SCHORE. Op verkenning in de IJzervlakte

Transcriptie

1 SCHORE Op verkenning in de IJzervlakte Eindeloze polders bepalen het landschap van de Ijzervlakte tussen Diksmuide en Nieuwpoort. Dat het gebied er tijdens de Eerste Wereldoorlog niet zo vredig bij lag, getuigt de afwezigheid van enig gebouw van voor die tijd. Bij Tervaete bezetten de Duitsers vier jaar lang een vooruitgeschoven post op de linkeroever van de IJzer. Dankzij het weinige verkeer, de vele asfaltwegen en het grind op een oude spoorlijn is deze wandeling uitermate geschikt voor buggy s en rolstoelen. AFSTAND 1,3 km, alternatief: 16,3 km. VERTREKPLAATS De IJzerbrug in Schore bereik je door de E0 te verlaten bij afrit -Middelkerke. Je neemt er de N32 richting Diksmuide tot in Sint-Pieters-Kapelle, waar je de N367 rechts richting Nieuwpoort inslaat. Wat verderop sla je links de N302 in. Van Schore tot voorbij het laatste kruispunt is het nog 3 km. PARKEREN Parkeerterrein aan het café voorbij de IJzerbrug. AARD VAN DE WEG Rustige landelijke asfalt- en grindwegen, graspaden in de Viconia-kleiputten. TOEGANKELIJKHEID Mogelijk voor buggy s en begeleide rolstoelen op het korte traject mits twee varianten; honden aanlijnen in de Viconia-kleiputten. INFORMATIE Dienst voor Toerisme Middelkerke-Westende: Dr J. Casselaan, 830 Middelkerke, tel , fax , toerisme@middelkerke.be, Toerisme Diksmuide: zolang Westoria dichtblijft (sinds 6/10/03) zijn toeristische inlichtingen alleen te verkrijgen via tel of toerisme@stad.diksmuide.be. ETEN & DRINKEN Restaurant-tearoom Schoorbakkehoeve: Schorestraat 61, 833 Middelkerke-Schore, tel , fax , schoorbakkehoeve@pi.be, wo. gesloten, okt.- Pasen ook di. en zo. avond. Café-restaurant Vissershuis: Schoorbakkestraat 80, 8600 Pervijze, tel , ma.avond, di.avond-wo. en feb. gesloten, juli-aug. dag. geopend. Herberg Tervate: IJzerdijk 88, 8600 Stuivekenskerke-Tervate, tel , geopend za.-zo. vanaf u, vr. en ma. vanaf 1.00 u; s winters vanaf respectievelijk vr u, za en ma u, zo u. Eetkroeg Jachthoorn: Proostdijk 6, 8600 Pervijze, tel , ma.-di. gesloten, juli-aug. enkel ma. gesloten. Laatste herziening: februari 200

2 DE WANDELING Punt 1 naar 2 (,2 km) Op de Schoorbakkebrug (1) wandel je in de richting van Schore. 00 m verderop sla je rechts de Keiemstraat in. Op de brug heb je een mooi zicht op de IJzer, die door hoge dijken in zijn bedding teruggedrongen wordt. De naam verwijst naar het vroegere veer, een zogenaamde bak. Aan de leuning hangen gedenkplaten van de Slag aan de IJzer van oktober 191. Voorbij de brug duikt rechts de Schoorbakkehoeve op. In de 12de eeuw werd hier de Knuydswallehoeve gesticht. De 18de- eeuwse hoeve werd tijdens de Eerste Wereldoorlog volledig vernield, maar nadien heropgebouwd. Ze behoort tot het halfgesloten type met omwalling en abdijschuur. In de oude hoevegebouwen is nu een horecazaak ondergebracht, terwijl de nieuwe hoeve zich specialiseert in de kweek van limousinvee. De Keiemstraat bereikt na 1 km het grondgebied van Diksmuide en wordt Zijdelingstraat. Je negeert alle afslagen, volgt getrouw de Vladslovaart langs de IJzer. 00 m voorbij de hoeve Zijdelinkstede nader je de Tervaetebrug. Hier moeten rolstoelgebruikers even een andere weg volgen. De Vladslovaart is een afwateringskanaal van de polders bij Handzame en Vladslo. Hier stroomt de vaart langs de IJzer, maar hij zal pas in Nieuwpoort zijn water erin lozen. Tegenover Hoeve t Oud Haentje blijven rolstoelgebruikers de weg volgen en slaan ze op het einde rechts af naar de Tervaetebrug (2). De wandelaars gaan rechts door het hek, volgen de IJzeroever onder de Tervaetebrug door, slaan links af en doen dat opnieuw op de grote weg naar de Tervaetebrug (2). In 191 lag de houten Tervaetebrug dichter bij het gehucht Tervaete. Hier werd in oktober 191 een vergeefse poging ondernomen om de Duitsers terug te dringen tot achter de IJzer. STUIVEKENSKERKE Punt 2 naar 3 (2,2 km) 200 m voorbij de Tervaetebrug (2) neem je de aardeweg scherp links tot aan de IJzer. Daar volg je de IJzerdijk naar rechts richting de huizen van Tervaete. Onderweg passeer je het Monument ter ere van majoor d Oultremont, die samen met ongeveer 1000 grenadiers sneuvelde tijdens de Slag om Tervaete van 21 tot 23 oktober 191. Vier jaar lang zouden de Duitsers hier op de linkeroever van de IJzer standhouden. Ze slaagden er zelfs in de dorpskom van Stuivekenskerke en het landgoed Viconia als voorposten in te richten. Je vervolgt de grote weg op de IJzerdijk tot je rechts de Kasteelhoevestraat inslaat. 300 m verderop bevindt zich links de toegang tot de Viconia-kleiputten (3). Bij de IJzer heb je een machtig zicht op de IJzertoren bij Diksmuide. Het natuurreservaat De Viconiakleiputten is een 20 ha oude kleiwinningszone van de voormalige steenbakkerij van Nieuwpoort. De uitgraving geschiedde erg onregelmatig en vrij ondiep waardoor een gedifferentieerde biotoop van open water, slikken, rietvelden en grasland ontstond. Het gebied,

3 dat genoemd is naar de kasteelhoeve voor je, is een broed- en foerageergebied voor eenden en rietzangers. Punt 3 naar (2,7 km) Rolstoelgebruikers volgen noodgedwongen de rijweg tot aan de kerk van Stuivekenskerke en houden rechtdoor aan. Voorbij de hoogspanningsleiding sluiten de wandelaars op de grasweg links zich aan. Wandelaars slaan links af, passeren een hek, wandelen tussen twee plassen door tot bij een T- sprong (bij een afgesloten hek) en gaan vervolgens naar rechts. Voorbij een volgend hek steven je af op de vogelobservatiehut. Je blijft er rechts van en rondt het grasland voor je naar links. Op het einde steek je een slootbrug over en na een knik bereik je een asfaltweg. Het landgoed Vicogne behoorde tot in de 19de eeuw toe aan Jean-Baptiste Capistre de Grave, burgemeester van Stuivekenskerke van 1836 tot aan zijn dood. Toen hij in bij zijn landgoed een nieuwe kerk liet bouwen, werd die van Oud-Stuivekenskerke enkele kilometers verderop afgebroken. Van de 12de eeuw tot aan de Franse Revolutie bevond zich daar de abdijhoeve Viconia, die afhankelijk was van de norbertijnenabdij van Vicogne bij Valenciennes. Tegenwoordig is het domein omgebouwd tot een restaurant en een vergadercentrum. In de hoge bomen broeden elk jaar enkele reigers. De neogotische pseudo-basilicale Sint-Pieterskerk van 192 vervangt de voormalige kerk. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was het een Duitse voorpost. In de Viconiastraat bereik je de Reigersvliet en een laatste kleiput. Hier neem je de afslag rechts naar de grote hoeve. Voorbij de inrit van de hoeve ga je rechtdoor, je volgt de haakse bocht naar rechts en aan de volgende splitsing ga je links tot juist voor een hoeve. Je bereikt er een grindweg op het tracé van een vroegere spoorlijn (). Door een open landschap met verspreid liggende hoeven begeef je je naar Pervijze. Het gebied wordt afgewaterd door de Grote en de Kleine Beverdijkvaart. FRONTZATE Punt naar (3,3 km) Je volgt de grindweg naar links en 300 m verderop steek je de Grote Beverdijkvaart over. Na 1 km steek je ter hoogte van Pervijze de hoofdweg over. Juist voorbij de hoogspanningsleiding bereik je een hoeve. Spoorlijn 7, ook Frontzate genoemd, verbond Diksmuide met Nieuwpoort. Opengesteld in 1869 vormde de lijn de basis voor de ontwikkeling van het kusttoerisme in Nieuwpoort. Tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen het gebied tot aan de IJzer onder water stond, werden in de berm bunkers, schuilhutten en opslagplaatsen aangelegd. De laatste trein reed in 192. De vaart splitst bij Fintele van de IJzer af (zie wandeling Lo) en bereikt de rivier opnieuw in Nieuwpoort. Je passeert de rand van Pervijze, dat tijdens de Eerste Wereldoorlog volledig verwoest werd en na 1918 heropgebouwd. De Sint-Nicolaas-en-Catharinakerk uit 1923 vervangt de vorige kerk uit De Blauwhuishoeve is een overblijfsel van een middeleeuwse pachthoeve van de Sint-Salvatorabdij van Ename. De oudste vermelding gaat terug tot de 11de eeuw. In 122 was er sprake van Lodinspikere, een voorraadschuur zoals de beroemde van Ter Doest in Lissewege. In de 16de eeuw werd het dakstro vervangen door blauwe schaliën, vandaar de naam Blauwhuis.

4 UITBREIDING Aan de Blauwhuisweg is een kleine uitbreiding mogelijk (voor rolstoelen enkel indien de betonblokken in het begin van de afsplitsing er niet meer liggen). Voorbij de hoeve verwijder je je rechts geleidelijk van de spoorweg richting twee grote hoeven in de verte. Aan het Klein Berkelhof volg je de Klichthoveweg naar links, de weg buigt naar links en 00 m verderop bereik je opnieuw de spoorlijn en ga je rechtsaf. 00 m verderop bereik je (). Een rustig traject gaat langs een drietal grote hoeven. Enkele ruilverkavelingswegen eindigen in de polders. Maak je de uitbreiding niet, dan loop je verder over het fietspad. Na 600 m komen diegenen die de uitgebreide wandeling verkozen van rechts. Je gaat nog eens 00 m verder tot aan (). Van een station is allang geen sprake meer. De Veurnse deelgemeente Booitshoeke ligt hier km naar links. Punt naar 1 (2,9 km) Voor het basistraject verlaat je aan () de spoorlijn voor de Proostdijk rechts. Ga toch even rechtdoor tot bij een rust- en schuilhut aan de brug over de Oude A-vaart of Proosdijkvaart, waar je nog versterkingen uit de oorlog kunt zien. Je volgt de Proostdijk en voorbij een eetkroeg steek je de Grote Beverdijkvaart over. Anderhalve kilometer verderop bereik je een grote weg en krijg je links de Schoorbakkebrug (1) in het vizier. Op de brug over de Grote Beverdijkvaart zie je links in de verte Nieuwpoort liggen. Het gebied tussenin wordt enkel doorkruist door de E0 Jabbeke-Veurne en één enkele landbouwweg.

5 IJZER ROUTE 10% onverhard SITUERING REFERENTIEPUNTEN vertrek 9,1 km 12, km IJzerbrug Schoorbakke Tervaetebrug Ingang Viconia-Kleiputten Oude spoorweg 0 00 m 200 m Schoorbakke Klein Berkelhof N302 N3 Blauwhuishoeve Rousdamme Grenadiers Monument IJZER Tervaete Natuurgebied Viconia-Kleiputten vaart A - Oude Grote Beverdijkvaart Kleine Beverdijkvaart HOOGTE 2- m 1,3 km 16,3 km AFSTAND ALTERNATIEF Uitbreiding 9,1 km Oude spoorweg Stuivekenskerke Pervijze 1 Schoorbakkehoeve 3 Kast. Viconia Schore ladslovaart V BRUGGE ANTWERPEN Oostende Schore E0 GENT IJzer Leie E17 E0 LEUVEN A17 Schelde BRUSSEL E03 E29 Nijvel E19 Hve. Zijdelinkstede 2 NOORDZEE FRANKRIJK