Emissie inventaris 2013

Transcriptie

1 Emissie inventaris Februari 2014 Emissie inventaris Genemuiden februari 2014 Versie 1.0 definitief Inhoudsopgave 1 Inleiding

2 Emissie inventaris Februari De organisatie Verantwoordelijke De rapportage periode Organisatorische grenzen Operationele grenzen De directe en indirecte GHG emissies Onderverdeling naar kantoren en projecten Onderverdeling elektra Onderverdeling gas Onderverdeling brandstofverbruik auto tankpas, auto privé en dieselolie Verbranding biomassa GHG verwijderingen Uitzonderingen Scope 3 analyse.10 7 Methoden Emissiefactoren Onzekerheden Verificatie Rapportage volgens NEN-ISO

3 Emissie inventaris Februari Inleiding Tebezo Waterbouw & Nautische dienstverlening heeft de overheid als belangrijke opdrachtgever. De overheid gebruikt steeds vaker de CO₂ prestatieladder als selectiecriteria bij haar leveranciers. De overheid probeert hiermee haar leveranciers uit te dagen en te stimuleren om de eigen CO₂ uitstoot te kennen en te reduceren. Sinds 16 maart 2011 heeft de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen het beheer en eigenaarschap van de CO2-Prestatieladder overgenomen van ProRail. De CO₂ prestatieladder kent 4 invalshoeken: A. Inzicht in eigen CO₂ uitstoot B. CO₂ reductie (de reductie ambities van het bedrijf) C. Transparantie ( op welke wijze het bedrijf naar buiten communiceert) D. Deelname aan initiatieven om CO₂ te reduceren Deze 4 invalshoeken zijn verdeeld in 6 verschillende niveaus, dit zijn de niveaus 0 t/m 5. In dit rapport wordt de emissie inventaris Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening weergegeven, van het jaar Dit rapport is een inventarisatie van de totale hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen, ook wel GHG emissies (the Green House Protocol). Tevens geeft dit rapport inzicht in de herkomst van de GHG emissies, met daarin de verdeling naar directe en indirecte GHG emissies. Dit rapport is een verantwoording van onderdeel 3.A.1 uit de CO₂ prestatieladder. Het is uitgevoerd conform ISO Greenhouse gases part 1, paragraaf van deze norm. 3

4 Emissie inventaris Februari De organisatie Wat is Nederland zonder waterbouwkundige werken? De grens van land en water vervult een belangrijke functie binnen onze natte infrastructuur. Van waterbodem tot oevers en van grote havengebieden tot de kleinste watergangen, wij voelen ons er thuis. Tebezo heeft een uitgebreide expertise opgebouwd, gericht op waterwerken aan de kust en de oeverzones van vaarwegen. Samen met overheden en andere opdrachtgevers werken we aan het realiseren, onderhouden en beheren van waterbouwkundige werken in heel Nederland. Betrouwbaar, betrokken en gedreven. Wij streven naar de best mogelijke oplossingen, die onze opdrachtgevers volledig ontzorgen. Oplossingen die gebaseerd zijn op affiniteit met de omgeving, gevoel voor kwaliteit en een brede ervaring. Maar ook op de betrokkenheid van geïnspireerde denkers en doeners, met een enorme passie voor de grenzen van land en water. Deze diep verankerde gedrevenheid maakt Tebezo al jaren tot een succesvolle, gewaardeerde partner in de Nederlandse waterbouw. Vanuit haar vestiging in Genemuiden werkt Tebezo al ruim 35 jaar aan de rijke natte infrastructuur waar Nederland trots op is. 55 ervaren vakmensen en hoogwaardig materieel maken Tebezo tot een veelzijdige partner. Van landelijke en regionale overheden tot bedrijven en particulieren: ze leggen hun projecten graag in de vertrouwde handen van Tebezo. In 2012 is door Tebezo voor ,00 aan omzet gegenereerd. Tebezo heeft een platte, toegankelijke organisatie, open voor vernieuwing. We hebben ruime ervaring met moderne contractvormen, van Design & Construct tot Systeemgerichte Contractbeheersing ( Systems Engineering ). Opdrachtgevers krijgen altijd een contract dat optimaal aansluit op het project. Vanzelfsprekend wordt Tebezo ook gedreven door duurzame en milieuvriendelijke oplossingen, bijvoorbeeld met gebruik van led-verlichting en zonnepanelen. Kwaliteit en veiligheid spelen binnen onze organisatie een belangrijke norm. Tebezo beheerst de volgende kwaliteit - en veiligheidsnormen: Kwaliteit en procesbeheersing: NEN-ISO 9001 Versie 2008 Beheer milieuaspecten en veiligheid: VCA** versie 2008/01 Uitvoering bodemsanering: BRL SIKB In 2014 worden wij gecertificeerd voor de Co2-prestatieladder, niveau Verantwoordelijke Dit rapport is opgesteld door Tebezo Waterbouw & Nautische dienstverlening onder verantwoording van mevrouw M. Visscher (KAM-coordinator). 3 De rapportage periode De eerst emissie inventaris is over boekjaar Deze rapportage heeft betrekking op de boekjaar. 4

5 Emissie inventaris Februari Organisatorische grenzen Organogram op Holding niveau K. Beens Management B.V. Genemuiden Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. Genemuiden Tebezo Waterbouw B.V. Genemuiden Voor de CO2-prestatieladder worden alle genoemde ondernemingen meegenomen. In het verdere van deze documenten word echter gesproken over Tebezo waarbij dan de gehele groep wordt aangeduid. Een belangrijk onderdeel van de CO₂ prestatieladder is de bepaling klein, middelgroot en groot bedrijf. Deze bepaling wordt gemaakt aan de hand van de totale uitstoot van GHG emissies uit scope 1 en 2 van Tebezo In het handboek CO₂ prestatieladder 2.1 staat: De totale CO₂ uitstoot van de kantoren en bedrijfsruimten bedraagt maximaal 500 ton per jaar en de totale CO₂ uitstoot van alle bouw- plaatsen en productielocaties bedraagt maximaal ton per jaar. De totale uitstoot GHG emissies van Tebezo over 2012 was 1096,67 ton. Voor boekjaar is dit 1102,66 ton Hiermee is bepaald dat Tebezo de bepaling krijgt klein bedrijf. Hier mee rekening houdend vermeld het handboek CO₂ prestatieladder 2.1 het volgende: Voor kleine bedrijven gelden de eisen 5A, 4C, 5C, 4D en 5D niet. Aan deze eisen is dan derhalve (fictief) voldaan. 5

6 Emissie inventaris Februari Operationele grenzen Om de scope duidelijk af te bakenenn is gebruik gemaakt van de scope-indeling van het Green House Protocol (GHG protocol). Scope indeling volgens het GHG protocol Conform het GHG-protocol wordt onderscheid gemaakt tussen 3 bronnen van emissies (scopes). Deze 3 bronnen kunnen onderverdeeld worden in 2 categorieën, dit zijn indirecte en directe emissies. Scope 1: De directie emissies. De door de eigen organisatie gebruikte gassen en brandstoffen, van bijvoorbeeld machines en wagenpark Scope 2: De indirecte emissies. sies. Dit zijn de emissies die ontstaan zijn door de opwekking van elektriciteit en die gebruikt worden door de eigen onderneming. Volgens de CO₂ prestatieladder vallen de eigen auto zakelijk gebruikt en de zakelijke vliegtuig kilometers ook onder deze scope. Het GHG protocol schrijft deze twee toe aan de scope 3. Scope 3: De overige indirecte emissies. Deze emissies zijn een gevolg van bronnen die geen eigendom zijn van het bedrijf zelf. Hier vallen bijvoorbeeld onder, verkeer, productie van aangekochte materialen zoals houten palen en stalen buispalen en transportt van de aangekochte materialen, 6

7 Emissie inventaris Februari 2014 Voor Tebezo Waterbouw & Nautische dienstverlening zijn deze scopes als volgt ingevuld: Scope 1 Brandstof verbruik van het eigen wagenpark en het (varend) materieel (benzine, diesel). Verwarming van de kantoren. Scope 2 Elektriciteit verbruik op kantoor, werkplaatsen en projecten. Brandstof verbruik van zakelijke kilometers in privé auto s. Scope 3 Brandstof verbruik woon-werk verkeer privé auto s, houten palen, stalen buispalen 6 De directe en indirecte GHG emissies De totale directe en indirecte GHG emissies van Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening bedroegen 1.102,67 ton CO₂. Deze totale directe en indirecte GHG emissies onderverdeeld naar scope 1 & 2: Om de komende jaren een goede vergelijking te kunnen maken is gekozen om totale GHG emissies in verhouding te zetten met het aantal medewerkers en de omzet. De GHG emissies per medewerker (FTE): 20,81 ton CO₂. Per 31december bedroeg het aantal FTE s: 53 De GHG emissies per 1 miljoen euro omzet: 83,88 ton CO₂ De omzet in miljoenen euro s per 31 december bedroeg : 13,146 De verdeling van de emissies over de verschillende scopes wordt weergegeven in de onderstaande tabellen en grafieken. Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening Scope 1 Scope 2 auto's tankpas 314,59 dieselolie 697,94 gasverbruik 12,55 auto s op kilometervergoeding 45,40 elektriciteit 32,21 Totalen 1.025,09 77,61 Tabel 1: CO₂ emissies onderverdeed in scope 1 en 2 van Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening 7

8 Emissie inventaris Februari 2014 Co2 uitstoot in tonnen over 700,00 650,00 600,00 550,00 500,00 450,00 400,00 350,00 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00 50,00 0,00 CO2 uitstoot in procenten 3% 1% 63% 29% 4% Elektra Gas Auto's met tankpas Auto's op kilometervergoeding Dieselolie 8

9 Emissie inventaris Februari Onderverdeling naar kantorenn en projecten Voor Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening geldt dat 35,70% van de CO₂-uitstooaan de werkplaats en 60,77% aan de is toe te schrijven is aan het kantoor, 3,54% projecten. Onderverdeling CO2 uitstoot per afdeling projecten Werkplaats kantoor 36% 61% 3% 6.2 Onderverdeling elektra Het elektra verbruik, toe te schrijven aan scope 2, is in 2,92% van de totale CO₂-uitstoot. Onderverdeeld naar kantoren en werkplaats is deze 1,91% en 1,01%. Onderverdeling elektra verbruik kantoor werkplaats 35% 65% 6.3 Onderverdeling gas Het aardgas verbruik voor het verwarmen van het kantoor bestond voor 1,14% van het totaal CO₂-uitstoot. 6.4 Onderverdeling brandstofverbruik auto tankpas, auto privé en dieselolie Het brandstof verbruik wordt verdeeld over: auto tankpas 29,73%, auto privé 4,29% en dieselolie 65,97% van de totale CO₂-uitstoot met betrekking tot brandstof. Voor de CO₂-uitstoot van de groep auto privé geldt dat dit valt onder de scope 2. 9

10 Emissie inventaris Februari 2014 Onderverdeling brandstofverbruik Auto tankpas Auto op kilometervergoeding Dieselolie 30% 66% 4% 6.5 Verbranding biomassa De verbranding van biomassa vond in binnen scope 1 en 2 niet plaats bij Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening 6.6 GHG verwijderingen Broeikasverwijdering d.m.v. binding van CO₂ heeft in niet plaats gevonden bij Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening. 6.7 Uitzonderingen Vliegreizen voor zakelijke doeleinden vallen onder de CO₂ Footprint evenals het gebruik van de HSL.Door Tebezo Waterbouw & Nautische dienstverlening zijn in geen zakelijke vliegkilometers gemaakt en is ook geen gebruik gemaakt van de HSL. In is er onderhoud gepleegd aan het airco systeem echter is deze niet bijgevuld. 6.8 Scope 3 analyse Onder scope 3 heeft Tebezo een uitstoot van ,75 ton CO 2 met betrekking tot de aankoop van goederen. Bij de transportbeweging om deze goederen op het project te krijgen wordt een uitstoot gerealiseerd van 173,86 ton CO 2. De uitstoot die vrijkomt bij het afval is te verwaarlozen. Aan het eind van de levensduur is er nog een uitstoot van 74,87 ton CO 2 voor de verwerking van het afval. 7 Methoden Voor het bepalen van de GHG emissies van Tebezo Waterbouw & Nautische dienstverlening is gebruik gemaakt van verschillende data. Voor het verbruik van brandstof is gebruik gemaakt van de overzichten van de tankpassen. Voor het verbruik van de dieselolie is gebruik gemaakt van de facturen. Voor het verbruik van gas en elektra is gebruik gemaakt van de eindafrekening Sasdijk 15 welke begin februari is ontvangen. Voor Sasweg 13 is een eigen aanname. Het verbruik van dieselolie is onderverdeeld naar verbruik door (bestel-) auto s, materieel op de haven, schepen en overige materieel op projecten. Al deze verbruiken zijn omgerekend naar de GHG emissies met behulp van de conversiefactoren van de CO₂ prestatieladder. 8 Emissiefactoren Voor deze emissie inventaris van de CO₂-uitstoot van Tebezo Waterbouw & Nautische dienstverlening, zijn de verschillende emissiefactoren van de CO₂-prestatieladder 2.0 gebruikt. 9 Onzekerheden Alle resultaten moeten altijd geïnterpreteerd worden met een bepaalde onzekerheidsmarge, maar op basis van de gegevens zoals in dit rapport weergegeven kunnen we stellen dat deze marges klein zijn. Er wordt gebruik gemaakt van gas, onder andere voor het verwarmen van de keet. Dit verbruik is minimaal en niet afzonderlijk inzichtelijk te maken. Deze uitstoot is derhalve niet meegenomen in deze inventaris. 10

11 Emissie inventaris Februari Verificatie Deze emissie inventaris is niet geverifieerd door een daartoe bevoegde certificerende instantie. 11 Rapportage volgens NEN-ISO ISO 7.3 Beschrijving Hoofdstuk in dit rapport a description of the reporting organization 2 b person responsible 2.1 c reporting period covered d Organizational boundaries e Direct GHG emissions f Combustion of biomass g GHG removals h Exclusions i Indirecte GHG emissions j Base year 3 k Changes of recalculations l Methodologies 7 m Changes of methodologies n Emissions or removal factors used o uncertainties 9 p Statement in accordance with ISO q Statement of describing wether this inventory hase verified 10 11

12

13 Communicatieplan 2014 Februari 2014 Communicatieplan Communicatieplan 2014 Genemuiden Februari 2014 Versie 2.0 definitief xcvzxcvxvcxbv 1

14 Communicatieplan 2014 Februari 2014 Communicatieplan Tebezo CO 2 prestatieladder In dit communicatieplan wordt weergegeven hoe Tebezo de communicatie richting haar stakeholders uitvoert wat betreft de CO 2 prestatieladder. Dit communicatieplan is opgedeeld in twee delen, namelijk de interne communicatie en de externe communicatie. Communicatieplan extern Tebezo zal continu communiceren via de website. De informatie is te vinden onder het onderdeel MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). De relevante documenten worden minimaal 2 keer per jaar gepubliceerd op de website, zodat onze externe belanghebbenden en opdrachtgevers kennis kunnen nemen van het energiebeleid, de reductiedoelstellingen, de maatregelen en de status van de doelstellingen. Ook zal op de website gecommuniceerd worden over de projecten waarop gunningsvoordeel is verkregen: welke projecten betreft dit, welke algemene of specifieke maatregelen worden in dit project ten uitvoer gebracht, welke reductie is of wordt behaald in het project (voor zover dit voor het project separaat te berekenen is) en welke trends zijn eventueel te zien. Tevens zal gecommuniceerd worden over het huidig energieverbruik en trends binnen het bedrijf en de projecten. Zo blijven onze opdrachtgevers en andere relaties op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. De externe belanghebbenden zijn bepaald in het document inventarisatie stakeholders. Hieronder is in de tabel weergegeven op welke manier de communicatie plaats vindt en hoe de belanghebbende worden geïnformeerd. Tevens is opgenomen wie verantwoordelijk is voor welke communicatie. Communicatieplan Intern Tebezo zal minimaal 2 keer per jaar communiceren met medewerkers van Tebezo via de interne nieuwsbrief, over haar energiebeleid, de reductiedoelstellingen, de maatregelen en de status van de doelstellingen. Tevens over het huidig energieverbruik, de mogelijkheden van individuele bijdrage en trends binnen het bedrijf en de projecten. Ook zal over deze zaken in een toolbox-bijeenkomst (minimaal 1x per jaar) en in overlegsituaties gecommuniceerd worden. Deze communicatie zal uitgevoerd worden door verschillende medewerkers binnen de organisatie. In dit document is een overzicht opgenomen waarin dit per doelgroep wordt weergegeven. De interne belanghebbenden zijn bepaald in het document inventarisatie stakeholders. In de tabel hieronder wordt weergegeven op welke manier met de medewerkers wordt gecommuniceerd. De volgende middelen worden ingezet, de nieuwsbrief, de website, de toolbox en vergadering/overleg. (MT 2x per jaar; uitvoerders minimaal 1x per jaar) 2

15 Communicatieplan 2014 Februari 2014 Stakeholders Communicatie vorm Boodschap Wie Opdrachtgevers (evt met gunningsvoordeel) Rijkswaterstaat website Doelstellingen, activiteiten, KBE status Provincies website Doelstellingen, activiteiten, KBE status Business to Business website Doelstelling, activiteiten, KBE status. Gemeenten website Doelstelling, activiteiten, KBE status. Waterschappen website Doelstellingen, activiteiten, KBE status Havenbedrijven website Doelstelling, activiteiten, KBE status. Overheden Overheid Website Doelstellingen KBE Provincies Website Doelstellingen KBE Gemeenten Website Doelstellingen KBE Waterschappen Website Doelstellingen KBE Inspectie V&W Website Doelstellingen KBE Professionele relaties Onderaannemers. Website, werkplekinspectie evt. Doelstellingen, status KBE EDU Collega Website. Doelstelling, activiteiten, KBE aannemers status, participatie. ZZP-ers Website. Doelstellingen, activiteiten. MVI Toeleveranciers hoofdmaterialen Website. Doelstellingen, activiteiten, status. KBE Branche-org landelijk Website. Doelstelling, activiteiten, KBE status, participatie. Ondernemers Website Doelstelling, status. KBE organisatie(s) regionaal Onderwijs Website Doelstelling, status. KBE Instellingen (Jacht)havens Website Doelstelling, status. KBE Certificerende Instanties Website Doelstelling, status. KBE Uitzend-bureau s Website Doelstelling, status. KBE 3

16 Communicatieplan 2014 Februari 2014 Stakeholders Communicatie vorm Boodschap Wie Leveranciers KBE Diensten Website Doelstelling, status. KBE Grondstoffen (hout/staal) Leveranciers overige materialen. Algemeen publiek Gemeente Zwartewaterland Scheepvaart verkeer Nederland Om/aan-wonenden projectlocaties KBE Website Doelstellingen, status KBE website Doelstellingen, status KBE website Doelstelling, status KBE Website, extra info indien bij project noodzakelijk/passend. Doelstellingen, status KBE EDU Concurrentie Concurrenten Website. Doelstellingen, status. KBE Strategische samenwerkings verbanden Strategische samenwerkingsverbanden Media Website en persoonlijk. Doelstellingen, activiteiten, status KBE Media lokaal Media ZW Ned Website. Artikel ivm certificering? Website./ Artikel ivm certificering? Doelstelling, activiteiten, status. Doelstelling, activiteiten, status. KBE MVI KBE MVI Financiële instellingen Banken Website Doelstellingen KBE Verzekeringen Website Doelstellingen KBE Werknemers Medewerkers uitvoerend Nieuwsbrief, website, toolbox. Doelstellingen, activiteiten, status, participatie. MVI Medewerkers kantoor Leidinggevenden Nieuwsbrief, website, toolbox, Nieuwsbrief, website, toolbox, overleg/vergadering. Doelstellingen, activiteiten, status, participatie. Doelstellingen, activiteiten, status, participatie. MVI MVI 4

17

18 Energie Actieplan 2014 Februari 2014 Energie Actieplan 2014 Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. 1

19 Energie Actieplan 2014 Februari 2014 Scope 1 Maatregel verantwoordelijke Benodigde middelen Start datum Verwachte reductie Controle verandering Bron Huidige status Huidige gemeten reductie Verwachte datum gereed Chippen bussen CR 600,00 per auto ,2 ton CO2 (op basis van 3 autobussen) Brandstof verbruik Eigen berekeningen (toevoegen) Bus BL is gechipt, JM niet. Voor worden nog 2 autobussen gechipt. 12,4% verbetering op verbruik Vito Start/Stop systeem kranen KB n.n.b Onbekend, gaan we onderzoeken Brandstof verbruik Facturen gasolie KB zal de mogelijkheden voor een eventueel systeem onderzoeken en een afweging maken tussen de kosten en de besparing daardoor (onderzoek gereed) Cursus Het nieuwe draaien MV 179,00 per deelnemer ,0 ton CO2 (op basis van alle kranen) Brandstof verbruik Facturen gasolie MV geeft de medewerkers op, in overleg met instituut en leidinggevenden. (in 2x) Dec Cursus Het nieuwe rijden MV 150,00 per deelnemer ,7 ton CO2 (op basis van alle auto s) Brandstof verbruik Facturen gasolie MV geeft de medewerkers op, in overleg met instituut en leidinggevenden. (in 2x) Dec Cursus voortvarend besparen MV 250,00 per deelnemer ton CO2 (op basis van alle schepen) Brandstof verbruik Facturen gasolie MV geeft de medewerkers op, in overleg met instituut en leidinggevenden. (in 2x) Dec Totalen 31,9 ton CO2 Scope 2 Maatregel verantwoordelijke Benodigde middelen Start datum Verwachte reductie Controle verandering Bron Huidige status Huidige gemeten reductie Verwachte datum gereed Overstappen op windenergie AP 0, ton CO2 Afrekening Energieafrekening AP regelt de overschakeling naatr 100% windenergie LED verlichting installeren in kantoorpand CR 1.880, ,43 ton CO2 Afrekening Energieafrekening CR zal met OS de aanpassingen inventariseren en laten uitvoeren Totalen 29,43 ton CO2 Scope 3 Maatregel verantwoordelijke Benodigde middelen Start datum Verwachte reductie Controle verandering Bron Huidige status Huidige gemeten reductie Verwachte datum gereed Gebruikt hout inzetten KB 0,1373 ton per ton houten palen. De doelstelling is om dit in 40% van de projecten toe te passen. Tov 2012 derhalve een Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. Ketenanalyse Bij projecten waar dit mogelijk is en waar gebruikt materiaal beschikbaar is wordt hergebruik als alternatief voorgesteld. Dec

20 Energie Actieplan 2014 Februari 2014 Maatregel verantwoordelijke Benodigde middelen Start datum Verwachte reductie Controle verandering Bron Huidige status Huidige gemeten reductie Verwachte datum gereed verwachte reductie van Gebruikte buispalen inzetten KB 277,95 ton CO2 3,947 ton per ton stalen buispalen. De doelstelling is om dit in 40% van de projecten toe te passen. Tov 2012 derhalve een verwachte reductie van 236,14 ton CO2 Ketenanalyse Bij projecten waar dit mogelijk is en waar gebruikt materiaal beschikbaar is wordt hergebruik als alternatief voorgesteld. Dec Totaal Samenvatting reductiedoelstellingen: 514 ton CO2 CO2 emissie 2012 CO2 emissie (op basis van gegevens 1 e half jaar. Reductiedoelstelling 2015 Reductie in ton CO2 Reductiedoelstelling in percentage van de scope. Scope ,4 1088,8 31,9 2,9% Scope 2 67,27 92,7 29,4 3,1% TOTAAL 1096,7 1181,5 61,3 5,18 % Scope ,0 40% Toelichting maatregelen EN overige activiteiten: Om de reductie in scope 1 op termijn te vergroten, wordt in 2014 onderzocht hoe verdere reductie kan worden gerealiseerd op de kranen, bijvoorbeeld met een start-stop-systeem. Tevens zal in 2014 onderzocht worden of verdere reductie mogelijk is op de schepen en met welke maatregelen, en zo ja, hoe we dit op een correcte wijze kunnen meten en monitoren. In toolbox-bijeenkomsten en werkoverleg zal regelmatig worden besproken dat alle motoren zoveel mogelijk stil gezet worden bij pauzes, stilstand etc. Dit geldt met name voor de kranen, schepen, aggregaten, auto s en autobussen. In toolbox bijeenkomsten en werkoverleg zal worden besproken dat de juiste bandenspanning, de juiste belading en bewust rijden (het nieuwe rijden) positief doorwerken in de CO 2 reductie en dat we verwachten dat iedereen hierbij zijn bijdragen zal leveren. Alle chauffeurs van bedrijfsauto s zullen in 2014 en 2015 de cursus het Nieuwe Rijden volgen. Tebezo zal actief deelnemen aan video-conferencing, waardoor het aantal zakelijke kilometers zal verminderen en tevens de CO 2 emissie. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. 3

21 Energie Actieplan 2014 Februari 2014 Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. 4

22

23 Ketenanalyse houten palen November Ketenanalyse houten palen Genemuiden November Versie 1.0 definitief 1

24 Ketenanalyse houten palen November Inhoudsopgave 1 Inleiding Doel van dit document Leeswijzer 3 2 De CO 2 -prestatieladder Scopes Niveaus en invalshoeken 5 3 Beschrijving van de waardeketen Hout Exploitatie van productiebossen Transport Houtzagerij Houthandel Walbeschoeiing Schematisering waardeketen Hout 7 4 Identificeren van de partners in de waardeketen 8 5 Kwantificeren van de CO 2 -emissie 8 6 Conclusie 9 7 Bronvermelding 9 2

25 Ketenanalyse houten palen November 1 Inleiding 1.1 Doel van dit document Om een wezenlijke bijdrage te leveren aan de mondiale vermindering van de CO 2 -uitstoot heeft Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. (hierna, Tebezo) de wens om eind op niveau 4 van de CO 2 prestatieladder te staan. Onderdeel van niveau 4 van de CO 2 -prestatieladder is het in kaart brengen van de scope-3 emissies van de organisatie. Scope 3-emissies ontstaan bij de productie van producten en de levering van diensten, die door de organisatie worden ingekocht. Het Greenhouse Gas (GHG) Protocol van de World Business Council for Sustainable Development (WBCSD) en de World Resources Institute (WRI) beschrijft een methodiek om de scope 3-emissies van een organisatie in kaart te brengen. Toepassing van deze methodiek wordt door de CO 2 -prestatieladder geëist. De methodiek bestaat uit vier stappen: 1. Het in hoofdlijnen in kaart brengen van de waardeketen; 2. het bepalen van de relevante scope 3-emissiebronnen; 3. het identificeren van de partners in het kader van de waardeketen; 4. het kwantificeren van de data, vallende binnen de grenzen van scope 3. In dit document worden, overeenkomstig de methodiek, de relevante scope 3-emissies bepaald die een gevolg zijn van de inkoop van houten palen van Noord-Europees naaldhout door Tebezo ten behoeve van het aanbrengen van walbeschoeiingen. 1.2 Leeswijzer In het volgende hoofdstuk wordt eerst een samenvatting gegeven van de CO 2- prestatieladder. Hoofdstuk 3 gaat in op de afweging welke waardeketens binnen Tebezo geanalyseerd zullen worden. In dit hoofdstuk worden de gemaakt keuzes gemotiveerd. Hoofdstuk 4 beschrijft de waardeketen van hout, van productiebos tot en met de eindgebruiker. In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de relevante emissiebronnen in de keten. Welke bronnen dragen aanzienlijk bij aan de totale CO 2 -emissie van de waardeketen. Daarbij wordt tevens stilgestaan bij de mate van beïnvloeding door Tebezo op de CO 2 -emissies van derden. In hoofdstuk 6 wordt een opsomming gegeven van de verschillende partijen in de waardeketen. In hoofdstuk 7 worden de emissies waar mogelijk gekwantificeerd, waarna in hoofdstuk 8 conclusies worden getrokken uit de uitgevoerde ketenanalyse. 3

26 Ketenanalyse houten palen November 2 De CO 2 -prestatieladder 2.1 Scopes De CO 2 -prestatieladder is grotendeels gebaseerd op het Greenhouse Gas (GHG) Protocol van de World Business Council for Sustainable Development (WBCSD) en de World Resources Institute (WRI). Het GHG-protocol verdeelt de uitstoot van broeikasgassen in drie scopes op basis van de plaats waar de gassen worden uitgestoten. De CO 2 -prestatieladder heeft de scopes overgenomen, maar heeft de invulling ervan enigszins aangepast. Hieronder volgen de definities van de scopes. Scope 1: directe emissies Emissies die binnen de eigen organisatie ontstaan als gevolg van haar activiteiten, zoals emissies door de verbranding van brandstoffen in installaties, machines en eigen vervoermiddelen. Scope 2: indirecte emissies Emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt, zoals emissies door centrales die deze elektriciteit leveren. In tegenstelling tot het GHG-protocol rekent de CO 2 -prestatieladder zakelijke vliegreizen (Business air travel) en gebruik van privé-auto s voor zakelijke reizen (Personal cars for business travel) tot scope 2. Scope 3: indirecte emissies Emissies die het gevolg zijn van de activiteiten van de organisatie, maar die voortkomen uit bronnen waarvan de organisatie noch eigenaar, noch beheerder is. Voorbeelden zijn emissies bij de productie van ingekochte materialen, de verwerking van het bedrijfsafval en het gebruik van het door de organisatie geleverde product, dienst of levering. In de volgende figuur wordt de invulling van de scopes, zoals dat door de CO 2 prestatieladder is uitgevoerd, grafisch inzichtelijk gemaakt. Figuur 1: Scopediagram 4

27 Ketenanalyse houten palen November 2.2 Niveaus en invalshoeken De CO 2 -prestatieladder heeft zes treden, opklimmend van 0 naar 5, die niveaus worden genoemd. Per niveau is een vaste set van eisen gedefinieerd. Deze eisen komen voort uit vier invalshoeken, elk met een eigen weegfactor. De vier invalshoeken met bijbehorende weegfactor zijn: Invalshoek Weegfactor A Inzicht 40% B Reductie (ambitie) van CO 2 -emissie 30% C Transparantie (intern en extern) 20% D Participatie in CO 2 -initiatieven 10% De plaats van een organisatie op de ladder wordt bepaald door het hoogste niveau waarop de organisatie aan de eisen voldoet. Keuze ketenanalyses Vanuit de, door Tebezo uitgevoerde, scope 3 analyse is een top zes ontstaan met hoogste CO 2 uitstoot. Deze top 6 bestaat uit de volgende producten: - Houten palen - Stalen damwand - Dekplanken - Stortsteen - Houten gordingen - Stalen buispalen. Om in aanmerking te komen voor een ketenanalyse zijn een vijftal punten van belang, namelijk: * Relevantie * Mogelijkheden voor kostenbesparing * Het voorhanden zijn van betrouwbare informatie * Potentiële reductiebronnen * Beïnvloedingsmogelijkheden. Tijdens de scope 3 analyse is de keuze gemaakt om de keten van houten palen verder te gaan analyseren. Wat verder in dit document beschreven zal worden. 5

28 Ketenanalyse houten palen November 3 Beschrijving van de waardeketen 3.1 Hout Hout vormt het binnenste deel van de stam van bomen. Het wordt voor vele nuttige doelen gebruikt. Het is een belangrijke grondstof voor diverse bouw-gerelateerde toepassingen. Daarnaast is hout de grondstof voor papier en kan het als brandstof worden gebruikt. 3.2 Exploitatie van productiebossen Het hout dat nodig is voor het maken van houtproducten wordt onttrokken uit bossen. Om ontbossing tegen te gaan, worden hiervoor productiebossen of houtakkers aangeplant. Dergelijke bossen kunnen gedurende enkele jaren groeien totdat de bomen geschikt zijn om er de gewenste houtproducten mee te kunnen maken. Bij productiebossen staat de productie van hout voorop, de ecologische waarde is hieraan ondergeschikt. Door het omzagen of omhakken van bomen worden bomen geveld. De oogst vindt tegenwoordig het hele jaar door plaats. Het vellen van bomen vormt een onderdeel van gestructureerde houtkap. Houtkap vindt machinaal plaats met behulp van speciale bosbouwmachines, die de boomstammen beetpakken, bij de voet afzagen en tegelijkertijd automatisch takvrij strippen en op lengte afkorten. 3.3 Transport De op lengte afgekorte boomstammen worden per as over onverharde boswegen vervoerd naar verzamelplaatsen waar ze worden overgeladen op vrachtwagens. Deze vervoeren de boomstammen verder naar de zagerijen. 3.4 Houtzagerij In de zagerij worden de boomstammen gezaagd en/of geschaafd tot standaard handelsmaten en klantspecifieke afmetingen. De boomstammen worden bij binnenkomst gemeten en op kwaliteit en diameter gesorteerd, waarna het wordt opgeslagen. Vóór het zagen worden de boomstammen ontschorst. De schors verbrandt men voor de eigen energievoorziening van zagerij of droogkamers. Afhankelijk van kwaliteit, diameter en type zagerij stelt de zager het zaagprogramma vast. Er wordt voornamelijk gewerkt met in lijn opgestelde bandzagen. Deze delen het vervolgens op in handelsmaten. Na het zagen wordt het hout per afmeting opgeslagen en aan de lucht of in droogovens gedroogd. Daarna volgt kwaliteitssortering en het samenstellen van pakketten voor transport naar de eindbestemming. Het afval dat bij het zagen ontstaat, kan worden gebruikt bij de fabricage van houtplaten of andere van hout afgeleide producten. 3.5 Houthandel Houthandelaren importeren het hout vanuit Noord-Europa naar Nederland. Eventueel via tussenhandelaren komen de houtproducten uiteindelijk bij de houtverwerkende bedrijven terecht. 6

29 Ketenanalyse houten palen November 3.6 Walbeschoeiing De basis van een walbeschoeiing bestaat meestal uit een rondhoutpaal. Hiervoor wordt vaak de houtsoort Lariks toegepast. Deze palen komen veelal uit Noord-Europese bossen vanwege de kwaliteit van de palen. De Noord Europese bossen liggen meest op een hoger niveau. Dit in combinatie met het klimaat wat daar heerst zorgt er voor dat de levensduur van palen uit de omgeving hoger ligt dan hout van elders. De uitstoot die vrijkomt bij het aanbrengen van de walbeschoeiing valt binnen de uitstoot onder scope 1 & Schematisering waardeketen Hout Onderstaande figuur geeft de waardeketen van hout schematisch weer. In de daaropvolgende tabel wordt nader ingegaan op de CO 2 -emissie bij elke stap in de keten. C O 2 C O 2 C O 2 C O 2 C O 2 C O 2 Natuurlijke grondstof Transport uit het bos Houtzagerij/bewerking Transport Tussenhandel Transport Hout Beschrijving van de milieueffecten bij de verschillende ketenstappen 1 Voor het laten groeien van bomen in een productiebos hoeven geen grondstoffen te worden onttrokken aan de aarde. Dit betekent niet dat bosbouw geen milieueffecten heeft. Bij de productie van hout wordt CO 2 onttrokken aan de atmosfeer, dit bedraagt ongeveer 2,0 ton / 1 ton hout (Europees naaldhout) 2 Europees naaldhout wordt per as vervoerd naar de zagerijen, dit geeft een CO 2 belasting van 110 gr/tonkm. 3 Hout moet worden gezaagd en gedroogd. Het zagen geeft een CO 2 uitstoot als gevolg van het gebruik van elektrische energie. Het drogen van het hout vergt veel energie en geeft daarmee een relatief grote CO 2 uitstoot, circa 500 gr/ton. 4 Het gezaagde hout wordt per as naar Nederland vervoerd. Dit geeft een CO 2 belasting van 110 gr/ton/km. 5 Tussenhandel zal geen verdere bewerkingen meer doen aan het hout, dit betreft enkel intern transport en opslag, met een relatief lage CO 2 emissie 6 Vervoer van het hout naar onze projectlocatie gaat per as, dit geeft een CO 2 belasting van 110 kg/ton/km 7

30 Ketenanalyse houten palen November 4 Identificeren van de partners in de waardeketen Binnen de waardeketen van hout zijn verschillende partijen te onderscheiden die bijdragen aan de totale CO 2 -uitstoot van hout. Onderstaande, niet-uitputtelijke, lijst geeft een overzicht van te onderscheiden partijen: exploitant productiebos houttransporteur houtzagerij houtimporteur / -handel bouwbedrijf eindgebruiker 5 Kwantificeren van de CO 2 -emissie Uit de visualisatie van het productieproces van hout blijkt dat er op een groot aantal punten CO 2 -emissies optreden. Per emissie wordt er in de onderstaande tabel aangegeven een kwalificatie alsmede of wij als Tebezo deze emissie positief kunnen beïnvloeden. Uitgangspunt in de berekening is een jaarlijks houtverbruik ter grootte van ton door Tebezo Procesnummer CO 2 -uitstoot / ton 1, aanwas hout 5061 * -2,0 = ton Deze berekening zal verder buiten beschouwing worden gelaten daar de prestatieladder dit niet toestaat. (bron: Timmer aan minder Klimaatverandering, pagina 12) 2, div. transport 400 *5061 * 110 g/tonkm = 222,68 ton CO 2 Transportafstand gemiddeld 400 km per vrachtwagen (bron: handboek SKAO) 3, houtzagerij /-bewerking niet van toepassing CO 2 emissie komt uit zaagafval (bron: Bomen over Lariks, het houtblad november) 4 transport naar tussenhandel 1030*5061* 110 g/tonkm = 573,41 ton CO 2 Transport per as, afstand vanuit Tsjechie is ca km Totaal 222,68+573,41 = 796,09 ton CO 2. (bron: handboek SKAO) ton houtgebruik geeft een scope 3 uitstoot van circa 796 ton CO 2. Per ton hout resulteert dit in een CO 2 uitstoot van 0,1572 ton. 8

31 Ketenanalyse houten palen November 6 Conclusie Tebezo heeft in ongeveer ton hout verbruikt. In deze hoeveelheid hout is 2,0 * = ton CO 2 opgeslagen maar de prestatieladder staat niet toe deze waarde te gebruiken. Voordat het hout echter wordt toegepast, moet dit eerst een aantal processen doorlopen. Allereerst het kappen en het transporteren van het hout naar de zagerij. Na het zagen wordt het hout gedroogd. Zagerijen gebruiken voor het drogen van hout in hun verbrandingsovens het zaagafval. Bij het drogen komt dus wel CO 2 vrij, maar omdat dit niet uit fossiele brandstoffen afkomstig is, wordt dit niet meegeteld. De palen worden vervolgens getransporteerd naar Nederland, alwaar de tussenhandel dit verder distribueert. Al deze processen hebben CO 2 emissies. Door hergebruik van houten palen kunnen de huidige bossen langer in takt blijven en zo bijdragen aan het opslaan van CO 2 en behoeft er geen nieuw bos te worden gekapt. CO 2 wordt bespaard doordat de transportbewegingen niet meer of in ieder geval in mindere mate nodig zijn. Bij hergebruik komt er alleen extra Co 2 vrij bij het trekken van de reeds bestaande palen en een stukje transport van de projectlocatie naar de opslag en later naar de nieuwe projectlocatie. Voor het trekken van bestaande palen wordt, bij deze hoeveelheid, 75 ton CO 2 uitgestoten. Voor de transport naar de tussenopslag wordt 27 ton CO 2 uitgestoten, in totaliteit dus 102 ton CO 2. Door hergebruik van houten palen kan dus een CO 2 besparing gerealiseerd worden van 695 ton CO 2 bij een totaal verbruik van ton hout. Per ton houtverbruik kan derhalve een besparing worden gerealiseerd van 0,1373 ton. 9

32 Ketenanalyse houten palen November 7 Bronvermelding Bij het opstellen van dit document is gebruik gemaakt van de onderstaande bronnen: 1) website 2) website 3) Bomen over Lariks, Het houtblad november ) Timmer aan minder Klimaatverandering, gebruik hout! 5)Handboek CO 2 prestatieladder SKAO 10

33 Ketenanalyse stalen buispalen November Ketenanalyse stalen buispalen Genemuiden November Versie 1.0 definitief \1

34 Ketenanalyse stalen buispalen November Inhoudsopgave 1 Inleiding Leeswijzer 3 2 De CO 2 -prestatieladder Scopes Niveaus en invalshoeken 5 3 Beschrijving van de waardeketen Stalen buispalen Schematisering waardeketen Stalen buispalen 7 4 Identificeren van de partners in de waardeketen 8 5 Kwantificeren van de CO 2 -emissie 8 6 Conclusie 9 7 Bronvermelding 10 \2

35 Ketenanalyse stalen buispalen November 1 Inleiding 1.1 Doel van dit document Om een wezenlijke bijdrage te leveren aan de mondiale vermindering van de CO 2 -uitstoot heeft Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. (hierna, Tebezo) de wens om eind op niveau 4 van de CO 2 prestatieladder te staan. Onderdeel van niveau 4 van de CO 2 -prestatieladder is het in kaart brengen van de scope-3 emissies van de organisatie. Scope 3-emissies ontstaan bij de productie van producten en de levering van diensten, die door de organisatie worden ingekocht. Het Greenhouse Gas (GHG) Protocol van de World Business Council for Sustainable Development (WBCSD) en de World Resources Institute (WRI) beschrijft een methodiek om de Scope 3-emissies van een organisatie in kaart te brengen. Toepassing van deze methodiek wordt door de CO 2 -prestatieladder geëist. De methodiek bestaat uit vier stappen: 1. Het in hoofdlijnen in kaart brengen van de waardeketen; 2. het bepalen van de relevante scope 3-emissiebronnen; 3. het identificeren van de partners in het kader van de waardeketen; 4. het kwantificeren van de data, vallende binnen de grenzen van scope 3. In dit document worden, overeenkomstig de methodiek, de relevante scope 3-emissies bepaald die een gevolg zijn van de inkoop van stalen buispalen door Tebezo ten behoeve van het realiseren van afmeervoorzieningen en aanverwante zaken. 1.2 Leeswijzer In het volgende hoofdstuk wordt eerst een samenvatting gegeven van de CO 2 prestatieladder. Hoofdstuk 3 gaat in op de afweging welke waardeketens binnen Tebezo geanalyseerd zullen worden. In dit hoofdstuk worden de gemaakt keuzes gemotiveerd. Hoofdstuk 4 beschrijft de waardeketen van ruwe grondstof tot en met de eindgebruiker. In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de relevante emissiebronnen in de keten. Welke bronnen dragen aanzienlijk bij aan de totale CO 2 -emissie van de waardeketen. Daarbij wordt tevens stilgestaan bij de mate van beïnvloeding door Tebezo op de CO 2 -emissies van derden. In hoofdstuk 6 wordt een opsomming gegeven van de verschillende partijen in de waardeketen. In hoofdstuk 7 worden de emissies waar mogelijk gekwantificeerd, waarna in hoofdstuk 8 conclusies worden getrokken uit de uitgevoerde ketenanalyse. \3

36 Ketenanalyse stalen buispalen November 2 De CO 2 -prestatieladder 2.1 Scopes De CO 2 -prestatieladder is grotendeels gebaseerd op het Greenhouse Gas (GHG) Protocol van de World Business Council for Sustainable Development (WBCSD) en de World Resources Institute (WRI). Het GHG-protocol verdeelt de uitstoot van broeikasgassen in drie scopes op basis van de plaats waar de gassen worden uitgestoten. De CO 2 -prestatieladder heeft de scopes overgenomen, maar heeft de invulling ervan enigszins aangepast. Hieronder volgen de definities van de scopes. Scope 1: directe emissies Emissies die binnen de eigen organisatie ontstaan als gevolg van haar activiteiten, zoals emissies door de verbranding van brandstoffen in installaties, machines en eigen vervoermiddelen. Scope 2: indirecte emissies Emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt, zoals emissies door centrales die deze elektriciteit leveren. In tegenstelling tot het GHG-protocol rekent de CO 2 -prestatieladder zakelijke vliegreizen (Business air travel) en gebruik van privé-auto s voor zakelijke reizen (Personal cars for business travel) tot scope 2. Scope 3: indirecte emissies Emissies die het gevolg zijn van de activiteiten van de organisatie, maar die voortkomen uit bronnen waarvan de organisatie noch eigenaar, noch beheerder is. Voorbeelden zijn emissies bij de productie van ingekochte materialen, de verwerking van het bedrijfsafval en het gebruik van het door de organisatie geleverde product, dienst of levering. In de volgende figuur wordt de invulling van de scopes, zoals dat door de CO 2 prestatieladder is uitgevoerd, grafisch inzichtelijk gemaakt. Figuur 1: Scopediagram \4

37 Ketenanalyse stalen buispalen November 2.2 Niveaus en invalshoeken De CO 2 -prestatieladder heeft zes treden, opklimmend van 0 naar 5, die niveaus worden genoemd. Per niveau is een vaste set van eisen gedefinieerd. Deze eisen komen voort uit vier invalshoeken, elk met een eigen weegfactor. De vier invalshoeken met bijbehorende weegfactor zijn: Invalshoek Weegfactor A Inzicht 40% B Reductie (ambitie) van CO 2 -emissie 30% C Transparantie (intern en extern) 20% D Participatie in CO 2 -initiatieven 10% De plaats van een organisatie op de ladder wordt bepaald door het hoogste niveau waarop de organisatie aan de eisen voldoet. Keuze ketenanalyses Vanuit de, door Tebezo uitgevoerde, scope 3 analyse is een top zes ontstaan met hoogste CO 2 uitstoot. Deze top 6 bestaat uit de volgende producten: - Houten palen - Stalen damwand - Dekplanken - Stortsteen - Houten gordingen - Stalen buispalen. Om in aanmerking te komen voor een ketenanalyse zijn een vijftal punten van belang, namelijk: * Relevantie * Mogelijkheden voor kostenbesparing * Het voorhanden zijn van betrouwbare informatie * Potentiële reductiebronnen * Beïnvloedingsmogelijkheden. Tijdens de scope 3 analyse is de keuze gemaakt om de keten van stalen buispalen verder te gaan analyseren. Wat verder in dit document beschreven zal worden. \5

38 Ketenanalyse stalen buispalen November 3 Beschrijving van de waardeketen 3.1 stalen buispalen De fabricage van stalen buispalen start met het winnen van ruwe materialen die vervolgens naar de productiefaciliteiten worden getransporteerd. De ruwe materialen worden vervolgens verwerkt tot ijzer en aansluitend tot een toepasbaar staal product. Vervolgens wordt het staal getransporteerd naar de verwerker die de platen walst en vervolgens verwerkt tot buizen. De buizen worden getransporteerd naar de tussenhandelaar in Nederland die verder geen bewerkingen meer uitvoert. Van de tussenhandelaar vind het transport plaats tot de projectlocatie. De uitstoot die vrijkomt bij het aanbrengen van de stalen buispalen valt binnen de uitstoot onder scope 1 & 2 \6

39 Ketenanalyse stalen buispalen November 3.2 Schematisering waardeketen stalen buispalen Onderstaande figuur geeft de waardeketen van stalen buispalen schematisch weer. In de daaropvolgende tabel wordt nader ingegaan op de CO 2 -emissie bij elke stap in de keten. C O 2 C O 2 C O 2 C O 2 C O 2 C O 2 Ruw staal Transport naar bewerker bewerking tot buispaal Transport Tussenhandel Transport Beschrijving van de milieueffecten bij de verschillende ketenstappen 1 Voor het verwerken van ruwe materialen tot ruw staal zijn diverse bewerkingen nodig. Deze bewerkingen geven een CO 2 belasting van 1,8ton CO 2 per ton staal. (bron: Worldsteel Association, sustainable steel) 2 Het ruwe staal wordt voor circa 45% in China geproduceerd. De CO 2 emissie die hierbij vrijkomt is weergegeven in de emissie van stap 3. 2 De ruwe materialen worden verwerkt tot ronde buispalen. De CO 2 emissie hierbij bedraagt 2,13 ton CO 2 per ton staal. (bron: website Arcelor Mittal) 4 Vanuit de verwerker, in dit geval Arcelor Rotterdam vind het transport plaats richting de de tussenhandel. Gemiddeld wordt hiervoor 75 km. gerekend, per as, dit geeft een CO 2 belasting van 110 kg/ton/km Per vracht kan circa 25 ton geladen worden. (bron: handboek CO 2 -prestatieladder, SKAO) 5 Tussenhandel zal geen verdere bewerkingen meer doen aan de buispalen, dit betreft enkel intern transport en opslag, met een relatief lage CO 2 emissie. 6 Vervoer van de buispalen naar onze projectlocatie gaat per as, dit geeft een CO 2 belasting van 110 kg/ton/km. Hier wordt eveneens 75 km. voor gerekend. (bron: handboek CO 2 -prestatieladder, SKAO) \7

40 Ketenanalyse stalen buispalen November 4 Identificeren van de partners in de waardeketen Binnen de waardeketen van stalen buispalen zijn verschillende partijen te onderscheiden die bijdragen aan de totale CO 2 -uitstoot van hout. Onderstaande, niet-uitputtelijke, lijst geeft een overzicht van te onderscheiden partijen: winning ruw materiaal verwerker ruw materiaal transporteurs staal verwerkende bedrijven bouwbedrijven eindgebruiker 5 Kwantificeren van de CO 2 -emissie Uit de visualisatie van het productieproces van stalen buispalen blijkt dat er op een groot aantal punten CO 2 -emissies optreden. Per emissie wordt er in de onderstaande tabel aangegeven een kwalificatie alsmede of wij als Tebezo deze emissie positief kunnen beïnvloeden. Uitgangspunt in de berekening is een jaarlijks verbruik van stalen buispalen ter grootte van 149,57 ton door Tebezo Procesnummer CO 2 -uitstoot / ton 1, ruw staal 149,57*1,8 = 269,22 ton CO 2 2, div. transport deze emissie is meegenomen in de uitstoot van proces 3 3, bewerking tot buispaal 149,57*2,13= 318,58 ton CO 2 4 transport naar tussenhandel 75*149.57*110= 1,29g CO 2 per ton. 5 transport naar eindlocatie 75*149.57*110= 1,29g CO 2 per ton. In totaliteit komt de uitstoot daarmee op 590,38 ton CO 2 bij een verbruik van 149,57 ton stalen buispalen. Per ton stalen buispaal bedraagt de uitstoot derhalve 3,947 ton. \8

41 Ketenanalyse stalen buispalen November 6 Conclusie Tebezo heeft in ongeveer 149 ton stalen buispalen verbruikt. Na het winnen van de ruwe grondstoffen worden deze bewerkt tot ruw staal. Het ruwe staal wordt vervolgens getransporteerd en verwerkt tot een bruikbaar eindproduct. Het eindproduct komt via diverse transportbewegingen op de projectlocatie. Door hergebruik van stalen buipalen hoeft geen gebruik gemaakt te worden van nieuwe bodemgrondstoffen en kan de CO 2 uitstoot aanzienlijk beperkt worden. CO 2 wordt eveneens bespaard doordat de transportbewegingen niet meer of in ieder geval in mindere mate nodig zijn. Bij hergebruik komt er alleen extra CO 2 vrij bij het trekken van de reeds bestaande palen en een stukje transport van de projectlocatie naar de opslag en later naar de nieuwe projectlocatie. Voor het trekken van bestaande palen wordt, bij deze hoeveelheid, 1,42 ton CO 2 uitgestoten. Voor de transport naar de tussenopslag wordt 0,82 ton CO 2 uitgestoten, in totaliteit dus 2,24 ton CO 2. Door hergebruik van stalen buispalen kan dus een CO 2 besparing gerealiseerd worden van 588 ton CO 2 berekend op een totale levering van 149,57 ton stalen buispalen. Per ton stalen buispaal bedraagt de besparing 3,931 ton CO 2 \9

42 Ketenanalyse stalen buispalen November 7 Bronvermelding Bij het opstellen van dit document is gebruik gemaakt van de onderstaande bronnen: 1) 2) 3) handboek CO 2 -prestatieladder SKAO \10