Hoogheemraadschap van Rijnland. Jaarverslag Droge voeten, schoon water

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoogheemraadschap van Rijnland. Jaarverslag 2014. Droge voeten, schoon water"

Transcriptie

1 Hoogheemraadschap van Rijnland Jaarverslag 2014 Droge voeten, schoon water

2 Voorwoord Gerard Doornbos Efficiënter, effectiever, lagere kosten In 2014 hebben we opnieuw belangrijke stappen genomen in duurzaam, toekomst- en resultaatgericht waterbeheer in ons werkgebied. Op het gebied van veiligheid, voldoende en gezond water en beheer van de afvalwaterketen staan we voor grote opgaven. Deze hebben we op adequate wijze het hoofd kunnen bieden. Het accent lag in de uitvoering. Veranderingen in de organisatie hebben geleid tot een meer pragmatische werkwijze. Er is een groot aantal regels en voorschriften afgeschaft. Dat betekent minder administratieve rompslomp voor ons waterschap, maar ook voor burgers en organisaties. Door efficiënter aan te besteden, hebben we al veel gestelde doelen bereikt. We liggen goed op schema met de programma s die zijn opgenomen in het Waterbeheerplan Efficiënt aanbesteden leidde ook tot kostenbeperking en daarmee tot goede financiële cijfers. In 2014 hebben we alle urgent te verbeteren regionale keringen in uitvoering genomen. De oplevering van deze zogenaamde top 25 volgt, conform planning, in Aansluitend zullen we de komende jaren de keringen aanpakken die nog niet op hoogte zijn. Het gaat hier vooral om boezemkaden. Afgelopen jaar hebben we ook de eerste stappen gezet voor het Waterbeheerplan Daarin wordt vastgelegd wat nodig is om ook de komende jaren de taken voor droge voeten en schoon water zo goed mogelijk uit te voeren. Een online platform en een conferentie, beide onder de titel Denk mee met Rijnland, leiden ertoe dat ideeën van inwoners, bedrijven en andere belanghebbenden in de nieuwe plannen worden meegenomen. We kijken terug op een mooi jaar, waarin we veel toekomstbestendige ontwikkelingen hebben doorgevoerd, en kijken uit naar Een jaar waarin een aantal leden van het huidige bestuur zal aftreden en nieuwe leden zitting zullen nemen. Gerard Doornbos Dijkgraaf We hebben al veel van de gestelde doelen bereikt. 2

3 Inhoudsopgave Voorwoord Dijkgraaf Gerard Doornbos: Efficiënter, effectiever, lagere kosten Voldoende water Niet te veel, niet te weinig Waterbergingscapaciteit Vierambacht op orde Duurzaam hergebruik bij baggeren toevoerkanalen Katwijk Robuuste zoetwatervoorziening Schoon en Gezond Water Samenwerking en verfijnde technieken zorgen voor schoon water KRW Nieuwkoopse Plassen Herstel waterkwaliteit Reeuwijkse Plassen Waterketen Samen slimmer en efficiënter Efficiency door centrale besturing Samenwerken binnen de waterketen Slim combineren leidt tot efficiency Veiligheid Weer dichter bij de nieuwe veiligheidsnormen Centrum Katwijk weer veilig binnendijks De eerste honderd kilometer dijkversterking is afgerond Battle on the beach Bestuur, organisatie en dienstverlening Voorwoord Aart Haitjema: De juiste mensen op de juiste plaats Continue verbetering is de norm Minder en eenvoudiger regels Dag van de duurzaamheid Samenwerken werkt! Jaarrekening Exploitatie Waterschapsbelasting Feiten en cijfers 2014 Jaarrekening 2014 Gecomprimeerde exploitatierekening Projectenkaart

4 Overzicht van projecten die in 2014 in het werkgebied van hoogheemraadschap van Rijnland in uitvoering waren 4

5 Voldoende Water 5

6 Niet te veel, niet te weinig Niet te veel water, maar ook niet te weinig. Zorgen voor voldoende water is een van de drie hoofdtaken van Rijnland. Om het complete watersysteem op het juiste peil te houden, wordt veel werk verzet. Zo zorgt een uitgebreid baggerprogramma ervoor dat alle wateren in het beheergebied in 2020 de juiste diepte hebben. Daarmee stellen we de aan- en afvoer van water naar de gemalen veilig en zorgen we tegelijkertijd voor een gezond en schoon watersysteem. Daarnaast beheert Rijnland het waterpeil door het gebied op de juiste manier in te richten en te onderhouden. Het aanleggen van onder andere waterbergingen en het renoveren van gemalen zorgen ervoor dat het watersysteem klaar is voor de toekomst en dat wateroverlast voor onze inwoners beperkt kan worden. Het watersysteem is erop ingericht dat we bij langdurige en hevige regenval of juist tijdens droogte meteen kunnen ingrijpen. Het is de combinatie van zorgvuldig peilbeheer, goed werkende gemalen, voldoende waterbergingscapaciteit en schone watergangen die zorgt voor het juiste waterpeil voor natuur, recreatie en landbouw. 6

7 Waterbergingscapaciteit Vierambacht op orde De uitvoering van het Watergebiedsplan Vierambacht is in 2014 nagenoeg afgerond. Enkele restpunten staan voor 2015 op de rol. Het watergebied Vierambacht, met daarin het noordelijke deel van Alphen aan den Rijn, de kern van Ter Aar en een deel van Woubrugge en al het landelijk gebied daar tussenin, voldoet na volledige afronding aan de actuele eisen op het gebied van afvoeren waterbergingscapaciteit. Een nieuw gemaal ten oosten van Woubrugge zorgt voor de benodigde bemalingscapaciteit. De omvangrijke werkzaamheden startten al in 2010 en omvatten naast het nieuwe gemaal het verplaatsen van een stuw, het vervangen van duikers en bruggen en het verbreden van zes kilometer hoofdwatergang. Het Watergebiedsplan Vierambacht en omstreken beslaat zeven polders: Polder Vierambacht, de Uiteindsche- en Middelpolder, Polder Oudshoorn-Noord, de Coupépolder, Polder Oudshoorn-Zuid, Zegersloot en Ridderveld en de Bijlen. Verbeteringen in Vierambacht passen in een breder plan om alle watergebiedsplannen in het werkgebied van Rijnland op orde te krijgen. In watergebiedsplannen worden de daarvoor benodigde maatregelen vastgelegd. Enkele voorbeelden van deze maatregelen zijn: het aanpassen van het waterpeil het plaatsen van duikers voor betere doorstroming het verbreden van een sloot voor betere doorstroming Door dit soort maatregelen uit te voeren wordt de kans op wateroverlast geminimaliseerd. 7

8 Duurzaam hergebruik bij baggeren toevoerkanalen Katwijk Werk met werk maken is een ambitie die bij het baggeren van de toevoerkanalen van het boezemgemaal Katwijk kon worden waargemaakt. Het op diepte brengen van het 23 kilometer lange traject leverde kubieke meter slib op, waaruit kubieke meter zand kon worden gewonnen. Passend binnen de uitgangspunten om duurzaam te werken, kon dit zand worden gebruikt bij Vliegkamp Valkenburg. Het verdiepen van de toevoerkanalen hangt samen met de capaciteitsuitbreiding van het boezemgemaal Katwijk. Met de omvangrijke operatie is voor de komende decennia gegarandeerd dat overtollig boezemwater goed kan worden afgevoerd. Het baggeren van wateren in het gebied gaat continu door. Het weghalen van bagger, ontstaan uit plantenresten en bezonken slib, voorkomt dat wateren steeds minder diep worden. Door te baggeren kan een goede doorstroming van het water worden gegarandeerd en wordt de kans op wateroverlast beperkt. Ook de waterkwaliteit en het waterleven profiteren van het baggeren. Vooral ondiepe vaarten en sloten knappen er vaak flink van op. Hier ontstaat vervolgens meer ruimte voor de ontwikkeling van een gevarieerd ecosysteem. 8

9 Robuuste zoetwatervoorziening De capaciteit van de Kleinschalige Wateraanvoervoorziening (KWA) wordt vergroot. Daarmee kan in droge perioden voor het beheergebied van Rijnland voldoende water worden aangevoerd om te voorkomen dat een te laag waterpeil leidt tot bodemdaling en schade aan bebouwing en natuur. In het kader van het Deltaprogramma is afgesproken dat voor een klimaatrobuuste zoetwatervoorziening zowel Rijk, regio als gebruikers maatregelen moeten nemen. In droge perioden moet water worden aangevoerd. Dat water moet van goede kwaliteit zijn om het zoute water uit de droogmakerijen weg te spoelen, en om aan de eisen van de KRW/Natura2000 en de hoogwaardige landbouw te voldoen. Aanvullend zijn maatregelen genomen om effectiever met het zoetwater om te gaan. Slimmer doorspoelen en flexibele waterpeilen leveren een bijdrage. Rijnland verwacht ook maatregelen van gebruikers en overlegt met hen over de risico s van zoetwatertekort. Samen met kennisinstituut Deltares is voor de Haarlemmermeer in beeld gebracht waar zoute sloten liggen, en waar sloten die we zoet kunnen houden. Die gegevens worden gebruikt om met ondernemers te overleggen over anders en slimmer met het water omgaan. 9

10 Schoon en Gezond Water 10

11 Samenwerking en verfijnde technieken zorgen voor schoon water Helder water, een gezonde visstand en natuurlijke oevers zijn kenmerken van een gezonde waterkwaliteit. Rijnland zorgt op verschillende manieren voor gezond water. In gezond water komen meer plant- en dierensoorten voor. Schoon water draagt dus bij aan een goede biodiversiteit. Het streven is dat de belangrijkste wateren uiterlijk per 2015 aan de normen voldoen. Daarvoor zijn soms extra maatregelen nodig. Veel maatregelen zijn al afgerond, maar de waterlichamen zijn nog niet volledig op orde. In het streven naar zo gezond mogelijk water wordt samengewerkt met gemeenten om gezamenlijk de afvalwaterinzameling, het afvalwatertransport (riool) en de afvalwaterzuivering in de AWZI s aan te pakken. Aanvullend wordt in samenspraak met andere belanghebbenden in het gebied gekeken naar de beperking van bijvoorbeeld landbouwemissies. Met de aanleg van natuurvriendelijke oevers wordt tegemoetgekomen aan de ecologische uitgangspunten en randvoorwaarden voor het watersysteem in het werkgebied. Ten slotte is verzilting een potentiële bedreiging. Rijnland volgt de ontwikkelingen op de voet en overlegt met overheden en andere belanghebbenden om risico s in kaart te brengen en eventuele maatregelen voor te bereiden. 11

12 KRW: van maatregelen naar monitoren Nieuwkoopse Plassen De waterkwaliteitsdoelstellingen voor de Nieuwkoopse Plassen vergen extra maatregelen. Samen met onder andere Natuurmonumenten en de provincie Zuid-Holland zijn maatregelen genomen. Bij gebied De Pot in de Nieuwkoopse Plassen is een defosfateringsinstallatie ingezet om fosfaat van de uitwerpselen van de aanwezige vogelkolonies uit het water te halen. Met de aanleg en het herstel van legakkers is de stroming zodanig aangepast dat met de installatie het maximale effect wordt bereikt. Om verspreiding van voedselrijk water uit de Meijegraslanden te voorkomen, is dat gebied met veertien dammen en doorvaarbare stuwen geïsoleerd van de rest van het plassengebied. Samen met de maatregelen die eerder al werden genomen, kunnen de kwaliteitsdoelstellingen - helder water van topkwaliteit met een gevarieerd flora- en faunaleven - voor de Nieuwkoopse Plassen worden gerealiseerd. Herstel waterkwaliteit Reeuwijkse Plassen In 2014 zijn bijna alle projecten in de Reeuwijkse Plassen afgerond. Deze projecten zullen de komende jaren bijdragen aan herstel van de waterkwaliteit en de ecologie. Er zijn maatregelen genomen om te voorkomen dat algen het voedselrijke slib op de bodem kunnen bereiken. Hiervoor is er op een innovatieve wijze gebaggerd in de plas Klein Vogelenzang en is in de plas Sloene geëxperimenteerd met het binden van voedingsstoffen in het slib. De laatstgenoemde proef loopt nog door tot Herstel van de waterkwaliteit wordt verder bereikt door omliggende polders, zoals de polder Goudse Hout, af te koppelen van de Reeuwijkse Plassen. Verder zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd of verbeterd, en is het beheer van oevers overgenomen. Van de achttien kilometer natuurvriendelijke oevers in het gebied is nu zestien kilometer in onderhoud bij het hoogheemraadschap. Bijna twee kilometer wordt door de eigenaren zelf onderhouden. Er vindt onderzoek plaats naar mogelijkheden om het waterpeil van de Reeuwijkse Plassen te laten variëren. Hierdoor zou in een periode met veel regenval niet meteen schoon, voedselarm regenwater hoeven te worden afgevoerd. Het project Natuurlijker waterpeil loopt nog door tot

13 Waterketen 13

14 Samen slimmer en efficiënter Het is een voortdurende uitdaging om de afvalwaterketen slim en efficiënt in te richten. Technische en innovatieve ontwikkelingen helpen daarbij, maar ook samenwerking met collega-waterschappen en andere overheden. Uitgangspunt is dat de waterkwaliteitseisen zo efficiënt mogelijk bereikt worden. In die volgorde. Doelmatigheid gaat voor de goedkoopste oplossing. De maatregelen die Rijnland neemt, zijn gericht op kwaliteitsverbetering van gezuiverd afvalwater. Afstemming met gemeenten (rioolbeheerders) is daarin essentieel. Net als voortdurend onderzoek naar de mogelijkheden om zogeheten probleemstoffen te voorkomen of te verwijderen, en onderzoek naar nieuwe inzamel- en verwerkingsconcepten die het mogelijk moeten maken water en stoffen te hergebruiken. 14

15 Efficiency door centrale besturing Centrale besturing van de afvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI s) helpt om efficiënter schoon water te maken. In 2014 zijn de eerste stappen gezet op weg naar centrale processturing. In het najaar van 2015 kunnen de zuivering Haarlem Waarderpolder en haar gemalen als eerste vanuit de Centrale Proces Kamer in Leiden bestuurd worden. Centralisatie maakt het sneller en eenvoudiger om de processen op de verschillende zuiveringen onderling te vergelijken en te sturen. Dit resulteert in kostenbeheersing en besparingen in het zuiveringsproces en in de energiehuishouding. De Centrale Proces Kamer voor Zuiveren komt in het hoofdkantoor in Leiden. Omdat centralisatie ook leidt tot informatie-uitwisseling, kennisdeling, kruisbestuivingen en specialisatie binnen Rijnland, is dat de meest logische plek. Centralisatie biedt de flexibiliteit die nodig is om in te kunnen springen op landelijke ontwikkelingen en trends in zuiveringsbeheer, waaronder toename van complexiteit van systemen, samenwerking met andere partijen in de (afval)waterketen, nieuwe organisatievormen en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Samenwerken binnen de waterketen Samenwerking binnen de waterketen moet leiden tot efficiency en kostenbesparing met behoud van kwaliteit. Rijnland participeert sinds 2011 via de Unie van Waterschappen in het Bestuursakkoord Water. In 2014 is de samenwerking geëvalueerd. Daaruit blijkt dat het samenwerkingsverband van Rijnland zeer goed functioneert. De zogeheten visitatiecommissie, onder leiding van oud-minister Karla Peijs, oordeelt positief over de ambitie van Rijnland en 27 gemeenten om 24 miljoen te besparen, en over de manier waarop dit concreet wordt bereikt. 15

16 Het Bestuursakkoord Water moet ertoe leiden dat noodzakelijke investeringen in waterveiligheid en -kwaliteit geen sterke stijging van de lokale lasten voor burgers en bedrijven veroorzaken. Solide, simpel en sober waterbeheer moet leiden tot doelmatigheid, minder kosten en minder bestuurlijke drukte. Landelijk streeft men naar een structurele besparingen van 750 miljoen per jaar vanaf Daarvan wordt 200 miljoen gebruikt voor waterveiligheid. Slim combineren leidt tot efficiency Inzet van de overcapaciteit van de afvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI s) Kerk en Zanen en Noord in Alphen aan den Rijn maakt het mogelijk zes kleine AWZI s rondom Alphen a/d Rijn te sluiten. In 2011 is al besloten niet meer te investeren in deze zes AWZI s. De twee Alphense AWZI s hebben voldoende capaciteit om ook het water uit de omliggende dorpen te zuiveren, waardoor Rijnland een efficiënter zuiveringsbeleid kan naleven. Ook de vervanging van de AWZI s Hazerswoude, Stompwijk en Aardam door een persgemaal en nieuwe persleiding leidt tot meer efficiëntie. Aanleg van persgemalen leidt de komende vier jaar nog tot opheffing van de AWZI s Langeraar, Rijnsaterwoude, Hoogmade en Woubrugge. 16

17 Veiligheid 17

18 Weer dichter bij de nieuwe veiligheidsnormen Klimaatverandering, een stijgende zeespiegel en meer hevige regenbuien. Bescherming tegen het water is en blijft actueel. Eén van de kerntaken van Rijnland is inwoners en voorzieningen in het beheergebied te beschermen tegen overstromingen. Cruciaal daarvoor is dat de waterkeringen voldoende hoog en stevig zijn, én blijven. Na de opstelling van de nieuwe veiligheidsnormen heeft Rijnland tot 2020 in zijn programma opgenomen om 230 kilometer waterkeringen in ons gebied te versterken. Veel dijken en kades zijn al honderden jaren oud en liggen op locaties met een sterke bodemdaling (veen). Rijnland heeft in totaal 83 kilometer primaire waterkeringen en kilometer regionale waterkeringen. De primaire waterkering bij Katwijk voldeed niet aan de wettelijke veiligheidsnorm en werd als een van de eerste aangepakt. Verder is in het Waterbeheerplan het versterken van regionale keringen tot prioriteit #1 benoemd. De rol van Rijnland beperkt zich niet tot preventie. Omdat absolute veiligheid niet bestaat, moeten we ons ook voorbereiden op een noodsituatie. Per 2015 moet een beproefde aanpak voor noodsituaties beschikbaar en operationeel zijn. 18

19 Centrum Katwijk weer veilig binnendijks Al bij de veiligheidstoetsing in 2006 werd duidelijk dat de oude waterkering van Katwijk niet voldeed aan de wettelijke veiligheidsnormen. De kering lag niet langs de kustlijn, maar door het dorp. Aan die situatie is eind 2014 een einde gekomen. Drieduizend mensen woonden buitendijks. Het risico bestond dat bij zware storm of zeer hoge waterstand delen van Katwijk en de Randstad onder water zouden komen te staan. Na de aanleg van een nieuwe waterkering langs de boulevard ligt het centrum van Katwijk weer binnendijks. Het strand was in 2014 weer toegankelijk voor recreatie. Het gehele project is in februari 2015 opgeleverd. In 2012 is gestart met deze omvangrijke operatie, die bekend werd onder de naam dijk-in-duin. Met het versterken van de waterkering zag de gemeente kans om tegelijkertijd het parkeerprobleem van Katwijk aan te pakken, door onder het duin een parkeergarage aan te leggen. Daarmee past het project in de ambitie om waar mogelijk samen te werken met andere overheden en zo win-winoplossingen te realiseren. De eerste honderd kilometer dijkversterking is afgerond De versterking van de eerste honderd kilometer van afgekeurde regionale waterkeringen is volgens planning afgerond. In 2015 wordt nog eens dertig kilometer onder handen genomen. In 2016 zijn de meest risicovolle dijken weer toekomstbestendig. Het gaat om de dijken in het gebied tussen Wassenaar, IJmuiden, Amsterdam en Gouda. Alle dijken in Rijnlands werkgebied zijn vijf jaar geleden getoetst. Daaruit is gebleken dat in totaal 230 kilometer aan dijken verbreed en/of verzwaard moet worden. 19

20 Hiervan is 130 kilometer aangemerkt als risicovol, omdat de gevolgen van een overstroming in deze gebieden voor de inwoners en de economie ingrijpend zijn. In 2014 zijn de eerste honderd kilometer afgerond. Het hebben en houden van droge voeten, dat is de kerntaak van het hoogheemraadschap. Dijken zijn in Nederland van belang, omdat ze ons beschermen tegen overstromingen. Door de dalende bodem en intensievere neerslag is het van belang om alle dijken in het gebied blijvend te inspecteren en te onderhouden om de kans op een overstroming zo klein mogelijk te houden. Battle of the Beach Kinderen zijn zich er vaak niet van bewust dat een groot deel van Nederland onder de zeespiegel ligt, en dat we ons met dijken beschermen tegen het water. De Battle of the Beach moest daar verandering in brengen. Ruim tweehonderd basisschoolleerlingen uit groepen 5, 6 en 7 werkten aan het sterkste zandkasteel en streden om de Battle of the Beach-trofee. Met dit sportieve en educatieve evenement willen de waterschappen uitleg geven over waterveiligheid en kinderen bewustmaken van veilig leven onder zeeniveau. Met het initiatief wil Rijnland niet alleen aandacht vragen voor techniek, water en onze veiligheid, maar ook een bijdrage leveren aan actieve en innovatieve elementen van onderwijs. Het initiatief trok ook internationaal de aandacht. De New York Times citeerde een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, die de keerzijde van de succesvolle strijd van Nederland tegen het water omschreef: Het werkt allemaal zo soepel, dat mensen zich vaak niet meer realiseren dat zij risico lopen door stedelijke gebieden te ontwikkelen in laaggelegen gebieden. De basisschoolleerlingen weten inmiddels welke risico s daaraan verbonden zijn. 20

21 Bestuur, organisatie & dienstverlening 21

22 Voorwoord Aart Haitjema De juiste mensen op de juiste plaats Bij Rijnland vinden we het belangrijk om een goede werkgever te zijn. Het zijn de medewerkers die onze organisatie vormgeven, dus we willen graag dat zij met plezier bij ons werken. En dat lukt heel aardig. Met de invoering van het Organisatie Verbeter Plan (OVP) in het najaar van 2014 hebben we een vertaalslag gemaakt naar de juiste mensen op de juiste plaats. Speerpunten waren: Beschikken we over de gewenste kennis binnen het hoogheemraadschap van Rijnland? en Hoe houden we deze voor nu en de toekomst geborgd? Voorheen bepaalden we als waterautoriteit hoe het werk in de omgeving gedaan diende te worden. Nu denken we steeds meer vanuit die omgeving om vervolgens het werk in te richten naar de wensen van burgers en bedrijven. Dat gaat gepaard met professionalisering en cultuurverandering waarmee we de projectbeheersing bevorderen. Daar hebben zowel medewerkers als ingelanden profijt van. Aart Haitjema, Secretaris-algemeen directeur 22

23 Continue verbetering is de norm Rijnland is een moderne organisatie. Service, innovatie en duurzaamheid staan hoog in het vaandel. De organisatie streeft naar voortdurende verbetering van de service. Alle medewerkers zijn zich er terdege van bewust dat de taken die zij uitvoeren, worden betaald uit belastinggelden. Gebruik van de modernste technieken leidt tot kwaliteitsverbetering, besparingen of duurzamer werkwijzen. Samenwerking met collega-waterschappen leidt ertoe dat meer taken kostenbesparend kunnen worden uitgevoerd. Minder en eenvoudiger regels In 2014 zijn belangrijke stappen gezet op het gebied van deregulering. De Keur is herzien, wat leidt tot minder en eenvoudiger regels voor het watersysteem. De Keur is de belangrijkste waterschapsverordening. Op basis van Rijnlands Keur, een omvangrijke set van algemene en specifieke beleidsregels, wordt er vergund, gemeld, geregistreerd en gehandhaafd. In de Keur zijn regels opgenomen ter bescherming van waterkeringen, watergangen en bouwwerken. Wie (bouw)plannen heeft bij of aan een water of dijk, moet daarvoor een keurvergunning aanvragen. Voor sommige werkzaamheden volstaat een meldingsplicht. De herziening van de Keur gaat uit van zorgplicht in plaats van vergunningsplicht. Die aanpak moet ertoe leiden dat de beleidsdoelen van Rijnland ten aanzien van waterveiligheid, voldoende en gezond water beter en effectiever gerealiseerd kunnen worden. 23

24 Dag van de Duurzaamheid Laat het zien op 10/10! Zo tonen organisaties en bedrijven jaarlijks hun betrokkenheid bij het thema Duurzaamheid. Zo ook Rijnland. Alle afdelingen hebben duurzaamheidsdoelstellingen opgenomen in hun jaarplan. De Dag van de Duurzaamheid is een mooi moment om de balans op te maken van de gezamenlijke inspanningen. Medewerkers zijn actief om hun werkzaamheden op een duurzame manier uit te voeren, of zijn nog op zoek naar een goede manier om een bijdrage te kunnen leveren. Gelijk met de landelijke Dag van de Duurzaamheid organiseerde Rijnland een interne informatiedag met het thema Innovatie & Duurzaamheid. Zo konden collega s kennismaken met elkaars projecten en proeven van de duurzame producten uit het bedrijfsrestaurant. 24

25 Samenwerken werkt! Eén organisatie voor de informatisering en automatisering én de financiële administratie voor de hoogheemraadschappen van Rijnland en Schieland en de Krimpenerwaard. In 2014 zijn de voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd om deze efficiencyslag voor te bereiden. Rijnland werkt nauw samen met andere waterschappen in de regio. Met de hoogheemraadschappen van Delfland, Schieland en de Krimpenerwaard en de Stichtse Rijnlanden wordt in wisselende samenstellingen samengewerkt op het gebied van waterbeheer, afvalwaterzuivering, vergunningverlening en handhaving en ondersteunende processen. De operationele samenwerking met Schieland en de Krimpenerwaard is het verst gevorderd. Voor de financiële administratie is een nieuw financieel systeem geselecteerd, dat in de loop van 2015 wordt ingevoerd. Tegelijk zijn de processen voor de financiële administratie opnieuw ontworpen. Op het gebied van informatisering en automatisering (I&A) is in 2014 een gezamenlijke visie op informatievoorziening opgesteld. Daarin zijn de trends en ontwikkelingen in de verschillende werkvelden van het waterschap in kaart gebracht en vertaald naar het effect op de I&A. Meerdere I&A-projecten zijn gezamenlijk uitgevoerd. Voor het inrichten van de gezamenlijke I&A-eenheid met Schieland en de Krimpenerwaard zijn de plannen geconcretiseerd en is de projectorganisatie opgezet. 25

26 Jaarrekening

27 De jaarrekening van 2014 Exploitatie Het programmajaarverslag 2014 sluit met een positief exploitatieresultaat van 5,2 mln. Het overschot heeft vooral betrekking op de taakuitoefening. De werkelijke bruto-investeringen in 2014 ad 134,0 mln. (inclusief baggerwerken) liggen uiteindelijk 2 mln. (1,5%) lager dan hetgeen was gerapporteerd in de 2e Burap 2014 (realisatie: 136,0 mln.). De resultaten van de vier programma s zijn grotendeels conform de afspraken uit de begroting. Waterschapsbelastingen Om de exploitatiekosten, waaronder rente en afschrijving op investeringen en personeelskosten, te kunnen financieren, heft het hoogheemraadschap zes belastingen, te weten de ingezetenenomslag, de omslag gebouwd, de omslag ongebouwd overig, de omslag natuur, zuiveringsheffing en verontreinigingsheffing, om de taken watersysteembeheer en zuiveringsbeheer te kunnen uitvoeren. Een overzicht van het aantal belastingeenheden gespecificeerd per belastingcategorie is weergegeven bij het onderdeel heffingseenheden. 27

28 Feiten en cijfers 2014 (x e 1 mln.) Exploitatieresultaten Realisatie Voordelig saldo watersysteembeheer 4,4 Voordelig saldo zuiveringsbeheer 0,8 Investeringen Boekwaarde vaste activa ultimo (inclusief SBG) 502,4 Bruto investeringen 134,0 Afschrijvingen (inclusief SBG) 37,8 Jaarrekening 2014 (Balans x e 1 mln.) Activa Immateriële vaste activa 23,9 25,2 Materiële vaste activa 477,6 435,4 Financiele vaste activa 0,9 0,9 Vorderingen en overlopende activa 24,7 47,0 Totaal 527,1 508,5 Financieringsmiddelen Eigen vermogen ultimo 43,7 Langlopende leningen ultimo 393,6 Peroneels- en bestuurskosten 52,1 Heffingseenheden Aantal woonruimten ingezetenen Totaal WOZ-waarden gebouwd (x e 1mln.) Aantal belastinghectaren overige ongebouwd en natuur Aantal vervuileenheden zuiverings en verontreinigingsheffing Passiva Eigen vermogen 43,7 47,2 Voorzieningen 11,0 13,6 Langlopende schulden 393,6 316,4 Kortlopende leningen 78,8 131,3 Totaal 527,1 508,5 28

29 Gecomprimeerde exploitatierekening (x e 1mln.) Baten Jaarrekening 2014 Begroting 2014 Waterschapsbelasting 163,8 164,7 Overige opbrengsten 20,7 17,9 Onttrekking reserves 8,7 8,7 Subtotaal 193,2 191,3 Lasten Jaarrekening 2014 Begroting 2014 Exploitatiekosten 177,9 181,0 Toevoeging voorzieningen 10,1 10,3 Subtotaal 188,0 191,3 Totaal exploitatieresultaat baten minus lasten 5,2 0,0 29

30 Projectenkaart

31 Hoogheemraadschap van Rijnland Archimedesweg 1 postbus AD Leiden telefoon (071) fax (071) post@rijnland.net Dit jaarverslag is een uitgave van het hoogheemraadschap van Rijnland. Juni 2015 Redactie Hoogheemraadschap van Rijnland Afdeling Ondersteuning & Advies Tekst Harry Bijl Communicatie Meer weten over het hoogheemraadschap van Rijnland? kijk op:

Waterschapsbelasting 2015

Waterschapsbelasting 2015 Waterschapsbelasting 2015 uw bijdrage aan droge voeten en schoon water Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor droge voeten en schoon water, en dat kost geld. Om alles te kunnen bekostigen, zijn

Nadere informatie

Nieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water

Nieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water Nieuwkoopse Plassen Op weg naar water van topkwaliteit De Nieuwkoopse Plassen en het aangrenzende gebied vormen een prachtig natuurgebied. We werken samen met anderen aan verbetering van de waterkwaliteit

Nadere informatie

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water Natuurvriendelijke oevers Droge voeten, schoon water VOOR WIE IS DEZE FOLDER BESTEMD? Deze folder is bestemd voor eigenaren van oevers die in aanmerking komen om hun oever natuurvriendelijk in te richten.

Nadere informatie

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,

Nadere informatie

Nieuwsbrief augustus 2014

Nieuwsbrief augustus 2014 Nieuwsbrief augustus 2014 Reeuwijkse Plassen schoner en mooier Het hoogheemraadschap van Rijnland neemt tot 2015 verschillende maatregelen die samen zorgen voor de verbetering van de waterkwaliteit en

Nadere informatie

Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in

Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in 4 Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in Het land mag niet te droog of te nat zijn Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor het juiste waterpeil 5 De taak Het hoogheemraadschap

Nadere informatie

Werken aan water in de Nieuwkoopse plassen

Werken aan water in de Nieuwkoopse plassen Werken aan water in de Nieuwkoopse plassen Het hoogheemraadschap van Rijnland werkt aan water van topkwaliteit voor de Nieuwkoopse plassen. De laatste jaren is de kwaliteit van het water al sterk verbeterd,

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Coalitieakkoord bestuur Samen werken aan water

Coalitieakkoord bestuur Samen werken aan water Coalitieakkoord bestuur 2015-2019 Samen werken aan water Droge voeten, schoon water Een coalitieakkoord op hoofdlijnen Wij willen werken aan water, vóór u en mét u! Dit akkoord geeft op hoofdlijnen invulling

Nadere informatie

Programmabegroting/ Jaarplan 2019

Programmabegroting/ Jaarplan 2019 Programmabegroting/ Jaarplan 2019 Wat gaat Rijnland realiseren? Wat gaat dat kosten? Wat betekent dat voor de belastingtarieven en de schulden? Corsa-nummer: 18.124803 Droge voeten, schoon water 1. Programma

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard 2015-2019 Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners en ondernemers, maar

Nadere informatie

Denk mee met Rijnland

Denk mee met Rijnland Denk mee met Rijnland weergave conferentie 2 juni ten behoeve van waterbeheerplan 5 IJMUIDEN AMSTERDAM WEST WASSENAAR GOUDA Droge voeten, schoon water Inhoudsopgave: Inleiding 3 Een nieuw waterbeheerplan

Nadere informatie

Kaderrichtlijn Water Nieuwkoopse Plassen

Kaderrichtlijn Water Nieuwkoopse Plassen Kaderrichtlijn Water Nieuwkoopse Plassen Het hoogheemraadschap van Rijnland werkt - samen met gebiedspartners de gemeente Nieuwkoop, de provincie en Natuurmonumenten - al vele jaren aan water van topkwaliteit

Nadere informatie

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta Waterschap Hollandse Delta dynamiek in de delta Inhoud De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven nu en voor de toekomst Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang

Nadere informatie

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart Wijkoverleg Aalsmeer Oost maandag 6 maart Onderwerp voor vanavond 1. Het hoogheemraadschap van Rijnland 2. Watersystemen en onderhoud 3. KRW2 Westeinderplassen en Bovenlanden 4. Watergebiedsplan Aalsmeer

Nadere informatie

Programma. begroting 2019

Programma. begroting 2019 Programma begroting 2019 s n o e w n e v e Waar g? t i u n a a d l ge Sterke dijken en duinen, veilige wegen in het buitengebied, schoon en voldoende oppervlaktewater in de Zeeuwse waterlopen en sloten.

Nadere informatie

Bestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015

Bestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015 Bestuursrapportage 204 Vechtstromen Versie 24 november 205 Deze rapportage bevat een overzicht op hoofdlijnen van de voortgang van de uitvoering van het waterbeleid en dient als basis voor jaarlijks bestuurlijk

Nadere informatie

Sfeerverslag 18 november 2015 DOEN!

Sfeerverslag 18 november 2015 DOEN! Sfeerverslag 18 november 2015 DOEN! Waardevol Water? Doen! Woensdagavond 18 november organiseerde het hoogheemraadschap van Rijnland in de Stadsgehoorzaal in Leiden de avond Waardevol Water over het Waterbeheerplan

Nadere informatie

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in VERKIEZINGS- PROGRAMMA 2015-2019 WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in Flevoland Bouwen We Samen Onze lijsttrekker stelt zich aan U voor Ik ben trots op Flevoland Trots op de MAG ik mij even aan U voorstellen,..

Nadere informatie

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking

Nadere informatie

Inleiding. Belangrijke themas zijn voor ons : Duurzaamheid, samenwerking en betaalbaarheid. Het CDA HHSK wil:

Inleiding. Belangrijke themas zijn voor ons : Duurzaamheid, samenwerking en betaalbaarheid. Het CDA HHSK wil: Waterschapsverkiezing 2015. Waar staat het CDA voor? (Concept HHSK 12 september 2014.Bijdragen zijn hierin verwerkt) Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel

Nadere informatie

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 3 Samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

Visie Water en Ruimtelijke Ontwikkeling bijlage 1

Visie Water en Ruimtelijke Ontwikkeling bijlage 1 Visie Water en Ruimtelijke Ontwikkeling bijlage 1 Kaarten Waterbelangen DM: 303052 1 Wateropgaven 2015 / 2027 Kaart 1. Gebieden met een WB21 wateropgave In 2005 is een studie wateropgave uitgevoerd (conform

Nadere informatie

Leggers actueel, betrouwbaar en compleet. Waterkeringen op orde Waterkeringen zijn getoetst Conform procesafspraken met PZH en inspectie V&W

Leggers actueel, betrouwbaar en compleet. Waterkeringen op orde Waterkeringen zijn getoetst Conform procesafspraken met PZH en inspectie V&W Prestatie-indicatoren en nulmeting Bijlage 1 Programma 1: Waterveiligheid Basisgegevens waterveiligheid op orde maken Leggers actueel, betrouwbaar en compleet 1. Mate waarin leggers actueel, betrouwbaar

Nadere informatie

Naar veilige Markermeerdijken

Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Hoogheemraadschap Hollands Noorder kwartier versterkt 33 kilometer afgekeurde dijk tussen Hoorn en Amsterdam. Tijdens de toetsronde in 2006 zijn

Nadere informatie

Kennismiddag. KRW Reeuwijkse en Nieuwkoopse Plassen

Kennismiddag. KRW Reeuwijkse en Nieuwkoopse Plassen Kennismiddag KRW Reeuwijkse en Nieuwkoopse Plassen Programma 13.00 14.00 - Welkom en Kick-off - Theorie vs praktijk Reeuwijkse Plassen 14.00 15.00 Workshopronde 1 15.00 15.15 Korte pauze en wisselen workshops

Nadere informatie

Verslag. De bijeenkomst wordt geopend door voorzitter Berend Spoelstra. Welkom door Gerard Korrel lid Dagelijks Bestuur Amstel, Gooi en Vecht

Verslag. De bijeenkomst wordt geopend door voorzitter Berend Spoelstra. Welkom door Gerard Korrel lid Dagelijks Bestuur Amstel, Gooi en Vecht Aan Aanwezigen Informatieavond en tijd bespreking 15 september 2015, 20.00-22.00 uur Plaats bespreking Thamerkerk, Uithoorn Contactpersoon R.L.E.M. van Zon Doorkiesnummer 020 608 36 38 Fax afdeling 020

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

Integraal Waterplan Haarlem. Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014

Integraal Waterplan Haarlem. Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014 Integraal Waterplan Haarlem Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014 Inhoud presentatie 1. Enkele begrippen 2. Waterplan Haarlem Aanleiding en doel Gerealiseerde maatregelen Actualisatie Geplande maatregelen

Nadere informatie

Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013

Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013 Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013 Doel en programma Vanavond willen we u informeren en horen wat u vindt van de door

Nadere informatie

VERKIEZINGS PROGRAMMA

VERKIEZINGS PROGRAMMA VERKIEZINGS PROGRAMMA 5 WATERSCHAPSVERKIEZINGEN 2019-2022 1 VERKIEZINGSPROGRAMMA 2019-2022 Partijleden Samen werken aan water 1 Bert Philipsen Rutten 2 M.C. Slootman Espel 3 Ton Kempenaar Dronten 4 Martinus

Nadere informatie

VERKIEZINGS PROGRAMMA

VERKIEZINGS PROGRAMMA VERKIEZINGS PROGRAMMA 2 WATERSCHAPSVERKIEZINGEN 2015-2018 1 VERKIEZINGSPROGRAMMA 2015-2018 Partijleden Samen werken aan water 1 Theo Hogendoorn Dronten 2 Bert Philipsen Rutten 3 M.C. Slootman-Claassen

Nadere informatie

Welkom Presentatie investeringsagenda 2016/2017 zeven waterschappen Midden en Oost Nederland

Welkom Presentatie investeringsagenda 2016/2017 zeven waterschappen Midden en Oost Nederland Welkom Presentatie investeringsagenda 2016/2017 zeven waterschappen Midden en Oost Nederland Deelnemende Waterschappen Exploitatie en Investeringen 2016-2017 Afdelingshoofd Projectrealisatie Patrick

Nadere informatie

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en

Nadere informatie

De bodem daalt sneller dan de zeespiegel stijgt. Tijd voor een innovatieve en integrale aanpak van bodemdaling!

De bodem daalt sneller dan de zeespiegel stijgt. Tijd voor een innovatieve en integrale aanpak van bodemdaling! De bodem daalt sneller dan de zeespiegel stijgt Tijd voor een innovatieve en integrale aanpak van bodemdaling! In de Nederlandse Delta wonen negen miljoen mensen. Hier wordt zeventig procent van ons inkomen

Nadere informatie

Nieuwsbrief juni 2014

Nieuwsbrief juni 2014 Nieuwsbrief juni 2014 Reeuwijkse Plassen schoner en mooier Het hoogheemraadschap van Rijnland neemt tot 2015 verschillende maatregelen die samen zorgen voor de verbetering van de waterkwaliteit en ecologie

Nadere informatie

Middelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda

Middelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda TNO Kennis voor zaken : Oplossing of overlast? Kunnen we zomaar een polder onder water zetten? Deze vraag stelden zich waterbeheerders, agrariërs en bewoners in de Middelburg-Tempelpolder. De aanleg van

Nadere informatie

Enquête Wetterskip Fryslan

Enquête Wetterskip Fryslan Enquête Wetterskip Fryslan Status: Afgesloten Begindatum: 14-08-2014 Einddatum: 12-09-2014 Live: 30 dagen Vragen: 15 Gedeeltelijk geantwoord: 35 (8,6%) Afgedankt: 0 (0%) Einde bereikt: 373 (91,4%) Totaal

Nadere informatie

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking

Nadere informatie

Zeker in Hollandse Delta.

Zeker in Hollandse Delta. Zeker in Hollandse Delta. Verkiezingsprogramma PvdA waterschap Hollandse Delta 2019-2023. 1 Verkiezingsmanifest waterschappen PvdA Zuid-Holland. We wonen in een schitterende delta. Al eeuwenlang is water

Nadere informatie

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg. Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging

Nadere informatie

Veilig, Verantwoordelijll, VVD!

Veilig, Verantwoordelijll, VVD! Veilig, Verantwoordelijll, VVD! Verkiezingsprogramma Waterschap Zuiderzeeland 2019-2023 Waterschap 2019-2023 Veilig, Verantwoordelijk, Doelmatig, VVD! De wereld om ons heen verandert, dus ook die van het

Nadere informatie

Klaar voor de toekomst

Klaar voor de toekomst WERKWIJZE TIJDLIJN POLDERS CONTACT WATERGEBIEDSPLAN NIEUWKOOP & OMSTREKEN Klaar voor de toekomst De afgelopen jaren is een breed pakket aan maatregelen uitgevoerd in de verschillende polders. En ook de

Nadere informatie

Subsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen

Subsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen Subsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen Heeft u een perceel of grenst uw woning of bedrijf aan een watergang en wilt u uw oever veranderen in een natuurvriendelijke oever? Dan

Nadere informatie

Waterkeringen. Aanleg regionale keringen

Waterkeringen. Aanleg regionale keringen Waterkeringen Corsa: 2015018593 Aanleg primaire waterkeringen Aanleg regionale keringen Onderhoud keringen Openstellen onderhoudswegen in Zeeland langs Oosterschelde en Westerschelde Dijkbewaking en calamiteitenzorg

Nadere informatie

Zeker in Rijnland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Rijnland

Zeker in Rijnland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Rijnland Zeker in Rijnland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Rijnland 2019-2023. 1 Verkiezingsmanifest waterschappen PvdA Zuid-Holland. We wonen in een schitterende delta. Al eeuwenlang is water onze

Nadere informatie

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 30 juni 2016 Noorder Legmeerpolder en Bovenkerkerpolder

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 30 juni 2016 Noorder Legmeerpolder en Bovenkerkerpolder Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel 14 september 2015 2015 30 juni 2016 Noorder Legmeerpolder en Bovenkerkerpolder Programma Waarom een watergebiedsplan (dhr. G. Korrel) Stand

Nadere informatie

2e wijziging programmabegroting

2e wijziging programmabegroting 2e wijziging programmabegroting 2014 Datum : 4 augustus 2014 Versie : 1.0 Datum: 4 augustus 2014 Versie: 1.0 Registratienummer: 2014021298 Inhoudsopgave 1 Inhoud wijziging programmabegroting... 3 2 Begrotingswijziging

Nadere informatie

RAPPORTAGE EMISSIEBEHEER RIOLERING 2012

RAPPORTAGE EMISSIEBEHEER RIOLERING 2012 RAPPORTAGE EMISSIEBEHEER RIOLERING 2012 Archimedesweg 1 CORSA nummer: 14.48265 postadres: versie: Definitief postbus 156 auteur: Irene van der Stap 2300 AD Leiden oplage: Digitaal telefoon (071) 3 063

Nadere informatie

Sturingsfilosofie en Organisatiestructuur Waterschap Limburg

Sturingsfilosofie en Organisatiestructuur Waterschap Limburg Sturingsfilosofie en Organisatiestructuur Waterschap Limburg Uitgangspunten, hoofdlijnen en vervolgprocedure November 2015 Inhoud Bestuursopdracht als kader Visie 2020 en WBP als basis voor sturing en

Nadere informatie

Dit heeft in april 2011 geleid tot het ondertekenen door de genoemde koepelorganisaties en het Rijk van het BAW.

Dit heeft in april 2011 geleid tot het ondertekenen door de genoemde koepelorganisaties en het Rijk van het BAW. Notitie over de bijdragen van Vechtstromen aan het Bestuursakkoord Water en de samenwerkingopgave in de regio s Wateropgave De komende jaren komen er grote wateropgaven op de samenleving af die vragen

Nadere informatie

Waterschap Peel en Maasvallei wil hoge ambities behalen met SureCase

Waterschap Peel en Maasvallei wil hoge ambities behalen met SureCase Waterschap wil hoge ambities behalen met SureCase Case study Waterschap Peel en Maasvallei Juni 2014 Waterschap Peel en Maasvallei wil hoge ambities behalen met SureCase Pagina 2/5 Waterschap Peel en Maasvallei

Nadere informatie

Subsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen

Subsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen Subsidie voor aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen Heeft u een perceel of grenst uw woning of bedrijf aan een watergang en wilt u uw oever veranderen in een natuurvriendelijke oever? Dan

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : CATEGORIE : A-STUK (Afdoeningsstuk) PORTEFEUILLEHOUDER : H.J. Pereboom AB 0 VERGADERING D.D. : 31 januari 2012 0 NUMMER : WS/ZOM/GVe/6946 OPSTELLER : ing. G. Verstoep, 0522-278621

Nadere informatie

Waterbeheer voor de toekomst Onderzoek naar positie van Rijnland en wensen van inwoners

Waterbeheer voor de toekomst Onderzoek naar positie van Rijnland en wensen van inwoners Onderzoek naar positie van Rijnland en wensen van inwoners Contents 1 Management Summary wat vinden de inwoners belangrijk? 2 4 3 Inhoudelijke taakinvulling 14 4 Bijlagen 24 Rol van Rijnland in de maatschappij

Nadere informatie

Verbeterd DroogmakerijSysteem PARK21

Verbeterd DroogmakerijSysteem PARK21 Verbeterd DroogmakerijSysteem PARK21 Noot vooraf Het is de intentie dat dit Verbeterd Droogmakerij Systeem ooit in de gehele polder geïntroduceerd zal worden, zowel in stedelijk als landelijk gebied. Dit

Nadere informatie

Notitie. Watertoets Westkanaalweg Ter Aar. 1 Inleiding. 1.1 Aanleiding. 1.2 Procedure

Notitie. Watertoets Westkanaalweg Ter Aar. 1 Inleiding. 1.1 Aanleiding. 1.2 Procedure Notitie Contactpersoon mw. ing. M. (Megan) Bijl Datum 22 september 2008 Kenmerk N001-4586492MBY-efm-V01-NL 1 Inleiding 1.1 Aanleiding Matrix Bouw is voornemens langs de Westkanaalweg in Ter Aar woningen,

Nadere informatie

Als bijlage bij dit voorstel is het communicatieplan voor de vier projecten bijgevoegd (bijlage 6).

Als bijlage bij dit voorstel is het communicatieplan voor de vier projecten bijgevoegd (bijlage 6). VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 10 Onderwerp: Kredietaanvraag projecten Nota Ruimte middelen Nummer: 447055 In D&H: 18-10-2011 / 13-12-2011 Steller: ir. J. van Zuijlen/W. van Buren In Cie:

Nadere informatie

Spiegelplas en Ankeveense plassen

Spiegelplas en Ankeveense plassen Spiegelplas en Ankeveense plassen Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken Jasper Stroom Floor Speet Winnie Rip Een tienminuten gesprek. Hoe staan onze kinderen er voor?

Nadere informatie

Piekberging Haarlemmermeer

Piekberging Haarlemmermeer Nieuwsbrief Piekberging Haarlemmermeer Maart 2011 Wilt u meepraten over de piekberging? Tijdens de informatieavond hebben we gepeild wie graag wil deelnemen aan een klankbordgroep. In deze groep kunt u

Nadere informatie

De economische betekenis van waterschappen. mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013

De economische betekenis van waterschappen. mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013 De economische betekenis van waterschappen mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013 1 Gefeliciteerd! 2 opzet Waterschappen en ons land Strijd tegen het water Deltaplan

Nadere informatie

Watervergunning. Voor het leggen van een coaxkabel middels een boogzinker onder een primaire watergang op de locatie Voordorpsedijk 35 in Groenekan

Watervergunning. Voor het leggen van een coaxkabel middels een boogzinker onder een primaire watergang op de locatie Voordorpsedijk 35 in Groenekan Watervergunning Voor het leggen van een coaxkabel middels een boogzinker onder een primaire watergang op de locatie Voordorpsedijk 35 in Groenekan Datum 4 juli 2017 Zaaknummer 13832 Poldermolen 2 Postbus

Nadere informatie

DROGE VOETEN EERST...

DROGE VOETEN EERST... DROGE VOETEN EERST... VVD verkiezingsprogramma 2015-2019 Hoogheemraadschap van Delfland VVD VOORWOORD DOOR DE LIJSTTREKKER Het klimaat verandert, de bodem daalt en de bebouwing in ons gebied neemt nog

Nadere informatie

College Uitvoeringsprogramma

College Uitvoeringsprogramma College Uitvoeringsprogramma 2 Voorwoord Beste lezer, Met dit collegeuitvoeringsprogramma willen we laten zien welke taken we in onze bestuursperiode ten uitvoer zullen brengen en hoe we invulling geven

Nadere informatie

Ruimte voor water. in het rivierengebied

Ruimte voor water. in het rivierengebied Ruimte voor water in het rivierengebied Het rivierengebied bestaat bij de gratie van de grote rivieren met daarlangs de zich eindeloos voortslingerende dijken. Daartussen vruchtbare klei, groene weilanden

Nadere informatie

Baggerprogramma Noord-Hollandse vaarwegen

Baggerprogramma Noord-Hollandse vaarwegen PROVINCIE NOORD-HOLLAND Baggerprogramma Noord-Hollandse vaarwegen 2004-2008 Zonder slib meer vaart! 2 PROVINCIE NOORD-HOLLAND Inleiding Plantenresten, afval en gevallen bladeren zijn er o.a. de oorzaak

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) Nummer Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland.

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) Nummer Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d.) 3 april 2012) Nummer 2644 Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland. Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller De

Nadere informatie

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel 9 september 2015 2015 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder Programma Waarom een watergebiedsplan (dhr. G. Korrel) Stand

Nadere informatie

WAT WIJ WILLEN MET WATER

WAT WIJ WILLEN MET WATER WAT WIJ WILLEN MET WATER Programma 2015-2019 voor de waterschapsverkiezingen Waterschap Amstel Gooi en Vecht Wij willen droge voeten houden als het heeft gestortregend. Maar wij willen ook, dat in droge

Nadere informatie

Watervergunning. Voor het uitbreiden van een steiger op de locatie Frederik Hendrikstraat 106 in Utrecht. Datum 16 juni 2017.

Watervergunning. Voor het uitbreiden van een steiger op de locatie Frederik Hendrikstraat 106 in Utrecht. Datum 16 juni 2017. Watervergunning Voor het uitbreiden van een steiger op de locatie Frederik Hendrikstraat 106 in Utrecht Datum 16 juni 2017 Zaaknummer 13429 Poldermolen 2 Postbus 550 3990 GJ Houten T (030) 634 57 00 post@hdsr.nl

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Stand van zaken voorjaar 2015 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder

Nadere informatie

PEILVERHOGING IN HET VEENWEIDEGEBIED; GEVOLGEN VOOR DE INRICHTING EN HET BEHEER VAN DE WATERSYSTEMEN

PEILVERHOGING IN HET VEENWEIDEGEBIED; GEVOLGEN VOOR DE INRICHTING EN HET BEHEER VAN DE WATERSYSTEMEN PEILVERHOGING IN HET VEENWEIDEGEBIED; GEVOLGEN VOOR DE INRICHTING EN HET BEHEER VAN DE WATERSYSTEMEN JOS SCHOUWENAARS WETTERSKIP FRYSLÂN VEENWEIDE SYMPOSIUM 11 APRIL 2019 OPZET PRESENTATIE 1. Wat is de

Nadere informatie

Aan Verenigde Vergadering JAARREKENING 2010. Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011

Aan Verenigde Vergadering JAARREKENING 2010. Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011 agendapunt B.01 927470 Aan Verenigde Vergadering JAARREKENING 2010 Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011 1. De jaarrekening 2010 vast te stellen. 2. Het tekort van 18.240.832 van de taak watersysteembeheer

Nadere informatie

Wat de waterschappen voor je doen.

Wat de waterschappen voor je doen. Niet bang voor water? Wat de waterschappen voor je doen. Katrina, New Orleans 1 Hoofdstuk 1 - Wat het waterschap voor je doet 1.1 Waterschap is functionele democratie met vier kerntaken Positie van de

Nadere informatie

Les 3 - Het waterschap

Les 3 - Het waterschap Les 3 - Het waterschap Inleiding Weet jij wat een waterschap is? Het is eigenlijk best een vreemd woord. Dat het over water gaat is wel duidelijk, maar wat is dan een schap Denk eens aan het woord maatschappij.

Nadere informatie

Transparantie in financiën

Transparantie in financiën Toekomstbestendige en duurzame financiering waterbeheer Transparantie in financiën - toekomstbestendige en duurzame financiering waterbeheer - opbouw! aanleiding! uitwerking vragen o beter vergelijkbaar

Nadere informatie

Wijs met water! Verkiezingsprogramma

Wijs met water! Verkiezingsprogramma Wijs met water! Verkiezingsprogramma Waterschap Hollandse Delta Lijst 10 www.wijsmetwaterhollandsedelta.nl In uw handen ligt het verkiezingsprogramma van onze partij. Graag willen wij u kennis laten maken

Nadere informatie

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Bergen van water in de buurt 3 1.2 Schoon oppervlaktewater in de wijk 4 1.3 Wat u kunt doen 5 2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater 7 2.1 Van regenton 8 2.2 naar tuinbeek

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst 4 november 2014 waterschapsverkiezingen

Informatiebijeenkomst 4 november 2014 waterschapsverkiezingen Informatiebijeenkomst 4 november 2014 waterschapsverkiezingen 1 1. Waterschap als functionele overheid Jan Geluk, dijkgraaf 2. Het bestuurlijke proces Arnoud van Vliet, secretaris-directeur 3. De waterschapsverkiezingen

Nadere informatie

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s In vogelvlucht Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s watersysteem De afvalwaterketen Wij beschouwen de afvalwaterketen als één geheel,

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel Verkiezingsprogramma 2019 2023 Water Natuurlijk Rijn en IJssel Inleiding Voor u ligt het conceptverkiezingsprogramma van Water Natuurlijk Rijn en IJssel In de komende periode gaan we in gesprek met inwoners

Nadere informatie

De lokale maat in waterbeheer

De lokale maat in waterbeheer De lokale maat in waterbeheer met lokale kennis en betrokkenheid Een praktisch waterschap voor iedereen! Tegen maatschappelijk zo laag mogelijke kosten Met een rechtvaardige waterschapsbelasting Duurzaam

Nadere informatie

ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet

ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet Datum: 10 februari 2016 Kenmerk: 201600150 Onderwerp: ontwerp-projectplan voor de realisatie van maatregelen ten behoeve van het nieuwe peilgebied Nieuw-Lekkerland

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2016 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder andere

Nadere informatie

Voorstel aan algemeen bestuur

Voorstel aan algemeen bestuur Voorstel aan algemeen bestuur Van: Werkgroep Financiële zaken D.d.: 17 februari 2011 Betreft: Uitgangspunten, Meerjarenraming(en) en Begroting(en) 1. Voorstel De algemeen besturen wordt gevraagd in te

Nadere informatie

Opbouw. Het belang van natuurvriendelijke oevers. EU Kaderrichtlijn Water (KRW) Waterbeleid. Doel KRW voor oevers. EU Kaderrichtlijn Water Maatregelen

Opbouw. Het belang van natuurvriendelijke oevers. EU Kaderrichtlijn Water (KRW) Waterbeleid. Doel KRW voor oevers. EU Kaderrichtlijn Water Maatregelen Het belang van natuurvriendelijke oevers Christa Groshart Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard Opbouw Beleid en Maatregelen Verwachtingen Knelpunten KRW innovatie-onderzoek Waterbeleid Europese

Nadere informatie

Waterhuishouding bouwkavel Merwededijk, sectie F 4137, Gorinchem

Waterhuishouding bouwkavel Merwededijk, sectie F 4137, Gorinchem Waterhuishouding bouwkavel Merwededijk, sectie F 4137, Gorinchem Status: definitief Datum: 23 februari 2012 INHOUDSOPGAVE 1. Waterhuishouding... 3 1.1 Beleid Waterschap Rivierenland... 3 1.2 Veiligheid...

Nadere informatie

Bijlage1 : vervallen prestatie-indicatoren uit Begroting 2014

Bijlage1 : vervallen prestatie-indicatoren uit Begroting 2014 Bijlage1 : vervallen prestatie-indicatoren uit Begroting 2014 Primaire, regionale en overige waterkeringen Doelstelling 2 - Op orde houden van de keringen door effectief beheer Doelstelling @@@ - Op orde

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Waterschapsverkiezingen

Informatiebijeenkomst Waterschapsverkiezingen Informatiebijeenkomst Waterschapsverkiezingen 1 juli 2014 Waterschap Amstel, Gooi en Vecht: een introductie Het waterschapsbestuur De waterschapsverkiezingen Introductie Filmpje: http://www.youtube.com/watch?v=1gzlsvox

Nadere informatie

Samen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water

Samen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water Samen werken aan waterkwaliteit Voor schoon, voldoende en veilig water D D Maatregelenkaart KRW E E N Z D E Leeuwarden Groningen E E W A IJSSELMEER Z Alkmaar KETELMEER ZWARTE WATER MARKER MEER NOORDZEEKANAAL

Nadere informatie

Notitie. 1 Aanleiding

Notitie. 1 Aanleiding Notitie Datum Kenmerk 7 november 2011 PN 279972 Betreft Waterparagraaf horecagelegenheid langs de A44, gemeente Teylingen Status: definitief 1 Aanleiding In de gemeente Teylingen wordt een nieuw station

Nadere informatie

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc. WATERTOETSPROCES Globale checklist waterbelangen in de ruimtelijke ordening Bij het watertoetsproces let het waterschap op alle wateraspecten. Doorgaans krijgen het voorkomen van wateroverlast en de zorg

Nadere informatie

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 18 oktober 2005 V.V.: 30 november Agendapuntnr: 19

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 18 oktober 2005 V.V.: 30 november Agendapuntnr: 19 Aan de leden van de verenigde vergadering Rotterdam, 18 oktober 2005 V.V.: 30 november 2005 Onderwerp: Kredietaanvraag t.b.v. het realiseren van de hoofdwatergang Bleiswijk-Zuid: Peil 2010 deelproject

Nadere informatie

17 Peilafwijking 17.1 Inleiding

17 Peilafwijking 17.1 Inleiding 17 Peilafwijking 17.1 Inleiding Rijnland is als waterbeheerder verantwoordelijk voor het beheer van het waterpeil. In peilbesluiten legt Rijnland vast welk peil in het betreffende gebied door Rijnland

Nadere informatie

Wie bestuurt het waterschap?

Wie bestuurt het waterschap? Wie bestuurt het waterschap? 2 Nederland waterland. Rivieren, kanalen, sloten, beken, meren, grachten Nederland is er vol mee. Bovendien ligt Nederland aan de Noordzee. Al dat water in en om Nederland

Nadere informatie

De prijs van het Nederlandse waterbeheer

De prijs van het Nederlandse waterbeheer De prijs van het Nederlandse waterbeheer Sas Terpstra Simon Troost Amersfoort 22 september 2015 De huidige financiering wat kost het waterbeheer? miljard De prijs van het Nederlandse waterbeheer 22 september

Nadere informatie

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke

Nadere informatie

Omgevingsdienst West-Holland

Omgevingsdienst West-Holland Omgevingsdienst West-Holland Samen voor een goede en veilige leefomgeving 2018 De Omgevingsdienst West-Holland staat voor het bewaken en verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van de leefomgeving in

Nadere informatie

Visvriendelijk waterbeheer. Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk

Visvriendelijk waterbeheer. Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk et Visvriendelijk waterbeheer Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk Visvriendelijk waterbeheer Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost

Nadere informatie

Kees Steur Waterschap Zeeuwse Eilanden coördinator Waterkwaliteit en Milieu

Kees Steur Waterschap Zeeuwse Eilanden coördinator Waterkwaliteit en Milieu Implementatie Kaderrichtlijn Water (KRW) Kees Steur Waterschap Zeeuwse Eilanden coördinator Waterkwaliteit en Milieu 1 februari 2008 Inhoud Waterkwaliteit probleemstoffen bronnen Uitgangspunten en taakverdeling

Nadere informatie