ATEX voor beginners ; explosiegevaar in vogelvlucht

Transcriptie

1

2 ATEX voor beginners ; explosiegevaar in vogelvlucht

3 Waarom doen we aan ATEX Het doel is mensen beschermen tegen de effecten van een explosie

4 Wat is een explosie eigenlijk? Een momentane ontbranding van een brandbare stof Damp, Gas of brandbaar stof Gemengd met zuurstof (niet te veel en niet te weinig) Een voldoende sterke ontsteking (vonk of heet oppervlakte)

5 Wat zegt de wetgever daarvan? De eigenaar van de installatie is verantwoordelijk. Hij moet zorgen voor competente mensen die Als hij de veiligheid van mensen niet goed geregeld heeft, wordt hij achteraf strafrechtelijk aangesproken

6

7 Verantwoordelijkheden ATEX 153 Richtlijn richt zich tot werkgever Eigenaar van de installatie is verantwoordelijk voor een veilige werkplek door: Inschatten van het gevaar Nemen van passende maatregelen Personeel (werknemers, installateurs, reparateurs, ontwerpers): Competent

8 Fabrikanten en apparatuur Fabrikanten van Ex-materieel: Producten moeten voldoen aan de explosieveiligheidseisen (ATEX 114, IECEx) Ook regels voor handelaren, distributeurs en installateurs. En natuurlijk ook de gebruikers

9 Het Explosieveiligheidsdocument Wordt opgesteld door de eigenaar van de installatie In het EVD worden alle beoordelingen en maatregelen vastgelegd die tot een aanvaardbaar risico leiden: basis van het EVD is een gedegen risicobeoordeling (RIE) die - geldt voor alle reguliere en tijdelijke werkplekken; - geldt in alle bedrijfssituaties (normaal bedrijf, storingen, opstarten, buiten bedrijf stellen, reinigen, onderhoud, )

10 Koppeling ATEX114 en ATEX153 welke categorie van apparaten mag gebruikt worden in welke Ex-zone: in Zone 0 / 20 (>10% van de bedrijfstijd explosief mengsel): tenminste categorie 1 (EPL a) apparatuur vereist in Zone 1 / 21 (0,1% 10% van de bedrijfstijd explosief mengsel): tenminste categorie 2 (EPL b) apparatuur vereist in Zone 2 / 22 (< 0.1% van de bedrijfstijd explosief mengsel): tenminste categorie 3 (EPL c) apparatuur vereist

11 Apparaten moeten een codering hebben

12 De normen van IECEx vormen de toekomst

13 Certificatieschema s van IECEx Er zijn de volgende belangrijke certificatieschema s: IECEx 02 - productcertificering (vrijwel identiek aan ATEX 95/114) IECEx 05 - persoonscertificering: voor personeel dat werkzaam is in een gevaarlijk gebied of dat verantwoordelijk is voor de veiligheid in dat gebied

14 Ventilatie kan het gevaar verminderen

15 Veilig werken is noodzakelijk Diverse organisatorische en technische maatregelen nodig om veilig te kunnen werken

16 Veilig werken = voorkómen ontstekingsbronnen

17 De installatienorm NEN-EN-IEC : 2014 (nieuwe IEC editie 5) 4. Algemene eisen 5. Selectie van apparatuur (= uitgebreid) 6. Beveiliging tegen gevaarlijke vonkvorming 7. Elektrische beveiliging 8. Nood-uit schakeling & elektrisch veilig stellen 9. Bekabeling en bedrading systemen 10. Kabel invoer systemen 11. Roterende elektrische machines 12. Verlichtingsarmaturen 13. Elektrische verwarming (nieuw: uit 79-30) 14. Aanvullende bepalingen Ex d 15. Aanvullende bepalingen Ex e 16. Aanvullende bepalingen Ex i (= uitgebreid) 17. Aanvullende bepalingen Ex p 18. Aanvullende bepalingen Ex n 19. Aanvullende bepalingen Ex o 20. Aanvullende bepalingen Ex q 21. Aanvullende bepalingen Ex m 22. Aanvullende bepalingen Ex op 23. Aanvullende bepalingen Ex t

18 Dit soort ontstekingsbronnen vormen een risico

19 Of een defecte heat-tracing of een open wartel

20 Inspecties De ATEX 137-richtlijn eist dat installaties met de vereiste aandacht voor de veiligheid worden ontworpen, bediend en onderhouden Explosieveilige installaties moeten gedurende hun levensduur explosieveilig blijven. Daarvoor is het noodzakelijk om: o een initiële inspectie uit te voeren voordat de nieuwe installatie in gebruik wordt genomen; Om de explosieveiligheid te waarborgen na de initiële inspectie: o worden periodieke inspecties uitgevoerd, of o wordt er continu toezicht gehouden door bevoegd personeel, en o moet er, indien nodig, onderhoud worden gepleegd

21 Een inspectieprogramma is verplicht

22 Personeel voor inspectie en onderhoud Alleen ervaren personeel mag inspecties en onderhoud uitvoeren: Moet bekend zijn met de verschillende beschermingswijzen en installatiepraktijken Moet bekend zijn met de desbetreffende regels en voorschriften Moet bekend zijn met de in-company regels Moet bekend zijn met de algemene principes van de indeling in gevarenzones Moet regelmatig goede herhalingscursussen krijgen Dit alles moet aantoonbaar zijn!

23 Inspecteren Er zijn 3 inspectieklassen: o Visueel voor het opsporen van defecten die op het eerste gezicht kunnen worden opgespoord, zonder gebruik van materieel of gereedschap - Voorbeeld: ontbrekende bouten, wartels, blindpluggen o Nauwkeurig - omvat alles van een visuele inspectie + defecten die alleen kunnen worden opgespoord d.m.v. gebruik van materieel (trap, steiger) en gereedschap - Voorbeeld: loszittende boutverbindingen, wartels o Gedetailleerd - omvat alles van visuele en nauwkeurige inspectie + defecten die alleen kunnen worden opgespoord door het openen van de behuizing en/of door het gebruiken van gereedschap en testapparatuur o voorbeeld: kapotte afdichtingen, aangetaste isolatie van b.v. klemmen of wikkelingen, losgeraakte verbindingen

24 Altijd controleren, ongeacht inspectieklasse: of materieel in de betreffende zone mag staan maximale oppervlaktetemperatuur identificatie aanwezig kabelinvoeren vast kabeltype goed gekozen kabel onbeschadigd afdichting van goten, pijpen, buizen correct overbelastingsbeveiliging goed afgesteld aarding is goed

25 Niet alle kabels en wartels zijn geschikt

26 We gaan nu kijken naar - kabels - wartels - ATEX installatie in kasten