgever het systeem van de gemeentelijke administratieve sancties ingevoerd. Ook hier vervult IGEAN een begeleidende en ondersteunende rol naar de gemeenten. Deze gaat van het actualiseren, aanpassen en uniformiseren van de bestaande politiereglementen over het verstrekken van informatie en opleiding, tot het optreden als sanctionerend ambtenaar voor het opleggen van de administratieve geldboete. In 2008 werd deze opdracht geoptimaliseerd. De werking van de gemeenschappelijke dienst PBW werd in 2008 verder gezet. Naast de algemene arbeidsveiligheid, wordt ook beroep gedaan op deze dienst voor allerlei andere veiligheidstaken, zoals de controle op de veiligheid van de speelterreinen en speeltuigen, de veiligheidscoördinatie op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen en de preventie en bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. 7

10 B. Afvalverwijdering en milieu a. Selectieve inzameling Voor de verschillende selectieve inzamelingen organiseert IGEAN op regelmatige tijdstippen intergemeentelijke overheidsopdrachten. Zo wordt ernaar gestreefd een welbepaalde opdracht op een uniforme wijze uit te voeren tegen zo voordelig mogelijk marktvoorwaarden. 1. Fost Plus Nadat de Interregionale Verpakkingscommissie in 1997 Fost Plus officieel erkend had als organisme voor verpakkingsafval en IGEAN hiermee een eerste overeenkomst had afgesloten, werd deze per 1 januari 2003 verlengd voor een periode van 5 jaar Einde 2007 werd het Fost Plus contract verlengd voor een nieuwe periode van 5 jaar Vandaag de dag maken alle gemeenten van het samenwerkingsgebied van IGEAN deel uit van het Fost Plus project : Aartselaar, Boechout, Boom, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Essen, Hemiksem, Hove, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lint, Malle, Mortsel, Niel, Ranst, Rumst, Schelle, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven en Zoersel (28). Het geïntensifieerd Fost Plus project bestaat uit volgende selectieve inzamelingen: a. glas via glasbollen (wit en bont glas) en op het containerpark b. papier en karton: 1 x per maand huis-aan-huis en op het containerpark c. PMD: 1 x per 14 dagen huis-aan-huis met behulp van blauwe doorschijnende plastieken zak en op het containerpark Zowel in de gemeente Boom als in Zoersel wordt het glas niet ingezameld via glasbollen maar 1 x per maand huis-aan-huis. In regio noord werden in 2008 alle glasbollen vernieuwd. 8

11 Er werd in 2008 ook extra aandacht besteed aan het PMD-residu. PMD-residu is het afval dat niet in de PMD-zak thuishoort. Het wordt berekend op basis van het gewicht. Dit bedraagt in het samenwerkingsgebied van IGEAN bijna 20 %. Dit is 4 % meer dan het Vlaams gemiddelde van 15,7 %. De evolutie van het PMD-residu wordt maandelijks opgevolgd en op regelmatige basis besproken met de schepenen van leefmilieu. Om deze reden werd beslist om in 2008 positieve PMD-acties te organiseren. Controleactie augustus 2008 Van 21 augustus 2008 tot en met 3 september 2008 heeft IGEAN de inhoud van de PMD-zak gecontroleerd. In die periode werden in 28 gemeenten (= het samenwerkings-gebied van IGEAN) de aangeboden PMD-zakken in enkele straten gecontroleerd op zichtbare afwijkingen. Tevens werd gecontroleerd of er geen afval aan de buitenkant van de zak was bevestigd en of de juiste PMD-zak werd gebruikt. De keuze van de gecontroleerde straten werd voornamelijk gemaakt op basis van de routelijsten van de ophaler. Er werd eveneens rekening gehouden met de dichtheid van de bebouwing. Het doel was vooral praktisch om steekproefsgewijs resultaten te kunnen voorleggen en op zijn minst in elke gemeente een aantal straten te controleren. Per gemeente werd ernaar gestreefd om minstens 50 PMDzakken te controleren. Indien uit de controle bleek dat er correct gesorteerd werd kregen de bewoners een positieve brief waarin ze werden gefeliciteerd met hun resultaat. Wanneer wel onregelmatigheden werden vastgesteld, belden de controleurs aan bij de bewoners om hen hier op te duiden. Op dat ogenblik was er ook tijd om meer tekst en uitleg te geven bij de sorteerregels en de gevolgen, indien deze niet nageleefd worden. In het belang van het positieve effect van deze actie bij de burger is steeds geopteerd om PMD-zakken met maar één foute verpakking te noteren als een goed gesorteerde zak. De aanbieders kregen in dit geval dan ook een positieve brief om hen toch te wijzen op hun goed resultaat. Ook dan werd er steeds aangebeld aan de woning om hen te wijzen op hun vergissing. Ongeacht het resultaat van de controle kregen alle mensen in de gecontroleerde straten een folder in de brievenbus met bijkomende informatie over het correct sorteren van PMD en de recyclagemogelijkheden ervan. Voor de fractie plastic flessen en flacons werd telkens het grootst aantal gemaakte fouten vastgesteld. Bij de controleactie bedroeg het percentage 90 %. In de gegevensverzameling op het terrein is dit gedetailleerder genoteerd als andere plastic verpakkingen, andere plastic voorwerpen, piepschuim en plastic zakjes. Voor piepschuim gaat het vooral om plastic schaaltjes van vlees en charcuterie. 9

12 Sorteerkampioen november 2008 In november werd in samenwerking met Saartje Vandendriessche en Fost Plus een wedstrijd georganiseerd waarbij we op zoek gingen naar de PMD-sorteerkampioen. Door deze wedstrijd werd getracht om het residu in de regio verder te verlagen en een correcte sortering van PMD aan te moedigen. In de week van 10 november 2008 kregen alle inwoners van de 28 gemeenten in het samenwerkingsgebied van IGEAN een extra editie van de afvalkrant. Deze krant stond volledig in het teken van de wedstrijd, sortering en recyclage van PMD. De krant bevatte tevens een dubbelzijdige sticker met een persoonlijke code. In de periode van 17 november tot en met 12 december kon men de sticker op zijn PMDzak kleven indien men overtuigd was dat hij correct gevuld was. De periode omvatte voor elke gemeente twee ophalingen. De extra editie van de afvalkrant november 2008 IGEAN milieu & veiligheid heeft in een aantal straten de zakken mét sticker (per gemeente) opgehaald. De inhoud van deze zakken is vervolgens gecontroleerd op onze site te Brecht waarbij heel wat gegevens werden genoteerd. Enkel de 100 % correct gesorteerde zakken werden weerhouden. Hieruit werden de winnende nummers geselecteerd. De PMD-sorteerkampioenen werden bekend gemaakt met een tweede extra editie van de afvalkrant in de week van 9 februari Deze editie bevatte de lijst van alle winnende codes en de praktische richtlijnen in verband met de bedeling van de prijzen. Ook de sorteerregels worden nogmaals herhaald in de krant. De winnende codes werden eveneens gepubliceerd op de website van IGEAN milieu & veiligheid. 10

13 De 6 winnaars van een hoofdprijs, een fiets, werden samen met een afgevaardigde van de gemeente, op 18 maart 2009 uitgenodigd voor het afhalen van hun prijs bij IGEAN milieu & veiligheid te Wommelgem. Ook de reserve-winnaar kon een prijzenpakket ophalen (een fleece deken, fleece sjaal en een rol PMD-zakken). De overige winnaars konden hun prijs afhalen in hun eigen gemeente. Wellicht mede dankzij deze positieve acties is het het PMD-residu in 2008 reeds gedaald tot 17,6 %. 2. Aankoop van recipiënten Op basis van diverse nog lopende intergemeentelijke dossiers konden de gemeenten in 2008 nog steeds volgende recipiënten aankopen aan gunstige voorwaarden: a. GFT+-containers met volgende inhoudsmaten : 40 l, 80 l, 120 l en 240 l b. recipiënten ter voorkoming van zwerfvuil. Voor de aankoop van diverse afvalzakken bestaat deze mogelijkheid ook voor a. restafvalzakken (groot & klein) b. PMD-zakken (voor de inzameling van plastic flessen en flacons, metalen c. composteerbare zakken (groot & klein). Midden 2008 heeft IGEAN een nieuwe overheidsopdracht georganiseerd voor de aankoop van de verschillende afvalzakken. Sinds het najaar van 2008 wordt hierop beroep gedaan door de verschillende gemeenten. 11

14 Bij de restafvalzakken wordt uitgegaan van een standaardzak, zijnde een grijze restafvalzak vervaardigd uit HDPE met een dikte van 30 (of 35) micron. De zak heeft een inhoud van 60 l (groot) of 30 l (klein) en is voorzien van een dubbele knoopsluiting. De zakken worden aangeboden op rollen van 20 stuks. De opdruk van de zak is verschillend per gemeente. De PMD-zakken zijn voor alle gemeenten hetzelfde. Het gaat om een blauwe zak vervaardigd uit HDPE met een dikte van 20 micron. De zak heeft een inhoud van ca. 60 l en is voorzien van een trekbandsluiting. De zakken worden aangeboden op rollen van 20 stuks. Aangezien de zakken identiek zijn voor alle gemeenten, kan er op zeer korte termijn uit een permanente voorraad geleverd worden. De verkoopprijs van de PMD-zak is vastgelegd in de overeenkomst die afgesloten werd met Fost Plus en bedraagt 0,124 (of 0,125) euro per PMD-zak. In de mate dat een gemeente toch nog een afwijkende verkoopprijs heeft, zorgt een anderskleurige trekband ervoor dat deze PMD-zakken zich kunnen onderscheiden van de andere PMD-zakken. De composteerbare zakken worden gebruikt voor de selectieve inzameling van GFT+, maar ook voor de inzameling van tuinafval. Ook hier wordt uitgegaan van een standaardzak, zijnde een witte zak vervaardigd uit composteerbaar materiaal dat over de vereiste kwaliteitsmerktekens beschikt. De zak is beschikbaar in 2 formaten (50 x 60 of 60 x 85) en is voorzien van een dubbele knoopsluiting. De zakken worden aangeboden op rollen van 10 stuks. De opdruk van de zak is verschillend per gemeente. Op regelmatige tijdstippen maakt IGEAN intergemeentelijke dossiers op, waarmee volgens het subsidiebesluit van de Vlaamse overheid bij OVAM een toelage wordt aangevraagd voor diverse voorzieningen voor de selectieve inzameling en preventie van afvalstoffen. Het gaat hierbij om: a. compostvaten en wormenbakken b. duurzaam en milieuvriendelijk verpakkingsmateriaal. Vanaf oktober 2008 konden de gemeenten bij IGEAN ook gesubsidieerde compostbakken aankopen. 12

15 3. Selectieve inzameling KGA (klein gevaarlijk afval) In 2008 deden 26 gemeentebesturen beroep op de intergemeentelijke opdracht voor de selectieve inzameling en verwerking van KGA, waarbij er gekozen wordt voor: a. ofwel een ophaling enkel via het containerpark, b. ofwel enkel een wijkophaling, c. ofwel een combinatie van een ophaling via het containerpark gekoppeld aan een wijkinzameling. In 2007 werd een nieuwe overheidsopdracht georganiseerd die op van start is gegaan. 4. Selectieve inzameling van GFT+ Voor de selectieve inzameling van GFT+ heeft IGEAN milieu & veiligheid in 2006 een nieuw dossier opgestart voor alle gemeenten van het samenwerkingsgebied. Hierin worden volgende wijze van inzameling onderscheiden: a. selectieve inzameling met behulp van minicontainers in de noordelijke regio b. selectieve inzameling met behulp van minicontainers in de zuidelijke regio c. selectieve inzameling met behulp van composteerbare zakken in de zuidelijke regio d. selectieve inzameling met behulp van diftar. Met ingang van 1 juli 2006 zijn deze nieuwe opdrachten van start gegaan. Na het faillissement van Van Mogh in april 2008, werd voor de selectieve inzameling van GFT+ een overeenkomst afgesloten met SITA om de continuïteit van de inzameling te garanderen. Deze overeenkomst is geldig voor een periode van 1,5 jaar of tot oktober Ze is evenwel verlengbaar voor een nieuwe periode van 1,5 jaar. De evaluatie van de overeenkomst is lopende. GFT-zak GFT-container 13

16 5. Selectieve inzameling van diverse fracties Verschillende opdrachten voor selectieve inzameling namen een einde op 31 december IGEAN milieu & veiligheid heeft voor deze inzamelingen in 2007 nieuwe overheidsopdrachten georganiseerd die op 1 januari 2008 van start zijn gegaan. Voor de selectieve inzameling van diverse fracties (huis-aan-huisophalingen en aanverwante opdrachten) werden volgende percelen onderscheiden: Perceel 1: de selectieve inzameling van PMD Perceel 2: de selectieve inzameling van papier en karton Perceel 3: de selectieve inzameling van huisvuil Perceel 4: de selectieve inzameling van grof vuil Perceel 5: de selectieve inzameling van tuinafval Perceel 6: de selectieve inzameling van glas via glasbollen Perceel 7: de selectieve inzameling van KGA. Na het faillissement van Van Mogh in april 2008, werd voor de selectieve inzameling van papier en karton een overeenkomst afgesloten met SITA om de continuïteit van de inzameling te garanderen. Deze overeenkomst is geldig voor een periode van 1,5 jaar of tot oktober Ze is evenwel verlengbaar voor een nieuwe periode van 1,5 jaar. De evaluatie van de overeenkomst is lopende. Voor de ophaling van diverse fracties op de containerparken werd de opdracht opgesplitst in volgende 10 percelen: Perceel 1 : de selectieve inzameling van PMD Perceel 2 : de selectieve inzameling van papier en karton Perceel 3 : de selectieve inzameling van glas Perceel 4 : de selectieve inzameling van grof vuil Perceel 5 : de selectieve inzameling van metaal Perceel 6 : de selectieve inzameling van houtafval Perceel 7 : de selectieve inzameling van bouw- en sloopafval Perceel 8 : de selectieve inzameling van groenafval Perceel 9 : de selectieve inzameling van kunststoffen Perceel 10 : de selectieve inzameling van KGA. b. Verwerken huisvuil en grofvuil 1. Site noord De terreinen van de site Terra Cotta te Brecht St. Lenaarts werden door OVAM ambtshalve gesaneerd. In augustus 2000 werden deze saneringswerken beëindigd. Met OVAM werden afspraken gemaakt over de afwerking en de nazorg van de site. Volgens de overeenkomst die IGEAN met OVAM begin jaren 90 had afgesloten, werden er op de terreinen verschillende stortputten ingericht. Het wettelijk kader werd echter grondig hervormd; gefaseerd in de tijd geldt een stortverbod. Jaarlijkse stortafwijkingen maken het nog mogelijk (beperkte) hoeveelheden te storten, maar niet meer op onze site. Einde 2003 werden de stortactiviteiten op site noord te Brecht beëindigd. De laatste folie werd geplaatst in het voorjaar 2006 en de bewortelingslaag werd verder aangebracht in de 2 de helft van

17 Site noord: afgedekte stortplaats In de stortplaats wordt biogas geproduceerd dat via gascollectoren en een leidingnetwerk naar de biogasmotor van de stortplaats wordt geleid. Hier wordt het biogas omgevormd tot elektriciteit. Midden 2005 heeft de bevoegde Minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu & Natuur in beroep vergunning verleend voor volgende activiteiten: 1. overslag huisvuil (150 ton opslagcapaciteit) en grofvuil (150 ton opslagcapaciteit) 2. overslag EPS (150 m³ opslagcapaciteit) 3. overslag AEEA (150 ton opslagcapaciteit) 4. overslag diverse grondspeciën (600 m² opslagcapaciteit) 5. inrichting KMO-park 6. uitbreiding groencompostering tot een verwerkingscapaciteit van ton/jaar. 7. heropstart en uitbreiding vergisting 1-installatie 1 (verwerkingscapaciteit van ton/jaar) De reeds verleende vergunning voor de exploitatie van de vergistingsinstallatie 2 met een verwerkingscapaciteit van ton/jaar werd hierin bevestigd. 2. Toetreding tot ISVAG Om te komen tot een globale en duurzame oplossing op lange termijn voor de verwerking van het huishoudelijk afval, is IGEAN milieu & veiligheid toegetreden tot ISVAG. Vanaf 1 januari 2006 wordt dan ook al het huisvuil en brandbaar grofvuil van het samenwerkingsgebied van IGEAN voor verwerking afgevoerd naar ISVAG. Bij de toetreding voor de verwerking van het brandbaar huishoudelijk afval heeft IGEAN milieu & veiligheid in 2006 een inkomgeld betaald van ,75 euro en kapitaal onderschreven voor een bedrag van euro. Daarnaast moest IGEAN milieu & veiligheid bijgedragen in de investeringen en de kosten die door de andere reeds vroeger aangesloten gemeenten in het verleden werden gedragen. Dit vertegenwoordigde een negatief resultaat van euro. Met de opbrengst uit de exploitatie werd dit negatief resultaat op 31 december 2008 rechtgezet. 15

18 IGEAN milieu & veiligheid is met 44 % van de aandelen, een belangrijke partner binnen ISVAG en is in de raad van bestuur vertegenwoordigd door drie bestuurders en in het directiecomité door de voorzitter. ISVAG : verbrandingsoven Sinds de aanvoer van huishoudelijk afval uit de IGEAN-regio, kan de ISVAG-oven op maximale capaciteit draaien aan de meest gunstige voorwaarden. Voor de meerhoeveelheden die ISVAG niet zelf kan verwerken, heeft ISVAG een overeenkomst afgesloten met Indaver. 3. Hoeveelheden 2008 In 2008 werden volgende hoeveelheden huisvuil en grofvuil van de gemeenten uit het samenwerkingsgebied van IGEAN ingezameld en verwerkt, met uitzondering van die gemeenten die van bij de oprichting reeds aangesloten waren bij ISVAG, de stad Antwerpen, Boom, Hemiksem, Mortsel en Niel. a. huisvuil: ,32 ton b. grofvuil: ,59 ton Voor de overslag van huisvuil, grofvuil en EPS-afval werd er op site noord begin 2006 een nieuwe loods gebouwd. Ook in 2008 werd deze voornamelijk ingezet voor de overslag van grofvuil en EPS-afval. Zo moet niet alles rechtstreeks afgevoerd worden voor verwerking, maar gebeurt dit in grotere hoeveelheden met minder transport. Het spreekt voor zich dat dit niet alleen de ophaling zelf (tijdsbesteding, inzet van personeel), maar ook de mobiliteit in de regio ten goede komt. 16

19 Het huisvuil en het brandbaar grofvuil wordt voor de site noord voor verwerking afgevoerd naar de verbrandingsinstallatie van ISVAG te Wilrijk. Op de stortplaats Hooge Maey wordt het onbrandbaar grofvuil gestort. 4. Toetsing van de hoeveelheden Einde 2007 heeft de Vlaamse regering het nieuwe Uitvoeringsplan Milieuverantwoord Beheer van Huishoudelijke Afvalstoffen goedgekeurd. Hierin worden de nieuwe taakstellingen vanaf 2008 vastgelegd. Op Vlaams niveau gaat het om 150 kg/inwoner/jaar en op gemeenteniveau om 200 kg/inwoner/jaar. In de Samenwerkingsovereenkomst is er in het onderscheidingsniveau een taakstelling voorzien van 165 kg/inwoner/jaar op gemeenteniveau (1 punt) of 150 kg/inwoner/jaar (3 punten). De gemiddelde hoeveelheid restafval bedroeg in kg/inwoner. hoeveelheden (kg/inw.) UHA taakstelling 2008 SO taakstelling SO taakstelling gemeente gemeenteniveau gemeenteniveau Vlaams niveau Aartselaar Boechout Boom Borsbeek Brasschaat Brecht Edegem Essen Hemiksem Hove Kalmthout Kapellen Kontich Lint Malle Mortsel Niel Ranst Rumst Schelle Schilde Schoten Stabroek Wijnegem Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel gemiddelde Bovenstaande tabel geeft een overzicht van de hoeveelheden huishoudelijk afval uitgedrukt in kg/inwoner en dit per gemeente per jaar. 17

20 De grafiek geeft de evolutie van de hoeveelheid restafval, uitgedrukt in kg/inwoner/jaar, aan in de jaren Evolutie hoeveelheid in kg per inwoner Zoersel Zandhoven Wuustwezel Wommelg Wijnegem Stabroek Schoten Schilde Schelle Rumst Ranst Niel Mortsel Malle Lint Kontich Kapellen Kalmthout Hove Hemiksem Essen Edegem Brecht Brasschaat Borsbeek Boom Boechout Aartselaar hoeveelheid (kg/inw.) c. Reinigen van straatkolken Al meerdere jaren kunnen de gemeenten beroep doen op IGEAN voor het reinigen van de straatkolken. Deze opdracht omvat eveneens het ontwateren van het ingezamelde rioolkolkenslib. Het ontwaterde slib wordt dan afgevoerd voor verwerking naar een door IGEAN aangeduide verwerkingsinstallatie. De gemeenten kunnen naar keuze de straatkolken 1, 2, 3 of 4 keer per jaar laten reinigen. Volgende gemeenten namen in 2008 deel aan dit initiatief: Brecht, Essen, Ranst, Schelle, Schilde, Stabroek, Wommelgem (7). Door de saneringsplicht van de drinkwatermaatschappijen hebben een aantal gemeenten inmiddels volledige beheersoverdracht gedaan aan de betrokken drinkwatermaatschappij. 18

21 De gemeenten Boechout, Brasschaat, Hemiksem, Hove en Schoten doen sinds 2006 beroep op AWW-RiAnt; de gemeenten Wijnegem, Zoersel en Zandhoven werken samen met PIDPA-HidroRio. In 2008 hebben ook de gemeenten Edegem, Niel, Kalmthout en Wuustwezel een overeenkomst afgesloten met hun drinkwatermaatschappij. In 2009 zal dit ook voor de gemeente Essen het geval zijn. d. De vergistinginstallaties Na een gunstige evaluatie van de werking van de eerste vergistinginstallatie, volgens het DRANCO-procédé (DRoge ANaërobe Compostering), werd begin 1998 het bevel tot aanvang van de werken voor een nieuwe vergisting-installatie met een grotere verwerkingscapaciteit gegeven. Op 6 juli 2000 werd deze installatie definitief aanvaard en in gebruik genomen. Hierbij werd de eerste proefinstallatie stilgelegd. site noord: vergisting 1 19

22 site noord: vergisting 2 In de vergistinginstallatie wordt GFT+ omgezet tot compost en biogas. Het biogas wordt op zijn beurt omgezet in elektriciteit en als Groene Stroom geleverd aan het net. In 2003 verkreeg IGEAN van de VREG een erkenning zodat de groenestroomcertificaten (GSC) konden verhandeld worden. Sindsdien organiseert IGEAN jaarlijks een overheidsopdracht voor de verkoop van deze groene stroom en groenestroomcertificaten. site noord: biogasmotor Om de omzetting van het geproduceerde biogas in elektriciteit te optimaliseren werd een 3 de biogasmotor bijgeplaatst. Deze werd begin juli 2006 in dienst genomen. 20

23 Nadat de stad Antwerpen beslist had om ook GFT selectief in te zamelen en de bevoegde minister het licht op groen had gezet voor een proefproject voor de inzameling van GFT met wegwerpluiers in de stad Antwerpen, werd de eerste vergistingsinstallatie medio 2006 na renovatie opnieuw opgestart. Hiermee werd de verwerkingscapaciteit met ton GFT+ per jaar uitgebreid. Rekening houdend met de reeds aanwezige verwerkingscapaciteit van de vergisting 2- installatie van ton, heeft IGEAN een totale verwerkingscapaciteit van ton GFT+ op jaarbasis. In 2008 werd ,88 ton GFT+ ingezameld afkomstig van volgende steden en gemeenten: gemeente hoeveelheid GFT+ (ton) Aartselaar 766,28 Antwerpen ,49 Boom 794,30 Borsbeek 552,00 Brasschaat 1.929,40 Brecht 2.613,20 Edegem 551,04 Essen 1.730,20 Hemiksem 1.030,76 Hove 420,66 Kalmthout 1.008,50 Kapellen 3.212,00 Malle 1.241,95 Mortsel 891,32 Niel 1.127,66 Ranst 3.207,55 Rumst 748,90 Schelle 697,32 Schilde 957,50 Schoten 1.852,10 Stabroek 1.236,70 Wijnegem 854,75 Wommelgem 674,25 Wuustwezel 2.943,80 Zandhoven 1.868,70 Zoersel 1.754,55 totaal ,88 In de gemeenten Boechout, Kontich en Lint werd nog geen GFT+ ingezameld. Dit vangt aan op 1 juli 2009 en 1 januari Een deel van het ingezamelde GFT+-afval wordt rechtstreeks aangeleverd op site noord te Brecht. Een ander deel wordt aangeleverd op site zuid te Edegem. De evolutie van de ingezamelde hoeveelheden GFT+ per gemeente over de jaren wordt in de grafiek op de volgende pagina weergegeven. 21

24 In 2008 heeft IGEAN in de beide vergistinginstallaties GFT+ afval omgezet in 7,65 miljoen m³ biogas en ton humotex-compost. Er werd MWh groene elektriciteit geproduceerd, waarvan er MWh aan het net werd geleverd. Voor de verwerking van het overschot heeft IGEAN aandelen van de stad Antwerpen in Ibogem overgenomen. In 2008 werd 6.518,47 ton GFTafval voor verwerking afgevoerd. Als kostprijs voor de verwerking van GFT+afval werd reeds verschillende jaren stabiel 81,80 euro per ton aangerekend ondanks de stijging van de consumptieindex. In 2009 zal deze kostprijs geëvalueerd worden en blijft een aanpassing noodzakelijk. Evolutie hoeveelheid GFT+ per inw. per gemeente Zoersel Zandhov Wuustw Womme Wijnegem Stabroek Schoten Schilde Schelle Rumst Ranst Niel Mortsel Malle Kapellen Kalmthout Hove Hemiksem Essen Edegem Brecht Brasscha Borsbeek Boom Antwerp Aartselaar hoeveelheid (kg/inw.) Grafiek : evolutie ingezamelde hoeveelheid GFT+ per inwoner 22

25 e. De waterzuiveringsinstallatie IGEAN dient al het afvalwater dat op de site ontstaat te zuiveren alvorens te lozen in het oppervlaktewater. Daarvoor werd een waterzuiveringsinstallatie gebouwd. Deze werkt volgens 3 zuiveringsstappen, met name, biologie, fysico-chemie en absorptie op actief koolfilters. Einde 2000 werd deze operationeel. Sindsdien wordt er geen beroep meer gedaan op de waterzuiveringsinstallatie van Aquafin te Brecht. site Noord : waterzuiveringsinstallatie In totaal wordt er jaarlijks m³ afvalwater gezuiverd en afgevoerd naar de Weehaegsebeek. IGEAN is hierbij onderworpen aan zeer strenge lozingsnormen. De zuiveringskosten worden doorgerekend in de verschillende verwerkingsprijzen. 23

26 f. De groencompostering In augustus 2005 werd de groencompostering op site noord uitgebreid tot een verwerkingscapaciteit van ton op jaarbasis. Deze uitbreiding had tot doel zoveel mogelijk groenafval afkomstig uit het samenwerkingsgebied van IGEAN zelf te kunnen verwerken. Een deel van het ingezamelde groenafval wordt rechtstreeks aangeleverd op site noord te Brecht. Een ander deel wordt overgeslagen op site zuid te Edegem. site Noord : groencompostering 24

27 In 2008 werd ,20 ton groenafval ingezameld. gemeente hoeveelheid groenafval (ton) Aartselaar 1.765,69 Antwerpen 7.270,58 Boechout 1.276,62 Borsbeek 501,40 Brecht 5.176,00 Edegem 2.699,76 Essen 1.244,30 Hemiksem 517,56 Hove 971,64 Kalmthout 214,65 Kapellen 836,10 Kontich 2.542,48 Lint 1.129,04 Malle 2.163,55 Mortsel 2.183,55 Niel 214,93 Ranst 1.993,55 Rumst 1.059,52 Schelle 1.010,78 Schilde 3.830,25 Schoten 3.303,80 Stabroek 259,80 Wijnegem 878,10 Wommelgem 229,15 Wuustwezel 3.453,90 Zandhoven 698,00 Zoersel 3.181,50 totaal ,20 Hiervan werd ton groenafval verwerkt te Brecht op de site Noord. Het overschot werd verwerkt bij Ibogem (Kallo). Hiervoor heeft IGEAN einde 2005 aandelen van de stad Antwerpen in Ibogem overgenomen. 25

28 Evolutie hoeveelheid groenafval in kg per inwoner Zoersel Zandhoven Wuustwezel Wommelgem Wijnegem Stabroek Schoten Schilde Schelle Rumst Ranst Niel Mortsel Malle Lint Kontich Kapellen Kalmthout Hove Hemiksem Essen Edegem Brecht Borsbeek Boechout Antwerpen Aartselaar hoeveelheid (kg/inw.) Het eindproduct van de groencompostering, een groencompost van goede kwaliteit, wordt gratis ter beschikking gesteld van de gemeenten. Het wordt eveneens verkocht aan professionele afnemers en particulieren. 26

29 g. Site zuid 1. Vereffening IHK Op 12 mei 1998 heeft de algemene vergadering van IHK, op vraag van de 8 betrokken gemeenten, beslist om in vereffening te gaan. Aan IGEAN werd gevraagd om een oplossing uit te werken. In een eerste fase heeft IGEAN alle lopende contracten en bestaande activiteiten overgenomen. In een studie werden de mogelijke bestemmingen van de site onderzocht evenals de wijze waarop deze konden gerealiseerd worden. De vereffening werd uiteindelijk afgesloten op de buitengewone algemene vergadering van 6 maart Hierbij werd gekozen voor het afsluiten van een koop-verkoop overeenkomst waarin de betrokken gemeenten evenwel het beschikkingsrecht behouden over de site. Uiteraard betekent dit eveneens dat uitsluitend deze gemeenten instaan voor alle financiële en andere gevolgen hiervan. De betrokken gemeenten hebben toen beslist om de site verder te gebruiken voor afvalverwijdering. 2. Sanering Met de overdracht van IHK werd eveneens de saneringsverplichting die rustte op de site zuid overgedragen. Volgens het door OVAM reeds goedgekeurde bodemsaneringsproject heeft IGEAN in het voorjaar 2003 een overheidsopdracht georganiseerd voor de sanering. Midden 2003 werden deze werken uitgevoerd. In een eerste fase werd de bodem gesaneerd; daarna het grondwater. Onder het vroegere verbrandingsgebouw werd initieel niet gesaneerd, om de stabiliteit van het gebouw niet in het gedrang te brengen. In 2006 werd dit gebouw definitief gesloopt en werd vervolgens ook dit gedeelte van het terrein gesaneerd. Site zuid : overslaghal 27

30 3. Bestemming van de site IGEAN kreeg bij de overname van IHK de uitdrukkelijke opdracht de bestaande activiteiten verder te zetten, de site te rendabiliseren en voor te behouden voor afvalverwijdering. Daarom heeft IGEAN, na veelvuldig en intens overleg met de betrokken gemeenten, een milieuvergunningsaanvraag opgemaakt en ingediend. De Bestendige Deputatie verleende einde 2003 aan IGEAN een vergunning om op de site regio zuid verschillende overslagactiviteiten te doen en een KMOcontainerpark op te richten. Deze vergunning werd in beroep beperkt tot de overslag van: a. GFT+ ( ton per jaar) b. groenafval ( ton per jaar) c. wit- en bruingoed (AEEA) i.s.m. Recupel Midden 2003 werd de overslag van huisvuil en grofvuil in de bunkers van het vroegere verbrandingsgebouw stopgezet en sindsdien wordt al het afval rechtstreeks afgevoerd voor verwerking. Ook de groencompostering werd na protest van de buurt stopgezet. Het groenafval wordt enkel nog verzameld en afgevoerd voor verwerking bij derden (Indaver - Kallo). In overleg met de betrokken gemeenten werd einde 2005 beslist site zuid nog enkel te gebruiken voor overslag van groenafval en GFT+ en deze activiteiten overdekt te gaan doen. Daarom werd in 2006 een nieuwe loods gebouwd op het achterliggend deel van het terrein. Zo kan er in grotere hoeveelheden afgevoerd worden voor verwerking. Site zuid : overslaghal In 2009 zal er voor het resterende gedeelte van het terrein, in overleg met de betrokken gemeenten, een andere bestemming worden gezocht. Door de gemeente Edegem wordt hiervoor een RUP opgemaakt. 28

31 h. Intergemeentelijke exploitatie containerpark Initieel was het de bedoeling de inrichting en exploitatie van het KMO-containerpark op de site regio zuid te koppelen aan de exploitatie van het gemeentelijk containerpark. Dit kon echter geen doorgang vinden daar de vergunning voor een KMO-containerpark in beroep werd geweigerd. Toch hebben de betrokken gemeenten uit de zuidelijke regio aangedrongen op een uniformisering van de gemeentelijke containerparken. Dit heeft geleid tot een beheersoverdracht aan IGEAN milieu & veiligheid voor de exploitatie van het containerpark. Einde 2004-begin 2005 hebben volgende 9 gemeenten beheersoverdracht gedaan aan IGEAN milieu & veiligheid: Zoersel, Aartselaar, Hove, Borsbeek, Lint, Rumst, Boechout, Kontich en Schelle (volgens volgorde waarin beheersoverdracht werd gedaan). Een intergemeentelijke exploitatie van het containerpark is hiervan het resultaat. 29

32 Intergemeentelijke exploitatie containerparken Het is de bedoeling de verschillende containerparken op elkaar af te stemmen met eenzelfde toegangssysteem met de elektronische identiteitskaart. Deze kaart is gekoppeld aan het diftar-betaalsysteem. Hiervoor werden de noodzakelijke aanpassingswerken uitgevoerd aan de verschillende containerparken. Op 13 oktober 2008 werd gestart met diftar in de gemeenten Borsbeek, Boechout, Hove, Kontich, Lint en Rumst (6). De inwoners van deze gemeenten kunnen onderling gebruik maken van elkaars containerparken. Op 1 januari 2009 zijn de gemeenten Schelle en Zoersel (2) eveneens met diftar gestart. 30

33 De werken voor de uitbreiding en herinrichting van het containerpark te Aartselaar zijn gestart in 2008 en zullen midden 2009 afgerond worden. Op dat ogenblik zal ook daar het registratie- en diftarsysteem in gebruik genomen worden. Het containerpark wordt nu tijdelijk geëxploiteerd op site zuid. Volgende fracties zijn betalend aan de vermelde tarieven : - grof vuil: 0,20 euro/kg - grond en stenen: 0,20 euro/kg - ytong en gyproc: 0,20 euro/kg - zuivere steenpuin: 0,01 euro/kg - groenafval: 0,03 euro/kg (enkel Schelle) - groenafval: 0,01 euro/kg (enkel Zoersel) - houtafval: 0,03 euro/kg (enkel Schelle) In 2009 zal de intergemeentelijke werking van de containerparken geoptimaliseerd worden. De gemeente Malle sluit aan vanaf 1 juli Met andere gemeenten wordt onderhandeld over de gezamenlijke exploitatie. i. Afvalverwijdering naar de toekomst toe In 2005 werden de besprekingen gevoerd om te komen tot een betere verhouding op het vlak van de verwerking van het restafval, het grofvuil, het GFT+afval en het groenafval, met volgende doelstellingen: a. globale regeling op lange termijn inzake afvalverwerking b. optimaliseren van de verschillende verwerkingsinstallaties en de beschikbare capaciteiten c. aandacht voor de transportproblematiek en de mobiliteit. Uiteindelijk heeft dit geleid tot het volgende: a. verwerken brandbaar restafval (huisvuil en grofvuil): toetreding van IGEAN tot ISVAG b. verwerken onbrandbaar restafval (grofvuil): lidmaatschap van IGEAN bij Hooge Maey c. verwerken van overschot GFT+: overdracht van aandelen van stad Antwerpen in Ibogem aan IGEAN d. verwerken van overschot groenafval: overdracht van aandelen van stad Antwerpen in Ibogem aan IGEAN. De resultaten van deze samenwerking zijn voor IGEAN milieu & veiligheid en haar gemeenten optimaal. Sindsdien is de globale verwerkingsprijs voor de gemeenten in 2001 gedaald en sinds 2003 hetzelfde gebleven. j. Intercommunales Hooge Maey en Ibogem De intercommunale heeft als doelstelling het storten van het restafval gekoppeld aan de sanering van de terreinen. De verschillende partners zijn de gemeenten van de arrondissementen Antwerpen en Mechelen, de stad Antwerpen, de intercommunales IVAREM, ISVAG, IBOGEM en IGEAN milieu & veiligheid, het provinciebestuur en Indaver. 31

34 In 2008 en 2009 heeft de Hooge Maey een verhoogd dividend uitgekeerd. Door een strenger stortverbod en minder aanvoer zal het rendement de volgende jaren beperkt zijn. IGEAN milieu & veiligheid heeft ca. 10 % van het kapitaal en is in de raad van bestuur vertegenwoordigd. IGEAN milieu & veiligheid stelt samen met IVAREM en de stad Antwerpen eveneens een expert ter beschikking. Op verzoek van de schepenen van leefmilieu en bij beslissing van de raad van bestuur van IGEAN milieu & veiligheid wordt de opbrengst van de intercommunale Hooge Maey aangewend voor de financiering van de afvalpreventie en het voorkomingsbeleid van de gemeenten. De Hooge Maey tracht dit door energierecuperatie (stortgas) en waterzuivering voor derden te compenseren. Hooge Maey De gemengde intercommunale IBOGEM staat in voor de huisvuilverwijdering en heeft volgende vennoten: a. gemeentelijke deelnemers : Beveren, Zwijndrecht, Kruibeke en stad Antwerpen b. intergemeentelijke verenigingen : Verko, Mi-Wa, ISVAG en IGEAN milieu & veiligheid c. private partner : Indaver. In 2005 heeft IGEAN milieu en veiligheid vier aandelen van de stad Antwerpen overgenomen voor de verwerking, de overproductie van groenafval en GFT. 32

35 k. Interafval IGEAN is van bij de aanvang lid van Interafval. Interafval is een overlegplatform dat werd opgericht door VVSG (Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten). Het platform heeft tot doel, in alle aspecten van het huishoudelijk of gelijkgesteld afval informatie uit te wisselen, alle mogelijke thema s en gezamenlijke standpunten te bespreken bij de betrokken overheden en/of instanties. Op dit ogenblik zijn alle Vlaamse intercommunales voor huisvuilverwerking aangesloten. Interafval is binnen de VVSG de belangenverdediger voor de intercommunales van afvalverwijdering. l. Vlaco IGEAN milieu & veiligheid is ook lid van de Vlaamse Compostorganisatie vzw (Vlaco). In 2008 was IGEAN milieu & veiligheid vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur en in de raad van bestuur. Ook aan de verschillende werkgroepen (marketing, wettelijk kader, normering, geur en proefwerking) neemt IGEAN milieu & veiligheid deel. Naast de opvolging van de compostproductie zorgt Vlaco o.a. voor de bevordering van de afzet van compost en ondersteunt zij de opleidingen van IGEAN milieu & veiligheid tot compostmeester evenals de compostcursus. In 2008 heeft IGEAN milieu & veiligheid 4 compostcursussen georganiseerd. Vlaco ontwikkelt zich bovendien als certificatie-bureau voor compost en biomassa. m. Milieudienst In het kader van milieu & natuur moeten de gemeenten komen tot een duurzaam lokaal beleid met integratie en participatie als belangrijkste aandachtspunten. Bovendien worden steeds meer verplichtingen aan de gemeenten toevertrouwd. Dit vraagt een blijvende inspanning op deze terreinen. Het begeleiden en ondersteunen van de gemeenten op technisch, juridisch en wetenschappelijk vlak blijft dan ook een noodzaak. In 2008 waren er 28 gemeentebesturen lid van de intercommunale milieudienst. Deze gemeenten vertegenwoordigen inwoners. Enkel de gemeente Schoten en de stad Antwerpen zijn niet aangesloten bij de intercommunale milieudienst. Aan de aangesloten gemeenten wordt sinds 2001 een jaarlijkse bijdrage van 0,16 euro per inwoner gevraagd. Deze bijdrage wordt aangerekend via de eindafrekening die jaarlijks aan de gemeenten wordt voorgelegd. 1. Juridisch-technische ondersteuning inzake milieu en natuur Reeds van bij de aanvang staat de intergemeentelijke milieudienst garant voor een juridisch- technische ondersteuning van de gemeentelijke milieudiensten en dit zowel voor milieu als natuur. 33

36 Jaarlijks worden er 350 milieuvergunningsdossiers behandeld, waarvan 40 % klasse 2 aanvragen, 20 % klasse 1 aanvragen en 40 % meldingen klasse 3. Daarnaast worden er tal van andere schriftelijke adviezen verstrekt, zoals erkenningsaanvragen i.v.m. handelszaken voor dieren, klachten i.v.m. hinder, algemene juridische adviezen, e.d. De intercommunale milieudienst staat eveneens telefonisch ter beschikking van de gemeenten. Een belangrijke taak van de intercommunale milieudienst is het informeren van de gemeenten over nieuwe en bestaande wetgeving. Deze informatie wordt enerzijds mondeling gegeven en anderzijds aan de hand van schriftelijke nota's. Bovendien staat deze informatie open voor de milieuambtenaar, duurzaamheidsambtenaar, technische dienst, secretaris, schepenen van leefmilieu, Voor het overige speelt de milieudienst in op de permanente noden van de gemeenten en past zij haar takenpakket voortdurend aan. 2. Juridisch-technische ondersteuning i.v.m. handhaving van de milieuwetgeving Ook in het kader van de handhaving kan beroep gedaan worden op de intergemeentelijke milieudienst. Deze taak spitst zich toe op het begeleiden van het uitoefenen van toezicht op gemeentelijk vlak, gaande van het bepalen van de juiste indelingsrubrieken, over een bezoek ter plaatse tot het begeleiden van een procedure tot het opleggen van een dwangmaatregel. 3. Begeleiden van de gemeentelijke adviesraad en optreden als deskundige De intergemeentelijke milieudienst wordt af en toe gevraagd om op te treden als deskundige bij het toelichten van een welbepaald onderwerp op de gemeentelijke milieuadviesraad of op het college van burgemeester en schepenen. 4. Begeleiden van de opmaak van het gemeentelijk milieubeleidsplan De verschillende gemeentelijke milieuconvenanten en samenwerkingsovereenkomsten die de gemeenten de voorbije jaren hebben afgesloten met het Vlaams Gewest verplichtte de gemeenten een gemeentelijk milieubeleidsplan op te maken. De intergemeentelijke milieudienst heeft deze taak op zich genomen en heeft in de loop der jaren voor diverse gemeenten een gemeentelijk milieubeleidsplan opgemaakt. Dit gebeurde steeds in nauw overleg met de betrokken gemeenten. Ook in de nieuwe Samenwerkingsovereenkomst is de opmaak van een gemeentelijk milieubeleidsplan voorzien. In het onderscheidingsniveau kan de gemeente er per jaar 3 punten voor krijgen. 5. Administratieve opvolging en ondersteuning Bij het Fost Plus project staat de milieudienst in voor de administratieve opvolging en begeleiding van het project. Dit gaat van de opmaak van de bestekken en het organiseren van de overheidsopdrachten, over het toezicht houden op de uitvoering van de opdrachten tot het verwerken van alle cijfergegevens m.b.t. het project. In 2007 heeft IGEAN milieu & veiligheid een nieuwe overheidsopdracht georganiseerd voor de verschillende selectieve inzamelingen die deel uitmaken van het Fost Plus project. Al deze nieuwe opdrachten zijn op 1 januari 2008 van start gegaan. 34

37 Ook voor alle andere taken en opdrachten zorgt de milieudienst voor de administratieve opvolging en verwerking van gegevens. Aan de gemeenten wordt maandelijks een overzicht bezorgd van de ingezamelde hoeveelheden op basis waarvan een eventuele bijsturing mogelijk is. Het resultaat hiervan wordt jaarlijks voorgelegd aan de milieuambtenaren evenals aan de schepenen van leefmilieu in het adviescomité milieu. 6. Overleg milieuambtenaren en duurzaamheidsambtenaren Op regelmatige tijdstippen organiseert IGEAN bijeenkomsten voor de milieuambtenaren en/of de duurzaamheidsambtenaren. Op deze bijeenkomsten worden actuele dossiers toegelicht en besproken, wordt nieuwe of gewijzigde wetgeving overlopen en worden voorbereidende werkzaamheden gedaan voor de opstart van nieuwe projecten. Daar waar vroeger vooral de klemtoon lag op het geven van informatie aan de milieuambtenaren wordt recent meer aandacht geschonken aan overleg dat zich ook toespitst op o.m. de duurzaamheidsambtenaren. 7. Tankslag In 2007 heeft IGEAN milieu en veiligheid het project Tankslag opgestart voor de verwijdering en opvulling van stookolietanks die niet langer in gebruik zijn. 27 gemeenten hebben hierop ingeschreven. Op basis van een prijsvraag die IGEAN milieu & veiligheid georganiseerd had, hebben de inwoners van de deelnemende gemeenten de mogelijkheid gekregen om aan een zeer voordelige prijs hun stookolietank te laten opvullen of verwijderen. Bij dit initiatief heeft IGEAN milieu en veiligheid nauw samengewerkt met de gemeentebesturen voor de verspreiding van de informatie. In een eerste ronde (december juni 2008) werden 700 tanks gesaneerd. In een tweede, beperktere ronde (september - december 2008) werden nog eens 200 tanks definitief buiten gebruik gesteld. Na een positieve evaluatie van het project werd beslist om de inwoners in 2009 nog een kans te geven hun tank te laten opvullen of verwijderen. Zo zullen in het voorjaar 2009 nog eens 500 tanks gesaneerd worden. n. Afvalkrant In het kader van de afvalpreventiecampagne van IGEAN milieu & veiligheid werd, op advies van de schepenen van leefmilieu, beslist op regelmatige tijdstippen een afvalkrant uit te geven. In 2008 werden 3 afvalkranten verspreid, waarin verschillende thema s aan bod kwamen. De afvalkrant wordt bedeeld in 28 gemeenten met een oplage van ca stuks. De gemeenten die dat wensen, kunnen een eigen artikel in de afvalkrant laten publiceren. Hierbij krijgen ze de gelegenheid om lokale acties, verwezenlijkingen, wijzigingen in het afvalbeleid enz. voor te stellen en de band tussen IGEAN milieu & veiligheid en de gemeente te verduidelijken. 35

38 Editie afvalkrant najaar 2008 o. Gemeentelijke administratieve sancties (GAS) De wet van 13 mei 1999 tot aanvulling en wijziging van de Nieuwe Gemeentewet heeft de mogelijkheid gegeven om zelf straffen of administratieve sancties te voorzien. De gemeenten zijn hierdoor in staat om sneller en efficiënter de strijd tegen de kleine criminaliteit aan te pakken. Ook de parkeerproblematiek kan hiermee geregeld worden. Om gebruik te kunnen maken van dit systeem van gemeentelijke administratieve sancties, moet de gemeente in de eerste plaats beschikken over een aangepast politiereglement. Daarom heeft IGEAN milieu & veiligheid in een eerste fase de gemeenten begeleid bij de opmaak van een reglement. Er wordt hierbij zoveel mogelijk gewerkt op het niveau van de politiezone om te komen tot een uniform politiereglement. Een tweede stap bestaat erin toezicht uit te oefenen op het naleven van het politiereglement. Hierbij kan beroep gedaan worden op de politie en/of op gemeentelijke ambtenaren die de nodige opleiding gevolgd hebben. IGEAN milieu & veiligheid heeft een deel van de opleiding verzorgd in samenwerking met de bevoegde provinciale scholen. De sanctionerend ambtenaar tenslotte legt de gemeentelijke administratieve geldboete op. Ook hiervoor kan beroep gedaan worden op IGEAN milieu & veiligheid. 36

39 In 2008 heeft IGEAN milieu & veiligheid gewerkt aan volgende opdrachten: 1. Opmaak en aanpassing van het politiereglement voor PZ Minos (5 gemeenten), 2. Opleiding geven aan politie en gemeentelijke ambtenaren van de PZ Hekla 3. Aanstelling als sanctionerend ambtenaar voor de PZ Rupel (Boom, Niel, Hemiksem, Schelle, Rumst), PZ Hekla (Aartselaar, Edegem, Hove, Kontich en Lint), PZ Minos (Boechout, Borsbeek, Mortsel, Wijnegem, Wommelgem), Brasschaat en Zwijndrecht. (17) Ook andere gemeenten/politiezones hebben intussen laten weten op IGEAN milieu & veiligheid beroep te willen doen voor de gemeentelijke administratieve sancties. IGEAN milieu & veiligheid zal deze opdracht in 2009 verder uitbouwen en optimaliseren. Begin 2008 werd in 2 dossiers beroep aangetekend bij de politierechtbank tegen de beslissing van de sanctionerend ambtenaar, waarmee een administratieve geldboete opgelegd werd. In beide gevallen ging het om een overtreding van het politiereglement van de gemeente Zwijndrecht voor het niet gebruiken van de parkeerschijf. Begin 2009 heeft de politierechtbank uitspraak gedaan in deze dossiers. De politierechter is van oordeel dat de beslissing van de sanctionerend ambtenaar ongeldig is omdat IGEAN niet als sanctionerend ambtenaar kan worden aangesteld. De bestreden beslissing wordt daarom vernietigd (de administratieve geldboete wordt geschrapt). Om diezelfde reden wordt IGEAN buiten de zaak gesteld zonder kosten en wordt de gemeente veroordeeld om de kosten van het geding te dragen. Het spreekt voor zich dat IGEAN niet akkoord kan gaan met deze uitspraak. Daarom heeft IGEAN cassatieadvies gevraagd. In deze procedure zal IGEAN ten gronde alle (juridische) argumenten aanhalen die de gekozen werkwijze verantwoorden. Intussen wordt de werking gewoon verder gezet. De uitspraak van de politierechtbank is immers enkel van toepassing op de betrokken dossiers. Een correcte en efficiënte toepassing van de gemeentelijke administratieve sancties blijft dus de boodschap. p. Samenwerking In de mate van het mogelijke wordt met andere intercommunales informatie uitgewisseld om sneller en efficiënter te kunnen werken. 37

40 q. Openbedrijvendag Op zondag 5 oktober 2008 heeft IGEAN milieu & veiligheid met de site noord te Brecht deelgenomen aan de openbedrijvendag. Deze stond dit jaar in het kader van de afvalverwerking. Tijdens deze dag heeft de bezoeker uitgebreid kennis kunnen maken met de verschillende afvalverwerkings- en behandelingsinstallaties van de verschillende afvalstoffen. IGEAN milieu & veiligheid mocht ondanks het slechte weer voor een buitenactiviteit 935 bezoekers ontvangen wat de deelname aan de openbedrijvendag tot een succes heeft gemaakt. 38

41 39

42 C. Gemeenschappelijke dienst P.B.W. (Preventie en Bescherming op het Werk) Werking van de dienst Met het KB van 14 januari 1997 werd aan IGEAN als eerste in Vlaanderen een definitieve vergunning voor onbepaalde duur verleend. Vandaag is deze dienst nog steeds toonaangevend. Volgende besturen zijn lid van de gemeenschappelijke dienst PBW (67) - de gemeenten Aartselaar, Boechout, Boom, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Hemiksem, Hove, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lint, Malle, Mortsel, Niel, Ranst, Rumst, Schelle, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven, Zoersel en Zwijndrecht (28) - de OCMW s Aartselaar, Boechout, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Essen, Hemiksem, Hove, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lint, Malle, Mortsel, Ranst, Rumst, Schelle, Schilde, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven, Zoersel en Zwijndrecht (26) - de intercommunales Imsir en IGEAN milieu & veiligheid en IGEAN dienstverlening (3) - de politiezones Brasschaat, GRENS, HEKLA, MINOS, Noord, RUPEL, Schoten, Voorkempen, ZARA, Zwijndrecht (10) De dienst vertegenwoordigt meer dan personeelsleden en 848 brandweervrijwilligers. Vanaf 1 januari 2009 is ook de gemeente Essen aangesloten. De gemeenschappelijke dienst PBW richt zich op de wettelijke verplichting die elke werkgever heeft om de arbeidsveiligheid bij het personeel te verzekeren. Het bestuur staat in voor de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers, met inbegrip van maatregelen voor de preventie van beroepsrisico's, informatie en opleiding. De besturen zorgen eveneens voor de nodige middelen om dit doel te bereiken. Specifiek werd in 2008 aandacht besteed aan opleidingen van: 1. leidinggevenden en personeelsleden van de groendienst: risicoanalyses en veiligheidsinstructies voor de groendienst 2. onderhoudstechniekers van de groendienst en de brandweer betreffende het eerste onderhoud van motorkettingzagen in samenwerking met de firma STIHL. 3. personeelsleden van diverse gebouwen: de evacuatieprocedure en het gebruik van kleine blusmiddelen 4. personeelsleden communicatie: het grensoverschrijdend gedrag, risicoanalyse psychosociale belasting 5. leidinggevenden: het globaal preventieplan (matrix, beleidsverklaring) 6. uitvoerende technische dienst : signalisatiekledij en signaleren van werken op de openbare weg 7. containerparkwachters: omgaan met asbest op het containerpark 8. uitvoerende technische dienst: analyse van arbeidsongevallen 9. politie: werkbaarheidsmonitor, psychosociale aspecten en risicoanalyse ploegenarbeid, algemene risicoanalyses politiewerking 40

43 10. thuisdienst: veiligheids- en gezondheidsaspecten bij thuishulp 11. bewoners serviceflats: evacuatieprocedure en het gebruik van kleine blusmiddelen. 12. leden basisoverlegcomité en gebouwenverantwoordelijken : opvolging van het veiligheidsgebeuren in gebouwen. Met het KB van 28 maart 2001 betreffende de veiligheid van speeltoestellen en speelterreinen worden aan de uitbater van speelterreinen een aantal verplichtingen opgelegd. Ook gemeenten en OCMW s zijn vaak uitbater van speeltoestellen en speelterreinen. Daarom worden deze taken uitgevoerd binnen het takenpakket van de gemeenschappelijke dienst PBW. Zo werd in 2009 verder gewerkt aan de opmaak van de risicoanalyses en het vastleggen van preventiemaatregelen in het kader van de jaarlijkse controle van de speelterreinen en speeltoestellen. Er wordt meegewerkt aan het ontwerp van de inrichting van nieuwe speelterreinen en de opvolging van de oplevering van nieuwe speeltoestellen. In 2008 hebben 20 gemeenten en 3 OCMW s hiervoor beroep gedaan op IGEAN milieu & veiligheid. In totaliteit worden jaarlijks 375 locaties onderworpen aan een controle. Wat de controle van de speeltoestellen bij de onthaalmoeders betreft werden in overleg met de Federale Overheidsdienst Economie de criteria van deze controle vastgelegd. controle speelterreinen 41

44 Het KB van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke en mobiele bouwplaatsen verplicht de openbare besturen om, voor de projecten waarvoor zij opdrachtgever zijn, over te gaan tot het organiseren van de bouwplaatscoördinatie. Deze bouwplaatscoördinatie heeft zowel betrekking op het oprichten en/of verbouwen van gebouwen, als het aanleggen van wegeninfrastructuur of omgevingswerken. Ondertussen hebben 20 gemeenten, 8 OCMW s en 1 politiezone beheersoverdracht gedaan aan IGEAN milieu & veiligheid voor het organiseren van de veiligheids- en gezondheidscoördinatie. Zo werd IGEAN milieu & veiligheid sinds het opstarten van deze activiteit reeds betrokken bij in totaal 497 verschillende projecten. De veiligheidscoördinatie is zowel van belang bij het opmaken van bestekken als bij het uitvoeren van de werken. Bij het opmaken van de bestekken en het uittekenen van de plannen worden veiligheidsadviezen geformuleerd in functie van zowel het veilig bouwen van de constructie als met het oog op de veiligheid van de latere gebruikers van deze gebouwen. 42

45 Ook tijdens de realisatie van het project brengt de veiligheidscoördinator permanent advies uit met betrekking tot het toepassen van veilige uitvoeringsmethoden. Dit zowel voor de uitvoerders van het project als eventuele omwonenden of derden die zijdelings bij de projecten betrokken worden. De verrekening gebeurt rechtstreeks met het bestuur en per project op basis van de werkelijke prestaties. Het samengaan van de arbeidsveiligheid van het personeel en de veiligheidscoördinatie van de bouwplaats leidt ontegensprekelijk tot een meerwaarde in het streven van de besturen naar een veilige werkomgeving. Tenslotte houdt ook de wet van 11 juni 2002 en het MB van 11 juli 2002 betreffende de preventie en bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk verplichtingen in voor de besturen. In 2003 werd overgegaan tot de aanwerving van een preventieadviseur sociale relaties om uitvoering te geven aan de wet betreffende de preventie en bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. Om iedereen correct te informeren heeft IGEAN milieu & veiligheid verschillende infosessies gegeven aan personeelsleden en leidinggevenden over deze wetgeving en de praktische implementatie ervan. In 2008 is IGEAN milieu & veiligheid haar bemiddelende en vertrouwelijke rol blijven opnemen. Tientallen probleemsituaties zijn op een informele en serene manier aangepakt en behandeld. Tenslotte houdt ook de wet van 11 juni 2002 gewijzigd door de wet van 10 januari en van 6 februari 2007, betreffende de preventie en bescherming tegen psychosociale belasting, zoals pesten, geweld en ongewenst seksueel gedrag op het werk, verplichtingen in voor de besturen. In het kader van deze wetswijziging zijn verschillende besturen doorgelicht op het vlak van psychosociale belasting en belasting door nacht- en ploegenarbeid. 43

46 D. Algemene diensten De algemene diensten zijn gemeenschappelijk. 1. boekhouding en secretariaat Deze werken voor beide intergemeentelijke verenigingen. 2. studiedienst De studiedienst volgt voor beide verenigingen allerlei nieuwe opdrachten en evoluties op en onderzoekt vragen tot intergemeentelijke samenwerking die door de aangesloten besturen worden geformuleerd. De studiedienst kan ondermeer belast worden met volgende opdrachten: a. rapporten in verband met sociale en economische aspecten van de regio b. rapporten ter ondersteuning van gemeenschappelijke opdrachten, bevoegdheden, enz. die heel de regio of meerdere gemeenten aanbelangen c. rapporten ter ondersteuning van de eigen activiteiten van de intercommunale. Daarnaast werden in 2008 volgende aspecten door de studiedienst behandeld: a. begeleiding overname containerparken b. netwerkbeheer en organisatie van een website c. vernieuwing van de informatica-omgeving. De personeelsbezetting van de studiedienst werd uitgebreid om adequaat te kunnen inspelen op nieuwe activiteiten zoals het sociaal beleid en het lokaal woonbeleid. Tenslotte wordt de studiedienst ook ingezet om de interne administratie en organisatie binnen IGEAN dienstverlening te optimaliseren en aanpassingen voor te bereiden. 3. website De website wordt verder uitgebouwd. Vertrekkend vanuit een gemeenschappelijk adres voor beide verenigingen, kan de bezoeker van de website op een introductiepagina kiezen voor de site van IGEAN dienstverlening of IGEAN milieu & veiligheid. De vormgeving is voor beide verenigingen identiek, maar de menustructuur verschilt. Het jaarverslag kan op de website geraadpleegd worden. 44