Notitie. Bijlage luchtkwaliteit. 1 Aanpak luchtkwaliteitsonderzoek

Transcriptie

1 Notitie Contactpersoon ir. Liesbeth Nix Datum 5 februari 2009 Kenmerk N ENI-srb-V01-NL Bijlage luchtkwaliteit In deze bijlage komen achtereenvolgens aan de orde: 1. Beschrijving en verantwoording aanpak luchtkwaliteitsonderzoek 2. Toelichting op het wettelijk kader en beoordelingscriteria 3. Omvang verkeersaantrekkende werking en industriële emissies 4. Samenvatting en verantwoording uitgangspunten verspreidingsberekeningen 5. Resultaten verspreidingsberekeningen 6. Beoordeling resultaten 1 Aanpak luchtkwaliteitsonderzoek De luchtkwaliteit is de som van de bijdragen van de achtergrondconcentratie, de bijdrage van verkeer en vervoer en de bijdrage van industrie. De achtergrondconcentratie is de concentratie die te allen tijde aanwezig is; deze is niet te beïnvloeden door de initiatiefnemer. De voorgenomen ontwikkeling heeft een mogelijk negatief effect op de luchtkwaliteit door extra verkeer (verkeersaantrekkende werking) en door de realisatie van bedrijven (industriële emissies). Daarom wordt in dit onderzoek gekeken naar de verwachte effecten van zowel de verkeersbewegingen als de industriële emissies ten gevolge van het plan. Bij de beoordeling van de resultaten worden daarnaast ook de achtergrondconcentratie en de bijdrage van het autonome verkeer meegenomen. Om inzicht te krijgen in het effect van de voorgenomen ontwikkeling op de luchtkwaliteit zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 1. In kaart brengen van de omvang van de verkeersaantrekkende werking en de industriële emissies ten gevolge van het plan, rekening houdend met de gefaseerde ontwikkeling van het initiatief 2. Bepalen van de luchtkwaliteit rondom het plangebied in de autonome ontwikkeling (achtergrondconcentratie plus autonoom verkeer) voor de huidige situatie (2008), 2010, 2019 en Bepalen van de luchtkwaliteit rondom het plangebied in de situatie met planontwikkeling voor 2019 en 2025 (autonome ontwikkeling plus bijdrage van extra verkeer en industriële emissies) 4. Beoordelen van resultaten aan het wettelijk kader en aanvullende beoordelingscriteria Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 1\22

2 Onderstaand wordt eerst ingegaan op het wettelijk kader en de aanvullende beoordelingscriteria. Daarbij wordt ook aandacht gegeven aan de keuze voor de onderzochte componenten. 2 Beoordelingscriteria voor luchtkwaliteit Om de resultaten van het luchtkwaliteitsonderzoek te kunnen beoordelen zijn zinvolle beoordelingscriteria nodig. In dit onderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen harde criteria, die worden bepaald door het wettelijk kader, en zachte criteria, die in het kader van het MER aanvullende informatie geven over de effecten op de luchtkwaliteit. Het wettelijk kader wordt gebruikt om te toetsen of het voornemen wettelijk inpasbaar is vanuit het oogpunt van luchtkwaliteit. De aanvullende beoordelingscriteria geven aanvullende informatie over de effecten van het plan op de luchtkwaliteit op relevante locaties in de omgeving van het plangebied. 2.1 Wettelijk kader luchtkwaliteit Vanaf 15 november 2007 is de Wet van 11 oktober 2007 tot wijziging van de Wet milieubeheer (luchtkwaliteitseisen) van kracht, verder de wet luchtkwaliteit genoemd. Uit de wet luchtkwaliteit volgt dat op dit moment een voorgenomen ontwikkeling vanuit het oogpunt van luchtkwaliteit inpasbaar is, indien in ieder geval aan één van de volgende voorwaarden wordt voldaan: 1. Er worden geen grenswaarden voor de luchtkwaliteit overschreden 2. Er treedt geen verslechtering van de luchtkwaliteit op, of er vindt per saldo een verbetering van de luchtkwaliteit plaats door compenserende maatregelen. In de Regeling projectsaldering is vastgelegd op welke wijze saldering plaats dient te vinden 3. De voorgenomen ontwikkeling draagt niet in betekenende mate bij aan de luchtverontreiniging. Dit betekent dat als aangetoond kan worden dat een voorgenomen ontwikkeling niet meer dan 0,4 µg/m 3 bijdraagt aan de jaargemiddelde concentratie van zowel PM10 als NO 2, het project niet getoetst hoeft te worden aan de grenswaarden en inpasbaar is vanuit het oogpunt van luchtkwaliteit In de wet luchtkwaliteit is verder opgenomen dat zodra het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) van kracht wordt, dat projecten die hierin zijn opgenomen ook inpasbaar zijn vanuit het oogpunt van luchtkwaliteit. Projecten die zijn opgenomen in het NSL dienen dan niet meer aan de grenswaarden maar rechtstreeks aan het NSL getoetst te worden. Op dit moment is het NSL echter nog niet van kracht en gelden alleen bovenstaande drie gronden. In de wet luchtkwaliteit zijn grenswaarden voor diverse componenten opgenomen. Dit onderzoek beperkt zich echter tot berekeningen voor de componenten fijn stof (PM10) en NO 2. Fijn stof en NO 2 zijn de meest kritische componenten voor de luchtkwaliteit in Nederland. Algemeen kan aangenomen worden dat als voor deze stoffen wordt voldaan aan de grenswaarden, ook voor andere stoffen wordt voldaan. 2\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

3 Het voornemen is dan inpasbaar vanuit het oogpunt van luchtkwaliteit (punt 1 hierboven). Onderstaande tabel 2.1 vat de grenswaarden voor fijn stof en NO 2 samen. Tabel 2.1 Grenswaarden voor fijn stof en NO 2 uit de Wet luchtkwaliteit (Hoofdstuk 5 titel 2 van de WM) Stof Criterium Grenswaarde NO 2 PM 10 Jaargemiddelde concentratie* Aantal overschrijdingen van uurgemiddelde grenswaarde van 200 µg/m 3 Jaargemiddelde concentratie Aantal overschrijdingen van daggemiddelde grenswaarde van 50 µg/m µg/m 18 keer per jaar 3 40 µg/m 35 keer per jaar *De jaargemiddelde grenswaarde voor NO 2 wordt pas in 2010 van kracht (in 2007, 2008 en 2009 gelden plandrempels van respectievelijk 46, 44 en 42 µg/m 3 ) Voor de volledigheid zijn in bijlage 1 de achtergrondconcentraties van andere componenten uit de wet luchtkwaliteit opgenomen, voor zover deze bepaald kunnen worden met behulp van CAR De achtergrondconcentraties liggen ruim onder de toegestane concentraties. Vooruitblik: PM2,5 De komende jaren zal meer aandacht op PM2,5 komen te liggen, omdat juist de heel kleine stofdeeltjes binnen de PM10 het meest schadelijk zijn voor de gezondheid. In de nieuwe Europese richtlijn betreffende de luchtkwaliteit in Europa (die naar verwachting in mei 2008 van kracht wordt), is de aanpak van PM2,5 gericht op algemene vermindering van concentraties in stedelijke achtergrond in combinatie met een streefwaarde en grenswaarde. De belangrijkste aspecten zijn: De streefwaarde is 25 µg/m 3 als jaargemiddelde concentratie, te bereiken in 2010 De grenswaarde is 25 µg/m 3 als jaargemiddelde concentratie, te bereiken in 2015 De Europese richtlijn dient na het van kracht worden te worden geïmplementeerd in de nationale wet- en regelgeving. 2.2 Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Noordvleugel De ontwikkeling van het project Flevokust is opgenomen in het Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Noordvleugel (RSL-NV). Dit is een programma in het kader van het Nationaal Samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit (NSL). In het NSL zijn de maatregelen voor de luchtkwaliteit van het Rijk, de provincie en de afzonderlijke gemeenten opgenomen, maar wordt tegelijkertijd rekening gehouden met ruimtelijke ontwikkelingen. Bij de berekeningen van de luchtverontreinigingconcentraties in het RSL-NV is rekening gehouden met de ontwikkeling van zowel IBM projecten, zoals Flevokust, als met alle kleinere projecten die in de Noordvleugel (wellicht) worden gerealiseerd. Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 3\22

4 Uit het RSL-NV blijkt dat met de ontwikkeling van Flevokust in de toekomst voldaan zal worden aan de bovengenoemde grenswaarden. De combinatie van rijksmaatregelen, regionale generieke maatregelen en locatiespecifieke maatregelen zorgt dat er geen overschrijdingen van de grenswaarden meer zijn in de provincie Flevoland in Aanvullende beoordelingscriteria Naast beoordeling aan het wettelijke kader, wordt ook gekeken naar de effecten op de luchtkwaliteit in het agrarische gebied ten zuiden van de Houtribweg (biologisch-dynamische boeren) en ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen. Als criterium hanteren we daarbij de mate waarin de jaargemiddelde concentratie fijn stof en NO 2 op deze locaties toeneemt door het plan. Dit zijn in Nederland de meest kritische componenten. Andere stofvormige componenten vertonen een zelfde verspreidingsgedrag als fijn stof. Om het effect op de luchtkwaliteit vast te stellen wordt voor de verschillende jaren de jaargemiddelde concentratie fijn stof en NO 2 met en zonder planontwikkeling bepaald. Vervolgens worden de berekende effecten beoordeeld op basis van de volgende criteria: Een afname van de jaargemiddelde concentratie is een positief effect (+) Een gelijkblijvende jaargemiddelde concentratie (bijdrage <0,1 µg/m 3 ) is een neutraal effect (0) Een toename van de jaargemiddelde concentratie tussen de 0,1-1,2 µg/m 3 (maximaal 3 % van de grenswaarde) is een beperkt negatief effect (0/-) Een toename van de jaargemiddelde concentratie tussen de 1,2-2,4 µg/m 3 (tussen de 3 %- 6 % van de grenswaarde) is een negatief effect (-) Een toename van de jaargemiddelde concentratie van meer dan 2,4 µg/m 3 (meer dan 6 % van de grenswaarde) is een sterk negatief effect (--) Er is gekozen voor een stapgrootte van 1,2 µg/m 3, omdat dit de grens is voor niet in betekenende mate bijdragen aan luchtverontreiniging zoals die volgens het besluit niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen) zal gelden bij het van kracht worden van het NSL (Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit). 3 Omvang verkeersaantrekkende werking en industriële emissies Om het effect van de voorgenomen ontwikkeling op de luchtkwaliteit in kaart te kunnen brengen, moet eerst bekend zijn wat de verkeersaantrekkende werking van het plan is en welke industriële emissies verwacht kunnen worden. 4\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

5 3.1 Verkeersaantrekkende werking De verkeersaantrekkende werking van de voorgenomen ontwikkeling is in kaart gebracht door Goudappel Coffeng [Goudappel Coffeng, 2008]. Onderstaande tabellen geven een overzicht van de verkeersintensiteiten voor diverse wegvakken rondom het plangebied voor de volgende scenario s: Autonome ontwikkeling (zonder planontwikkeling) in de huidige situatie, 2010, 2019 en 2025 Situatie met planontwikkeling in de 2019 en 2025 Er is gekozen voor 2019 en 2025 omdat dit de jaren zijn dat deelgebied A respectievelijk deelgebied B gerealiseerd zijn. Het verschil tussen de autonome ontwikkeling en de situatie met planontwikkeling is de verwachte verkeersaantrekkende werking ten gevolge van de voorgenomen ontwikkeling. Figuur 3.1 illustreert de ligging van de wegvakken. A C B E D F J N G K O L M H I Figuur 3.1 De verschillende wegvakken (bron: Goudappel Coffeng) Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 5\22

6 Tabel 3.1 De verkeersintensiteiten (voertuigbewegingen per etmaal) en voertuigverdeling in de autonome situatie per wegvak (bron: Goudappel Coffeng) Wegvak % licht % middelzwaar % zwaar A ,7 5,5 8,8 B ,1 5,9 3,0 C n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. D ,1 5,9 3,0 E ,7 5,5 8,8 F ,5 5,2 9,3 G ,0 5,1 8,9 H ,5 5,2 9,3 I ,0 5,1 8,9 J ,7 5,5 8,8 K ,7 5,5 8,8 L ,7 5,5 8,8 M ,7 5,5 8,8 N ,7 5,5 8,8 O ,7 5,5 8,8 Tabel 3.2 De verkeersintensiteiten (voertuigbewegingen per etmaal) en voertuigverdeling met planontwikkeling per wegvak (bron: Goudappel Coffeng) Wegvak 2019 % licht % m-zwaar % zwaar 2025 % licht % m-zwaar % zwaar A ,9 5,7 9, ,1 5,7 9,2 B ,2 7,2 10, ,4 7,5 11,1 C ,9 7,7 13, ,0 7,9 13,1 D ,0 6,3 5, ,2 6,7 7,1 E ,5 6,2 10, ,3 6,3 10,3 F ,2 5,3 9, ,1 5,3 9,5 G ,6 5,3 9, ,5 5,3 9,2 H ,1 5,3 9, ,0 5,4 9,6 I ,6 5,3 9, ,5 5,3 9,2 J ,2 6,0 9, ,2 6,0 9,8 K ,2 6,0 9, ,0 6,1 9,9 L ,3 6,3 10, ,0 6,5 10,6 M ,8 6,1 10, ,5 6,3 10,2 6\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

7 Wegvak 2019 % licht % m-zwaar % zwaar 2025 % licht % m-zwaar % zwaar N ,8 6,1 10, ,5 6,3 10,2 O ,5 5,9 9, ,3 6,0 9,7 3.2 Industriële emissies Het is nog niet bekend welke bedrijven zich zullen vestigen op het plangebied, alleen welke categorie bedrijven er zullen komen. Over relevante emissiefactoren voor industriële en bedrijfsmatige bronnen is voor de onderhavige situatie maar weinig betrouwbare informatie bekend. De werkelijke emissie van een bedrijf is afhankelijk van veel verschillende factoren, zoals type bedrijf en processen, afmetingen, genomen maatregelen, et cetera. Het is dus niet mogelijk om de emissie van een industrieterrein goed te schatten als alleen bekend is welke categorie bedrijven er mogen vestigen. Op basis van de fasering van het bedrijventerrein kan wel wat gezegd worden over de verwachte emissie in verschillende jaren, voor het totale bedrijventerrein. Uit gegevens van het CBS (Statline) blijkt dat industrie totaal 1 in 2005 verantwoordelijk was voor de uitstoot van 33,7 miljoen kg NO x en 8,71 miljoen kg PM10, terwijl op basis van CBS-gegevens uit voorgaande jaren geschat wordt dat het totale oppervlakte aan bedrijventerreinen in Nederland in 2005 een kleine ha was. Dit betekent dat de NO x emissie op een bedrijventerrein in Nederland in 2005 gemiddeld 450 kg/ha/jaar bedroeg en de PM10 emissie gemiddeld 116 kg/ha/jaar. Uitgaande van een continue emissie komt dit neer op een emissie van ongeveer 0,05 kg/uur NO x per ha bedrijventerrein, en ongeveer 0,01 kg/h fijn stof per hectare bedrijventerrein. In dit onderzoek gaan we uit van deze kentallen. Aanvullend wordt uitgegaan van een NO 2 -fractie van 5 % in de NOx-emissies. Onderstaande tabel geeft op basis van bovenstaande uitgangspunten een overzicht van de voor dit onderzoek geschatte (continue) emissie fijn stof en NOx van het totale bedrijventerrein in 2019 en Opgemerkt wordt dat de emissieschatting globaal is. Omdat het emissiegegevens uit 2005 betreft, is het bovendien een worst case aanname. In toekomstige jaren (2013 en verder) zal de emissie naar verwachting namelijk lager liggen dan in 2005, door emissiereductie ten gevolge van technologische vooruitgang. Nieuwe bedrijven zullen minder uitstoten dan het landelijke gemiddelde in Hieronder valt de basismetaalindustrie, de chemische industrie, de bouwmaterialenindustrie, de voedings- en genotmiddelenindustrie en de categorie overige industrie. Met name de chemische industrie heeft relatief veel emissie. Niet inbegrepen zijn de energiesector, HDO en raffinaderijen Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 7\22

8 Tabel 3.3 Schatting industriële emissie bedrijventerrein, op basis van CBS- emissiegegevens uit 2005 Component Emissie* Emissie** Gerealiseerd bruto oppervlakte Continue emissie** [kg/ha/jaar] [kg/ha/uur] [ha] [kg/uur] Fijn stof 116 0, ,7 3,3 NOx 450 0, ,6 12,8 *Geschat op basis van CBS gegevens over 2005 **Uitgaande van continue emissie (8760 uur per jaar) 4 Uitgangspunten verspreidingsberekeningen 4.1 Gehanteerde rekenmodellen Het effect van het verkeer op de luchtkwaliteit is berekend met Pluim Snelweg, een goedgekeurd model voor standaardrekenmethode 2 volgens de Regeling beoordeling luchtkwaliteit Rekenmethode 2 is bedoeld voor wegen in open gebied, zonder bebouwing direct langs de weg, zoals de wegen in en rondom het plangebied. Aanvullend voordeel van Pluim Snelweg is dat het effect van al het verkeer in één model is opgenomen en op elk beoordelingspunt de cumulatieve blootstelling wordt berekend. Het effect van de industriële emissies is berekend met behulp van het Nieuw Nationaal Model, versie PluimPlus 3.6. Het Nieuw Nationaal Model is een goedgekeurde methode om de verspreiding van industriële emissies te berekenen (standaardrekenmethode 3 volgens de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 2007). 4.2 Beoordelingspunten Voordat gestart wordt met rekenen is het van belang zorgvuldig de beoordelingspunten te kiezen. Op welke locaties moet de luchtkwaliteit inzichtelijk worden gemaakt? Voor de beoordeling conform de wet luchtkwaliteit (harde criteria) is de luchtkwaliteit beoordeeld op de beoordelingspunten zoals vastgelegd in de Regeling beoordeling luchtkwaliteit Dit betekent dat bij alle wegvakken uit tabel 3.1 en 3.2 de luchtkwaliteit 10 meter van de rand van de weg is berekend. Op deze beoordelingspunten wordt voor de verschillende scenario s de totale blootstelling getoetst aan de grenswaarden uit de wet luchtkwaliteit. De totale blootstelling wordt daarbij bepaald door de som van de bijdragen van de achtergrondconcentratie, verkeer (autonoom plus plan) en industrie. 8\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

9 Omdat voor het MER ook van belang is wat de effecten van het voornemen op de luchtkwaliteit zijn, ongeacht of wel of niet wordt voldaan aan de wettelijke criteria, worden daarnaast ook de effecten op de luchtkwaliteit in het agrarisch gebied ten zuiden van de Houtribweg en ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen beschouwd. Onderstaande figuur illustreert deze aanvullende beoordelingspunten. Figuur 4.1 Ligging aanvullende beoordelingscriteria voor de luchtkwaliteit in het kader van het MER 4.3 Uitgangspunten Pluim Snelweg Met behulp van Pluim Snelweg, versie 1.2 uit 2007 is berekend wat het effect van het verkeer op de diverse wegvakken op de luchtkwaliteit is. Daarbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: De berekeningen zijn gebaseerd op de verkeersintensiteiten uit tabel 3.1 en 3.2 De hoogteligging van de wegen en de ruwheid van het terrein zijn bepaald op basis van het Actueel Hoogtebestand Nederland ( De maximumsnelheden zijn afgeleid uit de kaarten op en de wegbreedte is afgeleid uit luchtfoto s Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 9\22

10 Alle wegen zijn ingevoerd als type snelweg/drukke provinciale weg, behalve de Oostervaart (ingeschat als stadsweg). Deze keuze is voornamelijk gebaseerd op de toegestane maximumsnelheden Voor toekomstige jaren wordt verplicht gerekend op basis van de meteorologische gegevens van (representatieve jaren). Om de rekenresultaten goed te kunnen vergelijken is ook het jaar 2005 met deze meteorologie doorgerekend Voor 2025 zijn nog geen prognoses beschikbaar omtrent de achtergrondconcentratie en de emissiefactoren van verkeer. Het jaar 2025 is daarom doorgerekend met de gegevens van Dit is een worst case aanname, omdat de verwachting is dat de achtergrondconcentratie en de emissiefactoren van auto s in 2025 lager liggen dan 2020, ten gevolge van technologische vooruitgang 4.4 Uitgangspunten Nieuw Nationaal Model Met behulp van het Nieuw Nationaal Model, versie PluimPlus 3.6, is geschat wat het effect van de emissies zoals vermeld in tabel 3.3 zal zijn op de luchtkwaliteit in 2019 en 2025, op zowel de wettelijke beoordelingspunten als op de aanvullende beoordelingspunten. Daarbij is het industrieterrein gemodelleerd als een grote oppervlaktebron. Onderstaande tabel vat de gehanteerde uitgangspunten samen. Tabel 4.1 Uitgangspunten berekeningen Nieuw Nationaal Model Criterium Eenheid Bedrijventerrein 2019 (130 ha) Bedrijventerrein 2025 (250 ha) Type bron - Oppervlaktebron Oppervlaktebron Coördinaten bron m,m [163992, ] [163992, ] Afmetingen bron m x m x x Oriëntatie bron Bedrijfsduur - Continu Continu Warmte-inhoud* MW 0 0 Emissie fijn stof kg/h 2,1 3,3 Emissie NO 2 kg/h 8,0 12,8 % NO 2 in NOx-emissie** % 5 5 Meteorologie Gridruwheid m 0,03 0,03 Receptorhoogte m 1,5 1,5 * Worst case aanname ** Aanname 10\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

11 5 Resultaten verspreidingsberekeningen 5.1 Luchtkwaliteit op wettelijke beoordelingspunten Uit de berekeningen blijkt dat in alle scenario s en op alle wettelijke beoordelingspunten wordt voldaan aan de grenswaarden uit de wet luchtkwaliteit. In onderstaande tabellen zijn de resultaten van de berekeningen op de meest relevante wettelijke beoordelingspunten samengevat. Per wegvak is voor 2005, 2010, 2019 en 2025 voor zowel PM10 (op 10 meter van de wegrand) als voor NO 2 (op 5 meter van de wegrand) weergegeven: De achtergrondconcentratie De bijdrage van het autonome verkeer De totale blootstelling in de autonome situatie (achtergrond plus autonoom verkeer) De bijdrage van het verkeer ten gevolge van de planontwikkeling De bijdrage van de industriële emissies ten gevolge van de planontwikkeling Het totale effect van de planontwikkeling op de luchtkwaliteit op dat beoordelingspunt De totale blootstelling in de situatie met planontwikkeling (autonoom plus effect plan) Opgemerkt wordt dat deze benadering voor NO 2 een overschatting geeft van de werkelijke blootstelling, omdat NO 2 reactief is in de atmosfeer. De totale concentratie op de verschillende beoordelingspunten zal daarom in werkelijkheid lager zijn dan de som van de afzonderlijke bijdragen van verkeer en industrie. Bij de totale blootstelling zoals weergegeven in onderstaande tabellen is de zogenaamde dubbeltellingcorrectie reeds toegepast. Deze correctie mag worden toegepast omdat de bijdrage van de snelweg nu los berekend is, terwijl deze ook al (deels) in de achtergrondconcentratie is opgenomen. Hierdoor ontstaat een dubbeltelling als de bijdrage van de snelweg wordt opgeteld bij de achtergrondconcentratie en voor die dubbeling mag gecorrigeerd worden. Aan de hand van de jaargemiddelde concentraties voor PM10 en NO 2 kan indirect via formules 2 het aantal overschrijdingsdagen voor PM10 en het aantal overschrijdingsuren voor NO 2 worden geschat. Overschrijdingsdagen zijn dagen waarop de daggemiddelde concentratie van PM10 meer dan 50 µg/m 3 bedraagt; dit mogen er volgens de wet luchtkwaliteit niet meer dan 35 per jaar zijn. Overschrijdingsuren zijn uren waarin de gemiddelde concentratie NO 2 meer dan 200 µg/m 3 bedraagt. Dit mag volgens de wet luchtkwaliteit niet meer dan 18 keer per jaar gebeuren. 2 Uit de CAR handleiding versie Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 11\22

12 Uit de formules blijkt dat als de jaargemiddelde concentratie PM10 zonder toepassing van de zeezoutcorrectie maximaal 31,5 µg/m 3 bedraagt, de grenswaarde voor het aantal overschrijdingsdagen niet overschreden wordt. Voor NO 2 geldt dat pas bij een jaargemiddelde concentratie van 81,3 µg/m 3 de grenswaarde voor het aantal uuroverschrijdingen overschreden wordt. Uit de resultaten kan daarom afgeleid worden dat er géén grenswaarden uit de wet luchtkwaliteit worden overschreden. Uit de rekenresultaten (zie tabel 5.1 en 5.2) blijkt dat op de wettelijke beoordelingspunten in geen enkel doorgerekend scenario de grenswaarden voor de jaargemiddelde concentratie voor fijn stof en NO 2 (beide 40 µg/m 3 ) worden overschreden. Bovendien kan uit de resultaten voor de jaargemiddelde concentratie worden afgeleid dat de grenswaarde voor het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde grenswaarde voor PM10, en de grenswaarde voor het aantal overschrijdingen van de uurgemiddelde grenswaarde voor NO 2 ook niet overschreden worden. Dit betekent dat volgens de Wet luchtkwaliteit de voorgenomen ontwikkeling inpasbaar is. Tabel 5.1 Resultaten jaargemiddelde concentratie fijn stof [µg/m 3 ] op wettelijke beoordelingspunten (10 meter van de rand van de weg) (inclusief zeezoutcorrectie van 5 µg/m 3 ) Beoordelingspunt Achtergrond Autonoom verkeer Totaal autonoom* Verkeer t.g.v. plan Bijdrage industrie Effect plan Totaal met plan* 2005 A6 noord 19,3 1,3 20, A6 zuid 19,5 1,1 20, Houtribweg west 19,3 0,4 19, Houtribweg oost 19,5 0,4 19, Afslag HRW (B) 19,3 0,3 19, Oostervaart (D) 19,4 0,4 19, Houtribweg (E) 19,4 0,6 20, A6 noord 16,9 1,0 17, A6 zuid 17,1 0,9 18, Houtribweg west 17,0 0,2 17, Houtribweg oost 17,1 0,2 17, Afslag HRW (B) 16,9 0,2 17, Oostervaart (D) 17,0 0,3 17, Houtribweg (E) 17,0 0,4 17, \22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

13 Beoordelingspunt Achtergrond Autonoom verkeer Totaal autonoom* Verkeer t.g.v. plan Bijdrage industrie Effect plan Totaal met plan* 2019 A6 noord 15,6 0,8 16,4 0,1 3,2 3,3 19,7 A6 zuid 15,7 0,8 16,5 0,0 0,1 0,1 16,6 Houtribweg west 15,6 0,2 15,8 0,0 0,2 0,2 16,0 Houtribweg oost 15,6 0,1 15,7 0,1 0,1 0,2 15,9 Afslag HRW (B) 15,5 0,1 15,6 0,4 0,4 0,8 16,4 Oostervaart (D) 15,6 0,1 15,7 0,1 0,2 0,3 16,0 Houtribweg (E) 15,6 0,3 15,9 0,3 0,3 0,6 16,5 Wegvak C 15,5-15,5 0,4 2,8 3,2 18,7 2025** A6 noord 15,4 1,1 16,5 0,1 3,5 3,6 20,1 A6 zuid 15,6 0,9 16,5 0,1 0,2 0,3 16,8 Houtribweg west 15,5 0,2 15,7 0,1 0,5 0,6 16,3 Houtribweg oost 15,5 0,2 15,7 0,1 0,2 0,3 16,0 Afslag HRW (B) 15,4 0,1 15,5 0,6 0,8 1,4 16,9 Oostervaart (D) 15,5 0,2 15,7 0,1 0,4 0,5 16,2 Houtribweg (E) 15,5 0,4 15,9 0,3 0,7 1,0 16,9 Wegvak C 15,5-15,5 0,6 3,4 4,0 19,5 *Door afronding kan de totale blootstelling licht afwijken (maximaal 0,1 µg/m 3 ) van de som van de afgeronde verschillende bijdragen **Doorgerekend als 2020 (worst case) Tabel 5.2 Resultaten jaargemiddelde concentratie NO 2 [µg/m 3 ] op wettelijke beoordelingspunten (10 meter van de rand van de weg) Beoordelingspunt Achtergrond Autonoom verkeer Totaal autonoom Verkeer t.g.v. plan Bijdrage industrie Effect plan Totaal met plan* 2005 A6 noord 16,1 7,5 23, A6 zuid 17,3 6,7 24, Houtribweg west 17,3 2,4 19, Houtribweg oost 15,6 2,9 18, Afslag HRW (B) 16,4 1,3 17, Oostervaart (D) 16,7 2,2 18, Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 13\22

14 Beoordelingspunt Achtergrond Autonoom verkeer Totaal autonoom Verkeer t.g.v. plan Bijdrage industrie Effect plan Totaal met plan* Houtribweg (E) 17,1 3,6 20, A6 noord 14,2 6,3 20, A6 zuid 15,0 5,7 20, Houtribweg west 15,0 1,5 16, Houtribweg oost 14,0 1,6 15, Afslag HRW (B) 14,4 0,8 15, Oostervaart (D) 14,6 1,6 16, Houtribweg (E) 14,9 2,4 17, A6 noord 11,2 5,8 17,0 0,4 1,2 1,7 18,7 A6 zuid 11,8 5,0 16,8 0,4 0,3 0,7 17,4 Houtribweg west 11,8 1,4 13,2 0,2 0,4 0,6 13,8 Houtribweg oost 11,0 1,1 12,1 0,4 0,3 0,7 12,7 Afslag HRW (B) 11,3 0,7 12,0 2,5 0,7 3,2 15,2 Oostervaart (D) 11,5 1,1 12,6 0,7 0,4 1,1 13,7 Houtribweg (E) 11,7 2,0 13,7 1,5 0,5 2,0 15,6 Wegvak C 11,3-11,3 2,8 1,0 3,9 15,2 2025** A6 noord 10,9 6,6 17,5 0,5 2,7 3,2 20,7 A6 zuid 11,4 5,6 17,0 0,5 0,4 0,9 18,0 Houtribweg west 11,5 1,5 13,0 0,3 0,7 1,1 14,1 Houtribweg oost 10,7 1,2 11,9 0,5 0,4 0,9 12,8 Afslag HRB (B) 11,0 0,7 11,7 3,6 1,0 4,6 16,3 Oostervaart (D) 11,2 1,0 12,2 1,1 0,6 1,8 14,0 Houtribweg (E) 11,4 2,4 13,8 1,6 0,9 2,4 16,2 Wegvak C 11,0-11,0 4,0 0,9 4,9 15,9 *Door afronding kan de totale blootstelling licht afwijken (maximaal 0,1 µg/m 3 ) van de som van de afgeronde verschillende bijdragen **Doorgerekend als 2020 (worst case) 14\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

15 5.2 Luchtkwaliteit op overige beoordelingspunten Op de beoordelingspunten weergegeven in figuur 4.1 is de luchtkwaliteit in 2005, 2010, 2019 en 2025 berekend, voor de situatie zonder en met planontwikkeling (indien van toepassing). In tabel 5.3 en 5.4 staan de resultaten weergegeven. De luchtkwaliteit zoals weergegeven is de som van de lokale bijdragen van de achtergrondconcentratie, verkeer (autonoom plus plan) en industrie. Opgemerkt wordt dat de weergegeven blootstelling voor NO 2 een overschatting geeft van de werkelijke blootstelling, omdat NO 2 reactief is in de atmosfeer. De totale concentratie op de verschillende beoordelingspunten zal daarom in werkelijkheid lager zijn dan de som van de afzonderlijke bijdragen van verkeer en industrie. verschillende beoordelingspunten zal daarom in werkelijkheid lager zijn dan de som van de afzonderlijke bijdragen van verkeer en industrie. Uit de rekenresultaten (zie tabel 5.3 en 5.4) blijkt dat de planontwikkeling in het gebied op de verschillende beoordelingspunten zowel in 2019 als in 2025 leidt tot een (beperkte) verslechtering van de luchtkwaliteit ten opzichte van de autonome ontwikkeling. In vergelijking met de luchtkwaliteit in 2005 verbetert de luchtkwaliteit in 2019 en 2025 echter, zowel met als zonder planontwikkeling. Tabel 5.3 Resultaten jaargemiddelde concentratie PM10 [µg/m 3 ] op aanvullende beoordelingspunten (inclusief zeezoutcorrectie van 5 µg/m 3 ) Locatie (figuur 4.1) Autonoom Autonoom Autonoom Bijdrage Totaal Autonoom Bijdrage Totaal plan plan 1 24,3 21,9 20,5 0,5 21,0 20,4 1,7 22,1 2 24,4 21,9 20,6 0,5 21,1 20,4 2,1 22,5 3 24,3 21,9 20,6 0,4 21,0 20,4 1,5 21,9 4 24,5 22,0 20,7 0,7 21,4 20,5 2,9 23,4 5 24,7 22,2 20,9 1,5 22,4 20,7 4,4 25,1 6 24,6 22,2 20,9 1,4 22,3 20,7 4,4 25,1 7 24,6 22,1 20,7 1,5 22,2 20,6 3,6 24,2 8 24,3 21,9 20,6 0,3 20,9 20,5 0,9 21,4 9 24,5 22,1 20,7 0,3 21,0 20,6 1,3 21, ,5 22,1 20,7 0,3 21,0 20,6 1,3 21,9 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 15\22

16 Locatie (figuur 4.1) Autonoom Autonoom Autonoom Bijdrage Totaal Autonoom Bijdrage Totaal plan plan 11 24,5 22,2 20,7 0,2 20,9 20,7 0,8 21, ,7 22,2 20,8 0,4 21,2 20,7 1,6 22, ,6 22,2 20,7 0,4 21,1 20,7 1,4 22, ,5 22,1 20,7 0,4 21,1 20,6 1,2 21, ,3 22,0 20,6 0,2 20,8 20,5 1,0 21, ,2 21,9 20,6 0,2 20,8 20,5 0,7 21, ,3 22,1 20,7 0,1 20,8 20,6 0,5 21, ,4 22,1 20,7 0,2 20,9 20,6 0,6 21, ,4 22,1 20,7 0,2 20,9 20,6 0,6 21, ,5 22,1 20,7 0,2 20,9 20,6 0,9 21, ,4 22,0 20,6 0,2 20,8 20,5 0,9 21, ,4 22,1 20,6 0,3 20,9 20,6 1,0 21, ,4 22,1 20,7 0,3 21,0 20,6 1,3 21, ,4 22,1 20,7 0,4 21,1 20,6 1,5 22, ,5 22,1 20,7 0,4 21,1 20,6 1,7 22, ,5 22,1 20,7 0,3 21,0 20,6 1,2 21,8 16\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

17 Tabel 5.4 Resultaten jaargemiddelde concentratie NO 2 [µg/m 3 ] op aanvullende beoordelingspunten Locatie (figuur 4.1) Autonoom Autonoom Autonoom Bijdrage Totaal Autonoom Bijdrage Totaal plan plan 1 16,0 14,3 11,2 0,4 11,6 11,0 0,7 11,7 2 15,9 14,3 11,2 0,5 11,7 11,0 0,9 11,9 3 15,9 14,3 11,2 0,4 11,6 11,0 0,7 11,7 4 16,3 14,7 11,5 0,7 12,2 11,4 1,1 12,5 5 18,6 16,6 13,1 1,3 14,4 13,2 1,5 14,7 6 18,1 16,2 12,8 1,3 14,1 12,8 1,5 14,3 7 17,6 15,6 12,1 1,6 13,7 12,0 1,9 13,9 8 17,2 15,3 12,0 0,3 12,3 11,8 0,5 12,3 9 17,5 15,4 12,0 0,4 12,4 11,9 0,6 12, ,5 15,4 12,0 0,4 12,4 11,8 0,6 12, ,2 15,8 12,2 0,3 12,5 12,1 0,5 12, ,3 16,0 12,5 0,8 13,3 12,4 1,1 13, ,0 15,8 12,3 0,8 13,1 12,2 1,0 13, ,7 15,5 12,1 0,5 12,6 12,0 0,7 12, ,4 15,3 12,0 0,2 12,2 11,8 0,5 12, ,0 15,2 11,9 0,3 12,2 11,7 0,4 12, ,0 15,8 12,3 0,2 12,5 12,1 0,3 12, ,3 15,8 12,4 0,3 12,7 12,1 0,4 12, ,4 15,9 12,5 0,2 12,7 12,2 0,3 12, ,5 15,9 12,5 0,2 12,7 12,2 0,4 12, ,4 15,3 12,0 0,2 12,2 11,8 0,5 12, ,5 15,4 12,0 0,3 12,3 11,9 0,4 12, ,7 15,5 12,1 0,4 12,5 12,0 0,5 12, ,8 15,5 12,2 0,4 12,6 12,0 0,7 12, ,8 15,6 12,2 0,4 12,6 12,0 0,8 12, ,6 15,4 12,1 0,4 12,5 11,9 0,7 12,6 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 17\22

18 6 Beoordeling resultaten 6.1 Luchtkwaliteit in de huidige situatie en bij autonome ontwikkeling Luchtkwaliteit is in de autonome situatie geen knelpunt. Zowel in 2005 als in toekomstige jaren worden geen grenswaarden overschreden en de luchtkwaliteit verbetert zelfs over de jaren bij de autonome ontwikkeling. 6.2 Luchtkwaliteit in situatie met planontwikkeling Uit de resultaten blijkt dat in de situatie met planontwikkeling op alle beoordelingspunten en in alle jaren wordt voldaan aan de wettelijke grenswaarden voor zowel fijn stof als NO 2. Verder blijkt het volgende: In vergelijking met de autonome ontwikkeling heeft de voorgenomen ontwikkeling op de beoordelingspunten in het agrarisch gebied, ten zuiden van de Houtribweg, een beperkt negatief tot een negatief effect (0/- tot -). Op de beoordelingspunten ten oosten van de A6 en vlakbij de grens van het toekomstige bedrijventerrein is het effect beperkt negatief (0/-) tot sterk negatief (--) Desondanks verbetert de luchtkwaliteit over de jaren ten opzichte van de luchtkwaliteit in 2005, ook in de situatie met planontwikkeling. Dit komt omdat door technologische ontwikkeling de achtergrondconcentratie over de jaren afneemt en auto s steeds schoner worden. Het positieve effect hiervan is groter dan het negatieve effect ten gevolge van de planontwikkeling Onderstaande figuren 6.1 en 6.2 illustreren voor het gebied ten zuiden van de Houtribweg hoe de jaargemiddelde concentratie fijn stof en NO 2 zich ontwikkelen over de jaren heen. Daarbij is onderscheid gemaakt in de achtergrondconcentratie, de situatie zonder planontwikkeling en de situatie met planontwikkeling. 18\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

19 Jaargemiddelde concentratie NO2 (ug/m3) Gemiddelde op beoordelingspuntenten ten zuiden van Houtribweg Achtergrond Situatie zonder planontw ikkeling Situatie met planontw ikkeling Figuur 6.1 Verloop van de jaargemiddelde concentratie NO 2 Jaargemiddelde concentratie PM10 (ug/m3) Gemiddelde op beoordelingspuntenten ten zuiden van Houtribweg Achtergrond Situatie zonder planontw ikkeling Situatie met planontw ikkeling Figuur 6.2 Verloop van de jaargemiddelde concentratie PM10 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 19\22

20 6.3 PM2,5 Algemeen Het Europese Parlement heeft op 11 december 2007 een compromisvoorstel aangenomen over de nieuwe Richtlijn Luchtkwaliteit. De Richtlijn bevat onder andere nieuwe normen voor de fijnere fractie van fijn stof (PM2,5). Hieronder volgt een korte analyse van het MNP van de haalbaarheid van deze normen in Nederland. 20\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

21 Met het vastgestelde beleid wordt de grenswaarde van 25 ug/m 3 in 2015 naar alle waarschijnlijkheid overal in Nederland gehaald in 2015, afgezien van een zeer beperkt aantal hot spots. Het onderhavige gebied behoort tot de gebieden in Nederland waar de luchtkwaliteit relatief schoner is dan in het stedelijk gebied (zie onderstaande figuur; bron MNP ea 2007, PM2,5 in the Netherlands). Het is op basis van de bestaande inzichten niet aannemelijk dat toekomstige grenswaarden in en nabij het plangebied zullen worden overschreden. Opgemerkt wordt dat op basis van het Europees en Nationaal fijn stof beleid de verwachting is dat de luchtkwaliteit verder gaat verbeteren. Deze verwachting is mede gebaseerd op het in voorbereiding zijnde Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) waarin maatregelen zijn voorzien bij alle doelgroepen, zoals verkeer, landbouw en industrie. Maatregelen aangaande verkeer richten zich met name op het schoner worden van voertuigen (schonere brandstoffen, schonere motoren en roetfilters). Op dit moment werkt VROM in het kader van het NSL ook aan het actieplan fijn stof voor de industrie met het doel in de periode een aanzienlijke reductie van fijn stof te realiseren (circa 15 %). Met name nieuwe inrichtingen (zoals in de onderhavige situatie) zullen aan de meest strenge emissie-eisen moeten gaan voldoen. Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust 21\22

22 22\22 Bijlage luchtkwaliteitsonderzoek projectmer Flevokust

23 Bijlage 1 Achtergrondconcentraties Figuur B1.1 Achtergrondconcentraties in het plangebied van Flevokust (bron: CAR II, versie 7.0.1)