Vlaanderen: bijzondere informatieplicht ruimtelijke ordening Een praktisch overzicht van de regelgeving

Transcriptie

1 Vlaanderen: bijzondere informatieplicht ruimtelijke ordening Een praktisch overzicht van de regelgeving De Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) voorziet dat elke vastgoedmakelaar, notaris of eigenaar aan bijzondere informatieplichten moet voldoen wanneer hij een onroerend goed verkoopt of voor meer dan negen jaar te huur stelt. Dit wanneer ze gelegen zijn in een gemeente met een goedgekeurd plannen- en vergunningenregister (zie link onder punt 5). Met deze informatieplicht wenst de wetgever de kandidaatkoper te informeren over een aantal basisgegevens met betrekking tot de stedenbouwkundige status van het onroerend goed. Ook vastgoedmakelaars zijn, zowel volgens de BIV-plichtenleer als de federale en regionale wetgeving, verplicht om diverse opzoekingen te doen over het pand dat ze te koop stellen en potentiële kopers correct en zo volledig mogelijk te informeren. Doen ze dat niet, dan riskeren ze niet alleen zware geldboetes, maar ook een schadeclaim van de kopers en tuchtsancties van het BIV. 1. Wat moet concreet vermeld worden in de publiciteit? Er moet een antwoord gegeven worden op de volgende vijf vragen (zie art van de VCRO): 1. Is er voor het goed een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen uitgereikt? 2. Wat is de meest recente stedenbouwkundige bestemming, zoals vermeld in het plannenregister? 3. Is er voor het goed een dagvaarding of herstelvordering (vonnis) uitgebracht? Welke beslissingen zijn er in de zaak genomen? Werd voor het goed een bestuurlijke maatregel (besluit) uitgebracht? Of is een dergelijke maatregel hangende? 4. Rust er op het goed een voorkooprecht in het kader van een uitvoeringsplan? 5. Is er voor het goed een omgevingsvergunning voor het verkavelen van gronden van toepassing? Een zesde punt werd door de wetgever in het vooruitzicht gesteld, met name of er al dan niet een as-builtattest werd uitgereikt en gevalideerd. Voorlopig is dit punt (asbuiltattest) echter nog niet van toepassing. Bijzondere informatieplicht Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 1

2 2. Vanaf wanneer moet de informatie in de publiciteit vermeld worden? Het opvragen van deze informatie bij de gemeenten gaat soms gepaard met praktische problemen. Zo werd vastgesteld dat er bij enkele gemeenten lange wachttijden zijn om de informatie te bekomen. Om dit euvel te verhelpen, werd bepaald dat publiciteit mag worden gevoerd van zodra de informatie werd aangevraagd bij de betreffende gemeente. De informatie moet nog steeds onmiddellijk worden opgevraagd, maar de publiciteit mag in afwachting van de ontvangst van de gegevens al starten. Van zodra men de informatie heeft ontvangen, moet deze in de publiciteit worden opgenomen. De kostprijs voor deze informatie is van gemeente tot gemeente verschillend. 3. Hoe moet de informatie vermeld worden in de publiciteit? Elke advertentie waarin een woning wordt verkocht of voor meer dan 9 jaar wordt verhuurd, moet een volledig antwoord op de vijf vragen zoals hierboven aangehaald bevatten. Voor een advertentie op internet mogen geen afkortingen gebruikt worden. Voor het opmaken van een advertentie in de geschreven pers (waar doorgaans per letter wordt betaald) mag er gebruik gemaakt worden van de afkortingen (zie tabel hieronder). 4. Welke vermeldingen moeten opgenomen worden in de overeenkomst? Iedereen die een onderhandse akte van verkoop of van verhuring voor meer dan 9 jaar, alsook een akte van erfpacht of opstal voor een onroerend goed opmaakt, heeft de verplichting om specifieke vermeldingen in de akte op te nemen met betrekking tot het onroerend goed (zie art van de VCRO). Sinds 1 september 2009 moeten in de onderhandse overeenkomsten dezelfde vijf vermeldingen worden overgenomen als deze vermeld in de publiciteit (zoals hierboven aangehaald). De vastgoedmakelaars nemen bovendien een verwijzing naar art van de VCRO (de vergunningsplichtige handelingen) op in de akte. 5. Over welke gemeenten gaat het? Driemaandelijks verschijnt in het Belgisch Staatsblad de lijst van gemeenten waarvan het plannenregister en vergunningenregister beschikbaar is, waar de informatieplicht m.a.w. geldt (artikel van de VCRO). De volledige lijst van 278 gemeenten waarvoor de verplichting geldt, kan u raadplegen via deze link (laatste update: Staatsblad van 7 december 2017). Bijzondere informatieplicht Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 2

3 Sinds de laatste update geldt de bijzondere informatieplicht in volgende gemeenten nog niet: Arendonk, Baarle-Hertog, Berlaar, Bonheiden, Diest, Edegem, Gooik, Haacht, Hechtel- Eksel, Herstappe, Heusden-Zolder, Kraainem, Lede, Lint, Maarkedal, Meerhout, Mesen, Mortsel, Opglabbeek, Oud-Turnhout, Ravels, Rumst, Sint-Pieters-Leeuw, Spiere-Helkijn, Tienen, Torhout, Wemmel, Willebroek, Zandhoven en Zutendaal. In alle andere gemeenten geldt de bijzondere informatieplicht. 6. Welke sancties riskeert men bij niet-naleving? Wie deze informatieplicht niet naleeft, is strafbaar en riskeert een boete. De afdeling Handhaving van het departement Omgeving controleert of de informatieplicht wordt nageleefd door steekproeven uit te voeren op vastgoedadvertenties. Samengevat Wie onroerende goederen te koop stelt of voor meer dan negen jaar verhuurt in een gemeente met een goedgekeurd plannen- en vergunningenregister, moet rekening houden met bijzondere informatieverplichtingen. Wie de verplichting niet naleeft, is strafbaar. Deze informatieverplichting geldt zowel voor de vastgoedmakelaar als voor de notaris en de eigenaar. Brussel, 27 maart 2018 Bijzondere informatieplicht Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 3

4 Tabel: Afkortingen die gehanteerd mogen worden bij advertenties in geschreven pers (niet op websites). 1. Stedenbouwkundige vergunning Vergunning uitgereikt Geen vergunning uitgereikt Vg Gvg 2. Stedenbouwkundige bestemming Woongebied Woongebied met landelijk karakter Woongebied met een culturele, historische en/of esthetische waarde Woonpark Woonuitbreidingsgebied Industriegebied Industriegebied voor ambachtelijke bedrijven of gebieden voor kleine en middelgrote ondernemingen Gebied voor dagrecreatie Gebied voor verblijfrecreatie Agrarisch gebied Landschappelijk waardevol agrarisch gebied Bosgebied Natuurgebied Natuurreservaat Parkgebied 3. Dagvaarding en herstelvordering Dagvaarding uitgebracht Geen dagvaarding uitgebracht (mag niet meer gebruikt worden) Rechterlijke herstelmaatregel opgelegd Bestuursdwang opgelegd Last onder dwangsom opgelegd Minnelijke schikking aangegaan Geen rechterlijke herstelmaatregel of bestuurlijke maatregel opgelegd Wg WgLk Wche Wp Wug Igb Iab Gdr Gvr Ag Lwag Bg Ng Nr Pg Dv Gdv Ho Bo Lod Ms Gmo Bijzondere informatieplicht Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 4

5 4. Voorkooprecht Voorkooprecht ruimtelijke ordening aanwezig Geen voorkooprecht ruimtelijke ordening aanwezig VKr Gvkr 5. Verkavelingsvergunning Verkavelingsvergunning Geen verkavelingsvergunning Vv Gvv Bijzondere informatieplicht Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 5