Beheer van data rond zoetwaterbiodiversiteit:

Transcriptie

1 Beheer van data rond zoetwaterbiodiversiteit: naar een systematische aanpak en het online beschikbaar stellen van gegevens Aaike De

2 Zoetwaterbiodiversiteitsdata Substantieel aantal monitoringingprogramma s en wetenschappelijke studies maar beperkte publieke (systematische) beschikbaarheid van gegevens Met verloop van tijd zijn data moeilijker te verkrijgen ( data decay )?

3 Waarom data samenbrengen? Waardevol om in een breder kader te beschouwen: analyses op bredere schaal, zowel ruimtelijk als temporeel Openheid en verifieerbaarheid van resultaten Vaak gegenereerd met publieke midelen J. Freyhof, A. Hartl

4 Initiatieven om data samen te brengen in een centraal netwerk (1) Internationaal: Global Biodiversity Information Facility (GBIF)

5 Initiatieven om data samen te brengen in een centraal netwerk (2) België: Belgisch Biodiversiteitsplatform Biodiversity.be Nationaal GBIF knooppunt GBIF knooppunt en data publicatie sinds 2001 Gefinancierd door Belspo 3 IT specialisten & 2 personen verantwoordelijk voor data mobilisatie - Dimitri Brosens Netwerk van data publiceerders

6 data.biodiversity.be

7 Nood aan specifieke aandacht voor zoetwaterbiodiversiteit Beperkte beschikbaarheid van data specifiek voor zoetwater ondanks: Hoge biodiversiteit vgl. oppervlakte zoetwater (~0.8%) Hogere (extinctie)druk voor dit type milieu J. Freyhof, A. Hartl

8 Het BioFresh project ( ) Biodiversity of Freshwater Ecosystems: Status, Trends, Pressures, and Conservation Priorities EU FP7 project, 18 partner instituten nasaimages.org

9 Belangrijkste doelstellingen van BioFresh Improve capacity to protect and manage freshwater biodiversity in the face of global change Constructie van een centraal platform voor informatie rond zoetwaterbiodiversiteit Data portaal en metadatabase: data.freshwaterbiodiversity.eu Voorspellen van respons van zoetwaterbiodiversiteit op diverse stessoren (modelering) Verhogen van bewustzijn omtrent de status van zoetwaterbiodiversiteit, trends en bescherming via biofreshblog.com en policy briefs

10 Centrale hub voor informatie rond zoetwaterbiodiversiteit Data en informatie samenbrengen in het BioFresh platform: Optreden als thematisch GBIF knooppunt Visibiliteit en vindbaarheid van data verhogen Creëren van platform waar wetenschappers data kunnen publiceren Ondersteunen van analyse en modelering ahv. deze data

11 Data mobilisatie tijdens BioFresh Metadata van bestaande databases Data van projectpartners Digitalisatie projecten rond: libellen, vissen, slijkvliegen en ostracoden Data van intercallibratie voor WFD Data geassocieerd met wetenschappelijke artikels

12 The network for freshwater research: data, tools and resources for science and policy support

13 KBIN MARTENS Koen UGent VERLEYEN Elie INBO DU SEUIL Daniël BBPF HEUGHEBAERT André KULeuven DE MEESTER Luc ULg WILMOTTE Annick UNamur KESTEMONT Patrick BOKU SCHMIDT- KLOIBER Astrid

14 Tweeledige benadering van data mobilisatie Redden van individuele datasets van projectpartners en externe geïnteresseerden Opbouwen en uitwisselen van expertise rond systematische data publicatie

15 SAFRED datasets: poelen? Key datasets MANSCAPE PONDSCAPE BIOMAN Midden-Limburg De Maten TIPPINGPOND Tommelen Bijkomende datasets Ethiopian Reservoirs Louette ponds SPEEDY

16 MANSCAPE IN 2.5 km EX PR 126 poelen in 42 clusters Binnen elke cluster - 1 poel in intensief landgebruik - 1 poel in extensief landgebruik - 1 poel in pristine / ongerept gebied De Bie et al., Ecol. Let

17 MANSCAPE 2003 Landgebruik rond poelen Lokale milieuvariabelen Taxonomische data voor: Bacterioplankton Phytoplankton Phytobenthos Diatomeeën Zooplankton Zoobenthos Macro-invertebraten Amphibieën Macrophyten Vissen

18 PONDSCAPE KBIN (coordinator - K. Martens) (B), Univ. Namur (P. Kestemont) (B), KU Leuven (L. De Meester) (B), Univerisity of Ghent (W. Vyverman) (B), CRP-Gabriel Lippmann (H.-M. Cauchie) (L) 5 biogeographic regions in Belgium and Luxemburg (n = 125, sampled in 2008

19 PONDSCAPE 2008 Local environmental variables Taxonomic data on Bacteria Diatoms Phytoplankton Macrophytes Zooplankton Macro-invertebrates Amphibians Fish

20 BIOMAN KU Leuven (B), University of Gent (B), RIZA (NL), RIVM (NL), NIOO-Centre for Limnology (NL), NERI (DK), JWG University Frankfurt-am-Main (D), University of Granada (SP) 32 lakes in DK 32 lakes in B and NL 32 lakes SP database over de status van biodiversiteit in een representatief staal van ondiepe meren in Europa ( )

21 BIOMAN Verschillende trofische niveaus werden gelijktijdig bemonsterd: Vissen Aquatische macro-invertebraten Zooplankton Ciliaten Phytoplankton Heteroptrofe nanoflagellaten Bacteria Macrophyten Declerck et al, 2005 Ecology Muylaert et al, 2010 Hydrobiologia Lauridsen et al, 2015 Hydrobiologia Moleculaire tools bestuderen van genetische diversiteit Studie van zaadbank / resting egg banks Integratie over ruimte en tijd: gepoolde stalen van pelagische zone Afzonderlijke stalen van de littorale zone werden ingezameld tijdens de zomer

22 Externe datasets Opstellen van inventaris van gekende Belgische zoetwaterdatasets (metadatabase) Ondersteuning van externe partners Gesprekken gepland met: VMM Provincie Antwerpen DEMNA (Département de l Etude du milieu naturel et agricole) Suggesties welkom!

23 Naar een systematische aanpak voor data publicatie Opbouwen en uitwisselen van expertise rond systematische data publicatie Voorbeelden van databeleid INBO als Open Data instituut Uitwerken van data management plannen Informatiesesie / workshop voor externe geïnteresseerden

24 Systematische aanpak: aanmoedigen ontwikkeling van data beleid Ervaring van het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO)

25 Systematische aanpak: Essentieel onderdeel Data Management Plans Beheersplannen voor gegevens levenscyclus van gegevens Basiselementen: Wat Informatie (Metadata) Standaarden Uitwisseling Opslag From JISC

26 Infosessie(s) Voorzien binnen het project: Ad-hoc contacten Workshop rond het beheer en publicatie van data rond microbiële ecologie Finale conferentie voor breed publiek met voorstellen van resultaten, lessons learned en plannen voor vervolgactiviteiten

27 Bedankt voor uw interesse! Neem gerust contact op via: en bezoek