Een levens brede aanpak
|
|
- Guus ten Wolde
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Een levens brede aanpak Januari 2018
2
3 Inhoudsopgave INLEIDING... 2 OPRICHTING... 2 AUTISME... 2 DOEL... 2 LEVENS BREDE AANPAK... 3 ONDERDELEN... 4 SAMENWERKING... 5 ORGANISATIES RONDOM AUTISME... 5 ONTWIKKELINGEN AUTISME CAMPUS... 7 Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 1
4 Inleiding De Stichting Autisme Campus is bijna 2 jaar bezig met het realiseren van haar plannen voor een autisme campus. Vergaderen, subsidies werven, kijken bij andere initiatieven (o.a. Papagenohuis) en praten met experts. Er is al vele bereikt in de afgelopen twee jaar, en de Stichting wil verdere concrete stappen zetten om haar doelen te bereiken. De stichting zoekt de samenwerking met andere professionele partijen om de vier onderdelen van de Camus verder gestalte te geven. Deze notitie is een algemene beschrijving van de Stichting, autisme, voorzieningen en ontwikkelingen. De vier in deze notitie genoemde onderdelen van de Campus worden uitgewerkt in afzonderlijke plannen. Oprichting De Stichting Autismecampus is een initiatief van ouders met kinderen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Zij merken dat het moeilijk is om passend onderwijs, goede leerplekken en geschikte woonvormen voor hun kinderen te vinden. Het gaat om jongeren met veel talenten die in het dagelijks leven toch tegen beperkingen aanlopen, met name omdat er in het onderwijs (te) weinig kennis is over autisme en ze op de meeste woon- en werklocaties niet tot hun recht komen. Bij de op te richten Campus denkt de stichting aan een terrein waar bewoners, begeleiders en docenten een combinatie vinden van wonen, werken en leren. Tevens fungeert de campus als het expertisecentrum autisme van Friesland. Autisme Bij mensen met autisme wordt informatie die via de zintuigen binnenkomt (zicht, geur, geluid, etc.) anders verwerkt door de hersenen. Deze mensen hebben moeite om de details die zij waarnemen te verwerken tot een samenhangend geheel. Hierdoor hebben mensen met autisme problemen met communicatie, sociale interactie en verbeelding. Autisme heb je levenslang, het is vaak onzichtbaar en heeft ook invloed op alle levensgebieden in alle levensfasen. Het brengt specifieke sterke en zwakke kanten met zich mee. De meeste mensen met autisme hebben in meer of mindere mate hun leven lang deskundige begeleiding nodig. Met meer begrip van de omgeving en de juiste begeleiding kunnen veel mensen met autisme naar school of werken, relaties met anderen onderhouden en daardoor een zin- en betekenisvolle rol in de samenleving hebben. Ruim één procent van de Nederlanders - ca mensen - heeft een vorm van autisme. Autistische stoornissen zijn bijvoorbeeld het syndroom van Asperger of PDD-nos en worden tegenwoordig Autisme Spectrum Stoornis (ASS) genoemd. Doel Het doel van de stichting is om een campus op te richten die ondersteuning biedt bij de life events leren, wonen en werken zodat de jongeren op deze campus en daarna een gelukkig, zinvol en uitdagend leven kunnen leiden. Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 2
5 Levens brede aanpak In een levens brede aanpak staat de hulpvraag en situatie van een persoon met autisme centraal. Geen standaardoplossingen, maar precies wat nodig is, niet meer en niet minder. De ondersteuning is integraal over de levensgebieden zorg, werk, onderwijs en vrije tijd en volgt zo het werkelijke leven van de persoon. Ook de omgeving (ouders, collega s, zorgverleners, onderwijsprofessionals etc.) wordt toegerust om beter met autisme om te kunnen gaan. Maatschappelijke businesscase De maatschappelijke businesscase 1 (Mbc) maakt inzichtelijk dat door een levensbrede (integrale) aanpak meer mensen met autisme gaan participeren en meer levensgeluk ervaren. Een levensbrede aanpak voor mensen met autisme is ook financieel aantrekkelijk voor de maatschappij als geheel. De mbc maakt inzichtelijk dat door een levensbrede aanpak ongeveer 624 mensen op inwoners meer gaan participeren en meer levensgeluk ervaren. De investeringen en opbrengsten bouwen in vier jaar op. Na vier jaar zien we dat iedere (jaarlijks) geïnvesteerde euro er (jaarlijks) vier oplevert. De investering verdient zichzelf al geheel terug in de vorm van directe besparingen op bespaarde kosten voor ondersteuning en uitkeringen; de extra opbrengsten ontstaan door te voorkomen dat mensen uitvallen (preventie). Om dit te realiseren is het van belang dat organisaties zoals gemeenten, onderwijsinstellingen en arbeidsorganisaties met elkaar in gesprek gaan om heldere afspraken te maken over het organiseren en financieren van de levensbrede ondersteuning. Alleen gezamenlijk kan een levensbrede aanpak worden gerealiseerd en zijn de effecten - grotere participatie en bijkomende financiële voordelen - haalbaar. 1 Levensbrede aanpak bij autisme een businesscase Vanuit Autisme bekeken oktober 2015 Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 3
6 Onderdelen De Autisme Campus kent de volgende onderdelen: - Autisme-wonen-campus Vaak hebben mensen met autisme hun leven lang ondersteuning nodig. Voor jeugd en volwassenen met autisme is het meestal een zoektocht om een passende woonvorm te vinden. De stichting heeft als ambitie een woonvorm met 24- uurs begeleiding voor jongeren en appartementen met begeleiding. Op de campus kunnen jongeren/jong volwassenen met Autisme Spectrum Stoornis zelfstandig in een eigen appartement gaan wonen. De appartementen worden van alle gemakken voorzien zodat bewoners in voldoende comfort kunnen wonen. Er komen gemeenschappelijke ruimtes waar bewoners gezamenlijk kunnen eten of kunnen recreëren. Doel is voorbereiden op het zelfstandig wonen buiten de campus. - Autisme-werken/leren-campus Met een diploma op zak door naar passend werk is nog niet een vanzelfsprekendheid voor mensen met ASS. De grote uitdaging is dat ASS ers niet overprikkeld en overvraagd raken, maar wel werk doen op hun Berny Linnemann (Scauting):,,Als je het vertrouwen wint van een werknemer met autisme, heb je een hele loyale en harde werker in huis. Het anders denken van iemand met autisme kan een belangrijke meerwaarde voor je bedrijf betekenen: het ontleden van problemen met oog voor detail en een andere manier van kijken, kan een unieke oplossing voor je probleem opleveren. niveau. Inpakwerk of sorteren is niet passend voor iemand met een HBO werk en denkniveau. De autismecampus wil de doelgroep op maat gaan begeleiden naar passend werk. De campus kan haar expertise zowel inzetten voor de werknemer als werkgever. Een aantal bewoners kan op de campus zelf aan de slag. Waar nodig worden passende opleidingsmogelijkheden gezocht. Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 4
7 - Autisme-expertise-campus De autismecampus is een kennis- en expertisecentrum voor jongeren, ouders, bedrijven, scholen en hulpverleners. Samenwerking Het plan wordt inmiddels breed omarmd en gesteund door de volgende partijen: Gemeente Tytsjerksteradiel; NVA Friesland; Singelland; Stichting Samendracht Drachten Autisme Team Noord (locatie Drachten) De Friesland Zorgverzekeraar. Bovendien zijn er regionale partijen die hun diensten (deels) sponsoren en hun betrokkenheid geven aan het ambitieus plan van de autisme campus. Dit zijn onder andere: o Peter Scherjon (I Do Dare Dream), zij stellen advies beschikbaar om de visie vorm te krijgen en o BentAcera voor advisering van de bunisess case, de exploitatie, prognose en de liquiditeitsprognose. Organisaties rondom autisme Er is een groot aantal organisaties die zich met voorlichting en samenwerking rondom autisme bezighouden, en er zijn diverse voorzieningen die dagbesteding en/of opvang bieden. Een paar voorbeelden: Autisme Team Noord (Drachten) Het Autisme Team Noord-Nederland Friesland (ATN Friesland) is gespecialiseerd in uitgebreide diagnostiek, behandeling op maat, consultatie en deskundigheidsbevordering. De hulp richt zich niet alleen op de patiënt. Ook ouders, de partner of andere gezinsleden worden, indien nodig, bij de behandeling betrokken. ATN Friesland heeft de hoofdvestiging in Drachten. Het biedt hulp aan kinderen, jongeren, volwassenen van alle niveau s en hun omgeving. ATN Friesland maakt deel uit van de zorggroep Jonx binnen Lentis. Naast een vestiging in Drachten heeft het ATN ook diverse spreekuurlocaties in onder andere Oosterwolde, Leeuwarden en Dokkum. Het ATN is verder nog gevestigd in Groningen en Hoogeveen. Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 5
8 Scauting (Hoogeveen, Tjalleberd en Burgum) Scauting Coaching & Detachering BV is opgericht op 1 april 2015, door Wolter Piek en André Oostenveld. Zij zagen dat veel normaal- tot hoogbegaafde mensen met autisme vastlopen in werk of studie. Hoewel veel van deze mensen over veel talenten beschikken en in staat zijn om te werken, lopen ze vast omdat de omgeving onvoldoende aangepast is op de zaken waar mensen met autisme het moeilijk mee hebben. Omdat wonen, leren en werken met elkaar in verbinding staat, bieden zij op alle levensterreinen coaching aangepast op de wensen van de cliënt. Met de OPA-methodiek (oprecht persoonlijke aandacht) bieden zij maatwerk. Naast de woonbegeleiding, worden leer/werktrajecten aangeboden op het gebied van ICT. Dat is het terrein waar onze kennis en netwerk liggen. Daarbij proberen we aan te sluiten op het bedrijfsleven, zodat de kansen op doorstroming naar werk groter zijn. Ook richten wij ons op persoonlijke ontwikkeling door het aanleren van verschillende vaardigheden. Nederlandse Vereniging voor Autisme De NVA geeft mensen met autisme en hun naasten een stem en zorgt dat zij gehoord worden. De NVA is dé organisatie in Nederland die vanuit het perspectief van mensen met autisme en hun naasten bouwt aan een autismevriendelijke maatschappij; een maatschappij waarin mensen met autisme optimaal geïntegreerd, geaccepteerd en zelfredzaam zijn. Door belangenbehartiging, door betrouwbare informatievoorziening en door lotgenotencontact in de buurt. De NVA zorgt voor begrip en herkenning. Door de NVA kunnen mensen met autisme en hun naasten zichzelf zijn en optimaal tot hun recht komen. Vanuit autisme bekeken De Coalitie Vanuit autisme bekeken verbindt mensen die samen willen werken aan een inclusieve maatschappij en daarbij kijken vanuit autisme. De missie is een inclusieve maatschappij waarin ieder mens de ruimte krijgt om zijn eigen plek in te nemen. De coalitie verbindt mensen en initiatieven die hier samen aan willen werken. Deelnemers aan de coalitie delen kennis en ervaring en leren van anderen uit hun regio of vakgebied. Vernieuwende initiatieven die bijdragen aan een inclusieve(re) maatschappij bieden krijgen een podium ter inspiratie van anderen. PAS (Personen uit het Autisme Spectrum) De doelstellingen van PAS zijn: Belangenbehartiging, informatievoorziening, deskundigheidsbevordering, lotgenotencontact en het bevorderen van de communicatie tussen autisten onderling en tussen autisten en niet-autisten. PAS is in 2001 als vereniging begonnen, met als doelen: lotgenotencontact, bewustmaking van de problematiek van normaalbegaafde volwassenen met een autismespectrumstoornis, en participatie in besluitvorming rond dit onderwerp. PAS verzorgt onder meer contactdagen en gespreksgroepen. Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 6
9 Papageno Huis Laren Het Papageno Huis is een thuis voor jongeren met autisme: dagbesteding of wonen. Voor jongeren met autisme valt het vaak niet mee een plek te vinden in de maatschappij. Om ze op weg te helpen én houvast te geven is het Papageno Huis opgericht. Jongeren met autisme kunnen daar terecht voor activiteiten, dagbesteding en werkervaringsprogramma s. Bovendien zijn er in het huis appartementen waar 12 jongeren leren zelfstandig te wonen. Het Papageno Huis is te vinden in de voormalige Villa Dennenoord Laren. Deze sfeervolle villa uit 1870 is zo ingericht dat jongeren met autisme zich er helemaal op hun gemak voelen. De kleuren, de Annemarie Wensink, Zorgmanager s Heeren Loo: Doordat we met zoveel vrijwilligers werken, kunnen we begeleiding op maat geven. Daar gaan we heel ver in. verlichting, de klimaatbehandeling, de geluiddempende plafonds: over alles is nagedacht. Voor de professionele zorg wordt nauw samengewerkt met s Heeren Loo zorggroep. Helder Eindhoven Helder is een kleinschalige havo/vwo school die zich specifiek richt op leerlingen met een vorm van autisme en/of AD(H)D. Helder is een zelfstandige, reguliere middelbare school en valt dus niet onder het speciaal voortgezet onderwijs. Bovenop alle reguliere vakken en lessen, bieden we een unieke leeromgeving. Ondersteuning, aandacht, individueel maatwerk, begeleiding, betrokkenheid en enthousiasme zijn daarin toverwoorden. Dat is de magie van Helder. Daarmee verrichten we samen met ouders en leerlingen wonderen. Ontwikkelingen autisme campus Voorlichting De Autisme Campus heeft de afgelopen twee jaar veel aandacht besteed aan het geven van voorlichting over autisme. Enkele voorbeelden: Minisymposium Autisme Werkt!, dinsdag 22 november in ROC Friese Poort in Drachten Podium TV interview Autisme Campus Friesch Dagblad 12 december 2016 Autisme Campus een plek waar je jezelf kunt zijn. TedX 17 september 2016 TedX talk over autisme Diverse artikelen in de pers over samenwerkingsverbanden van de autism campus. Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 7
10 Resultaten samenwerkingsverbanden Matrix Lyceum Drachten Autisme Campus is mede initiator van een havo/vwo school voor jongeren met autisme. Op 1 september 2017 is het Matrix Lyceum (havo/vwo) voor jongeren met autisme in Drachten gestart. Er is gestart met een kleine groep van 7 leerlingen, maar vanaf begin 2018 kunnen nieuwe leerlingen worden aangemeld. Op dit moment is dit de enige voorziening in zijn soort in Noord-Nederland. De Helder-shool in Eindhoven heeft als inspiratiebron gediend. Kinderen met ASS kunnen de lesstof in het regulier onderwijs prima aan, maar de drukte op een school voor voortgezet onderwijs niet. De wisselingen van de lessen, de drukte in de gang, lawaai in de klas het zijn te veel prikkels. Teuny Bosma (teamleider Matrix Lyceum: Het gevolg is dat deze kinderen in de problemen raken en vastlopen. Soms gaan ze naar een school voor speciaal onderwijs, maar daar krijgen ze dus niet de intellectuele uitdaging die ze wel aankunnen. En soms blijven ze zelfs helemaal thuis. Het speciaal onderwijs voorziet wel in voortgezet onderwijs op vmbo-niveau, en biedt ook les voor havoleerlingen, maar dan in een aangepast profiel en zonder echte vakdocenten. Zonde van het talent dat deze groep leerlingen wel degelijk heeft, vond openbare scholengemeenschap Singelland, waarvan het Marnix Lyceum deel uitmaakt. De Leeuwarder Courant besteedde op 16 januari 2018 in de onderwijsbijlage uitgebreid aandacht aan het Matrix Lyceum. Dagbesteding Scauting Sinds 2 januari 2018 is Scauting in samenwerking met Autisme Campus een project gestart voor dagbesteding in Burgum. De trajecten zijn voor mensen met autisme van alle leeftijden. De organisatie biedt dagbesteding in verschillende vormen: creatief, technisch en gericht op ICT. Creatieve dagbesteding beidt mensen met autisme zich te ontwikkelen in tekenen en/of schilderen, op papier en op de computer. Technische dagbesteding biedt ruimte aan bijvoorbeeld 2D Geesje Duursma (Autisme Campus): We werken samen met Scauting omdat we beide vinden dat mensen met autisme talenten hebben die waardevol zijn voor de maatschappij. en 3D ontwerpen en printen. ICT-dagbesteding leert deelnemers alle facetten van het maken van websites. Autisme Campus Friesland koepelnotitie pag. 8
Autisme werkt!
Autisme werkt! Voor talenten met ASS Loop je vast bij het vinden of behouden van een stageplek of werkplek? Heb je hierbij hulp nodig vanwege je autisme? Wellicht biedt Campus@ Wurk uitkomst voor jou.
Nadere informatieOntwikkeling van een arbeidsidentiteit bij mensen met een autisme spectrum stoornis
Ontwikkeling van een arbeidsidentiteit bij mensen met een autisme spectrum stoornis Diana Rodenburg d.rodenburg@leokannerhuis.nl Copyright Dr. Leo Kannerhuis Visie en missie Het Dr. Leo Kannerhuis is een
Nadere informatieCASTRICUM. Thema: Jong Volwassenheid
Dinsdag 25 januari 2011 CASTRICUM Thema: Jong Volwassenheid HANDIGE WEBSITES: STUDIE, WERK, WONEN. STUDIE http://www.meenwh.nl/viewobje.asp?ac=show&obj_id=417 Deze brochure mbt autisme in het onderwijs.
Nadere informatieStuderen met autisme op HBO/MBO
Studeren met autisme op HBO/MBO Studenten met autisme op MBO/HBO Een groot deel van de studenten met autisme stopt voortijdig met de studie. Daarmee gaat ook veel talent verloren! Vaak beheersen deze studenten
Nadere informatieDr. Leo Kannerhuis Brabant
Dr. Leo Kannerhuis Brabant Expertisecentrum voor autisme Informatie voor huisartsen, medisch specialisten, zorgpartners en wijkteams Ieder kind met autisme is anders. Daarom besteden we bij de behandeling
Nadere informatieSamen maken. mogelijk. wij meedoen voor jeugd ONDERSTEUNING BIJ LEVEN MET EEN BEPERKING
Samen maken wij meedoen voor jeugd mogelijk Kinderen en jongeren met een beperking moeten de kans krijgen zich optimaal te ontwikkelen, zodat zij zo zelfstandig mogelijk mee kunnen doen in de maatschappij.
Nadere informatieSpecialistische begeleiding (Vroeg)dove burgers met bijkomende complexe problematiek
Specialistische begeleiding (Vroeg)dove burgers met bijkomende complexe problematiek Informatie voor gemeenten Zelf en samen redzaam Als gemeente wilt u de zorg en ondersteuning van uw burgers zo goed
Nadere informatieOuderen en AutismeSpectrumStoornissen. Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut
Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut 1 Autisme? AutismeSpectrumStoornis (ASS) Een andere manier van informatie verwerken We spreken niet meer van
Nadere informatieMaak kennis met Profila Zorg. Hart voor mensen met een (licht) verstandelijke beperking
Maak kennis met Profila Zorg Hart voor mensen met een (licht) verstandelijke beperking Inhoudsopgave Voorwoord Over Profila Zorg Waar staan wij voor? Ambulante begeleiding thuis Hulp bij opvoeden en opgroeien
Nadere informatieleo kannerhuis nederland KAIRO Focus op het talent, niet de beperking ATN Jonx Lentis Noorderpoort
leo kannerhuis nederland KAIRO Focus op het talent, niet de beperking ATN Jonx Lentis Noorderpoort Met de lesstof heb ik geen probleem, dat lukt wel. Maar samenwerken, plannen en alle andere situaties
Nadere informatieKAIRO. Doel van KAIRO
kairo arnhem een onderwijs-behandelprogramma voor jongeren met een autisme-spectrumstoornis (ASS) informatie voor cliënten, ouders en verwijzers november 2016 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder
Nadere informatieKlinische behandeling
Klinische behandeling voor kinderen met ASS informatie voor cliënten, ouders en verwijzers september 2013 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme Klinische behandeling voor kinderen
Nadere informatieverwijzers Behandeling en begeleiding Forensische zorg voor mensen met een LVB
verwijzers Behandeling en begeleiding Forensische zorg voor mensen met een LVB Forensische cliënten met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben na een delict strafrechtelijk zorg opgelegd gekregen.
Nadere informatieBeleidsplan
Met de oprichting van Stichting Villa Abel in juni 2016 en het aanstellen van een stichtingsbestuur is na een lange periode van voorbereidingen door initiatiefnemers Anne van der Horst en Petra Zaanen
Nadere informatiedeeltijdbehandeling voor jongeren met ASS van 12 jaar en ouder verder met autisme dr. leo kannerhuis locatie Nijmegen
deeltijdbehandeling voor jongeren met ASS van 12 jaar en ouder locatie Nijmegen informatie voor jongeren, ouders en verwijzers september 2013 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme
Nadere informatieAlgemene informatie MEE Friesland
Algemene informatie MEE Friesland Ondersteuning bij leven met een beperking Wie is MEE Friesland? MEE is een unieke organisatie waar mensen met een beperking en hun omgeving met vragen terecht kunnen
Nadere informatiemarit.vanluijn@vanuitautismebekeken.nl
Symposium Autisme in verbinding met zorg en onderwijs 2 maart 2016 marit.vanluijn@vanuitautismebekeken.nl Omdat een andere blik je leven verrijkt! Missie waar streven we naar? Een inclusieve samenleving,
Nadere informatieWerkgeversvereniging Oost - Regio IJssel/Vecht
Werkgeversvereniging Oost - Regio IJssel/Vecht 1. Welke associaties heeft u bij het begrip Autisme? Contactgestoord, nemen geen initiatief. Beperkt in het sociaal wenselijk gedrag, grotere behoefte aan
Nadere informatieBoven Oosterdiep JP Veendam Tel.: Mob.:
0 Boven Oosterdiep 125 9641 JP Veendam Tel.: 0598-617 398 Mob.: 06-158 970 41 www.stichting-goedbezig.nl info@stichting-goedbezig.nl Even voorstellen. Ineke Wubs: Mattie van der Veer: Lianne Hamming: Mariska
Nadere informatieAutisme. Informatiebrochure over autismespectrumstoornissen
Autisme Informatiebrochure over autismespectrumstoornissen Autisme Steeds meer mensen hebben psychische problemen. Uit diverse wetenschappelijke onderzoeken is gebleken dat ongeveer één procent van de
Nadere informatieBeleidsplan
Met de oprichting van Stichting Villa Abel in juni 2016 en het aanstellen van een stichtingsbestuur is na een lange periode van voorbereidingen door initiatiefnemers Anne van der Horst en Petra Zaanen
Nadere informatieWerk. Omdat een andere blik je leven verrijkt
Werk vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt (Samen)werken met autisme Autisme heeft invloed op het hele leven, dus ook op de werkplek. Autisme brengt talenten en kwaliteiten met zich mee
Nadere informatieSamen sterk in communicatie. Zomer 2015
Samen sterk in communicatie Zomer 2015 Missie Communicatie maakt het leven. Als voor mensen horen of communiceren niet vanzelfsprekend is, maakt Kentalis de beste communicatiemogelijkheden toegankelijk.
Nadere informatieWerk. Omdat een andere blik je leven verrijkt
Werk vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt (Samen)werken met autisme Autisme heeft invloed op het hele leven, dus ook op de werkplek. Autisme brengt talent en kwaliteiten met zich mee
Nadere informatieIedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving. Breed Welzijn s-hertogenbosch. Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd
Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd Iedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving Breed Welzijn s-hertogenbosch Juvans Maatschappelijk Werk en Dienst verlening // Welzijn Divers //
Nadere informatieMaatschappelijke businesscase: Levensbrede aanpak bij autisme
Maatschappelijke businesscase: Levensbrede aanpak bij Achtergrond tabellen Tabellen per jaar Resultaten van de levensbrede aanpak in Breeddijk (100.000 inwoners) in de eerste 4 jaar Partij Soort(en) maatschappelijke
Nadere informatieSander Begeer Ontwikkelingspsycholoog aan de VU in Amsterdam en the University of Sydney. NVA Congres 2013
Sander Begeer Ontwikkelingspsycholoog aan de VU in Amsterdam en the University of Sydney NVA Congres 2013 Allemaal Autisme, Allemaal Anders NVA enquête 2013 Sander Begeer (VU) Marlies Wierda (VU) Stance
Nadere informatieverwijzers De beste ondersteuning op maat Behandeling en begeleiding voor mensen met een licht verstandelijke beperking
verwijzers De beste ondersteuning op maat Behandeling en begeleiding voor mensen met een licht verstandelijke beperking Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben een niet-zichtbare beperking
Nadere informatiezorgt voor aandacht dagbesteding & begeleiding diagnostiek & behandeling training & advies wonen & werken
zorgt voor aandacht dagbesteding & begeleiding diagnostiek & behandeling training & advies wonen & werken melion zorgt De wereld wordt steeds complexer en dit maakt het voor sommige mensen lastig om zelfstandig
Nadere informatiezorgt voor aandacht dagbesteding & begeleiding diagnostiek & behandeling training & advies wonen & werken zorgt voor aandacht
Stichting Melion Leukerweg 3 6095 NX Baexem Telefoon: 0475 451701 E-mail: info@melion.nl Internet: www.melion.nl zorgt voor aandacht dagbesteding & begeleiding diagnostiek & behandeling training & advies
Nadere informatieOnderzoeksagenda. Autisme. Onderzoeksplatform Disability studies Inclusie & Belonging 20 december 2018
Onderzoeksagenda Autisme Onderzoeksplatform Disability studies Inclusie & Belonging 20 december 2018 Officiële titel: Inventarisatie onderzoeksbehoeften vanuit het perspectief van mensen met autisme en
Nadere informatieLevensloopbegeleiding
Levensloopbegeleiding vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt Levensloopbegeleiding bij autisme Levensloopbegeleiding is ondersteuning in iedere fase van het leven, op alle levensgebieden
Nadere informatieBeleidsplan Stichting TaDaiMah(Ik ben thuis)
Beleidsplan 2016 2019 Stichting TaDaiMah(Ik ben thuis) 1 Inhoudsopgave Inleiding pag. 3 1. Visie pag. 3 2. Missie pag. 3 3. Doelstellingen 2016 2019 pag. 4 4. Werkzaamheden stichting pag. 4 5. Begeleiding
Nadere informatieGedrag Expertise Maatwerk Samenwerking
Gedrag Expertise Maatwerk Samenwerking GEMS wil bijdragen aan Passend Onderwijs door haar kennis en expertise te delen met collega s uit het regulier voortgezet onderwijs. Uitgangspunten hierbij zijn:
Nadere informatieWerken, leren en activiteiten
Werken, leren en activiteiten Het beste uit het leven halen Meedoen in de samenleving. Voor sommige mensen is dat niet vanzelfsprekend. Ze hebben door psychische of psychosociale problematiek bijvoorbeeld
Nadere informatieInhoud - Situaties. - Wat is de oorzaak van autisme? - Wat betekend autisme voor iemand zelf? - Autisme en de omgeving (autisten in de klas)
Inhoud - Situaties - Wat is autisme? - Wat is de oorzaak van autisme? - Boek het wonderbaarlijke voorval van de hond in de nacht - Wat betekend autisme voor iemand zelf? - Autisme en de omgeving (autisten
Nadere informatieDe Trans. Ondersteuning thuis
De Trans Ondersteuning thuis Stichting De Trans Postbus 8 9450 AA Rolde telefoon (0592) 24 74 74 e-mail: info@detrans.nl e-mail: sociaaldomein@detrans.nl (uitsluitend voor gemeenten) www.detrans.nl MA042016
Nadere informatieWerk. Omdat een andere blik je leven verrijkt
Werk vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt (Samen)werken met autisme Autisme heeft invloed op het hele leven, dus ook op de werkplek. Autisme brengt talenten en kwaliteiten met zich mee
Nadere informatieTaal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst!
Taal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst! Taal doet meer In Utrecht wonen meer dan 15.000 volwassenen
Nadere informatieTussen droom en daad. Rudy Bonnet projectleider. Inspirerend Betrokken Effectief 1
Tussen droom en daad Rudy Bonnet projectleider 1 Wensen deelnemers Vraagstelling: welke knelpunten ervaart u bij de huidige PGB s? Op welke manier kan het beter (qua organisatie, indicatiestelling, verantwoording,
Nadere informatieVoor een autismevriendelijke. maatschappij. Kijk op autisme.nl
Waar zit de NVA? De NVA heeft 27 advies en informatie centra (AIC s) verspreid over het hele land. 1 2 De Bilt * Harlingen 21 22 Bergen op Zoom Den Bosch 2 3 3 Groningen 23 Roosendaal 4 5 6 7 8 9 10 11
Nadere informatieStrategienota Ruimte, Relatie & Rekenschap
Strategienota 2019-2022 Ruimte, Relatie & Rekenschap 2 Strategienota Landstede Groep 2019-2022 Inhoudsopgave Inleiding 4 Hoofdstuk 1 Missie & waarden 6 1.1 Missie 6 1.2 Waarden 6 We willen ontwikkelen
Nadere informatieAanmeldingsformulier Project Speciaal 2017 Om mee te kunnen doen aan Project Speciaal is het invullen van alle velden verplicht.
Aanmeldingsformulier Project Speciaal 2017 Om mee te kunnen doen aan Project Speciaal is het invullen van alle velden verplicht. Voornaam Achternaam Emailadres Elske De Kanter e.de.kanter@altra.nl Telefoonnummer
Nadere informatieNieuwsbrief passend onderwijs
November 2014 Uitgelicht Pionieren in passend onderwijs: ervaringen van ouders Wat vinden ouders van de ondersteuning aan hun kind binnen passend onderwijs? Ouders binnen de samenwerkingsverbanden Sterk
Nadere informatieToekomst in transitie. Strategisch Beleid Zuidoost Brabant
Toekomst in transitie Strategisch Beleid 2012-2015 Zuidoost Brabant MEE Zuidoost Brabant maakt meedoen mogelijk Ons ideaal is een inclusieve samenleving waarin ook mensen met een beperking optimaal kunnen
Nadere informatieAchtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:
Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan
Nadere informatieStichting Vluchtelingen Ambassadeurs
Stichting Vluchtelingen Ambassadeurs Jaarverslag 2014 Stichting Vluchtelingen Ambassadeurs (SVA) De Ontmoeting 49 3823 HH Amersfoort Contactpersoon: Linda Rook (voorzitter) T 06 244 34 397 E info@vluchtelingenambassadeurs.nl
Nadere informatiePresentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ. Vrijdag 13 juni 2014
Presentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ Vrijdag 13 juni 2014 Wie zijn we? Ons Tweede thuis is een organisatie ten dienste van ongeveer 2000 mensen met een verstandelijke, meervoudige of lichamelijke
Nadere informatieRelaties tussen autisme en werk bij normale en hoogbegaafde autistische Wajongers. Onderzoekers: Ans Cuppen (AD) en Frank Dekker (VA)
Relaties tussen autisme en werk bij normale en hoogbegaafde autistische Wajongers Onderzoekers: Ans Cuppen (AD) en Frank Dekker (VA) een tweede Einstein? Leo Kanner (1894 1981), kinderpsychiater Autistic
Nadere informatieConcrete aanpak van (dreigend) thuiszitten:
Concrete aanpak van (dreigend) thuiszitten: dit is wat wij doen > Bundeling van krachten Activiteiten Passend onderwijs zonder thuiszitters een illusie? Wij denken van niet. Of eigenlijk weten we dat wel
Nadere informatieAutisme in je vrije tijd
Autisme in je vrije tijd KINDEREN MET AUTISME IN EEN GEWONE JEUGDVERENIGING? HET KAN! Een informatieve brochure door Elise Burny - orthopedagoog Jannicke Hurtekant - orthopedagoog Petra Warreyn - klinisch
Nadere informatieidentiteitsbewijs identiteitsbewijs onderwijsgroep noord
1 identiteitsbewijs identiteitsbewijs onderwijsgroep noord identiteitsbewijs onderwijsgroep noord I Zijn wie je bent. Dat is geluk. I Erasmus 2 Onderwijs draait om mensen Als we met elkaar in het onderwijs
Nadere informatieOntwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013,
KOERS 2014-2015 3 Het (zorg)landschap waarin wij opereren verandert ingrijpend. De kern hiervan is de Kanteling, wat inhoudt dat de eigen kracht van burgers over de hele breedte van de samenleving uitgangspunt
Nadere informatieondersteuning in het onderwijs
ondersteuning in het onderwijs School is een centraal onderdeel van het leven van kinderen en jongeren. Ervaringen op school zijn vormend en het wel of niet afmaken van school is bepalend voor hun toekomst.
Nadere informatieArrangement VO-VSO, locatie SGL Informatie voor ouders.
Arrangement VO-VSO, locatie SGL Informatie voor ouders. Doel van deze brochure is om ouders, leerlingen en overige betrokkenen te informeren over het Arrangement VO-VSO Lelystad. 1 oktober 2016 Inleiding
Nadere informatieHet Autismecafé: de kracht van ouders
Uitgave Uitgeverij BigBusinessPublishers, i.s.m. Stichting Ovaal Tekst Maurice van Lieshout Ontwerp en vormgeving Sanne Dresmé Fotografie Maarten Bakker, begeleid door Atelier 071 Druk GT V Drukwerk Project
Nadere informatieIedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving. Breed Welzijn s-hertogenbosch. Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd
Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd Iedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving Breed Welzijn s-hertogenbosch Juvans Maatschappelijk Werk en Dienst verlening // Welzijn Divers //
Nadere informatieBegeleid wonen en jobcoaching voor volwassenen met autisme
Begeleid wonen en jobcoaching voor volwassenen met autisme Over IVA IVA (In Voor Autisme) biedt een unieke combinatie van woonbegeleiding, jobcoaching én leefbegeleiding. IVA richt zich specifiek op werkende
Nadere informatieONDERSTEUNINGSPROFIEL MONTESSORI LYCEUM 2016-2017. www.passendonderwijsgroningen.nl staat aangegeven:
ONDERSTEUNINGSPROFIEL MONTESSORI LYCEUM 2016-2017 INLEIDING Onze school maakt deel uit van het samenwerkingsverband VO 20.01. Samen met alle scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeenten
Nadere informatieInhoud VISIE OP ZORG. KVK : Geregistreerde ANBI status IBAN: NL49RABO : :
Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Zorgverlener... 3 3 Visie op zorg... 4 3.1 Mensvisie... 4 3.2 Visie op zorg en welzijn... 5 3.3 De regie ligt bij de cliënt... 5 3.4 Rol van de zorgaanbieder... 6 3.5 Verantwoordelijkheid
Nadere informatieAUTISME EN MONDZORG. Informatie en tips voor mondzorgverleners
AUTISME EN MONDZORG Informatie en tips voor mondzorgverleners AUTISME: EEN SOMS ONZICHTBARE HANDICAP Autisme komt bij ongeveer 1% van de Nederlandse bevolking voor. Dat betekent dat iedere mondzorgverlener
Nadere informatieBegeleiding. in en om de school
Begeleiding in en om de school De meeste kinderen gaan gewoon naar school en ontwikkelen zich goed. Een klein deel heeft daarbij extra ondersteuning of hulp nodig. Bijvoorbeeld op het gebied van gedrag
Nadere informatieweekendtraining voor jongeren met een autismespectrumstoornis verder met autisme dr. leo kannerhuis Informatie voor cliënten, ouders en verwijzers
weekendtraining voor jongeren met een autismespectrumstoornis (ASS) Informatie voor cliënten, ouders en verwijzers november 2014 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme Weekendtraining
Nadere informatieSAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016
SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD & PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieWelkom in het Horizon College
Welkom in het Horizon College Bij het Horizon College maken we onze naam waar: we geven middelbaar beroepsonderwijs dat bij jou past en jouw horizon groter maakt. We leren je niet alleen een vak met toekomst,
Nadere informatieWendbaar en waarde(n)vol onderwijs!
Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn
Nadere informatieJAARVERSLAG 2014 STICHTING HELP-US-AUT
JAARVERSLAG 2014 STICHTING HELP-US-AUT Inhoudsopgave INLEIDING... 2 VOORWOORD... 2 Stichting HELP US AUT... 3 Historie... 4 SPONSORING:... 4 GEBEURTENISSEN IN DE AFGELOPEN PERIODE 19-11-2013-31-12-2014:...
Nadere informatieSubsidie uitvraag Welzijnswerk 2017
Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 In beweging komen Ontwikkelen Meedoen Met lef! Oktober, 2016 1. Inleiding In 2015 en 2016 gingen wij Meiinoar op reis en die reis gaat verder. De reis wordt intensiever
Nadere informatieEen scherp oog voor detail? Gevoelig voor prikkels?
Een scherp oog voor detail? Gevoelig voor prikkels? ASS-ist: diagnose en behandeling voor volwassenen met autisme 2 Stel: u loopt telkens vast in uw werk, relaties of sociale contacten. Uw omgeving vraagt
Nadere informatieVastgesteld op [ ] Advies DR [ (1 e bespreking] Looptijd Schoolondersteuningsprofiel versie 1.2
Vastgesteld op [30-08-2016] Advies DR [15-12-2016 (1 e bespreking] Looptijd 2016-2020 Schoolondersteuningsprofiel versie 1.2 Schoolondersteuningsprofiel Wat is een schoolondersteuningsprofiel? Een school
Nadere informatiePiter Jelles Strategisch Perspectief
Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03
Nadere informatieWELKOM OP HET GROENE LYCEUM!
De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum
Nadere informatieOndersteuningsstructuur VO Hoe het voortgezet onderwijs voor maatwerk zorgt zien we bij Echnaton
Ondersteuningsstructuur VO Hoe het voortgezet onderwijs voor maatwerk zorgt zien we bij Echnaton Ook in het voortgezet onderwijs heeft men de voorbereidingen in het licht van de nieuwe wet uiteraard ter
Nadere informatieLeerling- werknemer bij Cosis. ...omdat je graag mensen met een verstandelijke en/ of psychische beperking begeleidt.
Leerling- werknemer bij Cosis...omdat je graag mensen met een verstandelijke en/ of psychische beperking begeleidt. Waar staan we voor? Bij Cosis werken meer dan 3.700 medewerkers en 1.500 vrijwilligers
Nadere informatieBrilliant Future Kids
Brilliant Future Kids is een creatieve werk-en-leer plek voor thuiszitters in de leeftijd van 12 tot 21 jaar in samenwerking met het creatieve bedrijfsleven in Amsterdam. Brilliant Future Kids Brilliant
Nadere informatieIDEOLOGIE. Waar geloven wij in? Iedereen is uniek met mogelijkheden, wensen en verwachtingen. Ieder kind, iedere jongere, iedere volwassene verdient
ID-fiche IDEOLOGIE Iedereen is uniek met mogelijkheden, wensen en verwachtingen. Ieder kind, iedere jongere, iedere volwassene verdient dan ook alle kansen om zich als volwaardig individu te kunnen ontplooien.
Nadere informatieOns verhaal Het verhaal van de Levens brede Begeleiding van Jan Peter aan Jan-Maarten
Ons verhaal Het verhaal van de Levens brede Begeleiding van Jan Peter aan Jan-Maarten Wie zijn wij? Software tester Badmintonner Trainer/coach Manusje-van-alles Asperger Jan-Maarten ten Katen Jan Peter
Nadere informatieVIP & Educatie ten behoeve van maatschappelijke participatie en re-integratie
VIP & Educatie ten behoeve van maatschappelijke participatie en re-integratie Inleiding Per 1 januari 2015 hebben zowel de gemeente Enschede als het Leger des Heils zich aangesloten bij het landelijk programma
Nadere informatieOndersteuningsplan
Ondersteuningsplan 2018-2022 Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Friesland Publieksversie Alle leerlingen gaan succesvol naar school dat is onze opdracht en daar werken alle scholen voor primair onderwijs
Nadere informatieEen scherp oog voor detail? Gevoelig voor prikkels?
Een scherp oog voor detail? Gevoelig voor prikkels? ASS-ist: diagnose en behandeling voor volwassenen met autisme Stel: u loopt telkens vast in uw werk, relaties of sociale contacten. Uw omgeving vraagt
Nadere informatieDiagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose. Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG
Diagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG 1 Autisme spectrum stoornissen Waarom dit onderwerp? Diagnostiek
Nadere informatieInzicht in psychische kwetsbaarheid. informatieblad. 1 augustus Vooruitgang door vernieuwend werkgeven
Inzicht in psychische kwetsbaarheid informatieblad 1 augustus 2018 Vooruitgang door vernieuwend werkgeven Blad 2 van 8 Inhoudsopgave Definitie... 3 Mogelijkheden... 5 Beperkingen... 6 Waarmee moet een
Nadere informatieLeerplaatsomschrijving
Leerplaatsomschrijving Locatie/werkplek: De Campinglaan Onderdeel van KDC de Kleine Beer Adres: Postcode en woonplaats Vastgesteld: Campinglaan 1 a 9727 KH Groningen mei-2016 De Kleine Beer Kinderen/jongeren
Nadere informatieAanmeldformulier voor 18-
Aanmeldformulier voor 18- 1 Persoonlijke gegevens Dhr. Mevr. Voornamen Roepnaam Tussenvoegsel(s) Achternaam Geboortedatum Emailadres Naam zorgverzekering Polisnummer 2 Gegevens huisarts 3 4 Naam Is je
Nadere informatieOpleidingsaanbod MEE Gelderse Poort 2016 / Voorlichting, workshops en trainingen op basis van de laatste inzichten en beproefde methodieken
Opleidingsaanbod MEE Gelderse Poort 2016 / 2017 Voorlichting, workshops en trainingen op basis van de laatste inzichten en beproefde methodieken Scherp en creatief blijven door te leren Een inclusieve
Nadere informatieProgramma Zuidoost Brabant
Programma Zuidoost Brabant De Autismeweek 2011 is een initiatief van Autismeweek 2011 is een initiatief van: De Nederlandse Vereniging voor Autisme maakt zich al 30 jaar sterk voor mensen met autisme en
Nadere informatie7 TIPS. Om meer rust en ontspanning te ervaren voor en na een werkdag
7 TIPS Om meer rust en ontspanning te ervaren voor en na een werkdag Dit ebook is voor jou als hardwerkende jongvolwassenen met autisme spectrum stoornis of als je jezelf herken in de kenmerken van ASS.
Nadere informatieVELDDIJK WERELDSTAPPEN ELK TALENT TELT! EEN INKIJK BIJ
VELDDIJK WERELDSTAPPEN ELK TALENT TELT! EEN INKIJK BIJ WERELD- STAPPEN Mijn naam is Iris. Ik ben 16 jaar. Als ik in de spiegel kijk zie ik een jongedame die er mag zijn. Maar zo dacht ik twee jaar geleden
Nadere informatieExterne nieuwsbrief 6 maart 2015, nummer 10
Hazenboslaan 101 2343 SZ Oegstgeest 071-5190233 www.leokanner.nl lksvso.secretariaat@leokanner.nl Datum: 6 maart 2015 Deze nieuwsbrief is informatief van aard. Er kunnen dan ook geen rechten aan worden
Nadere informatieSensibiliseringscampagne Autisme AUTHENTISME. Infodossier
Sensibiliseringscampagne Autisme AUTHENTISME Infodossier Autisme Autisme * is het gevolg van een andere manier van informatie verwerken door de hersenen. Autisme is niet zeldzaam: er leven in Vlaanderen
Nadere informatieWerk voor jongeren. De winst van maatwerk: Je kunt er niet vroeg genoeg bij zijn
Werk voor jongeren Meer aandacht voor participatie Sommige werkgevers zijn sowieso geïnteresseerd in een jongere met een vlekje. Maar vaak gaat het er toch vooral om dat ze hun werk goed doen. Debby Kamstra,
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 03. Missie en kernwaarden 07. Nieuwe perspectieven voor de toekomst 13. Beloften 23. Merkbaar en herkenbaar 37
Inhoud Voorwoord 03 Missie en kernwaarden 07 Nieuwe perspectieven voor de toekomst 13 Beloften 23 Merkbaar en herkenbaar 37 01 Voorwoord ROC Friese Poort staat midden in de samenleving, want onderwijs
Nadere informatieZelfstandig mét onder steuning. Heliomare onderwijs revalidatie wonen arbeidsintegratie dagbesteding sport
Heliomare Zelfstandig mét onder steuning Heliomare onderwijs revalidatie wonen arbeidsintegratie dagbesteding sport Heliomare Zelfstandig mét ondersteuning Heliomare Heliomare ondersteunt mensen met een
Nadere informatieZorgpad Autisme Spectrum Stoornissen
Zorgpad Autisme Spectrum Stoornissen Wanneer u autisme heeft, ondervindt u problemen in het contact met anderen. Het kan zijn dat u geen contact maakt of juist veel aandacht vraagt. U kunt zich moeilijk
Nadere informatieGSR voor en door christenen. Leerlingbegeleiding. GSR Rijswijk
GSR voor en door christenen Leerlingbegeleiding GSR Rijswijk Voorwoord Inhoud Voorwoord Op de GSR willen we bijdragen aan de ontwikkeling van uw kinderen tot zelfstandige jonge mensen die klaar zijn om
Nadere informatieIntroductie. JuniorCare gaat voor Samen aan de Slag. Zie hier zorgaanbod 2019:
Zorgaanbod JuniorCare 2019 Introductie Wij helpen gezinnen, kinderen en volwassenen met een psychiatrische en/of psychosociale problemen om (meer) zelfredzaam te worden en beter te functioneren in hun
Nadere informatietop-behandeling training- en onderwijsprogramma voor jonge kinderen verder met autisme dr. leo kannerhuis
top-behandeling training- en onderwijsprogramma voor jonge kinderen een aanbod van de polikliniek in Doorwerth in samenwerking met scholengemeenschap De Brouwerij in Oosterbeek maart 2015 centrum voor
Nadere informatie