Wijzigingen ADN 2019: Explosieveiligheid. Achtergrondinformatie bij de brochures Explosieveiligheid Droge Lading en Tankvaart

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wijzigingen ADN 2019: Explosieveiligheid. Achtergrondinformatie bij de brochures Explosieveiligheid Droge Lading en Tankvaart"

Transcriptie

1 Wijzigingen ADN 2019: Explosieveiligheid Achtergrondinformatie bij de brochures Explosieveiligheid Droge Lading en Tankvaart juni

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Bijlage 1: Toelichting op de gewijzigde teksten in het ADN Deel 1 Algemene voorschriften Definities Deel 3 Tabellen Deel 5 Procedures voor de verzending Deel 7 Voorschriften voor laden, vervoeren, lossen en behandeling van de lading Droge ladingschepen Tankschepen Deel 8 Voorschriften voor de bemanning, de uitrusting, exploitatie en documenten Deel 9 Constructievoorschriften Droge lading schepen Tankschepen Bijlage 2 Concept gewijzigde teksten ADN Deel 1 Algemene voorschriften Hoofdstuk 1.2 Definities Hoofdstuk 1.3. Onderricht van personen die betrokken zijn bij het vervoer Hoofdstuk 1.4 Veiligheidsplichten van de betrokkenen Hoofdstuk 1.6 Overgangsvoorschriften Deel 3 Tabellen Deel 5 Procedures voor de verzending Deel 7 Voorschriften voor laden, vervoeren, lossen en behandeling van de lading Hoofdstuk 7.1 Droge ladingschepen Hoofdstuk 7.2 Tankschepen Deel 8 Voorschriften voor de bemanning, de uitrusting, exploitatie en documenten Deel 9 Constructievoorschriften Droge lading schepen Tankschepen Tekeningen Zone indeling bij tankschepen

3 ADN-Wijzigingen explosiebescherming per 1 januari Inleiding Na jaren van voorbereiding en discussies zijn eindelijk de wijzigingen met betrekking tot de aanpassing van de explosiebescherming aan boord van binnenvaartschepen gereed. De belangrijkste wijziging heeft betrekking op het gelijk trekken van de verschillen tussen droge lading schepen en tankschepen waar het gaat om hoe zij zich moeten gedragen in explosiegevaarlijke gebieden, zoals sluizen, havens en terminals. De wijzigingen zullen per 1 januari 2019 in het ADN worden opgenomen. Per 1 juli 2019 zijn ze dan van kracht. Om onze leden alvast van de van belang zijnde wijzigingen op de hoogte te brengen, voordat de tekst daadwerkelijk van kracht is, hebben we dit document uitgebracht. Dit om in te spelen op de wijzigingen bij verbouwing of nieuwbouw van schepen welke voor of direct na 1 juli 2019 in de vaart worden gebracht. In de bijlage 1 is een toelichting op alle wijzigingen opgenomen ter verduidelijking van de wetstekst. In de bijlage 2 is de concepttekst van alle wijzigingen opgenomen. Voor de gewijzigde tekst in het ADN ten aanzien van explosiebescherming aan boord van schepen zijn de volgende uitgangspunten genomen: a) Indien een schip zich in of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone (bijv. haven, walinstallatie, sluis) wil begeven moet aan basis veiligheidsvoorschriften zijn voldaan. Alle schepen, voorzien van een ADN Certificaat van, moeten aan de volgende eisen voldoen: i) er mogen geen oppervlaktetemperaturen hoger dan 200 C voorkomen; ii) de elektrische apparatuur moet voldoen aan het in van het ADN gedefinieerde type "beperkt explosieveilig" (vergelijkbaar met zone 2), waarbij de oppervlaktetemperatuur niet hoger mag zijn dan 200 C; iii) indien schepen zich in of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone 2 bevinden en de zich aan boord bevindende apparaten voldoen niet aan de onder i) en ii) gestelde voorschriften - moet deze apparatuur zijn uitgeschakeld, of - in de ruimten waar deze apparaten zijn opgesteld, moet een overdruk van ten minste 0,1 kpa, terwijl continu de concentratie van brandbare stoffen (zoals reeds nu in 9.3.x.52.3 is aangegeven), worden gewaarborgd. Het gasdetectiesysteem moet met n- hexaan worden gekalibreerd. De grenswaarde voor het uitschakelen van de ventilatoren enz. (zie 9.3.x.52.3) ligt bij 20% van de onderste explosie grens van n-hexaan. 2

4 - indien in een koppelverband of bij gekoppelde vaartuigen ten minste één schip met een Certificaat van voor het vervoer van gevaarlijke stoffen aanwezig is, is dit schip te zien als een door de wal aangewezen zone. b) Uitgebreide en gewijzigde explosie beschermingseisen [in aanvulling op a)] voor tankschepen van het type G, C of N, indien de scheepsstoffenlijst producten bevat waarvoor explosiebescherming wordt vereist, zoals: i) elektrische en niet-elektrische apparatuur die in de betreffende zone aan boord van het schip wordt gebruikt, moet geschikt zijn voor gebruik in die zone; ii) indien de scheepsstoffenlijst producten bevat met temperatuurklasse T4, T5 of T6, moet de daarbij behorende maximale oppervlaktetemperatuur worden aangehouden; iii) autonome beveiligingssystemen (vlamkerende inrichtingen, snelafblaasventielen enz.) moeten conform de informatie, aangegeven in tabel C, worden gekozen; iv) aanvullende maatregelen moeten worden genomen om te voorkomen dat explosieve damp/luchtmengsels, uit de lading, zich naar gebieden buiten de ladingzone (woning, stuurhuis, enz.) uitbreiden. 3

5 2. Bijlage 1: Toelichting op de gewijzigde teksten in het ADN In deze bijlage vindt u een toelichting op de gewijzigde teksten in het ADN 2017 met betrekking tot de explosiebescherming. De wijzigingen hebben vooral te maken met de uitvoering van en het gebruik van zowel elektrisch als niet elektrische inrichtingen en apparaten. Denk hierbij aan de motoren van ankerlieren en het gebruik van gereedschappen. Een goed voorbeeld hiervoor is het schrappen van de tekst De ventilator moet zodanig zijn ontworpen dat vonkvorming bij aanraking van een schoep met het ventilatorhuis alsmede elektrostatische oplading is uitgesloten in Deze eis valt nu onder de explosiebescherming van apparaten en is als zodanig niet meer apart opgenomen. Voor hen die een schip bouwen in de periode vanaf nu is het misschien belangrijk om de belangrijkste wijzigingen nu al bij de bouw mee te nemen of voor hen die een schip in opdracht geven, waarvan de opleveringsdatum na 1 januari 2019, maar zeker voor hen die een opleveringsdatum van na 1 juli 2019 verwachten, is het van het grootste belang om bij de oplevering niet voor een voldongen feit te staan. Eerst aanpassen en dan pas gaan varen Deel 1 Algemene voorschriften Definities. Als eerste zijn er een aantal van de bestaande definities geschrapt of worden vervangen door een andere tekst. Dit betreft de definities Ladingzone inclusief de zich daaronder bevindende tekst en de schets. Dan de definities voor Apparaat en Apparatencategorie. Deze definities komen uit de nieuwe ATEX-richtlijn 2014/34/EU. Deze is op 20 april 2016 van kracht geworden. Deze richtlijn is bedoeld voor fabrikanten van apparatuur en explosiebeveiligingssystemen. De ATEX-voorschriften in de Richtlijn voor apparatuur, die gebruikt wordt voor het vervoer over zee, door de lucht, per spoor of op de weg, worden uitgesloten. Omdat het door deze tekst niet geheel duidelijk is of de binnenvaart ook hieronder valt is besloten de van toepassing zijnde voorschriften in het ADN op te nemen zodat ze voor het ADN en dus voor de schepen die onder het ADN vallen wel van toepassing zijn. De definities spreken voor zich. Dan de definitie voor Apparatenbeschermingsniveau. Dit betreft een nieuwe definitie die komt uit IEC , te weten de algemene voorschriften voor apparatuur in explosieve atmosferen. Ook een nieuwe definitie is die Apparaten voor gebruik in explosiegevaarlijke zones. Deze is ook opgenomen om de tekst van de ATEX-richtlijn te ondersteunen. De volgende definities is een bestaande, die voor Beperkt explosieveilige inrichting. 4

6 In deze definitie is de tekst die boven de vereist temperatuurklasse liggen gewijzigd in die boven 200 C liggen. Hierdoor is de inrichting niet meer afhankelijk van de in de tabel C opgenomen temperatuurklasse, maar is vastgelegd op maximaal 200 C. In de definitie Beschermde zone is aan het begin een nieuwe zin toegevoegd, te weten: Het totaal van de volgende ruimten aan boord van droge lading schepen: Dit om duidelijk te maken dat de beschermde zone het totaal van de opgesomde ruimten is. Verder is op twee plaatsen het woord vergelijkbaar geschrapt. De zones zijn nu vastgelegd. In de definitie Duurbrand is de datum van de norm gewijzigd. De definitie Erkend veilige elektrische inrichting is geschrapt omdat deze niet meer wordt gebruikt. De definitie Explosiebescherming is nieuw. In deze definitie worden alle van belang zijnde voorschriften waaraan moet worden voldaan en de maatregelen welke moeten worden genomen om de schade, veroorzaakt door explosies te voorkomen opgesomd. De definitie Explosiegevaarlijke zones is aangepast. De inhoud spreekt voor zich. De definitie Gasdetectie installatie is aangepast. Zo is de tekst begrijpelijker geworden en is tevens het kalibratiegas genoemd. Ook de reactiedrempel en de keuringsnormen voor de installatie zijn hier opgenomen. Het is nu niet meer noodzakelijk dit door het gehele ADN op te zoeken. Verder is hier de wijziging te vinden van de reactiedrempel. In het ADN 2017 was deze 20%, nu is dat 10% geworden. De definitie Gasdetectiemeter is aangepast. Hier zijn in navolging van de wijziging bij de Gasdetectie installatie ook de keuringsnormen en de reactiedrempel opgenomen. De reactiedrempel is hier 5% van de O.E.G. van de meest kritische stof van de scheepsstoffenlijst. Voor de droge lading schepen: In de definitie Hoogste klasse is slechts een kleine wijziging doorgevoerd. Dit betreft de tekst en apparaten na de woorden elektrische inrichtingen. De reden hiervan is dat vanaf 2019 ook de elektrische apparaten conform de voorschriften van een erkend classificatiebureau samengesteld en beproefd moeten zijn. In de definitie Houder voor restproducten is in het begin het woord een tank geschrapt omdat dit geen houder is. Verder zijn in de definitie de eisen waaraan een dergelijke houder moeten voldoen opgenomen en ook de maximaal toelaatbare inhoud is nu in deze definitie terug te vinden. 5

7 In de definitie Houder voor slops zijn de eisen waaraan een dergelijke houder moet voldoen opgenomen en ook de maximaal toelaatbare inhoud is nu in deze definitie terug te vinden. De oude definitie Zone indeling is vervangen door een nieuwe definitie Indeling in explosiegevaarlijke zones. De inhoudelijke tekst is echter niet gewijzigd. De definitie Inrichting om de ladingtanks op veilige wijze drukloos te maken is nieuw. Tot op heden was er geen juiste definitie voor deze inrichting. De tekst spreekt verder voor zich. In de definitie Kofferdam is slechts een kleine wijziging aangebracht. Dit betreft het schrappen van de tekst (indien explosiebescherming wordt vereist, vergelijkbaar zone 1) en het aanbrengen van een verduidelijking. Na de woorden afgewende schot in de laatste zin is toegevoegd (buitenste kofferdamschot) om duidelijker aan te geven wel schot wordt bedoeld. In de definitie Laadruim is slechts een kleine wijziging aangebracht. Dit betreft het schrappen van de tekst (indien explosiebescherming wordt vereist, vergelijkbaar zone 1). In de definitie Ladingtank is slechts een kleine wijziging aangebracht. Dit betreft het schrappen van de tekst (indien explosiebescherming wordt vereist, vergelijkbaar zone 1). In de definitie Ladingtankruimte is slechts een kleine wijziging aangebracht. Dit betreft het schrappen van de tekst (indien explosiebescherming wordt vereist, vergelijkbaar zone 1). In de definitie Ladingzone zijn een aantal wijzigingen opgenomen. Voor een deel is dit alleen redactioneel, maar een zeer belangrijke wijziging is dat tot op heden de ladingzone aan het einde begrensd werd door vlakken die onder een hoek van 45 naar de ladingzone toe helden. De wijziging is dat dit voortaan verticaal is. Dit heeft vooral invloed op de afstanden tot de ladingzone. In de definitie Monsternameopening zijn naast een aantal redactionele wijzigingen ook een aantal belangrijke wijzigingen aangebracht. Zo is nu in de definitie opgenomen dat de monsternameopening afsluitbaar moet zijn. Tevens worden de eisen waaraan de monsternameopening moet voldoen als er stoffen op de Scheepsstoffenlijst staan waarvoor explosiebescherming wordt vereist. In de definitie Ontstekingsbeschermingssoorten zijn naast een aantal redactionele wijzigingen en tevens zijn de eisen voor niet elektrische apparaten opgenomen. In de definitie Openingsdruk is naast een redactionele wijziging tevens het overdrukventiel opgenomen In de definitie Onderdrukventiel zijn naast een redactionele wijziging tevens de eisen opgenomen waaraan het ventiel moet voldoen als er stoffen op de Scheepsstoffenlijst staan waarvoor explosiebescherming wordt vereist. De definitie Overdrukinrichting is nieuw en geeft een overzicht van alle aan boord aanwezige ventielen weer. 6

8 In de definitie Overdrukventiel is alleen een redactionele wijziging opgenomen. De definitie Peilopening is nieuw. Deze is opgenomen omdat een peilopening op de restladingtank aanwezig is. In de definitie Pompkamer is alleen een redactionele wijziging opgenomen. De definitie Restladingtank is een redactioneel aangepaste versie van de huidige definitie Houder voor restproducten. Dit is gewijzigd omdat het hier om een permanent aangebrachte tank handelt. In de definitie Snelafblaasventiel zijn naast een redactionele wijziging tevens de eisen opgenomen waaraan het ventiel moet voldoen als er stoffen op de Scheepsstoffenlijst staan waarvoor explosiebescherming wordt vereist. De definitie spilrand is nieuw. De spilrand werd al in het ADN gebruikt, maar er was geen definitie. De definitie Veiligheidsdrempel, vloeistofdicht is nieuw. Deze drempel aan het einde van de ladingzone werd tot nu toe ook spilrand genoemd. Doordat deze drempel nu in het ADN expliciet wordt genoemd moest ook een definitie worden opgenomen. In de definities Veiligheidshandschoenen, Veiligheidskleding en Veiligheidschoenen (of veiligheidslaarzen) zijn naast een redactionele wijziging tevens de eisen opgenomen waaraan zij moeten voldoen bij statische op- of ontlading. De definitie Beveiligingssystemen, zelfstandig is nieuw en geeft alle apparaten weer die als zelfstandige systemen te verkrijgen zijn om de ladingtanks te beschermen. De definitie Veiligheidswand, gas- en vloeistofdicht is nieuw. Deze wand is in het ADN opgenomen om een scheiding te vormen tussen de ladingzone en het voor- of achterschip. In de definitie Vlamkerende inrichting zijn naast een redactionele wijziging tevens de eisen opgenomen waaraan de inrichting moet voldoen. De definitie Zone indeling is nieuw. Tot op heden waren onder deze definitie de Zones opgenomen. In deze nieuwe definitie worden de zones omschreven en er wordt verwezen naar nieuwe schetsen. De definitie Zuurstofmeetinrichting is nieuw. Deze is nu opgenomen omdat, ondanks dat de meetinrichting ook in het huidige ADN is opgenomen er geen definitie bestond. In de definitie Zuurstofmeter zijn naast een redactionele wijziging tevens de eisen opgenomen waaraan de inrichting moet voldoen. 1.3 Onderricht van personen die betrokken zijn bij het vervoer van gevaarlijke goederen In Hoofdstuk 1.3 is onder een nieuwe tekst opgenomen met betrekking tot een werkinstructie t.b.v. de explosiebescherming aan boord. 7

9 Wat deze werkinstructie inhoudt is niet in het ADN opgenomen en het staat daarom voor eenieder vrij hoe dit ingevuld moet worden. Denk hierbij aan maatregelen die in geval van een calamiteit genomen kunnen worden, zoals bijvoorbeeld het uitschakelen van bepaalde apparaten. 1.4 Veiligheidsplichten van de betrokkenen In Hoofdstuk 1.4 is onder f) een eis voor de vervoerder, dus de schipper, opgenomen. Hij moet waarborgen dat in de explosiegevaarlijke zones alleen elektrische en niet-elektrische inrichtingen en apparaten worden gebruikt, die ten minste voldoen aan de voorschriften voor gebruik in de betreffende zone; Dit is eenvoudig te controleren aan de hand van de aan boord aanwezige documenten. Onder r) en s) de tekst redactioneel aangepast. De vuller moet waarborgen dat de gasterugvoerleiding (dit is de leiding aan de wal waarop de gasafvoerleiding van het schip wordt aangesloten) voorzien is van de juiste inrichtingen om een vlamdoorslag vanaf de wal naar het schip te voorkomen. Tevens moet hij waarborgen dat de laadsnelheid van de wal in overeenstemming is met de laadsnelheid conform de aan boord aanwezige documenten m.b.t. de laadsnelheid, de instructie voor de laad-/en lossnelheden is en de druk aan het aansluitpunt van de gasafvoer-/gasterugvoerleiding niet boven de insteldruk van het overdruk- /snelafblaasventiel komt. Onder i) en j) de tekst redactioneel aangepast. De losser moet waarborgen dat de gasterugvoerleiding (dit is de leiding aan de wal waarop de gasafvoerleiding van het schip wordt aangesloten) voorzien is van de juiste inrichtingen om een vlamdoorslag vanaf de wal naar het schip te voorkomen als het aansluiten ervan in wordt vereist. Tevens moet hij waarborgen dat de laadsnelheid van de wal in overeenstemming is met de laadsnelheid conform de aan boord aanwezige documenten m.b.t. de laadsnelheid, de instructie voor de laad-/en lossnelheden is en de druk aan het aansluitpunt van de gasafvoer-/gasterugvoerleiding niet boven de insteldruk van het overdruk-/snelafblaasventiel komt. En dan de wijzigingen in en Overgangsvoorschriften bevat een groot aantal nieuwe overgangsvoorschriften die slechts gebruikt mogen worden door schepen welke op 1 januari 2019 voorzien zijn van een geldig Certificaat van of in bouw of ombouw zijn, waarbij verwacht kan worden dat het definitieve Certificaat van voor 1 juli 2019 wordt afgegeven. Indien dit niet het geval is moet men aan de voorschriften welke op 1 januari 2019 van kracht geworden zijn, voldoen. Tevens zijn een aantal overgangsvoorschriften verwijderd omdat de tekst gewijzigd is. 8

10 2.2. Deel 3 Tabellen In deel 3 zijn in een aantal redactionele wijzigingen aangebracht. Het betreft de omschrijvingen voor de kolommen 10, 16 en 17 en een aantal wijzigingen in kolom 20 bij de Extra eisen en aantekeningen 5, 6 en 7. Verder is in de titel bij de kolom 10 gewijzigd. In de tabel C zijn bij alle posities waarbij in kolom 15 T1 of T2 is opgenomen een nieuwe voetnoot 12) opgenomen. Deze voetnoot houdt in dat bij deze posities deze temperatuurklasse niet van toepassing is bij de keuze van explosie beschermende inrichtingen en apparaten. De oppervlaktetemperatuur bij dergelijke inrichtingen en apparaten mag nooit hoger zijn dan 200 C. In zijn in de beslissingsschema s A en B een kleine aanpassing terug te vinden. Het betreft hier in beslissingsschema A in de eerste kolom de wijziging van snelafblaasventiel in overdruk- /snelafblaasventiel. In beslissingsschema B is dit in de eerste en de laatste kolom. Deze wijziging vloeit voort uit de het feit dat voor een aantal stoffen alleen een overdrukventiel vereist wordt en niet altijd een snelafblaasventiel. Verder wordt in de titel bij kolom 17 aangepast. Dit omdat de explosiebescherming niet alleen voor de elektrische uitrusting wordt vereist. Eenzelfde soort wijziging heeft plaats gevonden in onder A bij de kolommen 6, 7 en 8. Ook daar is het snelafblaasventiel gewijzigd in overdruk-/snelafblaasventiel en in I, kolom 17 is dezelfde wijziging als in doorgevoerd, de titel is aangepast. 9

11 2.3. Deel 5 Procedures voor de verzending In deel 5, heeft een kleine redactionele wijziging plaatsgevonden. Dit betreft een wijziging van de tekst bij het tweede aandachtsstreepje. In de tekst wordt nu verwezen naar de rood gemerkte apparatuur om deze in een noodtoestand niet te gebruiken. De tekst is duidelijker geworden. Er is, omdat dit een bedrijfsvoorschrift betreft geen overgangsvoorschrift opgenomen. Men moet hier dus aan voldoen vanaf 1 juli Wel is het zo, dat indien men gebruikmaakt van overgangsvoorschriften voor bepaalde bouwvoorschriften het ook duidelijk is dat men deze mag blijven gebruiken. Heeft een schip een overgangsvoorschrift voor het gebruik van bepaalde apparatuur dan is het ook zo dat deze in dergelijke gevallen dus wel gebruikt mag worden. Een belangrijke wijziging voor zowel droge lading- als tankschepen is dat in het vervolg de omgeving bepaalt aan welke eisen t.a.v. explosiebescherming moet worden voldaan. Zo moet er in de toekomst op worden gelet of in een haven, sluis of aan een kade door de wal eisen aan de explosiebescherming worden gesteld. Er wordt dan een zone ingesteld en de schepen die in deze zone of direct grenzend aan een dergelijke zone willen aanleggen moeten aan de eisen voor een dergelijke zone voldoen. Dit is ongeacht of je gevaarlijke goederen aan boord hebt of niet. 10

12 2.4. Deel 7 Voorschriften voor laden, vervoeren, lossen en behandeling van de lading Droge ladingschepen In deel 7, zijn een aantal redactionele wijzigingen aangebracht omdat er in de voorschriften in deel 8 en 9 zijn gewijzigd, waaraan nu moet worden voldaan. Het betreft de nummers 8.1.4, 8.3.5, , , , en Deze nummers hebben allen een relatie met de nieuwe voorschriften voor explosiebescherming. Ook is een nummer verwijderd ( ) omdat de tekst nu onder een ander nummer is opgenomen. In is de tekst aangepast aan de nieuwe zienswijze. De titel bevat nu ook roken. Onder dit roken valt ook het gebruik van elektronische sigaretten en soortgelijke apparaten. Verder is de tekst zodanig aangepast dat dit verbod niet van toepassing is als de ramen, deuren, schijnlichten en luiken gesloten zijn of het ventilatiesysteem zodanig is afgesteld dat een overdruk van 0,1 kpa gewaarborgd is. Dit is een tekst welke tot nu toe alleen op de tankschepen van toepassing was. In zijn naast de elektrische inrichtingen ook de niet elektrische inrichtingen en apparaten opgenomen. Dit om te voldoen aan het nieuwe concept om te komen tot een algehele bescherming aan boord van alle schepen. In zijn een aantal wijzigingen opgenomen. Zo is de opsomming van de kabels waarop dit verbod niet van toepassing is, verplaatst naar deel 9. In dit nummer is de visuele inspectie en de plaats van de aansluitkoppelingen opgenomen. Verder is de kabel voor aansluiting van het boordnet aan het elektriciteitsnet aan de wal opgenomen. In de tekst onder is aan het eind een extra zin opgenomen die luidt: evenals op elektrische inrichtingen en apparaten die ten minste voldoen aan de voorwaarden voor gebruik in zone 1. Hierdoor kunnen alle elektrische inrichtingen en apparaten die geschikt zijn voor gebruik in Zone 1 altijd worden gebruikt. In wordt het verblijf van schepen in of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone geregeld. Dit was tot op heden niet het geval. Let wel. Voor het gebruik van de inrichtingen of apparatuur tijdens een dergelijk verblijf is er geen onderscheid gemaakt tussen binnen of buiten de beschermde zone. Dus alle inrichtingen of apparatuur aan boord vallen hier onder. XEen uitzondering wordt er gemaakt voor de inrichtingen of apparatuur in woningen, stuurhuis en dienstruimten buiten de beschermde zone, mits er overdruk in deze ruimten aanwezig is. Verder moet ook worden gelet op de uitwendige delen van motoren en uitlaatgassenleidingen. Ook zij mogen in een dergelijk gebied geen hogere oppervlaktetemperaturen hebben dan 200 C. In de tekst in wordt geregeld dat je in de woningen, het stuurhuis en de dienstruimten niet aan de tekst in hoeft te voldoen als het schip is uitgerust met een ventilatiesysteem dat een overdruk kan waarborgen en de ruimte ook is voorzien van een gasdetectie installatie. In is geregeld hoe moet worden omgegaan met de apparatuur, die volgens is uitgeschakeld en wanneer deze dan weer mag worden ingeschakeld. In staat een tekst die eigenlijk voor zich spreekt. Als je niet voldoet aan de eisen dan mag je in een door de wal aangewezen zone komen. De tekst in heeft een aantal kleine redactionele wijzigingen ondergaan. Zo is de verwijzing naar de bouwvoorschriften gewijzigd. De tekst zegt ook dat je niet aan de eisen voor de elektrische inrichtingen en apparaten aan de containers hoeft te voldoen als de containers die niet voldoen in een ander laadruim zijn 11

13 gestuwd als de containers die de opnoemde gevaarlijke stoffen bevatten. De tekst in heeft alleen een aantal redactionele wijzigingen ondergaan. De tekst onder zegt dat als je niet aan de eisen voldoet welke in een door de wal aangewezen zone is vastgelegd je er niet mag aanleggen. Dit is ook al in opgenomen. De tekst in zijn een aantal redactionele wijzigingen aangebracht. Tevens is er een overgangsregeling tot 2022 voor de bestaande schepen. In is de tekst evenals werktuigen die in de beschermde zone worden gebruikt geschrapt omdat de eisen voor werktuigen in de algemene nummers is opgenomen. En dan de tankschepen: In is een redactionele wijziging aangebracht. Te weten de tekst of de snelafblaasventielen is geschrapt omdat deze onder de term veiligheidsventielen vallen. De tekst onder is in zijn geheel vervangen. De oude tekst staat nu in de definities. In de nieuwe tekst wordt geregeld dat als de scheepsstoffenlijst stoffen bevat waarvoor n-hexaan niet representatief is, de gasdetectie installatie tevens gekalibreerd worden voor de meest kritische explosiegrens van de voor het vervoer toegelaten stoffen in de scheepsstoffenlijst Tankschepen In zijn een aantal redactionele wijzigingen aangebracht omdat er in de voorschriften in deel 8 en 9 zijn gewijzigd, waaraan nu moet worden voldaan. Het betreft de nummers 8.3.5, , t/m Deze nummers hebben allen een relatie met de nieuwe voorschriften voor explosiebescherming. Ook zijn een aantal nummers verwijderd ( c), en ) omdat de tekst nu onder een ander nummer is opgenomen. Ook in de laatste alinea zijn een paar redactionele wijzigingen aangebracht omdat de oorspronkelijke nummers zijn gewijzigd. De tekst in is geschrapt omdat deze tekst in andere nummers is opgenomen. De tekst in heeft een redactionele wijziging ondergaan. Het woord kalibreren is verwijderd omdat dit nu in de definitie is opgenomen. De tekst in heeft een redactionele wijziging ondergaan. Het woord woning is gewijzigd in woningen omdat dit door het gehele ADN is gedaan. Verder is er aan het eind van de tekst een nieuwe tekst opgenomen. Deze heeft betrekking op de opslag van buitenboordmotoren en hun brandstofhouders en de eisen voor de ingebruikname als er stoffen in de scheepsstoffenlijst zijn opgenomen waarvoor explosiebescherming wordt vereist. In de titel van is het woord roken toegevoegd. In is de tekst aangepast aan de nieuwe zienswijze. Onder dit roken valt ook het gebruik van 12

14 elektronische sigaretten en soortgelijke apparaten. Verder is de tekst zodanig aangepast dat dit verbod niet van toepassing is als de ramen, deuren, schijnlichten en luiken gesloten zijn of het ventilatiesysteem zodanig is afgesteld dat een overdruk van 0,1 kpa gewaarborgd is. Alleen in deze tekst heeft het niet van toepassing zijn alleen van toepassing op het rookverbod. In zijn naast de elektrische inrichtingen ook de niet elektrische inrichtingen en apparaten opgenomen. Dit om te voldoen aan het nieuwe concept om te komen tot een algehele bescherming aan boord van alle schepen. In zijn een aantal wijzigingen opgenomen. Zo is de opsomming van de kabels waarop dit verbod niet van toepassing is, verplaatst naar deel 9. In dit nummer is de visuele inspectie en de plaats van de aansluitkoppelingen opgenomen. Verder is de kabel voor aansluiting van het boordnet aan het elektriciteitsnet aan de wal opgenomen. Verder zijn er nieuwe teksten onder t/m opgenomen. De tekst onder betreft de voorschriften waaraan men zich moet houden tijdens een verblijf in of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone. In staan de voorschriften waaraan moet worden voldaan als er in de scheepsstoffenlijst stoffen staan opgenomen met in kolom 15 van tabel C een temperatuurklasse T4, T5 of T6. In een dergelijk geval mogen de oppervlaktetemperaturen 135 C (T4), 100 C (T5) resp. 85 C (T6) niet worden overschreden. Dit is dus in tegenstelling van het huidige ADN een teruggang. Tot op heden bepaalde de lading aan boord dit, nu dus of een stof in de scheepsstoffenlijst staat. In staan de mogelijkheden genoemd onder welke voorwaarden niet aan de in en genoemde voorwaarden hoeft te worden voldaan. In wordt geregeld hoe om te gaan met uitgeschakelde apparatuur en onder welke voorwaarden deze weer in gebruik mag worden genomen. Bij apparatuur die noodzakelijk is voor het wegvaren kan dit tot problemen leiden omdat deze apparatuur pas weer mag worden ingeschakeld als het schip zich niet meer in of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone bevindt. Dit betreft dan vooral inrichtingen en apparatuur in de machinekamer. In staat een tekst die eigenlijk voor zich spreekt. Als je niet voldoet aan de eisen dan mag je in een door de wal aangewezen zone komen. De tekst in heeft slechts een redactionele wijziging ondergaan en wel de verwijzing naar de nummers en of en In is een nieuwe zin aan het eind toegevoegd. Als een laad- of losplaats door de wal is aangewezen als een bepaalde zone dan mogen schepen alleen in deze of direct grenzend aan deze door de wal aangewezen zone verblijven als het schip voldoet aan de voorschriften 9.3.x ) of 9.3.x ), 9.3.x.51, 9.3.x.52.1 en 9.3.x Deze voorwaarden staan op het Certificaat van vermeld. Echter een schip dat onder de overgangsvoorschriften pas in 2034 hieraan hoeft te voldoen kan in de problemen komen indien dit niet goed in het Certificaat van is vermeld. Dit moet duidelijk in de bijlage zijn opgenomen. 13

15 In is na laad- en losleidingen ingevoegd indien aanwezig. In is de tekst duidelijker gemaakt door aan te geven om welk aansluitpunt het gaat en dat het omdat er bij bepaalde stoffen geen snelafblaasventielen, maar normale overdrukventielen zijn toegestaan is dit ook aangepast. In is de verwijzing naar de nummers in deel 9 aangepast. In zijn naast een aantal redactionele wijzigingen een wijziging doorgevoerd met betrekking tot de vlamkerende roosters. Deze mogen niet meer worden gewisseld, maar alleen nog maar worden schoongemaakt of vervangen door hetzelfde type. In wordt tussen haakjes verwezen naar de explosiegroep/subgroep waaraan moet worden voldaan. Dit is alleen van toepassing op de apparatuur aan boord van het schip. In de tekst in is naast een aantal redactionele aanpassingen de tekst tijdens een verblijf in een of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone toegevoegd. Dit omdat dit raakt aan het totale explosiebeschermingsconcept. In is na de bestaande tekst een tekst opgenomen op welke wijze de ladingtanks drukloos gemaakt kunnen worden en de daaraan verbonden voorschriften en verplichtingen. 14

16 2.5. Deel 8 Voorschriften voor de bemanning, de uitrusting, exploitatie en documenten In deel 8 zijn een aantal belangrijke wijzigingen aangebracht. Zo is de tekst aan boord zijn gewijzigd in aan boord beschikbar zijn. Dit houdt in dat een bepaald document niet daadwerkelijk aan boord moet zijn maar beschikbaar moet zijn.dit kan bijvoorbeeld door het op de PC aan boord te hebben. In zijn er nieuwe teksten onder e) t/m h) opgenomen. Dit betreft voor een groot deel een opsomming van de inrichtingen en apparaten die tot nu toe in het ADN 2017 in deel 9 stonden. In is de tekst onder b) aangepast aan de gelijke tekst onder b). Verder zijn er een aantal redactionele aanpassingen doorgevoerd en zijn er aan het eind onder r) en s) nieuwe lijsten of schema s toegevoegd. In is de bestaande tekst die tot op heden in stond, uitgebreid naar alle gebieden waar explosiegevaar aanwezig kan zijn. In is de tekst opgenomen die tot nu toe in de bouwvoorschriften stond. De huidige tekst in is geschrapt. De huidige tekst onder is verplaatst naar en heeft een aantal redactionele wijzigingen ondergaan. Zo is de verwijzing naar de overeenkomst met de situatie aan boord geschrapt. Dit is nu verplaatst naar In is een compleet nieuwe tekst opgenomen waarin de inrichtingen en apparaten die geschikt zijn voor gebruik in explosiegevaarlijke gebieden worden vermeld. In zijn de eisen opgenomen voor reparatie aan explosie beveiligde inrichtingen en apparaten. In en zijn een aantal redactionele wijzigingen aangebracht en aan het eind is een nieuwe tekst opgenomen waarin de eisen voor de basis van de explosiebescherming is opgenomen die in het lesprogramma moet worden aangevuld. In is de tekst zodanig aangepast dat de eis nu voor alle explosiegevaarlijke gebieden aan boord van toepassing is. In is het rookverbod uitgebreid naar het gebruik van elektronische sigaretten en soortgelijke apparaten. Verder is de tekst aan gepast aan de titel zodat nu ook duidelijk is dat het gebruik van vuur en open licht niet is toegestaan. Ook is de tekst die voorheen in deel 7 stond m.b.t. het gebruik van ladingverwarmingsinstallaties nu hier opgenomen. Tevens is de uitzondering van het niet van toepassing zijn uitgebreid naar ruimten met overdruk zodat nu duidelijker is wat wel is toegestaan. De tekst onder is geheel aangepast. Er is geen onderscheid meer gemaakt tussen drogel ading schepen en tankschepen. Verder is de tekst uitgebreid met de explosiegevaarlijke gebieden, dus ook zones die door de wal zijn aangegeven. In de tekst in , , en (de modellen voor het Certificaat van ) zijn een aantal aanpassingen aangebracht. Op het Certificaat wordt nu aangegeven aan welke bouwvoorschriften moet 15

17 zijn voldaan, terwijl deze voorschriften van toepassing zijn om een Certificaat van te verkrijgen. Voor de bestaande schepen zal dan in de bijlage bij het Certificaat de overgangsregeling moeten worden opgenomen. Let hier bij de bestaande schepen goed op. Voor de nieuwbouw is het geen probleem. In zijn onder de punten 12.2, 12.3 en 18 zijn een aantal redactionele wijzigingen aangebracht. 16

18 2.6. Deel 9 Constructievoorschriften Droge lading schepen In is de derde zin De ventilator is uitgesloten is geschrapt. Deze eis valt nu onder de explosiebescherming van apparaten en is als zodanig niet meer apart opgenomen. In is een geheel nieuwe tekst opgenomen onder b). Dit betreft een tekst die tot op heden alleen bij de tankschepen was opgenomen. Het betreft de eis om bepaalde ruimten te voorzien van een ventilatiesysteem dat voor een bepaalde overdruk zorgdraagt. Dit om bepaalde inrichtingen en apparaten, die niet aan de explosievoorschriften voldoen of kunnen voldoen toch te kunnen gebruiken. Het ventilatiesysteem is net als bij de tankschepen geen verplichting maar een optie. Als de inrichtingen en apparatuur welke niet voldoet op de tijden dat dit noodzakelijk is, bijvoorbeeld tijdens het laden of lossen of tijdens een verblijf in of direct grenzend aan een door de wal ingestelde zone worden uitgeschakeld, blijft het mogelijk dergelijke apparatuur te installeren en is een overdruksysteem niet noodzakelijk. In staat een voor de droge lading schepen een nieuwe tekst. Dit betreft het afsluiten van ventilatieopeningen en de afstand ervan tot de beschermde zone. Verder moeten er brandkleppen in zijn aangebracht. In komt de geschrapte tekst uit terug al is hij niet zo expliciet. Nu wordt alleen aangegeven dat ze moeten voldoen voor gebruik in zone 1 en dat zij moeten voldoen aan de temperatuurklasse T4 en explosiegroep IIB. De laatste eis was al verplicht, maar stond in In staat een tekst die eigenlijk in de bedrijfsvoorschriften thuishoort. Dit betreft de tekst dat je aan bepaalde voorschriften alleen hoeft te voldoen als het schip zich in een of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone bevindt. In zijn de nieuwe voorschriften voor de oppervlakte temperaturen van de elektrische en niet elektrische inrichtingen en apparaten opgenomen. Dit is geheel nieuw voor de droge lading schepen. Maar ook hier is er weer de mogelijkheid om af te wijken door de betreffende inrichtingen en apparaten die niet voldoen aan de voorschriften uit te schakelen of de ruimte waarin ze zich bevinden van een overdruksysteem te voorzien. Onder d) is hier weer een bedrijfsvoorschrift opgenomen. In staan de voorschriften opgenomen voor de typen en plaatsen van de elektrische inrichtingen en apparaten. De apparaten zijn in de bestaande tekst toegevoegd. In deze nieuwe tekst is de mogelijkheid voor het aanbrengen van een ventilatiesysteem om overdruk te realiseren opgenomen. Dit is de reeds bij de tankschepen bekende tekst. In is de tekst opgenomen om bepaalde vast geïnstalleerde elektrische inrichtingen en apparaten en hun schakelaars, die niet voldoen aan de in genoemde voorschriften, rood te kenmerken. Men kan dan zien dat dergelijke inrichtingen of apparatuur onder bepaalde omstandigheden uitgeschakeld moet zijn. 17

19 Een dergelijke tekst is de droge lading schepen nieuw en is bij de tankvaart al bestaand. Het is dus het gelijk trekken van de eisen voor de gehele vloot. In is de huidige tekst aangevuld met de eis dat het alleen mogelijk mag zijn om de stekkers in- en uit te trekken als de wandcontactdozen niet onder spanning staat. Deze tekst stond tot op heden onder In is een nieuwe tekst opgenomen die tot op heden alleen op de tankschepen van toepassing was. Dit heeft te maken met de gelijkschakeling van de beide scheepstypen. In is de tekst opgenomen die tot op heden in was vermeld. In staat een tekst die eigenlijk in de bedrijfsvoorschriften thuishoort. Dit betreft de tekst dat je aan bepaalde voorschriften alleen hoeft te voldoen als het schip zich in een of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone bevindt. In staan de voorschriften voor typen en plaatsen van de elektrische en niet-elektrische inrichtingen en apparaten voor gebruik in de beschermde zone opgenomen. In is de bestaande tekst uit de huidige opgenomen. De tekst heeft slechts enkele redactionele wijzigingen ondergaan. Deze tekst zegt nogmaals dat het niet mogelijk mag zijn om stekkers in- of uit te trekken als de In is een deel van de huidige tekst in opgenomen wandcontactdozen nog onder spanning staan. Hier is dat gespecificeerd op de beschermde zone, echter onder is dit al geregeld voor het gehele schip. In is een voor de droge lading schepen nieuwe tekst opgenomen. Deze tekst komt ook uit de tankvaart en is bedoeld om de gelijkschakeling van de beide scheepstypen te maken. In zijn nu de verplaatsbare elektrische kabels opgenomen. Deze stonden tot op heden in de bedrijfsvoorschriften in De tekst is uitgebreid met de verplaatsbare kabels voor de aansluiting van het boordnet aan het stroomnet aan de wal. In is de bestaande tekst uit In is een nieuwe tekst opgenomen. Deze tekst heeft betrekking op alle niet elektrische inrichtingen en apparaten in de beschermde zone die tijdens het laden en lossen of tijdens een verblijf in een of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone gebruikt moeten worden. In de bestaande tekst zijn de huidige teksten onder geschrapt omdat deze onder andere nummers zijn opgenomen. 18

20 Tankschepen De wijzigingen zullen in volgorde van de nummers worden behandeld, dus voor de drie scheepstypen tegelijkertijd. Als eerste de teksten in 9.3.x.8.2 en 9.3.x.8.3. Deze teksten staan nu in deel 8 omdat dit geen bouwvoorschriften betrof. In 9.3.x.8.4 is een nieuwe tekst opgenomen. Dit is echter ook een bedrijfsvoorschrift en hoort eigenlijk in deel 8 te staan. Het betreft de vergelijking van de inhoud van de in genoemde documenten met de werkelijke toestand aan boord. Dit moet bij iedere vernieuwing en in het derde jaar na de datum van afgifte worden gecontroleerd. Deze tekst staat reeds in In 9.3.x.10.1 is de huidige tekst aangevuld met het stuurhuis en een tekst welke het mogelijk maakt om de ramen van dergelijke ruimten toch te kunnen openen. Deze ramen moeten dan als nooduitgang dienen en als zodanig zijn gekenmerkt. In 9.3.x.10.2 is de tekst volledig herschreven. In de tekst is nu de plaats van een zgn. veiligheidsdrempel opgenomen. Deze drempel moet er zorg voor dragen dat vloeistoffen niet vanuit de ladingzone op het voor- of achterschip kunnen stromen. Daarom moet de verbinding tussen deze veiligheidsdrempel en de langsscheeps aangebracht spilranden vloeistofdicht zijn. In 9.3.x.10.3 wordt een nieuw fenomeen, de zgn. veiligheidswand vereist als de scheepsstoffenlijst stoffen moet bevatten waarvoor in de tabel C explosiebescherming is vereist. Deze gas- en vloeistofdichte wand wordt over de gehele breedte van het schip of in een U-vorm om het te beveiligen gebied aangebracht. De hoogte van de wand moet ten minste 1,00 m bedragen ten opzichte van het dichtstbijzijnde dek van de ladingtank in de ladingzone. Zie de schets. Met het aanbrengen van deze veiligheidswand is het mogelijk inrichtingen en apparatuur, die niet ten minste voldoen aan het type beperkt explosieveilig en zich buiten de ladingzone bevindt gedurende het laden en lossen te gebruiken. Een andere mogelijkheid is om in een dergelijk geval een afstand van het te beveiligen gebied tot het dichtstbijzijnde veiligheidsventiel, de walaansluiting van de laad-, los- en gasafvoerleidingen, de compressor aan dek, de ladingpompen aan dek en de dichtstbijzijnde opening van de ladingtanks van ten minste 12,00 m aan te houden. Let wel, er is echter een probleem. Als het schip in een of direct grenzend aan een door de wal aangewezen zone verblijft moet op het gehele schip, dus ook op het achter- en voorschip worden voldaan aan de eisen voor de explosiebescherming. In 9.3.x.10.4 is de huidige tekst voor de drempelhoogten vereenvoudigd. De eis is echter dezelfde gebleven. In 9.3.x.10.5 is de huidige, ongewijzigde tekst van 9.3.x.10.4 opgenomen. De tekst in is een afwijking voor type N open schepen. Deze tekst is vervallen voor N-open schepen. 19

21 3. Bijlage 2 Concept gewijzigde teksten ADN-2019 In deze bijlage vindt u in concept de gewijzigde teksten in het ADN 2019 met betrekking tot de explosiebescherming in het Nederlands. Allereerst de definities waarin zich wijzigingen hebben voorgedaan: 3.1. Deel 1 Algemene voorschriften Hoofdstuk 1.2 Definities Apparaat (zie Richtlijn 2014/34/EG 1 ): Elektrische of niet-elektrische machines, werktuigen, vast opgestelde- of mobiele inrichtingen, bedienings- en uitrustingsonderdelen evenals detectie- en preventiesystemen, die afzonderlijk of gecombineerd voor de opwekking, transport, opslag, meting, regeling en de omzetting van energie en/of ter verwerking van materialen zijn bestemd en die een eigen potentiele ontstekingsbron bezitten en daardoor een explosie kunnen veroorzaken. Dit is niet van toepassing op apparaten en voorwerpen die onder een eigen UN-nummer zijn gerangschikt en als lading wordt vervoerd; Apparatencategorie (zie Richtlijn 2014/34/EG 1 ): Indeling van apparaten voor het gebruik in explosiegevaarlijke gebieden waaruit de noodzakelijke mate aan veiligheid, die moet worden bereikt, blijkt. De apparatencategorie 1 omvat apparaten die constructief zo zijn ontworpen dat zij overeenkomstig de door de fabrikant vastgestelde bedrijfsparameters kunnen werken en een zeer hoog beschermingsniveau bieden. Apparaten van deze categorie zijn bestemd voor gebruik in gebieden waarin een explosieve atmosfeer, bestaande uit een mengsel van lucht met gassen, dampen, nevel of stof/luchtmengsels voortdurend, gedurende lange perioden of vaak aanwezig is. Apparaten van deze categorie moeten zelf het vereiste veiligheidsniveau waarborgen, zelfs in geval van een uitzonderlijke storing van het apparaat, en moeten zodanige maatregelen ter bescherming tegen explosies bezitten dat: - als één van deze maatregelen wegvalt, ten minste een tweede onafhankelijke maatregel het vereiste veiligheidsniveau waarborgt, of - als zich twee onderling, onafhankelijke storingen voordoen, het vereiste veiligheidsniveau is gewaarborgd. 1 Officieel Blad van de Europese Gemeenschappen No. L 23 van 26 februari 2014, pag

22 Apparaten van de categorie 1 volgens Richtlijn 2014/34/EG 1 hebben het kenmerk II 1 G. Zij voldoen aan EPL 1 Ga conform IEC Apparaten van de categorie 1 zijn geschikt voor gebruik in Zone 0, 1 en 2. De apparatencategorie 2 omvat apparaten die constructief zo zijn ontworpen dat zij overeenkomstig de door de fabrikant vastgestelde bedrijfsparameters kunnen werken en een hoog beschermingsniveau bieden. Apparaten van deze categorie zijn bestemd voor gebruik in gebieden waar ervan uitgegaan kan worden dat een explosieve atmosfeer, bestaande uit een mengsel van lucht met gassen, dampen, nevel of stof/luchtmengsels regelmatig optreedt. De maatregelen ter bescherming tegen explosies van deze categorie moeten zelf het vereiste veiligheidsniveau waarborgen, zelfs bij frequente storingen of bij gebreken in de werking van het apparaat die normaal gesproken te verwachten zijn. Apparaten van de categorie 2 volgens Richtlijn 2014/34/EG 2 hebben het kenmerk II 2 G. Zij voldoen aan EPL 3 Gb conform IEC Apparaten van de categorie 2 zijn geschikt voor gebruik in Zone 1 en 2. De apparatencategorie 3 omvat apparaten die constructief zo zijn ontworpen dat zij overeenkomstig de door de fabrikant vastgestelde bedrijfsparameters kunnen werken en een normaal beschermingsniveau bieden. Apparaten van deze categorie zijn bestemd voor gebruik in gebieden waarin het weinig waarschijnlijk is dat er een explosieve atmosfeer, bestaande uit een mengsel van lucht met gassen, dampen, nevel, of stof/luchtmengsels optreedt, maar als deze toch optreedt, dit zich naar alle waarschijnlijkheid slechts zelden en kortstondig voordoet. Apparaten van deze categorie waarborgen bij normaal bedrijf het vereiste veiligheidsniveau. Apparaten van de categorie 3 volgens Richtlijn 2014/34/EG 1 hebben het kenmerk II 3 G. Zij voldoen aan EPL 2 Gc conform IEC Apparaten van de categorie 3 zijn geschikt voor gebruik in Zone 2. Apparatenbeschermingsniveau (EPL 2 ) (zie IEC ): Het beschermingsniveau dat voor een apparaat is vastgelegd waarbij de hoogte van de waarschijnlijkheid van een ontsteking als basis is gebruikt. EPL Ga : Apparaten met een zeer hoog beschermingsniveau. Zij voldoen aan de voorschriften voor apparatencategorie De letters EPL betekenen: Equipment Protection Level Officieel Blad van de Europese Gemeenschappen No. L 23 van 26 februari 2014, pag. 309 De letters EPL betekenen: Equipment Protection Level 21

23 1 volgens Richtlijn 2014/34/EG 1. Apparaten van dit beschermingsniveau zijn geschikt voor gebruik in Zone 0, 1 en 2 EPL Gb : Apparaten met een hoog beschermingsniveau. Zij voldoen aan de voorschriften voor apparatencategorie 2 volgens Richtlijn 2014/34/EG 1. Apparaten van dit beschermingsniveau zijn geschikt voor gebruik in Zone 1 en 2. EPL Gc : Apparaten met een verbeterd beschermingsniveau. Zij voldoen aan de voorschriften voor apparatencategorie 3 volgens Richtlijn 2014/34/EG 1. Apparaten van dit beschermingsniveau zijn geschikt voor gebruik in Zone 2. Apparaten voor gebruik in explosiegevaarlijke gebieden: Elektrisch of niet-elektrisch apparaat, waarbij maatregelen zijn getroffen om te voorkomen dat de in het apparaat aanwezige eigen ontstekingsbronnen in werking gesteld kunnen worden. Dergelijke apparaten moeten voldoen aan de voorschriften voor het gebruik in de betreffende zone. Zij moeten in overeenstemming met hun ontstekingsbeschermingssoort beproefd zijn en het moet zijn aangetoond dat het apparaat voldoet aan de van toepassing zijnde eisen (bijv. Conformiteitsbeoordeling conform Richtlijn 2014/34/EG 1 of IEC Ex Systeem 2 of ECE/Trade/391 3 of ten minste gelijkwaardig); Beperkt explosieveilige elektrische inrichting: Een elektrische inrichting, die zodanig is geconstrueerd, dat tijdens normaal bedrijf geen vonken veroorzaakt worden en geen oppervlaktetemperaturen optreden, die boven 200 C liggen. Hiertoe behoren bijvoorbeeld: - draaistroomkooi ankermotoren; - borstel loze generatoren met contactloze bekrachtigingsinrichtingen; - smeltveiligheden van het gesloten type; - contactloze elektronische inrichtingen, of - een elektrische inrichting met tenminste een spuitwaterdichte omhulling (beschermingsgraad IP 55 of hoger), die zodanig is uitgevoerd dat bij normaal bedrijf geen oppervlaktetemperaturen optreden, die boven 200 C liggen; Beschermende zone: Het totaal van de volgende ruimten aan boord van droge lading schepen: a) het laadruim of de laadruimen (indien explosiebescherming wordt vereist, zone 1); Officieel Blad van de Europese Gemeenschappen No. L 23 van 26 februari 2014, pag Een gemeenschappelijk regelgevingskader voor apparatuur gebruikt in omgevingen met een explosieve atmosfeer, Verenigde Naties

24 b) de ruimte die boven dek ligt (indien explosiebescherming wordt vereist, zone 2) en die begrensd is: i) dwarsscheeps door verticale vlakken, die met de huid samenvallen; ii) in de lengterichting van het schip door verticale vlakken, die met de laadruimeindschotten samenvallen; iii) in de hoogte door een 2,00 m boven de bovenzijde van de lading gelegen horizontaal vlak, ten minste echter door een 3,00 m boven dek gelegen horizontaal vlak; Duurbrand: gelijkmatig branden tijdens een onbeperkte tijd (zie ISO 16852: ); Erkend veilige elektrische inrichting: Geschrapt Explosiebescherming: Totaal van de voorschriften waaraan moet worden voldaan en de maatregelen welke moeten worden genomen om de schade, veroorzaakt door explosies te voorkomen. Daartoe behoren: Organisatorische maatregelen zoals bijv.: - Vastleggen van explosiegevaarlijke gebieden (Zone indeling) waarin een explosieve atmosfeer als mengsel van lucht en brandbare gassen, dampen of nevel hetzij a) voortdurend, langdurig of vaak (Zone 0); b) onder normale bedrijfsomstandigheden regelmatig (Zone 1); of c) onder normale bedrijfsomstandigheden niet of slechts kortstondig (Zone 2) optreden kan. (Richtlijn 1999/92/EG 2 ) - Het vermijden van ontstekingsbronnen (gebruik van vonk arm gereedschap, niet roken, het dragen van persoonlijke beschermende kleding, inclusief antistatisch schoeisel, niet isolerende handschoenen enz.) - het opstellen van werkinstructies. Evenals technische voorschriften zoals bijv.: - het gebruik van inrichtingen en apparaten waarvan is aangetoond dat zij voor gebruik in het betreffende explosiegevaarlijke gebied geschikt zijn; - het uitrusten met zelfstandige beveiligingssystemen; - monitoring van de potentieel explosieve atmosfeer met behulp van gasdetectie installaties en gasdetectie apparaten. Explosiegevaarlijke gebieden: Gebieden, waarin een explosieve atmosfeer in zodanige hoeveelheden kan optreden, dat speciale voorzorgsmaatregelen noodzakelijk zijn om de veiligheid en de gezondheid van de betrokken personen te beschermen (zie Richtlijn 1999/92/EG 1 ). Explosiegevaarlijke gebieden zijn, conform de frequentie en de duur van het aanwezig zijn van de explosieve atmosfeer, ingedeeld in zones. (Zie ook Explosiebescherming, Indeling in explosiegevaarlijke zones, Zone indeling voor tankschepen en Beschermende zone voor droge lading schepen); 1) 2 Identiek aan EN ISO 16852:2016 Officieel Blad van de Europese Gemeenschappen No. L 23 van 28 januari 2000, pag

a) het laadruim of de laadruimen (indien explosiebescherming wordt vereist, vergelijkbaar zone 1)

a) het laadruim of de laadruimen (indien explosiebescherming wordt vereist, vergelijkbaar zone 1) 1.2.1 Definities Opmerking: In deze sectie zijn alle algemene en bijzondere definities opgenomen. In het ADNR wordt verstaan onder: Adembeschermingsapparaat (filterapparaat; van de buitenlucht afhankelijk):

Nadere informatie

Wijzigingen ADN-2019

Wijzigingen ADN-2019 Wijzigingen ADN-2019 Michael Zevenbergen CBRB CBRB Welkom Presentatie wijzigingen ADN-2019 In verband met thema Explosieveiligheid en overige wijzigingen Voorstellen Michael Zevenbergen Veiligheidsadviseur

Nadere informatie

9.3.1.51.2 In ieder geïsoleerd verdeelsysteem moet een automatische aardfoutcontroleinrichting met een optisch en akoestisch alarm zijn ingebouwd.

9.3.1.51.2 In ieder geïsoleerd verdeelsysteem moet een automatische aardfoutcontroleinrichting met een optisch en akoestisch alarm zijn ingebouwd. 9.3.1.51 Elektrische inrichtingen (type G) 9.3.1.51.1 Er zijn slechts verdeelsystemen zonder teruggeleiding via de scheepsromp toegestaan.dit is niet van toepassing op: - installaties voor kathodische

Nadere informatie

Vlamkerende inrichtingen voor binnenvaarttankers

Vlamkerende inrichtingen voor binnenvaarttankers Inspectie Verkeer en Waterstaat Divisie Vervoer BrochureI ANDR B1 04/02 1 e druk en voor binnenvaarttankers In deze brochure wordt uiteengezet welke vlamkerende inrichtingen aanwezig moeten zijn in binnenvaarttankers.

Nadere informatie

Arbeidsomstandighedenregeling. Hoofdstuk 4. Veiligheid tankschepen en gevaarlijke stoffen. Paragraaf 4.1 Veiligheid aan op of in tankschepen

Arbeidsomstandighedenregeling. Hoofdstuk 4. Veiligheid tankschepen en gevaarlijke stoffen. Paragraaf 4.1 Veiligheid aan op of in tankschepen Arbeidsomstandighedenregeling Hoofdstuk 4. Veiligheid tankschepen en gevaarlijke stoffen Paragraaf 4.1 Veiligheid aan op of in tankschepen Artikel 4.1. Definities Voor de toepassing van deze paragraaf

Nadere informatie

24 mei 2016 - Evenementenhal Gorinchem. Rollen en verantwoordelijkheden in de transportketen

24 mei 2016 - Evenementenhal Gorinchem. Rollen en verantwoordelijkheden in de transportketen 24 mei 2016 - Evenementenhal Gorinchem Rollen en verantwoordelijkheden in de transportketen Rollen en verantwoordelijkheden in de transportketen De markt: wie heeft welke rol? Wat is bevrachter / operator

Nadere informatie

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door gas en damp van binnen arbeidsplaatsen

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door gas en damp van binnen arbeidsplaatsen Explosiegevaarlijke ruimte: Arbeidsplaats: Beschrijving van gas en/of damp Veiligheidsinformatieblad aanwezig (1) Vlampunt Vlampunt beneden 21 C Vlampunt boven 21 C Beschrijving van de installatie (2)

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Hoofdstuk 1.1 Toepassingsgebied en toepasbaarheid Toepasbaarheid van andere reglementen Toepassing van normen

INHOUDSOPGAVE. Hoofdstuk 1.1 Toepassingsgebied en toepasbaarheid Toepasbaarheid van andere reglementen Toepassing van normen INHOUDSOPGAVE DEEL 1 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN Hoofdstuk 1.1 Toepassingsgebied en toepasbaarheid 1.1.1 Structuur 1.1.2 Toepassingsgebied 1.1.3 Vrijstellingen 1.1.4 Toepasbaarheid van andere reglementen 1.1.5

Nadere informatie

HOOFDSTUK 8.6 DOCUMENTEN. Bevoegde autoriteit: Ruimte gereserveerd voor het wapen en de naam van de staat

HOOFDSTUK 8.6 DOCUMENTEN. Bevoegde autoriteit: Ruimte gereserveerd voor het wapen en de naam van de staat HFDSTUK 8.6 DCUMENTEN 8.6.1 Certificaat van Goedkeuring 8.6.1.1 Model van een Certificaat van Goedkeuring voor drogelading schepen Bevoegde autoriteit: Ruimte gereserveerd voor het wapen en de naam van

Nadere informatie

Stappenplan voor het explosieveiligheidsdocument. In een onderzoek kunnen de volgende stappen genomen worden:

Stappenplan voor het explosieveiligheidsdocument. In een onderzoek kunnen de volgende stappen genomen worden: ATEX introductie De Atex richtlijn is van toepassing op alle plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen. De richtlijn heeft een breed werkingsgebied en omvat naast gasexplosiegevaar ook stofexplosiegevaar.

Nadere informatie

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door stof van installaties en arbeidsplaatsen

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door stof van installaties en arbeidsplaatsen Installatie: Arbeidsplaats: Beschrijving van de installatie en arbeidsplaats Verantwoordelijke: (1) Brandbare Stoffen (2) Gegevens van de meest kritische stof Ontstekingstemperatuur: Ontstekingsenergie:

Nadere informatie

Veiligheids- en controle-inrichtingen (type G)

Veiligheids- en controle-inrichtingen (type G) 9.3.1.21 Veiligheids- en controle-inrichtingen (type G) 9.3.1.21.1 Iedere ladingtank moet zijn voorzien van: a) gereserveerd b) een niveau-meetinrichting; c) een niveau-alarminrichting die uiterlijk bij

Nadere informatie

Wijzigingen ADN 2019 in hoofdlijnen. Hoofdstuk 1 Algemene voorschriften. Uitwerking van nieuwe definities:

Wijzigingen ADN 2019 in hoofdlijnen. Hoofdstuk 1 Algemene voorschriften. Uitwerking van nieuwe definities: Wijzigingen ADN 2019 in hoofdlijnen Hoofdstuk 1 Algemene voorschriften 1.2 Definities: Wijzigingen in bestaande definities: Gasdetectie-installatie, houder voor restproducten, houder voor slobs, kofferdam,

Nadere informatie

ADNR Deel konvooi ; Duwstellen en gekoppelde samenstellen

ADNR Deel konvooi ; Duwstellen en gekoppelde samenstellen ADNR Deel konvooi 7.1.2.19; Duwstellen en gekoppelde samenstellen 7.1.2.19.1 Indien in een duwstel of in een gekoppeld samenstel ten minste één schip van een Certificaat van Goedkeuring voor het vervoer

Nadere informatie

ATEX REGELGEVING Regels en voorschriften voor apparaten, arbeidsmiddelen en arbeidsplaatsen in explosieve omgevingen

ATEX REGELGEVING Regels en voorschriften voor apparaten, arbeidsmiddelen en arbeidsplaatsen in explosieve omgevingen ATEX REGELGEVING Regels en voorschriften voor apparaten, arbeidsmiddelen en arbeidsplaatsen in explosieve omgevingen Sinds 30 juni 2003 is er het één en ander veranderd voor apparaten en beveiligingssystemen

Nadere informatie

Besluit van. Hebben goedgevonden en verstaan: ARTIKEL I. Het Binnenschepenbesluit wordt als volgt gewijzigd: Bijlage VI wordt als volgt gewijzigd:

Besluit van. Hebben goedgevonden en verstaan: ARTIKEL I. Het Binnenschepenbesluit wordt als volgt gewijzigd: Bijlage VI wordt als volgt gewijzigd: Besluit van houdende wijziging van het Binnenschepenbesluit, bijlagen VI en VIII, in verband met de wijziging van het Reglement voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over de Rijn (ADNR) en enige andere

Nadere informatie

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Binnenvaart - Initieel en Verlenging

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Binnenvaart - Initieel en Verlenging In deze toetsmatrijs staat wat u moet kunnen en kennen. De toetsmatrijs vormt daarom de basis van de opleiding en het examen. Opgesteld door: CB divisie CCV Categoriecode: VB (Initieel examen), VVB (Verlengingsexamen)

Nadere informatie

(1999/C 55/06) Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 118 A,

(1999/C 55/06) Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 118 A, bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 55 van 25/02/99 GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT (EG) Nr. 13/1999 door de Raad vastgesteld op 22 december 1998 met het oog op de aanneming van Richtlijn

Nadere informatie

Codex over het welzijn op het werk. Boek III.- Arbeidsplaatsen. Titel 4. Ruimten met risico s voor een explosieve atmosfeer

Codex over het welzijn op het werk. Boek III.- Arbeidsplaatsen. Titel 4. Ruimten met risico s voor een explosieve atmosfeer Codex over het welzijn op het werk Boek III.- Arbeidsplaatsen Titel 4. Ruimten met risico s voor een explosieve atmosfeer Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 1999/92/EG van het Europees

Nadere informatie

ATEX voor beginners ; explosiegevaar in vogelvlucht

ATEX voor beginners ; explosiegevaar in vogelvlucht ATEX voor beginners ; explosiegevaar in vogelvlucht Waarom doen we aan ATEX Het doel is mensen beschermen tegen de effecten van een explosie Wat is een explosie eigenlijk? Een momentane ontbranding van

Nadere informatie

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Binnenvaart - Initieel en Verlenging

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Binnenvaart - Initieel en Verlenging In deze toetsmatrijs staat wat u moet kunnen en kennen. De toetsmatrijs vormt daarom de basis van de opleiding en het examen. Opgesteld door: CB divisie CCV Categoriecode: VB (Initieel examen), VVB (Verlengingsexamen)

Nadere informatie

Koninklijk besluit van 26 maart 2003 betreffende het welzijn van de werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen (B.S. 05.05.

Koninklijk besluit van 26 maart 2003 betreffende het welzijn van de werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen (B.S. 05.05. Koninklijk besluit van 26 maart 2003 betreffende het welzijn van de werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen (B.S. 05.05.2003) Artikel 1.- 1. Dit besluit en zijn bijlagen zijn de omzetting

Nadere informatie

Harsh & Hazardous. Dé richtlijnen voor extreme omstandigheden EXPLOSIES

Harsh & Hazardous. Dé richtlijnen voor extreme omstandigheden EXPLOSIES Harsh & Hazardous Dé richtlijnen voor extreme omstandigheden EXPLOSIES Explosies Een explosie is het plotseling vergroten van het volume van een hoeveelheid materie waarna de energie op een heftige manier

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1995 439 Besluit van 18 september 1995 tot wijziging van het Mijnreglement 1964 en het Mijnreglement continentaal plat (explosieveilig materieel)

Nadere informatie

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Binnenvaart - Initieel en Verlenging

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Binnenvaart - Initieel en Verlenging In deze toetsmatrijs staat wat u moet kunnen en kennen. De toetsmatrijs vormt daarom de basis van de opleiding en het examen. Opgesteld door: CB divisie CCV Categoriecode: Toetsvorm: Totaal aantal vragen:

Nadere informatie

Tankschepen N-open en N-vlamkerend

Tankschepen N-open en N-vlamkerend Tankschepen N-open en N-vlamkerend 1.2.1 Scheepstype Type N open met vlamkerende inrichtingen: Een tankschip dat bestemd is voor het vervoer van vloeistoffen in open ladingtanks, waarbij de openingen van

Nadere informatie

Artikel 11.03 Afmeting van de werkplekken Werkplekken moeten zo groot zijn dat iedere persoon die er werkt voldoende bewegingsvrijheid heeft.

Artikel 11.03 Afmeting van de werkplekken Werkplekken moeten zo groot zijn dat iedere persoon die er werkt voldoende bewegingsvrijheid heeft. Reglement Onderzoek Schepen Rijnvaart HOOFDSTUK 11 VEILIGHEID OP DE WERKPLEK Artikel 11.01 Algemene bepalingen 1. Vaartuigen moeten zodanig zijn gebouwd, ingericht en uitgerust, dat personen daarop veilig

Nadere informatie

Deel 7 Voorschriften voor het laden, vervoeren, lossen en de behandeling van de lading

Deel 7 Voorschriften voor het laden, vervoeren, lossen en de behandeling van de lading Deel 7 Voorschriften voor het laden, vervoeren, lossen en de behandeling van de lading HOOFDSTUK 7.2 Tankschepen 7.2.0 Algemene voorschriften 7.2.0.1 De voorschriften 7.2.0 tot en met 7.2.5 zijn van toepassing

Nadere informatie

SCHRIFTELIJKE INSTRUCTIES VOLGENS HET ADN. Maatregelen in het geval van een ongeval of noodgeval

SCHRIFTELIJKE INSTRUCTIES VOLGENS HET ADN. Maatregelen in het geval van een ongeval of noodgeval SCHRIFTELIJKE INSTRUCTIES VOLGENS HET ADN Maatregelen in het geval van een ongeval of noodgeval In het geval van een ongeval of noodgeval dat tijdens het vervoer kan voorkomen of optreden, moeten de leden

Nadere informatie

(vijftiende bij zondere richtlijn in de zin van artikel 16, lid 1, van Richtlijn 89/391/EEG)

(vijftiende bij zondere richtlijn in de zin van artikel 16, lid 1, van Richtlijn 89/391/EEG) bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB L 23 van 28/01/2000 RICHTLIJN 1999/92/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 16 december 1999 betreffende minimumvoorschriften voor de verbetering

Nadere informatie

Wijziging Beleidsregels arbeidsomstandighedenwetgeving

Wijziging Beleidsregels arbeidsomstandighedenwetgeving SZW Wijziging Beleidsregels arbeidsomstandighedenwetgeving (Richtlijn Atex) Besluit van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 3 juli 2003, Directie Arbeidsveiligheid en -gezondheid,

Nadere informatie

9.3.2 Constructievoorschriften voor tankschepen van het type C

9.3.2 Constructievoorschriften voor tankschepen van het type C 9.3.2 Constructievoorschriften voor tankschepen van het type C De voorschriften 9.3.2.0 tot en met 9.3.2.99 zijn van toepassing op tankschepen van het type C. 9.3.2.0 Constructiematerialen 9.3.2.0.1 a)

Nadere informatie

1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn

1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn Hoofdstuk 11 ATEX Doelstellingen 1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn ATEX staat voor ATmosphéres EXplosives. Onder een explosieve atmosfeer

Nadere informatie

Welkom ATEX: is het explosieveiligheidsdocument nog actueel? ATEX ATEX= Atmosphères Explosibles

Welkom ATEX: is het explosieveiligheidsdocument nog actueel? ATEX ATEX= Atmosphères Explosibles Welkom ATEX: is het explosieveiligheidsdocument nog actueel? 1 ATEX ATEX= Atmosphères Explosibles Programma en onderwerpen Inleiding / Kennismaking (ir. Andries Brakke) IAB Ingenieurs = opleidingsinstituut

Nadere informatie

Overgangsbepalingen ADNR 1.6 Droge ladingschepen

Overgangsbepalingen ADNR 1.6 Droge ladingschepen Overgangsbepalingen ADNR 1.6 Droge ladingschepen Art. Soort schip Onderwerp Voorgestelde 1 9.1.0.12.1 Droge ladingschip Ventilatie van de laadruimen. Ieder laadruim moet door middel van twee onafhankelijk

Nadere informatie

Taxonomie code: B Schriftelijk. B Schriftelijk. R Schriftelijk. R Schriftelijk. R Schriftelijk

Taxonomie code: B Schriftelijk. B Schriftelijk. R Schriftelijk. R Schriftelijk. R Schriftelijk Opgesteld door: CCV Examenonderdeel Code: n.v.t. Naam: Veiligheidsadviseur Modaliteitspecifiek deel Binnenvaart Toetsvorm: Schriftelijk Eindtermen/toetstermen: 6. Voorschriften voor verpakkingen, met inbegrip

Nadere informatie

Project tankopslag. Onderdeel 3: Dampverwerkingsinstallaties/ Explosieveiligheid. - Zone 0 beleid - Dampverwerking

Project tankopslag. Onderdeel 3: Dampverwerkingsinstallaties/ Explosieveiligheid. - Zone 0 beleid - Dampverwerking Project tankopslag Onderdeel 3: Dampverwerkingsinstallaties/ Explosieveiligheid - Zone 0 beleid - Dampverwerking Project tankopslag, dampverwerking/explosieveiligheid oktober 2012 Explosieveiligheid in

Nadere informatie

Installatie van Elektrische apparatuur in ATEX zones. IECEx 05 Ex

Installatie van Elektrische apparatuur in ATEX zones. IECEx 05 Ex Installatie van Elektrische apparatuur in ATEX zones IECEx 05 Ex 003 + 006 Voorstellen Ir. Andries Brakke IAB Ingenieurs te Appingedam (NL) IECEX 05 gecertificeerd Opzetten en geven van trainingen op het

Nadere informatie

Praktijkrichtlijn ATEX toegepast in de metaalverwerking en metalelektro

Praktijkrichtlijn ATEX toegepast in de metaalverwerking en metalelektro Praktijkrichtlijn ATEX toegepast in de metaalverwerking en metalelektro Peter Ladage (ArboAanzet) Dirk Muis (Imtech Arbodienst) Hannelie Pleij (Imtech Arbodienst) Glt Huppes (vhp) Datum Februari 2008 Opdrachtgever

Nadere informatie

Fiche 23 (Expertise): Artikels van het AREI aangaande het explosie gevaar

Fiche 23 (Expertise): Artikels van het AREI aangaande het explosie gevaar Fiche 23 (Expertise): Artikels van het AREI aangaande het explosie gevaar Bepalen op welke plaatsen een explosie zich kan voordoen. Dit moet gebeuren in samenwerking met een erkend organisme. Het rapport

Nadere informatie

BELANGRIJKE VEILIGHEIDSWAARSCHUWING HAMACH URS 600 REGENEREER APPARAAT. Geachte klant, 15 november 2017

BELANGRIJKE VEILIGHEIDSWAARSCHUWING HAMACH URS 600 REGENEREER APPARAAT. Geachte klant, 15 november 2017 BELANGRIJKE VEILIGHEIDSWAARSCHUWING HAMACH URS 600 REGENEREER APPARAAT Artikelnummer 000821 en 000822 Geachte klant, 15 november 2017 Volgens onze administratie bent u in het bezit van een Hamach URS 600

Nadere informatie

Kwaliteit in de Explosieveiligheid

Kwaliteit in de Explosieveiligheid Kwaliteit in de Explosieveiligheid Even voorstellen Christian Cameron: Kwaliteitsmanager 16 jaar ervaring in kwaliteitsmanagement. Verantwoordelijk voor KAM, kennisborging mbt explosieveiligheid en deels

Nadere informatie

Voorwaarden bedrijfserkenningen binnenvaart: keuring elektrische inrichting, isolatieweerstand en aarding

Voorwaarden bedrijfserkenningen binnenvaart: keuring elektrische inrichting, isolatieweerstand en aarding Voorwaarden bedrijfserkenningen binnenvaart: keuring elektrische inrichting, isolatieweerstand en aarding Inleiding Dit document geeft uitleg over de voorwaarden voor een bedrijfserkenning voor: het keuren

Nadere informatie

Databank voor de toepassing van de technische voorschriften

Databank voor de toepassing van de technische voorschriften CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART RV (14) 76 RV/G (14) 100 JWG (14) 94 25 november 2014 Or. fr fr/de/nl/en COMITE REGLEMENT VAN ONDERZOEK WERKGROEP REGLEMENT VAN ONDERZOEK GEMEENSCHAPPELIJKE WERKGROEP

Nadere informatie

Herziening NPR 7910-1 & NPR 7910-2

Herziening NPR 7910-1 & NPR 7910-2 Herziening NPR 7910-1 & NPR 7910-2 Gerdian Jansen Voorzitter werkgroep Herziening NPR 7910-1 & NPR 7910-2 Lid normcommissie NEC 31 Elektrisch materieel in verband met explosiegevaar Projecttrekker taakgroep

Nadere informatie

INHOUD INLEIDING. Hoofdstuk 1 EXPLOSIES 1 1.1 FYSISCHE EXPLOSIES 3 1.2 CHEMISCHE EXPLOSIES 3 1.3 DEFLAGRATIE EN DETONATIE 4

INHOUD INLEIDING. Hoofdstuk 1 EXPLOSIES 1 1.1 FYSISCHE EXPLOSIES 3 1.2 CHEMISCHE EXPLOSIES 3 1.3 DEFLAGRATIE EN DETONATIE 4 INLEIDING XV Hoofdstuk 1 EXPLOSIES 1 1.1 FYSISCHE EXPLOSIES 3 1.2 CHEMISCHE EXPLOSIES 3 1.3 DEFLAGRATIE EN DETONATIE 4 1.4 INWENDIGE EN VRIJE EXPLOSIES 6 1.5 GAS- EN STOFEXPLOSIES 6 1.6 EXPLOSIE-EFFECTEN

Nadere informatie

Betrouwbaar, Technisch, Vriendelijk

Betrouwbaar, Technisch, Vriendelijk Betrouwbaar, Technisch, Vriendelijk Stofexplosiegevaar Thema avond PREBES Aquafin Harelbeke 08/06/2017 G. Cailliau, sectormanager BTV West Vlaanderen Inhoud Wanneer is er explosiegevaar? Wettelijk kader.

Nadere informatie

Voorwaarden bedrijfserkenningen binnenvaart: Elektrische inrichtingen, isolatieweerstand en aarding

Voorwaarden bedrijfserkenningen binnenvaart: Elektrische inrichtingen, isolatieweerstand en aarding Voorwaarden bedrijfserkenningen binnenvaart: Elektrische inrichtingen, isolatieweerstand en aarding Inleiding Dit document geeft uitleg over de voorwaarden voor een bedrijfserkenning voor: het keuren van

Nadere informatie

I uitvoeren werkzaamheden in besloten ruimten. Documentinformatie

I uitvoeren werkzaamheden in besloten ruimten. Documentinformatie besloten ruimten I001 001 uitvoeren werkzaamheden in besloten ruimten Toepassingsgebied RWE Generation NL Geldigheid tot 01-09-2020 Documentinformatie Versie Versiedatum Autorisatie V01 01-09-2017 Manager

Nadere informatie

PROCEDURE VOOR DE UITGIFTE VAN HET CERTIFICAAT VAN GOEDKEURING

PROCEDURE VOOR DE UITGIFTE VAN HET CERTIFICAAT VAN GOEDKEURING HOOFDSTUK 1.16 PROCEDURE VOOR DE UITGIFTE VAN HET CERTIFICAAT VAN GOEDKEURING 1.16.1 Certificaat van Goedkeuring 1.16.1.1 Algemeen 1.16.1.1.1 Droge lading schepen die gevaarlijke goederen in grotere hoeveelheden

Nadere informatie

PROTOCOL 14. Besluit

PROTOCOL 14. Besluit - 90 - PROTOCOL 14 Wijzigingen van het Reglement Onderzoek schepen op de Rijn door voorschriften van tijdelijke aard overeenkomstig artikel 1.06 Vereisten voor Inland AIS-apparatuur en voorschriften omtrent

Nadere informatie

Arbeidsomstandighedenbesluit

Arbeidsomstandighedenbesluit Arbeidsomstandighedenbesluit HOOFDSTUK 3 INRICHTING ARBEIDSPLAATSEN AFDELING 1 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN 1 Definities en toepasselijkheid Artikel 3.1 Begrippen In dit hoofdstuk wordt verstaan onder: a. elektrische

Nadere informatie

HSE guidelines. Sapril 2017 ELEKTRISCHE GEVAREN

HSE guidelines. Sapril 2017 ELEKTRISCHE GEVAREN HSE guidelines Sapril 2017 ELEKTRISCHE GEVAREN Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan elektrische installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat immers een risico dat onderdelen

Nadere informatie

ATEX 137. blad 1 van 5 ATEX 137

ATEX 137. blad 1 van 5 ATEX 137 Postbus 141 2040 AC Zandvoort telefoon : (023) 573 25 54 e-mail : info@vmtl.nl internet : www.vmtl.nl K.v.K nr. 53589211 BTW nr.: NL8509.38.880.B01 ATEX 137 Inleiding Sommige explosies zijn in staat om

Nadere informatie

beleid remtestinrichtingen

beleid remtestinrichtingen beleid remtestinrichtingen In dit document wordt een toelichting gegeven omtrent de toepassing en plaatsing van remtestinrichtingen. Dit document is informatief van aard en wordt gezien als een groeidocument.

Nadere informatie

Installatie en bedieningsvoorschriften

Installatie en bedieningsvoorschriften Installatie en bedieningsvoorschriften Luchtbehandelingskast KG / KGW in ATEX-uitvoering voor Ex-toepassing Belangrijke informatie voor de gebruiker Wolf GmbH Postfach 1380 84048 Mainburg Tel. 08751/74-0

Nadere informatie

OPSTELLEN ZONERINGSDOSSIER BATTERIJLAADPLAATS. Hannelore Vandenbussche 15/03/2018

OPSTELLEN ZONERINGSDOSSIER BATTERIJLAADPLAATS. Hannelore Vandenbussche 15/03/2018 OPSTELLEN ZONERINGSDOSSIER BATTERIJLAADPLAATS Hannelore Vandenbussche 15/03/2018 1 Doelstelling De verschillende stappen om een zoneringsdossier en zoneringstekeningen van een batterijlaadplaats op te

Nadere informatie

Schepen gebouwd voor en

Schepen gebouwd voor en Schepen gebouwd voor 1.4.1976 en 1.7.1983 Bijkomende eisen aan elektrische installaties vanaf 1.1.2015 - Bij de bespreking van het Belgische discussiepapier JWG (14) 21 heeft de werkgroep ervoor gekozen

Nadere informatie

Deel 8. Voorschriften voor de bemanning, de uitrusting, de exploitatie van de schepen en de documenten

Deel 8. Voorschriften voor de bemanning, de uitrusting, de exploitatie van de schepen en de documenten Deel 8 Voorschriften voor de bemanning, de uitrusting, de exploitatie van de schepen en de documenten 8-1 8-2 Inhoud 8.1 Algemene voorschriften voor de schepen en de uitrusting 8.1.1 gereserveerd 8.1.2

Nadere informatie

ADN. Wetgeving: INTERNATIONAAL. Orange Book (UN/VN) Handleiding vervoer gevaarlijke stoffen. RID spoor. IMDG zee. ADR weg.

ADN. Wetgeving: INTERNATIONAAL. Orange Book (UN/VN) Handleiding vervoer gevaarlijke stoffen. RID spoor. IMDG zee. ADR weg. ADN 2011 Wetgeving: INTERNATIONAAL Orange Book (UN/VN) Handleiding vervoer gevaarlijke stoffen IMDG zee ICAO lucht RID spoor ADR weg 01-01-2011 ADN A.D.N.R. binnenvaart NATIONAAL Wet Vervoer Gevaarlijke

Nadere informatie

Met IECEx 05 veiliger werken in explosiegevaarlijke zones. <NVVK congres 2013> 2012 Reed Business Opleidingen not for general distribution

Met IECEx 05 veiliger werken in explosiegevaarlijke zones. <NVVK congres 2013> 2012 Reed Business Opleidingen not for general distribution Met IECEx 05 veiliger werken in explosiegevaarlijke zones 1 2012 Reed Business Opleidingen not for general distribution Wetgeving en certificatie 1. Explosieveiligheidswetgeving in

Nadere informatie

Toetsmatrijs. Opgesteld door: CCV. Examenonderdeel Code: n.v.t. Naam: Veiligheidsadviseur Modaliteitspecifiek deel Binnenvaart Toetsvorm: Schriftelijk

Toetsmatrijs. Opgesteld door: CCV. Examenonderdeel Code: n.v.t. Naam: Veiligheidsadviseur Modaliteitspecifiek deel Binnenvaart Toetsvorm: Schriftelijk Opgesteld door: CCV Examenonderdeel Code: n.v.t. Naam: Veiligheidsadviseur Modaliteitspecifiek deel Binnenvaart Toetsvorm: Schriftelijk 6. Voorschriften voor verpakkingen, met inbegrip van IBC s en grote

Nadere informatie

Memo Stabiliteit Een voldoende stabiliteit met inbegrip van de stabiliteit in beschadigde toestand moet zijn aangetoond.

Memo Stabiliteit Een voldoende stabiliteit met inbegrip van de stabiliteit in beschadigde toestand moet zijn aangetoond. Memo Stabiliteit Huidige voorschriften - ADN2013 Type G 9.3.1.13 Stabiliteit (Algemeen) 9.3.1.13.1 Een voldoende stabiliteit met inbegrip van de stabiliteit in beschadigde toestand moet zijn aangetoond.

Nadere informatie

gelet op de Statenbrief van 9 mei over het Actualisatieplan Omgevingsvisie en -verordening;

gelet op de Statenbrief van 9 mei over het Actualisatieplan Omgevingsvisie en -verordening; Provinciale Staten Vergadering d.d. 28 juni 2017 Besluit nr. PS2017-290 PROVINCIALE STATEN VAN GELDERLAND gelet op de Statenbrief van 9 mei over het Actualisatieplan Omgevingsvisie en -verordening; Gelet

Nadere informatie

Toetsmatrijs ADR Vakbekwaamheid - Initieel en Verlenging Klasse 1

Toetsmatrijs ADR Vakbekwaamheid - Initieel en Verlenging Klasse 1 In deze toetsmatrijs staat wat u moet kunnen en kennen. De toetsmatrijs vormt daarom de basis van de opleiding en het examen. Opgesteld door: CR divisie CCV Categoriecode: Toetsvorm: Totaal aantal vragen:

Nadere informatie

Voorstellen. Stichting ATEX 05-10-2011. Gerdian Jansen (Consultant HSE bij ) 05-10-2011 learnshop SOLIDS2011

Voorstellen. Stichting ATEX 05-10-2011. Gerdian Jansen (Consultant HSE bij ) 05-10-2011 learnshop SOLIDS2011 Stichting ATEX 1 Voorstellen Gerdian Jansen (Consultant HSE bij ) Voorzitter College van Deskundigen Stichting ATEX Tevens lid normcommissie NEC 31 "Elektrisch materieel in verband met ontploffingsgevaar

Nadere informatie

Deel 9 Constructievoorschriften HOOFDSTUK 9.2

Deel 9 Constructievoorschriften HOOFDSTUK 9.2 Deel 9 Constructievoorschriften HOOFDSTUK 9.2 CONSTRUCTIEVOORSCHRIFTEN VAN TOEPASSING OP ZEESCHEPEN, DIE VOLDOEN AAN DE VOORSCHRIFTEN VAN DE SOLAS-CONVENTIE 74, HOOFDSTUK II-2, ARTIKEL 19 of SOLAS 74,

Nadere informatie

Provinciaal blad van Noord-Brabant

Provinciaal blad van Noord-Brabant Provinciaal blad van Noord-Brabant ISSN: 0920-1408 Onderwerp Vijfde wijzigingsverordening Provinciale milieuverordening Noord- Brabant 2010 Provinciale Staten van Noord-Brabant Nummer 169/14 Bijlage(n)

Nadere informatie

laatste wijziging: Rims melding RIMS-366192 Zie 4.5 Datum laatste uitgave 29 oktober 13

laatste wijziging: Rims melding RIMS-366192 Zie 4.5 Datum laatste uitgave 29 oktober 13 laatste wijziging: Rims melding RIMS-366192 Zie 4.5 Datum laatste uitgave 29 oktober 13 1 DOEL... 2 2 TOEPASSINGSGEBIED... 2 3 DEFINITIES... 2 4 VOORSCHRIFT... 2 4.1 Eisen bij de inkoop/aanschaf... 2 4.2

Nadere informatie

ATEX Richtlijn 153 1

ATEX Richtlijn 153 1 ATEX Richtlijn 153 1 2 ATEX Richtlijn 153 (richtlijn 1999: 92/EG) Mechanische of elektrische vonken, hete oppervlakken en statische elektriciteit kunnen een explosie veroorzaken op arbeidsplaatsen waar

Nadere informatie

Hoe veilig is úw installatie? Karel Neleman BARTEC

Hoe veilig is úw installatie? Karel Neleman BARTEC Hoe veilig is úw installatie? Karel Neleman BARTEC 1 Weet u waar u op moet letten? Wees bedacht op schijnveiligheid 2 Gebruik de norm! 3 Wie past installatienorm toe? Soort bedrijven Bedrijven met enige

Nadere informatie

Handleiding. Bij het installeren en / of samenbouwen van de apparatuur moet voor de ingebruikname alle veiligheidscomponenten zijn aangebracht.

Handleiding. Bij het installeren en / of samenbouwen van de apparatuur moet voor de ingebruikname alle veiligheidscomponenten zijn aangebracht. Woord vooraf Handleiding Het doel van deze handleiding is de gebruiker een inzicht te geven in de werking, montage en het onderhoud van de door Geha bv geleverde apparaten. Voordat u begint met de plaatsing

Nadere informatie

Veilig werken met brandbare koelmiddelen

Veilig werken met brandbare koelmiddelen Veilig werken met brandbare koelmiddelen @ Walter Reulens, UCLL 06/12/2018 Dit deel beschrijft hoe veilig om te gaan met: Koolwaterstoffen (R600a, R290, R1270); R32; R1234ze, R1234yf; De veilige werkomgeving

Nadere informatie

Productnietlangerleverbaar'

Productnietlangerleverbaar' Speciale veiligheidsinstructie Tankmeetsysteem Speciale veiligheidsinstructie ATEX Productnietlangerleverbaar' www.rosemount-tg.com Speciale veiligheidsinstructie Rosemount TankRadar REX Inhoudsopgave

Nadere informatie

Advies. Over het voorontwerp van decreet over het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren. Brussel, 19 september 2011.

Advies. Over het voorontwerp van decreet over het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren. Brussel, 19 september 2011. Advies Over het voorontwerp van decreet over het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren Brussel, 19 september 2011. Vlaamse Havencommissie Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T +32 2 209 01 11

Nadere informatie

Informatieblad. Omgang met afval van de lading. Stand: maart 2014

Informatieblad. Omgang met afval van de lading. Stand: maart 2014 Informatieblad Omgang met afval van de lading Stand: maart 2014 Inleiding Het Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de Rijn- en binnenvaart (CDNI) is op 1 november 2009 in werking

Nadere informatie

WAAROM? Omdat het moet... Wettelijk voorschrift (ARBO, ADN etc) Bedrijfsvoorschrift Omdat ik dat wil... Mijn gezondheid beschermen Bescherming van mijn bemanning PBM s is de laatste in de Hierarchy of

Nadere informatie

(1999/C 55/06) MOTIVERING VAN DE RAAD

(1999/C 55/06) MOTIVERING VAN DE RAAD bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 55 van 25/02/99 GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT (EG) Nr. 13/1999 door de Raad vastgesteld op 22 december 1998 met het oog op de aanneming van Richtlijn

Nadere informatie

Bestnr Toerentalregelaar voor ventilator

Bestnr Toerentalregelaar voor ventilator Bestnr. 53 73 73 Toerentalregelaar voor ventilator Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatische gegevensbestand, of openbaar

Nadere informatie

Besluit van 1 augustus 1995, tot vaststelling van een algemene maatregel van bestuur ter uitvoering van de Wet op de gevaarlijke werktuigen

Besluit van 1 augustus 1995, tot vaststelling van een algemene maatregel van bestuur ter uitvoering van de Wet op de gevaarlijke werktuigen (Tekst geldend op: 11-03-2015) Besluit van 1 augustus 1995, tot vaststelling van een algemene maatregel van bestuur ter uitvoering van de Wet op de gevaarlijke werktuigen Wij Beatrix, bij de gratie Gods,

Nadere informatie

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Wegvervoer - Initieel en Verlenging

Toetsmatrijs Veiligheidsadviseur Wegvervoer - Initieel en Verlenging In deze toetsmatrijs staat wat u moet kunnen en kennen. De toetsmatrijs vormt daarom de basis van de opleiding en het examen. Opgesteld door: C divisie CCV Categoriecode: VW (Initieel examen), VVW (Verlengingsexamen)

Nadere informatie

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT. Brussel, 12 november 1999 (OR. en) 95/0235 (COD) C5-0221/1999 PE-CONS 3623/99 SOC 351 CODEC 579

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT. Brussel, 12 november 1999 (OR. en) 95/0235 (COD) C5-0221/1999 PE-CONS 3623/99 SOC 351 CODEC 579 EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD Brussel, 12 november 1999 (OR. en) 95/0235 (COD) C5-0221/1999 PE-CONS 3623/99 SOC 351 CODEC 579 Betreft : Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende

Nadere informatie

R-zinnen en S-zinnen. R-zinnen... 2 Gecombineerde R-zinnen... 4 S-zinnen... 7 Gecombineerde S-zinnen... 9

R-zinnen en S-zinnen. R-zinnen... 2 Gecombineerde R-zinnen... 4 S-zinnen... 7 Gecombineerde S-zinnen... 9 -zinnen en S-zinnen Inhoud Pag. -zinnen... 2 Gecombineerde -zinnen... 4 S-zinnen... 7 Gecombineerde S-zinnen... 9 -zinnen (aanduiding bijzondere gevaren, isk-zinnen) -nummer Gevarenaanduiding 1 2 3 4 5

Nadere informatie

Aanvullende informatie. Aanvullende informatie voor potentieel explosieve omgevingen, modellen 73, 74

Aanvullende informatie. Aanvullende informatie voor potentieel explosieve omgevingen, modellen 73, 74 Aanvullende informatie Aanvullende informatie voor potentieel explosieve omgevingen, modellen 73, 74 Model R74.100 Model F73.100 Aanvullende informatie, modellen 73, 74 Pagina 3-14 06/2017 WIKA Alexander

Nadere informatie

8.2 Voorschriften voor de opleiding van de deskundigen. 8.2.1 Algemene voorschriften voor de opleiding van de deskundigen

8.2 Voorschriften voor de opleiding van de deskundigen. 8.2.1 Algemene voorschriften voor de opleiding van de deskundigen 8.2 Voorschriften voor de opleiding van de deskundigen 8.2.1 Algemene voorschriften voor de opleiding van de deskundigen 8.2.1.1 Een deskundige moet ten minste 18 jaar oud zijn. 8.2.1.2 Aan boord van schepen,

Nadere informatie

VEILIGHEIDSMAATREGELEN BIJ HET 1431 SCHILDEREN IN BESLOTEN RUIMTEN 1 januari 1995

VEILIGHEIDSMAATREGELEN BIJ HET 1431 SCHILDEREN IN BESLOTEN RUIMTEN 1 januari 1995 SCHILDEREN IN BESLOTEN RUIMTEN 1 Bij het toepassen van verven met ontvlambare oplos- en verdunningsmiddelen in besloten ruimten, zijn er twee risico's waartegen de nodige voorzorgsmaatregelen moeten worden

Nadere informatie

voldoet momenteel op onderstaande wijze wel/ niet aan de CCR eisen

voldoet momenteel op onderstaande wijze wel/ niet aan de CCR eisen Blad 1 voldoet momenteel op onderstaande wijze aan de CCR eisen Bij eerstvolgende verlenging wel niet nvt weet niet mogelijk onmogelijk weet niet minimaal maximaal 1 Brandkleppen op alle openingen machinekamers

Nadere informatie

Atex. ATmosphères EXplosives

Atex. ATmosphères EXplosives Atex ATmosphères EXplosives EU Richtlijnen / NL wetgeving Inspectieproces toezichthouder Inspectie focus en inspectie onderwerpen Inspectieresultaten 2007 2008 /2009 Ontstekingsbronnen ATEX ATEX 95 ATEX

Nadere informatie

Toelichting RI&E Vragenlijst

Toelichting RI&E Vragenlijst Toelichting RI&E Vragenlijst Op de volgende pagina s wordt nader ingegaan op de vragenlijst in deel 3. Er worden een aantal belangrijke aspecten van de RI&E uitgewerkt, aangevuld met aanwijzingen waar

Nadere informatie

Zone B Zeevaart m tot kwetsbare objecten Verbod voor Totale hoeveelheid >1500 kg. > kg

Zone B Zeevaart m tot kwetsbare objecten Verbod voor Totale hoeveelheid >1500 kg. > kg Bijlage 3, behorende bij artikel 12.1 van het Havenreglement Noordzeekanaalgebied 2012 Ligplaatszonering verpakte gevaarlijke stoffen IMDG Klasse Verpakkingssoort Zone A Zeevaart/Binnenvaart 0-100 m tot

Nadere informatie

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID. 3 MEI Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID. 3 MEI Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID 3 MEI 1999. - Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen Bijlage IV Minimumvoorschriften bedoeld in artikel 53, 4, tweede lid 1. Voorafgaande

Nadere informatie

Installatie en bedieningsvoorschriften

Installatie en bedieningsvoorschriften Installatie en bedieningsvoorschriften Luchtbehandelingskast KG / KGW in ATEX-uitvoering voor Ex-toepassing Belangrijke informatie voor de gebruiker (Vertaling van het orgineel) Wolf GmbH Postfach 1380

Nadere informatie

Moeller schakelschemaboek 02/05. Nokkenschakelaar

Moeller schakelschemaboek 02/05. Nokkenschakelaar Moeller schakelschemaboek / Blz. Overzicht - AAN-UIT schakelaar, hoofdschakelaar, werkschakelaar - Omschakelaar, omkeerschakelaar - (Omkeer-) sterdriekhoekschakelaar - Poolomschakelaar - Vergrendelingsschakelingen

Nadere informatie

Toolbox-meeting Besloten ruimten

Toolbox-meeting Besloten ruimten Toolbox-meeting Besloten ruimten Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Inleiding Ruimten zoals tanks, ketels, riolen, kruipruimten en leidingkelders

Nadere informatie