Inspreken tijdens de Voorbespreking Verordening Winkeltijden Namens de Kerkenraad van de Hervormde Gemeente Lienden

Transcriptie

1 Inspreken tijdens de Voorbespreking Verordening Winkeltijden 2018 Namens de Kerkenraad van de Hervormde Gemeente Lienden Geachte voorzitter, commissieleden en andere aanwezigen, Mijn naam is Stef Groenewoud en ik mag hier het woord voeren namens de kerkenraad van de hervormde gemeente Lienden. Als ouderling maak ik onderdeel uit van deze kerkenraad en in het dagelijks leven ben ik behalve inwoner van het mooie dorp Lienden, werkzaam als gezondheidswetenschapper en medisch ethicus aan het Radboudumc te Nijmegen. <<pauze>> Mag ik u vragen eens een ogenblik uw ogen te sluiten? En u probeert zich dan eens een beeld te vormen van hoe de hemel eruit zal zien (het maakt even niet uit wat voor u de definitie van hemel is). U kent vast wel van die platen, maar maak die eens persoonlijk; heel concreet. Wat ziet u dan voor u? De één zal zeggen: Ik zie een zonnig weidelandschap waar we picknicken met familie en vrienden. Ook diegenen die al overleden zijn, ontmoet ik daar weer. De ander zegt: er is een grote menigte van gelukkige mensen, die God prijzen. Hij of zij kan de prachtige muziek bijna horen. En, zegt iemand: er is geen ziekte of lijden meer. U kunt het voor uzelf invullen. Ik weet wel zeker dat, als we deze vraag ( wat is uw beeld van de hemel? ) in de gemeente Buren op straat aan 100 mensen zouden stellen, er niet één zou zeggen: ik zie mezelf lopen achter een winkelwagentje in de Jumbo in Lienden. Of: ik wacht bij de bakker in Zoelen tot mijn halfje wit is gesneden. Het is geen toeval, en nog minder een vergissing dat ik bij een commissievergadering over de eventuele verruiming van de Verordening Winkeltijden over de hemel begin. Het vierde

2 gebod van Gods heilige wet, in de Bijbel o.a. te vinden in Exodus 20:8-11 begint zo: Gedenk de Sabbatdag, dat u die heiligt. Eén van de belijdenisgeschriften (de Heidelbergse Catechismus) legt uit wat dit gedenken inhoudt. Daarbij zegt ze onder anderen: Met de eeuwige Sabbat, of rustdag (dat is de nieuwe hemel en de nieuwe aarde die God gaat maken), mag je hier en nu al een begin maken; en wel op zondag. De zondagse rustdag, die wij in de gemeente Buren gelukkig nog hebben, is dus in feite alvast een voorproefje van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde! Een dag waarop je even helemaal niets hoeft. Een dag van: ONT-moeten. Even geen gejaagdheid of druk van de commercie. Maar ook een dag van elkaar ontmoeten. De Schepper ontmoeten. In Zijn huis en in de natuur. Nou, zegt u wellicht, dat zijn een paar mooie Bijbelse noties, maar met die Bijbel van u, daar heb ik helemaal niets mee. Waarom wilt u de denkbeelden van hervormd Lienden misschien wel de denkbeelden van de minderheid opleggen aan mensen die niet geloven misschien wel de meerderheid -? U hoeft toch niet te gaan winkelen als u dat niet wilt? Dan wil ik u toch graag aan het denken zetten door een aantal niet-bijbelse argumenten te noemen. Het zijn meer economische, sociale, maatschappelijke, en filosofische punten, die stuk voor stuk pleiten tegen het verruimen van de Verordening Winkeltijden. Ik noem er zo maar één of twee per categorie, hoewel er veel meer te geven zouden zijn. Een economisch argument: alleen maar verliezers Winkelrust is goed voor de diversiteit van het winkelaanbod. Wat zou het jammer zijn als de grote ketens ook in de gemeente Buren het straatbeeld gaan beheersen en de kleine zelfstandigen langzaam zullen verdwijnen. Dit gevaar is bij verruiming van de zondagsopenstelling levensgroot. Dat blijkt duidelijk uit onderzoek: 1. De omzet zal niet toenemen. Immers: de klant kan z n euro maar één keer uitgeven; 2. Terwijl de kosten (bijvoorbeeld van personeel) wel toenemen (150% betalen).

3 De dag rust voor bijvoorbeeld een slager die een eenmanszaak heeft, komt stevig onder druk te staan als hij het gevaar loopt zijn klanten te verliezen aan de supermarkt die zeven dagen per week open kan zijn. Het gevolg is dat ruimere zondagsopenstelling leidt tot het verdwijnen van kleine zelfstandigen, zelfs als zij daarvoor een stevige en herkenbare niche in de markt innamen, zo blijkt uit internationaal onderzoek (Bauer, 2008). Een sociaal argument: ontmoeting is basis voor vrijwilligers o Winkelrust biedt gemeenschappelijke vrije tijd. Een dag waarop gezin, familie en vrienden elkaar kunnen ontmoeten. Voor menigeen in de gemeente Buren vindt een deel van deze ontmoetingen plaats in en rond de kerk of bij een vereniging. o Deze ontmoetingen in kerken en bij verenigingen vormen een belangrijke basis voor het vinden van vrijwilligers die diverse belangrijke activiteiten verrichten. Denk bijvoorbeeld aan maatschappelijke zorg en ondersteuning voor hulpbehoevenden. Vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (wmo) doet de gemeente Buren voor dit soort zorg een beroep op diezelfde kerken en verenigingen. Mogen we dan als Hervormde Kerk Lienden op onze beurt aan de gemeente Buren vragen om bescherming van de basis hiervan? - de rust rond de zondagse samenkomsten? Dan blijven wij ons best doen vrijwilligers te leveren. Een maatschappelijk argument: leefklimaat van wijken o De kerkgangers van de hervormde gemeente Lienden en de andere kerken, zijn niet de enigen die het prettig vinden om één dag niet gestoord te worden door winkelend publiek en vrachtauto s die goederen af komen leveren. Een winkelvrije zondag bevordert het leefklimaat in al onze wijken.

4 Een filosofisch argument: hebben of zijn? o Waarom is werk, het leveren van arbeidsprestaties, belangrijker dan broodnodige rust? Wanneer we het alleen maar van activiteit en presteren verwachten, zonder steeds daarop te reflecteren en zo opnieuw geïnspireerd te worden, gaat de samenleving verlammingsverschijnselen vertonen. Zo verdubbelde het aantal gemelde werkgerelateerde burnouts zich in 2014 ten opzichte van de periode De verwachting is dat dit nog verder zal toenemen. Meer druk om meer te werken, ook op de vrije zondag, helpt daar niet bepaald bij. o Tenslotte beperkt het kunnen winkelen op zondag de creativiteit van mensen om zelf vorm te geven aan deze dag. Willen we echt kiezen voor een maatschappij waarin we geleefd worden door de commercie? Waarin het hebben belangrijker wordt dan simpwelweg het zijn? Het zal blijken uit de keuzes die de gemeenteraad gaat maken. Ik kom tot een afronding. De kerkenraad van de hervormde gemeente Lienden doet een klemmend beroep op u als commissie, op het college van B&W en op alle leden van de gemeenteraad van de gemeente Buren om niet over te gaan tot verruiming van de Verordening Winkeltijden Ik heb daarvoor diverse argumenten genoemd, maar het belangrijkste is toch wel waarmee ik mijn pleidooi begon. Hoe kunnen we zorgen dat de zondag een afspiegeling blijft van dat betere leven dat op ons wacht? Laten we ons dan buigen voor wat de Heere van ons vraagt. Dan zal Hij ons ook schenken wat Hij beloofd in Zijn Woord: Want zie, Ik schep een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Aan de vorige dingen zal niet meer gedacht worden, ze zullen niet meer opkomen in het hart (Jes 65:17). En van nieuwe maan tot nieuwe maan en van sabbat tot sabbat (dat is: van rustdag tot rustdag) zullen alle mensen komen om zich voor mij neer te buigen, zegt de Heere (Jes. 66:23).

5 Bronnen: SGP, 20 nov Argumentatie rondom de zondagsrust. Smijtegelt, B De enige troost van een christen of verklaring van de Heidelbergse Catechismus. De Bruin uitg. Den Haag. Bauer, Brigitte (2008), Totale zondagsopenstelling winkels betekent niet automatisch een verrijking, ESB, 93 (4542)