GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN

Transcriptie

1 Seminarie Duurzame Gebouwen GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN 18 mei 2018 THEORETISCHE PRESTATIES VS. WERKELIJKE PRESTATIES Waarom verschilt de werkelijkheid van de theorie? Thomas LECLERCQ Interface-Solutions

2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Waarom heb ik toch niet hetzelfde gemeten verbruik als dat vermeld in mijn certificeringsdossier? Herinnering aan de betekenis van verschillende niet te verwarren grootheden Illustratie van parameters die het gedrag van een duurzaam gebouw beïnvloeden Dimensioneringsmethode vs. certificering 2

3 PLAN VAN DE PRESENTATIE I. Het verbruik II. Het comfort 3

4 EEN BEETJE THEORIE Verbruik voor welke toepassing? Brandstof: Verwarming Sanitair warm water Koken Elektriciteit: Verwarming (inclusief de hulpapparatuur) Koeling Sanitair warm water Ventilatie Verlichting Koken Elektrische huishoudapparatuur Informaticamaterieel... 4

5 Source/Bron: EPB-gids, ULg-CIFFUL en SPW-DGO4 EEN BEETJE THEORIE Verbruik - voor welke toepassing? Bekijken we bijv. de verwarming... 5

6 Source/Bron: EPB-gids, ULg-CIFFUL en SPW-DGO4 EEN BEETJE THEORIE Verbruik - voor welke toepassing? Van behoefte tot verbruik 6

7 Source/Bron: Opleiding EPB Ecorce-SPW-DGO4 EEN BEETJE THEORIE Verbruik - voor welke toepassing? En wat met de primaire energie? SWW Koeling Hulpappara tuur Verwarming Totaal energieverbruik? Zelfopwekking van elektriciteit op de site kwh kwh + =? 7

8 EEN BEETJE THEORIE Verbruik voor welke toepassing? Certificering herinnering Source/Bron: PMP Vade-mecum résidentiel - 8_oct._2013-bd.pdf Source/Bron: Leefmilieu Brussel 8

9 Source/Bron: Architecture et Climat Olivier Dartevelle Januari 2017 (MEASURE) THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Is voorspellen zo moeilijk? 9

10 Température extérieur C THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Buitentemperaturen en het belang van normaliseren 25 T extérieure PHPP T extérieure PEB T extérieur 2017 T extérieure janvier février mars avril mai juin juillet août septembre octobre novembredécembre 10

11 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Binnentemperatuur EPB: 18 C in woningen PHPP: 20 C Source/Bron: Nest 11

12 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Binnentemperatuur PHPP: bij 22,5 C Niet te verwaarlozen effect +2,5 C behoeften +45 %! Source/Bron: Nest Wat is comfort? Sergio ALTOMONTE - UCL 12

13 Durée d ensoleillement mensuelle à Uccle (source IRM) THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK En wat als de bezonning de belangrijke parameter is? janv févr mars avr mai juin juil août sept oct nov déc 13

14 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Bezonning PHPP: bij 10 % minder zon Niet te verwaarlozen effect behoeften +80 %! Source/Bron: 14

15 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Naast de invloed van het klimaat is er ook de kwaliteit van de uitvoering van de isolatie: continuïteit (bouwknopen) bevestiging vochtigheid Beheer van collectieve huisvesting Roland RIXEN - Comensia 15

16 Source/Bron: Interface-Solutions THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Naast de invloed van het klimaat is er ook de kwaliteit van de uitvoering van de luchtdichtheid (lekken): precisie en betrouwbaarheid van de meting representativiteit van de rekenkundige modellen Coefficient de protection au vent e et f selon EN 832 plusieurs une Coefficient e de classe d'exposition façades façade exposées exposée aucune protection 0,10 0,03 protection moyenne 0,07 0,02 forte protection 0,04 0,01 Coefficient f

17 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Luchtdichtheid PHPP: tweemaal meer lekken 100 m³/h meer bij 50 Pa, d.w.z. 50 cm² Gematigd effect behoeften +5 % Source/Bron: WTCB 17

18 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Het gebruik van de ventilatie heeft eveneens invloed op het verwarmingsverbruik: Theoretisch model: EPB / PHPP: gemiddeld ventilatiepercentage debieten gebaseerd op de NBN D Werkelijk gebruik: regeling en gebruik van de ventilatiesystemen (of niet... comfortkwestie) opening van de vensters 18

19 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Ventilatie PHPP: tweemaal groter debiet Effect behoeften +20 % 19

20 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Ventilatie PHPP: tweemaal kleiner debiet Effect behoeften -10% Opgelet op het comfort; we komen er nog op terug met: Didier DARIMONT (ICEDD) / Julie NEUWELS (ULB) / Lorella PAZIENZA-Yannik RIHOUX (vzw CLTB) 20

21 Source/Bron: Interface-Solutions THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Idem voor de interne warmtewinsten: elektrische /elektronische uitrusting beperkte grootte van de woningen, bewoningsdichtheid Belangrijk effect: daling van het verwarmingsverbruik stijging van het elektriciteitsverbruik daling van het comfort in de zomer (oververhitting) 21

22 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Zonder de regeling van de installaties te vergeten Regeling van de temperatuurregimes (verwarmingscurve) condensatie verwarmingsketel rendement warmtepomp Regeling werkingsuren Regeling gewoonweg... door de gebruikers 22

23 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Een week in november in een gang van een school 23

24 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK De voordeligste energie is degene die we niet verbruiken tijdens het weekend! 24

25 THEORETISCH VS. WERKELIJK VERBRUIK Regeling van de installaties Het is niet zo gek audits uit te voeren voor HQE-gebouwen! De naam maakt niets uit: Audit Monitoring Commissionning Controle / onderhoud Energieboekhouding De combinatie van opvolging en bewustmaking is onontbeerlijk Julie NEUWELS (ULB) Didier DARIMONT (ICEDD) Roland RIXEN (Comensia) Lorella PAZIENZA-Yannik RIHOUX (vzw CLTB) 25

26 PLAN VAN DE UITEENZETTING I. Het verbruik II. Het comfort 26

27 HET COMFORT Welk comfort? Luchtkwaliteit? Thermisch comfort en in het bijzonder oververhitting? Geluid? Natuurlijk licht? En welk theoretisch model? Normen Rekenmodellen en tools/simulaties 27

28 LUCHTKWALITEIT De theorie: Gebruik van normen om de debieten te dimensioneren (voorschrift betreffende debiet per ruimte en van een ventilatiegroep) NBN D (1991) NBN EN NBN EN Codex over het welzijn op het werk Gebruik van normen en rekenregels om de verdeelnemetten te ontwerpen (drukverlies, luchtsnelheid) Regels van goede praktijk 28

29 Source/Bron: ULB Julie Neuwels LUCHTKWALITEIT De werkelijkheid: Nominaal vs. ingesteld debiet Effectief gebruik van de ventilatie? Ontvankelijke gebruiker of niet Opening van de vensters Kanalen en drukverlies Onderhoud en drukverlies (filters) Geluidshinder en/of gebrek aan comfort door tocht Julie NEUWELS (ULB) Didier DARIMONT (ICEDD) Lorella PAZIENZA-Yannik RIHOUX (vzw CLTB) 29

30 THERMISCH COMFORT Theorie Dynamisch rekenmodel met talrijke hypotheses, met name m.b.t.: gebruik van de ruimten (tijdschema s, aantal personen) interne warmtelasten ventilatiepercentage beschaduwing Studie van de passieve strategieën en van de oplossingen om het comfort in de zomer te verzekeren opening venster / zonnewering night-cooling verbruik van eventuele klimaatregeling Aanbevelingen opgetekend in een rapport (eventueel haalbaarheidsstudie) in het voorontwerpstadium 30

31 THERMISCH COMFORT Werkelijkheid Dynamische simulatie of gewoon PHPP/EPB? Aanbevelingen van de studies opgenomen in de betreffende rapporten? Validatie van de hypotheses van de modellen? Interne warmtewinsten? Is alles in aanmerking genomen (keuken)? Opleiding / bewustmaking van de gebruikers: de gebruiker is geen rekenkundig model! En als de uitdaging van een duurzaam en comfortabel gebouw uit de coördinatie van het projectteam zou bestaan? Julie NEUWELS (ULB) Roland RIXEN (Comensia) 31

32 THERMISCH COMFORT We mogen nooit het volgende vergeten m.b.t. de methodes voor de EPB /PHPP-certificeringen: het zijn geen methodes voor de dimensionering of voor de beoordeling van het comfort ze laten toe de naleving van reglementaire eisen op basis van normen te controleren We zouden kunnen zeggen dat het methodes voor de berekening van de kwh zijn, terwijl er bij het dimensioneren over kw wordt gesproken 32

33 TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE Verschillende parameters hebben een grotere of kleinere invloed op het verbruik van een duurzaam gebouw Het comfort van een duurzaam gebouw vereist een voorafgaande studiefase, het delen van informatie binnen het ontwerpteam, het informeren/opleiden van de gebruikers in een zo vroeg mogelijk stadium van het project, en een continue opvolging van de installaties Een gebouw certificeren betekent niet dat het verbruik wordt voorspeld of dat een bepaald 33

34 TOOLS, WEBSITES, BRONNEN Le Guide PEB, html?IDC=9491, Ulg/CIFFUL/RW-DGO4 Vade-mecum résidentiel PHPP, 8_oct._2013-bd.pdf, PMP Infofiche EPB-certificatie, Leefmilieu Brussel Voorstelling van het project MEASURE, Architecture et Climat - Olivier Dartevelle, januari 2017 Meteorologische gegevens Ukkel, KMI Rekentool PHPP 34

35 CONTACT Thomas LECLERCQ Raadgevend ingenieur : 0478/ tl@interfacesolutions.be